Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của công ty cổ phần dịch vụ bưu chính viễn thông sài gòn

BO GIAO Dl)C v A DAO T~O
TRUONG D~I HOC KINH TE TPHCM

TRAN QUOC TUAN

GIAIPHAP
NANG CAO NANG LljC C~NH TRANH CUA
CONG TY
PHAN DJCH VlJ BUU CHINH VIEN THONG SAl GON

co

CHUYEN NGANH : QUAN TRJ KINH DOANH
MA
5.02.05
.

so :

LU~N vAN TH~C SY KINH TE

Ngu'fli hti8ng din khoa hqc: TS.LE VINH DANH

'

,...,

~

,

THANH PHO HO CHI MINH
NAM2003
f•.•

~ ~· .... --~--~

BQ::.Ii-1~·

'\,'A." 1 ""T8;8
I~UdNG iH KINH Tt: I·' '\1,

THlf VltN

!J1hOlJtL_

I

~


L(H CAM DOAN.

Tac gia xin cam doan cac s6 li~u trong lu~n van Ut hoan toan trung thlfc, du'Iffy tit cac ngu5n s61i~u:
-

Bao cao t6ng ke't cua B<) BC-VT Vi~t Nam thang 06/2003.

-

Quy ho~ch phat tri€n vien thong, Internet Vi~t Nam de'n nam 2010.

-

Bao cao cua VNPT, SPT.

-

T6 chuc lien minh vi en thong qu6c te' ITU.

Cac nh6m giai phap cfe xufft va kie'n nghi trong lu~n van Ia cua tac gia, khong
sao chep tit ba't ell' m<)t lu~n van nao.


MUCLUC
TRANG PHlJ BIA.
LMlJCLlJC.
DANH MlJC cAc KY HI:eu, cHu VIET TAC.
"""'

?

"""'

PHAN MO BAU.......................................................................................................... .-........................... 01
cmJdNG I : co sd L Y LUAN CHUNG VE CANH TRANH

v A CHIEN LU<)C CANH TRANH. .............................................................
,

K

K

'A

?

04

K

1.1-TINH TAT. YEU CUA CANH TRANH TRONG NEN KINH TE
THJ TRUONG................................................................................................................................. 04
1.1.1-N"en kinh te" thi trttong ......................:.............................................................................. 04
· 1.1.2-C~nh tranh trong n"en kinh te" thi trttong ............................................................... 07
1.2-NANG Lljc cANH TRANH cuA MOT noANH NGHieP............................ 12
1.2.1-The" nao Ia nang lttc canh tranh.................................................................................. 12
1.2.2-L<;:Ii the" c~nh tranh................................................................................................................ 13
1.2.3-Cac ye"u tO' g6p ph'an t~o ra lqi the" c~nh tranh................................................... 13
1.2.4-y nghia cua vi~c nang cao lqi the" c~nh tranh.................................................... 14
1.3-CHIEN LU<)C CANH TRANH CUA DOANH NGHieP..................................... 14
1.3.1-Khai ni~m v"e chie"n lttqc c~nh tranh........................................................................ 14
1.3.2-Qua trlnh xay dlfng chie"n lttqc c~nh tranh........................................................... 14
1.3.3-Nhan tO' anh httdng de"n chie"n lttqc c~nh tranh.................................................. 15
1.3 .4-Cac chie"n lttqc c~nh tranh.............................................................................................. 16
?

"'

.:!

....,...

CHUONG II : THljC TRANG CANH TRANH CUA CONG TY CO PHAN
DJCH VlJ BVu cHfNH VIEN THONG sAI GON.......................... 24
2.1-THljC TRANG CUA NGANH BUU CHINH


X

"

"'

-

"'

VIEN THONG VIeTNAM VIeTNAM...................................................................... 24
2.1.1- Ti~m nang phat tri~n ngfmh Bu'U chinh Vi6n thong Vi~t Nam............... 24
2.1.2-Hi~n trl;lng ngfmh Bu'U chinh Vi6n thong Vi~t Nam....................................... 25

2.1.3-Danh gia hi~n tn,mg ngfmh Bu'U chinh Vi6n thong Vi~t Nam.................. 32
.

?

~

,..

.........

2.2-THljC TRANG CUA CONG TY CO PHAN DJCH VlJ

Blfu cHfNH VIEN .THONG sAI GON (SPT) ............. ~.............................................. .4o
2.2.1-Qua trlnh hlnh thanh va phat tri~n ............................................................................ 40
2.2.2-Co ca'u t6 chuc ....................................................................................................................... 40
2.2.3-Cac ngu6n h,tc........................................................................................................................ 42
2.2.4-Cac dich vv Bu'U chinh Vi6n thong chu ye'u ....................................................... 44
2.2.5-Hlnh anh thu'dng hi~u cua cong ty ............................................................................ 48
2.2.6-Thi tru'ong cua cong ty .................................................................................................... 50
2.2.7-Nghien cii'u va phat tri~n ................................................................................................ 50
2.2.8-Cong tac Marketing........................................................................................................... 51
T~
~
2.3- THvC
TRANG CANH TRANH CUA CONG
TY SPT........................................ 5 1
?

2.3.1-Do'i thu Cl;lnh tranh va do'i thu ti~m gn .................................................................... 51
2.3.2-Khach hang .......................................:..................................................................................... 53
2.3.3-Nha cung ca'p .......................................................................................................................... 55
2.3.4-Cac ye'u to' khac ........................................................................................ ~ ........................... 55
2.3.5-Danh gia nang h,tc Cl;lnh tranh cua cong ty ......................................................... 56
CHlJdNG Ill: GIAI PHAP NANG CAO NANG Ll)'C
CANH TRANH CHO CONG TY SPT...................................................... 57

?

"'

T

-f

?

"

3.1-Cd Sd XAY DvNG GIAI PHAP........................................................................................ 57
~ h
?
h~ • h~
x te
x dx•
'• ngan
' h .......................................... .. 57
mo? cua
91 n l:lP quoc
01 vo1
3 .1 .1-L 9,:. tr1n

3.1.2-Dl,l' bao nhu diu sil' d1,1ng dich vv trong nu'oc ....................................................... 57
3.1.3-Mvc tieu phat tri~n cua nganh.................................................................................... 60


•

•A cua cong ty .................................................... . 64
•A m1;1c tleu
ph'at tnen
3..
1 4-Quan d1em,
?

A

A

3.2-GIAI PHAP NANG CAO NANG Ll}C CANH TRANH
CHO CONG TY SPT........................................................................................ .-........................... 68
3.2.1-Nh6m giiH phap v'e ngu6n nhan hfc ......................................................................... 68
3.2.2-Nh6m giai phap v'e RID, cong ngh~ va dich Vl) .......... :···································· 69
3.2.3-Nh6m ghH phap v'e Marketing............................................... :····· .. ·····.········ .. ···· ........... 71
' g1a1
. ph'ap ve
"'
3 .2 .4 -Nhom
? •

m~ng

I·uvl
...A" va' t~o von
'"" d"'au t·...
u ............................................ . 79

3.2.5-GiiH phap v'e qmin ly cha't lu'qng................................................................................ 80

' g1a1 ph'ap ve
"' quan 1'y ........................................................................................... 81
326Nh
. ·. - om
•?•

?

3.2.7-Nhom giai phap khac ........................................................................................................ 83
3.3-KIEN NGHJ f)QI vo1 Bo BVu cHfNH vrE:N THONG vieTNAM........ 84
PHAN KET LUAN ......................................................................................................... .........:............ 86
'

'

A

?

DANH MlJC TAl LI~U THAM KHAO.


DANH Ml)C cA.c KY Hrtu, cHu vmT TAC
A SEAN

Hi~p h()i cac mtoc Bong NamA.

ASEAN +3

ASEAN, Trung qu6c, Nh~t ban, Han qu6c.

APEC

T6 chuc h
ADSL

Dich vv truy

BC-VT

Bttu chinh Vi~n thong.

BCC

H
BTC

Cac tr~m g6c (tr~m thu phat song).

BSC

Cac phan h~ quan ly tr~m g6c.

CHXHCN

C()ng hoa

CDMA

Cong ngh~ vo tuye'n ky thu~t s6
da truy

c~p

Internet bang thong r()ng.

xa h()i chu nghia.

c~p

phan chia theo

rna.

CBCNV

Can bo cong nhan vien.

CMR

Quan

CB-BH

Cao d~ng va f)~i hQC.

DNNN

Doanh nghi~p Nha nttoc.

Di d()ng 3G

Cong ngh~ thong tin di d()ng the' h~ thu 3.

DWDM

Ghep kenh phan chia song m~t d() cao.

BTCB

Bi~n tho~i

c6 dinh.

BTDB

Bi~n tho~i

di d()ng.

BTCC

Bi~n tho~i

cong c()ng.

.BH

f)~i

ly quan h~ khach hang.

hQC .

BT

Bi~n tho~i.

EMAIL

Thtt di~n ttl'.

FTP

Trao d6i thong tin.


FTFC

. Cap quang de'n tu cap.

FTTB

Cap quang de'n nha cao fang.

FTTH

Cap quang de'n nha thue bao.

FDI

Ngu'On v6n d'au tu' trl;l'c tie'p cua nu'oc ngoai.

GTGT

Gia tang gia tri.

GSM

Di dong v~ tinh toan c'au.

GPRS

Cong ngh~ chuy~n m~ch g6i phat tri~n tren n6n GSM.

GDP

T6ng san ph§:m qu6c n{)i.

HOST

T6ng dai VoiP, may chu

HTQLCLISO

H~ th6ng quan ly cha't lu'
HQKT

Hi~u qua kinh te'.

IXP

Nha cung ca'p dich vt;t ke't n6i Internet.

ISP

Nha cung ca'p dich vt;t Internet.

IP

Giao thuc Internet.

INMARSAT

Dich vt;tlien l~c qua

IMP

Qily ti6n t~ qu6c te'.

IN

M~ng

ITU

T6 chuc lien minh vi6n thong qu6c te'.

ISDN

M~ng s61ien ke't da dich vt;t.

v~

tinh.

thong minh.

Internet Telephony Dich vt;t di~n tho~i dl;ia tren n6n Internet.
IMN

H~ th6ng quan ly m~ng vi6n thong qu6c gia.

IDD

GQi tn.tc tie'p qu6c te' (each gQi truy6n th6ng).

KTTT

Kinh te' thi tru'ong.

LEASED LINE

Kenh thue bao rieng.

LMDS

Dich Vt;l phan ph6i da di~m n{)i h~t.

MOBIPLAY

Dich vt;t DTDD chi nghe va gC1i, nh~n tin nh~n.


MMDS

Dich Vl) phan phO'i da di~m vi-ba.

MSC

T6ng dai di~n tho~i di dong

NS

Ngan sach.

NSLB

Nang sua'"t lao dong.

NGN

M~ng tfl)C da dich Vl,l, m~ng the' h~ moi.

ODA

H6 tr<;1 phat tri~n chinh thuc.

OSI

Ke't nO'i cac h~ thO'ng md.

OAM

Khai thac, qmln ly va bao du'ong.

POP

Bi~m, tr~m khai thac va cung cffp dich Vl) BT VoiP.

PC to Phone

Tu may tinh ke't nO'i Internet g<;>i toi m~y di~n tho~i.

RING

M~ng

RID

Nghien cll'u va phat tri~n.

SMS

Nh~rt tin ng~n.

S-Fone

Thuong hi~u cua dich Vl) BTDB CDMA cua SPT

SST

Trung tam di~n tho~i cO' dinh C1 khu vl)'c Phil My IJung.

STC

Trung tam di~n tho~i cO' dinh SPT.

SS7

H~ thO'ng bao hi~u SS7.

STD

Thi ph'an dich Vl) di~n tho~i duong dai trong nu'oc.

SDH

Thie't bi truy'en dfin dBng bo sO' SDH.

TPHCM

Thanh phO' HB Chi Minh.

TELNET

Truy

TB

Thue bao.

VoiP

Bi~n tho~i

VSAT

Tr~m v~

VINATEXT

Dich Vl) BTDB chi nghe va gC1i, nh~n tin nh~n.

VINASAT

V~

Ring cap quang.

nh~p

tu xa.

theo giao thuc IP.

tinh co nho.

tinh thong tin t~i Vi~t Nam.


VPN

M(;lng rieng ao.

V/g6p NNg

V 6n g6p mtoc ngoai.

VN

Vi~tNam.

xDSL

Cong ngh~ duong day thue bao s6.

WAP

Giao di~n U'ng d1;1ng, truy nh~p vo tuye'n.

WB

Ngan hang the' gidi.

WTO

T5 chile thu'dng m(;li the' gidi.

WLL

M(;lch vong vo tuye'n n()i h(;lt.

WIFI

Truy nh~p vo tuye'n bang r()ng.


1

~

?

~

PHANMODAU

1/ Tinh ca'p thie't cua d~ tai:
Vi~t Nam da c6 m(>t ke't cffu h(,l fang BC-VT kha hoan chinh, mi.ic d'au khong

th€ so sanh vdi cac ml'oc phat tri€n va tien tie'n v'e h~ thO'ng ffi(,lng h.toi ciing nhu'
tieu chuffn ky thu~t, nhttng tu lau va nhfft la trong nhii'ng nam g'an day da dap ung
du'Vi~t Nam, m(>t dfft nttoc c6 dan sO' tren 80 tri~u dan va hi~n t(,li c6 quan h~ voi

h'au he't cac nttoc tren the' giOi, dBng thoi hang nam thu hut kha dong khach du

lich. cua cac nu'oc , ciing nhu' cac nha d'au ttl' de'n tu nu'oc ngoai..Bi'eu d6 khiing
dinh nhu c'au sll' d1;1ng dich Vl;l BC-VT t(,li Vi~t Nam rfft IOn va ngay cang gia tang.
Trong nhii'ng nam qua, nganh BC-VT da dong g6p rfft IOn cho stt phat tri€n
cong nghi~p h6a - hi~n d(,li h6a dfft nu'oc. Nganh da du'khiing dinh la m(>t nganh kinh te' quan trQng trong cac Nghi quye't, chu tru'dng,
chfnh sach phat tri€n kinh te' - xa h(>i. Thttc te' da chung minh nganh BC-VT c6
tO'c d(> phat tri€n kha cao trong nhii'ng nam qua.
Cong ty c6 ph'an dich vv Bttu chinh Vi~n thong Sai Gon (gQi tile: SPT) la m(>t
Cong ty C6 ph'an (trong d6 c6 ph'an Nha Nttoc chie'm ph'an chi phO'i) l'an d'au tien
t(,li Vi~t Nam ho(,lt d(>ng kinh doanh trong linh vlfc BC-VT k€ tu nam 1995. Do
moi ra doi nen tfft ye'u nang llfc C(,lnh tranh cua Cong ty con thffp so voi cac ddn vi
trong nganh, di.ic bi~t Ia T6ng Cong ty Bttu chfnh Vi~n thong Vi~t Nam (gQi tile:
VNPT) da c6 b'e day lich sll' ho(,lt d(>ng tren 40 nam. Ngoai ra, do xu huang h(>i
nh~p,

Dang va Nha Nu'oc da c6 cac chu tru'dng, chfnh sach cho phep cac thanh

ph'an kinh te' (k€ ca nu'oc ngoai) tham gia vao linh vlfc nay tuy theo tung giai
do(,ln nhfft dinh. Trttoc tlnh hlnh d6, vi~c xay dlfng cac giai phap nh~m nang cao
nang llfc C(,lnh tranh dO'i voi Cong ty SPT Ia he't sue quan trQng va c'an thie't.


2

21 M\lc dich ciia d~ tai:

Tren co sd v~n dt,mg ly lu~n v'e linh Vl,l'C qmh tranh cua cac doanh nghi~p vao
thl,l'c tien, d'e tai nghien cll'u thl,l'c tn,mg cua nganh BC-VT Vi~t Nam, thl,l'c tr~ng
cua Cong ty SPT tit d6 tlm ra cac giai phap chu ye'u c6 tinh dBng b9 nh~m phat
huy the' m~nh, nang cao nang ll,l'c ho~t d()ng cua Cong ty SPT tren thuong tntong

hi~n

nay.

3/Do'i tu(jng nghien c«u:
La ho~t d()ng kinh doanh cua Cong ty SPT trong nganh Bu'u chinh Vien thong
Vi~t

Nam trong thai gian tOi.

4/Ph~m

vi nghien c«u:

Gioi h~n trong Cong ty SPT va v'e linh Vl,l'C c~nh tranh.

51 Phudng phap nghien c«u:
D~ tili dii sit d(lng cdc phztdng phap nghien cuu ca ban sau:

Phuong phap phan tich thong ke.
Phuong phap so sanh va t6ng hPhuong phap dl,l' bao.

6/ Nhfi'ng nqi dung cd ban ciia d~ tai:
Bua ra ly lu~n v'e c~nh tranh va chie'n luBanh gia thl,l'c

tr~ng

cua nganh BC-VT

Vi~t

Nam, thl,l'c

tr~ng c~nh

tranh cua

Cong ty SPT.
Xay dl,l'ng cac giai phap nang cao nang ll,l'c c~nh tranh cua Cong ty SPT.


3

71 Ngu~n th6ng tin:
•

Thu ca"p:

-

S61i~u cua nganh BC-VT Vi~t Nam.

-

S6li~u nghien cll'u chuyen nganh

-

Cac bao cao cua Cong ty SPT

-

Thong tin tu d6i thu c~nh tranh
Cac dii' li~u khac

•

So ca"p:

-

L~p bang diu hoi, phong va"n cac d6i tu'

4

CHUONGI
CO SO LV LU!N CHUNG

vE C~NH TRANH

v A CHIEN Ll1(1C C~NH TRANH.
"

,...,

,...,

?

1.1-TINH TAT YEU CUA

C~NH

}t

TRANH TRONG NEN KTTT:

1.1.1-N@n KTTT:

1.1.1.1-Khai niem ne'n KTTT:

Tit tntoc de'n nay, qua trlnh phat trien kinh te'-xa h9i cua nhan

lo~i da tnli qua

hai giai do~n san xufft: san xufft theo kieu kinh te' tl! cung tl;l' cffp va san xufft hang
h6a. San xufft kieu kinh te' tl;l' cung tl;l' cffp da ldm ham sl;l' phat trien cua n'en kinh
te' va tit khi n'en kinh te' san xufft hang h6a ra doi thl n'en kinh te'-xa h9i cua nhan
lo~i moi phat trien. San xufft hang h6a xet toan b9 la n'en kinh te' hang h6a, khi

n6 phat trien de'n m9t muc d() nhfft dinh thl hlnh thanh n'en KTTT. Thi tntong, cd
che' thi tn.tong va KTTT du'qc dinh ngh'ia nhu' sau:

a-Khai niem vi thi tntung:
Thea cac nha kinh te' My, thi tru'ong la ndi dien ra qua trlnh trao d6i, mua ban
hang h6a.

Ho~c

thi tru'ong la m9t. qua trlnh trong d6 ngu'oi mua, ngu'oi ban m9t

thu hang h6a tac d()ng qua l~i voi nhau de xac dinh s6luqng hang h6a.
Theo quan diem cua nu'oc C()ng Hoa Belarusia, thi tru'ong la ndi trao d6i hang
h6a, la t6ng the cac m6i quan h~ lttu thong trao d6i hang h6a-ti'en t~.
Theo TS.Binh Sdn Hung (Vi~n ph6 Vi~n Kinh te' TPHCM), thi tru'ong la t6ng
hqp nhii'ng di'eu ki~n va nhii'ng quan h~ rna (J d6 cac lo~i hang h6a-ti'en t~ du'qc
trao d6i, mua ban.

b-Khai niem cd che' thi truung:


5

Cd che' thi tntong la mot hlnh thuc t6 chuc kinh te', trong d6 ca nhan ngttoi tieu

dung va cac nha san xufft kinh doanh tac dong l§n nhau qua thi tru'ong d~ xac
dinh 03 vffn d~ tn,mg tam cua t6 chuc kinh te': San xufft cai gl? San xufft nhtt the'
nao? S~n xufft cho ai? Cd che' thi tru'ong khong phai la mot slJ h6n lo~;m rna la mot
tr~ t tlJ kinh te'.

Hollie cd che' thi tru'ong la t6ng th~ cac nhan tO' khach quan va chu quan dang
ho~t dong tac dong qua l~i va che' u'dc l§n nhau tren thi tru'ong.

c-Khai niem vi KTTT:
KTTT la chi m~t n~n kinh te' hang h6a c6 trlnh do phat tri~n cao, sv phO'i h<;Jp
va trao d6i d~U du'QC thl)'c hi~n tren thi tru'ong b~ng phlidng phap mua ban thoa
thu~n trong n~n kinh te' d6, m9i quan h~ kinh te' d~u chiu sl)' chi phO'i va di~u tie"t

chu ye'u bdi quan h~ thi trttong, thong qua thi tru'ong. Nha san xufft kinh doanh
mu6n san xufft kinh doanh mlllt hang gl? sO'ltt<;fng va chfft lu'<;fng ra sao? gia ca nhu'
the' nao?... d~u do thi tru'ong chi phO'i va quye't dinh.
KTTT la kinh te' hang h6a phat tri~n (1 trlnh do cao, bi~u hi~n thi trttong da
hlnh thanh mot h~ thO'ng, ffiQi vffn d~ san xufft, tieu dung, l<;Ji ich va quan h~ cung
c'au d~u do thi tru'ong dinh do~t.

1.1.1.2-Biic thu cua ne'n KTTT:
Ngn KTIT c6 cac dijc thu nhu sau:
l.Ngoai sl)' tac dong cua cac quy lu~t kinh te' giO'ng vdi cac hlnh thai kinh te'- Xa
hoi khac, n~n KTTT con chiu tac dong bdi cac quy lu~t kinh te' khach quan nhu' :
quy lu~t cung-c'au, quy lu~t c~nh tranh, quy lu~t gia tri rna trong d6 gia tri tie'n tdi
gia tri thlllng dtt.
2.Cac chu th~ kinh te' trong n~n KTTT d~u tl)' do, blnh ditng trong kinh doanh va
trttdc phap

lu~t

Nha Nude.

3.C6moi tru'ong phap lu~t tO't, cac chinh sach kinh te' vi mo phu h<;Jp.


6

4.Trong n~n KTTT g"Om nhi~u lo~i thi tntong, thi tntong h~mg h6a-dich vv, thi
tnl'ong cac nhan tO' san xua't; thi tnl'ong noi dia va thi tntong quO'c te', di;\c bi~t thi
tntong quO'c te' khong c6 sv phan bi~t v~ ranh giOi.
5.Cac lo~i d"Ong ti~n hoa nh~p voi nhau hinh thanh mot thi tntong ti~n t~ chung

(vi dv thi tntong d"Ong EURO cua cac nu'oc Chau Au da hinh thanh).
6.N~n KTTT chiu sv chi phO'i va di~u tie't cua Nha Nu'oc, vl :

+ Nha Nu'oc dam bao sv 6n dinh

v~ chinh tq, xa hoi va thie't l~p khuon kh6

lu~t phap d€ t~o ra nhii'ng di~u ki~n c'an thie't cho ho~t dong kinh te'.

+ N~n KTTT kh6 tranh khoi cac cuoc khung hoang kinh te',

n~n tha't nghi~p.

l~m phat.. Nha Nu'oc se sii' dvng cac chinh sach tai chinh va chinh sach ti~n t~ d€

di~u tie't va t~o sv 6n dinh cho n~n kinh te'.

+ Nha Nuoc dam bao cho
thi~p

n~n kinh te' ho~t dong hi~u qua thong qua sv can

cua minh d6i voi cac tac dong ben ngoai nhu' va'n d~ 0 nhi€m moi tru'ong,

ho~c bao v~ c~nh tranh va chO'ng doc quy~n.

+ Nha Nu'oc c6 trach

nhi~m san xua't ra cac lo~i hang h6a cong cong, xay

dl;ing ke't ca'u h~ t'ang cho n~n kinh te', thvc hi~n cong b~ng xa hoi.

1.1.1.3-Biic tnlng nin KTTT iJ nude ta:
N~n KTTT nu'oc ta v~n dong theo cd che' thi tru'qng c6 sv quan ly cua Nha

Nuoc theo dinh huong Xa Hoi Chu Nghia, n6 bao g"Om nhii'ng d~c tntng cd ban
nhu' sau:
l.La'y mvc tieu dan giau, nu'oc m~nh, xa hoi cong b~ng, dan chu, van minh lam
dinh hu'ong cho sv v~n dong cua n~n kinh te'.
2.V~ th€ che' kinh te', g"Om rthi~u hinh thuc sd hii'u tv do, binh d~ng trong kinh

doanh va tru'oc phap lu~t nhu : sd hii'u Nha Nuoc, sd hii'u t~p th€, sd hii'u h6n hsd hii'u tu' nhan cua ngu'oi san xua't nho, sd hii'u tu' nhan tu' ban, sd hii'u cua cac ca
nhan va t6 chile nu'oc ngoai.


7

3.Ch~ d(> quan ly hay nguyen

tik ho(,lt d(>ng cua thi tntong dva tren cac nguyen

tik nhu' sau:
+ Chiu sv tac d(>ng cua cac quy lu~t kinh te" kh~ch quan, trong do co quy lu~t
cung-c'au, quy lu~t c(,lnh tranh, quy lu~t gia tq rna gia tq tie"n tOi gia tq th~ng du'.

+ Khong con dva vao m~nh l~nh hanh chinh nhti' cd ch~ ke" ho(,lch hoa t~p
trung quan lieu, bao cffp tru'OC day rna dlfa tren CaC chi~n lu'QC phat tri~n kinh t~,
cac chinh sach kinh

t€, cac don bffy kinh t~... d~ v~n hanh.

4.Quan h~ phan ph6i thu nh~p (cho ca th~. t~p th~ va xa h(>i) dlfa tren cac nguyen
t~c chu ye"u sau : Bit d~p tu' li~u san xufft da hao phi, md r(>ng san xufft, l~p quy

dv trii' d~ phong tai hQa bfft ngo, chi phi v'e quan ly hanh chinh va t6 chti'c -bao v~
T6 qu6c, md r(>ng S\1' nghi~p phuc l<Ji cong c(>ng va cll'u t~ xa h(>i, cu6i cung san
phffm tieu dung COn l(,li moi du'QC trlfc tie"p phan ph6i cho tieu dung ca nhan tren
cd sd s6 lu'(,1ng va chfft lu'(,1ng lao d(>ng ciing nhu' s6 lu'(,1ng v6n va tai san rna hQ
dong gop vao qua trlnh san xufft theo cac hlnh thuc phan ph6i theo lao d(>ng,
phan ph6i ngoai thu lao lao d(>ng thong qua cac quy phuc 19i xa h(>i, phan ph6i
theo tai san -v6n va nhii'ng dong gop khac. f)~c bi~t "chfft xam" hi~n. nay dang
du'QC Xa h(>i coi trQng, ai CO "chfft xam" cao thl se CO s6 lu'(,1ng va chfft lu'(,1ng lao
d(>ng cao, tfft ye"u se du'<Jc tra cong lao d(>ng cao qua hlnh thuc phan ph6i theo lao
d(>ng; Ngoai ra, "chfft xam" dang du'QC xem la m(>t tai san quy gia lam din cud~
ap dvng hlnh thuc phan ph6i theo tai san -v6n va nhii'ng dong gop khac.
5.N'en KTTT d nu'oc ta d~t du'oi sv quan ly cua Nha nu'oc CHXHCN Vi~t Nam va
du'oi sv lanh d(,lo cua Dang C(>ng San Vi~t N am.
1.1.2-C~nh tranh trong n~n KTTT:

1.1.2.1-Khai niem canh tranh:
C(,lnh tranh la ~i~c dffu tranh, gianh d~t cac di'eu ki~n d~ chi~m u'u th~ trong
san xufft va tieu thv san phffm. Cac di'eu ki~n do la khach hang, thi ph'an, cac


ngu'on hjc tai nguyen va cac ke"t qua khac. Trong qua trlnh c~nh tranh, nhfft thie"t
phai c6 d6i thu c~nh tranh.

o g6c do kinh doanh, d6i thu c~nh tranh la nhung t6 chuc san xufft cling

Xet

mot san phi{m gi6ng nhau ho~c cung ung dich Vl,l gi6ng nhau, ch~ng h~n Cong ty
Coca Cola va Cong ty Pepsi la 02 d6i thu c~nh tranh voi nhau trong nganh san
xua't kinh doanh mtoc giai khat.
Xet

o g6c do Marketing, d6i thu c~nh tranh la nhung t6 chuc dap ung cling

mot nhu diu cu~ khach hang, vi dl,l ne"u nhu diu cua khach hang la du ijch thl d6i
thu c~nh tranh c6 th~ bao g'om cac Cong ty du ijch, cac Nha hang, Khach s~n vv ...
Theo phu'ong phap nh6m chie"n lu'tll'ng nh6m khac nhau. Vi dl;l 02 ye"u t6 chie"n lu'd6i thu c~nh tranh la gia ca (tll' tha'p de"n cao) va chfft lu'chung rfft quan tr<;mg d6i voi khach hang.

1.1.2.2-Cac loai canh tranh:
Kax Mac da du'a ra

02lo~i c~nh

tranh nhu' sau:

a-Canh tranh trong noi bQ nglmh:

+ Khai ni~m:

C~nh

tranh trong noi bo nganh la

c~nh

tranh giua cac doanh nghi~p

cling mot nganh, cling san xufft ra mot lo~i hang hoa.

+ Bi~n phap

c~nh tranh: La tang nang sufft lao dong ca bi~t, t~o ra cac san phi{m

Va dich Vl;l moi, nang cao chfft lu'tru'ong khan hie"m v'e hang hoa va dich v1,1 c6 l
+ M1,1c dich c~nh tranh: Thu l+ Ke"t ·qua c~nh tranh: Hlnh thanh gia tri thi tru'ong cua tung lo~i hang h6a.
b-Canh tranh giua cdc ngimh:

+ Khai

ni~m: C~nh

tranh giua cac nganh la

nhung nganh san xufft khac nhau voi nhau.

c~nh

tranh giua cac doanh

nghi~p

o


9

+ Bi~n phap qmh tranh: La di chuyen ti~m hfc tu nganh c6 lqi nhu~n va ty sua't
lqi nhu~n tha'p de'n nganh c6lqi nhu~n va ty sua't lqi nhu~n cao.
+ M1;1c dich c~nh tranh: Tim ndi d'au tu' c6 lqi nhfft.
+ Ke't qua c~nh tranh: ffinh thanh ty sufft lqi nhu~n binh quan.

1.1.2.3-Cac loai thi trllilng canh tranh va diic diim cua n6:
Dl;l'a vao tinh c~nh tranh, c6 the chia thi tru'ong thanh 04 lo~i va m6i lo~i c6
nhii'ng d~c diem rieng cua n6 nhu' sau:

a-Biic diim cua thi trllilng canh tranh hoan toan:
+ Truoc he't, s6luqng ngttoi tham gia tren thi tru'ong nay tu'dng d6i IOn va d~t
toi muc sao cho lu'qng hang h6a rna tung doanh nghi~p cung ung la ra't nho so vOi
lu'qng hang h6a du'qc cung ung tren thi tru'ong, do d6 hQ khong the anh hu'dng de'n
gia thi tru'ong, h9 chi la nhii'ng "nguoi nh~n gia ". Doanh nghi~p chi c6 the kiem
soat san lu'qng san philm san xufft ra va ph6i hqp cac ye'u t6 san xufft, chu khong
the kiem soat gia

ca san philm tren thi tru'ong.

+ Doanh nghi~p c6 the tham gia ho~c rut khoi thi truong m9t each d~ dang rna
khong g~p m<)t can trd nao, c6 nghia la cac doanh nghi~p va cac ye'u t6 san xufft
c6 the di chuyen tlf do tu nganh san xufft nay sang nganh san xufft khac de tim
kie'm con dttong nao c6 lqi nhfft.

+San phii:m cua doanh nghi~p hoan toan c6 the thay the' cho nhau, c6 nghia la
khong CO Slf phan bi~t d6i xU' nao VOi khach hang.
+ Ngu'oi mua va ngu'oi ban phai nam du'qc thong tin thlfc te' v~ gia ca cua san
philm tren thi tru'ong. Thuong muc gia 6n dinh, luqng cung tang giam khong dang
ke (duong c'au san philm dung tru'oc xi nghi~p (d) la m<)t dttong th~ng n~m ngang
muc gia p cua thi tru'ong, tuc du'ong c'au hoan toan co gian theo gia).

Dl dang nhqn thdy cdc chit thi tham gia tren thj trztimg nay g6m c6 : Cdc
pha, qudn cafe ... n6i chung la cdc cd nhan, td chuc san xuat kinh doanh nho.

ti~m


10

b-Diic diim cua thi tntung doc quyen holm toan:
+ Chi c6 m(>t ngu'oi ban m(>t ho~c vai lo~i hang h6a nao d6 va rfft nhi~u ngu'oi
mua. Do d6 ngu'oi ban c6 th€ anh hu'dng de'n gia ban b~ng each di~u chinh lu'qng
san phffm cung U'ng. Trong thi tru'ong d(>c quy~n hoan toan khong c6 du'ong cung,
khong c6 quan

h~

m(>t-m(>t giua gia ca va san lu'qng cung· U'ng, tuy theo ml}C

tH~u

rna xi nghi~p d(>c quy~n quye't dinh mU'c san lu'<;lng va gia ban. Duong c'au (d)
dU'ng tru'oc xi nghi~p d(>c quy~n ciing chinh la du'ong c'au thi tru'ong (D).
+San xufft ra m(>t lo~i hang h6a.rieng bi~t, khong c6 san phffm thay the'. Do

d6 cac hang h6a d(>c quy~n nay khong anh hu'dng de'n cac hang h6a khac v~ san
lu'qng l~n gia ca va ngu'qc l~i.
+ C6 sl}' phan bi~t dO'i xU' voi khach hang, khach hang khong n~m dutin v~ san lu'qng va gia ca, d~c bi~t la gia ca (1 tu'dhg lai.
+ Trong thi tru'ong nay, lO'i gia nh~p nganh hoan toan

bi phong toa. Cac rao

can c6 th€ la: Lu~t dinh, kinh te', tl}' nhien; Tu d6 t~o ra cac d(>c quy~n v~ tai
nguyen chie'n lu'qc, d(>c quy~n do lu~t dinh, d(>c quy~n do tl}' nhien, d(>c quy~n v~
b~ng phat minh sang che', d(>c quy~n do u'u the' v~ quy mo.

c-Thi trllung canh tranh doc quyln (canh tranh khong hoan toan):
+ C6 rfft nhi~u ngu'oi ban tl,l' do gia nh~p hay la rut lui khoi nganh, thi ph'an cua
m6i xi nghi~p Ia rfft nho, khong dang k€ tren thi tru'ong.
+ San phffm cua cac xi nghi~p phan bi~t voi nhau chi la (1 ten g<;>i, nhan hi~u,
ki€u dang, chfft lu'qng...va c6 kha nang thay the' rfft cao cho nhau, nhu'ng khong
thay the' hoan toan (vi dv : xa phong, d'au g(>i, kern danh rang... ). Tu day hlnh
thanh 02 nh6m khach hang: Nh6m khach hang trung thanh voi san phffm, nghia
la h<;> v~n mua san phffm nay du gia san phffm tang len; Nh6m khach hang trung
l~p voi san phffm, nghia la khi gia san phffm tang len h<;> se nhanh chong chuy€n

sang sll' dvng san phffm khac.


11

+ Khong c6 m()t muc gia duy nha"t cho ta"t ca cac san phfim, rna chi hinh thanh
m()t nh6m gia gBm nhi'eu muc gia nhung chenh l~nh khong nhi'eu. Duong c'au san
phfim d6i voi xi nghi~p (d) la co gian nhi'eu nhung khong co gian hoan toan

(duong c'au hdi d6c xu6ng tr\}c hoanh)

d-Thi trllung doc quyln nhom (canh tranh khong hoan toan):
+Chi c6 it m()t s6 nguoi ban, thi ph'an cua m6i xi nghi~p la kha IOn va c6 quan
h~ ph\1 thu()c lfin nhau, nghia Ia m6i xi nghi~p tie'n hanh chie'n lu<;lc thay d5i gia

ca, san lu<;lng, quang cao...se anh huong ba"t l<;li de'n cac xi nghi~p khac.
+ San phfim c6 th€ la dBng nha"t (thep, nhom, xi mang... ) hay c6 th€ phan bi~t
(nganh san xua"t oto, may tinh.... ) va cac san ph§'m c6 kha nang thay the' cho nhau.
+ Cac xi nghi~p moi (ti'em tang) kh6 ho~c khong th€ gia nh~p nganh vi c6
nhung rao can nhu: d()c quy'en v'e b~ng sang che' hay quy trinh cong ngh~, c6 u'u
the' v'e quy mo IOn, uy tin tie'ng tam cua cac xi nghi~p hi~n t~i...ngoai ra cac xi
nghi~p IOn c6 th€ tie'n hanh nhung chie'n lu<;lc d€ ngan ch~n nhung xi nghi~p moi

gia nh~p vao nganh nhu : xay d\l'ng kha nang san xua"t con thua, dQa se ban pha
gia, ho~c lam tran ng~p thi truong san ph§'m...
+ Duong c'au thi truong (D) c6 th€ thie't l~p d~ dang, nhung ra"t kh6 thie't l~p
du'ong c'au (d) cua tung xi nghi~p vi kh6 d\1' doan chinh xac lu<;lng c'au thi truong
va s6lu<;lng cung ung cua cac d6i thu 0 m6i muc gia.

1.1.2.4-Tdc dong cua canh tranh dtn phat triin kinh tt- xii hoi:
a-Tac dong tich cue:
Th\l'c ti~n cac nuoc c6 n'en kinh te' phat tri€n va dang phat tri€n da chung minh
c~nh tranh c6 tac dt,mg rfft Ion d6i voi vi~c thuc d§'y qua trinh san xua"t phat tri€n.

N6 t~o ra d()ng 1\l'C m~nh me d€ kich thich cac doanh nghi~p nghien CUu va ap
dl;lng tie'n b{) khoa hQC

ky thu~t, cong ngh~ moi VaO san XUfft; thuc d§'y cac doanh

nghi~p khao sat, nghien CUu, tim hieu nhu c'fiu,

SO thich CUa khach hang d€ lam ra


12

san phffm, dich Vl) nh~m dap ung m()t each tO't nhfft cac nhu diu d6. Vl v~y, hang
h6a tren thi tntong luon phong phu, da d(;lng; Thi tntong luon sO'ng d()ng voi nhi~u
hang h6a moi hdn, re hdn. E>i~u nay trai hiin voi tinh cha"t trong moi tntong kinh
te' bao ca"p. T6m l(;li, c(;lnh tranh thi tn.tong t(;lo ra cac l<;Ji ich sau day:

+ Thu nha"t, phan b6 nguBn b,tc cua xa h9i voi nhung ti

1~ can dO'i h<;Jp

ly

nha"t.

G6p ph'an hlnh thanh cd ca"u kinh te' h<;Jp ly.

+ Thu hai, thuc dffy tie'n b9 khoa h9c-cong ngh~, tang nang sua"t lao d()ng.

+ Thu ba, sii' dl)ng voi hi~u qua cao nha"t cac ye'u tO' d'au vao.
+ Thu tu', thoa man tO't nha"t nhu c'au cua xa h9i vl sO' lu'<;Jng hang h6a ngay cang
nhi~~. chung lo(;li phong phu,

cd ca"u da d(;lng, cha"t lu'<;Jng_ ngay cang cao nhu'ng

gia ca ngay cang h(;l.

b-Tac dong tieu cztc:
Ben c(;lnh nhung tac d()ng tich clfc, c(;lnh tranh thi tru'ong ciing gay ra nhii'ng tac
d()ng tieu clfc dO'i vOi n~n kinh te' nhu' sau:

+ Thu nha"t, C(;lnh tranh thi tru'ong thie'u kiem soat se t(;lO ra

cd ca"u kinh te' hlnh

thanh tlf phat, gay ba"t l<;Ji cho slf tang tru'dng va phat tri€n kinh te'.

+ Thu hai, C(;lnh tranh thi tru'ong vo chinh phu se

d~n de'n tlnh tr(;lng hlnh thanh

mQt CUQC chdi khong blnh diing "ca lon nuO't ca be".

+ Thu ba, C(;lnh tranh thi tru'ong khong lanh m(;lnh d€

d~n de'n phat sinh cac tieu

clfc trong n~n kinh te' thi tru'ong.

1.2-NANG LVC C~NH TRANH CUA MOT DOANH NGH1tP:
1.2.1-The' nao Ia nang ltlc Cl1-nh tranh:
Nang llfc c(;lnh tranh c6 the du'<;Jc hieu d6 chinh la kha nang khai thac, huy
d<)ng, quan ly va sii' dl)ng cac ngu6n llfc c6 gioi h(;ln nhu' nhan llfc, v~t b,tc, tai llfc

13

vv... va cac di~u ki~n khach quan khac mot each c6 hi~u qua nh~m t~o ra lc~nh tranh tntoc cac d6i thu c~nh tranh, d€ tu d6 dam bao cho doanh nghi~p dU'ng

vung, t6n t~i va phat tri€n trong moi tnl'ong c~nh tranh.

1.2.2-Lqi the' c~nh tranh:
Lc~nh

tranh, c6 nghia la doanh

nghi~p

lam cai gl d6 rna nhii'ng, ngu'oi khac khong

lam du''

do doanh nghi~p c6 nhii'ng cai rna d6i thu khong c6 va ding la cai rna nhii'ng
chie'n l~QC c~nh tranh cua doanh nghi~p xay dt;(ngd€ khai thac.
Lb~t chu'oc. Do d6 d€ t~o ra l
xay dt;(ng cac chie'n lu'QC c~nh tranh mot each khoa hQC va hi~U qua.

1.2.3-Cac ye'u to' gop phdn t~o ra lqi the' c~nh tranh:
Lhuy dong d€ d~t ffil;IC tH~u trong c~nh tranh. C6 cac nhan t6 quye't dinh g6p ph'an

t~o nen l
+ NguBn g6c cua

st;(

khac bi~t v~ gia

ca, cha't lu'
m~ng lu'oi phan ph6i...so voi cac d6i thu c~nh tranh.

+ Kha nang phat tri€n san phffm, dich Vl;l moi, day chuy~n cong ngh~ ...
+ Kha nang d6i

ngo~i, sat nh~p ho~c lien doanh voi cac nganh khac ho~c st;( tr
giup cua cac t6 chile khac.

+ Kha nang tai chinh trong vi~c t~o v6n, huy dong v6n, quan ly chi phi, cong n
+ Kha nang thu hut ngu6n nhan lt;t'c cha't xam cao.
+ Kha nang chop la'y va t~n dl;lng t6t cac thoi cd, cd may trong kinh doanh.
+ St;t' nh~y ben,

st;( m~m

deo thich nghi cua doanh nghi~p tru'oc st;l' thay d6i chie'n

lu'

.

~


14

1.2.4-Y nghia ctia vi~c nang cao l«!i the' c~nh tranh:
Vi~c nang cao lqi the' qmh tranh se giup cho doanh nghi~p t6n t~i va phat·
tri~n tnl'oc cac d6i thu trong moi tnl'ong c~nh tranh ngay cang quye't li~t, bdi vl n6
t~o ra cho doanh nghi~p c6 du'qc mot

s6 ke't qua nhu' : Thu hut nhi~u khach hang,

giii' Vii'ng Va md rong thi ph'fin, thu nh~p va lqi nhu~n tang lien tl:IC.

1.3-CHIEN Lu'(1C C~NH TRANH CUA DOANH NGHJ:tP:

1.3.1-Khai ni~m v~ chie'n hi«!c c~nh tranh:
Doanh nghi~p mu6n t6n t~i va phat tri~n trong n~n KTTT ta't ye'u phai chffp
nh~n va bie't each c~nh tranh. Ho~t dong c~nh tranh ngay nay khong th~ bi~u
hi~n du'oi nhii'ng bi~n phap c1:1 th~ nao d6 rna phcli mang tinh chie'n lu'qc.

Chie'n lu'qc c~nh tranh la h~ th6ng cac gicli phap mang tinh cha't lau dai, nh~m
t~o di~u ki~n cho doanh nghi~p d~t du'qc th~ng lqi trong c~nh tranh tren thi

tru'ong. Ho~c chie'n ,lu'qc c~nh tranh Ia sl,l' ke't h<;lp cua cac ffil:IC tieu rna doanh
nghi~p dang tlm kie'm trong vi~c gianh d~t khach hang, thi ph'an, cac ke't qua

khac va cac phu'dng ti~n, cac chinh sach thich ung voi cac d6i thu, nho d6 doanh
nghi~p d~t du'qc ffil:IC tieu cua mlnh. Nhu' v~y, mot chie'n lu'qc c~nh tranh c'an c6

02 ye'u t6: Ml:IC tieu va cac phu'dng ti~n d~ d~t ffil:IC tieu d6.

1.3.2-Qua trinh xay dt/llg chie'n hi«!C C~nh tranh:
Tuy theo tru'ong phai ho~c tac gia, qua trlnh xay dl,l'ng chie'n lu'qc c~nh tranh se
khac nhau. Nhu'!J.g nhln chung, qua trlnh nay du'qc thl,l'c hi~n theo cac bu'oc sau:
Bu{Jc 1, Phan tich cac cd h<)i vade d9a cua moi tru'ong, qua cac ye'u t6 cua n6:

+ Cac ye'u t6 trong moi tnl'ong vi mo g6m: Ye'u tO' kinh te', ye'u t6 chinh phu va
chinh tri, ye'u t6 xa hoi, ye'u t6 tl,l' nhien, ye'u t6 cong ngh~ va ky thu~t, va m6i
quan h~ giii'a cac ye'u t6 d6.


+ Cac ye'u

t6 trong

moi tntong vi mo g5m: D6i thu C<;tnh tranh, khach hang, nha

cung ca'p, d6i thu ti€m ffn, san phffm thay the'.
Bu6c 2, Phan tich nhung m~t m<;tnh va m~t ye'u trong n9i b9 qua cac ye'u

t6

nhu' : Marketing,san xua't, tai chinh ke' toan, quan tq, nghien CUu va phat tri~n, va
h~ th6ng thong tin cua doanh nghi~p.

Bu6c 3, Xac dinh ml;lc tieu c<;tnh tranh d~ dinh httdng hanh d()ng cfin d<;tt t0i

trong tu'dng lai.
Bu(fc 4, Phan tich va llfa chQn cac chie'n lu'QC C<;tnh tranh phu h<;1p nhfft cho tll'ng .

giai do<;tn theo chu ky s6ng cua san phffm. Vi dl;l chie'n lu'QC C<;tnh tranh cho san
phffm moi tung vao thi tru'ong

Se khac VOi chie'n lu'QC C<;tnh tranh cho san phffm d

giai do<;tn tang tru'dng, giai do<;tn bao hoa, giai do<;tn suy thoai (khac nhau v€ gia,
khac nhau v€ Marketing... ).
Cac chie'n lu'QC C<;tnh tranh phai cfin xay dlfng Cl;l th~ cho tung giai do<;tn va neu
ro phu'dng thuc thlfc hi~n, ngu5n tai chfnh, t6 chuc nhan slf ...
Trong qua trlrih thlfc hi~n cac chie'n lu'QC C<;tnh tranh, doanh nghi~p cfin phai
xem xet cac bie'n d6i cua moi tru'ong, tie'n d9 va ke't qua thlfc hi~n nhu' the' nao d~
c6 nhung di'€u chinh thich h<;1p.

1.3.3-Cac nhan to' anh htidng de'n chie'n lti<;tc Cl}.nh tranh:
C6 05 nhan

t6

(sd d5 1.1) anh hu'dng de'n chie'n lu'QC C<;tnh tranh cua doanh

nghi~p bao g5m:

+ Nguy cd nh~p CUQC cua cac d6i thu moi.
+ :rvi6i de dQa cua cac san phffm thay the'.
+ Quyen m~c ca cua ngu'oi mua.

+ Quy'€n m~c ca cua ngu'oi cung ca'p.
+ Cu()c C<;tnh tranh cua cac d6i thu hi~n t<;ti.
Di€u nay phan anh thlfc te' C<;tnh tranh lien quan khong chi cac ben da xac dinh.


16

K,hach hang, ngu'oi cung ling, ngu'oi thay the', cac d6i thu moi ta't ca d'eu la
"CaC d6i thu Cc,tnh tranh" d6i VOi doanh nghi~p va

tuy theo hoan canh ClJ th€ rna

c6 th€ n6i troi ho~c kern hdn mot chut so voi cac d6i thu khac.

NAM AP Ll)'C CHU YEU CUA DOANH NGH~P

Cac d6i thu ti'em
i{n

Nguy cd de dQa til' nhfi'ng ngu'oi
mo

Nguoi
ban Quy'en m~cca
'--------' cua ngu'oi ban

VaO CUQC

- Cac d6i thu
cc,tnh tranh trong

nganh
- Cuoc cc,tnh
tranh gifi'a cac
d6i thu hi~n tc,ti

Quy'en m~c ca

cua ngu'oi mua.....__ ____,

Nguy cd de dQa til' san phi{m
Va die i1 Vl,l thay the'

San phi{m thay
the'

so DOl.l
1.3.4-Cac chie'n hiqc c~nh tranh:
1.3.4.1-Theo phlldngphap truvln thlfng:

Nguoi
mua