NGUYỄN TRÃI

Mục lục
Mục lục
:
:
I.
I.
Giới thiệu cuộc đời của Nguyễn Trãi:
Giới thiệu cuộc đời của Nguyễn Trãi:
II.
II.
Giới thiệu sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Trãi:
Giới thiệu sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Trãi:

Tác phẩm
Tác phẩm

Nội dung thơ văn Nguyễn Trãi
Nội dung thơ văn Nguyễn Trãi

Nghệ thuật thể hiện
Nghệ thuật thể hiện

Ý nghĩa thơ văn Nguyễn Trãi

Ý nghĩa thơ văn Nguyễn Trãi


trong nền văn học dân tộc.
trong nền văn học dân tộc.
III.
III.
Tổng kết:
Tổng kết:




1.
1.
Giới thiệu cuộc đời và thân thế:
Giới thiệu cuộc đời và thân thế:
•


Nguyễn Trãi(1380-1442) hiệu là Ức Trai quê làng Chi
Nguyễn Trãi(1380-1442) hiệu là Ức Trai quê làng Chi
Ngại, huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương sau dời về làng Ngọc Ổi
Ngại, huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương sau dời về làng Ngọc Ổi
(Nhị Khê) huyện Thường Tín tỉnh Hà Sơn Bình.
(Nhị Khê) huyện Thường Tín tỉnh Hà Sơn Bình.


•
Ông là con thứ của Nguyễn Phi Khanh. Tròn 6 tuổi, mẹ mất, ông

Ông là con thứ của Nguyễn Phi Khanh. Tròn 6 tuổi, mẹ mất, ông
phải về Côn Sơn ở với ông ngoại. Năm 1390, quan Tư đồ cũng
phải về Côn Sơn ở với ông ngoại. Năm 1390, quan Tư đồ cũng
mất, Nguyễn Trãi theo cha trở về sống ở làng Nhị Khê.
mất, Nguyễn Trãi theo cha trở về sống ở làng Nhị Khê.


•


Tuổi thơ Nguyễn Trãi là một thời kỳ thanh bần nhưng ông vẫn
Tuổi thơ Nguyễn Trãi là một thời kỳ thanh bần nhưng ông vẫn
quyết chí gắng công học tập và nổi tiếng là một người học rộng,
quyết chí gắng công học tập và nổi tiếng là một người học rộng,
có kiến thức rộng về nhiều lĩnh vực, có ý thức về nghĩa vụ của
có kiến thức rộng về nhiều lĩnh vực, có ý thức về nghĩa vụ của
một kẻ sĩ yêu nước thương dân
một kẻ sĩ yêu nước thương dân
.
.

2.
2.
Nguyễn Trãi với sự nghiệp phò vua
Nguyễn Trãi với sự nghiệp phò vua
giúp nước:
giúp nước:


Năm 1400, vào triều nhà Hồ, ông thi đỗ Thái
Năm 1400, vào triều nhà Hồ, ông thi đỗ Thái
học sinh, được cử làm quan lớn trong Triều
học sinh, được cử làm quan lớn trong Triều
đình.
đình.



Năm 1407, giặc Minh sang xâm lược,
Năm 1407, giặc Minh sang xâm lược,


Hồ Quý Ly thất bại, Nguyễn Trãi
Hồ Quý Ly thất bại, Nguyễn Trãi


nghe lời cha trở về tìm đường
nghe lời cha trở về tìm đường


cứu nước nhưng bị giặc giam
cứu nước nhưng bị giặc giam


nơi thành Ðông Quan suốt
nơi thành Ðông Quan suốt


mười năm dài.

mười năm dài.




Năm 1416, ông tìm đến cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, dâng
Năm 1416, ông tìm đến cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, dâng
cho Lê Lợi tác phẩm Bình Ngô sách.
cho Lê Lợi tác phẩm Bình Ngô sách.



Từ đó, ông gắn bó với phong trào khởi nghĩa Lam Sơn.
Từ đó, ông gắn bó với phong trào khởi nghĩa Lam Sơn.
Ông tham gia xây dựng đường lối quân sự, chính trị phù
Ông tham gia xây dựng đường lối quân sự, chính trị phù
hợp và đảm đương những nhiệm vụ
hợp và đảm đương những nhiệm vụ


quan trọng như soạn thảo thư từ địch vận,
quan trọng như soạn thảo thư từ địch vận,


tham mưu, vạch ra chiến lược, chiến thuật
tham mưu, vạch ra chiến lược, chiến thuật


cho nghĩa quân.
cho nghĩa quân.




Năm1428, kháng chiến thành công,
Năm1428, kháng chiến thành công,


ông được Lê Lợi giao cho soạn
ông được Lê Lợi giao cho soạn
bài cáo
bài cáo


Bình Ngô
Bình Ngô
nổi tiếng.
nổi tiếng.
2.
2.
Nguyễn Trãi với sự nghiệp phò vua
Nguyễn Trãi với sự nghiệp phò vua
giúp nước:
giúp nước:

3.
3.
Nguyễn Trãi thời hoà bình:
Nguyễn Trãi thời hoà bình:


Cuộc chiến chống quân Minh thắng lợi, Nguyễn Trãi
Cuộc chiến chống quân Minh thắng lợi, Nguyễn Trãi
được phong chức vị cao trong triều đình và trở thành
được phong chức vị cao trong triều đình và trở thành
đầu tàu gương mẫu trong công cuộc xây dựng đất nước.
đầu tàu gương mẫu trong công cuộc xây dựng đất nước.



Tuy nhiên, tài năng và đức độ của ông cũng bắt đầu bị
Tuy nhiên, tài năng và đức độ của ông cũng bắt đầu bị
bọn quyền thần ganh ghét. Ðặc biệt, sau vụ Trần
bọn quyền thần ganh ghét. Ðặc biệt, sau vụ Trần
Nguyên Hãn và Phạm Văn Xảo bị bức tử, Nguyễn Trãi
Nguyên Hãn và Phạm Văn Xảo bị bức tử, Nguyễn Trãi
bị bắt giam một thời gian ngắn. Thời kỳ này, ông bắt
bị bắt giam một thời gian ngắn. Thời kỳ này, ông bắt
đầu cay đắng nhận ra sự độc ác của miệng đời:
đầu cay đắng nhận ra sự độc ác của miệng đời:
“
“
Miệng thế nhọn hơn chông mác nhọn
Miệng thế nhọn hơn chông mác nhọn
Lòng người quanh nữa nước non quanh”
Lòng người quanh nữa nước non quanh”


(Bảo kính cảnh giới- bài 9)
(Bảo kính cảnh giới- bài 9)




Sau đó, ông được tha nhưng không còn được vua tin
Sau đó, ông được tha nhưng không còn được vua tin
dùng như trước nữa.
dùng như trước nữa.

3.
3.
Nguyễn trãi thời hoà bình:
Nguyễn trãi thời hoà bình:



Năm 1433, Lê Thái Tổ mất. Triều đình nhà lê bộc lộ nhiều
Năm 1433, Lê Thái Tổ mất. Triều đình nhà lê bộc lộ nhiều
bất công xấu xa Nguyễn Trãi xin về Côn Sơn ở ẩn.
bất công xấu xa Nguyễn Trãi xin về Côn Sơn ở ẩn.



Khi Lê Thái Tôn lớn lên, hiểu rõ Nguyễn Trãi, nhà vua đã
Khi Lê Thái Tôn lớn lên, hiểu rõ Nguyễn Trãi, nhà vua đã
cho vời ông trở lại làm quan, giữ chức
cho vời ông trở lại làm quan, giữ chức
Tả gián nghị đại phu.
Tả gián nghị đại phu.

Rất mừng rỡ, ông viết bài
Rất mừng rỡ, ông viết bài
Biểu tạ ơn
Biểu tạ ơn
hết sức xúc động và
hết sức xúc động và
lại hăng hái ra giúp nước, chỉnh đốn kỷ cương, đào tạo nhân
lại hăng hái ra giúp nước, chỉnh đốn kỷ cương, đào tạo nhân
tài.
tài.



Năm 1442, vụ án
Năm 1442, vụ án
Lệ Chi Viên
Lệ Chi Viên
xảy ra. Nguyễn Trãi bị can
xảy ra. Nguyễn Trãi bị can
tội giết vua, bị cái án là
tội giết vua, bị cái án là
tru di tam tộc
tru di tam tộc
.
.




Hai mươi năm sau, khi lên ngôi, Lê Thánh Tông đã tiến
Hai mươi năm sau, khi lên ngôi, Lê Thánh Tông đã tiến
hành minh oan, phục hồi chức tước và sai Trần Khắc Kiệm
hành minh oan, phục hồi chức tước và sai Trần Khắc Kiệm
tìm lại toàn bộ những tác phẩm bị thất truyền của Nguyễn
tìm lại toàn bộ những tác phẩm bị thất truyền của Nguyễn
Trãi.
Trãi.




4/
4/
Nhận xét chung:
Nhận xét chung:



Cuộc đời Nguyễn Trãi là cuộc đời chiến đấu không
Cuộc đời Nguyễn Trãi là cuộc đời chiến đấu không
ngừng nghỉ- chiến đấu chống bạo lực xâm lược và
ngừng nghỉ- chiến đấu chống bạo lực xâm lược và
chống gian tà.
chống gian tà.




Tư tưởng nhân nghĩa là đỉnh cao chói sáng
Tư tưởng nhân nghĩa là đỉnh cao chói sáng


trong thơ ông. Quan điểm xem văn chương
trong thơ ông. Quan điểm xem văn chương


là vũ khí chiến đấu thể hiện rõ trí tuệ sáng
là vũ khí chiến đấu thể hiện rõ trí tuệ sáng


suốt và bản lĩnh của một thiên tài.
suốt và bản lĩnh của một thiên tài.



Cuộc đời Nguyễn Trãi cho chúng ta bài
Cuộc đời Nguyễn Trãi cho chúng ta bài


học quý báu về tinh thần nhân đạo,
học quý báu về tinh thần nhân đạo,


nhiệt tình chiến đấu, quan điểm mạnh dạn đổi mới,
nhiệt tình chiến đấu, quan điểm mạnh dạn đổi mới,
sáng tạo.

sáng tạo.

a)
a)
Về văn:
Về văn:



Tác phẩm
Tác phẩm
Bình Ngô đại cáo
Bình Ngô đại cáo
:
:
ghi trong
ghi trong
Lam Sơn
Lam Sơn
thực lục và Ðại Việt sử ký toàn thư.
thực lục và Ðại Việt sử ký toàn thư.

Quân sự & chính trị
Quân sự & chính trị
: có
: có
Quân trung từ mệnh tập-
Quân trung từ mệnh tập-

đây là một tập văn chính luận thư từ địch vận (gồm
đây là một tập văn chính luận thư từ địch vận (gồm
hơn 70 bức thư, trong đó đa số các bức thư gửi cho
hơn 70 bức thư, trong đó đa số các bức thư gửi cho
tướng tá nhà Minh, phần còn lại là những thư từ viết
tướng tá nhà Minh, phần còn lại là những thư từ viết
gửi cho quân ta).
gửi cho quân ta).

Văn loại
Văn loại
: gồm chiếu biểu làm thay cho Lê Lợi.
: gồm chiếu biểu làm thay cho Lê Lợi.



Băng Hồ di sự lục
Băng Hồ di sự lục
:
:
soạn năm 1428
soạn năm 1428



Văn bia Vĩnh Lăng
Văn bia Vĩnh Lăng
:
:
soạn năm 1435

soạn năm 1435



Dư địa chí
Dư địa chí
:
:
soạn năm 1435
soạn năm 1435

•
Về thơ:
Về thơ:
•
Ức Trai thi tập:
Ức Trai thi tập:
gồm 105 bài thơ chữ Hán
gồm 105 bài thơ chữ Hán
•
Quốc âm thi tập
Quốc âm thi tập
:
:
gồm 254 bài thơ Nôm
gồm 254 bài thơ Nôm


(có thể đây là quyển thơ Nôm duy nhất
(có thể đây là quyển thơ Nôm duy nhất

còn sót lại sau thảm án Lệ Chi viên).
còn sót lại sau thảm án Lệ Chi viên).