XÂY DỰNG CHUYÊN ĐỀ HỌC TẬP MÔN SINH HỌC PHỔ THÔNG

BÀI THỰC HÀNH SỐ 2 +3
XÂY DỰNG CHUYÊN ĐỀ HỌC TẬP
MÔN SINH HỌC PHỔ THÔNG


1. Định hướng chung
• Hoạt động giải quyết một tình huống học tập:
– Mục đích: tạo tâm thế học tập, ý thức được nhiệm vụ học tập,
hứng thú học bài mới.
– GV tạo tình huống học tập dựa trên việc huy động kiến thức,
kinh nghiệm của HS; bộc lộ "cái“ đã biết, bổ khuyết những gì
còn thiếu, giúp học sinh nhận ra "cái" chưa biết và muốn biết.

• Hoạt động tìm tòi, khám phá, lĩnh hội được kiến thức, kỹ
năng mới hoặc/và thực hành, luyện tập, củng cố, hoàn
thiện kiến thức, kỹ năng vừa lĩnh hội được nhằm giải
quyết tình huống/vấn đề học tập.
• Hoạt động vận dụng được các kiến thức, kĩ năng để phát
hiện và giải quyết các tình huống/vấn đề thực tiễn.


Quy trình xây dựng chuyên đề dạy học
Bước 1. Xác định vấn đề cần giải quyết trong dạy học
chuyên đề sẽ xây dựng.

Bước 2. Xây dựng nội dung chuyên đề

Bước 3. Xác định chuẩn chuẩn kiến thức, kĩ năng, thái
độ; năng lực và phẩm chất
Bước 4. Xác định và mô tả các mức độ yêu cầu của
mỗi loại câu hỏi/bài tập

Bước 5. Thiết kế tiến trình dạy học chuyên đề thành
các hoạt động học


Quy trình xây dựng chuyên đề dạy học
• Có 3 dạng vấn đề:
– Vấn đề tìm kiếm, xây dựng kiến thức mới.
– Vấn đề kiểm nghiệm, ứng dụng kiến thức.
– Vấn đề tìm kiếm, xây dựng, kiểm nghiệm và ứng dụng kiến thức
mới.

• Một trong 4 mức sau:
– M1: GV đặt vấn đề, nêu cách GQVĐ HS GQVĐ GV đánh giá
– M2: GV nêu vấn đề, gợi ý để HS tìm ra cách GQVĐ  HS GQVĐGV
và HS cùng đánh giá.
– M3: GV cung cấp thông tin tạo tình huống có vấn đềHS phát hiện
và xác định vấn đề, đề xuất các giả thuyết, giải pháp và lựa chọn
giải phápHS GQVĐ  GV và HS cùng đánh giá.
– M4: HS tự lực phát hiện vấn đề cần giải quyết  HS GQVĐ tự đánh
giá chất lượng, hiệu quả, có ý kiến bổ sung của GV khi kết thúc.


Quy trình xây dựng chuyên đề dạy học
• Bước 2. Xây dựng nội dung chuyên đề
– Dự kiến các nhiệm vụ học tập cụ thể tiếp theo
tương ứng với các hoạt động học của học sinh,
– Xác định các nội dung cần thiết để cấu thành
chuyên đề.
– Lựa chọn các nội dung của chuyên đề từ các
bài/tiết trong sách giáo khoa của một môn học

hoặc/và các môn học có liên quan để xây dựng
chuyên đề dạy học.


Quy trình xây dựng chuyên đề dạy học
• Bước 2. Xác định chuẩn chuẩn kiến thức, kĩ
năng, thái độ, năng lực và phẩm chất
– Theo chương trình hiện hành
– Dựa vào các hoạt động học dự kiến sẽ tổ chức cho
học sinh theo phương pháp dạy học tích cực.


Quy trình xây dựng chuyên đề dạy học
• Bước 4. Xác định và mô tả các mức độ yêu
cầucủa mỗi loại câu hỏi/bài tập sử dụng để
kiểm tra, đánh giá , luyện tập
– 4 mức độ: nhận biết, thông hiểu, vận dụng, vận
dụng cao
– 7 mức độ:
– Thang đánh giá chương trình mới.


Quy trình xây dựng chuyên đề dạy học
• Bước 5. Thiết kế tiến trình dạy học chuyên đề thành các
hoạt động học.
– Hoạt động tổ chức cho học sinh trên lớp
– Có thể thực hiện ở trên lớp và ở nhà.
– Trong chuỗi hoạt động học, đặc biệt quan tâm xây dựng tình
huống xuất phát.
• Tình huống xuất phát phải gần gũi với đời sống mà học sinh dễ cảm

nhận và đã có ít nhiều những quan niệm ban đầu về chúng.
• Việc xây dựng tình huống xuất phát cần phải chú ý tạo điều kiện cho
học sinh có thể huy động được kiến thức ban đầu để giải quyết, qua
đó hình thành mâu thuẫn nhận thức, giúp học sinh phát hiện được vấn
đề, đề xuất được các giải pháp nhằm giải quyết vấn đề.
• Tiếp theo tình huống xuất phát là các hoạt động học như: đề xuất giải
pháp giải quyết vấn đề; thực hiện giải pháp để giải quyết vấn đề; báo
cáo, thảo luận; kết luận, nhận định, hợp thức hóa kiến thức...