Bài tập giữa kì môn Cú pháp Tiếng Việt (bài làm)

Họ và tên: Phạm Thị Thương
Lớp: K39. Văn học A
MSSV: K39.606.037
Ca 1, sáng thứ ba

Môn: CÚ PHÁP HỌC TIẾNG VIỆT
BÀI TẬP GIỮA KÌ
 Bảng quy ước:
Bộ phận câu
Chủ ngữ (CN)
Vị Ngữ (VN)
Phụ ngữ (PN), đề ngữ (ĐN), giải ngữ
(GN), trạng ngữ (TN), liên ngữ (LN)
Nòng cốt câu đặc biệt (NCCĐB)

Biểu hiện
màu xanh
màu đỏ
màu đen
màu tím

1. Xác định cấu trúc cú pháp
-Không biết /chừng nào mới tới sróc Miên /để kiếm thuốc cho thằng bé.
PN
NCCĐB
TN
Tía nuôi tôi / đưa tay lên che mắt nhìn vào chân trời, nơi có những đầu cây
CN
VN
thốt nốt vươn thẳng lên mờ mờ xa tít, trông chỉ to hơn cái nấm.
-Chèo một mạch hết con nước này / thì đến thôi. Gắng lên,/ nghe An! Tôi /

ĐN
VN
NCCĐB
PN
CN
không còn điều khiển được hai cánh tay nữa. Nó / cứ nặng trình trịch và cứng
như
VN
CN
VN
hai khúc gỗ lắp vào đôi vai đã mỏi dừ của tôi. Nhưng / khi nghe tía nuôi tôi hồ
LN
TN
hởi nói thế,/ tôi / cũng cười:
CN VN
-Con /còn chèo được mà. Chưa mỏi lắm/đâu,/tía ạ! Má nuôi tôi /từ trong
mui
CN
VN
VN
PN PN
CN
TN
/ lom khom bước ra, bảo tôi:
VN
-Vào nghỉ tay đi. Để đó cho má! Và / bà / cầm lấy guốc chèo, đẩy tôi vào
VN
NCCĐB
LN CN
VN

mui. Tôi / nằm xuống bên thằng Cò, chưa kịp xoay trở lấy thế nằm cho ổn thì
cơn
CN1
VN1
1


buồn ngủ / đã kéo tới khép chặt đôi mi mắt nặng trịch của tôi lại rồi...
CN2
VN2
Quá trưa hôm đó,/ chúng tôi / vào đến sróc Miên. Những giồng cát / liên
tiếp
TN
CN
VN
CN
VN
nối nhau chạy dọc theo hai bờ con sông nhỏ mà chúng tôi đang rẽ vào. Hơi
nóng rừng rực từ giồng cát / bốc lên làm hoa cả mắt. Nắng / đốt vàng ngọn cỏ,
CN
VN
CN
VN
thiêu vàng lá tre. Lâu lâu / có một luồng gió từ xa chạy tới, cuốn từng vầng cát
TN
NCCĐB
lớn bay mù mịt, phủ mất bóng những đàn bò uể oải đứng gặm cỏ khô dưới
những
tầng cây thốt nốt, khiến cho tôi có cảm giác những con bò mộng to tướng ấy đã
bị

cuốn theo vầng cát, bay lên biến mất giữa trời.
Bọn trẻ chăn bò / trần truồng tắm dưới mé sông, lặn ngụp, té nước vào nhau, reo
CN
VN
hò inh ỏi. Đứa nào đứa nấy / da cứ đen bóng như bôi nhọ mỡ. Một thằng bé tóc
CN
VN
CN
xoăn như bụt ốc, cầm roi bò đứng trên bờ, / không tắm nhưng cũng cứ trần như
VN
nhộng. Giữa cái bụng tròn như quả bóng bơm căng của nó, / một sợi dây nịt mới
TN
CN
toanh / thắt ngang. Tự nhiên, / tôi /cũng cảm thấy bụng mình như đau đau tức
tức.
VN
TN CN
VN
Thấy tôi liếc mắt ngó,/ nó / nhe răng ra cười. Hàm răng trắng nõn của nó / đều
TN
CN
VN
CN
tăm tắp như hạt ngô rất đẹp. Trên con đường mòn như rắn lượn dắt vào xóm, có
VN
TN
chiếc xe trâu bánh gỗ kéo lúa đi cót... két... cót... két... Một người đàn ông cởi
NCCĐB
trần, đầu không đội mũ, vận chiếc xà-rông đỏ /đi trước xe lúa, tay cầm sợi thừng
CN

VN
dắt theo con trâu. Hai người đàn bà / còn trẻ, dong dỏng cao, đều mặc một kiểu
CN1
VN1
áo bít bùng may hở cổ xuống gần giữa ngực, mỗi người / đội trên đầu một vò
nước
CN2
VN2
bằng đất sét nung, chậm rãi bước sau xe. Hai cái bóng phụ nữ cổ thon thon hình
CN
2


cổ lọ, /dường như lúc nào cổ họ cũng rướn lên để giữ thăng bằng cho hai chiếc
vò
GN
đất, /nổi bật lên đẹp như những tượng phù điêu bằng đá khắc hình các vũ nữ
VN
Khơme mà tôi đã từng thấy trong ảnh ở một quyển du ký nói về đất Cao Miên.
Cảnh vật chung quanh /đều chìm trong một màu vàng buồn bã, rừng rực hơi
nắng;
CN1
VN1
/chỉ có ngọn những cây thốt nốt cao lêu nghêu /là còn giữ được sắc lá màu xanh.
CN2
VN2
Thuyền chúng tôi /đi qua một dãy nhà vách phên trống hoác. Một con chim chài
CN
VN
sắc lông xanh có bộ ức đỏ tuyệt đẹp đậu trên cái giàn cúng ma cất dựa bờ

CN
sông, /nghe động tiếng mái chèo, giật mình bay vụt lên, mất hút giữa nền trời
VN
xanh. Chúng tôi / đậu thuyền lại bên một doi cát, sửa soạn bữa cơm chiều.
CN
VN
Tía nuôi tôi /thay áo, bịt khăn mới, dắt tôi lên chùa xin thuốc cho thằng Cò.
CN
VN
Chúng tôi / đi được một quãng thì con Luốc/phóng lên bờ chạy theo. Đuổi mãi
nó
CN1
VN1
CN2
VN2
cũng không quay lại,/ tôi / đành phải cho nó đi theo bên tôi. Tới ngôi nhà sàn
đầu
TN
CN
VN
TN
xóm nằm thấp thoáng trong một lũy tre, / tía nuôi tôi / đứng ở cửa gọi vọng vào
CN
VN
hỏi thăm lối lên chùa. Người chủ nhà mặc may-ô trắng, vận xà-rông tơ kẻ ca-rô
CN
đen, /đứng trên sàn chỉ trỏ về phía những cây xoài cổ thụ, nói lăng líu một hồi.
VN
Hai người / nói với nhau bằng tiếng Miên, tôi / không biết họ nói gì, phần thì bị
CN1

VN1
CN2
VN2
những con chó từ dưới sàn nhà chạy túa ra sủa vang, nên cứ tưởng như hai
người
đang cãi nhau chuyện gì. Chúng tôi/ đi tới đâu, chó / sủa rộ lên tới đó. Không
biết
CN1
VN1 CN2
VN2
bao nhiêu là chó, / con nào con nấy / dữ như quỷ sứ, cứ chồm chồm ra, cậy gần
3


ĐN
CN
VN
nhà chực xông vào cắn con Luốc.
-Sao / họ / nuôi chó làm gì mà nuôi lắm vậy,/ hở tía? -Tôi / phát bực, hỏi tía
PN CN
VN
PN
CN
VN
nuôi tôi.
-Ờ, / nuôi / mà như không nuôi... Người Miên /theo đạo Phật, không ai / ăn
PN CN
VN
CN 1
VN 1

CN 2
VN2
thịt chó. Cũng không bán. Ai /xin thì họ /cho không /vậy thôi. Chó đẻ ra bao
nhiêu/
PN
VN
CN1 VN1 CN2 VN2
PN
ĐN
cũng nuôi mặc cho nó lớn, sống thế nào cũng mặc.
VN
Con Luốc / đi bên tôi, đuôi nó / không cụp xuống tỏ vẻ sợ hãi, lại còn cứ ve
CN1
VN1
CN2
VN2
vẩy, tuồng như không màng đến bọn nhãi nhép tong teo kia. Chỉ cần tôi / ra lệnh
CN1 VN1
một tiếng, là nó / xông ra cho bọn chó kia một bài học nên thân / ngay. Ngôi
chùa/
CN2
VN2
PN
CN
sáu mái lợp ngói đỏ uốn cong vút, xây trên nền đá như kiểu kiến trúc chùa chiền
VN
ấn Độ, sừng sững đứng trên một ngọn đồi cát, chung quanh mọc toàn những cây
xoài cổ thụ to có đến ba bốn người ôm. Chúng tôi / lần theo những bậc thang
xây
CN

VN
bằng đá tổ ong, đi lên chùa.

2. Xác định ngữ danh từ, động từ, tính từ và phân tích cấu trúc
2.1 Ngữ danh từ
Và bà cầm lấy guốc chèo, đẩy tôi vào mui. Tôi nằm xuống bên thằng Cò,
chưa kịp xoay trở lấy thế nằm cho ổn thì cơn buồn ngủ đã kéo tới khép chặt
đôi mi mắt nặng trịch của tôi lại rồi...
Quá trưa hôm đó, chúng tôi vào đến sróc Miên. Những giồng cát liên
tiếp nối nhau chạy dọc theo hai bờ con sông nhỏ mà chúng tôi đang rẽ vào.
Hơi nóng rừng rực từ giồng cát bốc lên làm hoa cả mắt. Nắng đốt vàng ngọn
cỏ, thiêu vàng lá tre. Lâu lâu có một luồng gió từ xa chạy tới, cuốn từng vầng
cát lớn bay mù mịt, phủ mất bóng những đàn bò uể oải đứng gặm cỏ khô
dưới những tầng cây thốt nốt, khiến cho tôi có cảm giác những con bò mộng
4


to tướng ấy đã bị cuốn theo vầng cát, bay lên biến mất giữa trời. Bọn trẻ chăn
bò trần truồng tắm dưới mé sông, lặn ngụp, té nước vào nhau, reo hò inh ỏi.
Đứa nào đứa nấy da cứ đen bóng như bôi nhọ mỡ. Một thằng bé tóc xoăn
như bụt ốc, cầm roi bò đứng trên bờ, không tắm nhưng cũng cứ trần như
nhộng.
 guốc chèo
 thằng Cò
 thế nằm
 cơn buồn ngủ
 đôi mi mắt nặng trịch của tôi
 trưa hôm đó
 sróc Miên
 những giồng cát

 hai bờ con sông nhỏ mà chúng tôi đang rẽ vào
 hơi nóng rừng rực từ giồng cát
 giồng cát
 ngọn cỏ
 lá tre
5


 một luồng gió từ xa chạy tới
 từng vầng cát lớn
 bóng những đàn bò uể oải đứng gặm cỏ khô dưới những tầng cây thốt nốt



cảm giác những con bò mộng to tướng ấy đã bị cuốn theo vầng cát, bay lên biến
mất giữa trời.
 bọn trẻ chăn bò
 mé sông
 đứa nào đứa nấy
 một thằng bé tóc xoăn như bụt ốc, cầm roi bò đứng trên bờ
2.2 Ngữ động từ
Và bà cầm lấy guốc chèo, đẩy tôi vào mui. Tôi nằm xuống bên thằng Cò,
chưa kịp xoay trở lấy thế nằm cho ổn thì cơn buồn ngủ đã kéo tới khép chặt
đôi mi mắt nặng trịch của tôi lại rồi...
Quá trưa hôm đó, chúng tôi vào đến sróc Miên. Những giồng cát liên
tiếp nối nhau chạy dọc theo hai bờ con sông nhỏ mà chúng tôi đang rẽ vào.
Hơi nóng rừng rực từ giồng cát bốc lên làm hoa cả mắt. Nắng đốt vàng ngọn
cỏ, thiêu vàng lá tre. Lâu lâu có một luồng gió từ xa chạy tới, cuốn từng
vầng cát lớn bay mù mịt, phủ mất bóng những đàn bò uể oải đứng gặm cỏ
khô dưới những tầng cây thốt nốt, khiến cho tôi có cảm giác những con bò

mộng to tướng ấy đã bị cuốn theo vầng cát, bay lên biến mất giữa trời. Bọn
trẻ chăn bò trần truồng tắm dưới mé sông, lặn ngụp, té nước vào nhau, reo
hò inh ỏi. Đứa nào đứa nấy da cứ đen bóng như bôi nhọ mỡ. Một thằng bé
tóc xoăn như bụt ốc, cầm roi bò đứng trên bờ, không tắm nhưng cũng cứ trần
như nhộng.
 cầm lấy guốc chèo
6


 đẩy tôi vào mui
 nằm xuống bên thằng Cò
 chưa kịp xoay trở lấy thế nằm cho ổn
 đã kéo tới khép chặt đôi mi mắt nặng trịch của tôi lại
 vào đến sróc Miên
 chạy dọc theo hai bờ con sông nhỏ mà chúng tôi đang rẽ vào
 bốc lên làm hoa cả mắt
 đốt vàng ngọn cỏ
 thiêu vàng lá tre
 chạy tới
 cuốn từng vầng cát lớn bay mù mịt





phủ mất bóng những đàn bò uể oải đứng gặm cỏ khô dưới những tầng cây thốt
nốt

khiến cho tôi có cảm giác những con bò mộng to tướng ấy đã bị cuốn theo vầng
cát, bay…trời

7


 chăn bò
 tắm dưới mé sông, lặn ngụp, té nước vào nhau, reo hò inh ỏi

 bôi nhọ mỡ
 cầm roi bò đứng trên bờ
 không tắm nhưng cũng cứ trần như nhộng
2.3 Ngữ tính từ
Và bà cầm lấy guốc chèo, đẩy tôi vào mui. Tôi nằm xuống bên thằng Cò,
chưa kịp xoay trở lấy thế nằm cho ổn thì cơn buồn ngủ đã kéo tới khép chặt
đôi mi mắt nặng trịch của tôi lại rồi...
Quá trưa hôm đó, chúng tôi vào đến sróc Miên. Những giồng cát liên
tiếp nối nhau chạy dọc theo hai bờ con sông nhỏ mà chúng tôi đang rẽ vào.
Hơi nóng rừng rực từ giồng cát bốc lên làm hoa cả mắt. Nắng đốt vàng ngọn
cỏ, thiêu vàng lá tre. Lâu lâu có một luồng gió từ xa chạy tới, cuốn từng vầng
cát lớn bay mù mịt, phủ mất bóng những đàn bò uể oải đứng gặm cỏ khô
dưới những tầng cây thốt nốt, khiến cho tôi có cảm giác những con bò mộng
to tướng ấy đã bị cuốn theo vầng cát, bay lên biến mất giữa trời. Bọn trẻ chăn
bò trần truồng tắm dưới mé sông, lặn ngụp, té nước vào nhau, reo hò inh ỏi.
Đứa nào đứa nấy da cứ đen bóng như bôi nhọ mỡ. Một thằng bé tóc xoăn
như bụt ốc, cầm roi bò đứng trên bờ, không tắm nhưng cũng cứ trần như
nhộng.
 liên tiếp nối nhau
 cứ đen bóng như bôi nhọ mỡ
 xoăn như bụt ốc

8



cứ trần như nhộng

9