Môn Sinh :: Trường THCS Trần Văn Ơn :: | Tin tức | Dạy và Học | Đề Cương Ôn tập khối 8 Học Kỳ 2 Năm học 20132014 (Tham khảo)

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP SINH 8 HKII 2013-2014
1/Giới thiệu chung hệ thần kinh
Chức năng hệ thần kinh :
- Điều khiển điều hòa và phối hợp mọi hoạt động của các cơ quan trong cơ thể thành một thể
thống nhất .
- Đảm bảo sự thích nghi của cơ thể với những thay đổi của môi trường trong cơ thể cũng như
môi trường ngoài.
2/ Cấu tạo và chức năng trụ não , tiểu não , não trung gian
Trụ não

Cấu tạo

Chức
năng

Não trung gian

- Gồm: Hành não, cầu - Gồm đồi thị và vùng
não và não giữa
dưới đồi
- Chất trắng bao ngoài
- Đồi thị và các nhân xám
- Chất xám là các nhân vùng dưới đồi là chất xám
xám

Tiểu não
- Vỏ chất xám nằm ngoài
- Chất trắng là các đường dẫn
truyền liên hệ giữa tiểu não
với các phần khác của hệ thần
kinh

Điều khiển hoạt động
Điều khiển quá trình trao Điều hòa và phối hợp các
của các cơ quan sinh
đổi chất và điều hòa thân hoạt động phức tạp, giữ thăng
dưỡng: tuần hoàn, tiêu
nhiệt
bằng.
hóa, hô hấp….

3/So sánh cấu tạo và chức năng đại não và tiểu não:
Đại não
Giống
nhau

Chất xám ở ngoài , chất trắng bên trong
Gồm 2 bán cầu não gắn với nhau bởi rãnh liên
bán cầu .

Khác
nhau

Tiểu não

Gồm 2 bán cầu tiểu não , là tiểu não nhu thể .

-Vỏ tiểu não có diện tích bề mặt nhỏ hơn do
-Vỏ não có diện tích bề mặt rộng do có nhiều khe có ít khe và rãnh .
và rãnh.
-Không có sự phân chia vùng chức năng

-Vỏ não có sự phân chia các vùng chức năng
-Là trung khu các phản xạ không điều kiện
-Là trung khu các phản xạ có điều kiện
4/ Cơ quan phân tích thị giác
a. Cơ quan phân tích thị giác gồm :
- Tế bào thụ cảm thị giác ở màng lưới trong cầu mắt , dây thần kinh thị giác và vùng thị
giác ở thùy chẩm của đại não .
b. Cấu tạo của cầu mắt
- Cấu tạo của mắt : màng cứng, màng mạch , màng lưới.
- Môi trường trong suốt : màng giác, thủy dịch, thể thủy tinh, dịch thủy tinh .
c. Cấu tạo màng lưới :
- Tế bào nón : Tiếp nhận ánh sáng mạnh và màu sắc.
- Tế bào que : Tiếp nhận ánh sáng yếu.


- Điểm vàng : Là nơi tập trung nhiều tế bào nón.
- Điểm mù : không có tế bào thụ cảm thị giác.
Các tật mắt, nguyên nhân và cách khắc phục:
Các tật của mắt

Nguyên nhân

Cách khắc phục

- Bẩm sinh: cầu mắt dài
Cận thị
- Do không giữ khoảng cách
Đeo kính cận
đúng khi đọc sách ( đọc quá
( Kính mặt lõm)

gần).
- Bẩm sinh: cầu mắt ngắn
Viễn thị
- Do thể thủy tinh bị lão hóa
Đeo kính lão
mất khả năng điều tiết.
( Kính mặt lồi)
 Bệnh đau mắt hột :
- Nguyên nhân : do 1 loại virut có trong ghèn ở mắt người bệnh
- Đường lây : Dùng chung khăn , chậu với người bệnh .Tắm rửa trong ao hồ nước tù bẩn
- Triệu chứng : Mặt trong mí mắt có nhiều hột nổi cộm lên
- Hậu quả : Khi hột vỡ thành sẹo => lộng quặm => đục màng giác => mù lòa
- Cách phòng tránh : Không dụi tay bẩn vào mắt.
Rửa mắt bằng nước muối loãng , nhỏ thuốc .
Khám và chữa mắt theo chỉ định của bác sĩ.
5/Nêu cách thu nhận sóng âm của tai:
Sóng âm vào tai làm rung màng nhĩ, truyền qua chuỗi xương tai vào tai trong gây sự chuyển
động ngoại dịch rồi nội dịch trong ốc tai màng và tác động lên các tế bào thụ cảm thính giác
của cơ quan Coocti nằm trên màng cơ sở tương ứng với tần số và cường độ của sóng âm làm
các tế bào này hưng phấn chuyển thành xung thần kinh truyền về vùng thính giác ở thùy thái
dương cho ta nhận biết về âm thanh đã phát ra.
6/Phản xạ có điều kiện :
Khái niệm: là những phản xạ được hình thành trong đời sống qua quá trình học tập , rèn
luyện .
- Điều kiện để hình thành phản xạ có điều kiện :
 Phải có sự kết hợp giữ kích thích có điều kiện với kích thích không điều kiện
 Kích thích có điều kiện phải tiến hành trước kích thích không điều kiện trong vài giây.
 Phải tập đi tập lại nhiều lần .
- Ý nghĩa của việc hình thành và ức chế phản xạ có điều kiện đối với đời sống các động vật
và con người : đảm bảo sự thích nghi với môi trường và điều kiện sống luôn thay đổi của

các động vật và sự hình thành các thói quen , các tập quán tốt của con người

7 / Nêu đặc điểm của hệ nội tiết:


- Điều hòa các quá trình sinh lí của cơ thể, đặc biệt là quá trình trao đổi chất, quá trình
chuyển hóa vật chất và năng lượng trong các tế bào của cơ thể nhờ hoocmôn từ các tuyến nội
tiết tiết ra.
- Chúng tác động thông qua đường máu chậm nhưng kéo dài và trên diện rộng
- Sản phẩm tiết của tuyến nội tiết là các hoocmôn
- Tuyến pha là 1 tuyến ngoại tiết cũng là tuyến nội tiết. Vd: tuyến tụy,tuyến sinh dục là
tuyến pha.
8/ Nêu sự khác biệt giữa tuyến nội tiết và tuyến nội tiết
- Giống nhau: ở chỗ các tế bào tuyến đều tạo ra các sản phẩm tiết
- Khác nhau:
+Sản phẩm tiết của tuyến nội tiết là hoocmôn ngấm thẳng vào máu.(tuyến yên,tuyến giáp.....)
+ Sản phẩm tiết của tuyến ngoại tiết tập trung vào ống dẫn để đổ ra ngoài. ( các tuyến tiêu
hóa, tuyến lệ…….)
9/ Tính chất của hoocmôn:
- Mỗi hoocmôn chỉ ảnh hưởng đến 1 hoặc 1 số cơ quan xác định, mặc dù các hoocmôn này theo
đường máu đi khắp cơ thể
- Hoocmôn có hoạt tính sinh học cao, chỉ với 1 lượng nhỏ cũng gây hiệu quả rõ rệt
- Hoocmôn không mang tính đặc trưng cho loài
Vai trò của hoocmôn
- Duy trì tính ổn định của môi trường bên trong cơ thể
- Điều hòa các quá trình sinh lí diễn ra bình thường
Do đó, các rối loạn trong hoạt động nội tiết thường dẫn đến các bệnh lí
10/ Phân biệt bệnh Bazơđô với bệnh bướu cổ do thiếu iod:

BệnhBazơđô
Bệnh bướu cổ do thiếu iod
Bệnh Bazơđô do tuyến giáp hoạt động
Khi thiếu iod trong khẩu phần ăn
mạnh, tiết nhiều hoocmôn làm tăng cường
ngày, tiroxin không tiết ra, tuyến y
trao đổi chất, tăng tiêu dùng oxi, nhịp tim
tiết hoocmôn thúc đẩy tuyến giáp
tăng, người bệnh luôn trong trạng thái hồi
cường hoạt động gây phì đại tuy
hộp, căng thẳng, mất ngủ, sút cân nhanh.
nguyên nhân của bệnh bướu cổ.
Do tuyến hoạt động mạnh cũng gây bệnh
Trẻ em bị bệnh sẽ chậm lớn, trí não
bướu cổ, mắt lồi do tích nước
phát triển. Người lớn, hoạt động thần
( phù nề) ở các tổ chức sau cầu mắt
giảm sút, trí nhớ kém
11/ Chú thích hình :
- Hình 49 – 2 : Sơ đồ cấu tạo cầu mắt ( mắt trái bổ dọc ).
- Hình 46 – 1 : Não bộ bổ dọc