Kỹ thuật xử lí dữ kiện ảo trong hóa học

Kỹ thuật xử lí các bài toán dữ kiện ảo trong hoá học DƯƠNG QUANG DUY
Trong khi giải quyết các bài toán hoá học chắc hẳn các bạn gặp rất nhiều bài toán có cho hiệu
suất của phản ứng , thông thường các bạn phải tính qua hiệu suất để ra kết quả chính xác , tuy
nhiên có một số bài toán mà hiệu suất chỉ cho để “ Lừa” học sinh , sau đây mình xin trình bày
một số ví dụ về dạng Lừa này.
Bài 1
Cho 5,4 gam AL tác dụng với hh gồm Fe
2
O
3
, CuO , Al
2
O
3
với H=80% thu được hh X . Cho X tác
dụng với HNO
3
dư thu được V lit NO(đktc) là sản phẩm khử duy nhất . V bằng bao nhiêu?
Phân tích
Đây là một bài toán nằm trong chuyên đề về phản ứng nhiệt nhôm , điểm quan trọng của bài
toán này là các bạn phải xác định đúng trạng thái oxi hoá đầu và trạng thái oxi hoá cuối cùng
của các chất tham gia phản ứng để rồi áp dụng định luật bảo toàn electron cho đúng.
Nhận thấy chỉ có 2 chất có sự thay đổi số oxi hoá trong suốt cả quá trình phản ứng là Al và
N(+5) , cho dù Hiệu suất của phản ứng nhiệt nhôm có là bao nhiêu thì sau cả quá trình toàn bộ
lượng AL ban đầu cũng hết và chuyển hết lên AL
3+
.
Lời giải
Áp dụng định luật bảo toàn e
Al  AL
3+

+ 3 e
N
+5
+ 3 e  N
+2
Suy ra số mol NO = 0,2 suy ra V = 4,48 Lit.
Bài 2.
Cracking 8,7 gam C
4
H
10
với Hiệu suất là 90% thu được hh X
Đốt cháy hoàn toàn X trong oxi dư thu được V lit CO
2
(đktc) . V bằng bao nhiêu.
Phân tích.
Với dạng bài về pứ cracking thì các bạn phải luôn nhớ một điều rằng
Dưới nhiệt độ cao có thể xảy ra nhiều phản ứng cracking khác nhau.
Trong phản ứng cracking thì số mol khí sau pứ tăng bao nhiêu chính là số mol ankan tham gia
cracking
Bài toán đốt cháy hh sản phẩm thường quy về bài toán đốt cháy chất đầu đơn giản hơn.
Như vậy trong bài tập này thì cho dù hiệu suất của phản ứng cracking có là bao nhiêu thì vẫn
không quan trọng , điều quan trọng là các bạn phải tỉnh táo nhận ra H chỉ là một dữ kiện cho để
lừa , vì kiểu gì thì toàn bộ C sau cả 2 quá trình đều chuyển hết về CO
2
( bảo toàn nguyên tố)
Lời giải
SỐ mol C
4
H

10
=0,15 mol suy ra số mol CO
2
= 0,6 mol suy ra V = 13,44 Lit.

Dương quang duy , THPT Yên thế , bắc giang
-