một số kinh nghiệm nhằm phát triển vốn từ cho trẻ lứa tuổi 24

Một số kinh nghiệm giúp trẻ 24 – 36 tháng PTNN thông qua hoạt động LQVH thể loại
truyện kể

MỤC LỤC
A. Lý do chọn đề tài…………………………………………………..2
B. Đặc điểm tình hình………………………………………………...2
I. Cơ sở lý luận………………………………………………………..3
II. Phân tích thực trạng………………………………………………..4
1.

Thuận lợi ………………………………………………………5

2.

Khó khăn ………………………………………………………5

III. Biện pháp thực hiện………………………………………………..5
1/Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lí của trẻ: ……………………………...5
2/ Lựa chọn những bài thơ, những câu chuyện ngắn gọn dễ hiểu phù
hợp với ………………………………………………………………………8
3/ Tổ chức tiết học nhẹ nhàng, linh hoạt, tạo hứng thú cho trẻ:………8
4/ Nghiên cứu đặt câu hỏi đàm thoại ngắn gọn, dễ hiểu……………..10
5/ Ngoài ra, tôi còn rèn luyện phát âm cho trẻ thông qua môn làm
quen

văn

học

kết

hợp

với

các

hoạt

động

khác…………………………………….11
6/ Tổ chức ôn luyện mọi lúc mọi nơi, ôn luyện thông qua ngày hội ngày
lễ…………………………………………………………………………….11
7/ Phối hợp, tuyên truyền cho phụ huynh……………………………12
8/ Tự học tự rèn luyện nâng cao trình độ chuyên môn ……………..13
C. Kết luận……………………………………………………………13
1. Kết quả……………………………………………………………13
2. Bài học kinh nghiệm………………………………………………14
Tài liệu tham khảo

1


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 24 – 36 tháng PTNN thông qua hoạt động LQVH thể loại
truyện kể

A – Lý do chọn đề tài:
Như chúng ta đã biết, ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp quan trọng
nhất của con người. Ngôn ngữ đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc
hình thành và phát triển tâm lý của trẻ. Là phương tiện để giáo dục trẻ một

cách toàn diện. Sự phát triển toàn diện của trẻ bao gồm sự phát triển về đạo
đức, chuẩn mực hành vi văn hóa. Ngôn ngữ sẽ giúp cho trẻ mở rộng giao tiếp,
học hỏi những gì tốt đẹp xung quanh. Trẻ sớm tiếp thu những giá trị thẩm mĩ
trong thơ ca, truyện kể những tác phẩm nghệ thuật ngôn từ đầu tiên người lớn
có thể đem đến cho trẻ những ngày thơ ấu. Trường mầm non là trường học
đầu tiên, ở đây có điều kiện, có cơ hội để giáo dục ngôn ngữ cho trẻ. Vậy việc
phát triển và làm giàu vốn từ, dạy trẻ nói năng lưu loát, phát âm đúng, có kỹ
năng trả lời một số câu hỏi, hiểu được yêu cầu đơn giản bằng lời nói của
người lớn là điều quan trọng và cần thiết đối với trẻ lứa tuổi 24 -36 tháng.
Đặc điểm phát triển ngôn ngữ ở lứa tuổi trẻ 24 - 36 tháng có số lượng
từ tăng nhanh, trẻ không những chỉ hiểu nghĩa của các từ biểu thị các sự vật
hành động cụ thể mà còn có thể hiểu nghĩa các từ biểu thị tính chất, màu sắc,
thời gian và các mối quan hệ. Tuy nhiên mức độ hiểu nghĩa, sử dụng các từ
còn chưa chính xác, số lượng từ còn ít, ngữ pháp và sử dụng nó cũng rất hạn
chế. Với thực tế trẻ ở lớp tôi thì vốn từ của trẻ chưa phong phú, trẻ còn nói
ngọng, phát âm chưa đúng, một vài trẻ còn chậm nói, qua quá trình chăm sóc
giáo dục trẻ tôi có suy nghĩ và mạnh dạn đề ra một số biện pháp để phát triển

2


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 24 – 36 tháng PTNN thông qua hoạt động LQVH thể loại
truyện kể

ngôn ngữ cho trẻ 24-36 tháng thông qua hoạt động làm quen văn học thể loại
truyện kể
B – Đặc điểm tình hình
I. Cơ sở lý luận
Văn học là môn rất quan trọng đối với trẻ mầm non, là phương tiện phát
triển ngôn ngữ cho trẻ có đủ vốn từ để nói năng lưu loát, diễn đạt gãy gọn biết

sữ dụng từ đúng lúc, đúng chỗ, không những thế mà việc dạy trẻ làm quen với
những từ ngữ nghệ thuật như từ tượng hình, từ tượng thanh giúp trẻ phát triển
trí tưởng tượng, óc quan sát, khả năng tư duy độc lập trong suy nghĩ.
Thông qua nội dung các tác phẩm giáo dục trẻ biết yêu quý người hiền lành,
biết ơn và kính yêu ông bà, bố mẹ, anh chị, bạn bè, biết nhường nhịn em nhỏ.
Xuất phát từ những vai trò cụ thể đó cho nên hoạt động dạy trẻ làm
quen với văn học là môn học không thể thiếu trong trương trình chăm sóc giáo
dục trẻ. Ví vậy việc nâng cao chất lượng dạy trẻ làm quen với tác phẩm văn
học là vấn đề quan trọng trong đỗi mới hình thức tổ chức giáo dục mầm non.
Làm quen với tác phẩm văn học chỉ ra mức độ, giới hạn, yêu cầu của
việc cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học qua nghệ thuật đọc và kể chuyện
của cô giáo. Hoạt động này nhằm dẫn dắt, hướng dẫn trẻ cảm nhận những giá
trị nội dung, nghệ thuật phong phú trong tác phẩm, khơi gợi ở trẻ sự rung
động, hứng thú dối với văn học, có ấn tượng về những hình tượng nghệ thuật,
cái hay cái đẹp của tác phẩm và thể hiện sự cảm nhận đó qua các hoạt động
mang tính chất văn học nghệ thuật như đọc thơ. Kể chuyện, chơi trò chơi đóng
kịch; Cao hơn là tiến tới sáng tạo ra những vần thơ, câu chuyen5 theo tưởng
tượng của mình, góp phần hình thành và phát triển toàn diện nhân cách trẻ.

3


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 24 – 36 tháng PTNN thông qua hoạt động LQVH thể loại
truyện kể

Trong mỗi tác phẩm văn học, thề giới mới của cuộc sống thực tại bao
gồm thiên nhiên, xã hội, con người được diển tả, biểu đạt, truyền đạt trong
những hình thức đa dạng độc đáo. Văn học nói về thế giới loài vật, cỏ cây, hoa
lá, mọi hiện tượng thiên nhiên, vủ trụ mà trẻ nhìn thấy được, cũng nói về
những gì gần gũi trong môi trường sống của trẻ như làng quê, cánh đồng,

dòng sông, phiên chợ, lớp học, khu phố,…Qua tác phẩm văn học, trẻ bắt đầu
nhận ra trong xã hội những mối quan hệ, những tình cảm gia đình, tình bạn
tình cô cháu,…Trẻ cũng dần nhận ra có một xã hội ràng buộc con người với
nhau trong lịch sử đấu tranh cách mạng, trong tình làng nghĩa xóm. Văn học
có thể cần đề cặp đến những lực lượng siêu nhiên như thần linh, ông bụt, cô
tiên, phù thủy, quỷ sứ và cả những phép màu còn tồn đọng trong tâm thức dân
tộc. Đây cũng là đối tượng miêu tả của văn học làm nên sự phong phú, hấp
dẫn của đời sống tinh thần.
Nhờ được nghe, tiếp xúc với một số lượng văn học, có những hiểu biết
sơ đẳng về văn học, đó là khả năng mô tả cuộc sống xung quanh phong phú,
hấp dẫn bằng những dạng thức khác nhau. Bước đầu trẻ sẽ nhận biết được sự
khác nhau về nội dung và hình thức giữa các thể loại thơ, chuyện. Không
những giúp trẻ cảm nhận được cái đặc sắc của cách diễn đạt hình tượng, nhà
sư phạm còn cần giúp trẻ phân biệt được hình tượng nghệ thuật với hiện thực,
hình thành một số khái niệm văn học như: Thơ, chuyện, nhân vật, hình ảnh…,
giúp trẻ trao đổi những điều đã được nghe và bộc lộ những suy nghĩ của mình
về tác phẩm, nhằm phát triển đời sống tinh thần của trẻ.
Tác phẩm văn học là một chỉnh thể nghệ thuật, cấn giúp trẻ nhận biết
các mối quan hệ biểu hiện giữa hoàn cảnh, trạng thái, tình huống và nhân vật;
giữa lời kể, lời thuật, lời bạch trữ tình và ngôn ngữ nhân vật; Giữa không khí,

4


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 24 – 36 tháng PTNN thông qua hoạt động LQVH thể loại
truyện kể

âm sắc, giọng điệu chung của tác phẩm văn học và hành động văn học. Chưa
yêu cầu trẻ phải nhớ hết mối quan hệ phức tạp và chưa đòi hỏi trẻ phân biệt
quan hệ chính phụ trong truyện mà chỉ nhằm giúp trẻ nhận ra tính liên tục của

cốt truyện trong các mối liên quan đến nhân vật trung tâm của tác phẩm.
Với truyện kể, ta hãy giúp trẻ nhận ra, nhớ được sắc thái cơ bản trong
giọng kể, lời thuật, phân biệt ngữ điệu lời nói các loại nhân vật, giúp trẻ nhận
ra ngôn ngữ đời thường (khẫu ngữ) và ngôn ngữ thơ giàu nhạc tính. Qua tác
phẩn văn học, trẻ quen dần tính chất nhiều ý nghĩa và tinh luyện của ngôn ngữ
văn hoá, dần dần tiến tới hiểu được nghĩa thực đến nghĩa bóng, từ nghĩa văn
cảnh đến ý tưởng nhà văn muốn truyền đạt.
Khi cho trẻ làm quen với tác phẩn văn học góp phần mở rộng
nhận thức, phát triển trí tuệ, giáo dục đạo đức, giáo dục thẩm mĩ, phát triển
ngôn ngữ cho trẻ
II. Phân tích thực trạng
1. Thuận lợi:
Nhà trường đầu tư đầy đủ đồ dùng, đồ chơi, trang thiết bị để phục vụ
cho giáo viên giảng dạy tốt
Các cấp lãnh đạo của ngành và đơn vị tạo điều kiện, quan tâm, giúp đỡ
tôi luôn hoàn thành nhiệm vụ
Ban giám hiệu đã tạo điều kiện cho tôi được thao giảng, dự giờ. Qua
đó, bản thân tôi đã rút ra được nhiều kinh nghiệm trong giảng dạy.
1. Khó khăn
Tuy là trường điểm nhưng đa số phụ huynh sống nghề công nhân nên
phụ huynh ít có thời gian để quan tâm, trò chuyện với trẻ

5


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 24 – 36 tháng PTNN thông qua hoạt động LQVH thể loại
truyện kể

Đa số trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn, nói nhỏ, nói còn ngọng, vốn
từ còn ít, nghèo nàn.

III – Biện pháp thực hiện
1/Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lí của trẻ:
* Đặc điểm phát âm:
Trẻ còn nói ngọng, chưa chính xác, đôi lúc nói còn thiếu chủ ngữ hoặc
vị ngữ
Ví dụ: Bé muốn nói với cô là bạn phá đồ chơi thì bé nói là “Linh…phá
kìa”
Khi đọc thơ trẻ chỉ biết đọc vuốt đuôi theo cô
Ví dụ: Bài thơ “Bạn mới đến trường”
Bạn mới đến trường
Hãy còn nhút nhát
Em rủ bạn hát
Rủ bạn cùng chơi
Cô thấy cô cười
Cô khen đoàn kết
Thì trẻ sẽ đọc vuốt đuôi như “Nhút nhát, bạn hát, cùng chơi, cô cười,
đoàn kết”
Còn trong truyện thì trẻ biết kể tên một số nhân vật theo sự gợi ý của
cô
Ví dụ: Truyện “Đôi bạn nhỏ”
Bé biết trong câu chuyện có bạn gà, bạn vịt và con cáo

6


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 24 – 36 tháng PTNN thông qua hoạt động LQVH thể loại
truyện kể

Trẻ đã biết dùng các cụm từ và câu dài từ 7-8 từ: Trong truyện có bạn
gà và bạn vịt, nhưng chỉ mới 1 vài trẻ, biết đặt câu hỏi, yêu cầu người khác

làm việc gì đó và bày tỏ ý kiến
ví dụ: Cô mở nhạc cho con đi, con không ăn rau, con không thích chơi
xích đu
* Đặc điểm vốn từ:
Ở lứa tuổi này, trẻ có nhu cầu giao tiếp với mọi người, trẻ thích tìm
hiểu những điều mới lạ trong cuộc sông xung quanh. những từ các cháu được
sử dụng hầu hết là những từ chỉ tên gọi , những gì gần gũi xung quanh mà
hàng ngày trẻ tiếp xúc. ngoài ra, trẻ cũng nói được một số từ chỉ hành động,
chỉ những công việc của bản thân và mọi người xung quanh, chỉ hành động
của những con vật mà trẻ biết:
ví dụ: máy bay, tàu hoả, con cá; bố, mẹ, bà,máy bay bay, tàu hoả chạy,
con cá bơi
Tôi nhận thấy vốn từ của trẻ tuy phát triển nhưng còn hạn chế, bộ máy
phát âm của trẻ dang hoàn thiện dần nên khi trẻ nói trẻ hay nói chậm., hay
kéo dài giọng, đôi khi còn ậm ừ, ê, a, không mạch lạc. để giúp trẻ phát triển
vốn từ, tôi thấy người giáo viên cần phải nắm vững đặc điểm vốn từ của trẻ.
mặt khác, cô giáo phải nói to, rõ ràng, rành mạch, dễ nghe.
+ Cơ sở tâm lý:
Tư duy của trẻ ở lứa tuổi nhà trẻ là tư duy trực quan. thời kỳ này, khả
năng tri giác về các sự vật hiện tượng bắt đầu được hoàn thiện. trẻ hay bắt
chước những cử chỉ, và lời nói của người khác. do vậy ngôn ngữ của cô giáo
phải trong sáng và chính xác để trẻ nói theo.
+ Cơ sở giáo dục:

7


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 24 – 36 tháng PTNN thông qua hoạt động LQVH thể loại
truyện kể

Ngôn ngữ của trẻ chỉ được hình thành và phát triển qua giao tiếp với
con người và sự vật hiện tượng xung quanh, để thực hiện điều đó phải thông
qua nhiều phương tiện khác nhau như qua các giờ học, các trò chơi, dạo chơi
ngoài trời và sinh hoạt hàng ngày. rèn luyện và phát triển vốn từ cho trẻ, tập
cho trẻ biết nghe, hiểu và phát âm chính xác các âm của tiếng mẹ đẻ, hướng
dẫn trẻ biết cách diễn đạt ý muốn của mình cho người khác hiểu.vì vậy khi
cho trẻ tiếp xúc với các sự vật hiện tượng thì phải cho trẻ biết gọi tên, đặc
điểm của đối tượng. không những thế, giáo viên dạy trẻ biết nói câu đầy đủ,
rõ nghĩa, dạy trẻ phát âm đúng các âm chuẩn của tiếng việt, đảm bảo các
nguyên tắc của giáo dục học tính khoa học, tính hệ thống, tính vừa sức, tính
tiếp thu.
Dựa vào những cơ sở lý luận trên, đối chiếu với tình hình thực tế, tôi
nhận thấy sự chênh lệch về vốn từ của trẻ ở cùng một độ tuổi trong lớp là khá
lớn, và tôi nhận thấy vốn từ của trẻ không phụ thuộc vào điều kiện vật chất,
kinh tế của gia đình mà trước hết liên quan rất nhiều đến thời gian trò chuyện
với trẻ hay không? Cô và cha mẹ có lắng nghe bé kể chuyện về sinh hoạt và
bạn bè hay không? Có thờng xuyên kể chuyện cho bé nghe và hướng dẫn bé
kể lại không? …tất cả những điều đó không chỉ làm tăng số lượng vốn từ của
trẻ, sự hiểu biết nghĩa của từ, cách dùng từ của trẻ mà còn làm phong phú
hiểu biết và xúc cảm của trẻ.
xuất phát từ những cơ sở lí luận và thực tế trên tôi đã áp dụng phát
triển vốn từ cho trẻ trong môn Làm quen văn học như sau:
2/ Lựa chọn những bài thơ, những câu chuyện ngắn gọn dễ hiểu phù
hợp với lứa tuổi nhà trẻ
Ví dụ như:

8


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 24 – 36 tháng PTNN thông qua hoạt động LQVH thể loại

truyện kể

Với chủ điểm gia đình:
+ Truyện: Cháu cháo ông ạ, đôi bạn nhỏ
Với chủ điểm TGĐV:
+ Truyện: Sẻ con, thỏ con không vâng lời, thỏ ngoan
Với chủ điểm TGTV:
+ Truyện: Quả thị, cây táo
Với chủ điểm PTGT:
+ Truyện: Qua đường, xe lu và xe ca
Với những câu chuyện trên tôi luôn cho trẻ luyện phát âm bằng cách
cho trẻ đọc đi đọc lại tên câu chuyện các nhân vật trong chuyện, luyện phát
âm các từ khó
3/ Tổ chức tiết học nhẹ nhàng, linh hoạt, tạo hứng thú cho trẻ:
Khi tổ chức, tôi nghiên cứu để giới thiệu bài một cách sinh động để
kích thích sự tò mò của trẻ
Ví dụ: Trong truyện “Cháu chào ông ạ”
Tôi đã nhờ một cô đóng vai một ông cụ, tạo tình huống, tôi trên đường
đi gặp ông cụ và tôi đã chào ông bằng câu “Cháu chào ông ạ”. Sau đó, tôi cho
các cháu cùng nói “Cháu chào ông ạ”
Sau đó, tôi bắt đầu dẫn dắt giới thiệu tên câu chuyện và kể cho trẻ nghe
Trong quá trình kể, tôi tạo không khí thoải mái giống như trẻ đang
được xem một bộ phim hoặc một chương trình biễu diễn chứ không phải là
không khí của một tiết học
Ví dụ: Tôi có thể kể trên khung rối sau đó trình chiếu trên powerpoint
cho trẻ xem

9

Một số kinh nghiệm giúp trẻ 24 – 36 tháng PTNN thông qua hoạt động LQVH thể loại
truyện kể

10


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 24 – 36 tháng PTNN thông qua hoạt động LQVH thể loại
truyện kể

4/ Nghiên cứu đặt câu hỏi đàm thoại ngắn gọn, dễ hiểu
- Đối với từng câu chuyện, từng bài thơ tôi luôn tìm hiểu, nghiên cứu
để đặt ra những câu hỏi đàm thoại ngắn gọn, dễ hiểu để cho trẻ trả lời
Ví dụ: Với tiết kể chuyện: “Cháu chào ông ạ”
Tôi đã sử dụng hệ thống câu hỏi để đàm thoại với trẻ hiểu nội dung câu
chuyện, nhớ tên các nhân vật trong truyện.
+ Cô kể câu chuyện gì?
+ Trong câu chuyện có những ai?
+ Ông đã gặp những bạn nào trên đường?
+ Gà con, chim và cóc đã chào ông như thế nào?
+ Ông đã khen các bạn ấy như thế nào
+ Là bé ngoan con làm gì khi gặp ông?
Trong câu chuyện: Cá và chim

11


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 24 – 36 tháng PTNN thông qua hoạt động LQVH thể loại
truyện kể

+Cô vừa kể câu chuyện gì?

+ Trong câu chuyện có những ai?
+ Cá bơi ở đâu?
+ Chim bay ở đâu?
Thông qua các câu hỏi trẻ hiểu nội dung, tình tiết của câu chuyện, nhớ
tên chuyện, các nhân vật trong câu chuyện qua đó rèn thêm ngôn ngữ mạch
lạc cho trẻ, trẻ phát âm chính xác hơn các từ.
Ngoài các bài thơ câu chuyện trong chương trình dạy trẻ tôi luôn tìm
tòi các sách báo, tài liệu, tranh ảnh, tạp chí để tìm ra những bài thơ câu
chuyện, trò chơi có nội dung phù hợp với lứa tuổi trẻ, phù hợp với chủ điểm,
trẻ dễ thuộc, dễ nhớ, chứa đựng nhiều hình ảnh về con người, cảnh vật môi
trường xung quanh.
5/ Ngoài ra, tôi còn rèn luyện phát âm cho trẻ thông qua môn làm
quen văn học kết hợp với các hoạt động khác
Ví dụ:
Đối với môn âm nhạc
Đề tài “Cháu chào ông ạ” cho trẻ vận động bài “Cháu yêu bà”
Đề tài “Đôi bạn nhỏ” cho trẻ hát vận động bài “Một con vịt”
Đề tài “Quả thị” cho trẻ hát bài “ Quả thị”
Đối với môn NBPB
Đề tài: truyện “Quả thị” cho trẻ phân biệt màu vàng – màu xanh
Cho trẻ phát âm “Quả thị màu vàng – quả thị màu xanh”
Đề tài “Cây táo” cho trẻ phân biệt quả to – quả nhỏ
6/ Tổ chức ôn luyện mọi lúc mọi nơi, ôn luyện thông qua ngày hội ngày
lễ

12


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 24 – 36 tháng PTNN thông qua hoạt động LQVH thể loại
truyện kể

Ôn luyện mọi lúc mọi nơi như ở giờ chơi tự do, hoạt động ngoài trời,
giờ ăn, giờ ngủ, đón trẻ
Ví dụ: Chơi tự do và hoạt động ngoài trời tôi cho trẻ đọc các bài đồng
dao: Dung dăng dung dẻ, kéo cưa lừa xe, nu na nu nống…

Giờ đón trẻ tôi thường xuyên trao đổi trò chuyện với trẻ
Giờ ngủ thì có bài thơ “Giờ đi ngủ”
Ôn luyện thông qua các ngày hội ngày lễ như: Cho trẻ đóng kịch cùng
cô, chơi các trò chơi có kết hợp đọc các bài ca dao đồng dao
7/ Phối hợp, tuyên truyền cho phụ huynh
Tôi thường xuyên thay đổi bảng tin tuyên truyền ở lớp, cho phụ huynh
thấy được quá trình học tập của con em mình ở lớp để phụ huynh hiểu được
mặc dù trẻ còn nhỏ việc ăn ngủ rất quan trọng nhưng việc giáo dục trẻ ngay
từ thuở nhỏ là rất quan trọng
Khuyến khích vận động phụ huynh thường xuyên trao đổi, trò chuyện
với bé khi ở nhà, đặc biệt là những bé chậm nói

13


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 24 – 36 tháng PTNN thông qua hoạt động LQVH thể loại
truyện kể

8 . Tự học tự rèn luyện nâng cao trình độ chuyên môn :
Muốn đạt được chiến sĩ thi đua giáo viên dạy giỏi . Điều cần thiết là
phải có trình độ, kiến thức, tiếp thu kịp thời với các hình thức hiện nay .
Tôi tham gia thi giáo viên dạy giỏi vòng cơ sở .Ngoài ra tôi còn thao
giảng dự giờ trao đổi với đồng nghiệp về những phương pháp đổi mới để rút
ra những kinh nghiệm . Hàng tháng Ban giám hiệu cùng tổ chuyên môn dự

giờ thao giảng đầu tư vào giáo án , phương pháp dạy đồ dùng dạy học ….góp
ý xây dựng để phát huy năng lực của mình. Tôi còn học hỏi trường bạn đồng
nghiệp, sưu tầm sách báo phục vụ cho môn kể chuyện .Đây là nền tảng ban
đầu, là đòn bẫy đắc lực để tôi phấn đấu trong quá trình năm học .
C – Kết luận
1. Kết quả
Phát triển vốn từ cho trẻ ở trờng mầm non và đặc biệt là ở lứa tuổi nhà
trẻ là vấn đề rất quan trọng và cần thiết. Mức độ phát triển vốn từ của trẻ còn
tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.
Tôi nhận thấy việc rèn luỵên và phát triển vốn từ cho trẻ là cả quá trình
liên tục và có hệ thống đòi hỏi giáo viên phải kiên trì, bên bỉ, khắc phục khó
khăn để tìm ra phơng tiện, điều kiện cần thiết cho sự phát triển toàn diện của
các cháu, hơn nữa cô giáo là ngời gương mẫu để trẻ noi theo. Điều này đã
góp phần bồi dưỡng thế hệ măng non của đất nước, thực hiện mục tiêu của
ngành.
Qua quá trình tôi lập ra biện pháp giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, tôi nhận
thấy trẻ ở lớp tôi đã có những chuyển biến rõ rệt. Một vài trẻ chậm nói đã nói
được nhiều từ và đã biết nêu yêu cầu với người khác. Bé đã biết tên mình, tên

14


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 24 – 36 tháng PTNN thông qua hoạt động LQVH thể loại
truyện kể

Cha mẹ bé, biết tên cô giáo của bé. Đa số các bé đã nói được câu ghép như
“Con ăn cơm, bạn ăn cháo”
Và trong hoạt động làm quen văn học, các bé có thể biết được tên
truyện, các nhân vật trong truyện, biết và nói được hành động của các nhân
vật trong truyện. Một vài bé biết bắt chước hành động, cử chỉ và lời nói của

nhân vật nhưng chỉ tương đối
Và tôi nhận thấy rằng, phụ huynh của các bé rất vui mừng khi thấy con
em mình có sự tiến bộ rõ rệt và phụ huynh cũng đã phối hợp với tôi rất hiệu
quả
2 . Bài học kinh nghiệm
Vậy muốn có đợc kết quả trong việc phát triển vốn từ cho trẻ qua quá
trình thực hiện tôi rút ra một số bài học kinh nghiệm sau:
Trước tiên, là giáo viên tôi cần hiểu rõ tầm quan trọng của ngôn ngữ
với việc hình thành và phát triển nhân cách trẻ. không ngừng học tập để nâng
cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, tự rèn luyện ngôn ngữ của mình để phát
âm chuẩn tiếng việt.
Và để phát triển ngôn ngữ của trẻ một cách toàn diện thì tôi cần phải
thực hiện 3 nhiệm vụ sau:
+ Nắm vững đặc điểm phát âm, vốn từ ngữ của trẻ để từ đó tìm cách
làm giàu vốn từ cho trẻ qua việc hớng dẫn trẻ quan sát, đàm thoại, hướng dẫn
trẻ vui chơi, kể chuyện và đọc chuyện cho trẻ nghe.
+ Củng cố vốn từ cho trẻ
+ Tích cực hóa vốn từ của trẻ.
Tôi đã biết phối hợp chặt chẽ 3 nội dung trên để góp phần tạo điều kiện
cho trẻ lĩnh hội những điều mới lạ về thế giới xunh quanh.

15


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 24 – 36 tháng PTNN thông qua hoạt động LQVH thể loại
truyện kể

Tôi luôn tạo không khí vui tươi, thoải mái cho trẻ, động viên trẻ đi học
đều, tạo điều kiện quan tâm đến những trẻ nhút nhát, giành thời gian gần gũi ,
trò chuyện với trẻ để trẻ mạnh dạn, tự tin tham gia các hoạt động tập thể giúp

trẻ đợc giao tiếp nhiều hơn.
Luôn phối hợp chặt chẽ với gia đình để từ đó tôi có thể nắm vững đặc
điểm tâm sinh lý của trẻ và có kế hoạch phát triển vốn từ cho trẻ.
Tôi thường tổ chức nhiều trò chơi sử dụng ngôn ngữ để luyện phát âm
cho trẻ
Tôi luôn tạo điều kiện cho trẻ nghe nhiều và nói chuyện nhiều với bạn
với cô, luôn tìm cách thúc đẩy trẻ sử dụng ngôn một cách chủ động.
Ngoài ra, tôi còn thường xuyên rèn luyện giọng đọc, kể cho thật diễn
cảm, phát âm chính xác để thu hút trẻ và tránh tình trạng trẻ bắt chước phát
âm sai từ cô
Tóm lại, trong tất cả các hoạt động trong ngày của trẻ ở trường tôi luôn
phải tích cực trò chuyện vơi trẻ, hỏi trẻ để trẻ trả lời, nếu trẻ không trả lời
được thì tôi phải nhắc nhở và gợi ý cho trẻ. Có như vậy, vốn từ của trẻ mới
tăng, trẻ mới hiều được nghĩa của từ, biết sử dụng từ trong các tình huống
giao tiếp.
Trên đây là một số kinh nghiệm mà bản thân tôi đã đút kết trong quá
trình chăm sóc, giáo dục lao động cho trẻ nhà trẻ. Rất mong được sự góp ý
của Ban Giám hiệu cũng như các cấp lãnh đạo để bản thân tôi thực hiện tốt
hơn nữa trong thời gian tới.

Phước Vĩnh, ngày 6 tháng 2 năm 2013

16


Một số kinh nghiệm giúp trẻ 24 – 36 tháng PTNN thông qua hoạt động LQVH thể loại
truyện kể

Người viết

Vũ Thúy Linh

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1/ Nhà xuất bản giáo dục – Chủ biên: Đặng Thu Quỳnh –Cù Thị Thủy Sách “các hoạt động cho trẻ mầm non làm quen với văn học ”
2/Sách bồi dưỡng thường xuyên
3/ Nhà xuất bản giáo dục – Chủ biên: Phạm Thị Việt – Lê Ánh Tuyết –
Cao Đức Tiến - Sách “văn học và phương pháp cho trẻ tiếp xúc với văn học”
(trường TH sư phạm mầm non)

17