Tải bản đầy đủ (.pdf) (167 trang)

335 dịch học ngũ linh cao từ linh phan 3

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (42.68 MB, 167 trang )

13.Thi6n hoiDdng

.

nhin

307

Chrla c6 c6ng trang gi, nhtrng c6 di.p dugc
vinh hoa.

+

Ti6u nhin

C6 sU nghi ky, d6u tranh, trong vinh

c6

nhuc'

Hio

5

"Ddng nhin, tiOn hio tlio nhi hflu ti6u, il4i srr khdc hfdng
ngQ" (Hod ding v6i nhnu tru6c kiu ca md

sau thi cudi, dilng dqi quiln md

ddnhmdi gfip duqc nhau).



Hio 5 duong "cring" vdi hio 2 mh bi 2 hho 3,4 ngdn cich,
hio 5 tU cho minh llr ngtiia phii, f'thing, khOn siiSt ph6n u6t
diin phii k6u gio. Nhrorg kE cong kh6ng thii"S du* kA
ngay, tuy bi ngln cdch sau ch6t 6t dugc hqp nhau cho nOn
vd sau lai ctrdi. "Ding dgi qudn mh danh m6i dugc g{p nhau"
li hio 5 chinh (rng v6i hlo 2 mi 2 hho duong ngln cu6p mQt
c6ch phi lf et dung quan d6nh thf{c n6 mfi g{p ihf{c hio
2. N6i: "Dgi qu0n", n6i lir "dudc" t6 r'ing 2 hio duong manh
6m. Hho duong 5 lI ng6i vua mi hio niy kh6ng dtng c6i
ngtiia "6ng vua cing v6i ngudi" li vi hho 5 chuyOn 6y srl
.:
neng tu gan gur tnrg v6i hio 2 mh mdt c6i dftc trung chinh.
Ong vua thi nOn dai ddng v6i thiOn ha mh 13i riOng v6i 1
ngudi 6y h kh6ng phai dpo vua. Ve hi tnrdc ngln c;f,ch thi
k6u gio sau g{p nhau thi crrdt 6y li cii tinh gin gfii riOng
tiy kh6ng phii li th6 a4i dbng, hho 2 6 du6i cbn 6y s1r
cing v6i h9 hing li dibu xdu h6, huting chi 6ng vua. Hio 5


308 Ch 5. Dlch tr/bin nghia

ding ngtria d3o vua cho nOn kh6ng n6i dpo vua nfra
\,
mh cfrng t6 c6i ngtria "hai ngrfdi il6ng tem, thi kh6ng th6
ngin c6ch".
dd khdng

Drfng trr$rg


.

:lH"ri
.

+

Tnl6c vdtvh,sau m6i Sap dip.

Ti6u nhf,n

.
Hio

c6ch silns,sau m6i kh6i l6n drro. c.

Tru6c kh6 sau d6, buOn vui b6t thudng.

6

"Dbng nhfln vu giao,

vO

h5i"

(Cing vbi ngudi

i


ngodi ding kh6ng

co Srphuannan).

Ddng

h

ch5 6 ngoii tliing

mi

xa. KG

phii th6n nhau cring nhau. Hio

ciu "cing ngrrd" 6t

6 drrong 6 ngohi mi kh6ng

c6 hho Ung v6i, sau ch6t v6n kh6ng c6 ai cring n6. L6c tru6c

c6 sU cring nhau thi d6n lfic sau ho[c c6 dn nin.

d xa mi

kh6ng ai cring v6i minh cho n€n tuy kh6ng cring ai cfing

in nin.


kh6ng phii
Dqng tusrg

+

D4i nhin
Thrrdng di qufln xa.

.

Kh6 gip cd hQi t6t.

+

ItTr";i:ng

thri phan, sinh nhai dambac.


14.Holthi6n04ihft

14.

HOa rnmN

309

o4rntlu

(Thugng Ly,H4Cdn)


E
II

"

ffi

-

Cdch

o

Khuy6n mQc h6 firdc"

(Chqt

cay b

it

thAm duqc tii chim tudc ).

QuE dep nh6t trong 64 qu6 (nhrl sao Hod lQc trong mOn Tfi

vi:

lQc


trdi cho).

Tugng

"Hoi tai thi6n tuglrg"

(Tranfiic6litnchay

sdng ryc).

Lyld,6nhs6urg cira mit trdi, Cdnldbiu trdi.

Ngliia
C6,

ch c6, c6l6n (h6i c6 duo. c hay kh6ng: c6).

Thinh vuqng, giiu c6 l6n, d4i ph6 (ciu thi

li

nhdt, c6

cl biu

trdi).
SA

hftr, duo.c l-oi.


Ludng lgi (hai

lin

duo.c

lgi).

Khoan hoh, rQng l6n, bao dung.

Chi6n tranh l6n (xung dQt gifra c6c quSc gia, khu vuc, th6
gi6i) hay lh hoi tai.


I
310 Ch 5. Dich tf;b6n nghia

I
I

"Thrf hoi

t{c": ch6y nhi (vi dg: Di qu6n t,it biip vb ch6y

dao

l

biip).


i

Ldt qu6

l

"Dai hrfu, nguy6n hanh"
Ve tn,i qu6 n6

'fng

h

(S& hrtu l6n

dqi hanh thbng ).

dai hanh th6ng vi n6 cuong kiQn vdn minh

nhau vdt trdl

mi lim viQc phii thdi cho nen drfgc d?i

hanh thdng.

Hio

1

"V6 giao h3i, phi cfrtr, nan t,jc vd cttu"

hqi thi khbng

l\i,

(Khbng giao fibp vhi cdi

nh6 din lirc ginn nan md ldm thi khbng 15il.

Nhiirn diu cuQc dgi httu, chua d6n hic thinh, 6 ch5 thSp
khOng c6 k6 nho rlng v6i, chrfa c6 cdi t5i viisg ki6u cing trf

li

phli dinh
vio s{ hai. Phem k6 giiu c6 it ngrrdi kh6ng c6 hai "ching
phii l5i, kh6 nhqc thi kh6ng 15i", i n6i sqrgiiu c6 viin kh6ng
tldc cho nGn kh6ng dinh tl6n srJhSi, nghia

c6

6i,

ngudt ta vi giiu c6 tg

chua

lim ra t5i mi th6i. Ni5u nhu

mi Ui5t ctr6 kh6 nhgc thi tqr nhi6n kh6ng
t5i. d cinh giiu c6 mi khdng ngtri s{ kh6 nhoc nom n6p 1o

hrrfrng sqr giiu c6

sg

I

thi lbng kiOu clng xa xi

sE

sinh ra, vi vfly mi c6 l5i.

D+ng ttlglrg

:1:T,ui ngay, ch6 tham roc vi.
.
+

Dlng

vOi ti6n.

Ti6u nhin


14. Hoi thian D3ihrnr 311

.
.
Hio


KE du6i ldng lohn ngudi trOn.

C6 su tai bi6n, ci5 tri ttrfr thi kh6i d6 v6.

2

"Dqi xa chi tii, hfru du ving, v6 cfrtr"
diuldm gi cung khbng tiil.

(Xe to ch| duqc nrtng di

Hho duong hry dttc duong clldng 6 ng6i trung drloc vua (hio

5) tin dr)ng, cfing mpnh thi hon vC phin tai.

d

ch5 mdm thi

nhrin thu$n, drrQc m{c trung thi kh6ng c6 l5i.

Tii

n6 nhu

th6 nOn mdt gdnh rr6i.t.6"h nhiQm cfia cuQc giiu c6 nhu
s(rc chi6c xe l6n, c(rng m4nh
nOn h6 c6


thi c6 th6 ch6 duqc v|t nflng cho

vigc mh di, khdng c6l5i.

Dqng hrghg

+

D4i nhfln

.
.
+

Ti6n t6i, thlnh danh.

Ti6u nhin

.
.
Hio

Dd-dc phong tu6ng, xu6t su lflp cOng trpng.

Kinh doanh lgi l6n.
Ngudi

gii gilrn thq.

3


"Cdng dgng hrrdng vu thi6n tfi, ti6u nhin ptrdt tc6ng hiu mb tiQc mdi thiAn tit, hqng tiiu nhkn khilng duons nii rE, ail.
Hho 3 6 tren thO d,r6l, 6y

lI

li

(BAc

6 ngOi drr6i mh 6 trOn ngudi ta trlc

Ong vua chu hdu tu6c c6ng, trr6c hdu

thi ving theo ddng

thiOn tr}, d6ng thiOn tfr 6 ng6i cao nh6t thiOn hg, su5t trong ddt


312 Ch 5. Dlch

ttibln

nghia

phii li t6i nhh vua. K6 E drrfi d6u
d6m tU chuyOn c6i cria minh c6? Tdt ck ddt giiu, d6n
nhibu, dbu li cria d6ng thiOn tr? d6 h ti phii nhu th6, cho n6n
hio 3 duong dtrong thdi giiu c6 6 ng6i chrr hiu, c6 sU giiu

thinh 6t aorrg a6 hm hanh th6ng cho rliing thiOn h?. D6li
16 thrldng ct'ia kE hm t6i. NiSu tiSu nhin 6 vio cinh d6, n6
sG tg chuy€n efi giiu c6, n6 a6 nm cria riGng, kh6ng bi€t
nu6c khOng d0u khOng

dem cfia minh

mi

vdng theo ngrfdi tr0n, cho n6n n6i rhng:

"Ti6u nhin kh6ng duong n6i riec d6".
Dr$!g trfdng

.

+

:T:,;i
.
+

trsng tr6ch.

Dd rru hgng.

.

,


Ti6u nh6n

Tai npn, khi6n trQ, l[ng nhdn ngrrdi trOn.
(Hio tt5t mi & vf tri ngudi thudng thi ho6
x6u: tuj'thdi, tui'vflt, tuj,ngudi li vf,y).
Hio 4
"Phi ki' bing, vd cfrtr"

(Drng khoe khoang sy thinh vuqng cila minh

thikhinslSil.

Hio 4 duong 6 thdi giiu c6 di qui gifra r6i, 5y ld caQc dqi
htu r0rt thinh, qu6 thinh thi hung, cii t6i 6 a6 mi ra, cho
nOn c6i dso 6 vho cinh d6 ha kh6ng phli sg thinh cria minh
thi khdng c6 l5i, nghia lh hiSt ni5t fniOm tdn, kh6ng chiu 6


14. Hoi thi6n

ch5

04ihft

qui thinh thi kh6ng c6 t5i. Hho 4 nhiirn ch5 gin

313

vua,


crl 6 vlio cinh qu6 thinh thi sE phii d6n hung l5i. Chfr
"bing" li v6 thinh nhii:u. Trong Kinh Thi, thd tAi thi n6i rhng:
"Henh nhin bhng bhng" (ngudi tti
niSu

ngudi di nhidu, thd Dai Minh n6i ring: "Tr1 nguyOn bhng
bhng" (ngya t(I, ng{a nguyOn diy d5V) 5y h qu0n ngga cfia
Vfr Vuong
Dqng hrgrg

.
:-tTffin

chrrc

vi thi kh6ng ai dsng chsm

d;5n.

.
+

Doi thdi thi kh6ng bi tu6c do3t.

Ti6u nhin

:31.3,
Hio


5

"Quy6t phu giao nhrf, uy nhrf c6t"
giao thiQp

(C6 uy

mdiiy

diltc

tinlfin di

thitlil.

Hho 5 arn gap thiti dqi hrtu
bOn trong

li

(giin c6) 6 ngdi vua, trdng r5ng

trrgng phu tin. Ong vua trung d(rc nhu, theo

16

dy ldng phu tin d6 tiiSp kE du6i, thi kE drr6i
cfrng hiSt ldng thhnh tin d6 chd ngrrdi trOn, 5y h kE trOn ngrrdi


trung binh mh

du6i ldy sql phu tin giao t<5t vdt nhau. Ldy dttc mEm 6 ng6i
t6n dang thdi giiu c6, lbng ngudi yOn 6n mi hay khinh
thtrdng, dt pnAi c6 vO oai nghiGm ttri tiit. "IJy nhu" ngtiia lh


314 Ch 5. Dich

bln nghia

tr,/

oai nghi6m. Minh tI6 dring sg mbm m6ng 6n hoi phu tin
a6 U6p k6 drrfi, ldng ngrrdt vui tl-ep mi theo lqi c6 oai

nghi6m, khi6n hq c6 s{
c6

tti

ui6t

rin s-o. 6y h

kA kh6o

xfi

cuQc


giiu

ti tiit.

D,Irrg trfdrg

.:i:'htho6,i.

1

I

i

.

Thila co nOn tii5n. (Cring m0t
nOn

+

tho6i, ngudi n6n ti5n: tu}' ngrrdi tI6).
l

Ti6u nhdn

.

Xem thdi


ki.u

Hio

hio mi k6

m6n

mi

d6ng tinh, nhung kh6ng nOn

mi chiu tai v3'

6

"Tqr thi0n hfitr chi, c6t, v6 b6t lqfi" (Tartrdi gqtp cho, t6t, kh6ng

c6

gildkhbnslqi).

Hho 6 duong 6 vC cutii qu6 nhim ch5 kh6ng ng6i d6 li cuQc
.\
grau co da cung ctrc mi kh6ng 4r nhan sg c6. d tren qu| Ly tir

ch5 cqrc sfurg.

Vi


li

rdt s6ng nOn kh6ng tqr nhQn sg c6 cria
minh kh6ng Otin n5i qu6 cgc. Cgc giiu c6 mi kh6ng tqf
nhsn thi kh6ng e6 cili hqi vb sr.f trin tliy dy ti k6 UiOt

.th"+" th&. Phu tin nhu hio 5 mi hio 6 lgi rrOn n6, d6 li noi
theo srf thinh tin. H]ro 5 c6 drlc v6n v6 s6ng l6ng mi hio 6
lai biiit hp chi A6 tfirg nhau v6i n6 d6 ffic li chuQng ngrrdi
hibn trgng kG thi.0n, xfi Aip nhrr th6 tric !i crich tiit cgc


14.

Hoithi6nDai htu

315

di6m, tg nhiOn drrgc hrr6ng phic khenh. "T1t trdi gi6p cho"

li

lem viQc thu$n theo v6l trdl mi drrgc trdt gir(p
cho, cho nGn di tl6u cfing ttit tn6ng gi li kh6ng lgi.
ngtria

Dgrrg trI$tg

+


D4i nhin

.
.
+

NgOi vfrng vlurg.

Ti6n, the,nh danh.

^.1
Ti0u nhdn

.

Kinh trOn, dugc che ch6, nhi n6ng thfnh
vrlgng.


315 Ch 5. Djch tqJbin nghia

ls. DIA SoN rurm}r
(Thrrgng KhOn,HACiin)

II
II

\JJ


rI

CH

1\

II
II
Cdch

"Nhi nhen phf,n kim"

(Haingudichianhauvdng),

T.rghS

"Dia trung hfru sdn"
Hang cing ng6 h6m.

(Trongditc6nfii).

Ngtiia

Thoii [ui, thoii

th6c, tho6i

nhiQm,lii bu6c.

Khi0m t5n, nh6n nhudng (ngoi,i li, Kh6n: thuf,n, trongld Cin:


ddrg).
Tru6c co sau du5i, tru6c kh6 khln sau thufln lgi, tiirn c6t hflu

hung (QuZ Dgi sfic lh sU co l4t, qu| Thdi
KhiAm

h chi qu6 trinh

tru6c co sau du6i.

dang bi chtrng co quip sau do dieu tri

Lii

mQt bu6c

li, du6i ra, qu|

Vi dp: Xem bQnh

mi du5i ra di l4i dugc).

tiiin nhiOu brr6c.

Tugng ngudi phs n8 c6 chdng (niSu h6i hdn nhdn: tAi ei6).


15.


gia sdn Khi6m 317

Ldi qu6

"Khi6m hanh, qu0n fi? hfu chung"
thbng, ngudi qudntitc6 drrc iiy mdvi saudugc

(KhiAm t6n thi duqc hanh

tl;|.

QuZ KhiAm lh qu6 c6 d4o hanh th6ng, c6 drfc

li

mi

kh6ng trf

tiin tg xrt thi tli
tliu mi kh6ng hanh thdng? "Ngudi qudn til c6 dfrc 5y mi
nh$n ggi
sau dudc

khiAm. Ngudi ta t6y sqf khi0m

t5t" nghia li ngudi qudn t& chi 6 khiAm trin

hiiSu 16,


cho nOn vui v6i mQnh trdi mh kh6ng canh tranh, bOn trong

tliy tIfi cho nOn tU minh lui mI kh6ng khoe khoang, y6n ling
tli theo sg khiAmsuift ddt khdng d6i, minh trf h? minh mi
ngrrdi ta t6n lOn, minh trf che cho t6l khi mi dric cing sdng
t6 d6Ii ngrrdi quf,n tl?vb sau drfp t6t (c6 hflu). d ti6u nhdn
thi hq c6 s1r ham mu5n 6t phii cgnh tranh, c6 dfic it phii ho.m
tiinh tuy c6 mi6n cudng m6n
yOn ldng

Hio

mi l}m,

bdn chi

sqr

khiAm t6n c0ng kh6ng th6

mi gifr, 6y l} kh6ng c6 hQu.

1

"Khi€m khi€m, quin tfi dgng thi$p dgi xuyGn,c6t"

(N1udi

qukn tit ding ditc khiAm md sang sbng l6n thi du4c cit).


Lh hio nhu thufln E quT KhiAm

hi nhiim ctr6 au6i nh6t trong
mQt qu6, d6 le tg xtl clrc k} th6p k6m tfrc li khiAm mi lgi
khiAm cho nOn n6i lir "khiAm khiAm", c6 ttr6 nhrr th6 thi lh
d6ng quOn dr. Tqr xfl r6t khihm mgi ng[di dbu cring vfi, diu
dring a6 wgt s6ng l6n, qua ch5 hi6m n4n cfing kh6ng c6
sqf

lo hgi, hutSng chi 6 ch6 binh di thi c6n c6i gi kh6ng ttit?


318 Ch 5. Dich

tqJ

bin nghia

Dqng hIgng

.

:1?;:},"
.

+

"na,,

quan, gan aan.


Chd drrgc triOu mdi.

.a

Ti0u nh0n

: ffi1Tffi:I'#gianghd
Hio

2

"Minh khi0m, trinh cAt"

lKhiAm md

nil ti6ng

thi duqc chinh bin md

t60.

Li

ke nhu thuQn & ngdi gita 6y Dr ih?c nhrfu chr?a ildy 6
trong, cho n€n ph6t ra bGn ngoii, hiQn 6 thanh 6m, nhan
sfc cho nOn n6i ri'ng: "Khicm n6i tidng'r, 6 ng6i trung dic
chinh t(rc lh c6
bbn


ttic trung chinh cho nOn n6i ring: "Chinh

mi dugc t5t".

Dgng tugltg

.
:Hfftror,
.
+

Ti6n, thfi, thiurh danh.
t

TiGu
-.

.

hoic d6i chric v,,,.

nhin

Kh6ng khinh dQng, nhung chQp drro.c dfp
may.

Hio

3


"Lao khiOm, quin tfl hfti chung, cilt"

(Ngildi quiln

titkh|

nhqc


15. Dla

mdi nAn ditc khiAm md sau duqc

Hho 3

6y

fit).

drrong cudng mh 6 ttris du6i dugc c6c hho dm t6n

theo, drlng duoc ngOi chinh th trOn th6 dtl6i, 6y

tr6n thi
lao

mi

sdn Khi6m 319


drr-dc

h

ngtrdi

mi

vua tin dring, dudt thi drrgc theo vd c6 cdng

girl thf{c drlc nhin cho nOn n6i rhng: "Kh6 nhgc mi

rEn dfic khiAm", dA kh6 nhgc

mi

khi6m, lqi

phii

li

tldng

quin tr?lim nhfirrg sqr6y tl6n bh6t ttri tiit.
Dqng ttfstg

+

D4i nhfln


.
.

L0ncao.

GIp dip.

+ -.1
lreu nnan
. Duqc lgi nhtrng cfrng lao tOm t6n sr1c.
Hio 4

"vo b6t lgi, vi khi6m"

lViii fiang

ri

ditc khiam thi khilng c6 gi ld

kh6ns l1i).

Hho 4 & th6 tron. S6t gin ng6i vua, 6ng vua 5 dm lai tU xir

bing c6ch khiAm nhu, hho 3 duong l4i c6 c6ng d(tc l6n drrqc
ngudi trOn ding, ddn chfng t6n mi minh 6 trOn n6 phi.Li n6n
cung kinh lo sg tI6 thd 6ng vua c6 dfc nhu khiAm tiin tI6
t6n nhftrg ngddi Ub tOi c6 c6ng lao mi vin nhrin, hinh
ilQng thi ttrii t


l{i

cho srpn6i ti6ng n6t khiAm,

"vi" t(Ic 1)r ttlgng vung ra nhrr tay ngrrdi ta vung viy. DQng
hay nghi, ti6n hay lui 6t phii ttri hinh n6t nhrirr, vi 6 vio


320 Ch 5. Dlch tdbin nghia

cn5 nnitiu ilibu tl:6ng sp

vi

tAi ihfog tr0n mQt ngrrdt hibn

thffn n6n pUii ntrrtnO.

Dtpg firqxg

.

si

n6ng c6ng thuong deu th6ng d4t mb v6n

nhfin nh[n.

Hio


5

"B6t phfi

fi ki lin, Iqi drlns xim phgt vO bdt ld.r" (Khbng

gidu mi sai khi\n duqc l6ng giing,

ti

la

dung

iin

ddnh khbng gi kh6ng t1i).

cii m6t tg ilrr{c
n$fdt. Hio 5 l6y bQc cao cfia ngOi vua mi girl drlc nhu
thuan a6 ti6p k6 drr6t 6y H ngrrdt mi ngrfdt ta theo vb cho
n€n dri kh0ng giiu mi cfing c6 th6 chi6m ci }6ng grbng.
Cihu

k6 mi ngudi ta theo vd, chi c6 clia

L6ng grOng chi c6 ch5 gin gfri, ngtria lh kh6ng gidu mh drro.c

: -. v6i minh.

ngui,i ta gan gfi

Lim

6ng vua

mi

gifr drrgc atfc

nhu thu$n thiGn he sE th$t brlng theo vb. Song d4o vua
kh6ng th6 chi chuQng *i- nhfin Hi€m nhrfdng mi th0i
phii c6 oai vfl girip vio thi mfi c6 tn6 khi6n cho thien h4
t

,.

.

'

m6n phgc nOn m6i "ldi dung l6n denh". Uy d(rc cing t6 r6i
m6i h6rs{ nOn chlng cfia dao vua mi kh6ng c6i gi kh6ng loi
b6i vi hho 5 lh hio mOm nhlin nOn phdng

sU

thei qu6 nOn m6i

ph6t minh nghia tt6.


D+ng ftf$ng

+

D?r nhiin

.

VIn vd ki€m toln, c6 binh quyi:n.


15. Dla sdn KhiCm 321

.
+

D6 dat'

'lleu
-.1

ilan

Gap qui nhin, l-dj bQi thu, nhrmg phdng
tranh tr;ng)

Hio

6


"Minh khiOm, lqt dqng hanh srl chinh 6p qo5c"
nii tiins

thi l1i din g hnnh

ryin

md

(Ditc khi\m

chil* plqt lip cin mil*).

Hio.6 ny netm0m 6 ch5 mdm trlc lh cgc thufln lai 6 ch6 cing
tQt cria qu7 KhiAm tfic lh kE cgc nhfin, th kB cgc nhfin mh lai
6 vho ngOi cao chua dugc thoi cii chi nhfin cho nOn di5n phli
p{at rati6ng tnm. 'Lai ke mi,m & cring crgc sqf nhlin cfrng 6t
2

hiQn ra thanh sdc cho nOn n6i

riogi "N6i ti6ng dttc khiOm",

tuy n6 6 ch5 khOng c6 ng6i khOng phi.n D ke li,m vi?c thiOn
h4 nhrrng mh ngrrdi ta.fti minh 6t pn i ctfdng nhu gitip

th6* [i
oai vfi tri "6p ling


nhau, hio 6 lh ch5 nhrfin il0n cring crJc h6 mi tl'6i

qu6 il6ng cho n6n n6 Id vF sr.f dring
nrfdc" Ii ch5 ri6ng cria minh, "c6 hinh quin"
yfr, "d6trh ling nu6c"
D.ung

li

ding oai

li fii ldng riOng cria minh.

hfqlg

+

+

D?i nhan

.
.

DWc giao quy0n quin sg coi b6n trong-

.

C6 franh fiJng, nhmg tU nhiOn minn gia


Thibing nh6, danhcao din dan.
-.?
fiGu nhen
&roc.


I

N

322 Ch s. Dlch tr/bin nghia
1

1

16.

LoTDIA DI,
l

(Thugng Chiin,HaKhbn)

IE

\JJ

II
II
II


,fl

rI
E

C6ch

"Thanh tong il6c ,1" (rtng*nhdilngdfingvfl.
Vui v6 hoh ddng, quin chfng.
Trrgrrg

"L6i xu6t dia ph6n" gindfunsditctuybfl.
Ao gt, tinh cich mgnh, kh6ng chdp nh!t, x6ng xOnh.

Ngliia
piq

li

duyQt, vui v6, hoh vui (vui cria hoh ddng, thich dim

d6ng), "thuin di dQng dg" (thufn theo, dQng theo mh the,nh
vui).
Dr1littham dU, d6ng dg ngudi c6liOn quan, c6 tham dg.
DU bi, dg phbng, dU

Vinh dU, danh

trf.


dU.

DUng nghiQp xOy d1rng, xdy nhi, dgng vO

thufln loj (quZ D+t dep nh6t cho kh6i
gi

ch6ng, kh6i diu


16. LOidla DU 323

DV

li

"thuQn

theo lh dU

di dQng dU, dU thufln di dQng" (dOng mi thufln

lihod vui, hoi vui mi

thuQn theo nOn dQng vQy).

Phhm sg vflt hic bi5 thi u6t, khi da phdn ph6t thi th6ng xu6ng
mlr hoi vui, hoi vui cria


D4litdo
c.2

s1r

th6ng xu6ng li, dat vQy.

dU, chua quy6t, cdn ph0n vOn, chua quyi5t dinh, chtta
l.^

ngi h5n v0 bOn nio, chua r5 rhng.
Thu!'chdu nh6 lQ (nu6c mit vui

*hg,

nu6c mIt dau budn

d6m tang).

Ldt qu6
"DU lgi ki6n hiu,

hinh sd'

(Qut Dqlgi cho viQc hdnh quin di dyng

nudc hiu).

DU lh, thuQn,


mi

tlQng nghia ct,a qub Dp lqi 6 sU dem quAn

"di dr[trg nu6c hdu". D..mg nrfdc chrf hnu H drthg ph6n
trrdng tI6 cho cring y6n, thiOn ha chu hiu hoi thuQn thi
mu6n ddn vui phuc, quin lfiddy l6n ldng ngddi hoi tlgp thi
sE thuin theo mi c6 c6ng cao, n6n cr{i tl4o dgp vui lgi 6 sqf
dem quin tli drgrg nrfdc hOu. L4i tr6n tlQng mi dtrfi thuAn
d6

li c6i tuqng chrr hiu theo nhi vua, binh chring thufln theo

mQnh lpnh. Lhm vua mu6n ntt6c hgp s5

quin l6n kh6ng hoi

thi kh6ng tn6 mri6n hg phgc theo.

Hio

1

"Minh dq, hung"

(Vui md iuni thi hung).

Hlro 1 am l6y ch6t am nhu 6 ng6i drr6i, hio 4

mh tnrg v6i n6 6y


h

kG ti6u

1)r

chfi qub Dg

nhin kh6ng trung chinh, 6


324 Ch 5. Dlch

cuQc

tqf

Mn nghia

vui mi du@ ngudi

trOn yOu duong,

chi j'cgc

ki day iti

a- i khinh bgc n6ng o6i nnrr
*6ietphii hung. "Minh" t(rc li ph6t ra tiiSng.

kh6n siiSt vui mrhg a6n n5i

D+ng ftrqxg

.

:Tr36c,

do.

i

dn sung. C6 viec

phii trinh

bl d kh6i l6i.
.
+

C6 co hQi thlnh danh.

Ti6unhan

.

Lo

sO,


khiu thiOt, t6 6ch.

Hio 2
"Gi6i vu thqch, bdt cnung
ki chqn

"h$q

trinh

ngay thi vrtng vdng nhu da chinh dang,

I

cfut"

$tixttixAirnke

t6fl.

:

Trong dao choi vui ph6ng hing qu6 thdt sE mdt sg chinh

dinh. C6c hio qu| Dq pnin nnieu kh6ng duoc chinh ffnh

li

tai Ai v6i thd cria n6 ho.p nhau. RiOng hho 2 nm 6 ch5 ftung
chinh fui khOng hlro nho itng v6i d6


lfic vui, riGng minh

niiBt

t{

li

c6i firqng Crthe. Duong

grfi biing cich trung chinh c6

ti U5t th6o tIQc tAp, d6 lh tiiSt gi6i cria n6 r'in nhu d6
vfy. "Gi6i vu th4ch" ngtria ti tiiSt cniS nnu d6. Ngrrdt ta vdt
th6 ggi

cuQc

vui chd trong ldng ham thich n6n thrrdng fan ffia rin

d6n say adm tnong tha th6i
gifr minh

alt gfiinhu

du*,

hho 2


j

6y

sg trung chinh

d6, n6n n6 b6 sri vui chdt

r6t ch6ng,


16. LOi6!a DU 32s

kh6ng can COI diSn hiSt ngily.

Vi

vQy

m6i

ihfs trinh chinh

mi tift.
DBng tdglrg

+

D?r nhan


.
.
+

"
Irio

thoii thing l6c.

Ti6n thri thi,nh danh.

Ti6u nhin

'

3

niiSt ti6n

Mtnr tinh duo'c loi'

"Hu dq, tri6i tri, hfiu h5i" (Mongvui,lilrcUtAtaacfupniititihqn).

Hio 3 im mi 6 ngOi dudng, tfc lh ngudi kh6ng trung chinh,
li k6 kh6ng trung chinh mi 6 cuQc vui, dQng tliu c6 in
n5n il6y. "Hu" li tr6ng l6n. Nhin lOn hio 4 vi minh kh6ng
trung chinh, kh6ng dugc hio 4 bao dung cho nOn c6 sU en
nIn. Hio 4li chfr cuQc vui, s6t gin v6i n6 niSu chiy chQm mi
kh6ng ti6n lOn thi bi ru6ng b6 cU tuy-6t cfing


li c6 s1r 5n nin.

B6i vi xr?minh khdng chinh ffrnh 6[s n6n

di

ti6n, dti hii,

ilbu bi c6 sr[triii u6c.
Dgng

tustg

.

phim mqi viec kh6ng d6ng thuc ti5, tiiSn
tho6{ v0 dinh, thi phi khdn ludng.

Hio 4
"Do

drJ,

d?i hfu tl6c, vQt nshi, biiog hgl, trem" (C6fuqctnh

hfru hda lhn lao ilo do md vui, ch6 nghi ngd bqn sE

$

hqp gtip milth).



326 Ch 5. Dich trJbin nghia

QuA DW s6

di lim vui lir do 6 hho 4 duong, n6 lh chfi

sr,r

rlQng.

aqng thi c6c hlo 0m vui thugn, d6 lh nghia cita quZ Du.
Hho 4lh ngOi dai thdn, 6ng vua 5 dm thuOn theo. N5 l6y dric
hE

duong cudng gdnh v6c cdng vipc cria ngrtdi trOn, srf vui boi

tI6

mi ra cho nOn n6i ring:

d6

mi vui"

"C6 dugc tinh hftu hio l6n lao do

i n6i dugc thrfc hanh chi minh d6 aem cuQc vui


tl6n cho thi6n h4; "Ch6 nghi ngd b4n s6 tU hqp gi6p minh"
ngtria li hio 4 6 ng6i Aai ttrin vdng thd vua nhu nhuo.c gfurh

li c6i ch6 ngay nghi, n6 mQt minh
ilim tlrrong sqf tin dring crfia ngttdt tr6n mi 6 drr6i kh6ng
c6 k6 tl6ng ttic grrip iIfl cho n6n phii ngd, chi n0n hOt
v6c cdng viQc thiOn ha, d6

Idng chi tha,nh, chd c6 ngd lo thi be bgi tr.r nhiGn t+ ho.p.

"Trim" ngtria

hy

li

hgp, chfr "trdm" ding d6 d{t tOn c6i tram

h

cinnghia tu hAp.

Dqr,g

fir$U

+

D?r


nhin

I
:

:l,::""::""
+
Hio

Ti6u nhin

'

5

Kinh doanh ddc lqi'

"Trinh tgt, hling b6t tff ' Qhinh dang md bQnh hoqn girt liy ditc hiing
khins

chbt

dA|.

Hho 5 dm 10y trr c6ch dm nhu 6 ng6i vua duong vlo thi vui,

II


16.


kA

L6idja D$ 327

dim auiii vb sqr vui mi kh6ng ttrti tg IQp qui

qoy6t,

ldng ngudi diu vd hio 4, hio 4 lh b|c duong cudng mI drrgc
tdng dOn, kh6ng phii kE mI 6ng vua mO dfm nhu nhrro.c c6

h

nhrrs kh6ng th6 tg t$p,
Iqi bi tlb n6n vfi ngrfdt tb tOi chuyGn qoybn. d nhim ng6i
vua li chinh, bi db n6n v6i k6 drrdi li c6 t$t th6. fUo am 6
^>..,
quyGn uy mit mi ng6i chrfa m6t cho nOn n6i 1I
ngOi t6n,
thA dA n6n n6i. D6

6ng vua nhu

"chinh
chinh bbn

mi bi c6 t$t thrrdng thrfdng, c6 t$t mi


khdng

ch6t.

DBng tugrrg

.

:1HT*
.

+

vho quydn thii ngudi kh6c.

Kh6ng ngudi gifip, kh6 gIp co hOi.

Ti6u nhin
Nhi0u viQc 1o ngtri, tai n3n kh6 trenh. BOnh

tim, bgng.

IIio

6

"Minh

\,


dqr,

thanh hftr thflu v6 cfirr" (Ud tl;i vi

sqt

vui; viQc thanh

r6i c6 thay dbi khbng l6i).

Hho 6 0m nhu kh6ng phli kE c6 dfc trung chinh,

ng6i tr6n t(rc

li

li

hio dm 6
Udt ctrintr mi lai nhim thi cuQc vui cing cr[c,

tl6ng quin tt? 6 vio tdc tI6 effng

phii rin s{ hut5ng

0m nhu, th6'mh n6 say ildm ddng dd vb srf vui tI6

chi k6

Ii tiii tim



328 Ch 5. Dlch

t{bin

nghia

khdng bi6t quay l?i. BAi vi cui5i qu| Dp cho nOn li
mO dd thhnh,

8 cutii

s1r

h6n

n6u Uiet bi6n il6i thi c6 th6 kh6ng l5i, cfrng vi

qui Dgcho

nOn c6 ngtria biiSn O6i.

D+ng hrqhg

+

D?r nhan

.

.

Bi triet vi tham nhfrng.
H6n m0, sai ngoa.

+ -'lI'iGu nhen
. Ki6u ng?o, tranh tung, nOn sfia a6i mei mr6l
lol.


17. Trqch

17.

lOiTu|

329

rRACHLorrui
(Thugng Eodi,HaChiin)

{J'

II

fl

II
II
E

Cdch

"Song xa kh6o nhai" (Haixetqavdanlwu).
Trrgrrg

"Trqch trung hfiu l6i" Girtndirmc6ti*n|il.
Nglfia

Li

tdng,

tu| tbng, tuj'thuQc, tu) ph6i

viOn, tu!'viOn, c6p du6i.

Thu0n theo; theo.

Tho6i lui, & in, tho6'i in, buOng rEm nhi6p chinh (Doii
mdm, Chinldsdm U ldi,
ta, nhu

tW5

fa dQng

mrJ-d.n

li


c6i

m6m kE kh6c n6i ldi s6m cria

mi kh6ng l0).

Dgp ldng (flrqng ffung chinh, bu6ng rdm nhi6p chinh vin

phl{ trung chinh). Eodi b tren h dgp ldng, Chiin drt6i dQng:
dgp ldng mi dQng, vi c6 dQng cfra drr6i mh dgp ldng trOn,
"soilg xa kh6o rfi:rr7" zxe dga vio nhau mi tiiSn bu6c.
Tu) girtrung chinh mi thi,nh Cdch (thay A6i ttreo hu6ng
bQ, kh6c ver

Hodnli thay

C6i Con thrran).

tii5n


330 Ch 5. Dlch

tr./

bin nghia

Ldi qu6

"Tui


nguy6n, hanh, lgi, trinh vO cfitr" (Tu)

duqc thdi thi to l6n

tl;t dep hanhthbng thubn@i chinhbinkhhng c615il.

Dgo cira su theo c6 th6 dem dtin dugc nguy0n hanh. Dao qu6n

tt

drrgc mgi ngudi theo

mi chon dudng

nOn

vi

minh theo ngudi cr)ng li t6t viQc

theo ddu

li

theo ci. Theo dddc

phii rlao

thi c6 th6 dem tl6n sg nguy6n hanh. PhI,m nhu 6ng vua

theo didu thipn b0 t6i vdng mQnh, k6 hgc r6i sang dii:u nghia

lI

t5t vigc, mi theo bQc rru8ng thrrgng cfrng li theo.
Eao cria srf theo lgi & chinh tlinh r6i m6l nguy6n hanh mi

cing

kh6ng t5i. Ntiu m6t dudng chinh thi phii c6 t6i, nguyOn hanh
sao

Hio

drlO.

c?

1

"Quan hfiu thdu trinh cdt, xudt m6n giao hitu cilng"
c6 thay

Hio

li

dii, chinh thi

tbt, ra


ciln kit bqn thi c6 cbng).

drrong 6 tfrdi tuy md

qu|

k& c6 ch6 theo. "Quan"

thi

sqf

chfi gifi

phii

li

mi

ChAn Qi

li

chir cfia sr; dQng

tfc

ngudi chfr gifr. DE c6 ch6 theo


c6 thay tl6i, cho nOn n6i ring: "Quan c6

thay d6i, chinh thi t5t" ngtria

c5 thay A6i

(euan

lI

theo sqf chinh tlinh thi t6t,

khdng ttl.oc chinh tlinh thi

"Ra cila t6t ban c6 c6ng" nghia lh ngrrdi

mi

ti

qu6 tlQng.

ldng ngudi

vin

phin nhidu H k6 th6n y6u. Thrrdng tinh con ngudi h6
yOu thi thdy li phli, mi gh6t thi thdy h tr6{, cho nOn tdi cria
vd con tuy lh c6 16i mh ngudi ta v6n hay theo. Ldi cfia k6

theo


17. Tr4ch l6i

minh gh6t tuy phii cflng 1] tr6i. N6u vi than y€u

li

do 6 trr tinh, kh6ng h{p chinh

thi c6 c6ng. "Ra c&a" t(rc

$

331

theo thi

cho nOn ra crta kiSt bgn

li kh6ng phli ch5 riOng t0y gAh gfri.

K6t l3n kh6ng vi tinh riOng, cho n6n theo

mi

mi

Tu|


sqf

xrlng tt6ng

c6 c6ng.

Dqng hI$tg

+

D3i nh6n

: :: :ltfi:I
+

lirn vi'c

ch6nh cr6ne

Ti6u nh6n

.

Ho3ch lgi.

IIio 2
"HQ ti6u tr?, ttrdt trrfqrg phu" @ulnqtytkitiiunhfrnthimfuding
trugng pha).


Hio 2 rnrg v6i hio 5 mi liiin v6i hho 1 6y h theo k6 gin
tnfdc. Vi n6 mbm y6u khdng thai gifr bbn cho nOn n6i ring:
"Qu6n qu!'t v6i k6 ti6u tir thi sd m6t dring tnlgng phu". Hio 1
trt Hio 5 li chinh trng
6 trcn trlc li d6ng trugng phu. Hio 2 chi vdn qudn quft v6i
hio 1 thi s6 m6t nio 5 li hio chinh-rlhg, aI6 li m6t a6rrg

li

hio duong 6 ng6i du6i tfic

li

kE ti6u

tnlQng phu.

,

DBng tu{ng

.

:-l*T,

bu6c, kh6ng drrgc an on.


×