Gãy thân xương đùi cánh tay và cẳng tay

Bài 1

GÃY THÂN XƯƠNG ĐÙI

BSNVN


ĐỊNH NGHĨA
* Gãy thân xương đùi là gãy xương xảy
ra từ: (1) bờ dưới mấu chuyển bé →
(2) đầu dưới xương đùi và được chia
ra

 (3): gãy 1/3 trên
 (4): gãy 1/3 giữa
 (5): gãy 1/3 dưới

Practical fracture treatment,4

th

, Ronald MacRae


GIẢI PHẪU

 Xương đùi:

 Xương ống dài nhất cơ thể.
 Độ cong lồi ra trước

Rockwood & Green’s Fractures in Adult, 6

th

Edition


GIẢI PHẪU

 Mạch máu nuôi dưỡng:

 Các mạch máu vùng hành xương.
- ĐM đi vào thân xương đùi ở đường ráp.
- ĐM nuôi dưỡng thông nối với ĐM ở tủy xương.

 Các ĐM tủy xương cung cấp máu cho 2/3 trong xương đùi.
 Các động mạch màng xương
Rockwood & Green’s Fractures in Adult, 6

th

Edition


Click to edit Master text styles
Second level
Third level
Fourth level
Fifth level

GIẢI PHẪU

 Gãy 1/3 trên:

 Đoạn gãy gần: gấp, dạng và xoay
ngoài.

 Đoạn gãy xa: di lệch vào trong.

Skeletal Trauma: 3

rd

Edition


GIẢI PHẪU

 Gãy 1/3 giữa:

 Đoạn gãy gần: gấp, và xoay ngoài.
 Đoạn gãy xa: di lệch vào trong, ra
sau.

Skeletal Trauma: 3

rd

Edition

GIẢI PHẪU

 Gãy 1/3 dưới:

 Thường thấy biến dạng kiểu duỗi do
cơ bụng chân co kéo.

Skeletal Trauma: 3

rd

Edition


LÂM SÀNG
 Bệnh sử: cơ chế chấn thương → các tổn thương kèm theo, dập nát mô mềm,…
 Khám: biến dạng thường rõ, vết thương trong trường hợp gãy hở.
 Tổn thương thần kinh: TK ngồi, TK đùi.
 Tổn thương mạch máu: tình trạng tưới máu chi, bắt mạch.
 Luôn luôn đánh giá toàn thân: sốc chấn thương.

Skeletal Trauma: 3

rd

Edition

X QUANG
 X Quang thường quy:

 Phim thẳng và nghiêng xương đùi.
 Phim đánh giá khớp háng và gối: trật khớp háng, gãy cổ xương đùi, gãy
xương vùng gối,…

Skeletal Trauma: 3

rd

Edition


X QUANG
 Đánh giá phim thẳng và nghiêng:

 Vị trí và hình dạng gãy xương
 Đường gãy thứ phát có thể xuất hiện khi phẫu thuật.
 Gãy nát → cơ chế chấn thương năng lượng cao.
 Mảnh xương di lệch nhiều.
 Mất xương.
 Gãy xương, trật khớp, thoái hóa: vùng khớp háng, khớp gối.
 Tình trạng xương: loãng xương, u xương,…
 Hơi trong mô: gãy hở, hoại thư sinh hơi,…
Skeletal Trauma: 3

rd

Edition

ĐIỀU TRỊ
 Cố định ngoài:

 Tổn thương mô mềm nhiều: nguy cơ nhiễm
trùng cao.

 Dập nát cơ nhiều: cần cắt lọc nhiều lần.
 Viêm tủy xương.
 Tổn thương mạch máu: cần cố định xương
gãy trước khi khâu MM.

 Đa chấn thương

Rockwood & Green’s Fractures in Adult, 6th Edition


ĐIỀU TRỊ
 Nẹp vít:

 Lòng tủy quá nhỏ.
 Gãy gần vùng hành xương.
 Tổn thương mạch máu.
 Gãy cổ xương đùi kèm theo

Rockwood & Green’s Fractures in Adult, 6th Edition


ĐIỀU TRỊ

 Đinh nội tủy:

 Cấu tạo đinh.
 Khoan lòng tủy vs không khoan lòng tủy.
 Đóng xuôi dòng vs ngược dòng.


Gerhard Kuntscher
Technik der Marknagelung, 1945
Đinh thẳng: tựa ở 3 điểm

Thế hệ ĐNT thứ 1: không
chốt


Đinh nội tủy có chốt vào 1980

Kempf I, Grosse A: Closed Interlocking Intramedullary Nailing.
Its Application to Comminuted fractures of the femur, 1985


ĐIỀU TRỊ

Khoan lòng tủy

 Ưu điểm:
+ ĐNT không bị kẹt
+ Tăng khả năng lành xương: cơ học, sinh học.

 Khuyết điểm:
+ Tắc mạch máu do mỡ
+ Tổn thương các mạch máu tủy xương


ĐIỀU TRỊ
Đóng đinh nội tủy xuôi dòng:

 Thuận lợi:
+ Khả năng lành xương kèm với khoan lòng tủy.
+ Điểm vào đinh ở ngoài khớp.

 Khó khăn:
+ Đoạn gãy gần bị varus
+ Dáng đi Trendelenburg
+ Khó thực hiện ở BN béo phì, đa chấn thương


Bài 2

GÃY THÂN CÁNH TAY

BSNVN


Đặc điểm
■

□

Gãy thân xương cánh tay được tính từ cổ phẫu thật đến vùng trên lồi cầu

□

Gãy thân xương cánh tay chiếm khoảng 1,5% tổng số gãy

□

Người lớn: chiếm nhiều hơn

□

Trẻ em: ít gặp

□

3. Vị trí hay gặp nhất: 1/3 giữa và 1/3 dưới và thường có biến chứng thần kinh
quay


Giải phẫu

>

2/3 trên thân xương tròn, 1/3 dưới dẹt dần, ống tủy dẹp trước sau

>

Cơ:

- Phía trước: cơ nhị đầu cánh tay và cơ cánh tay s - Phía sau: cơ tam đầu cánh tay
Ở giữa, phía sau có rãnh xoắn(rảnh quay): thần kinh quay và động mạch cánh tay sâu
đi qua


Fracture patterns

Oblique
bending
fracture


M

B

c

Hình 8-1 Các di lệch điển hình do các cơ co kéo
theo vị gãy


Lâm sàng

Các triệu chứng thường có và rõ ràng

□

Các triệu chứng chắc chắn:
>

Biến dạng: gập góc, ngắn chi

>

Cử động bất thường

>

Tiếng lạo xạo xương

□

Các triệu chứng không chắc chắn:

>

Sưng, bầm tím

>

Mất cơ năng

>

Đau chói tại chỗ gãy


Tổn thương thần kinh quay có thể thấy:

>

Liệt vận động: mất duỗi khớp cổ tay, bàn ngón các ngón tay và duỗi ngón
cái.

>

Mất cảm giác vùng thần kinh quay chi phối da vùng mu tay giữa ngón I và II
ngón tay

>

Tư thế bàn tay rủ cổ cò