I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
--------------
TH KHAY
:
NGHIÊN C U
NG C A M
TR
BÓN CHO KHOAI TÂY CANH TÁC THEO PH
T I THI
I VÕ NHAI - THÁI NGUYÊN
KHÓA LU N T T NGHI
H
o
Chuyên ngành
Khoa
Khóa h c
IH C
: Chính quy
: Khoa h c cây tr ng
: Nông h c
: 2011 - 2015
Thái Nguyên -
M
T
I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
--------------
TH KHAY
:
NGHIÊN C U
NG C A M
TR
M
BÓN CHO KHOAI TÂY CANH TÁC THEO PH
T I THI
I VÕ NHAI - THÁI NGUYÊN
KHÓA LU N T T NGHI
H
o
IH C
: Chính quy
Chuyên ngành
: Khoa h c cây tr ng
L p
: 43 - TT - N01
Khoa
: Nông h c
Khóa h c
: 2011 - 2015
Gi ng viên
ng d n : TS.
Thái Nguyên -
Th Ng c Oanh
T
i
L IC
c s nh t trí c
ng, khoa Nông h
tài t t nghi p:
u
n hành và
ng c a m
tr ng và
m bón cho khoai tây canh tác theo ph
t t i thi u
i Võ Nhai - Thái Nguyên
Em xin chân thành c
i h c Nông Lâm
Thái Nguyên, ban ch nhi m khoa Nông h c, các th y cô giáo tham gia gi ng
d y l p 43 TT và các gi
u ki
th i gian h c t
em trong
á trình nghiên c
em có th hoàn
n gi ng viên
Th Ng c Oanh
thành khóa lu n này.
Em xin bày t lòng bi
và
-
i tr c ti
ng d
tài,
n tình ch b o em trong su t quá trình nghiên c u và hoàn thi n
khóa lu n.
Em xin g i l i bi
n bè và nh
ng
viên và ng h em trong su t th i gian qua.
u ki n th
g
c a em còn h n ch , m
c nh ng thi u sót, em r t mong nh
nh ng ý ki
a các th y cô giáo và các b
c hoàn thi n t
Em xin chân thành c
Thái N
Sinh viên
Th Khay
c
khóa lu n này
ii
DANH M C CÁC B NG
Trang
B ng 2.1.
Tình hình s n xu t khoai tây trên th gi i ............................... 25
B ng 2.2.
Tình hình s n xu t khoai tây
B ng 4.1.
Th
B ng 4.2.
vi t nam.................................. 26
ng c
.............. 35
ng c a m
ng chi u cao c a khoai
tây gi ng Lipsi (cm)................................................................. 36
B ng 4.3.
ng c
ng chi u cao c a
khoai tây Lipsi (cm) ................................................................. 37
B ng 4.4.
ng c a m
tr
ng kính thân và s lá
khoai tây Lipsi.......................................................................... 38
B ng 4.5.
ng c
ng kính và s lá khoai
tây Lipsi.................................................................................... 39
B ng 4.6.
ng c
t và các y u t
c
t khoai tây Lipsi
m
tr ng 1 (40 x 25
cm) ........................................................................................... 40
B ng 4.7.
ng c a phân bó
c
t và các y u t
t khoai tây Lipsi
m
tr ng 2 (40 x 30
cm) ........................................................................................... 41
B ng 4.8.
ng c
t và các y u t
c
t c a khoai tây Lipsi
m
tr ng 3 (40
x 35 cm) ................................................................................... 43
B ng 4.9.
ng c a m
t và y u t c u thành
t khoai tây Lipsi
B ng 4.10.
ng c a m
t và các y u t c u thành
t khoai tây Lipsi
B ng 4.11.
m c phân 1 (87N/ha)................... 44
ng c a m t
m c phân 2 (124N/ha)................. 46
tr
t c a khoai tây Lipsi
B ng 4.12:
t và các y u t c u
m c phân 3 (161N/ha) 47
Tình hình sâu b nh h i............................................................. 49
iii
DANH M C CÁC HÌNH
Trang
Hình 4.1.
ng c
n NSLT và NSTT
m
tr ng 1 (40 X 25 cm) .................................................................. 41
Hình 4.2.
ng c
n NSLT và NSTT
m
tr ng 2 (40 x 30 cm) ................................................................... 42
Hình 4.3.
ng c
n NSLT và NSTT
m
tr ng 3 (40 x 35 cm) ................................................................... 44
Hình 4.4.
ng c a m
tr
n NSLT và NSTT
m c phân
1 (87N/ha)................................................................................... 45
Hình 4.5.
ng c a m
tr
n NSLT và NSTT
m c phân
2 (124N/ha)................................................................................. 47
Hình 4.6.
ng c a m
tr
n NSLT và NSTT
m c phân
3 (161N/ha)................................................................................. 48
iv
DANH M C CÁC T
CT
VI T T T
: Công th c
CV(%) : Coefficient of variance (h s bi
ng)
FAO
: Food agriculture organization ( T ch c nông -
Ha
: Hecta
LSD
: Least singnificant difference (Sai khác nh nh
NSLT
t lý thuy t
NSTT
t th c thu
Nxb
: Nhà xu t b n
P
: Probability (Xác su t)
gi i)
v
M CL C
Trang
L IC
.................................................................................................... i
DANH M C CÁC B NG................................................................................ii
DANH M C CÁC HÌNH................................................................................iii
DANH M C CÁC HÌNH................................................................................iii
DANH M C CÁC T
VI T T T ................................................................. iv
M C L C......................................................................................................... v
PH
TV
.................................................................................... 1
1.1. Tính c p thi t c
tài ............................................................................. 1
1.2. M
u.................................................................................. 3
1.3. Yêu c u....................................................................................................... 3
tài....................................................................................... 3
PH N 2 T NG QUAN TÀI LI U ................................................................. 5
khoa h
nh m
tr ng khoai tây.................................. 5
ng thân r c a cây khoai tây Lipsi.......................................5
ng c
t tr ng ....................................................................................5
khoa h
m bón cho khoai tây ................... 8
2.2.1. Vai trò sinh lý c
2.2.2. Nhu c u v
i v i cây khoai tây ....................................................8
m c a cây khoai tây......................................................................9
t t i thi u ............................................. 9
2.3.1. Khái ni
2.3.2. Tác d ng c
t t i thi u..................................................................................9
t t i thi u.............................................................................9
2.3.3. Nghiên c u và ng d ng canh tác t i thi u ......................................................10
2.4. Nghiên c u v m
tr ng khoai tây..................................................... 17
2.5. Nghiên c u v phân bón cho khoai tây.................................................... 19
2.6. Nghiên c u v th i v gieo tr ng khoai tây............................................. 21
vi
2.7. Nghiên c u v sâu b nh h i khoai tây ..................................................... 23
2.8. Tình hình s n xu t và tiêu th khoai tây trên th gi i ............................. 24
2.9. Tình hình s n xu t và tiêu th khoai tây
PH
vi t nam................................ 26
NG, N
3.1. Th
U 28
m nghiên c u............................................................ 28
ng nghiên c u và công th c thí nghi m ...................................... 28
3.3. N i dung nghiên c u và
u .................................. 29
3.3.1. N i dung nghiên c u..........................................................................................29
-
ng c a m
su
tr
ny ut c
t khoai tây Lipsi .................................................................... 29
3.3.2. Ch tiêu theo dõi..................................................................................................30
3.4. Quy trình tr
t t i thi u................ 31
lý s li u........................................................................ 33
PH N 4 K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N ............................... 34
4.1.
ng c a m
tr
m t i th i gian sinh
ng c a khoai tây Lipsi................................................................................ 34
4.1.1. T l m c ............................................................................................................35
ng chi u cao cây c a khoai tây ..........................................................35
4.1.3.
ng c a m
4.1.4.
ng c
ng chi u cao c a khoai tây gi ng Lipsi36
ng chi u cao c a khoai tây gi ng
Lipsi ...............................................................................................................................37
4.1.5
ng c a m
4.1.6.
ng c
4.2.
su
4.2.1.
ng c a m
tr
ng kính thân và s lá khoai tây Lipsi...38
ng kính thân và s lá khoai tây Lipsi39
tr
ny ut c
t khoai tây Lipsi .................................................................... 39
ng c
khoai tây Lipsi m
ny ut c
t
tr ng 1 (40 x 25 cm) ...........................................................40
vii
4.2.2.
ng c
khoai tây Lipsi m
4.2.3.
ny ut c
tr ng 2 (40 x 30 cm) ...........................................................41
ng c
c a khoai tây Lipsi m
4.2.4.
t
ng c a m
ny ut c
t
tr ng 3 (40 x 35 cm).....................................................43
tr
t và y u t c u thành
tc a
khoai tây Lipsi m c phân 1 (87N/ha) ......................................................................44
4.2.5.
ng c a m
tr
t và y u t c
t
khoai tây Lipsi m c phân 2 (124N/ha) ....................................................................46
4.2.6.
ng c a m
tr
t và y u t c
tc a
khoai tây Lipsi m c phân 3 (161N/ha) ....................................................................47
4.3. Tình hình sâu b nh h i ............................................................................. 49
PH N 5 K T LU
NGH .............................................................. 51
5.1. K t lu n .................................................................................................... 51
ngh ..................................................................................................... 51
TÀI LI U THAM KH O
I. Tài li u ti ng Vi t
II. Tài li
PH L C
c ngoài
1
PH N 1
TV
1.1. Tính c p thi t c
tài
c c a nhi u
c châu âu và m t s
c ch y
H ng D t, 2005)[3]. C khoai tây ch a 2
ng
ng ch
-
85% là tinh b t, 3-5% là protein và m t s vitamin khác (Tr
cs, 1990) [8]; Nguy
ng và cs, 1996)[13]. N u so sánh v
ch t khô trên m
tr ng tr
t
n,
c 1,3 l
n (Leviel, 1986). Khoai tây là m t trong
nh ng cây tr ng quen thu c, v
ph m có giá tr
t và
ng th i là cây th c
c tr ng nhi
c trên th gi i (H H u An và cs,
2005)[1]
Khoai tây có ti
bi
t khá cao t i 100-120 t n/ha. Tuy nhiên s
ng v ti
t gi a các v và các vùng khá l n (Caldiz et
al, 2001) do khoai tây ch
ng m nh c a các y u t t bên ngoài. Nhi t
thích h p cho thân lá phát tri n là 180C, c phát tri n là 16-17 0C; ánh sáng
ngày dài thích h
n c hình
thành thì cây l i yêu c u ánh sáng ngày ng n. Yêu c u v
theo các th i k
ng và phát tri
là 60%, th i k hình thành c
khoai tây còn yêu c u l
i
c khi hình thành c
ph
t m t ph i r
c n
t cao,
t th t nh
t cát pha
thích h p v i cây khoai tây.
Theo T ch
r ng s
có th i k
c và Nông nghi p Liên Hi p Qu c báo cáo
ng khoai tây toàn th gi
u t n.
Vi t Nam,
c có t m quan tr ng th ba sau
2
lúa và ngô. Khoai tây có th
có kh
ng ng n, t 80 -
t t 15 - 30 t n c /ha v i giá tr
ng cao.
Trong quá trình phát tri n kinh t xã h i, nhu c u tiêu th khoai tây c a th
c bi
, khu công nghi p và khu du l ch, s
ng
cho th t
ng là do m
t khoai tây l
tm
tr
m
Kho ng cách tr
ng r t rõ r
cung c p
c h p lý.
n c c , kh
trung bình c và s c /m2. Tr ng v i kho ng cách r
còn tr ng v i kho ng cách h
,
ng c .
t cao thì ph
cho khoai tây
c kho ng cách tr ng h p lý, kho ng cách
tr ng khoai tây ph thu
c và hình d ng c a cây
m bón
ng m
ng, phát tri n
t khoai tây. Hi u qu c a vi
và k thu
m còn tùy thu c vào li
m ít ho
ng
m quá nhi u, th i gian bón
không thích h
t khoai tây
gi m. Li
t, gi
ng
ng, th
m ph thu c vào tính ch t
u ki n th i ti t khí h
gi ng c n có li
y
m i vùng, m i lo
ng, th
t, lo i
p.
Tr
t t i thi u không làm lu ng
mà thay b ng ph r có r t nhi
n th
t tr
i
i tr ng khoai tây
ng và chi phí s n xu t
ch; t n d ng m t b ng ru ng, ngu n
sau thu ho ch lúa hè thu - mùa góp ph n c i t
ng, b o v h sinh thái nông nghi p; t o ra s n ph
toàn th c ph m. Nâng cao k
nghi p b n v ng.
t, tránh ô nhi m môi
m b o v sinh an
n th c c a nông dân v s n xu t nông
3
Khoai tây là lo i cây tr ng d tính có th tr
nhau t
t th t,
c trên nhi u lo
t th t nh
t khác
u ki n t
m
r ng s n xu t lo i cây tr ng này.
Mi n núi phía b c Vi t Nam có m
kho ng 15-20
thu n l
nh, nhi
trung bình
ng, phát tri n c a m t s cây tr ng v
c bi t là khoai tây. Tuy nhiên th c t s n xu t cho th
n d ng h t ti
i nông
t, các bi
ti
cc i
c cao. Vì v y xu t phát t nh ng v
tôi th c hi
tài
u
ng c a m
trên
tr
m
t t i thi
t i Võ Nhai 1.2. M
u
-X
nh m
m bón phù h p cho khoai tây Lipsi
t t i thi u
u ki n v
i Thái Nguyên.
1.3. Yêu c u
-
a m
m bón t i sinh
t khoai tây Lipsi.
-
ng c a m
t i sinh t
t khoai
tây Lipsi.
-
ng c
ng và
t khoai tây Lipsi.
tài
-
c t p và nghiên c u khoa h c:
+
ng n m ch
c lý thuy
làm quen v i tay ngh , v n d ng vào trong s n xu t.
+ Bi t cách th c hi n m
c kh
tài nghiên c u khoa h c.
ng gi ng khoai tây Lipsi
m
4
tr
m khác nhau v
+
khoa h
u ki n sinh thái
quy
nh m
tr ng cho khoai
tây Lipsi.
khoa h
quy
m bón
cho khoai tây Lipsi.
+ K t qu nghiên c u khoa h c là ti
c u và ng d
-
i s n xu t.
c ti n c
u ch n m
tài:
tr
cho gi ng khoai tây Lipsi v
u ki
có giá tr khoa h c nghiên
m thích h p
u ki n sinh thái t
ng
.
+ Ti t ki
mt
d ng t
ng phân
phát tri n s n xu t khoai tây.
u qu
i dân.
i s n xu t
5
PH N 2
T NG QUAN TÀI LI U
khoa h
nh m
2.1.1.
tr ng khoai tây
ng thân r c a cây khoai tây Lipsi
m thân cao, lá nh
xanh nh t
m, lá ng
ng và phát tri n t t. C
u, t a c
c /b i
i nhi u, m t c nâu, s m m/c trung bình, thân m m màu h ng.
Th
ng v
Xuân 110-120 ngày, v
-110
ngày. Ch u h n và ch u rét khá, ch ng ch u m
i t t,
ch ng ch u vi khu n y u.
2.1.2. Dinh
ng c
t tr ng
-
t
m trong t ng s
b
t Vi t Nam bi
t l y th
t ph thu
t ng l p canh tác m
thác ho
t
ng t 0,1-0,2%N. Hàm
u ki
t b r a trôi,
ng phân h
tb it
p ch
m.
t
3 d ng khác nhau v s
cung c
c khoáng sét gi ch
m
t chi m 94-95%
ng
t.
mh
m l n nh t c
m t ng s
t. D
d
ng có nhi u
t m t,
c mà ph i qua quá trình khoáng hóa thành
is d
t 1-
t ng l
mh
thu c vào ho
c khoáng hóa v i t c
ng c a vi sinh v
c khoáng hóa t
mh
u ki n
.
6
m amon (NH4+) b m t s khoáng sét có kh
gi a các tinh th khoáng t 3-
gi các amon
m t ng s . D
c gi i
phóng cho cây s d ng.
m khoáng d ng amôn và nitrat hào tan trong dung d
m cây s d
c d dàng nh
ch chi m 1nhi
t r t ít,
m t ng s , tr nh
m hóa h c (Vi n Th
-
ng h
i ta bón quá
ng Nông Hóa, 1999) [15].
t
t Vi t Nam bi
ng t 0,03-0,12%. Hàm
t ph thu c và tính ch
ng ch t h
ph
ng
, thành ph
i và hàm
t giàu ch t h
t có thành
in
t có thành ph
(gi
i nh
giàu lân hàm
ng lân cao. L
tm
i.
t lân t n t i 2 d ng: Lân h u
m
ch y u trong thành ph n mùn (trong các h p ch t lân h
nucleic, glyxerophotphat), có th chi m 20-80% lân t ng s ,
ng chi
ng lân mà cây tr
t
tm t
d ng ngay
c, c n ph i thông qua quá trình khoáng hóa gi i phóng ra axit photphoric
và mu
hòa tan nó thì cây tr ng m i h
n
i d ng mu
y u là mu
Ca3(PO4)2, Mg3(PO4)2
Na3PO4
-
t
t trung tính và ki m; AlPO4, FePO4
t chua hay
t m n.
t
t Vi t Nam bi n
t Vi
ng khác và ph thu c vào: Thành ph
ng trong kho ng 0,5-3%.
u so v i các y u t dinh
, thành ph
7
gi
u ki
mica tr
t hình thành t
ng có nhi
b
t b phân hóa, r a trôi m
t có thành ph
t có thành ph
giàu kali (fenpat,
i nh
in
t
ng kali
t càng chua càng thi u kali vì m c
m.
t kali n m
3d
u là d
có kh
tiêu v i cây khác nhau nhi u. D ng kali có nhi u nh t là kali trong
thành ph n các khoáng v t
m 98-99%
kali t ng s
ng d tiêu cho cây c a các
khoáng v t r t h n ch , tr m t s khoáng v t có kh
2,
có th nghi n tr c ti p làm phân bón cho cây. Hai d ng kal
h p thu trên b m
tan trong dung d
i
t chi m 0,8-1,5% K2O t ng s
t ch chi
t và kali hòa
u là các d ng cây
tr ng có th s d ng thu n l i. Kali d tiêu c
dung d
i và kali c a
t.
-
t
c ta tr nh
t phát tri
u
ng t 0,04-0,82%. Các lo
t nhi u canxi nh t
ng có hàm
tb
Sông H ng thu c lo i giàu canxi nh
t phù sa
t t n t i ph n l n nh t
trong các khoáng v
d ng cây tr
d
t canxi còn t
c.
i d ng Ca2+ h p thu trên b m
và hòa tan trong dung d ch mà cây tr ng có th s d
t
c. Tình tr ng r a
ng CaO m
ng 75-300 kg/ha,
t cacbonat có th m
n 600kg
8
CaO/ha. Kh
a trôi Ca tùy thu
i
t.
- Nh ng nguyên t
t
t các nguyên t
ng b thi u b phong t
do bón quá nhi u vôi làm p
ho
t ng t, b t o thành mu i không tan
i kháng do bón quá nhi u m t nguyên t
ng khác ( thi u Fe, Zn
do bón quá nhi u lân, thi u Bo do bón quá nhi
h
c (Cu
nhi u phân h
cung c p cho cây tr ng (Vi n Th
t o thành phân
than bùn, Mn b bao vây khi bón quá
u nguyên t
ng khác
t có th
ng Nông Hóa, 1999) [15].
khoa h
m bón cho khoai tây
2.2.1. Vai trò sinh lý c
i v i cây khoai tây
Khoai tây là m t trong nh ng cây tr ng c n r t nhi
t h n ch
t
t khoai tây
nhi
m là y u
gi
m làm
i th tán lá là do cây khoai tây ti p t c sinh ra lá m i nhi
kéo dài tu i th c a t
c
n
ánh sáng mà cây có th h p th
ng
ng ch
ph n khác nhau c
t là s
các b
ng s
ng c
hình thành và s phình to c .
m không ch
ng tr c ti
ng gián ti
d
n cây tr
m làm cho cây tr
nh và c d
ng h
n s phát tri n c a lá và cây tr ng,
u này có
n sâu b nh và c
ng, phát tri n t
m quá m
c s ng và ch t
t s c quan tr ng trong công tác nhân gi ng
b ng h t.
ng m
su t khoai tây. Hi u qu c a vi
ng, phát tri
m còn tùy thu c vào li
ng và k
9
thu
m ít ho
m quá nhi u, th i gian bón không
thích h
Li
t khoai tây gi m.
ng, th
gi
m ph thu c vào tính ch
u ki n th i ti t khí h
y
gi ng c n có li
ng, th
2.2.2. Nhu c u v
m c a cây khoai tây
m i vùng, m i lo
t,
t, lo i
p.
ng nhanh làm ch m ra c ,
kéo dài th
i cây có th i gian quang h p dài
v
t cao. Cây khoai tây thi
u toàn cây tr thành màu
xanh nh t, cây b c n c i l i, sau ít ngày nh ng lá non tr l i màu xanh,
nh
m và màu nâu nh t r i héo và ch t.
Tùy theo m
n xu t khoai tây
phì c
ng t
m ph
m
i 300kg. Bón
i v i lân và kali. N
m cao và m
is
làm cho thân lá phát tri n quá m c, hình thành c mu n, ra c kéo dài. Bón
nhi
m khoai s b l p, cây d b nhi m b
th
ng ch t khô trong c
ng thu ho ch khi c còn non và d b th i khi b o qu n trong kho
, 2010) [5].
t t i thi u
2.3.1. Khái ni
t t i thi u
t t i thi
m
mb os m c
ng t
còn ít nh t s
2.3.2. Tác d ng c
t cao c a cây tr
iv
ng th i gi
nm c
t.
t t i thi u
Tr
mà thay b ng ph r nh m m
t t i thi u không làm lu ng
ng và chi phí s n xu t
ch; t n d ng m t b ng ru ng, ngu n
10
sau thu ho ch lúa hè thu - mùa góp ph n c i t
t, tránh ô nhi m môi
ng, b o v h sinh thái nông nghi p; t o ra s n ph
toàn th c ph m. Nâng cao k
m b o v sinh an
n th c c a nông dân v s n xu t nông
nghi p b n v ng
gi m s
thành ch t h
có tác d ng c i t
t, ti t ki
c y lúa ti p theo. Ngoài ra, vi c ph
cc
t, h n ch c
phát tri
m
m cho v
còn có tác d ng h n ch b
ng thu n l i cho nhi u lo
ch
di t sâu h i.
2.3.3. Nghiên c u và ng d ng canh tác t i thi u
- Tr
t t i thi u
Tr
Thái Bình
t t i thi u có ph
thu t tr ng khoai tây m i
là k
Vi
t tr i
so v i
n th
n 27%, hi u qu
kinh t
13-58%, gi m t
nh
ng do gi m b t khâu n ng
t, b o v h sinh thái nông nghi p và
góp ph n c i t
t tr ng lúa cho v sau.
c bi
áp d ng v i nhi u gi ng khoai tây khác nhau, trên nhi u lo
khác nhau, th
t
tranh th th i v .
c tái s d ng cho tr ng khoai tây s gi m tình tr
ng tiêu c c
khí th
ch
Áp d
thi u
v
trên k t qu t
i; gi m
ng, gi m gây hi u ng nhà kính.
tr
tt i
trên di n tích các t nh mi n B c là 200.000 hecta thì s gi m
c 960.000 t n khí th i m i v
l
ng và s c kh
t
t giúp c i t
ng th i, ch t h
phân h y
t và cân b ng h
a, d a
m, n u áp d
i này, nông
11
dân mi n B c có th ti t ki m phân
thu t m
pv
và tình tr ng thi
ng m i v . K
u ki n canh tác c a nông dân s n xu t nh
ng ph bi n
nông thôn hi n nay.
Mô hình tr
t t i thi u r
là
n ph i m l p
ng d n nông dân
n và d
nông dân
tr ng có hi u qu nh t, có các bi n pháp khuy n khích m r ng di n tích tr ng
m b o thành công, nông dân c
doanh nghi
c h tr liên k t v i các
gi ng, s n xu t và bao tiêu s n ph m.
Nh ng h nông dân
Hà N i, Thanh Hóa và Thái Bình - nh ng h gia
p c n và s d
t t i thi u
p tr ng khoai tây b
u bày t vui m ng và ph n kh
c nh ng k t qu mà
pháp m i này mang l i. Di n tích v sau cao g
c và hoàn
toàn có th yên tâm m r ng di n tích tr ng khoai tây vì không ph
- Tr ng khoai tây b
t t i thi
t.
c áp d ng
nh.
Trong nh
n tích tr ng khoai tây
ch m, nguyên nhân chính là do s
ng và ch
ng gi
m b o,
chi phí s n xu t tr ng khoai tây cao nh
tr sâu b
c bi
u ki n kinh t ngày càng phát tri
ph c v
i nông
i s ng dân sinh, tình tr
t p trung t i các vùng quê làm
ng không nh
sinh thái. Xu t phát t th c t
ng và h
ng phòng
K thu t Chi c c B o v th c v t (S Nông Nghi p và Phát tri n Nông thôn
t
xu
ng s d
ph lu ng
khoai thay th cách làm truy n th ng. Mô hình tr
t t i thi u có ph
2009.
b
c tri n khai th nghi
nghi m, hi u qu cho th y mô hình tr ng theo
t t i thi u có ph r
t trên 800 kg/sào
12
(360m2
is
19 tri
n 36 tri
ng c a cách làm truy n th
ng/ha, khoai có mã c
thu t tr ng khoai tây tiên ti
c tính lãi
p, d thu ho ch. ây là k
c Chi c c th nghi m m y v , d làm,
gi
c và thu ho ch mà v
cao, ch
ng khoai t
t
n so v
i nông dân sau khi thu ho ch lúa xong không c n cày, ch c
ng
góc ru ng, x rãnh r ng 30cm, sâu 25cm, t o các lu ng r ng thoát
c nh m tránh úng ng p làm th i cây và c . Ti p theo, dùng toàn b phân
chu ng
m c, phân NPK, phân lân tr
u và bón xung quanh h
t c gi ng vào gi a h
p nh ph kín
gi ng m t l p 3-
ph d y lên toàn b m t lu ng 7-
ng th
n khi cây m c cao 7-10cm, kho ng
cách tr ng 25x30 cm. T hi u qu c
i nông dân
ng m
s t n d ng t
, mùn, tr u và các s n ph m th a c a th c v t
phù dày trên m t lu ng. T
nhi
i nông dân
c ph
c tình tr
làm ô
ng không khí, ngu n nu
tri n khai và nhân r ng mô hình này trong v
ti n hành
-
a bàn
nh.
Quy trình tr
t t i thi u có ph
.
(b nông nghi p và phát tri n nông thôn)
-Th i v tr ng:
+V
ng t
n 15/11.
+ V Xuân: Tr ng t
n 05/01.
V i th i v tr
thích h
t o c t t, ít sâu b nh. Khoai tây s
ng t
u cây tr ng v
trí th i v tr ng cho thích h p.
ng và phát tri n
t cao nh t và không nh
u ki n th i ti t c
a
13
- Khoai tây gi ng:
S d ng các gi ng khoai tây hi
c tr ng ph bi n và có
ngu n g c rõ ràng.
+ Tiêu chu n c gi ng: C
t 25 - 40 c
u, s ch sâu b nh, v c
ng kính c t
c
n 45mm) có t 2-3 m m dài 0,2-
2 cm. C gi ng c to, có nhi u m
c khi tr ng 5-7 ngày, nên dùng dao
s c b thành mi ng sao cho m i mi ng có 2 m
i l n c t ti n
hành x lý dao c t b ng c n ho
tránh s lây truy n các b nh
do virus.
+
ng gi ng: 1.200 - 1600 kg/ha tu theo kích c c a gi ng.
- Chu n b
+
t tr ng
t tr
áp tr
trên t t c các lo
t t i thi u có th th c hi n
t d thoát
ng luân canh v
ho c chân ru ng lúa 1 v . Thích h p nh t trên chân ru
pha cát, x p, nhi u ch t h
i tiêu ch
+ Làm lu ng: Rút ki
V
c ru
c khi thu ho ch lúa 7 - 10 ngày.
ng
ti
t th t nh , th t
ng.
m: Sau thu ho ch lúa mùa ru
c thu gom g
c2v ,
góc ru
ng v
c c t sát g c r ,
n th i v tr ng khoai
t o rãnh lu ng, theo chi u
nghiêng c a ru ng, m t lu ng r ng 1,2m, cao 25-20 cm, rãnh r ng 30 cm và
cày m
ng xung quanh ru
Trên n
thu n l i cho vi
t th t n
t: Các khâu làm lu
25-30 cm và cày m
t
c.
thu n l i cho vi
- Phân bón: S d ng phân bón h p lý,b
m,
ng xung quanh ru ng
c sau này.
lo i và bón cân
m cho
khoai tây.
14
+ Li
ng:
-20 t n phân chu ng + 150kg N + 150kg P205
+ 150kg K20 cho 01 ha.
- Cách bón:
+ Bón lót: 100% phân chu
m và phân kali.
+ Bón thúc l n 1 (20 ngày sau tr ng -
m và 1/3 kali.
+ Bón thúc l n 2 (35Bón lót: Tr
m và 1/3 kali còn l i.
u toàn b phân chu
ng
m bón lót theo t ng h c ho
pm tl
Bón thúc: R
t m ng
il
gi a hai khóm khoai
tây (tránh bón tr c ti p vào g c cây), k t h p v
mb
m.
- K thu t tr ng:
+M
và kho ng cách tr ng: Tr ng 2 hàng/lu ng, cách mép lu ng
t 1500 khóm /sào B c B .
+ Cách tr ng:
t c gi ng so le,
ng c a m m khoai
p
nh ph kín c gi ng 1 l p m
ph d y lên toàn b m t lu ng
kho ng 10cm (1 sào khoai c n 3 -
c r ). Ngay sau khi tr
u lên m t lu ng, n
t còn m cao không c
i
i ch
t
không b bay.
- K thu
Khi cây m c cao 7-
ng theo dõi và ph b
toàn b phân bón và c gi
c ti p xúc v i
il
gi a hai khóm khoai
ánh sáng.
+ Bón phân:
Bón thúc: R
tây (tránh bón tr c ti p vào g c cây), k t h p v
mb
m.
15
+
:
ng xuyên ki m tra và b
, nh t là giai
n
ia
hình thành c (sau tr ng 30 ngày), tránh tia c ti p xúc tr c ti p ánh sáng.
ng và tình hình sâu, b nh, c d
có bi n pháp x
lý k p th i.
ng xuyên theo dõi và b
N
t khô ti n hành
c t th
m.
c vào các rãnh ng p 1/3 - 2/3 chi u cao lu ng
t, khi th y m t lu ng chuy n sang m u s
u ki n, có th xen k
C nk
c. N u
i m b ng ôdoa.
i rãnh t
c thu ho ch 10 ngày.
- Phòng tr sâu b nh:
+ Sâu xám:
ng c n ngang g
m c. Kho ng 9-10 gi t i sâu xám
d
ik
t chui lên m
t và bám vào cây
n kho ng 5-6 gi sáng thì chui xu ng g c cây ho c d
n.
Bi n pháp phòng tr
+V
ng ru ng, b t b
-10 gi t i ho c vào
bu i sáng s m)
+ Dùng Basudine h
x
sào B c b ho c dùng Nuvacron n
t, li
ng dùng t 1,5-2,0kg cho m t
0,15% ho c Sumicidin 0,1% phun vào
bu i chi u ngay sau tr ng.
+ Nh n tr ng: Nh n tr
Chúng t t p
ng
m
ng xu t hi n và gây h i khi th i ti t m.
i lá non, ng n cây và chích hút d ch làm cho lá và
i. Có th dùng m t s lo i thu
+B
B
c hi
phun tr .
t hi n và gây h i khoai tây khi th i ti t m. Chúng chích
hút d ch lá làm cho lá b khô và ch t. Có th dùng m t s lo i thu
phun tr ngay sau khi b
t hi n.
c hi
16
+ B nh virút
-B
i b nh ph bi n
Vi t Nam. B
ng làm gi m t 10-
Tri u ch
t.
ng g p: Khi khoai tây b b nh này lá b
i, cây
còi c c th p lùn xu ng, phi n lá g gh không ph ng, c nh và ít c .
- B nh virút kh m: Do virút X, S và M gây ra, b nh ít nghiêm tr ng
i r t ph bi n
Tri u ch
v
Vi t Nam, có th làm gi
t 10-15%.
ng g p: Cây b b nh virút kh m trên phi n lá có nh ng
m m u vàng nh t xen v i m u xanh t o thành v t kh m l
m.
*Bi n pháp phòng tr b nh virút chung:
- Di t tr các tác nhân truy n b
p và b ph n...
- S d ng gi ng s ch b nh và nh b cây b nh.
+ B nh héo xanh
B nh héo xanh, do vi khu n Ralstonia solanacearum
lo i b nh nghiêm tr ng ph bi n
vùng nhi
i nóng m và lây lan nhanh.
Bi n pháp phòng:
- S d ng c gi ng s ch b
b cây b nh.
- Luân canh v i lúa n
nh ng ru ng mà
c, không nên tr ng khoai tây
a m i tr ng khoai tây, cà chua, cà ho c thu c lá...
+ B nh m
m Phytophhthora infestans gây nên. Khi nhi t
B nh m c s
xu ng th p t 15-180
không
i nhi
ng phát sinh b nh m
- Ki
h n ch b nh c n ph i:
ng ru ng và phun phòng b ng thu c boóc
ho c Zinep 80WP pha n
m
36 gam/1 bình phun tay 8 lít.
1%