Nghiên cứu ảnh hưởng của mật độ trồng và lượng đạm bón cho khoai tây canh tác theo phương thức làm đất tối thiểu năm 2014 tại Võ Nhai Thái Nguyên (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
--------------

TH KHAY
:
NGHIÊN C U
NG C A M
TR
BÓN CHO KHOAI TÂY CANH TÁC THEO PH
T I THI
I VÕ NHAI - THÁI NGUYÊN

KHÓA LU N T T NGHI

H
o
Chuyên ngành
Khoa
Khóa h c

IH C

: Chính quy
: Khoa h c cây tr ng
: Nông h c
: 2011 - 2015

Thái Nguyên -

M

T


I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
--------------

TH KHAY
:
NGHIÊN C U

NG C A M

TR

M

BÓN CHO KHOAI TÂY CANH TÁC THEO PH
T I THI
I VÕ NHAI - THÁI NGUYÊN

KHÓA LU N T T NGHI
H

o

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành

: Khoa h c cây tr ng

L p

: 43 - TT - N01

Khoa

: Nông h c

Khóa h c

: 2011 - 2015

Gi ng viên

ng d n : TS.

Thái Nguyên -

Th Ng c Oanh

T


i

L IC

c s nh t trí c

ng, khoa Nông h

tài t t nghi p:

u

n hành và

ng c a m

tr ng và

m bón cho khoai tây canh tác theo ph

t t i thi u

i Võ Nhai - Thái Nguyên
Em xin chân thành c

i h c Nông Lâm

Thái Nguyên, ban ch nhi m khoa Nông h c, các th y cô giáo tham gia gi ng
d y l p 43 TT và các gi

u ki

th i gian h c t

em trong

á trình nghiên c

em có th hoàn

n gi ng viên

Th Ng c Oanh

thành khóa lu n này.
Em xin bày t lòng bi
và

-

i tr c ti

ng d

tài,

n tình ch b o em trong su t quá trình nghiên c u và hoàn thi n
khóa lu n.
Em xin g i l i bi

n bè và nh

ng

viên và ng h em trong su t th i gian qua.
u ki n th
g

c a em còn h n ch , m
c nh ng thi u sót, em r t mong nh

nh ng ý ki

a các th y cô giáo và các b

c hoàn thi n t
Em xin chân thành c
Thái N
Sinh viên

Th Khay

c

khóa lu n này


ii

DANH M C CÁC B NG
Trang
B ng 2.1.

Tình hình s n xu t khoai tây trên th gi i ............................... 25

B ng 2.2.

Tình hình s n xu t khoai tây

B ng 4.1.

Th

B ng 4.2.

vi t nam.................................. 26

ng c

.............. 35

ng c a m

ng chi u cao c a khoai

tây gi ng Lipsi (cm)................................................................. 36
B ng 4.3.

ng c

ng chi u cao c a

khoai tây Lipsi (cm) ................................................................. 37

B ng 4.4.

ng c a m

tr

ng kính thân và s lá

khoai tây Lipsi.......................................................................... 38
B ng 4.5.

ng c

ng kính và s lá khoai

tây Lipsi.................................................................................... 39
B ng 4.6.

ng c

t và các y u t

c

t khoai tây Lipsi

m

tr ng 1 (40 x 25

cm) ........................................................................................... 40
B ng 4.7.

ng c a phân bó
c

t và các y u t

t khoai tây Lipsi

m

tr ng 2 (40 x 30

cm) ........................................................................................... 41
B ng 4.8.

ng c

t và các y u t

c

t c a khoai tây Lipsi

m

tr ng 3 (40

x 35 cm) ................................................................................... 43

B ng 4.9.

ng c a m

t và y u t c u thành

t khoai tây Lipsi
B ng 4.10.

ng c a m

t và các y u t c u thành

t khoai tây Lipsi
B ng 4.11.

m c phân 1 (87N/ha)................... 44

ng c a m t

m c phân 2 (124N/ha)................. 46

tr

t c a khoai tây Lipsi
B ng 4.12:

t và các y u t c u
m c phân 3 (161N/ha) 47

Tình hình sâu b nh h i............................................................. 49


iii

DANH M C CÁC HÌNH
Trang
Hình 4.1.

ng c

n NSLT và NSTT

m

tr ng 1 (40 X 25 cm) .................................................................. 41
Hình 4.2.

ng c

n NSLT và NSTT

m

tr ng 2 (40 x 30 cm) ................................................................... 42
Hình 4.3.

ng c

n NSLT và NSTT

m

tr ng 3 (40 x 35 cm) ................................................................... 44
Hình 4.4.

ng c a m

tr

n NSLT và NSTT

m c phân

1 (87N/ha)................................................................................... 45
Hình 4.5.

ng c a m

tr

n NSLT và NSTT

m c phân

2 (124N/ha)................................................................................. 47
Hình 4.6.

ng c a m

tr

n NSLT và NSTT

m c phân

3 (161N/ha)................................................................................. 48


iv

DANH M C CÁC T

CT

VI T T T

: Công th c

CV(%) : Coefficient of variance (h s bi

ng)

FAO

: Food agriculture organization ( T ch c nông -

Ha

: Hecta

LSD

: Least singnificant difference (Sai khác nh nh

NSLT

t lý thuy t

NSTT

t th c thu

Nxb

: Nhà xu t b n

P

: Probability (Xác su t)

gi i)


v

M CL C
Trang
L IC

.................................................................................................... i

DANH M C CÁC B NG................................................................................ii
DANH M C CÁC HÌNH................................................................................iii
DANH M C CÁC HÌNH................................................................................iii
DANH M C CÁC T

VI T T T ................................................................. iv

M C L C......................................................................................................... v
PH

TV

.................................................................................... 1

1.1. Tính c p thi t c

tài ............................................................................. 1

1.2. M

u.................................................................................. 3

1.3. Yêu c u....................................................................................................... 3
tài....................................................................................... 3
PH N 2 T NG QUAN TÀI LI U ................................................................. 5
khoa h

nh m

tr ng khoai tây.................................. 5

ng thân r c a cây khoai tây Lipsi.......................................5
ng c

t tr ng ....................................................................................5

khoa h

m bón cho khoai tây ................... 8

2.2.1. Vai trò sinh lý c
2.2.2. Nhu c u v

i v i cây khoai tây ....................................................8

m c a cây khoai tây......................................................................9
t t i thi u ............................................. 9

2.3.1. Khái ni
2.3.2. Tác d ng c

t t i thi u..................................................................................9
t t i thi u.............................................................................9

2.3.3. Nghiên c u và ng d ng canh tác t i thi u ......................................................10
2.4. Nghiên c u v m

tr ng khoai tây..................................................... 17

2.5. Nghiên c u v phân bón cho khoai tây.................................................... 19
2.6. Nghiên c u v th i v gieo tr ng khoai tây............................................. 21


vi

2.7. Nghiên c u v sâu b nh h i khoai tây ..................................................... 23
2.8. Tình hình s n xu t và tiêu th khoai tây trên th gi i ............................. 24
2.9. Tình hình s n xu t và tiêu th khoai tây
PH

vi t nam................................ 26

NG, N

3.1. Th

U 28

m nghiên c u............................................................ 28
ng nghiên c u và công th c thí nghi m ...................................... 28

3.3. N i dung nghiên c u và

u .................................. 29

3.3.1. N i dung nghiên c u..........................................................................................29
-

ng c a m

su

tr

ny ut c

t khoai tây Lipsi .................................................................... 29

3.3.2. Ch tiêu theo dõi..................................................................................................30
3.4. Quy trình tr

t t i thi u................ 31
lý s li u........................................................................ 33

PH N 4 K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N ............................... 34
4.1.

ng c a m

tr

m t i th i gian sinh

ng c a khoai tây Lipsi................................................................................ 34
4.1.1. T l m c ............................................................................................................35
ng chi u cao cây c a khoai tây ..........................................................35
4.1.3.

ng c a m

4.1.4.

ng c

ng chi u cao c a khoai tây gi ng Lipsi36
ng chi u cao c a khoai tây gi ng

Lipsi ...............................................................................................................................37
4.1.5

ng c a m

4.1.6.

ng c

4.2.
su
4.2.1.

ng c a m

tr

ng kính thân và s lá khoai tây Lipsi...38
ng kính thân và s lá khoai tây Lipsi39

tr

ny ut c

t khoai tây Lipsi .................................................................... 39
ng c

khoai tây Lipsi m

ny ut c

t

tr ng 1 (40 x 25 cm) ...........................................................40


vii

4.2.2.

ng c

khoai tây Lipsi m
4.2.3.

ny ut c

tr ng 2 (40 x 30 cm) ...........................................................41

ng c

c a khoai tây Lipsi m
4.2.4.

t

ng c a m

ny ut c

t

tr ng 3 (40 x 35 cm).....................................................43
tr

t và y u t c u thành

tc a

khoai tây Lipsi m c phân 1 (87N/ha) ......................................................................44
4.2.5.

ng c a m

tr

t và y u t c

t

khoai tây Lipsi m c phân 2 (124N/ha) ....................................................................46

4.2.6.

ng c a m

tr

t và y u t c

tc a

khoai tây Lipsi m c phân 3 (161N/ha) ....................................................................47
4.3. Tình hình sâu b nh h i ............................................................................. 49
PH N 5 K T LU

NGH .............................................................. 51

5.1. K t lu n .................................................................................................... 51
ngh ..................................................................................................... 51
TÀI LI U THAM KH O
I. Tài li u ti ng Vi t
II. Tài li
PH L C

c ngoài


1

PH N 1
TV

1.1. Tính c p thi t c

tài
c c a nhi u

c châu âu và m t s

c ch y

H ng D t, 2005)[3]. C khoai tây ch a 2

ng

ng ch

-

85% là tinh b t, 3-5% là protein và m t s vitamin khác (Tr
cs, 1990) [8]; Nguy

ng và cs, 1996)[13]. N u so sánh v

ch t khô trên m

tr ng tr

t
n,

c 1,3 l

n (Leviel, 1986). Khoai tây là m t trong

nh ng cây tr ng quen thu c, v
ph m có giá tr

t và

ng th i là cây th c

c tr ng nhi

c trên th gi i (H H u An và cs,

2005)[1]
Khoai tây có ti
bi

t khá cao t i 100-120 t n/ha. Tuy nhiên s

ng v ti

t gi a các v và các vùng khá l n (Caldiz et

al, 2001) do khoai tây ch

ng m nh c a các y u t t bên ngoài. Nhi t

thích h p cho thân lá phát tri n là 180C, c phát tri n là 16-17 0C; ánh sáng
ngày dài thích h

n c hình

thành thì cây l i yêu c u ánh sáng ngày ng n. Yêu c u v
theo các th i k

ng và phát tri

là 60%, th i k hình thành c
khoai tây còn yêu c u l

i

c khi hình thành c

ph
t m t ph i r

c n
t cao,

t th t nh

t cát pha

thích h p v i cây khoai tây.
Theo T ch
r ng s
có th i k

c và Nông nghi p Liên Hi p Qu c báo cáo

ng khoai tây toàn th gi

u t n.

Vi t Nam,

c có t m quan tr ng th ba sau


2

lúa và ngô. Khoai tây có th
có kh

ng ng n, t 80 -

t t 15 - 30 t n c /ha v i giá tr

ng cao.

Trong quá trình phát tri n kinh t xã h i, nhu c u tiêu th khoai tây c a th
c bi

, khu công nghi p và khu du l ch, s

ng
cho th t

ng là do m

t khoai tây l

tm

tr

m

Kho ng cách tr

ng r t rõ r

cung c p
c h p lý.

n c c , kh

trung bình c và s c /m2. Tr ng v i kho ng cách r
còn tr ng v i kho ng cách h

,

ng c .

t cao thì ph

cho khoai tây

c kho ng cách tr ng h p lý, kho ng cách

tr ng khoai tây ph thu

c và hình d ng c a cây

m bón

ng m

ng, phát tri n

t khoai tây. Hi u qu c a vi
và k thu

m còn tùy thu c vào li

m ít ho

ng

m quá nhi u, th i gian bón

không thích h

t khoai tây

gi m. Li
t, gi

ng

ng, th

m ph thu c vào tính ch t

u ki n th i ti t khí h

gi ng c n có li

y

m i vùng, m i lo

ng, th

t, lo i

p.

Tr

t t i thi u không làm lu ng

mà thay b ng ph r có r t nhi
n th

t tr
i

i tr ng khoai tây
ng và chi phí s n xu t

ch; t n d ng m t b ng ru ng, ngu n
sau thu ho ch lúa hè thu - mùa góp ph n c i t
ng, b o v h sinh thái nông nghi p; t o ra s n ph
toàn th c ph m. Nâng cao k
nghi p b n v ng.

t, tránh ô nhi m môi
m b o v sinh an

n th c c a nông dân v s n xu t nông


3

Khoai tây là lo i cây tr ng d tính có th tr
nhau t

t th t,

c trên nhi u lo

t th t nh

t khác

u ki n t

m

r ng s n xu t lo i cây tr ng này.
Mi n núi phía b c Vi t Nam có m
kho ng 15-20

thu n l

nh, nhi

trung bình

ng, phát tri n c a m t s cây tr ng v

c bi t là khoai tây. Tuy nhiên th c t s n xu t cho th
n d ng h t ti

i nông

t, các bi

ti

cc i

c cao. Vì v y xu t phát t nh ng v

tôi th c hi

tài

u

ng c a m

trên

tr

m

t t i thi
t i Võ Nhai 1.2. M

u

-X

nh m

m bón phù h p cho khoai tây Lipsi
t t i thi u

u ki n v

i Thái Nguyên.

1.3. Yêu c u
-

a m

m bón t i sinh

t khoai tây Lipsi.
-

ng c a m

t i sinh t

t khoai

tây Lipsi.
-

ng c

ng và

t khoai tây Lipsi.
tài
-

c t p và nghiên c u khoa h c:

+

ng n m ch

c lý thuy

làm quen v i tay ngh , v n d ng vào trong s n xu t.
+ Bi t cách th c hi n m
c kh

tài nghiên c u khoa h c.
ng gi ng khoai tây Lipsi

m


4

tr

m khác nhau v
+

khoa h

u ki n sinh thái
quy

nh m

tr ng cho khoai

tây Lipsi.
khoa h

quy

m bón

cho khoai tây Lipsi.
+ K t qu nghiên c u khoa h c là ti
c u và ng d
-

i s n xu t.
c ti n c
u ch n m

tài:
tr

cho gi ng khoai tây Lipsi v
u ki

có giá tr khoa h c nghiên

m thích h p
u ki n sinh thái t

ng

.

+ Ti t ki

mt

d ng t

ng phân

phát tri n s n xu t khoai tây.
u qu
i dân.

i s n xu t


5

PH N 2
T NG QUAN TÀI LI U

khoa h

nh m

2.1.1.

tr ng khoai tây

ng thân r c a cây khoai tây Lipsi
m thân cao, lá nh

xanh nh t

m, lá ng

ng và phát tri n t t. C

u, t a c

c /b i

i nhi u, m t c nâu, s m m/c trung bình, thân m m màu h ng.
Th

ng v

Xuân 110-120 ngày, v

-110

ngày. Ch u h n và ch u rét khá, ch ng ch u m

i t t,

ch ng ch u vi khu n y u.
2.1.2. Dinh

ng c

t tr ng

-

t
m trong t ng s

b

t Vi t Nam bi

t l y th
t ph thu

t ng l p canh tác m
thác ho

t

ng t 0,1-0,2%N. Hàm
u ki

t b r a trôi,

ng phân h

tb it

p ch

m.
t

3 d ng khác nhau v s

cung c

c khoáng sét gi ch

m

t chi m 94-95%

ng

t.
mh

m l n nh t c

m t ng s

t. D
d

ng có nhi u

t m t,

c mà ph i qua quá trình khoáng hóa thành
is d

t 1-

t ng l

mh

thu c vào ho

c khoáng hóa v i t c

ng c a vi sinh v

c khoáng hóa t

mh

u ki n
.


6

m amon (NH4+) b m t s khoáng sét có kh
gi a các tinh th khoáng t 3-

gi các amon

m t ng s . D

c gi i

phóng cho cây s d ng.
m khoáng d ng amôn và nitrat hào tan trong dung d
m cây s d

c d dàng nh

ch chi m 1nhi

t r t ít,

m t ng s , tr nh

m hóa h c (Vi n Th
-

ng h

i ta bón quá

ng Nông Hóa, 1999) [15].

t
t Vi t Nam bi

ng t 0,03-0,12%. Hàm

t ph thu c và tính ch
ng ch t h
ph

ng

, thành ph

i và hàm

t giàu ch t h

t có thành

in

t có thành ph

(gi

i nh
giàu lân hàm

ng lân cao. L

tm

i.

t lân t n t i 2 d ng: Lân h u

m

ch y u trong thành ph n mùn (trong các h p ch t lân h
nucleic, glyxerophotphat), có th chi m 20-80% lân t ng s ,
ng chi

ng lân mà cây tr

t

tm t
d ng ngay

c, c n ph i thông qua quá trình khoáng hóa gi i phóng ra axit photphoric
và mu

hòa tan nó thì cây tr ng m i h

n

i d ng mu

y u là mu

Ca3(PO4)2, Mg3(PO4)2
Na3PO4
-

t

t trung tính và ki m; AlPO4, FePO4

t chua hay

t m n.
t
t Vi t Nam bi n
t Vi
ng khác và ph thu c vào: Thành ph

ng trong kho ng 0,5-3%.
u so v i các y u t dinh
, thành ph


7

gi

u ki

mica tr

t hình thành t
ng có nhi

b

t b phân hóa, r a trôi m
t có thành ph

t có thành ph

giàu kali (fenpat,

i nh

in

t
ng kali

t càng chua càng thi u kali vì m c

m.
t kali n m

3d

u là d

có kh

tiêu v i cây khác nhau nhi u. D ng kali có nhi u nh t là kali trong
thành ph n các khoáng v t

m 98-99%

kali t ng s

ng d tiêu cho cây c a các

khoáng v t r t h n ch , tr m t s khoáng v t có kh

2,

có th nghi n tr c ti p làm phân bón cho cây. Hai d ng kal
h p thu trên b m
tan trong dung d

i

t chi m 0,8-1,5% K2O t ng s
t ch chi

t và kali hòa
u là các d ng cây

tr ng có th s d ng thu n l i. Kali d tiêu c
dung d

i và kali c a
t.

-

t
c ta tr nh

t phát tri

u

ng t 0,04-0,82%. Các lo
t nhi u canxi nh t

ng có hàm

tb

Sông H ng thu c lo i giàu canxi nh

t phù sa
t t n t i ph n l n nh t

trong các khoáng v
d ng cây tr

d
t canxi còn t

c.
i d ng Ca2+ h p thu trên b m

và hòa tan trong dung d ch mà cây tr ng có th s d

t

c. Tình tr ng r a
ng CaO m

ng 75-300 kg/ha,

t cacbonat có th m

n 600kg


8

CaO/ha. Kh

a trôi Ca tùy thu

i

t.
- Nh ng nguyên t

t

t các nguyên t

ng b thi u b phong t

do bón quá nhi u vôi làm p
ho

t ng t, b t o thành mu i không tan

i kháng do bón quá nhi u m t nguyên t

ng khác ( thi u Fe, Zn

do bón quá nhi u lân, thi u Bo do bón quá nhi
h

c (Cu

nhi u phân h

cung c p cho cây tr ng (Vi n Th

t o thành phân

than bùn, Mn b bao vây khi bón quá

u nguyên t

ng khác

t có th

ng Nông Hóa, 1999) [15].

khoa h

m bón cho khoai tây

2.2.1. Vai trò sinh lý c

i v i cây khoai tây

Khoai tây là m t trong nh ng cây tr ng c n r t nhi
t h n ch

t

t khoai tây

nhi

m là y u
gi

m làm

i th tán lá là do cây khoai tây ti p t c sinh ra lá m i nhi
kéo dài tu i th c a t

c

n

ánh sáng mà cây có th h p th

ng

ng ch

ph n khác nhau c

t là s

các b
ng s

ng c

hình thành và s phình to c .
m không ch

ng tr c ti

ng gián ti
d

n cây tr

m làm cho cây tr
nh và c d
ng h

n s phát tri n c a lá và cây tr ng,

u này có

n sâu b nh và c
ng, phát tri n t
m quá m

c s ng và ch t

t s c quan tr ng trong công tác nhân gi ng

b ng h t.
ng m
su t khoai tây. Hi u qu c a vi

ng, phát tri
m còn tùy thu c vào li

ng và k


9

thu

m ít ho

m quá nhi u, th i gian bón không

thích h
Li

t khoai tây gi m.
ng, th

gi

m ph thu c vào tính ch

u ki n th i ti t khí h

y

gi ng c n có li

ng, th

2.2.2. Nhu c u v

m c a cây khoai tây

m i vùng, m i lo

t,
t, lo i

p.

ng nhanh làm ch m ra c ,
kéo dài th

i cây có th i gian quang h p dài

v

t cao. Cây khoai tây thi

u toàn cây tr thành màu

xanh nh t, cây b c n c i l i, sau ít ngày nh ng lá non tr l i màu xanh,
nh

m và màu nâu nh t r i héo và ch t.
Tùy theo m

n xu t khoai tây

phì c

ng t
m ph

m
i 300kg. Bón

i v i lân và kali. N

m cao và m

is

làm cho thân lá phát tri n quá m c, hình thành c mu n, ra c kéo dài. Bón
nhi

m khoai s b l p, cây d b nhi m b

th

ng ch t khô trong c

ng thu ho ch khi c còn non và d b th i khi b o qu n trong kho
, 2010) [5].
t t i thi u

2.3.1. Khái ni

t t i thi u
t t i thi

m

mb os m c

ng t

còn ít nh t s
2.3.2. Tác d ng c

t cao c a cây tr
iv

ng th i gi

nm c

t.

t t i thi u

Tr
mà thay b ng ph r nh m m

t t i thi u không làm lu ng
ng và chi phí s n xu t
ch; t n d ng m t b ng ru ng, ngu n


10

sau thu ho ch lúa hè thu - mùa góp ph n c i t

t, tránh ô nhi m môi

ng, b o v h sinh thái nông nghi p; t o ra s n ph
toàn th c ph m. Nâng cao k

m b o v sinh an

n th c c a nông dân v s n xu t nông

nghi p b n v ng
gi m s
thành ch t h

có tác d ng c i t

t, ti t ki

c y lúa ti p theo. Ngoài ra, vi c ph
cc

t, h n ch c

phát tri

m
m cho v

còn có tác d ng h n ch b
ng thu n l i cho nhi u lo

ch

di t sâu h i.

2.3.3. Nghiên c u và ng d ng canh tác t i thi u
- Tr

t t i thi u

Tr

Thái Bình

t t i thi u có ph

thu t tr ng khoai tây m i

là k

Vi

t tr i

so v i

n th

n 27%, hi u qu

kinh t

13-58%, gi m t

nh

ng do gi m b t khâu n ng
t, b o v h sinh thái nông nghi p và

góp ph n c i t

t tr ng lúa cho v sau.

c bi

áp d ng v i nhi u gi ng khoai tây khác nhau, trên nhi u lo
khác nhau, th

t

tranh th th i v .
c tái s d ng cho tr ng khoai tây s gi m tình tr
ng tiêu c c

khí th

ch
Áp d

thi u

v

trên k t qu t

i; gi m

ng, gi m gây hi u ng nhà kính.
tr

tt i

trên di n tích các t nh mi n B c là 200.000 hecta thì s gi m

c 960.000 t n khí th i m i v
l

ng và s c kh

t

t giúp c i t

ng th i, ch t h

phân h y

t và cân b ng h

a, d a

m, n u áp d

i này, nông


11

dân mi n B c có th ti t ki m phân
thu t m

pv

và tình tr ng thi

ng m i v . K
u ki n canh tác c a nông dân s n xu t nh

ng ph bi n

nông thôn hi n nay.

Mô hình tr

t t i thi u r

là

n ph i m l p

ng d n nông dân

n và d
nông dân

tr ng có hi u qu nh t, có các bi n pháp khuy n khích m r ng di n tích tr ng
m b o thành công, nông dân c
doanh nghi

c h tr liên k t v i các

gi ng, s n xu t và bao tiêu s n ph m.

Nh ng h nông dân

Hà N i, Thanh Hóa và Thái Bình - nh ng h gia

p c n và s d

t t i thi u

p tr ng khoai tây b

u bày t vui m ng và ph n kh

c nh ng k t qu mà

pháp m i này mang l i. Di n tích v sau cao g

c và hoàn

toàn có th yên tâm m r ng di n tích tr ng khoai tây vì không ph
- Tr ng khoai tây b

t t i thi

t.
c áp d ng

nh.
Trong nh

n tích tr ng khoai tây

ch m, nguyên nhân chính là do s

ng và ch

ng gi

m b o,

chi phí s n xu t tr ng khoai tây cao nh
tr sâu b

c bi

u ki n kinh t ngày càng phát tri
ph c v

i nông

i s ng dân sinh, tình tr

t p trung t i các vùng quê làm

ng không nh

sinh thái. Xu t phát t th c t

ng và h
ng phòng

K thu t Chi c c B o v th c v t (S Nông Nghi p và Phát tri n Nông thôn
t

xu

ng s d

ph lu ng

khoai thay th cách làm truy n th ng. Mô hình tr
t t i thi u có ph
2009.

b

c tri n khai th nghi

nghi m, hi u qu cho th y mô hình tr ng theo
t t i thi u có ph r

t trên 800 kg/sào


12

(360m2

is

19 tri

n 36 tri

ng c a cách làm truy n th

ng/ha, khoai có mã c

thu t tr ng khoai tây tiên ti

c tính lãi

p, d thu ho ch. ây là k

c Chi c c th nghi m m y v , d làm,

gi

c và thu ho ch mà v

cao, ch

ng khoai t

t

n so v

i nông dân sau khi thu ho ch lúa xong không c n cày, ch c

ng

góc ru ng, x rãnh r ng 30cm, sâu 25cm, t o các lu ng r ng thoát
c nh m tránh úng ng p làm th i cây và c . Ti p theo, dùng toàn b phân
chu ng

m c, phân NPK, phân lân tr

u và bón xung quanh h

t c gi ng vào gi a h

p nh ph kín

gi ng m t l p 3-

ph d y lên toàn b m t lu ng 7-

ng th

n khi cây m c cao 7-10cm, kho ng

cách tr ng 25x30 cm. T hi u qu c

i nông dân
ng m

s t n d ng t

, mùn, tr u và các s n ph m th a c a th c v t

phù dày trên m t lu ng. T
nhi

i nông dân

c ph

c tình tr

làm ô

ng không khí, ngu n nu

tri n khai và nhân r ng mô hình này trong v

ti n hành
-

a bàn

nh.
Quy trình tr

t t i thi u có ph

.
(b nông nghi p và phát tri n nông thôn)
-Th i v tr ng:
+V

ng t

n 15/11.

+ V Xuân: Tr ng t

n 05/01.

V i th i v tr

thích h

t o c t t, ít sâu b nh. Khoai tây s
ng t

u cây tr ng v
trí th i v tr ng cho thích h p.

ng và phát tri n
t cao nh t và không nh
u ki n th i ti t c

a


13

- Khoai tây gi ng:
S d ng các gi ng khoai tây hi

c tr ng ph bi n và có

ngu n g c rõ ràng.
+ Tiêu chu n c gi ng: C
t 25 - 40 c

u, s ch sâu b nh, v c

ng kính c t

c

n 45mm) có t 2-3 m m dài 0,2-

2 cm. C gi ng c to, có nhi u m

c khi tr ng 5-7 ngày, nên dùng dao

s c b thành mi ng sao cho m i mi ng có 2 m

i l n c t ti n

hành x lý dao c t b ng c n ho

tránh s lây truy n các b nh

do virus.
+

ng gi ng: 1.200 - 1600 kg/ha tu theo kích c c a gi ng.

- Chu n b
+

t tr ng

t tr

áp tr

trên t t c các lo

t t i thi u có th th c hi n

t d thoát

ng luân canh v

ho c chân ru ng lúa 1 v . Thích h p nh t trên chân ru
pha cát, x p, nhi u ch t h

i tiêu ch

+ Làm lu ng: Rút ki
V

c ru

c khi thu ho ch lúa 7 - 10 ngày.

ng

ti

t th t nh , th t

ng.

m: Sau thu ho ch lúa mùa ru
c thu gom g

c2v ,

góc ru
ng v

c c t sát g c r ,
n th i v tr ng khoai

t o rãnh lu ng, theo chi u

nghiêng c a ru ng, m t lu ng r ng 1,2m, cao 25-20 cm, rãnh r ng 30 cm và
cày m

ng xung quanh ru
Trên n

thu n l i cho vi

t th t n

t: Các khâu làm lu
25-30 cm và cày m

t

c.

thu n l i cho vi
- Phân bón: S d ng phân bón h p lý,b

m,
ng xung quanh ru ng

c sau này.
lo i và bón cân
m cho

khoai tây.


14

+ Li

ng:

-20 t n phân chu ng + 150kg N + 150kg P205

+ 150kg K20 cho 01 ha.
- Cách bón:
+ Bón lót: 100% phân chu

m và phân kali.

+ Bón thúc l n 1 (20 ngày sau tr ng -

m và 1/3 kali.

+ Bón thúc l n 2 (35Bón lót: Tr

m và 1/3 kali còn l i.

u toàn b phân chu

ng

m bón lót theo t ng h c ho

pm tl

Bón thúc: R

t m ng

il

gi a hai khóm khoai

tây (tránh bón tr c ti p vào g c cây), k t h p v

mb

m.

- K thu t tr ng:

+M

và kho ng cách tr ng: Tr ng 2 hàng/lu ng, cách mép lu ng
t 1500 khóm /sào B c B .

+ Cách tr ng:
t c gi ng so le,

ng c a m m khoai

p

nh ph kín c gi ng 1 l p m

ph d y lên toàn b m t lu ng

kho ng 10cm (1 sào khoai c n 3 -

c r ). Ngay sau khi tr

u lên m t lu ng, n

t còn m cao không c

i

i ch

t

không b bay.
- K thu
Khi cây m c cao 7-

ng theo dõi và ph b

toàn b phân bón và c gi

c ti p xúc v i

il

gi a hai khóm khoai

ánh sáng.
+ Bón phân:
Bón thúc: R
tây (tránh bón tr c ti p vào g c cây), k t h p v

mb

m.


15

+

:
ng xuyên ki m tra và b

, nh t là giai

n

ia

hình thành c (sau tr ng 30 ngày), tránh tia c ti p xúc tr c ti p ánh sáng.
ng và tình hình sâu, b nh, c d

có bi n pháp x

lý k p th i.
ng xuyên theo dõi và b
N

t khô ti n hành
c t th

m.

c vào các rãnh ng p 1/3 - 2/3 chi u cao lu ng

t, khi th y m t lu ng chuy n sang m u s
u ki n, có th xen k

C nk

c. N u

i m b ng ôdoa.

i rãnh t

c thu ho ch 10 ngày.

- Phòng tr sâu b nh:
+ Sâu xám:

ng c n ngang g

m c. Kho ng 9-10 gi t i sâu xám

d

ik

t chui lên m

t và bám vào cây

n kho ng 5-6 gi sáng thì chui xu ng g c cây ho c d

n.

Bi n pháp phòng tr
+V

ng ru ng, b t b

-10 gi t i ho c vào

bu i sáng s m)
+ Dùng Basudine h

x

sào B c b ho c dùng Nuvacron n

t, li

ng dùng t 1,5-2,0kg cho m t

0,15% ho c Sumicidin 0,1% phun vào

bu i chi u ngay sau tr ng.
+ Nh n tr ng: Nh n tr
Chúng t t p
ng

m

ng xu t hi n và gây h i khi th i ti t m.

i lá non, ng n cây và chích hút d ch làm cho lá và

i. Có th dùng m t s lo i thu
+B

B

c hi

phun tr .

t hi n và gây h i khoai tây khi th i ti t m. Chúng chích

hút d ch lá làm cho lá b khô và ch t. Có th dùng m t s lo i thu
phun tr ngay sau khi b

t hi n.

c hi


16

+ B nh virút
-B

i b nh ph bi n

Vi t Nam. B

ng làm gi m t 10-

Tri u ch

t.

ng g p: Khi khoai tây b b nh này lá b

i, cây

còi c c th p lùn xu ng, phi n lá g gh không ph ng, c nh và ít c .
- B nh virút kh m: Do virút X, S và M gây ra, b nh ít nghiêm tr ng
i r t ph bi n
Tri u ch
v

Vi t Nam, có th làm gi

t 10-15%.

ng g p: Cây b b nh virút kh m trên phi n lá có nh ng

m m u vàng nh t xen v i m u xanh t o thành v t kh m l

m.

*Bi n pháp phòng tr b nh virút chung:
- Di t tr các tác nhân truy n b

p và b ph n...

- S d ng gi ng s ch b nh và nh b cây b nh.
+ B nh héo xanh
B nh héo xanh, do vi khu n Ralstonia solanacearum
lo i b nh nghiêm tr ng ph bi n

vùng nhi

i nóng m và lây lan nhanh.

Bi n pháp phòng:
- S d ng c gi ng s ch b

b cây b nh.

- Luân canh v i lúa n

nh ng ru ng mà

c, không nên tr ng khoai tây

a m i tr ng khoai tây, cà chua, cà ho c thu c lá...
+ B nh m
m Phytophhthora infestans gây nên. Khi nhi t

B nh m c s
xu ng th p t 15-180
không

i nhi

ng phát sinh b nh m
- Ki

h n ch b nh c n ph i:

ng ru ng và phun phòng b ng thu c boóc

ho c Zinep 80WP pha n

m

36 gam/1 bình phun tay 8 lít.

1%