Nghiên cứu ảnh hưởng của chiều cao gốc ghép đến sinh trưởng phát triển giống cà chua Savior vụ Xuân Hè 2014 tại Thái Nguyên (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
---------------oOo--------------

HOÀNG TH TH NH
tài:

KHÓA LU N T T NGHI
H

o

: Chính quy

Chuyên ngành

: Tr ng tr t

Khoa

: Nông h c

Khóa h c

: 2011 2015

Thái Nguyên,

2015

IH C

I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
---------------oOo--------------

HOÀNG TH TH NH
tài:

KHÓA LU N T T NGHI
H

o

: Chính quy

Chuyên ngành

: Tr ng tr t

Khoa

: Nông h c

Khóa h c

: 2011 2015

Gi

IH C

ng d n : TS. Nguy n Th Hu n

Thái Nguyên,

2015


i

N

t i Thái Nguyên
-

-

5
Sinh viên


ii

DANH M C B NG
B ng 2.1: Di

t và s

ng cà chua toàn th gi

nt

2008 - 2012 ................................................................................................5
B ng 2.2: Di

t và s

ng cà chua c a các châu l c trên th gi i

...................................................................................................6
B ng 2.3: S

ng cà chua c a m t s

trong nh
B ng 2.4: Di

c s n xu t cà chua l n trên th gi i

..........................................................................7
t và s

ng cà chua Vi

nt

2004 - 2008 ................................................................................................8
B ng 4.1: Di n bi n th i ti t khí h u trong v Xuân Hè t
B ng 4.2: Th

....24

a các gi ng cà chua và g c ghép

cà tím .......................................................................................................26
B ng 4.3: T l s ng c a các công th c sau ghép ....................................................27
B

ng và phát tri n c a cây cà chua ghép v xuân hè
.................................................................................................28

B

ng chi u cao thân chính

B ng 4.6: T

các công th c thí nghi m 29

ng chi u cao thân chính cây cà chua

các công th c thí

nghi m .....................................................................................................30
B

ng thái ra lá trên thân chính

B ng 4.8: T

ra lá trên thân chính

các công th c thí nghi m.....................32

các công th c thí nghi m. ........................34

B ng 4.9: Tình hình sâu b nh h i cà chua trong các công th c thí nghi m trong v
Xuân Hè 2014 ..........................................................................................37
B

t và các y u t c

B ng 4.11:

ng c a các công th

t .........................................39
n hi u qu kinh t c a gi ng cà

chua ghép Savior......................................................................................41


iii

DANH M C CÁC HÌNH
th
th t

ng thái

ng chi u cao thân chính
ng chi u cao thân chính

th

ng thái ra lá trên thân chính

th t

ra lá trên thân chính

các công th c ........30

các công th c thí nghi m ..31

các công th c thí nghi m...........34

các công th c thí nghi m ..................36


iv

CÁC C M T

VI T T T

STT
1

cs

2

CT

3

Cv

4

FAOSTAT

T ch c nông nghi

5

Ha

Hecta

6

KLTB

7

LSD(5%)

8

NSLT

9

NSTT

10

P

11

TLB

12

TLH

Least

c liên h p qu c


v

PH N 1. M

U ....................................................................................................1

tv

.........................................................................................................1

1.2. M

uc

1.2.1. M

tài ........................................................................2

tài....................................................................................2

1.2.2. Yêu c u c

tài......................................................................................2
tài .............................................................................................3
c t p và nghiên c u khoa h c .........................................3
c ti n s n xu t................................................................3

PH N 2. T NG QUAN TÀI LI U .........................................................................4
khoa h c c

tài.................................................................................4

2.2 Tình hình s n xu t cà chua trên th gi i và Vi t Nam ......................................4
2.2.1 Tình hình s n xu t cà chua trên th gi i.....................................................4
2.2.2 Tình hình s n xu t cà chua

Vi t Nam .....................................................8

2.3. Tình hình nghiên c u cà chua trên th gi i và Vi t Nam ..............................10
2.3.1. Tình hình nghiên c u cà chua trên th gi i .............................................10
2.3.2 Tình hình nghiên c u cà chua

Vi t Nam...............................................12

2.3.3 Tình hình nghiên c u v bi n pháp b o v th c v t cho cà chua.............13
2.3.4. M t s nghiên c u v cây cà chua ghép t i Vi t nam .............................15
PH

NG, N

3.1. V t li

U....17

m và th i gian nghiên c u ....................................................17

3.1.1. V t li u nghiên c u..................................................................................17
m và th i gian nghiên c u............................................................17
3.2. N i dung nghiên c u ......................................................................................17
u ................................................................................17
trí thí nghi m ................................................................17
3.3.2. Các k thu t gieo tr

...........................................................18

lý s li u ..............................................................................21
3.5.

.......................................................22


vi

PH N 4. K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N.....................................24
4.1.

m th i ti t, khí h u c a t nh Thái Nguyên v

...........24

u cao g
, b nh h

t s ch

ng

...............................................25
i) ......................................26

n ngoài v
4.3

n s n xu t ................................................................27
l

u qu ,

.........................................................................................39
PH N 5. K T LU N VÀ

NGH .....................................................................42

5.1. K t lu n ..........................................................................................................42
ngh ...........................................................................................................42
TÀI LI U THAM KH O ......................................................................................43


1

PH N 1. M

U

tv
c tr ng r ng rãi và phát tri n trên toàn th gi
lo

quen thu

iv

i s ng c

t

i. Cà chua có tên

khoa h c là Lycopersicon esculentum Mill, thu c h cà Solanaceae.
n tích cà chua kho

Vi t
t 11,6

t n/ha [10].
Trong nh

,

trong v

c ta cà chua không ch
c tr ng trong v s

c tr ng
mu n

xuân hè, cùng v i s phát tri n c a khoa h c công ngh
u ra r t nhi u gi ng cà chua ch
n xu t.

tb

Tuy nhiên,
vi

i quy t v

rau trái v ,

i s n xu t

Vi t Nam vi c s n xu t cà chua còn nhi u b t c p nh
n xu t cà chua c

i nông dân còn th p, quy trình k

thu t canh tác

c bi t là v

phân bón và s d ng tùy ti n thu c b o v th c v

n s c kh e c

s d ng

c h i, v i th i gian cách

m b o, nên không nh ng gây ô nhi m môi tr
ng x

cao và

c ti n quan tr ng v k thu t, công

ngh trong ngành s n xu t cà chua, v a có
l i v a nâng cao hi u qu kinh t

c nhi

ng và s n ph m,

i mà còn

i

s n xu t.
ng th i cây cà chua là cây không có kh
ng l i các ngu n b nh t
vi

mb

t, ngay c

t và ch t l

c bi t khi bà con tr ng trái v còn g p nhi
tr nh ng ngu n b nh t

c ng p úng
i v i nh ng gi ng m i
u qu kinh t c a cây cà
c phòng

t cho cà chua b ng thu c hóa h c là không th


2

c mà còn làm ô nhi m môi tr

ng và gây ng

i s n xu t

i tiêu dùng.
Chính vì th vi c nghiên c u và l a ch
thích h

c nh

c bi n pháp k thu t

i trong th c t hi n nay là s n xu t cà

chua an toàn và mang l i hi u qu kinh t
c p thi t. M t trong nh

ng gi i quy t là ghép cây cà chua lên g c cà

tím, vì cây cà tím có b r kh e có th ch
ng l

c ng p úng r t t t và có kh

c ho c h n ch các ngu n b nh t

Xu t phát t
nghiên c

i s n xu t là v

t cho cây cà chua.

yêu c u th c ti n này, chúng tôi ti n hành th c hi n

tài: Nghiên c u

ng c a chi u cao g c

n sinh

ng phát tri n gi ng cà chua Savior v Xuân Hè 2014 t
1.2. M

uc

1.2.1. M

tài

tài
c chi u cao g c ghép cà chua thích h

ch ng ch u sâu b nh h

t, hi u qu kinh t cà chua trong

v Xuân Hè 2014 t i Thái Nguyên.
1.2.2. Yêu c u c
-

tài
chi u cao g c ghép

n kh

ng, phát tri n c a

gi ng cà chua Savior trong v Xuân Hè 2014 t i Thái Nguyên

các công th c

khác nhau.
-

nh h i

các công th c thí nghi m.

-

t và các y u t c

các công th c.
-

u qu kinh t qua các công th c.

t c a cà chua


3

tài
1.3.1

c t p và nghiên c u khoa h c
-

ng n m ch

c lý thuy

i tay ngh , v n d ng vào trong s n xu t.
- Bi t cách th c hi n m

tài nghiên c u khoa h c.

- Giúp cho sinh viên hi u bi t

n th c th c ti n s n xu

u khoa h c t

u kinh nghi m trong

s n xu t nông nghi p và rèn luy n cho sinh viên có ý th c t l p, ch

ng

trong nghiên c u, t ch u trách nhi m trong s n xu t sau này.
1.3

c ti n s n xu t
T k t qu nghiên c u c

c chi u cao g c ghép

cà chua thích h p nh t cho gi ng cà chua savior trong v Xuân Hè 2014 t i
Thái Nguyên, góp ph

t, ch

ng, hi u qu kinh t .


4

PH N 2. T NG QUAN TÀI LI U

khoa h c c

tài

Cây cà chua xu t hi

t t th k

n hai th

k sau, qu cà chua m i chi m m t v trí khiêm t n trong các b
ngày và ch

i tr thành lo

ng
cs

d ng r ng rãi. Cà chua là ngu n cung c
Nh ng nghiên c u g

y

cà chua có các axit h

peoumaric, axit cholorogennic có tác d

ab

cà chua ch a nhi u khoáng ch t và các nguyên t
s t, k

tr

. Vì v

tr ng ngày càng r ng rãi trên Th gi i và
Hi n nay

c

Vi t Nam [1].

c ta, vi c phát tri n tr

an

tr ng v m

di

cà chua là lo

c khuy n khích phát tri n. Tuy nhiên, s n xu t cà chua
nm

u ki n khí h u nóng và m t

thu n l i cho sâu b nh h i phát tri n, làm gi

u ki n

t cà chua.

Vì v y, ngoài y u t v gi ng, vi c s d ng các bi n pháp k thu t thích
h

ng r t l

n sâu b

t cà chua.

2.2 Tình hình s n xu t cà chua trên th gi i và Vi t Nam
2.2.1 Tình hình s n xu t cà chua trên th gi i
có giá tr
thành ph n hóa h c trong qu
5-

m các ch t ch y

chi m 55%; ch t không hoà tan
chi m 21%; Axit h

ng và giá tr y h c cao,
c 94 - 95%, ch t khô
ng (glucoza, fructoza, saccaroza)

u (prôtein, xenlulo, pectin, polysacarit)

xitric, malic, galacturonic, pyrolidoncaboxylic) chi m

5

t khác (carotenoit, ascorbic axit, ch t d

12%; ch
amino axit...) chi m 5% [1].
Vì v

thành m t trong nh ng cây tr ng thông d ng và

c gieo tr ng r ng rãi

kh p th gi i. S li u th ng kê tình hình s n xu t

cà chua trên th gi i trong nh

c th hi n trong b ng 2.1.

B ng 2.1: Di

su t và s

ng cà chua toàn th gi i

nt

- 2012

Di n tích

t

(ha)

S nl

(t /ha)

ng

(t n)

2008

4237231

332,925

141068130

2009

4544525

339,719

154386171

2010

4532372

335,487

152055325

2011

4734356

335,892

159023383

2012

4803680

336,812

161793834

Ngu n: FAOSTAT 2014 [8]
Qua b ng 2.1 cho ta th y:
V di

n tích tr
n tích tr

c th gi i tr

c 4.803.680

v

gi
V

t cà chua ch

t 332,925 t

n

t cà chua
lên 335,487 t /
t

t cà chua th gi

t 336,812

/ha so v
V s nl

ng: cùng v i s bi

ng v di

t, s n
ng cà chua

th gi

t 141.068.130 t

t 152.055.325 t


6

10.987.195 t
S

ng cà chua th gi

ng cà chua th gi

t 159.023.383 t n.

t cao nh

n, so v i
n.

B ng 2.2: Di

t và s

ng cà chua c a các châu l c

trên th gi
Châu
Châu Á

2.821.820

351,565

99.205.498

Châu Phi

939.245

198,548

18.648.548

Châu Âu

500.872,1

418,573

20.965.199

455.839,6

539,429

24.589.350

7.640

726,668

555.175

Ngu n: FAOSTAT 2015 [8]
Theo b ng th ng kê c a FAO cho th

u v di n tích

cà chua là Châu Á v i di n tích 2.821.820 ha, s n l
99.205.498 t n. Tuy nhiên

ng l n nh

t

t cà chua c a châu l c này l i g

th p nh t v i 351,565 t /ha ch

198,548 t /ha). Châu Âu là

châu l c có di n tích tr ng cà chua g

p nh

t 500.872,1 ha. Châu

n tích tr ng cà chua ít nh t (7.640 ha)
su t cao nh

t

S
hi n

ng cà chua c a m t s

c s n xu t l n trên th gi

b ng 2.3:
Theo s li u b ng 2.3 cho th y: Trung Qu

chua l n nh
chua c

c có s

ng cà

m 2012 s

ng cà

c t 45.365.543 t

t

n. K ti p là
n so v

m ts

c th

c có s

v i 17.500.000 t
n). Tuy nhiên,

m th

, Ai C p,


7

Italia, Tây Ban Nha, Iran, Hi L p s
l i gi

-

- 2012.

B ng 2.3: S

ng cà chua c a m t s

c s n xu t cà chua l n trên

th gi i trong nh n
:t n
STT

Qu c gia

2009

2010

2011

2012

1

Trung Qu c

45.365.543

46.876.084

48572921

50.125.055

2

M

14.181.320

12.858.670 12.526.070

13.206.950

11.148.800

12.433.200 16.826.000

17.500.000

3
.4

Th

10.745.572

10.052.000 11.003.433

11.350.000

5

Ai C p

10.278.539

8.544.993

8.105.263

8.625.219

6

Italia

6.878.161

6.024.800

5.950.215

5.131.977

7

Iran

5.887.714

5.256.111

5.565.209

6.000.000

8

Tây Ban Nha

4.798.053

4.312.709

3.864.120

4.007.000

9

Braxin

3.867.660

4.310.480

4.106.850

4.416.650

10

Mêhico

2.691.395

2.997.641

2.435.788

3.433.567

11

Hi L p

1.561.311

1.406.200

1.169.900

979.600

Ngu n: FAOSTAT 2014 [8]
Trong nh

cà chua trên th gi
ns

giá tr kinh t cao, kh

r ng l n và
qu

ng r ng, d canh tác, th

nh. M t khác v i s quan tâm c

c bi t là chính sách gi m thu
ic

chu ng

c, cà chua nhanh chóng tr thành cây tr

nhi u qu c gia trên th gi i.

ng tiêu th
n rau
ng xúc ti n


8

2.2.2 Tình hình s n xu t cà chua
Cây cà chua tuy m

Vi t Nam

c tr ng

Vi t Nam kho

c tr ng r ng rãi trong c n
b ng trung du B c B
g

c ta ngày m

c ta r t thích h

hi n

u ki n t nhiên

ng và phát tri n, các ti n b

khoa h c k thu t m
t và s

ng

n Kh c Thi, 2003) [5]. Trong nh

n tích tr ng cà chua

c

c bi t là các t

ng d n và ph bi n cho nông dân. Di n tích,

ng cà chua c a Vi t Nam nh

c th

b ng 2.4.

B ng 2.4: Di

t và s
t

ng cà chua Vi

n

- 2008

Di n tích

t

S nl

ng

(ha)

(t /ha)

(t n)

2004

24,644

172

424,126

2005

23,566

198

466,124

2006

22,962

196

450,426

2007

23,283

197

458,214

2008

24,850

216

535,438

Ngu n: T ng c c th ng kê Vi t Nam 2008[7]
Theo b ng 2.4 cho th y: Di n tích cà chua có nhi u bi
2004 di

n tích cà chua

l i gi m nh , ch

t

24.850 ha. M c dù di
su t cà chua n

m không

c ta trong nh
t 216 t

v y, s

535.438 t

ng c

/ha so v
t (t 424.126 t

008).

n


9

Ph n l n

c tr ng

v n t p trung l n

các t nh phía B c, hi n nay

ng b ng Sông H

c Ninh, Hà

m trên 60% di n tích c a c
c tr ng nhi u

các t nh n

c. T i các t nh phía
ng, An Giang, TP. H

Chí Minh, Bình Thu n v i kho ng 400 ha trên m i t nh [10].
M c dù trong th i gian g
và s

v di n tích

ng. Tuy nhiên so v i s phát tri n chung c a th gi i thì c di n
u

c

c ta còn r t th p. Trong th c t s n xu t cà chua

c ta v n còn g p nhi
- Vi

nh b gi ng t t cho t ng v tr ng, t ng vùng sinh thái còn

h n ch

ng nhu c u cà chua tiêu dùng và ch bi

hi n nay, c n ph i có b gi
d ch h

t cao, ch

n

ng t t, kh

ph c v canh tác trái v .

S n xu t còn manh mún, nh l

n xu t hàng hóa l n ph c v cho

ch bi n công nghi p và xu t kh u.
-V

u ki n khí h u Vi t N

sâu b nh phá h i. Bên c
ng t i kh

m không khí cao thu n l i cho

u ki n nhi

nh

ph n, th tinh, gây r ng hoa, r ng qu .

-

c quy trình canh tác thích h p cho m i v , m i

vùng và cho t ng gi ng cà chua.
- Thi u công ngh sau thu ho ch làm gi m s
ng t i ch
-

ng, gây thi t h

i s n xu

ng cà chua, nh
i tiêu dùng.

góp ph n gi i quy t các t n t i trên, hàng lo t các v

xem xét và gi i quy t n
k thu t tiên ti
khâu này có th kh c ph

c

c

ch vùng s n xu t c th , áp d ng quy trình
n xu t, xúc ti

i... Gi i quy t t t

nh ng t n t i trong s n xu t cà chua.

10

2.3. Tình hình nghiên c u cà chua trên th gi i và Vi t Nam
2.3.1. Tình hình nghiên c u cà chua trên th gi i
Trên th gi i hi

t nhi u công trình nghiên c u ch n t o

nh ng gi

t và ch

sinh thái, t ng mùa v và m

ng cao, thích h p cho t ng vùng
d ng. Các nhà khoa h

d ng

ngu n gen di truy n c a các loài hoang d i và bán hoang d i, nh m khai thác
kh

ng ch u t t v i nhi

u ki n ngo i c nh b t thu n. B ng nhi u
o, ch n l

t bi

gi ng cà chua có nhi

t o ra các

n.

i h c Califocnia
m

-105, UC-134, UC-

nhi

mt

M

c nh ng gi ng cà chua
n VF-145 và có

ng ch u n t qu cao và qu c ng (T Thu Cúc

và cs,2000) [1].
Trung tâm nghiên c u và phát tri n rau Châu Á (AVRDC) t nh ng
u thành l
kh

n t o, nh
ng c a cà chua v

u ki n nóng m. H u h t các

gi ng AVRDC lai t o là các gi ng
u có kh

c c i thi n trong t

u nhi

ng ch u sâu b nh t t.

Vi n nghiên c u và phát tri n nông nghi

ih p

v i AVRDC và trung tâm nghiên c u Nông nghi p nhi
B

xúc ti

i (TARC)

i ti n gi ng cà chua tri n v

6 dòng có kh

ng

Nh t
c

u nhi t và ch ng ch u vi khu n: MT1, MT2, MT3,

MT5, MT6, MT10 (Tr
phát tri n s n xu t cà chua,

Indonesia nhi

trung nghiên c u gi

t cao, ch ng ch u b nh héo xanh

vi khu n (Pseudomonas solanacearum). Thí nghi
gi

p

i gi ng nh p n i có kh

n hành lai gi a các
ng ch u b nh héo xanh


11

vi khu n. K t qu cho th y: Berlian và Mutiara là 2 gi ng v
cao, v a có kh

t

ng ch u v i b nh héo xanh vi khu n (Hardy C.C,

1979) [9].
Cùng v i s phát tri n c a khoa h c và k thu t, nh
công ngh

c áp d ng nhi u vào công tác t o ra các gi ng

cà chua có nh

c tính t t, ít ho

nhiên b ng công ngh

gen, các nhà khoa h

t gen có tác d ng h n ch s

hình thành nên enzim phân gi i các ch t pectin (pectin là ch t có nhi u khi
qu còn xanh có tác d ng làm qu c ng ch c, khi qu chín ch t này b phân
gi i làm cho qu m m d n ra). M

t gen có tác d ng

h n ch vi c t o ra Etylen (ch
qu , t

n s chín c a qu ) trong

n ch và làm ch m l i quá trình chín c a qu

ngh gen, các nhà khoa h

nh và tìm cách vô hi u hóa 1 s gen có

vai trò trong quá trình t ng h
mu

ng công

u này cho phép thu ho ch qu

b o qu

2].

Bên c nh các thành t u v gen, vi c áp d ng hi u qu
c phát tri n m nh

th k 20. Hi

r ng rãi trong s n xu t do con lai có nh
s chín s m, ch
ng ch u sâu b nh h

lai vào cà
c ng d ng

t tr i so v i b m
u c a qu cao, có kh

u ki n b t thu n c a th i ti t t

ng nghiên c u cà chua trên th gi i r

y,

ng, không ng ng t o ra các

gi ng m i phù h p v i yêu c u sinh thái t ng vùng, t o gi ng chín s m ph c
v cho s n xu t v s m, t o gi ng ch ng ch u sâu b nh, gi
thích h
ng cà chua.

ng lo t
t


12

2.3.2 Tình hình nghiên c u cà chua

Vi t Nam

M t s nhà nghiên c u cho r ng cà chua b t
th i k th

c và chi

u xu t hi n

n nay, cây cà chua ngày

ng và s d ng r ng rãi kh p c
gi ng cà chua

Vi t Nam b

c ta t

c. Công tác ch n t o

u t sau th k 20. Trong nh

quá trình nghiên c u và ch n t o gi

u thành t u

.
Nhi

khoa h c: Vi n nghiên c u Rau-Qu , Vi

th c-Th c ph

ih

u và ch n l c ra nhi u gi ng cà

chua thích h p v i các vùng: HP5, HP7, H ng Yên M

khoa h

ng th i các nhà

u xây d
c th c t áp d ng (Bùi B o Hoàn và cs, 2000) [3].
n 1991 -

tài KN01 - 12 c a

B Nông nghi p và Công nghi p th c ph m v

Nghiên c u và ch n

t o m t s gi ng rau ch y u và bi n pháp k thu t thâm canh

c tri n

khai th c hi n trên quy mô r ng, v i s tham gia c a nhi
c

ng nghiên c u chính c
ng m u gi

c thu th p, nh p n

tài, v i s

nghiên c

-

1995) là l n nh t (Tr n Kh c Thi,2003) [5].
n 1994 s B9-11-42, v

tài c p b , mã

Nghiên c u ch n l c gi ng cà chua thích h p v i

vùng sinh thái khí h u phù h p mi n B c Vi t Nam
nghiên c u t

c ti n hành

i h c Nông nghi p Hà N i I và m t s xã

ngo i

thành Hà N i v i 38 dòng, gi ng có ngu n g
c u, k t qu cho th
các gi

u ki n tr ng trái v

t th c thu c a

t t 21.495 - 29.100 kg/ha. Còn v ch

các gi ng

u có ph m ch

i t t, qu c ng, t l th t qu

ng ch t


13

c bi t là gi ng Merikurri. Gi ng DT - 4287 có tri n v ng tr ng
chính v , nh ng gi ng này có tính chín s m và tính tr ng có l i cho s n xu t
v s m. Cu i cùng tác gi

t lu n: h u h t các gi ng nghiên c

nh ng tính tr ng có l

nh t

it

u có
t và ch t

n gen r t quý dùng làm v t li u kh

u cho

l i t o (T Thu Cúc và cs, 2000) [1].
nghiên c u thu

p lai cà chua và ch n l

c công nh n là gi ng qu c gia, còn l i

c phép khu v c hóa (Tr n Kh c Thi, 2003) [5].

G
chua

c

c hàng ngàn cá th t các

khác nhau. K t qu có 3 gi
m t s gi

tài NK-

i th o nghiên c u và phát tri n gi ng cà

Vi t Nam, ngày 18 tháng 1 n

m t s gi ng m

i Vi n nghiên c u Rau-Qu ,

c gi i thi

c và

Th c ph m ch n l c; VL2000 F1, VL 2500 F1, VL 2910 F1, VL 2922 F1 do
Công ty Hoa Sen cung c p. Ngoài ra Công ty gi ng cây tr ng mi
a 2 gi ng T - 41 và T 42 (Tr
y, nh ng k t qu nghiên c u c a các tác gi trong và ngoài
c là r t kh
nh

khoa h c cho
u ti

c bi

ng nhu c u v phát

tri n s n xu t và tiêu dùng cà chua ngày càng cao và tính ch t c nh tranh v i
các gi ng ngo i nh p ngày càng kh c li t, các nghiên c u v t o gi ng cà
cc

ym

ti p t

ng m i

ph c v cho s n xu t.
2.3.3 Tình hình nghiên c u v bi n pháp b o v th c v t cho cà chua
2.3.3.1. Bi n pháp hóa h c
Hi n nay vi c s d ng tràn lan các lo i thu c b o v th c v t có ngu n
g c hóa h c và không theo th

ng ru ng tr ng cà chua


14

c a bà con nông dân
ho

d

i s d ng s n ph m thu

ng thu c quá nhi u gây ra ng
sinh ra các b nh t

c c

n

c bi t là b

2.3.3.2. Bi n pháp sinh h c
Trong nh

n pháp sinh h

ngày càng phát tri n m nh m
tr

c quan tâm và

cs d

t bi n pháp quan

c các m t h n ch c a thu c hoá h c gây ra. Tuy nhiên s

d ng thu c b o v th c v t có ngu n g c sinh h c l i không gây ra nh ng h u
qu

i gian cách ly ng

iv

thu c này nên khuy n cáo bà con nông dân và các c p qu
d

i s d ng lo i
c bi t chú ý,

b o v cây tr ng.

Hi n nay trên th

ng có r t nhi u lo i thu c sinh h c có kh

c tr các loài sâu h i r

- 3.6EC,

Boama 2.0EC BOAMA, Abamectin, Emamectin, Spinos.
Thu c tr sâu sinh h c LUT 5.5 WDG có th tr
b gây h

c qu

c nhi u lo i sâu,
c thân, b

Thu c Chitin 2.0EC - 3.6EC là thu c tr sâu sinh h c th h m i có tác
d ng ti p xúc, v

c cao, phòng tr

c nhi u lo i sâu h i, k c nh ng lo i

c trên nhi u lo i cây tr
sâu cu n lá, sâu khoang, nh

, nh n gié, b

Thu c Boama 2.0EC BOAMA v i thành ph n h at ch t Abamectin di t
tr h u hi u các lo i sâu, nh n: Sâu cu
v bùa, b

i cây tr ng và rau màu.

2.3.3.3 Bi n pháp canh tác
+ Ch n các gi ng cà chua có kh
thích nghi v

u ki

ng ch

c sâu b nh cao,
,


15

n cây gi ng có tiêu chu n cao: cây kh e m nh, không d hình,
không b d p nát, ng n phát tri n t t, cây hoàn toàn s ch b nh.
+ Ch

t tr ng cà chua: Cà chua thích h p nh

bazan, pH t 5,5 - 6,5. Ch n nh
c không tr ng cây h

t th

t m i ho c nh

t
tv

tránh sâu phát sinh, phát tri n.

+ Phân bón ch s d ng các lo i phân bón có trong danh m c phân bón

c s n xu t, kinh doanh và s d ng

Vi t Nam. Bón phân theo quy trình

s n xu t cà chua an toàn.
+ Tr ng xen v : sau m i v cà chua có th tr ng xen vào các lo i rau
khác nh m tiêu di t m m m ng sâu h
rau c
Bi n pháp s d

ch
u tra chúng tôi có phát hi

c

rùa, ong m

, ki

cm ts

ch

y, khuy n khích nông

dân b o v và cho phát tri n nh

ch này.

Bi n pháp s d ng Pheromone gi i tính

Pheromone là m t ch t hóa h

c bi

c ti t ra b i con cái có kh

p d n gi i tính m nh m
D

giao ph

c tính này mà các nhà khoa h

Pheromone nhân t

ng h p nên các ch t

áp d ng trong phòng tr sâu h

b

ch

tr ng.

m

i s n xu t và tiêu dùng. Có th

b

c qu

2.3.4. M t s nghiên c u v cây cà chua ghép t i Vi t nam
Lo i cà chua ghép s ch b

c Vi n Khoa h c k thu t nông

nghi p mi n Nam th c hi n và nhân r ng ra trong dân. Gi ng do các tr
bán trên th

ng. Hi n nay, g n 100% nông dân t nh Lâm

ng tr ng lo i cà chua ghép s ch b

c nhân


16

r ng ra nhi u t nh thành khác trên c

c. T

n

ng (thôn Yên Khê H , xã L c Lâm, huy

ng)

chuyên cung c p g c ghép cà chua s ch b nh cho cá
m

n. Trung bình

n này bán ra t 20-25 ngàn cây gi ng cà chua ghép không ch t i

các huy n trong t nh mà còn bán cho c các t
ch

n,

c các nhà khoa h c Vi n Khoa h c k thu t

nông nghi p mi

ng d

và bán gi ng cho nông dân [11].
ng cà chua ghép này khác h n so v i gi

ng

kháng hoàn toàn b

ch

30% tr lên

trong cùng m

di n t

n, nói.
ng phòng Nghiên c u cây th c ph m (Vi n

KHKTNNMN) cho bi

h n ch b

n,
c

t không có gi ng kháng m nh và luân canh lâu ngày không kh thi.

,

. Theo S NNPTNT t

ng, hi n có trên 80 tr i gi ng ghép cà chua. Anh Nguy n

H ng Phong, ch trang tr

c Tr

ng)

cho bi t, m i ngày trang tr i xu t kho ng 30.000 cây gi ng cà chua ghép. H t
gi ng cà chua làm g
riêng g

ghép t

c mua t Vi

n riêng. Theo TS Vinh, hi n giá bán cây gi ng cà chua
nh t th gi i (t i M 0,6-0,9USD/cây, t i Lâm
c 20-21 cây).

Nhi u h
lãi 40 tri

t (TP H
im tt

ghép trên g
kinh t cao g

ng cà chua trái v thu
ng/ha canh tác. Cây cà chua
i hi u qu

n so v i tr ng lúa.


17

PH N 3
NG, N
3.1. V t li u,

U

m và th i gian nghiên c u

3.1.1. V t li u nghiên c u
Cây tr ng chính: Gi ng Savior
G c ghép: Gi ng cà tím
Phân bón: Phân Urê, Supe lân Lâm Thao, Kali clorua, phân h u c
hoai m c, phân h

c NTT, vôi b t.

Thu c BVTV: thu c BVTV hóa h c, thu c BVTV sinh h c.
m và th i gian nghiên c u
-

m nghiên c u: Thí nghi

c b trí t i Khu thí nghi m nhà

i khoa Nông h
- Th i gian nghiên c u: Thí nghi m ti n hành t

n

tháng 6/2014.
3.2. N i dung nghiên c u
-

iv i

cây cà chua.
-

hi u cao g c

ng

t s ch tiêu sinh

, b nh h

-

.

hi u cao g c

l

u qu ,

t cà chua.
-

.
u
trí thí nghi m

- Thí nghi m g m 3 công th

hoàn ch nh (RCBD) v i 3 l n nh c l i.

c b trí theo ki u kh i ng u nhiên