Nghiên cứu ảnh hưởng của thời vụ đến khả năng sinh trưởng, phát triển của hoa Lily Alusta trong vụ Xuân Hè 2014 tại Thái Nguyên (Khóa luận tốt nghiệp)

i

I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM

LÝ A HOÀNG
NGHIÊN C U

NG C A TH I V

N KH

NG, PHÁT TRI N C A HOA LILY ALUSTA TRONG
V XUÂN HÈ 2014 T I THÁI NGUYÊN

H

o

: Chính quy

Chuyên ngành

: Khoa h c Cây tr ng

Khoa

: Nông h c

Khoá h c

: 2011 - 2015


ii

I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM

LÝ A HOÀNG
NGHIÊN C U

NG C A TH I V

N KH

NG, PHÁT TRI N C A HOA LILY ALUSTA TRONG
V XUÂN HÈ 2014 T I THÁI NGUYÊN

H

o

: Chính quy

Chuyên ngành

: Khoa h c Cây tr ng

L p

: K43 - TT - N01

Khoa

: Nông h c

Khoá h c

: 2011 - 2015

Gi

ng d n : TS.


i

L IC
iv im

k t thúc quá trình h c t

u ph i tr i qua

n th c t p t t nghi p. Trong quá trình h c t
ng ki n th c lý thuy
c và h th ng toàn b

t

n, và th c t p t t nghi
ng ki n th

còn giúp cho sinh viên làm quen v

ó. Bên c

c t p t t nghi p

c vào s n xu

ng.

T nh

c s nh t trí c a Ban giám hi

Ban ch nhi m khoa Nông h
ng c a th i v

c ng

u ki n s n xu t th c t , v ng vàng

chuyên môn và bi t v n d ng ki n th
cho quá trình làm vi

u ki

n hành th c hi

tài:

ng,
u

n kh

ng, phát tri n c a hoa Lily

Alusta trong v Xuân Hè 2014 t

c ti n hành t i Khu

công ngh cao - khoa Nông h c -

i h c Nông lâm Thái Nguyên, th i

gian th c hi n t
c k t qu
t n tình c a cô giáo

giúp
ng Th T Nga cùng toàn th các th y cô giáo

trong khoa Nông h

tài t t

nghi p này.

Thái Nguyên,
Sinh viên

Lý A Hoàng


ii

Trang

B ng 2.1: Giá tr s

ng m t s m t hàng nông s n nh p kh u c a Th gi i

......................................................................................................10
B ng 2.2: Tình hình s n xu t hoa, cây c nh c a Vi

n 2000 - 2011.....12

B ng 4.1: Di n bi n th i ti t khí h u v Xuân Hè 2014 t i thành ph Thái
Nguyên.........................................................................................................27
B ng 4.2:

ng c a th i th i v

ng và phát

tri n c a hoa Lily Alusta qua các th i v ....................................................28
B ng 4.3:

ng c a th i v

ng chi u cao hoa Lily

Alusta ...........................................................................................................30
B ng 4.4:

ng c a th i v

B ng 4.5:

ng c a th i v

ng thái ra lá hoa Lily Alusta ...............32
n m t s ch tiêu v hình thái c a hoa lily

Alusta ...........................................................................................................34
B ng 4.6:

ng th i v

ny ut c

B ng 4.7:

ng c a th i v

B ng 4.8: nh

ng c a th i v

t hoa lily Alusta ............36
b n c a hoa lily Alusta thí nghi m ........38

n s hoa trên cây ........................................39

B ng 4.9: Hi u qu kinh t c a gi ng lily Alusta

các th i v khác nhau.........41


iii

DANH M C CÁC HÌNH
Trang
Hình 4.1: Bi

ng chi u cao cây c a hoa lily Alusta .......31
ng thái ra lá c a hoa lily Alusta.......................................................33


iv

DANH M C CÁC T , C M T

CS

: C ng s

TV

: Th i V

CTV

: C ng tác viên

XB

: Nhà xu t b n

TGST

: Th

TR.

: Tri

VI T T T

ng
ng


v

Trang
PH N 1 M

U ................................................................................................1

tv

...................................................................................................1

1.2. M

tài. ....................................................................................2

1.3. Yêu c u c

tài. ......................................................................................2
tài........................................................................................2

PH N 2 T NG QUAN TÀI LI U .....................................................................3
khoa h c c
th c ti n c

tài ...........................................................................3
tài.........................................................................3

2.1.2. Ngu n g c - phân lo i..............................................................................3
m th c v t h c .............................................................................5
2.2. Tình hình s n xu t và tiêu th hoa trên th gi i và

Vi t Nam.................9

2.2.1. Tình hình s n xu t và tiêu th hoa trên th gi i .....................................9

2.2.2. Tình hình s n xu t và tiêu th hoa

Vi t Nam .....................................12

2.3. Tình hình nghiên c u cây hoa trên th gi i và

Vi t Nam .....................14

2.3.1. Tình hình nghiên c u cây hoa trên th gi i ...........................................14
2.4. Yêu c u ngo i c nh...................................................................................16
2.4.1. Nhi

..................................................................................................16

2.4.2. Ánh sáng ................................................................................................17
c.......................................................................................................17
2.4.4. Không khí...............................................................................................17
t..........................................................................................................17
2.4.6. Di
2.5. K thu t tr

ng ............................................................................................18
.....................................................................18
..........................................................................18
..............................................................................18
............................................................................19


vi

2.5.4. Th i v ...................................................................................................19
..........................................................................19
..............................................................................................19
.................................................................................................19
..............................................20
..........................................................20
..........................................................20
.........................................................................21
PH N 3 N

P NGHIÊN C U .........................23
ng nghiên c u ...............................................................................23
m và th i gian ti n hành thí nghi m..............................................23

3.3. N

u......................................................23

3.3.1. N i dung nghiên c u..............................................................................23
u .......................................................................23
3.4. Các ch

.......................................................24

3.4.1. Theo dõi kh

ng và phát tri n .........................................24
t, ch

ng c a gi ng hoa lily Alusta.....................24

3.4.3. Theo dõi tình hình sâu b nh...................................................................25
3.4.4. Hi u qu kinh t .....................................................................................25
3.5. Các bi n pháp k thu t áp d ng................................................................26
lý s li u ........................................................................26
PH N 4 K T QU

VÀ TH O LU N ...........................................................27

4.1. Di n bi n th i ti t, khí h u t nh Thái Nguyên ..........................................27
ng và phát tri n c a hoa Lily Alusta qua các
th i v .....................................................................................................28
4.3. Kh

ng và phát tri n c a hoa Lily qua các th i v ............30
ng chi u cao cây gi ng hoa Lily Alusta .................30
ng thái ra lá c a hoa Lily Alusta qua các th i v ..............................32


vii

4.3.3. M t s ch tiêu v hình thái c a hoa Lily Alusta thí nghi m qua các v ..........33
4.4.

ng c a th i v

n m t s ch tiêu v

t, ch

ng hoa

Lily Alusta thí nghi m.............................................................................35
4.4.1.

ng c a th i v

n m t s ch tiêu v

t, ch

ng hoa

Lily Alusta thí nghi m.............................................................................35
4.4.2.

ng c a th i v

b n hoa Lily Alusta thí nghi m............37

4.4.3. Phân lo i hoa Lily Alusta.......................................................................39
4.5. Tình hình sâu b nh h i hoa Lily Alusta thí nghi m

các th i v ............40

4.6. Hi u qu kinh t c a gi ng Lily Alusta các th i v (tính cho 360m2/v ). .....40
PH N 5 K T LU

NGH .................................................................42

5.1. K t lu n .....................................................................................................42
ngh ......................................................................................................42
TÀI LI U THAM KH O .................................................................................43
I. Tài li u ti ng Vi t .........................................................................................43
II. Tài li

c ngoài......................................................................................44

III. Tài li u trên Website ..................................................................................44


1

PH N 1
M
1.1.

U

tv
T

th

ib

mang m

khác nhau, ch

phong ki

p, m i loài
ng m

i th i

c dù

av c

trong xã h

i

ng trà, b c th

ngay t

cho th y

nh có v trí l n

i s ng.

Ngày nay cùng v i s ti n b và phát tri n c a xã h i, hoa ti p t
thác s d ng trong r t nhi

c ph c v

c dùng làm

thu c, nghiên c u khoa h c, ch su

nh quan do v

khai thác s n xu
Cùng v

c khai

c

i giá tr kinh t l n.
is

i ngày càng cao thì nhu c u v

hi

y, các lo i hoa truy n th

ng, c m

i hoa cao c
chu ng trên th gi i và

Vi t Nam. Trong các lo i hoa cao c p thì hoa lily là

m t trong nh ng lo i hoa có giá tr r t cao và r

v

ng hi n nay b i

p l , ch

u s c quý phái. Hoa Lily

là m t loài hoa có giá tr kinh t và giá tr th m m
ng. Hoa Lily là m t lo

i
p, hi n nay là m t trong sáu

loài hoa ph bi n và có giá tr nh t ( h

ng ti n, lily).

Lily là m t lo i hoa m i phát tri n g

iv

p quy

a hoa

c xem là m t trong nh ng lo
chu ng nh t trên th gi i. Hi n nay có 300 gi ng khác nhau, ch y u phân b
i ( B c bán c u ), m t s ít
Lily là cây ch u rét khá, ch

ban ngày là 20-

vùng cao nhi

u mát m, nhi
y, khí h u nhi

i. Hoa
thích h p
ic a


2

c ta không thu n l i nhi u cho s

ng và phát tri n c a hoa lily (tr

m t s vùng có khí h

ng h n ch chính trong vi c

ch n nh ng loài phù h p v
Thái Nguyên có

u ki n Vi t Nam.

u ki n th i ti

i phù h p cho s

ng,

phát tri n hoa. Trong th c t s n xu t cho th y có r t nhi u gi
nh p n i và tr ng t i Thái Nguyên. Lily Alusta là gi
Rau Qu nh p n i, có kh
nghi m các th i v tr ng phù h
Xu t phát t nh ng v
c u

c Vi n Nghiên c u

ng và phát tri
t cao và ch t

ng c a th i v

u ki n th i ti t
ng t t c n ti n hành th

i v i hoa lily là r t c n thi t.
trên, chúng tôi ti

tài: Nghiên

n kh

ng, phát tri n c a
.

gi ng hoa Lily Alusta trong v Xuân Hè 2014 t
1.2. M

c

tài.
c th i v tr ng thích h p nh

i gi ng hoa Lily Alusta

trong v Xuân Hè 2014 t i Thái Nguyên.
1.3. Yêu c u c

tài.

Nghiên c u

ng c a th i v

n kh

ng, phát tri n

c a gi ng hoa Lily Alusta trong v Xuân Hè t i Thái Nguyên.
Nghiên c u

ng c a th i v

t, ch

ng gi ng

hoa Lily Alusta v Xuân Hè t i Thái Nguyên.
1.4.

tài.
c t p và nghiên c u khoa h c: giúp sinh viên có

c nh ng ki n th c, kinh nghi m th c t trong quá trình tr
t

n c ng c lý thuy
c ti

v
cao nh

c, bi t cách th c hi n m

nh th i v tr ng Lily Alusta thích h p trong
t, ch

i tr ng.

tài khoa h c.

ng t

i hi u qu kinh t

3

PH N 2
T NG QUAN TÀI LI U
2.1.

khoa h c c

tài

2.1.1.
Thái Nguyên t ng di n tích là 3536,4 km2
chi m 37,798 ha chi m chi
chi

t Lâm nghi p chi m 333.059 ha

t còn l
Ngh quy

t khác ( T ng c c th ng kê t nh Thái Nguyên 2010)

ih

ng b t nh Thái Nguyên l

phát tri n kinh t xã h i giai
Chuy

t nông nghi p

n 2010-

ra nhi m v

i v i ngành nông nghi

u cây tr ng v t nuôi , t n d
u th i ti t

tr kinh t trên m

i th c a

t

nâng cao giá

di n tích, t o vùng s n xu t hàng hoá t p trung,

góp ph

m nghè, t

c c i thi n

nh và cu c s ng cho

Thái Nguyên là m t t nh có khí h u mát m , n m trong vùng nhi

gió mùa, m t s khu v

i

ns

n mu n. V i nh ng thu n l i trên, Thái Nguyên có th phát tri n tr ng hoa
lily, góp ph n chuy n d

u cây tr ng th c hi n th ng l i m c tiêu Ngh

quy

ih

ng b t

khoa h c th c

ti

c khi phát tri n lo i hoa này t

tr ng hoa lily

m c a chúng , nh m nâng cao

t và ch
2.1.2

n hành

i tr ng hoa.
-

* Ngu n g c
Trung Qu
nông b n th

c tr ng hoa lily s m nh t. theo tài li u c
thì c lily có tác d ng thanh ph , nhu

nhi t. Vì v y, t lâu c lily ngoài tác d ng làm gi

n


4

làm thu c ch a b
ut

ng nghiên c u cho r ng vi c tr

in
iv

l yc

ng (Trung Qu

ng

p c a lily. Vì v y, ch ng nh

mà

ng th c v

pc

iT

i ti

ng,

i hoa lily.
n gi a th k 13, ít nh t có 3 lo

c ghi chép l i. Lo i th nh t là

lily hoa tr ng, dùng làm thu c ch a b

c g i là lo

c. Lo i th

L. Lancipilium). Lo i th

hai là Quy

L. Taralium).

Cu i th k XVI, các nhà th c v t h c
gi

u th k

c di th c t

18 các gi ng lily c a Trung Qu

t tên cho các
n Châu M . Sang th k

c di th c sang Châu Âu do v

pd

p và mùi

c coi là cây hoa quan

tr ng c a Châu Âu, Châu M

L c, 2004) [3].

* Phân lo i
Lily (Limo Spp) là tên g i chung cho t t c các cây thu c loài Lilium,

h Lilyaceae

a loài này là thân ng

bao b c l i n

i ta còn g

t có r t nhi u v y

i hoa bách h p.

Trên th gi i có trên 300 gi ng khác nhau, ch y u phân b
i - B c bán c u, m t s ít

vùng núi cao nhi

c có nhi u ch ng lo i lily nh
gi i. Theo k t qu

u tra,

vùng ôn

i. Trung Qu c là
n g c lily trên th

Trung Qu c có kho ng 460 gi ng, 280 bi n

ch ng (chi m 1/2 t ng s gi ng hoa lily trên th gi

ng,

52 bi n ch ng do Trung Qu c t o ra. Nh t B n có 145 gi
gi

c

a Nh t. Hàn Qu c có 110 gi

ng

c này. Hà Lan có kho ng 320 gi
các gi ng do chính Hà Lan t

L c, 2004) [3]


5

2.1.3
Lily là cây thân th
ph n trên m

i m

t g m thân v y, r .

t g m lá, thân, m m h t (m t s không có m m h t).

* Thân v y
Thân v y là ph n phình to c a thân t

y có vài

ch c v y h p l i, v y hình c u d t, hình tr ng dài, hình eli
thu t tr ng và tu i c a thân v y

ng r t l

không có v bao b c. Màu s c thân v

t, k

n hình thái thân. Thân v y
i tùy theo loài và các gi ng

khác nhau: màu tr
thân v

cc a

ùy thu c vào các loài, gi ng khác nhau. Lo i nh chu vi 6cm,

n ng 7 - 8 gam, lo i to chu vi 24 -25 cm, n ng trên 350 gam. M m v y to
ngoài, nh

tr

ng c a thân v

c chi m 70%, ch t b t 23%, m

ng nh Protein, ch t khoáng, ch t béo.

*R
R lily g m 2 ph n: R thân và r g c. R thân còn g i là r trên, do
ph n thân m

t sinh ra, có nhi m v

ng, tu i th c a r này là m
g c thân v y, có nhi

c và dinh
g c còn g i là r

ng kh

i, sinh ra t
y

c

ng c a lily, tu i th c a r này t
* Lá
Lá lily m c r
hình gi

c hình thuôn,

n, không có cu ng ho c cu ng ng n. Lá to hay nh

tùy thu c vào gi

u ki n tr ng tr t và th i gian x lý. Trên lá có t 1 - 7

gân, gân gi

m có màu xanh bóng.

* C non và m m h t
i b ph n lily có nhi u c con
cm, s

ng c con tùy thu c gi

g n thân r , chu vi m i c t 0,5 - 3
u ki n tr ng tr t.


6

M t s gi

ng t p giao,

nách lá có m m h t

hình c u ho c hình tr ng, khi chín có màu tím, t i, chu vi m m h t t 0,5 - 1,5 cm.
* Hoa

Hoa lily m

, ho c x

t trên tr c hoa, bao hoa hình lá, nh .

Hoa chúc xu
y

ch

phân lo i lily. Ví d : lo

c lên;

lo i hình ph

c ra; lo i hình cái c

cong; lo i hình c u cánh hoa 6 cái, 2 vòng n
t o thành, màu s

u có hình elip,

g c có tuy n m t. R t nhi u gi ng lily
Nh

g c cánh có ch m màu tím, h

6 cái, gi a có cu ng màu xanh nh t, g n v i nhau hình thành ch T.

Tr c hoa nh

u tr c phình to, có 3 khía, t phòng

hoa lily r t phong phú: tr ng, ph n h
s

cl

phía trên. Màu s c
tím, t p

th

n hoa có màu

vàng ho
* Qu
Qu hình tr ng dài, m i qu

t

hình d t, xung quanh có cánh m ng, hình bán c u, ho
l n c a h t, tr
L.coniolor h t nh

ng h t, s

ng kính ~ 5mm m i gam 700 - 800 h t; gi ng

L.henrgi, gi ng L.auratum h
h

ng h t tùy theo gi ng. Ví d : gi ng

ng kính 12mm, m i gam có 170 - 180

u ki n khô, l nh, h t lily có th b o qu

ng

L c, 2004) [3].
2.1.3.1
*
S

ng phát d c c a lily có th

tri n tr c thân, ra n , n hoa, k t h t, ch t khô. Thân v

n: phát
t sau


7

kho ng 2 tu n s n y m m. Tuy nhiê

ng h p x lý l nh không

ho c g p th i ti t l nh th i gian n y m m có th kéo dài t i 5 tu n
(tùy theo gi

u ki n th i ti t). T khi ra n

tu n. Các gi ng khác nhau có m

n lúc n hoa m t 4 - 7

chênh l ch nhau khá l n v th i gian

ng c a cây.
Tr c thân c a lily là do tr c m
thân chia ra tr
m

ng co ng n l i t o ra. Tr c

p và tr c thân th c

u tr

p chính và

ng co ng n, tr c th c p n m gi a m

v y, có t

n 3 cái, là trung tâm phát d c ra c

m m lá, là v y m i, quy

p,

dài th nh t, m

nh co ng

cây ra n thì s

cc

trên m m nách tr
t, lá trên b

nh. Chi u cao cây quy

t, s lá ch u

ng c a ch

gian x lý l nh c gi

ng thì s m

u ki n ánh sang y u, ngày dài, nhi

ng n, nhi
c

c khi

nh b i chi

t. Trong
c khi b o qu n

c l i ánh sáng m nh, ngày

cao l i c ch
0

u ki n và th i
cc

th p và x

u có tác d

u m ra, khi
nh b i s lá và

ng c gi

tr ng. Vì v y, chi u cao cây v n ch y u quy

l

i sau. Có m t s

n s hình thành c con.

Sau khi phá ng tr

chi

ng co ng n và

t kéo dài.

ph m vi nhi

t 20 - 300C n u

C cây có th th

th x lý gi chi

i ta có

c khi ra n kho ng 4 - 5 tu

cao cây r t có hi u qu

u ch nh chi u

L c, 2004) [3].

2.1

* S phân hóa hoa
u ki n t nhiên
tháng 9 tháng 10 và b

mi n B c Vi

c tr ng vào

u phân hóa hoa vào tháng 11 tháng 12, quá trình

c hoàn thành trong kho ng 40 - 60 ngày. Các gi ng Á châu


8

thu c lo i này. Khi b

un ym

u phân hóa

m m hoa. Nguyên nhân là do m m co ng n trong v y r t m m c m v i nhi t
th p. C lily x lý l nh 50C t 4 - 6 tu n, sau khi tr ng 10 ng m m rút ng

nh

u hình thành m m hoa nguyên th y. M i

m m hoa nguyên th y này l i kèm theo 1 - 2 m m khác. Khi c
lý l

cx

c khi tr ng, c có th m c m m và phân hóa hoa, vì v y n u

không tr ng k p th i s b t l i cho phát d c m
m m ho c khi m m ng

c khi m c

i tr ng ngay. Tuy nhiên, m t s gi ng

thu

i thu c lo i sau khi n y m m 1

tháng m i b

ng này có

th

ng dài.
* S ra hoa
S phân hóa hoa và s

ki

c khi tr ng (ch

ng m m hoa ch u
ng c gi

d c c a n và hoa l i ch u

ng l n c

u ki n x

ng l n c

u
phát

u ki n sau khi tr ng. Nh

c

và nh cái c a lily cùng chín m t lúc. Sau khi th tinh 10 - 15 ngày, t phòng
b

u phình to. Th i gian qu chín tùy thu c vào gi ng. Gi ng ra s m thì

c n kho ng 60 ngày, gi ng ra hoa trung bình c n 80 - 90 ngày, gi ng ra hoa
mu n c n ít nh t t i 150 ngày.
Ánh sáng m nh t o ra s b i d c c a n
vi c x lý che n ng s gi m thui n
và
Qu chín sau khi hoa n
vàng s n t ra, h t có cánh vì v y

ng th i còn gây ra cháy lá,

c l i ánh sáng y
n ch

c bi t là mùa

ng hoa.

c kho ng 2 tháng. Khi qu có màu
u ki n t nhiên có th truy

theo gió. Sau khi thu ho ch qu , thân lá khô héo, lúc này ta có th thu
ho ch c

làm gi ng.


9

* S ng ngh c a c và bi n pháp phá ng
K thu t quan tr ng trong vi c tr ng hoa lily là ph i phá ng c a c .
N u tr ng c
hi n hi

s d

n t l n y m m th

ng xu t

ng hoa mù. Các gi ng thu c dòng Á châu lai có th i gian ng

ngh kéo dài t 3 - 6 tháng. Dùng nhi

th

phá ng là bi n pháp h u

hi u nh t hi n nay. Nhìn chung h u h t các gi ng b o qu n l nh 50C sau 4 - 6
tu

c ng ngh

t s gi

6 - 8 tu n; gi ng Yellow Blage c
l nh càng lâu thì th i gian t

tr

n

n 8 tu n. Cùng m t gi ng vi c x lý
n ra hoa càng ng n. Ví d : gi ng

Prominence x lý 3 tu n th i gian c n cho ra hoa 127 ngày, x lý 4 tu n th i
gian c n cho ra hoa là 104 ngày, x lý 5 tu n th i gian c n cho ra hoa là 92
ngày, x lý 6 tu n th i gian c

có th

m này ta

c th

ng th

thích h

c th i gian tr ng

L c, 2004) [3].

2.2. Tình hình s n xu t và tiêu th hoa trên th gi i và

c vào th k
m i v ch

Vi t Nam

i tiêu th trên th gi

i

ng cu c s ng: Ngon v i th

p v i nh ng

ti n nghi v t ch t và tinh th

p

c xem tr ng cho nên Hoa - Cây c

tr nên m t nhu c u

không th thi u trong m i sinh ho t: hoa sinh nh

i, hoa ti c

h i, hoa cho ngày Cha M . Và
hoa theo c

i cho t

n khi k t thúc cu

Chính vì v y mà yêu c u v
l n, kim ng ch nh p kh
ng 6% m
khác v

c xem tr

ic am

i.

t nhanh và có m t th

ng r t

n g n 102 t USD (2003) v i m
p nhi u l n so v i th

ng các lo i nông s n

o, cà phê, chè (B ng 2.1).


10

Lo i hàng nh p kh u
Rau & Qu

Giá tr s
ng (USD)
97.900.226.000

Hoa - Cây c nh

101.840.000.000

G o

9.249.026.000

Cà phê

7.548.041.000

Cao su

7.488.707.000

Chè

3.059.002.000

H

u

1.569.312.000

H tiêu

511.307.000

Th gi i

669.063.000.000

(Ngu n: [31]
Tuy nhiên tình hình s n xu t Hoa - cây c nh trên th gi i ng
có nhi u chuy n bi n. Nh

c s n xu t hoa - cây c nh v n n i ti
thành nh

tiêu th

c nh p kh

ng

y, nh

và giá tr

c, Malaysia, Nam Phi,

Colombia, Kenya, Ethiopia và Ecuador l i tr thành nh
xu t kh u. V m

,

c s n xu t và

a lý, có th nói Nam Phi, Kenya và Zimbabwe là nh ng

i gia xu t kh u hoa - cây c nh sang châu Âu trong khi Colombia

c

ch ch t xu t kh u sang Hoa K .
g

c là nh

chung, th

ng nh p kh u hoa - cây c nh trên th gi

c v i 22 t

c phân ph

a M , chi m 22%; Hoa K v i 15 t

15%; Pháp và Anh v i 10 t
9%; Nh t B n v i 6 t
5%. Gi i chuyên gia còn cho r
tr

c xu t kh u, ph n l n sang Nh t B n. Nhìn

n xu t hoa - cây c

m 10%; Hà Lan v i 9 t
m 6%; Ý và th

i5t

c thu c kh
23].

, chi m
m

m


11

* Tình hình s n xu t hoa lily trên th gi i

Hi n nay, Hà Lan m
70%. Nh t B
nh

t kh u

c có truy n th ng dùng hoa c

à m t trong

c tiêu th và nh p kh u hoa c t l n nh t Châu Á (m

500 tri u USD). Nh

c s n xu t hoa l n, di n tích s n xu t hoa

c này là 4.600ha v i 36.000 h , s
ng
Nh
tr ng hoa m
Á. Theo th
tham gia, giá tr s

ng

t 900 t Yên.

v trí th 4 sau hoa cúc, h ng và c
c là m t trong nh

ng.
c phát tri n ngh

ng xu t kh u hoa c a Hàn Qu c l n nh t khu v
c có 15.000ha tr ng hoa v i 1,2 v

c
i

t 700 tri u USD, g p 8 l

là lo i cây có hi u qu kinh t cao nh t trong các lo i hoa Hàn Qu c.
Công ngh s n xu t hoa lily c t cành
canh tác còn cao h
490ha tr

t tiên ti

c, ch kém Nh t B
t kh u lily c

t 7,4 tri u USD.

c có công ngh t o gi ng và tr ng hoa lily tiên ti n nh t
hi n nay. M
gi ng lily, cung c

o ra t 15 - 20 gi ng m i, s n xu t 1.315 tri u c
c khác nhau trên toàn th gi i.
c k trên còn nhi

c tr ng lily l

,
15]


12

Vi

u ki n khí h u, th

ng thu n l

có th tr ng

c nhi u lo i hoa và cây c nh. S n ph m hoa và cây c nh có vai trò quan
tr ng trong cu c s ng khi thu nh p và nhu c u th m m c
càng cao. Th

i dân ngày

c r ng l n và phong phú, bên c

t kh

m

y h a h n, hoa và cây c nh Vi t Nam n

ch c t t t khâu s n xu t, qu

ct

n tiêu th s t o ti m l c kinh t l n

cho ngành s n xu t nông nghi p Vi t Nam trong ti n trình chuy
cây tr ng [22]. N

c nh

u

c ta ch y u s d ng

nh ng lo i hoa, cây c nh truy n th
c, thì trong nh
m i, cao c

l

t s ch ng lo i hoa, cây c nh

c chú tr

ng và giá tr . Có s

nv s

i nói trên là do nhu c u c

i tiêu dùng

n nh ng ch ng lo i cây hoa, cây c nh m i l có ch
(màu s

b

nhi

c nh p t

ng cao

c ngoài b ng

ng khác nhau. [21]

Ch tiêu

2000

2005

2008

2011

6.800

11.200

12.600

16.200

950.000

1.960.000

4.410.000

6.800.000

Giá tr thu nh p TB

140

275

350

420

M

1,0

2,1

1,9

2,4

1,0

2,0

4,6

7,2

T ng di n tích (ha)
Giá tr s

n tích so

v i 2000 (l n)
M

s n
ng so v i 2000 (l n)

(Tr nh Kh c Quang, 2013) [8]


13

S n xu t hoa cành c a Vi t Nam t p trung
H

l

i,

Hà N i và m t s vùng lân c n tr ng hoa

h

ng; th tr

m

ng hoa xu t kh u vì có khí h u l

. Khu v c

mi n Trung m i b

u s n xu t hoa c

y u ph c v th

t i ch . Các t nh Nam B t p trung s n xu
hoa vùng nhi

ng

y u là các lo i

i. T

c m nh danh là x s c a các

loài hoa, có di n tích tr ng hoa 1.100ha v i s
cành m

t kh u v

Theo B

ng không

i 800 tri u

nh.
n nay, th

ng xu t kh

a

Vi t Nam ch y u là Trung Qu c, Nh t B n, Singapore, Australia và Ar p
Xêút. Xu t kh u hoa c

t Nam nói

ng g p nhi
vì hai th

p th

ng này ch y u nh p hoa t

ng B c M , Trung Âu
c Nam M , Trung M và

c Nam Âu. Ngoài nh ng y u t kh t khe v k thu t, v
n chuy n c

a lý làm

u b t l i cho xu t kh u hoa Vi t Nam.

Theo B

c tiêu xu t kh u hoa c a Vi t Nam trong

th i gian ti p theo s

ng t i m r ng các th

thu n l i khi xu t kh u hoa sang th

Châu Á vì

ng này là kho

a lý không

xa, chi phí v n chuy n th p, b o qu n d dàng và tìm ki m khách hàng d a
vào m i quan h

i s n có, còn m c tiêu lâu dài là m r ng th
cB cM
phát tri n th

c Trung Âu [19].
ng

i tr ng hoa nên áp

d ng khoa h c - k thu t tiên ti n vào t t c các khâu s n xu t, xúc ti n
i, bán hàng nh
giá thành s n ph
phù h p v

u ki n v

t, ch

ng th i ti p t

ng cây tr ng và gi m

ng hóa các vùng mi n tr ng hoa

a lý, khí h u, và th

ng c a t ng lo i hoa.


14

* Tình hình s n xu t hoa lily
Lily là lo i hoa quý hi m

Vi t Nam

Vi t Nam, hi n nay m

t nh thành ph có ngh tr ng hoa phát tri
N i, H

c tr ng

m ts

t, Tp.H Chí Minh, Hà

i các ch ng lo i hoa khác thì ch ng lo i hoa này chi m

t l r t nh c v di n tích và s

15].
n tích tr ng lily nhi u nh t so v

n
còn

a

c (chi m kho ng 8% trong t ng di n tích tr ng hoa),

Hà N i, H i Phòng ch m i tr ng mang tính ch t th nghi m. Tình hình

phát tri n hoa lily

t khá thu n l i, m t ph

s phát tri n c a các gi ng hoa nói chung và cho hoa lily nói riêng, m t ph n
do k thu t tr ng lily c

ng khá t t.

Hi n nay, Lily là m t trong nh ng lo

i hi u qu kinh t cao nh t

cho m t s công ty hoa

15]. Theo

th ng kê c a ngành nông nghi p, ch
tr

t, hi n nay di n tích

ng t 70 -

kinh t t vi c tr ng hoa

c tính g p 6 l n so v i tr ng hoa cúc [20].
M ts

m chung c a ngh tr ng lily

- Di n tích ít, s

ng th p, ch

-

c k thu

Vi t

u, c gi

c b thoái

hóa nghiêm tr ng, ph n l n gi ng ph i nh p t

ng và d n

n giá thành s n xu

L c, 2004) [12].

2.3. Tình hình nghiên c u cây hoa trên th gi i và

Vi t Nam

t nhi u nhà nghiên c u v cây hoa trên th gi i:
nghiên c u v ch n t o gi ng, k thu
uv
ng, Lunegent và Wardly (1990) [16

t ch

ng hoa.

ng c a thành ph
t lu

ng

n thân cúc cao


15

1-2cm cho phát tri

ng nuôi c y Bencilademine thì chúng hình

thành 2-3 ch i so v i m u b n và không có r b

ng

0,1-0,3 mg/l Indolebutyric acid thì hình thành 1-2 ch i và có r b
u khi n quang chu k là v
c

nh.

c nhi u nhà khoa h c nghiên

y ho c kìm hãm quá trình hình thành và n hoa. Hi

c m

u ki n ngày ng n có th b

ch m l

ng

i ho c làm

u ki n ánh sáng ngày dài b làm ng n b ng cách chi u sáng có
y u trong su t th

(2009) [17

u

ng c a chi u sáng b

c

u ki n ánh sáng ngày ng n trong nhà kính.
t B n có nh ng nghiên c

n s n hoa

u tiên v

nghiên c u v lai gi ng gi a L.formosanum và L.longiflorum
nghiên c u ra nhi

i quy t hi

r ng

ng b t d c do lai xa

khác loài, nuôi c y mô, nuôi c
b n - MS. (Murashige and Skoong, 1962) [18].
* Tình hình nghiên c u hoa Lily
Hi n nay, các gi ng hoa lily tr ng
t

Vi t Nam ch y

c nh p n i

c Trung Qu c. Các nghiên c u v hoa lily t p trung

m ts
v

Vi t Nam

ng: Kh o nghi

l a ch

c nh ng gi ng nh p n i phù h p

u ki n sinh thái t ng vùng; nghiên c u s n xu t c gi ng b

pháp tách v y c , k thu t in vitro hay nghiên c u k thu t tr
hoa lily.
Nghiên c u kh o nghi
B

c th c hi n

nhi u vùng phía

c k t qu kh quan (Tr n Duy Quý, 2004) [9].

K t qu nghiên c u c a tác gi
c 3 gi ng lily: Tiber, Siberia và Acapulco có kh

tr ng phù h p

khu v c phía B c; k t qu kh o nghi m t i các t nh L ng


16

c 2 gi ng
ng, phát tri n t t t
V i m c tiêu làm phong phú thêm b gi ng hoa lily
2008 Vi n Nghiên c u Rau Qu

Vi

n hành nh p n i và tr ng kh o nghi m

10 gi ng hoa lily có ngu n g c t
Yelloween, Belladonna, Gold City, Ventimiglia, Palmares, Valparaiso, Tiber,
i ch ng). Các gi
2008 - 2009 t

c tr ng trong v

m là Gia Lâm - Hà N i và M c Châu -

t qu

nghiên c u ch ra r ng trong 10 gi ng lily tr ng kh o nghi m, 3 gi ng thu c
ng, phát
tri n t

t, ch

i ch ng Sorbonne

i các gi ng khác và gi ng

m t s ch tiêu ch
i gi

i ch ng

c bi t, các gi ng này
kh

ng ch u sâu b nh h i

(Tr nh Kh c Quang và cs, 2008) [8].
2.4. Yêu c u ngo i c nh

Nói chung lily là cây ch u rét khá, ch u nóng kém,
thích h p ban ngày là 20 - 250

mát, nhi
y ut

u m

0

C. Nhi

ng và phát d c c a hoa lily, quan tr ng nh t
n n y m m c a h t, s phát d c c a thân và s

c a lá.Nhi

còn là nhân t quan tr

th p nh

ánh sáng còn

u c n có m t s ngày

th c hi n xuân hóa m
ng t i s phát tri n c a c . Nhi t

chi u sáng trong ngày dài c s
chi u sáng, nâng ch
có tác d ng làm cho cây th

ng

u ti t s phân hóa hoa và s ra

hoa. Các gi ng thu c dòng t
nhi

là

c. Nhi

và

th p, th i gian
i ngày c n

chi u sáng lên t 16 - 24 gi /ngày,
ng th

l ra hoa, gi m s