Nghiên cứu thực trạng và giải pháp sử dụng đất nông nghiệp ở vùng cát ven biển tại huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C QU NG B NH
B

MÔN SINH H C

NG

NGUY N QUANG KHÁNH

NGHIÊN C U TH C TR NG VÀ GI I PHÁP S D NG
T NÔNG NGHI P VÙNG CÁT VEN BI N T I
HUY N QU NG NINH, T NH QU NG BÌNH

KH A LU N T T NGHI

QU NG BÌNH, 2017

IH C


I H C QU NG B NH
B

MÔN SINH H C

KH A LU N T T NGHI

NG

IH C

NGHIÊN C U TH C TR NG VÀ GI I PHÁP S D NG
T NÔNG NGHI P VÙNG CÁT VEN BI N T I
HUY N QU NG NINH, T NH QU NG BÌNH

H tên sinh viên: Nguy n Quang Khánh
Mã s sinh viên: DQB05130051
Chuyên ngành: Qu
Gi

ng d n: Th.s Nguy

QU NG BÌNH, 2017

ng


L
Th c t p cu i khóa là ho
h

ct

ng r t quan tr
i v i sinh viên chúng em,
sinh viên v n d ng nh ng ki n th
ng vào th c ti n cu c s ng.

hoàn thành bài báo cáo này, ngoài s c g ng h t mình trong quá trình
th c t p em luôn nh
cs

h t s c quý báu t
th y cô và b n bè.
c h t, em xin g i l

n th y Th.S
Nguy
c ti p, t
ng d
ng viên, theo
dõi em trong su t quá trình th c t p và hoàn thành bài Khóa lu n t t nghi p.
Xin g i l

bi

i:

- Toàn th quý th y cô giáo khoa Nông
em trong th i gian th c t p t

Lâm

Cu i cùng em xin chân thành g i l i c
ng viên, chia s và h tr v m i m t trong su t th i gian qua.
Do th i gian và kinh nghi m còn h n ch nên n i dung c a bài báo cáo t t
nghi p không tránh kh i nh ng sai sót và khi m khuy t. Kính mong nh
c
s
, góp ý, ch d n c a th y, cô giáo và các b
bài báo cáo c a em
c hoàn thi

a.

ng H
Sinh viên

Nguy n Quang Khánh


DANH M C CÁC B NG BI U

S hi u
hình
4.1

Tên hình

Di

u các lo

t nông nghi

Trang

32


DANH M C B
S hi u
hình

4.1

Tên hình
B
Bình

hành chính huy n Qu ng Ninh, t nh Qu ng

Trang

21


DANH M C BI
S hi u
hình
4.1

Tên hình

Bi

di n

t cát ven bi n huy n Qu ng Ninh

Trang

34

B NG CHÚ GI I NH NG C M T

T Vi t T t

Chú thích

LUT

Land unit type

LUTs

Land unit types

LMUs

Land map units

FAO

VI T T T

Food and Agriculture
Organization of the United
Nations
ng B ng Sông C u Long

UBND

y Ban Nhân Dân


M CL C
PH N 1: M

U .............................................................................................................. 1

PH N 2: T NG QUAN CÁC V
lý lu

NGHIÊN C U ................................................... 3
.................................................................................. 3

2.1.1. Các khái ni m liên quan................................................................................................ 3
.................................................................................... 3
....................................................................... 3
................................................... 5
2.1.2. Nh ng lu

nv

t .................................................................... 5

.................................................................................................. 5
................................................................................................... 8
t ................................................................. 9
2.2.1. Các nguyên t c và n

t .................................................................... 9

......................................................................... 9

2.2.1.2.

................................................................................... 9
n quy trình c a vi

t......................................................... 10

............................................................................................. 10
2.2.2.2.

................................................................................. 10
......................... 10
n tr ng s d

2.3. N

n tr ng s d
n v ng trong s d
thích h p s d

t.................................... 11

t. ............................................................. 12
.......................................................... 12
............................................................. 13

th c ti n ......................................................................................................... 13
2.4.1. Th c tr ng s d

t ven bi n t i Vi t Nam ......................................................... 13

2.4.2. Phát tri n kinh t nông nghi p ven bi n..................................................................... 15
2.4.3. H n ch c a ho
PH

ng nuôi tr ng th y s n ven bi n hi n nay................................ 16

NG, PH M VI NGHIÊN C U, N I DUNG VÀ

NGHIÊN C U ................................................................................................................... 19
3.2. N i dung nghiên c u ................................................................................................ 19
3.3.
3.3.1

u ......................................................................................... 19
p s li u tài li u......................................................................... 19


ng h p và x lý tài li u, s li u........................................................ 20

3.3.2

o ..................................................................... 20
lý s li u .......................................................................................... 20
PH N 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N.................................................. 21
mc

a bàn nghiên c u ........................................................................... 21

u ki n t nhiên ....................................................................................................... 21
4.

..................................................................... 21
................................................................................. 24

4.1.2. Tình hình kinh t - x h i............................................................................................ 27
u ki n t nhiên, kinh t , xã h
4.2. Tình hình s d

ng..................... 30

t cát ven bi n huy n Qu ng Ninh........................................... 31

4.2.1. Tình hình s d ng

t ................................................................................................. 31
............................................................... 31
.......................................................................................... 32
........................................................................................ 33
........................................................................................... 34

4.2.2. Các lo i hình s d

t ph bi n............................................................................ 34
d

t cát ven bi n huy n Qu ng Ninh............................ 41

u qu kinh t ............................................................................................ 41
u qu xã h i ............................................................................................ 42
4.3.3. Ch

ng ..................................................................................................... 43

PH N 5: K T LU N VÀ KI N NGH ............................................................................ 44
5.1.1. M t tích c c ................................................................................................................. 44
5.1.2 Nh ng v

còn t n t i............................................................................................. 44

5.2 Ki n ngh ................................................................................................................... 45


N 1:
Trong vài th p k tr l
c a th gi
y nhu
c u ngày càng l n v
c và th c ph m. Song song v i s phát tri n dân
s là s phát tri n v kinh t , khoa h c k thu
th a mãn nhu c u ngày
càng cao, nhi u ho
ng c
ng và
các ngu
t d ng tài nguyên không tái t
vi
u qu s d

t h p lý và phát tri n b n v ng là m t nhi m
v
n hi n nay.
Bên c

cs d
t nông nghi
t hi u qu cao là v
quan
u trong công tác qu n lý, s d
tc
cs n
xu t nông nghi p là m t ngành kinh t l
u s n xu t thì m i
m
d
t có nh ng yêu c u nh
ng. Vi c
l a ch n, so sánh các ki u s d
t ho c cây tr ng khác nhau phù h p v i
u ki
h ic
is d
t, các nhà làm quy ho
t
ng quy
n, phù h p trong vi c s d
t mang l i hi u
qu kinh t và b n v ng. Vì v
thích h

ph c v phát tri n s n xu t nông nghi p là m t vi c làm t t y u c a b t k m t
qu c gia, m t vùng lãnh th hay t i m
t c n thi t.
Tình hình th c t
c ta cho th y, vi c qu n lý và s d
t còn nhi u
b tc
t nông nghi
c qu n lý và s d ng
ch y u d a vào kinh nghi m c
i dân và ph thu c vào th i ti t khí h u.
Ngoài ra, vi c canh tác cây tr
n b o v và c i t
làm cho ch
t ngày càng b suy gi m nghiêm tr ng. Vì v y, vi c nghiên
c
giá hi u qu
p lý, b n v
ng s n xu t hàng hóa
c quan tâm nghiên c u trên ph m vi c
c và t ng vùng.
Huy n Qu ng Ninh, t nh Qu
c
mv t
a khu v c B c Trung B ,có di
tt
nhiên l n, lãnh th kéo dài t biên gi
n bi n, di
t có th
s n xu t nông nghi p hi u qu không nhi

ng ch u nhi u thiên tai và
u ki n t nhiên kh c nghi
al
a và bi n nên mang
tính nh y c
c nh ng ho
ng c
c bi
i v i d i cát
ven bi n. T
Nghiên c u th c tr ng và gi i
pháp s d
t Nông nghi p vùng cát ven bi n t i huy n Qu ng Ninh
t nh Qu ng Bình nh m tìm ra nh
n góp ph n phát tri n
b n v ng d i cát ven bi n Qu ng Bình
- 2016.
Trang 1


Trang 2


PH N 2:

CÁC V

NGHIÊN C U

2.1.

m

hi
th
c

Trong ph m vi nghiên c u v s d
c nhìn nh
t nhân t
m nhìn nh n c
t
m t t c các thu c tính sinh h c và t nhiên c a b m
t có nh
ng nh
n ti
n tr ng s d
c
t t ng th c a nhi u y u t bao g m: (khí h
am
t,
ng, th
m th c v t t
ng v t t nhiên, nh ng bi
i
t do ho
ng c
i) [2].
t di n tích c th c a b m

t bao g m t t c các c u
thành c
ib m
u, b m t,
th
ng, d
a hình, m
c, các l p tr m tích sát b m t cùng v
c
ng m và khoáng s n tro
t, t
ng th c v t, tr
c
i, nh ng k t qu c
i trong quá kh và hi n t
l i
(san n n, h ch
c hay h th
ng x
[3].
tv
nh v m
a lý, là m t ph n di n tích b m t
c
t v i nh ng thu
i
nh ho
i có tính ch t
chu kì có th d
cc

i nó
u ki
a ch t, th
ng th c v t, nh ng ho t
ng t
c và hi n t i c
i, ch ng m c mà nh ng thu c
tính này có
n vi c s d ng v
i trong
hi n t
[1].
T
c hi
t có v trí
c th , có ranh gi i và có nh ng thu c tính t ng h p c a các y u t t nhiên,
kinh t - xã h
a hình, th
a ch
a m o, th
ng th c v t và các ho
ng s n xu t c
i.

-

t theo t ng khoanh
màu m và kh

n xu t c

t.

Trang 3


sánh ch
phát tri n.

t là h c thuy t v s
t khác nhau mà

tc

cv

t so
ng và

phân chia có tính ch t chuyên canh v hi u su t c a
t do nh ng d u hi u khách quan (khí h u th i ti t, th
m th c v t t
nhiên, h
ng v t t
c tính c a chính
o nên.
nhiên (tr y u t

u ki n kinh t xã h

tính ch t v n có c a v t/khoanh
lo i hình s d
t yêu c u.

cm
.

u ki n t

i chi u nh ng
i nh ng tính ch

tc

Trong s n xu t nông nghi p, vi
t nông nghi
c d a theo
các y u t
t v i nh ng m
khác nhau. M
khác nhau c a các
y ut
c tính toán d a trên nh
khách quan, ph n ánh
các thu c tính c
t và m
a chúng v
t cây tr ng
trong nhi
n xu t nông nghi p

ng d a vào ch
phì t
phì h u hi u) c
t và m c
s n ph
t t o nên [2].
m c th
d

d
c phân chia hay phân h ng
a trên các y u t thu n l i hay h n ch trong s d ng
dày t
n, tình tr ng xói mòn, ng p úng, khô h n,
l a ch n nh ng ki u s d
t phù h p.

thích h
cao hay th p c a các ki u s d
t cho m
toàn khu v c d a trên so sánh yêu c u ki u s d
.

nh m

thích h p
ng h p cho

tv

Trang 4


LUT là lo
c bi t c a s d
c mô t theo các thu c tính nh t
nh. LUT là b c tranh mô t th c tr ng s d
tc am
t v i nh ng
c qu n lý s n xu
u ki n kinh t - xã h i và k thu
c
nh. Trong s n xu t nông nghi p, lo i hình s d
c hi u khái quát là
hình th c s d
s n xu t ho c phát tri n m t nhóm cây tr ng, v t nuôi
trong m t chu k ho c chu k nhi
us
d
t [2].

Các nghiên c u v
t trên th gi i xu t hi n khá s
i Trung Qu
th
cho vi
sau Công nguyên, vi
tm
nhi
n gi a th k

h
m phát sinh, t
u nhà th

n
ts d
làm
n th k XIV
u và ng d ng
phân
ng h c trên th gi i
t khác
tm
n d n phát tri
c
nghiên c u liên ngành mang tính ch t h th ng nh m k t h p các ki n th c khoa
h cv
t và m
d
t. Vì v y, có các lu
tc am ts
c và t ch c trên th gi
-cu-trai-e ( ocutraiev)
u qu
c n nghiên c u kh
nhiên c
t. Theo ông, kh
là y u t quy
nh giá tr c
t và s thu nh p t

t [2].
- Nh ng y u t
thì khác nhau.
- Nh ng y u t
quan ch t ch v
m.

t và ch tiêu c a chúng
td
t cây tr

- Nh ng y u t
+ Lo

nhiên c

t

nh ng vùng khác nhau

y u là nh ng y u t có m i liên
c th hi n giá tr
i b ng

t ch y u là:

t theo phát sinh.
Trang 5

+ Nh ng s li u phân tích v tính ch
h c và các d u hi u khác).

t (tính ch t hóa h c, tính ch t lý

- Vi c l a ch n các y u t
tc
c hoàn thi
u ki n khí h
u ki n kinh t - xã h i c a vùng.

T i h i ngh Qu c t v
(1974), m t lu
mm iv
bày và nh t trí cao. N i dung lu
y ut

t l n th 10 t ch c t
t c a Rozop và c ng s
m c a Rozop bao g m nh

t ph i d
t khác nhau.

-

t ph i d

phù h p v i

a lý, th

ng khác nhau có các

i m c a cây tr ng.

- Cùng m t lo i cây tr ng, cùng m t lo
toàn nh ng tiêu chu
t c a vùng này cho vùng khác.
-

t ph i d

- Có m t m
tr ng.

c trình
m sau:

áp d ng hoàn

thâm canh.
t ch gi a ch

ng h p không có s
t là do:

ng

t cây

t cây tr ng và ch

ng

thâm canh khác nhau.
+ Trong quá trình s n su t, ti
bi u hi n c th b
t [2].

u ki n thu n l i

t

ng c a cây tr ng và m
t c a cây tr
có th l
cm
cây tr ng nhi
sau:

ng r t l
c tính dinh
nh
ng phát tri n và kh
hi
c tính ch
t. Theo lu
m này,
t bi u th

v
t
t d a trên nguyên t c th
t
t có nh ng b t c p

- Không th ch d a vào m t lo i cây tr
làm tiêu chu
t
có giá tr mà c n ph i th
t c a các lo i cây tr ng trong h th ng
luân canh.
Trang 6


c
k thu
cây tr

is d
ng là ti
phì nhiêu c
t ch
tm ct

t cây tr ng m
nh
hi n
t, b i vì k t qu t ng h p c a t t c các bi n pháp
màu m c

t.
t ph thu c nhi u vào hình thái ph u di
t,
tm
t
ng cung c p cho
[2].

Theo Ruanell, nhà th
ng h
su t cây tr ng g p r t nhi
bi t c
is d
t. B i v
d
phì c a các lo

t cây tr ng bi u hi n c s hi u
t ch
cs
[2].

mc
h
gi a cây tr ng
t
ng và
u ki n kinh t - xã h i. S
ng h p c a y u t mang tính khách
u chung nh

y
n
t cây tr ng và y u t
c x p vào v trí quan tr ng nh t l
n
t cây tr
phì nhiêu c
ng t
i
v i vi
t m t cách t ng quát. Khi áp d
u
vùng c th thì còn m c ph i nh ng h n ch nh
u nhà
khoa h
t trên th gi
t có tính khoa h c và th ng nh
nt
1972 t ch
c th gi
và công b
i ngh
t Rome d th
tc
c các nhà khoa h
u b sung và
công b
t Frameword for Evaluation). Tài
li
c nhi

c nghiên c u và ng d
n ngày nay.
Theo FAO, vi
t cho các vùng sinh thái ho c các vùng lãnh th
khác nhau là nh m t o ra m t s c s n xu t m i, b n v ng,
nh và h p lý. Vì
v
c nhìn nh
tv
nh v m
a lý,
là m t di n tích b m t c
t v i nh ng thu
i
nh ho c
i có tính ch t chu k có th d
cc
ng xung quanh nó
u ki
a ch t, th
ng th c v t, nh ng tác
n nay c
i, ch ng m c mà nh ng thu c tính
Trang 7


n vi c s d ng v

này có

n t i và trong

.
y, theo lu
t ph
c xem xét trên ph m vi
r t r ng, bao g m c không gian và th i gian, c n xem xét c
u ki n kinh t ,
t nhiên và xã h
m này thì nh ng tính ch
t có th
ng ho
c. V
quan tr ng là c n l a ch n ch
t thích h
ng tr c ti
iv i
vùng nghiên c u [2].

T
ng ru
t thành ru ng t t,
ru ng x
ng ru
t là m
i c a th c ti n s n xu t
nông nghi p. T th i phong ki n, các tri
i phong ki
ct
c hi n

c, phân h ng theo kinh nghi m nh m qu
s
ng l n ch t
c ru
tl
u tiên và l p danh b
n nhà H u Lê, ru
c phân chia thành các
h ng: nh
n, nh
m ph c v vi c qu
n và thu thu .
Ngoài ra trong th
n (1429)
và chính sách l
n (1477). Nh ng ki n th c v
n cây
tr
c tìm th
a
a Nguy n Trãi và m t s các công
trình nghiên c u c
c, Nguy n Nghiêm.
Sau khi lên n m quy n (1802), nhà Nguy
o xây d
th ng nh t cho các xã, thôn. Ru
h ng th
i v i ru ng tr ng màu và thành b n h ng (t
ru ng tr
cho vi

ru
t.

a bàn
ng (l c
iv i

Th i k Pháp thu c, cách phân h

c th c hi
iv im ts
n
nh
à c ng s
n hành kh
t
vùng Trung Lào, Trung b
Vi t Nam. Cu
1890 k t qu
c xem là tài li u nghiên c u v
u tiên c a Vi t Nam
và c
i gian này có m t s công trình nghiên c u v
t
t qu c a phòng phân tích Nam B do P.Morange (1898 - 1901),
Bei (1902) và m t s nh n xét v thành ph n lý hóa h c c
t lúa Nam B
c công b th c hi n.
xây d ng ch

c ta chia làm hai mi n:
i, vi

mi n B c cùng v i công cu c
c nghiên c u, ch
Trang 8


y u là vi c nghiên c u ng d

tc

th p k 70 Nguy
n th
nghiên c u phân h
t v i m t s cây tr ng trên m t s lo
nh ng tiêu chu n x p h ng ru
c xây d ng và th c hi n
1982.

n hành
Thái Bình

u nh

c ta ti n hành nghiên c u ng d
a FAO trong d án quy ho ch t ng th
1990 c a Phân vi n quy ho ch và thi t k nông nghi p.
T
a FAO b

c
th c hi n nhi u
c tri n khai r ng kh p
nhi u m
chi ti t và t l b
khác nhau. T vi
vùng sinh thái Vi t Nam c a Ph
Ng c Duy
b
t l 1: 250000, t
t c p t nh trên b
1: 100000,
1:50000, c p huy n 1: 25000 và m t s d án nh 1: 10000.
ng t h
n
h ng VI, v i 3 c
thích nghi. R t thích h p (S1), thích h p (S2) và ít thích
h p (S3), không thích h
t không thích h p hi n t i
t không thích h
n (N2) [2].
2.2. Các nguyên tác và q

2.2.1.1.
-

t t p trung cho m t s cây tr ng chính: Lúa và các lo i cây
c khác, cây công nghi p ng

td

m kinh t - xã h i.

u ki n t nhiên c

t trên m t s lo
cây tr ng ti n hành xây d
(cao, trung bình và th p).

t chính.

c
m i lo

c

t chính trên m i lo i
thâm canh

- D a vào kinh nghi m s n xu t c a nông dân [2].
2.2.1.2.
-

nh các y u t

t.
Trang 9


- Xây d ng tiêu chu

t.

- Xây d ng b

t (th hi n các y u t

- Xây d ng b

t).

t [2].

2.2.2

quy trình

2.2.2.1.
nh m
và xây d

a bàn, ranh gi i, m
t.

c n thi

u tra và t l b n

- Thu th p tài li u v t nhiên và tài nguyên thiên nhiên, kinh t - xã h i.
- Chu n b công c , v
- Phác th o tài li

hi n tr ng s d
- D ki n n
- T ch c l

thu t và kinh phí.
:B

t, b

th

ng, b n

th y l

u tra, ch nh lý và b sung trên th

a.

ng tham gia.

2.2.2.2.
lo i b

u tra b sung, ch nh lý, hoàn thi n các s li u v
n và các
n tr ng s d
t, th y l i, giao thông...

thái ph u di

ki n.

u di
t, mô t , ch nh lý ranh gi i, ch p nh hình
t, c nh quan theo các h th ng s d
tt

-

u tra, ph ng v n tr c ti p nông dân và cán b
ng v hi u qu kinh
t s d
u phi
u tra c a Vi n Quy ho ch và Thi t k nông
nghi p.
ng
ng t
ng, m
và nguyên nhân
gây thoái hóa ho c ô nhi
ng trong khu v
u tra, thu th p các s
li u
u c n thi t thì l y m
t, m
c ho c nông s
nh chuyên ngành.
góp ý c a cán b

k t qu

u tra dã ngo i v

tranh th s tham gia

2.2.2.
-

nh và l a ch n lo i hình s d

- Xây d ng b
Trang 10


- Phân tích hi u qu kinh t xã h i trong s d
+ Các ch tiêu kinh t c
thu n, giá tr
ng, hi u su

b n, t ng thu nh p, thu nh p
ng v n.

+ Các ch tiêu xã h i c
mb
l i ích c
ng m c tiêu chi
c phát tri n kinh t c a
vùng; thu hút nhi
ng, gi i quy
c làm cho nông dân; góp

ph
n giao ti n b khoa h c k thu t vào s n
xu
ng s n ph m hàng hóa xu t kh u.
+ Các ch

ng.

ng môi
b t bu
nguyên nhân x y ra s
kh
mh av
- Phân h ng m

d

ng là yêu c u
c xem xét th c tr ng và
ng, nh m lo i tr các lo i s d ng có
ng sinh thái trong và ngoài vùng.

thích h

+ T ng h p k t qu phân h
+ T h p các ki u thích h
+ Xây d ng b

phân h ng thích h

+ Xây d ng b

phân h ng theo ki u thích h

+ Xây d ng b n

phân h ng thích h

-

- B
-

xu t s d

m s phù h p gi a m c tiêu phát tri n c
c tiêu c
is d
u ki n và kh

c, c

a

c m t và lâu dài.
is d

ng x u t

ng.

c các yêu c u v xã h

2.2.3
toàn b tính ch t c a m t lo
các ngành kinh t qu c dân nói chung.

.
.
c m t cách t ng quát
s d ng t t cho cây tr ng và
Trang 11


d

n li
ch s
t ph n c a quá trình quy ho ch s d ng

ph n v
lý lu
u ki n c p xã c

c là k t qu nghiên c u góp
t theo FAO ng d ng vào
c ta nh m ph c v cho quy ho ch s d
t h p lý.

tài ph n ánh m

s d
t hi n t i, t

c ti n là k t qu nghiên c u c a
thích h p c a m
i v i m i lo i hình
ng khai thác s d ng h

2.3.1

- T ng giá tr s n xu t (GO): Là toàn b giá tr c a c i v t ch t và d ch v
c t o ra trong s n xu t trong m t th i gian nh
ng là m
.
- Chi phí trung gian (IC): bao g m các chi phí v t ch t và d ch v
d ng trong quá trình s n xu t.

cs

- Giá tr
g (VA): là k t qu cu i cùng sau khi tr
c a ho
ng s n xu
tiêu quan tr
giá hi u qu s n xu t ( VA=GO-IC).
* B n v ng v m t xã h i:
u qu s d
t, ngoài vi c xác
nh hi u qu kinh t mang l i thì c n ph
nh hi u qu xã h i v vi c gi i

quy
c làm, nâng cao thu nh p, kh
ng.
* B n v ng v m
ng: Trong quá trình s n xu
su t s n ph
i tìm m
ng m t cách không h p lý vào
t gây
ng không nh
n v ng v m t
ng, chúng tôi ti
ng tích c c và
ng tiêu c c.

Trang 12


2.3.2
M

thích h p s d
u th s phù h p c a các thu c tính c a
im
d
u công d ng khác nhau, tuy
nhiên khi s d ng c
vào các thu c tính c
l a ch n m c
d ng là t t nh t và có l i nh

thích h p s d a vào
k t qu
thích nghi c
[3].

2.4.1.
Kinh t bi n và ven bi n hi
ng bao g m toàn b các ho t
ng kinh t tr c ti p s d ng các ngu n l c c a bi n, ven bi n và các ho
ng
kinh t h tr cho ho
ng kinh t tr c ti p s d ng các ngu n l c c a bi n và
ven bi n.
Các ho
ng kinh t di n ra g n tr c ti p v i các ngu n l c c a bi n và
ven bi n g m: Kinh t v n t i bi n và d ch v c ng bi n; Kinh t nông nghi p
(tr ng tr
t, nuôi tr ng th y s n, làm mu i, công nghi p ch
bi n nông, lâm, th y s n); Khai thác d u khí; Du l ch, ngh
i trí bi n.
Các ho
ng ph c v phát tri n kinh t bi n, ven bi
t li n, h
o
g
a ch a tàu bi n; Cung c p d ch v bi n; Thông tin liên l c bi n;
Nghiên c u khoa h c - công ngh bi
o nhân l c ph c v phát tri n
kinh t bi n; và các ngành nghiên c u, khai thác tài nguyên ng
bi n.

Các ngành ngh
c bi t quan tr
iv
ng
và phát tri n kinh t c a Vi t Nam, là m t l i th l
Vi t Nam nhanh chóng
phát tri n thành qu c gia giàu m nh và th
ng v kinh t .
Chính vì v y, t nhi
ra nh ng ch
m qu n lý, b o v và khai thác bi n. Tiêu bi u là Ngh
quy t 03- NQ/TW ngày 6/5/1993 c a B Chính tr v M t s nhi m v phát
tri n kinh t bi n trong nh
cm
nh r ng, ph i
y m nh phát tri n kinh t bi
ng kh
o v ch
quy n và l i ích qu c gia. Sau Ngh quy t này, Th
ng Chính ph
ch th tri n khai th c hi
th 399 ngày 5/8/1993 v M t s nhi m v
phát tri n kinh t bi n trong nh
c m t và Ch th
tri n khai Ngh quy t 03-NQ/TW.
Ngày 22/9/1997, B Chính tr ban hành Ch th s 20-CT/TW v
y m nh
phát tri n kinh t bi
ng công nghi p hóa, hi
t

Trang 13


m trong phát tri n kinh t bi
c hi n công nghi p hoá,
s
hi
i hoá kinh t bi n h ng m nh vào xu t kh u, d a trên nh ng ti n b
khoa h c, công ngh
G
t, Ngh quy t H i ngh
n th
ra
ng chi
c bi n Vi
phát tri
t phá v kinh t bi n, ven bi n trên các m t:
Khai thác, ch bi n d u khí; Kinh t hàng h i; Khai thác và ch bi n h i s n; Du
l ch bi n và kinh t h
o; Xây d ng các khu kinh t , các khu công nghi p t p
trung và khu ch xu t ven bi n g n v
ven bi n.
c m t t p trung phát tri n du l ch bi n, xây d ng c ng bi n, phát tri n
công nghi
n ngành d ch v
n t i bi n, các
khu kinh t bi n. T
u ki n c n thi t b
m an ninh, an toàn cho
nh

i dân ho
ng trên bi
i dân sinh s ng nh
ng
b
ng th i xây d
b ov
ng bi n. H n ch ,
n ô nhi
ng bi n, b o v và phát tri n b n v ng
các h sinh thái bi n và ven bi n, t
u ki n thu n l
phát tri n kinh t -xã
h i ph c v s nghi p phát tri n b n v
c.
Chính ph
ng phát tri n các ngành công nghi
phát
tri n kinh t ven bi
n các ngành công nghi p có l i th ,
công nghi
n, then ch
bi n khí, công nghi
n, công nghi p
n xu
bi n th y s n công ngh cao. Ngoài ra, phát
tri n các ngành công nghi
c, da giày, ch bi n g
nt ,
n gia d ng... phù h p v

i u ki n t
c bi
tri n công nghi p ph c v nông thôn ven bi n.
Ngu n nhân l c d
u ki n v a thu n v a không thu
phát
tri n kinh t vùng ven bi n
T i các vùng ven bi n có s dân trên 20 tri
s ng, v i l c
ng kho ng 12,8 tri
i, chi
ng c
u
ki n quan tr ng v nhân l
Vi t Nam khai thác các ngu n ti
bày
phát tri n nông nghi p.
Tuy nhiên, n u ngu n nhân l
o ven bi
o
nh ng ki n th c v tr ng tr
th y s n và làm mu i thì nó
v a không phát tri n
c nông nghi p ven bi
ng th i s là gánh n
i
v i phát tri n kinh t nói chung các vùng này.

Trang 14

2.4.2.
T các l i th và b t l i nêu trên cho th y kinh t nông nghi p ven bi n
ng
ng vào phát tri n các ho
ng khái thác, nuôi tr ng th y s
t th y s n
c m n trên bi n; nuôi tr ng các lo i th y s
c m n,
c l trên bi n (b ng các
n l ng bao nhân t o); nuôi tr ng th y s n
t li n b ng cách l
c bi n (t o các ao nuôi th y s n nhân t o); nuôi
tr
cl
các vùng c
ra bi n.
Kèm theo các ho
ng nuôi tr
t th y s n bi n và ven bi n là
các ho
ng ch bi n các loài th y s
cm
c l , các ho
ng
d ch v cho ho
ng nuôi tr
t và ch bi n th y s n.
Ngh làm mu
c phát tri n g n ch t v i s d ng, khai thác ngu

c bi n
nh ng vùng có l i th v
t phù h p cho s n xu t mu
ánh n ng
m t tr
làm
c bi n.
Tình hình phát tri n các ho
ng kinh t nông, lâm, th y s n và diêm
nghi p ven bi n, h
o trong th
-V
t (khai thác) th y s n trên bi n
t th y s n là ngh truy n th ng t
i, t o ra ngu n l i th c
ph m th y s n cao c
c và xu t kh u; t
c
làm, thu nh p, c i thi
is
nh ven bi n
m b o s hi n
di n, b o v ch quy n qu c gia các vùng bi n, ven bi n.
Vì v y,, t
t, nuôi tr ng thu s n bi n, ven bi n
c coi là ngành kinh t
n trong h th ng ngành nông nghi
ngh
t thu s
c phát tri

n
1995-2006, s n
ng thu s
t g n 4,2 tri u t n
s
t g n 2,1 tri u t n (chi m g n
t th y s n bi n t trên 1,8 tri u t n.
Ho
o vi
ng tr c ti p và
100.000 v
ng d ch v . S
ng tàu thuy
a qua
(1990 2006). S
nv s
t 95.000
chi
2006 so v i 41.000 chi
n v công
su t, bình quân công su
t 44 CV/tàu).
- V nuôi tr ng th y s n ven bi n
Bên c
t, ho
ng nuôi tr ng th y s n ven bi n có r t nhi u ti m
i th . Trên ph m vi c
c, di n tích có kh
ng th y s n
ven bi n kho ng trên 400.000 ha các v

m phá. Qu ng Ninh - H i
200.000 ha; Th a Thiên - Hu
n Bà R a Trang 15


0 ha. Riêng v
nh Khánh
th phát tri n nuôi tr ng th y s n bi n v i gi ng loài
p trung ch y u vào các lo i tôm hùm, cá song, cá giò, cá
cam, cá h ng, cua, gh , h
trai l y ng c, ngao, nghêu, h u, tr ng
rong s n, nuôi s
và san hô...
c tình tr ng ngu n l i h i s
n m nh
ngh th y s n t khai thác sang nuôi tr ng ven bi n v i nhi u hình th
ng.
c
n khích và t
u ki n thu n l i
cho các t ch c, h
c các thành ph n kinh t
c và
c nuôi tr ng th y s n trên các vùng ven bi n và
h
o. Chính ph
p cho UBND các t nh, thành ph tr c thu c Trung
n quy
nh giao, cho
t và m

c ven bi n cho các t
ch c, cá nhân, h
u s d ng vào nuôi tr ng, phát tri n kinh t
th y s
ch các vùng nuôi th th y s n ven
bi
t li n và h
o. Cho phép nh p kh u m t s gi ng, loài c s n s ch
b nh có giá tr kinh t cao, quý hi m và k thu t s n xu t gi ng th y s n bi n
nhân t o.
T ch
khoa h c k thu t nuôi tr ng th y s n bi n;
trí kinh phí cho công tác khuy
tr tín d ng cho các d án
xây d
h t ng thi t y u các vùng nuôi tr ng th y s n ven bi n, c th
là Ngân hàng Chính sách xã h i và các t ch c tín d
ng nhu
c u vay v n c a các t ch c, cá nhân, h gia
n nuôi tr ng th y s n
ven bi n và h
o.
Nuôi tr ng th y s n ven bi
p,
gi m
o v an ninh các vùng ven bi n và h
o. D ki n
2015 ngh nuôi tr ng th y s n ven bi n
t kho ng
200.000 t n cá, kho ng 380.000 t n nhuy n th , rong bi

t 50.000 t n khô,
ik
t các
c tiên ti n trong khu v c và vùng lãnh th v
nuôi h i s n trên bi n.
ha; Ðông và Tây Nam B

2.4.3.

n nay

Do ngh nuôi tr ng th y s n ven bi n và h
iv
n. Vì
v y, th i gian v a qua ch các doanh nghi
p liên doanh
và m t s h nông dân có kh
v n m i có kh
n.
S n xu t mang n ng tính t phát h u h t các vùng ven bi n; t ng h , t ng ch
doanh nghi p t lo s n nghi p c
cùng
phát tri n nuôi tr ng trên di n tích r ng, quy mô s n ph m hàng hóa l
Trang 16