I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
TÀI:
U TRA TÌNH HÌNH M C B NH PHÂN TR NG L N CON T
N 21 NGÀY TU I T I TR
M
C HÀ
N I VÀ SO SÁNH HI U L C HAI LO I THU C BAYTRIL MAX VÀ
LINCOSPECTO.JECT
KHÓA LU N T T NGHI
H
t o
Khoa
Khóa h c
IH C
: Chính quy
m K Thu t Nông Nghi p
:
: 2011 2015
Thái Nguyên - 2015
I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM
TÀI:
U TRA TÌNH HÌNH M C B NH PHÂN TR NG L N CON T
N 21 NGÀY TU I T I TR
M
C HÀ
N I VÀ SO SÁNH HI U L C HAI LO I THU C BAYTRIL MAX VÀ
LINCOSPECTO.JECT
KHÓA LU N T T NGHI
H
o
Chuyên ngành
L p
Khoa
Khóa h c
Gi
IH C
: Chính quy
m K Thu t Nông Nghi p
: 43SPKT
:
: 2011 2015
ng d
Thái Nguyên - 2015
i
Trong b
ct pt
nghi p v
th i gian th c t p t t
cs d yd
các th
và ch b o t n tình c a
i H c Nông Lâm Thái Nguyên, nh t là các th y
cô giáo trong Khoa CNTY
t tình ch b
tôi,
trang b cho tôi nh ng ki n th c chuyên ngành b ích, quý báu trong nh ng
c v a qua.
c bi t tôi xin chân thành g i l i c
t
ct i
tôi trong su t quá trình th c t p v a qua.
Tôi xin g i l i c
phát tri n Bình Minh
i các cô, chú, các anh ch t i Tr
M
c
Hà N i
u ki
tôi trong
quá trình th c t p.
Cu i cùng tôi xin bày t lòng bi
t lòng
tôi c v m t v t ch t l n tinh th n trong su t quá trình h c t p c a tôi
t
ng và trong th i gian th c t p v a qua.
Tôi xin chân thành c
Sinh Viên
ii
DANH M C CÁC B NG
Trang
B
th nghi m....................................................................................21
B
b trí thí nghi m...............................................................................22
B ng 4.1. K t qu công tác ph c v s n xu t............................................................29
B ng 4.2.T l m c b nh phân tr ng l n con t i tr
.....................30
B ng 4.3. T l nhi m b nh phân tr ng l n con qua các tháng theo dõi................32
B ng 4.4. T l m c b nh phân tr ng l n con theo tu i...........................................33
B ng 4.5. T l l n con m c b nh phân tr ng theo gi ng........................................36
B ng 4.6. K t qu
u tr b nh phân tr ng l n con c a hai lo i thu c ..................37
B ng 4.7. Chi phí thu c kháng sinh trong quá trình u tr b nh phân tr ng cho
1 l n con........................................................................................................................38
iii
M CL C
L IC
.................................................................................................... i
DANH M C CÁC B NG................................................................................ii
M C L C........................................................................................................iii
Ph n 1: M
U.............................................................................................. 1
tv
................................................................................................... 1
1.2. M c tiêu nghiên c u................................................................................... 2
tài....................................................................................... 2
1.3.1.
c t p và nghiên c u khoa h c ...................................... 2
c ti n s n xu t. ............................................................ 2
Ph n 2: T NG QUAN TÀI LI U .................................................................... 3
khoa h c c
tài .......................................................................... 3
ng và phát tri n c a l n............................................ 3
m phát tri
a l n con.................................. 4
mc
u ti t nhi t c a l n con .................................. 5
m v kh
n d ch ............................................................ 6
2.1.5. Nh ng hi u bi t v b nh phân tr ng
2.2. Tình hình nghiên c
l n con....................................... 7
c..................................... 16
2.2.1. Tình hình nghiên c
c ......................................................... 16
2.2.2. Tình hình nghiên c
c.......................................................... 18
Ph n 3: N
U.......................... 20
ng và ph m vi nghiên c u............................................................ 20
iv
ng nghiên c u............................................................................ 20
3.1.2. Ph m vi nghiên c u............................................................................... 20
3.2. Th
m nghiên c u............................................................ 20
3.2.1. Th i gian nghiên c u ............................................................................ 20
m nghiên c u ............................................................................. 20
3.3. N i dung nghiên c u................................................................................ 20
3.4. Các ch tiêu theo dõi................................................................................. 20
u.......................................................................... 21
u tra ............................................................................ 21
trí thí nghi m.............................................................. 21
lý s li u........................................................................ 22
Ph n 4: K T QU VÀ TH O LU N ........................................................... 24
4.1. N i dung công tác ph c v s n xu t ........................................................ 24
4.2. K t qu
u tra tình hình b nh phân tr ng l n con t i tr
CP - M
c - Hà N i .................................................................................... 30
4.2.1. Tình hình m c b nh phân tr ng l n con t i tr
t
2012 2014..................................................................................................... 30
4.2.2. Tình hình m c b nh phân tr ng l n con t i tr i theo các tháng trong
................................................................................................................. 31
4.2.3. Tình hình m c b nh phân tr ng
l n con theo tu i. ............................ 33
4.2.4. T l m c b nh phân tr ng l n con theo gi ng..................................... 35
4.3. So sánh hi u l
u tr c a hai lo i thu c. ............................................ 36
ho ch toán thu c thú y................................................................... 37
v
Ph n 5: K T LU N VÀ KI N NGH ........................................................... 39
5.1. K t lu n .................................................................................................... 39
ngh ..................................................................................................... 39
TÀI LI U THAM KH O...................................................................................
I. Ti ng Vi t ........................................................................................................
II. Tài li u d ch ....................................................................................................
III. Ti
c ngoài...........................................................................................
vi
DANH M C CÁC T
VI T T T
%
: T l ph
Cs
: C ng s
E.coli
: Escherichia coli
Kg
: Kilogam
Ml
: Mililit
Nxb
: Nhà xu t b n
SS
TT
: Th tr ng
1
1
1.1.
c ta là m
c nông nghi p có truy n th
i .Tuy nhiên
c xu th chung c a th gi
công nghi p phát tri n.
tr
c xu th
nông nghi
c
im ic
c, s n xu t
n mình m t cách m nh m ,
m nh m nh t không th không k
n bi n
,
phát tri n ngày càng m nh v i nhi u hình th c, quy mô khác nhau, t
nuôi theo h
s
iv i
ng v t nuôi l
m vai trò quan tr ng trong
s n xu t nông nghi p và
c
c
i s ng xã h
is
y s phát tri n chung
c nâng cao thì m i nhu c
u
u v th c ph m càng l n, nh t là v th t l n.
ng nhu c u và xu th phát tri n m i,
c
c áp d ng các ti n b khoa h c, k thu t phù h
c ta. L n là lo
ng v t
p có th s d
c bi t là kh
ki n là m
nr t
i u ki
c nhi u lo i th c
r t t t. Tuy nhiên v
c n m trong vùng khí h u nhi
i nóng m, r t thu n l i cho
d ch b nh phát tri n và t
p không
ch b nh gây ra. D ch b nh làm gi m kh
phát tri n c
n, gi
ng g p gây nhi u thi t h
t b nh r t ph bi n x y ra
các h
l
u
ng và
t trong nh ng b nh
nuôi là b nh phân tr ng l n con,
h u h t các vùng mi n trong c
c,
i. M c dù các nhà khoa h c
i tìm tòi áp d ng nh ng ti n b k
2
thu t và phòng ch ng d ch b nh có nhi u bi
h n ch lo i b nh này,
n còn x y ra và gây thi t h i l
T th c tr
h n ch tác h i c a b nh phân tr ng
n hành tìm hi
l n con tôi
u tra tình hình m c b nh phân tr ng
con t i tr
-M
l n
c- Hà N i và so sánh hi u l c c a hai
lo i thu c Baytril max và Lincospecto.ject
1.2.
tiêu
-
CP-
-
nh t l nhi m theo tháng tu i, theo tính bi t, theo l a tu i.
- So sánh hi u qu
1.3.1.
u tr c a hai lo i thu c.
c t p và nghiên c u khoa h c
Tìm hi u v b nh phân tr ng l n con và v n d ng ki n th
ng vào th c t
c
phòng và tr b nh
1.3.2.
u tra, theo dõi và t ng h
bi
cách hi u qu .
c tình hình nhi m b nh, khuy n cáo
u tr b nh phân tr ng l n con m t
3
Ph n 2
2.1.1.
Theo Tr
(2004) [6], l n con t
ng và phát tri n nhanh. Qua nghiên c u, thí nghi m và th c t
cho th y kh
kh
ng l n con cai s a lúc 2 tháng tu i g p 12 - 14 l n so v i
ng l
sinh
i các lo i gia súc khác thì t c
ng c a l
sinh thì kh
- 4 l n. So v i
ng l n con lúc 10 ngày tu
n, lúc 30 ngày tu
n, lúc 21 ngày tu i
- 6 l n.
L
ng và phát tri
ng nhanh trong 21 ngày
gi m, s gi m sinh
ch y
ng là do nhi
ng s a m gi
máu c a l n con gi
ng Hemoglobin trong
h n ch s gi m sinh
ng chúng ta c n t p
m cho l n con và tiêm b sung Dextran-Fe cho l n con vào 3 ngày
tu i và 10 ngày tu i.Do kh
kh
ng và phát tri n nhanh nên
i ch t c a l n di n ra r t m nh.
21 ngày tu i m i ngày có th
c 9 - 14 g protein/ 1 kg kh i
ng thành ch tích
kh
l n con
c 0,3 - 0,4 g protein/ 1kg
i ch t
l n con và l n
ng thành chênh l ch nhau khá l n. M t khác ta bi t l n con trong
n này ch
v i l n tr
ng thành.
c là chính, vì v y tiêu t n ít th
4
2.1.2.
a l n con phát tri
nh,
các tuy n tiêu hóa phát tri
ng b , dung tích c a b máy tiêu hóa còn
nh , th i k bú s
n hoàn thi n d n.
Dung tích b
u: dung tích d
dày lúc 10 ngày tu
tu
p 3 l n, lúc 20 ngày tu i g p 8 l n và lúc 60 ngày
p 60 l n so v
ng
0,03 lít). Dung tích ru t non lúc 10 ngày tu i g p 3 l
ngày tu i g p 6 l n, lúc 60 ngày tu i g p 50 l
ng
0,12 lít). Còn dung tích ru t già lúc 60 ngày tu
sinh. S
p 50 l n so v
quan tiêu hóa giúp l
th
c nhi u
c bi t là xellulo có nhi u trong
th
Theo Hoàng Toàn Th ng và cs, (2006) [11], c
c. Cho r ng l
HCl t
al n
c 1 tháng tu i, d ch v không có
ng axit ti t ra ít và nhanh chóng k t h p v i d ch nhày,
ch v
do, nên menepsin trong d dày l
kh
a th
men pepsinnogen không ho
do có tác d ng kích ho t
ng thành men pepsin ho
ng và men này
m i có kh
Vì thi u HCl t do nên vi sinh v
b
ch b
s
u ki n d dàng phát tri n gây
n hình là b nh phân tr ng
l n
h n
ng tiêu hóa có th kích thích vách t bào d dày ti t ra HCl t do
ng cách b sung th
m cho l n con. N u t
m cho l n
con vào lúc 5 - 7 ngày tu i thì HCl t do có th ti t ra t 14 ngày tu i.
Theo Phan
lúc m
m (1995) [10], enzim trong d ch v d dày l n con
, tuy nhiên l
c 20 ngày tu i không th y kh
5
tiêu hóa th c t c a d ch v có enzim, s tiêu hóa c a d ch v
m t cách rõ r
i th
ti t ra d ch v m
a d ch v
HCl nhi
ác nhau, th
t kích thích
c khi cho th
t kích thích
ch v
cho vi c b sung s m th
c khi cho u ng s a.
a s m cho l n con.
Th c nghi m còn xác nh n r ng nhi u lo i vi khu
sinh ra các ch t s
ng ru
ng ru
khu n có l
s
ng vi
ng l i vi khu n gây b nh nên r t d nhi m
ng tiêu hóa. Vi khu n gây b
r a
s n
kháng s c ch s phát tri n c a vi trùng gây b nh, khi
l n con sinh ra h vi sinh v
b
i
n gây th i
l n con m i sinh.
2.1.3.
L
l
n 28% ch sau 30 giây
c gi m t 1.5 - 2% kèm theo nhi
gi m d n t
5 - 100C, thân nhi t c a l n con m i sinh là 38.90C - 39.10C,
phút gi m xu ng còn 36.70C - 37.10C. trong vòng 1 gi sau khi sinh, n u con
v
c bú s
ut
n 8 - 12 gi thân nhi t c a l n con s
nh tr l i, n u l
c bú s
c n
u thì s m t nhi t s là nguyên
nhân gây b nh phân tr ng l n con.
L nm
nh
uc
i m b ng
ho c b p than... nh t là nh
Ch
20
úm,
i
i l nh.
i sinh là 350
nhi t
n ngày th 8 là 210C. Nhi
Tr
m i ngày gi
n lúc l n con cai s a.
i thích hi
ng m t nhi t
nhanh c a l
-L pm
còn th
b h n ch và kh
i da còn m
l
ng m và glycogen d tr
p nhi t ch ng rét
nhi t kém.
6
- H th
u khi n cân b ng nhi
ti t thân nhi t n m
u
v não c
n mu n nh t
m
n s ng
- Di n tích b m t c
c
bên ngoài.
so v i kh
ng chênh l
i
cao nên l n con b m t nhi t nhi u khi tr i l nh.
Nói chung, kh
u ti t thân nhi t c a l n con còn trong nh ng
u còn r t kém, nó ch u
ng r t l n c a nhi
ng.
không khí 180C thì thân nhi t c a l n con gi m 20C, song n u
N u nhi
không khí 00C thì thân nhi t l n con gi m xu ng 40C, kh
nhi
u
ti t thân nhi t c a l n con ph thu c nhi u vào tu
Kh
u ti t y
n khi l
ng l n.
t 9 ngày tu i và 20 ngày tu i tr
mi n b
i ti t l nh,
c bi t
n con r t d b a phân tr ng, c m l nh và t l ch t cao.
Kh
n d ch c
là kh
các ch t l
id
th phát tri
hóa, gây r i lo
các m m b
iv i
. Các ch t l có th là m m b nh, các m m
b nh xâm nh
enzym
n ng c
ov
nh. Trong h th ng tiêu hóa c a l
ng HCl ti
ng
ng cho quá trình tiêu
i ch t, tiêu hóa và h
E. coli, salmonella... d dàng xâm nh
ng kém. Do v y
qua
ng tiêu hóa và gây b nh.
Theo Barbara Straw (2001) [18], h th ng mi n d ch b
u phát tri n
thai l n ch a kho ng 50 ngày. Kho ng 70 ngày tu i thai l n có th ph n
ng v i các tác nhân l v i s s n sinh ra kháng th . Tuy nhiên trong nhi u
ng h
ng d con là vô khu n và l
ra không có
kháng th nào.Vì v y l n con m i sinh ph thu c vào kháng th có ch a trong
7
s a non trong vài tu
u, cho t i khi h th ng mi n d ch có th ph n ng thách
th c v i kháng nguyên t nhi u tác nhân lây nhi m g p ph i ngoài
Theo Tr
u c a l n nái có
ng protein r t cao. Nh
um
s a chi m 18 -
quan tr ng trong kh
globulin b
kháng, cho nên s
ng m bào. Phân t
u có vai trò
globulin ch có kh
tu i m i có kh
m
u sau kh
u càng s m càng t t. N
t ng h
u thì s
ng khá l n (30 - 35
n d ch c a l n con. L n con h
qua thành ru t non t t nh
bú s
ng protein trong
globulin chi m s
globulincos có tác d ng t o s
bú s
ng.
c
c bú s
u thì 20 - 25 ngày
c kháng th . Nh ng con l
c
kháng r t kém d m c b nh t l ch t cao.
2.1.5.1. Nguyên nhân gây b nh
t và cs (1996) [1], b nh l n con phân tr ng do
E.coli gây ra là b nh truy n nhi m c p tính
nhi
ng ru t, viêm ru t
vài gi
l n con, nh t là sau khi sinh, th m chí ch
ng h p b tiêu ch y
E.coli là lo i ph bi n nh
ng ru t c
l n con là do E.coli gây ra.
ng ruôt, nó xu t hi n và s ng trong
ng v t ch vài gi
u ki
kháng c a con v t gi m thì E.coli
ng kém, s
nh, chúng s
ru
d ng nhi m trùng huy t ho c
c t (enterotoxin) phá h y t ch c thành
i cân b ng quá trình h p thu
h p thu t ru t vào mà b rút t
vào ru t d
n gi
n gây b nh tiêu ch y.
chu ng tr i kém, b u vú l n m b nhi m khu n, th
d ch v thi u HCL t
c
nhi m E.coli là v sinh
Nh
h p v sinh, E.coli xâm nh
c và có kh
ng mi
c u ng không
. Ngoài ra, trong
nh
ng tiêu hóa.
8
L
c bú s
kh
ud
ns
m nhi m b nh, th i ti t nóng, l
kháng y
t ng
ng
n con d m c b nh l n con phân tr ng.
S An Ninh và cs (1981) [5], cho bi t: ngu n g c sinh ra b nh l n con
phân tr
n ph n ng thích nghi c
stress, bi u hi n thông qua s bi
l nv iy ut
ng v
ng m t s thành ph n
ng huy t, cholesteron, k m, kali
n m
thu t: th
c bi t là th
c u ng không h p v sinh, kh u ph
ng, thi u các y u t
ng làm cho l n con sinh ra còi c c,
thi u s
i
ch
dinh
v
l n suy y u do thi u máu, kh
ng kém nên d m c b nh.
Theo Tr
nh (1985) [12], s t là y u t
ng và kh
n m
b nh t t,
hemoglobin, m
ng ít n m
Trong quá trình mang thai ho c s
c u v s t d sinh b n huy t
ng, gi m s
M t
ng r t c n thi t
ng v
ng s t cho
myoglobin và m t s enzym.
uc al nm
l
nhu
c, không h
c
kháng và d m c b nh.
ng s a m gi m d
uv
ngày th 20 n
n ngày th 20 gi
ng c a l
ng c a l n m
t ng t,
n
m b o, l n con càng thi u
s a, chúng g m, la li m n n chu ng và thành chu ng cho nên d phát sinh
b
ng tiêu hóa.
-
m hình thái
E.coli là m t tr c khu n hình g
th có hình c u tr c khu
ng riêng l
Trong canh trùng gà, vi khu n dài 4 - 8 µm .
ct 2p thành chu i ng n.
9
Ph n l n E.coli
ng do có lông
t s không di
ng. Vi khu n không sinh nha bào, có th có giáp mô.
-
c tính nuôi c y
E.coli là tr c khu n hi u khí và y m khí tùy ti n, có th phát tri n
5 - 40 0C, nhi
nhi
khu n phát tri
c
thích h p là 37 0C, pH thích h p 7,2 - 7,4, vi
pH 5,5 8.
E.coli phát tri n d
ng nuôi c
ng:
c th t: vi khu n phát tri n th
c có màu tro nh t l ng xu
ng r t
t trên m t môi
ng có mùi phân th i.
ng th
khu n l
ng: sau 24h nuôi c y hình thành nên
t, không trong su t, màu tro tr ng nh
kính 2 - 3 mm. Nuôi lâu khu n l c tr thành g
ng
t và m c r ng ra.
Có th quan sát th y c nh ng khu n l c d ng R và khu n l c d ng M.
ng Istrati: khu n l
ng Maconkey: khu n l
ng Brilliiant
h ng.
Gren Ager: khu n l c có màu vàng chanh.
ng EMB (Eosin Methylen Blue): khu n l
ng Muller Kauffman: vi khu n không m c.
ng th ch SS ( Salmonella Shigella ): E.coli có khu n l c
.
ng Endo: E.coli có khu n l
-
.
c tính sinh hóa
E.coli
các lo
ng Fructoze, Glucoze, Galactoze,
Lactoze, Mannit, Dextroze. Lên men không ch c ch n các lo
Dulcitol, Saccharose.
Các ph n ng khác: H2S, VP, urea: âm tính.
ng
10
S
- 72 gi
370C.
Gelatin, huy
E. coli có kh
ng tr
Nitrat thành Nitrit, kh Cacbocyl trong môi
ng Lysinedecacboxylase.
- C u trúc kháng nguyên
Kháng nguyên c a vi khu n E.coli r t ph c t p bao g m các lo i kháng
nguyên: O, H và K.
+ Kháng nguyên O:
a vi khu
c coi là y u t
c coi là m t n
c t có th tìm th y
b c vi khu
c gi
1000C/2 gi ), ch
màng ngoài v
ng nuôi c y.
c nhi
nhi
c l c c a vi khu n,
(không b phá hu
c ch t c n, acid HCN 1N trong 2
gi , b phá hu b i formol 0,5%.
+ Kháng nguyên H:
c c u t o b i thành ph n lông c a vi khu n, có b n
ch t là protein gi
c tính sau: b phá hu
600C trong 1 gi , b c n 500 và các enzym phân gi i protein phá hu , b n
v ng v i formol 0,5%.
+ Kháng nguyên K:
Kháng nguyên K hay còn g i là kháng nguyên b m t. Chúng bao
quanh t bào vi khu n có b n ch t là Polysaccharide. Nhi u ý ki n cho r ng
c l c vì nó tham gia b o v vi khu
các y u t phòng b nh c a vi khu n.
c
11
các vi khu n không sinh nha bào khác, E. coli không ch
c
0
C ch t trong 1 gi , 600C ch
nhi
0
C
ch t ngay.
Các ch
ng acid phenic, formol 0,3% di t vi khu n
sau 5 phút.
ng vi khu n có th t n t i 4 tháng.
Vi trùng E.coli t o ra 2 lo
+ Ngo
ct
c t và ngo
c t : là m t ch t không ch
ct
i tác d ng c a formol và nhi t, ngo
thành gi
c t , ngo
ct
c t chuy n
ng th n kinh và gây ho i t .
Hi n nay vi c chi t xu t ngo
ct
trong canh trùng c a chúng m i phân l
khi các ch
56 0C
c nhi t d b phá hu
phát hi n
c kh
ct s m
c gi lâu dài ho c c y chuy n nhi u l
ng
t và cs, 1996) [1].
+N
c t : là các y u t
c ch y u c a tr c trùn
E.coli, chúng có trong t bào vi trùng và g n vào vi trùng r t ch t ch , n
có th chi t xu t b ng nhi
chi t su t b
v t bào b
ng ru t
ct
c ho c
i tác d ng c a emzym.
sinh b nh
i v i l n con kho m nh, tr c khu n E. coli và các vi khu n khác ch
m
n ru t già và ph n cu i ru t non, ph
u và ph n gi a
không có E. coli ch có ít n n c u khu n Lactobacilus, t c u khu n.
Theo Ph m Ng c Th ch (2006) [9], khi b b
d ch v , n
HCl gi m, làm gi m kh
ki
vi khu
ng ru t và s n sinh nhi u ch
u tiên d dày gi m ti t
t trùng và kh
u ki n cho các
c. Nh ng s n ph m trên kích
12
thích niêm m c ru
ng ru t, con v t sinh ra a ch y. Khi b nh kéo
dài, con v t b m
th
c (do a ch y) gây nên r i lo
i ch
c toan ho c m t cân b ng các ch
n gi i, làm cho b nh
tr nên tr m tr ng, gia súc có th ch t.
2
m d ch t h c
i v i l n con kho m nh vi trùng E.coli và vi trùng khác ch
n ru t già và ph n cu i c a ru t non, ph
u, ph n gi a h
có vi trùng. Ch có r t ít liên c u khu n, t c u khu n, Lactobacilus (Nguy n
H
Quá trình sinh b
n nhi
con, h th ng th n kinh c a l n con ho
Vi
u khi n th n kinh h
m sinh lý c
ng v i ch
c.
ng ph n x
nh
l n
u ki n. Ngoài ra có
toan c a d ch v d dày th
th u c a bi u bì thành ru t cao, ch
th m
u ti t c a gan kém, ch
thu nh n c a t bào n i võng quá d dàng. S thu nh n quá d dàng qua hàng
rào b o v
u ki n cho s xâm nh p c a vi khu n E.coli
ct c a
u ki n gây nên b nh.
Vi c bú s
u không k p th i, ch
Globulin mi n d
u ki
ng s
u kém, thi u ch t và
gây ra Coli
phát b
Bacilosis rõ ràng ph i có ch ng E.coli
u s n sinh ra m t ho c
m t s y u t bám dính lên t bào bi u bì c a màng niêm m c và vào l p
niêm m c k ti p. Nh ng l n con m c b nh phân tr ng do E.coli
lông xù, bi
ng n m m t ch
ng s t,
góc chu ng.
2.1.5.4. Tri u ch ng, b nh tích b nh phân tr ng l n con
Theo Ph m S
con theo m
a tu i mà b
i 2 tháng tu i th i gian b b nh t vài gi
ng g p là l n
n 1 ngày. L n
13
con b nhi m E.coli bi u hi
ng y u, ch m ch p b bú thân nhi t ít khi
0
ng h p nhi
C - 410
ngày l i h xu ng ngay, l n a nhi u l n trong ngày, phân l ng màu tr
vôi, tr
c màu
c
bi t, b ng tóp l
u môn, hai
chân sau dúm l i. B nh x
y
ng cao b
vài con ho c c
ng g p
l n con 10 - 21 ngày tu i. M c m t
i b nh l i tái nhi m.
- Th b nh gây ch t nhanh: nh ng l n t 4 - 15 ngày tu
th này, sau 1 bú h
ng m c
ng l n g y sút nhanh, l n bú kém r i b
ng xiêu v o, niêm m c m t nh t nh t, b n chân l nh có con hay
ng riêng m t ch th nhanh. Tiêu hoá kém, s l n a ch
có khi 4 - 5 l n trong ngày, phân l ng màu tr
kh m, phân dính vào h
ch t
1 - 2 l n,
c, tr
nh th kéo dài 2 -
c lúc
c co gi t ho c run r y, t l ch t 50 - 80% s con m.
- Th b nh kéo dài: l n 20 ngày tu i b nh kéo dài 7 - 10 ngày, l n v n
c, tr
50 ngày tu i thì khi a phân tr ng ho
nh
ng l
ng v
i nhanh
i màu tr ng xám, n u b nh kéo dài l n còi c c ch m l n.
*
L n ch t do hi
ng m
c nghiêm tr ng nên khi quan sát th y
xác con v t g y còm, da khô thô, lông b n da lông xám k
l n kho m nh, khi m khám th
t, trong
ch a nhi u d ch m
p v th y xu t huy t,
r ch d dày th y trong d dày ch a nh ng c c s
m c thành d dày th y nh ng n
nên. Ru
i máu gây
t huy t niêm m c ru t b ho i t
14
t
t già có th th y t
ph bi n, viêm thành ru t, xu t huy t
t là hi
ng
màng treo, d dày ch a m t ít s a b
c, vón, cá bi t có máu, mùi tanh, ru t có ch a phân màu vàng hay
xám, h ch màn treo ru
M ts
ng h p có th th y viêm ph i, xoang ng c xoang b ng và
màng ph
2.1.5.5.
u tr b nh
* Phòng b nh
Theo Bùi Trung Tr
phòng b nh l
tr ng, yêu c
phòng b
a phân
th c hi n riêng l m t bi n pháp
, mà công vi c phòng b nh l
a phân tr ng là c
m t quy trình phòng b nh t ng h p g m nhi u công tác khác nhau. Trong quy
c p t i là công tác v
V sinh thú y c n ph i là m t quy trình khép kín, tuân th nghiêm ng t các
nh trong v sinh thú y, b
sinh,
ng h p l v
u ki n vô cùng thu n l i cho m m b
c
bi t là vi khu n E.coli tác nhân gây b nh phân tr ng
c
l n con. Do v y yêu
i v sinh chu ng tr
b o cho bú c a l n m
t d ng mà l
ti p xúc ph i luôn s ch s , chu
b
thông thoáng, gi
t t t,
m
ng xuyên
c thi t k
thu t,
m
ng chu ng nuôi thoáng mát v mùa hè,
m áp v
Ti p theo, c
ng l n m , l n con
ng hi u bi t nh
i m c n chú ý là vi c cung c
ch a m t cách phù h
c a k ch a song v
ng, vitamin cho l n m
ng cho l n nái
m th
c nhu c
phòng hi
nh v
n cu i
ng và các lo i khoáng
ng thi u h
ng cho
15
n con, chúng ta có th t p cho l
l n con c
m, chu ng nuôi l n nái và
c gi khô ráo, s ch s thoáng mát h p v sinh.
Bi n pháp phòng b nh b ng thu
nh có
th nói là có hi u qu . Chúng ta có th s d ng m t s lo i kháng sinh có tác
d ng tiêu di t m m b nh cho l n ngay sau khi sinh.
Có th phòng b nh l n con a phân tr ng b ng cách cho m i l
sinh u ng 2
3 ml Spectinomycin 5% càng s m ngay sau khi sinh càng t t
ho c u ng 3ml Trimethoprim 24%.
s d ng Fe dextran - B12 10% tiêm cho l n con vào ngày
th 3 và ngày th 10 sau khi sinh v i li u 2 ml/c
u qu
phòng b nh cao.
Tiêm Multivit - forte hay B.complex v i li u 3 - 5 ml/con nh m cung
c
ng s
kháng cho l n con giúp l n con
ng s c ch ng ch u v i b nh t t nh t là b nh l n con a phân tr ng.
s d ng vacxin phòng b nh E.coli
Hi
c chi t xu t t con v
ib
u tr b nh l n con
a phân tr ng do E.coli, s n ph m có tên là kháng th E.coli do Hanvet s n xu t.
Trên th c t có r t nhi u lo i thu
u tr b nh
phân tr ng l
u tra hi u l
c a 2 lo i thu c Baytril max và Lincospecto.ject t i tr
Minh M
u tr b nh
n Bình
c Hà N i.
- Nh ng hi u bi t v thu c Baytril max và thu c Lincospecto Ject.
+ Baytril max:
Thành ph n: 100 ml ch a Enrofloxacin 10g
Công d ng: v i công th
di
c vi khu
Li
di t khu n r ng,
mycoplasma.
ng và cách dùng:
16
Dùng cho heo, trâu, bò, dê, c u
Tiêm b p ho
i da
Tiêm 1 li u duy nh t v i li u: 1 ml/10 kg TT
+ Lincospecto Ject:
Thành ph n: trong 1 ml có ch a:
Lincomycin Base BP 93...................50 mg
Spectinomycin BP 93 ......................100 mg
cv
.................................1 ml
c tính: thu c d ng d ng d ch pha tiêm, không màu, tinh khi t.
Công d
c tr các b nh suy n l n, b
ng ti t ni u, viêm
kh p, nhi m trùng máu, các b nh viêm ru
Li
ng và cách dung:
Tiêm b p: 1ml/10 kg TT,li u trình: dùng liên t c 2 - 4 ngày.
1
+ Thu c ch a: Baytril max, li
ng: 1 ml/10 kg TT, tiêm 1 li u duy nh t
+ Thu c b : B.complex: 1 ml/ 5 - 10 kg TT, ngày tiêm 1 l
n
khi h t b nh.
2:
+ Thu c ch a: Lincospecto.ject,li
ng: 1ml/10 kg TT,li u trình:
dùng liên t c 2 - 4 ngày
+ Thu c b : B.complex - C: 1 ml/ 5 - 10 kg th tr ng, ngày tiêm 1 l n cho
n khi h t b nh.C p
c: SG.GLUCOSE 5%: tiêm vào xoang b ng 200 ml/
con/ ngày.
2.2. Tì
B nh l n con phân tr ng là h i ch ng nhi m khu
n bú s a. B nh x y ra
c trên th gi i, b
ng ru t
giai
ng phát và nhi m
17
n ng
ng b ô nhi m, thi
c s ch,
các t nh mi n núi dân trí còn l c h u.
Glawisschning E. Bacher H (1992) [20], nguyên nhân gây b nh phân
tr ng l n con ch y u là do v sinh chu ng tr i kém, th
u dinh
qu n lý không t t.
Laval A (1997) [22], do l
c 1 tháng tu i hoàn toàn không có
HCl t do nên tác d ng di t khu n c a d
c a d dày, ru t
m c th
t quan tr
quy t
nh s hình thành b nh.
Pensaert MB, de Bouck P.A (1978) [23], nguyên nhân ch y u là do
stress l nh
d
b nh lý làm m
ng, gi m kh
ki n ngo i c nh, t
v
u
u ki n cho vi khu n phát sinh.
Nhi u nhà khoa h c cho r ng nguyên nhân có vai trò ch y u c a tr c khu n
Escherichia coli (E. coli) thu c các nhóm Enterotoxigenic E. coli (ETEC).
Nhi u nghiên c u v
b
u tr b nh phân tr ng nói riêng và
ng tiêu hóa nói chung
Neomycine có hi u qu
c cho th y: kháng sinh nhóm
u tr t t v i li u 1000 - 2000 UI/kg kh
ng,
t qu t t khi dùng k t h p
v i Sulfamid trong li
u tr .
Theo Erwin M.Kohrler và cs (1996) [19], thành ph n protein huy t thanh
l n 2 - 3 tu n tu i và 7 tu n tu i là khác nhau. L n con 7 tu n tu
c v t nên thành ph
i l n 2 - 3 tu n tu i. L n con
b tiêu ch y do các lo i vi khu
c g i là r i lo
Theo Jones (1976) [21], kh
cùng quan tr
trình liên k
th c hi
c
ng ru t.
a vi khu n là y u t vô
u c a quá trình gây b nh. Trong quá
i vi khu n ph i có kh
ng.