Tại sao BTC và cơ quan chức năng phải quản lý hoá đơn

I. Tại sao BTC và cơ quan chức năng phải quản lý hoá đơn
1. Chức năng và vai trò của hoá đơn:
a. Đối với doanh nghiệp
- Hóa đơn là chứng từ gốc làm căn cứ để các doanh nghiệp kê khai thuế, khấu trừ thuế, là
căn cứ để hoàn thuế GTGT, là căn cứ để hạch toán vào chi phí hợp lý khi xác định thuế
thu nhập doanh nghiệp, là căn cứ để thực hiện quyết toán thuế
- Đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của các bên tham gia giao dịch: xác nhận khối lượng,
giá trị hàng hoá trao đổi
- Là cơ sở pháp lý cho việc tranh chấp xuất hiện sau khi các nghiệp vụ kinh tế tài chính
đã được đưa vào lưu trữ trong thời gian dài.
b. Đối với nhà nước
- Là chứng từ cơ sở ban đầu để kê khai nộp thuế, khấu trừ, hạch toán chi phí thực tế phát
sinh, hoàn thuế, xác định chi phí hợp lý khi tính thuế giữa cơ quan thuế với doanh
nghiệp  đảm bảo thu đúng, thu đủ thuế,
- Kiểm tra được doanh số bán thực tế, ngăn chặn được tình trạng khai man số lượng, giá
trị của hàng hoá dịch vụ, tránh được tình trạng hàng lậu, hàng không có hoá đơn xâm
nhập thị trường, cơ sở để phát hiện ra những trường hợp gian lận thuế của các đối
tượng

• Hóa đơn là một loại chứng từ gốc đặc biệt quan trọng cả trên
phương diện quản lý tài chính doanh nghiệp và trên phương diện
quản lý thuế của cơ quan nhà nước
2. Tầm quan trọng của việc quản lý hóa đơn
- Vì hóa đơn ghi lại hoạt động kinh doanh nên hóa đơn cũng có nghĩa là tiền, thậm
chí quan trọng hơn tiền vì hóa đơn tài chính nếu vượt qua tầm kiểm soát của nhà
nước còn nguy hiểm hơn làm tiền giả rất nhiều. Người ta có thể tùy tiện nâng giá
trị công trình xây dựng bằng cách đưa các hoá đơn tài chính không phản ánh đúng
thực tế để hợp thức hoá gian lận.
- Đối với doanh nghiệp thì hoá đơn là bằng chứng cho một nghiệp vụ kinh doanh và có
tính chất quyết định đến nghĩa vụ nộp thuế của doanh nghiệp  Nhà nước phải quản lý
hoá đơn

- Việc quản lý hoá đơn không tốt có thể dẫn đến việc phản ánh sai lệch kết quả sản xuất
kinh doanh, nghĩa vụ đối với Nhà nước của doanh nghiệp;
- Các đối tượng xấu có thể lợi dụng các kẽ hở trong quy định về hoá đơn để gian lận, rút
tiền của NSNN;
- Quản lý hoá đơn không tốt sẽ tạo ra sự bất bình đẳng giữa các doanh
nghiệp, ảnh hưởng xấu đến môi trường sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
- Đối với Nhà nước, việc quản lý hoá đơn không tốt sẽ dẫn đến các thông tin về doanh
nghiệp bị sai lệch, ảnh hưởng đến việc hoạch định các chính sách vĩ mô của Nhà nước.


* Mục tiêu chủ yếu của việc quản lý hóa đơn của BTC nhằm
- Tạo thuận lợi cho doanh nghiệp tự quản lý tốt hoạt động sản xuất, kinh doanh theo đúng
quy định của pháp luật. Thông qua hoá đơn, doanh nghiệp dễ dàng hạch toán được các
luồng hàng hoá, dịch vụ cũng như sự vận động của các luồng
tiền, vốn trong kinh doanh, xác định đúng kết quả kinh doanh, lãi, lỗ của doanh
nghiệp; thực hiện tốt các quy định của Luật thuế và làm tròn nghĩa vụ với Nhà nước.
- Tạo sự bình đẳng giữa các doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh và trong việc thi
hành các Luật thuế. Sự minh bạch trong các quy định về hoá đơn đảm bảo sự nhất
quán trong quá trình thực hiện văn bản, từ đó, tạo ra sự bình đẳng trong cạnh tranh giữa
các doanh nghiệp, trong quá trình thực thi các luật thuế.
- Góp phần thực hiện tốt các luật thuế. Hoá đơn là căn cứ để các doanh nghiệp kê khai
thuế, khấu trừ thuế, là căn cứ để hoàn thuế GTGT, là căn cứ t hạch toán vào chi phí
hợp lý khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp, là căn cứ để thực hiện quyết toán thuế,
vì vậy, công tác quản lý hoá đơn chính là cơ sở cho sự thành công của các Luật thuế
- Qui định của BTC trong lĩnh vực quản lý hóa đơn :
Trong công tác lập hóa đơn , trong thông tư 39/2014 TT-BTC đã qui định rất chặt chẽ
về nguyên tắc lập hóa đơn
VD:
•

qui định rất cụ thể về cách xác định ngày lập hóa đơn bởi trên thực tế,
trong giao dịch hàng hóa dịch vụ có rất nhiều trường hợp bán hàng
hóa ,cung ứng dịch vụ , dịch vụ xây lắp,….đối với bán hàng hóa thì ngày
lập hóa đơn là ngày chuyển giao quyền sử dụng hàng hóa, hay là ngày
nghiệm thu đối với công trình xây dựng. Việc xác định một ngày cụ thể
thống nhất theo đúng qui định vừa dễ dàng trong công tác bán hàng lại
dễ dàng kiểm kê được hàng hóa , cơ quan thuế cũng dễ dàng trong công
tác quản lý thuế

•

Hay những hóa đơn dưới 200.000đ qui định không phải lập hóa đơn trừ
khi có yêu cầu của khách hàng mà chỉ cần lập bảng kê ghi rõ số thuế của
các hàng hóa dịch vụ , cuối ngày mới phải lập thành một hóa đơn gtgt
cho các hàng hóa đó=>cho kế toán bán hàng vừa dễ dàng tro công tác
bán hàng vừa dễ dàng trong việc quản lý tài liệu kế toán

•

Qui định cụ thể rõ ràng các cách xử lý hóa đơn viết sai cho từng trường
hợp cụ thể giúp kế toán có thể biết được những thủ tục cần thiết khi gặp
lỗi viết sai hóa đơn các trường hợp cụ thể và cơ quan thuế có thể quản lý
dễ dàng hóa đơn hơn

•

Việc ra qui định nộp báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn kể cả việc không
phat sinh hóa đơn trong kỳ giúp bảo đảm cho công tác kiểm kê quản lý
tình hình sử dụng hóa đơn trong doanh nghiệp cũng giúp cho CQT kiểm
soát hóa đơn của doanh nghiệp một cách đơn giản hơn

Tình huống thích thì bạn cho thêm vào để bên không ủng hộ trả lời
Câu 1: Doanh nghiệp X được tự in hoá đơn, nhưng trên hoá đơn ghi
thiếu nội dung “mã số thuế của người bán” và Cần phải xử lý tính huống này như
nào? Có thể tự viết thêm nội dung thiếu vào hoá đơn được không?
Trả lời: Theo khoản 1, Điều 4, TT 64/2013/TT-BTC thì Hoá đơn tự in của công
ty đã không đầy đủ các nội dung bắt buộc trên hoá đơn.
Theo khoản 1, Điều 33, NĐ 109/2013/NĐ-CP, doanh nghiệp sẽ bị phạt từ
2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng đối với hành vi tự in hoá đơn, khởi tạo hoá đơn
điện tử không đủ nội dung quy định
Doanh nghiệp không thể tự điền thêm nội dung thiếu vào hoá đơn mà phải huỷ
các hoá đơn được in không đúng này theo khoản 6, điều 33, NĐ 109/2013/NĐ-CP
Câu 2: Công ty X là đơn vịbán lẻxăng, dầu bán cho người mua thường
xuyên là tổ chức, cá nhân kinh doanh thì ngày lập hóa đơn là ngày nào? Trong
trường hợp bán lẻ nếu người mua không yêu cầu lấyhóa đơn thì công ty X có phải
lập hóa đơn không?
Trả lời:
Theo quy định tại Điểm a và b, Khoản 2, Điều 14, Thông tư số 64/2013/TTBTC ngày 15/5/2013 của Bộ Tài chính thì: Công ty X khi bán xăng cho người mua
thường xuyên là tổ chức, cá nhân kinh doanh thì ngày lập hóa đơn thực hiện định kỳ
theo hợp đồng giữa hai bên kèm theo bảng kê hoặc chứng từ khác có xác nhận của hai
bên, nhưng chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng phát sinh hoạt động mua bán xăng.
Trong trường hợp bán lẻ, nếu người mua không yêu cầu lấy hóa đơn thì cuối ngày đơn
vị phải lập chung một hóa đơn cho tổng doanh thu người mua không lấy hóa đơn phát
sinh trong ngày.
Câu 3: Công ty X kinh doanh đồ gia dụng, trong một lần bán hàng có thể xảy ra
trường hợp danh mục hàng hóa nhiều hơn số dòng của 1 số hóa đơn. Do vậy khi lập
hóa đơn bán hàng công ty X phải sử dụng bảng kê đểliệt kê các loại hàng hóa đã bán
kèm theo hóa đơn. Xin hỏi công ty có thể sử dụng bảng kê do Công ty tự thiết kế không?
Nội dung trên bảng kê phải đảmbảo những nội dung gì?

Trả lời:


Theo quy định tại Điểm b, Khoản 2, Điều 14, Thông tư số 64/2013/TT-BTC ngày
15/5/2013 của Bộ Tài chính thì: Công ty X có thể sử dụng bảng kê do Công ty tự thiết
kế phù hợp với đặc điểm, mẫu mã, chủng loại của các loại hàng hóa nhưng phải đảm
bảo các nội dung chính như sau:
+ Tên người bán hàng, địa chỉ liên lạc, mã số thuế
+ Tên hàng, số lượng, đơn giá, thành tiền. Trường hợp Công ty nộp thuế giá trị
gia tăng theo phương pháp khấu trừ thì bảng kê phải có tiêu thức “thuế suất giá trị gia
tăng”, “tiền thuế giá trị gia tăng”. Tổng cộng tiền thanh toán (chưa có thuế giá trị gia
tăng) đúng với số tiền ghi trên hóa đơn giá trị gia tăng.
Bảng kê phải ghi rõ “kèm theo hóa đơn số… Ngày… tháng… năm” và có đầy
đủ các chữ ký của người bán hàng, chữ ký của người mua hàng như trên hóa đơn.
Trường hợp bảng kê có hơn một (01) trang thì các bảng kê phải được đánh số
trang liên tục và phải đóng dấu giáp lai. Trên bảng kê cuối cùng phải có đầy đủ chữ ký
của người bán hàng, chữ ký của người mua hàng như trên hóa đơn.
Số bảng kê phát hành phù hợp với số liên hóa đơn. Bảng kê được lưu giữ cùng
với hóa đơn để cơ quan thuế kiểm tra, đối chiếu khi cần thiết.
Người bán hàng và người mua hàng thực hiện quản lý và lưu giữ bảng kê kèm
theo hóa đơn theo quy định.
Câu 4: Công ty X đã bán 5 bộ bàn làm việc của công ty Y đơn giá
10.000.000đ/chiếc (chưa thuế), theo hóa đơn số 000100, ký hiệu AA/13P, ngày
01/10/2013. Công ty Y đã thanh toán, lấy hóa đơn và nhận đủ hàng. Đến ngày
5/10/2013 công ty Y phát hiện sai về đơn giá của bộ bàn làm việc, giá ghi trong
hợp đồng 9.000.000đ (chưa thuế). Cách xử lý như thế nào ?
Trả lời :
Theo khoản 2, điều 18, TT64/2013 quy định
“2. Trường hợp hóa đơn đã lập và giao cho người mua nhưng chưa giao hàng
hóa, cung ứng dịch vụ hoặc hoá đơn đã lập và giao cho người mua, người người bán và

người mua chưa kê khai thuế nếu phát hiện sai phải hủy bỏ, người bán và người mua lập
biên bản thu hồi các liên của số hoá đơn đã lập sai. Biên bản thu hồi hoá đơn phải thể
hiện được lý do thu hồi hoá đơn. Người bán gạch chéo các liên, lưu giữ số hoá đơn lập
sai và lập lại hóa đơn mới theo quy định.”
- Nếu kế toán đã viết sai thông tin trên hóa đơn đã lập sau đó đã xé khỏi cuống nhưng hai
bên chưa tiến hàng kê khai thuế thì việc kế toán cần làm là lập biên bản thu hồi các
liên của số hóa đơn đã lập theo mẫu biên bản thu hồi đã lập sai. Sau khi


đã thu hồi được hóa đơn viết sai, kế toán gạch chéo các liên, và lưu giữ số hóa đơn đã
lập để giải trình với Thuế khi có yêu cầu. Sau đó xuất lại hóa đơn mới theo đúng quy
định.
- Để thực hiện kê khai thuế, kế toán viên dùng hóa đơn mới viết đúng để kê khai thuế.
Ngày ghi trên hóa đơn xuất lại là ngày hiện tại (ngày làm biên bản thu hồi) vì vậy bên
bán kê khai vào bảng kê bán ra, bên mua kê vào bảng kê mua vào. Hóa đơn đã bị thu
hồi không kê khai.
Câu 5: Công ty TNHH Bảo An mua 12 máy tính ASUS của công ty TNHH
Hoàng Anh, đơn giá 22.000.000đ/chiếc (chưa thuế), theo HĐ số 0001234, ký hiệu
AA/13P, ngày 30/10/2013. Công ty TNHH Bảo An đã thanh toán, lấy hóa đơn và
nhận đủ hàng và kê khai thuế (tháng) vào ngày 20/11/2013. Đến ngày 22/11/2013
công ty TNHH Bảo An phát hiện sai về đơn giá của máy tính trên hóa đơn sau khi
đã kê khai thuế vào ngày 20/11/2013. Giá ghi trong hợp đồng chỉ 20.000.000 (chưa
thuế). Cách xử lý như thế nào?
Trả lời:
Theo khoản 3, điều 18, thông tư 64/2013:
“3. Trường hợp hóa đơn đã lập và giao cho người mua, đã giao hàng hóa, cung
ứng dịch vụ, người bán và người mua đã kê khai thuế, sau đó phát hiện sai sót thì người
bán và người mua phải lập biên bản hoặc có thoả thuận bằng văn bản ghi rõ sai sót,
đồng thời người bán lập hoá đơn điều chỉnh sai sót. Hoá đơn ghi rõ điều chỉnh (tăng,
giám) số lượng hàng hoá, giá bán, thuế suất thuế giá trị gia tăng…, tiền thuế giá trị gia

tăng cho hoá đơn số…, ký hiệu… Căn cứ vào hoá đơn điều chỉnh, người bán và người
mua kê khai điều chỉnh doanh số mua, bán, thuế đầu ra, đầu vào. Hoá đơn điều chỉnh
không được ghi số âm (-).”
-

Lập biên bản điều chỉnh hóa đơn

-

Lập hóa đơn điều chỉnh

Hóa đơn điều chỉnh tăng giảm được dùng khi kế toán viết sai hóa đơn làm ảnh
hưởng đến số tiền thuế phải nộp hay tiền thuế được khấu trừ, mà hai bên đã kê khai
thuế. Các sai sót có xảy ra như: sai số lượng hàng hóa, đơn giá, thuế suất thuế giá trị gia
tăng, tiền thuế giá trị gia tăng.



Mẫu số: 01GTKT3/001
HÓA ĐƠN GIÁ TRỊ GIA TĂNG

Ký hiệu: AA/13P

Liên 1: Lưu

Số:

0001235

Ngày 22 tháng 11năm 2013

Đơn vị bán hàng: Công ty TNHH Hoàng Anh
Mã số thuế:0009836571
Địa chỉ: 275 Nguyễn Tuân, Quận Thanh Xuân, Thành phố Hà Nội
Điện thoại:
Số tài khoản:

Họ tên người mua hàng: Vũ Quang Minh Tên
đơn vị: Công ty TNHH Bảo An
Mã số thuế:0037291269
Địa chỉ: 45 Nguyễn Trãi, Quận Thanh Xuân, TP. Hà Nội. Số tài khoản

S Tên hàng hóa, dịch vụ

Số lượng
Đơn
vị tính

1

3

TT
2

Điều chỉnh giảm đơn giá, Chiếc
thành tiền và tiền thuế của
máy tính ASUS của HĐ số
0001234, ký hiệu AA/13P,
ngày 30/10/2013

4
12

Cộng tiền hàng:
Thuế suất GTGT 10%

Tiền thuế GTGT:

Tổng cộng tiền thanh toán

Đơn giá
5
2.000.000

Thành tiền
6=4x5
24.000.000

24.000.000
2.400.000
26.400.000

Số tiền viết bằng chữ: Hai mươi sáu triệu bốn tram nghìn đồng
Người mua hàng
Người bán hàng
(Ký, ghi rõ họ, tên)
(Ký, đóng dấu, ghi rõ họ, tên)


Kê khai thuế hóa đơn điều chỉnh:

- Bên bán – bên lập hóa đơn điều chỉnh là Công ty TNHH Hoàng Anh kê vào bảng kê
bán ra của kỳ kê khai thuế cho tháng 11 (tức là ngày 20/12 vì công ty TNHH
Hoàng Anh kê khai theo tháng) để giá trị của tiền hàng và tiền thuế trong ngoặc
(2.400.000)
- Bên mua – Công ty TNHH Bảo An kê vào bảng kê mua vào
Câu hỏi 6: Doanh nghiệp A muốn tiếp tục sử dụng số đơn đã đặt in nhưng chưa
sử dụng hết khi có sự thay đổi tên, địa chỉ thì có phải làm. Thông báo phát hành hóa
đơn không?
Trả lời
* Tại khoản 2, điều 9 thông tư 64/2013 hướng dẫn:
Đối với các số hoá đơn đã đặt in nhưng chưa sử dụng hết có in sẵn tên, địa chỉ
trên tờ hoá đơn, khi có sự thay đổi tên, địa chỉ nhưng không thay đổi mã số thuế và cơ
quan thuế quản lý trực tiếp, nếu tổ chức, hộ và cá nhân kinh doanh vẫn có nhu cầu sử
dụng hoá đơn đã đặt in thì thực hiện đóng dấu tên, địa chỉ mới vào bên cạnh tiêu thức
tên, địa chỉ đã in sẵn để tiếp tục sử dụng và gửi thông báo điều chỉnh thông tin tại thông
báo phát hành hóa đơn đến cơ quan thuế quản lý trực tiếp (mẫu số 3.13 Phụ lục 3 ban
hành kèm theo Thông tư này). Trường hợp có sự thay đổi địa chỉ kinh doanh dẫn đến
thay đổi cơ quan thuế quản lý trực tiếp, nếu tổ chức, hộ, cá nhân có nhu cầu tiếp tục sử
dụng số hoá đơn đã phát hành chưa sử dụng hết thì đóng dấu địa chỉ mới lên hoá đơn,
gửi bảng kê hoá đơn chưa sử dụng (mẫu số 3. 10 Phụ lục 3 ban hành kèm theo Thông tư
này) và thông báo điều chỉnh thông tin tại thông báo phát hành hoá đơn đến cơ quan
thuế nơi chuyển đến. Nếu tổ chức, hộ, cá nhân không có nhu cầu sử dụng số hoá đơn đã
phát hành nhưng chưa sử dụng hết thì thực hiện huỷ các số hoá đơn chưa sử dụng và
thông báo kết quả huỷ hoá đơn với cơ quan thuế nơi
chuyển đi và thực hiện thông báo phát hành hoá đơn mới với cơ
quan thuế nơi
chuyển đến.
Câu 7: Khách hàng mua hàng trị giá 500.000 đồng, do trị giá hàng mua
thấp nên công ty không viết hóa đơn giao cho khách. Hành vi của công ty có vi
phạm pháp luật không? Nếu có xử lý như thế nào?

Trả lời:
Hành vi của công ty có vi phạm pháp luật.


Theo điểm b, khoản 4, điều 38, NĐ 109/2013 thì công ty sẽ bị phạt từ
T
10.000.000 đồng – 20.000.000 đồng
he
Câu 8:
o
kh
Hành vi tự in hoá đơn giả để sử dụng bị xử phạt như thế nào?
oả
Trả lời:
n
3,
đi
ều
33
,
N
Đ
10
9,
do
an
h
ng
hi
ệp

sẽ
bị
ph
ạt
từ
20
.0
00
.0
00
đế
n
50.000.0
00 đồng
đối với
hành vi
tự in hoá
đơn giả
C
â
u
9


: Doanh nghiệp B kinh doanh trong lĩnh vực phần mềm, việc
sử
dụng hóa đơn của công ty chỉ sử dụng nhiều nhất 2 (hai) quyển/1 năm, có
khi hai năm mới sử dụng hết một quyển. Nếu công ty tự in hóa đơn với
mức độ sử dụng ít như vậy thì rất tồn kém trong việc chi phí cho in hóa
đơn. Hỏi Cục thuế có thể bán hóa đơn trong trường hợp này hay

không?
Trả lời:
Theo quy định tại khoản 1 Điều 11 Thông tư 64/2013/TT-BTC ngày
15/5/2013
của Bộ Tài chính hướng dẫn về hoá đơn bán hàng, ứng dịch vụ thì quan
cung
cơ
thuế bán hoá đơn cho các tổ chức không phải là doanh nghiệp, hộ và cá nhân
không kinh doanh nhưng có phát sinh hoạt động bán hàng hóa, cung ứng
dịch vụ cần có hóa đơn để giao cho khách hàng.
Trường hợp của Doanh nghiệp không thuộc đối tượng được quy định
tại khoản 1 Điều 11 Thông tư 64/2013/TT-BTC thì phải tự in hóa đơn hoặc
đặt in hóa đơn.
Câu 10: Doanh nghiệp X là doanh kinh doanh về quần áo. A đặt một
đơn hàng trị giá 2000.000đ. Thấy A không nói gì về hóa đơn nên nhân viên
bán hàng không lập hóa đơn cho A? Hỏi DNXcó vi phạm pháp luật không?
Nếu có, xử lý như thếnào
Trả lời:
Theo điểm b, khoản 4, điều điều 38 NĐ109: Phạt tiền từ 10.000.000
đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi: Không lập hóa
đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ có giá trị thanh toán từ 200.000 đồng trở lên
cho người mua theo quy định.
Cùng với việc bị xử phạt, tổ chức, cá nhân kinh doanh phải lập hóa
đơn giao cho người mua.

Chủ đề 2
QUẢN LÍ CHẶT CHẼ VIỆC TỰ IN HÓA ĐƠN
“ ủng hộ việc tự in hóa đơn”
1. Đối tượng được tạo hóa đơn tự in
Theo khoản 1 Điều 6 TT39/2014/TT-BTC

a) Các doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp được tạo hóa đơn tự in kể từ khi có mã
số thuế gồm:
- Doanh nghiệp được thành lập theo quy định của pháp luật trong khu công
nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất, khu công nghệ cao.
- Các đơn vị sự nghiệp công lập có sản xuất, kinh doanh theo quy định của
pháp luật.
- Doanh nghiệp, Ngân hàng có mức vốn điều lệ từ 15 tỷ đồng trở lên tính theo
số vốn đã thực góp đến thời điểm thông báo phát hành hóa đơn, bao gồm cả
Chi nhánh, đơn vị trực thuộc khác tỉnh, thành phố với trụ sở chính có thực

hiện kê
khai, nộp
thuế
GTGT.
Ví dụ:
Tập đoàn
viễn
thông VT,
trụ sở
chính tại
Hà Nội,
có mức
vốn điều
lệ trên 15
tỷ đồng
đã thực
góp tính
đến thời
điểm phát
hành hóa

đơn. Tập
đoàn đã
tạo hóa
đơn tự in
thì các
Chi
nhánh,
đơn vị
trực
thuộc Tập
đoàn ở
khác tỉnh,
thành phố
với Tập
đoàn thực
hiện khai,
nộp thuế
GTGT tại
các tỉnh,
thành phố
cũng
được tự
tạo hóa
đơn tự in.
b) Doanh
nghiệp
mới
thành lập
từ ngày
Thông tư

này có


hiệu lực thi hành có vốn điều lệ dưới 15 tỷ đồng là doanh nghiệp sản xuất,
- Giảm
dịch vụ có thực hiện đầu tư mua sắm tài sản cố định, máy móc, thiết bị có giá tải chi phí
trị từ 1 tỷ đồng trở lên ghi trên hóa đơn mua tài sản cố định, máy móc, thiết bị về nguồn
tại thời điểm thông báo phát hành hóa đơn được tự in hóa đơn để sử dụng cho nhân lực
việc bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ nếu có đủ các điều kiện sau:
- Giảm
- Đã được cấp mã số thuế;
tải chi phí
- Có doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ;
về phát
- Có hệ thống thiết bị (máy tính, máy in, máy tính tiền) đảm bảo cho việc in và hành hóa
lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ;
đơn, chi
- Là đơn vị kế toán theo quy định của Luật Kế toán và có phần mềm tự in hóa phí giao
đơn đảm bảo định kỳ hàng tháng dữ liệu từ phần mềm tự in hóa đơn phải được dịch, vận
chuyển vào sổ kế toán để hạch toán doanh thu và kê khai trên Tờ khai thuế
chuyển
GTGT gửi cơ quan thuế.
hóa đơn
- Không bị xử phạt vi phạm pháp luật về thuế hoặc đã bị xử phạt và đã chấp 3. LỢI
hành xử phạt vi phạm pháp luật về thuế mà tổng số tiền phạt vi phạm pháp
ÍCH
luật về thuế dưới năm mươi (50) triệu đồng trong vòng ba trăm sáu mươi lăm CỦA CƠ
(365) ngày tính liên tục từ ngày thông báo phát hành hóa đơn tự in lần đầu trở QUAN
về trước.
THUẾ

- Có văn bản đề nghị sử dụng hóa đơn tự in (Mẫu số 3.14 Phụ lục 3 ban hành KHI
kèm theo Thông tư này) và được cơ quan thuế quản lý trực tiếp xác nhận đủ TRIỂN
điều kiện. Trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ khi nhận được văn bản đề
KHAI
nghị của doanh nghiệp, cơ quan thuế quản lý trực tiếp phải có ý kiến về điều ÁP
kiện sử dụng hóa đơn tự in của doanh nghiệp (Mẫu số 3.15 Phụ lục 3 ban hành DỤNG
kèm theo Thông tư này).
HÓA
c) Tổ chức nêu tại điểm a, điểm b khoản này trước khi tạo hóa đơn phải ra
ĐƠN TỰ
quyết định áp dụng hóa đơn tự in và chịu trách nhiệm về quyết định này.
IN TẠI
Quyết định áp dụng hóa đơn tự in gồm các nội dung chủ yếu sau:
CÁC
- Tên hệ thống thiết bị (máy tính, máy in, phần mềm ứng dụng) dùng để in hóa DOANH
đơn;
NGHIỆP
- Bộ phận kỹ thuật hoặc tên nhà cung ứng dịch vụ chịu trách nhiệm về mặt kỹ Với cơ
thuật tự in hóa đơn;
quan
- Trách nhiệm của từng bộ phận trực thuộc liên quan việc tạo, lập, luân chuyển quản lý
và lưu trữ dữ liệu hóa đơn tự in trong nội bộ tổ chức;
thuế sẽ
- Mẫu các loại hóa đơn tự in cùng với mục đích sử dụng của mỗi loại phải có giảm bớt
các tiêu thức để khi lập đảm bảo đầy đủ các nội dung hướng dẫn tại khoản 1 rất nhiều
Điều 4 Thông tư này.
gánh
2. LỢI ÍCH CỦA CÁC DOANH NGHIỆP KHI SỬ DỤNG HÓA ĐƠN TỰ nặng về
IN
nghiệp vụ

- DN hoàn toàn chủ động các công việc khởi tạo và phát hành hóa đơn;
quản lý.
- Đơn giản hóa việc phát hành, quản lý hóa đơn;
Điển hình
- Đơn giản hóa thủ tục kê khai thuế và tình hình sử dụng hóa đơn; hóa đơn
như có
mang theo nhiều hơn thông tin, hình ảnh đặc trưng của doanh nghiệp.
thể liên
- Thêm vào đó, DN sẽ dễ dàng tra cứu thông tin hóa đơn và kiểm soát phát
thông,
hành hóa đơn,
đối chiếu
- DN cũng tự chủ, tự chịu trách nhiệm với thông tin hóa đơn được phát hành dữ liệu về
và hạn chế rủi ro và đơn giản hơn trong công tác bảo quản, lưu trữ.
hóa đơn
- Sử dụng hóa đơn tự in, các doanh nghiệp sẽ không phải tốn thời gian khi chờ với hồ sơ
mua hóa đơn
hoàn thuế
- Sử dụng hóa đơn tự in, các doanh nghiệp sẽ tiết kiệm thời gian khi khai báo, của đối
đối chiếu cũng như đối chiếu dữ liệu hóa đơn
tượng
Sử dụng hóa đơn tự in: Giảm tải các chi phí phát sinh
nộp thuế,


hồ sơ kê khai quyết toán thuế, thúc đẩy nhanh tiến trình kê khai thuế qua
thuế, tiền
mạng, góp phần giảm thời gian cho nghiệp vụ thanh kiểm tra cũng như thủ tục phạt; Phạt
thuế.
20% số

4.Trường hợp: Nhiều dn lớn có nhiều cơ sở kinh doanh, lợi dụng việc tự tiền thuế
in hóa đơn , doanh nghiệp sẽ in hóa đơn với cùng một mã số để số thuế
thiếu đối
gtgt trong khi kê khai của nhiều cửa hàng chỉ bằng một cửa hàng và có với hành
thể giấu doanh số của những cửa hàng xuất trùng số seri hóa đơn.
vi khai
Theo điều 22 thông tư 39/2014/TT-BTC Hóa đơn được in hoặc khởi tạo theo sai dẫn
mẫu hóa đơn đã được phát hành của tổ chức, cá nhân khác hoặc in, khởi tạo đến thiếu
trùng số của cùng một ký hiệu hóa đơn là hóa đơn giả và là hóa đơn bất hợp số tiền
pháp
thuế phải
=>> Để ngăn chặn tình trạng trên cơ quan thuế đã có những biện pháp để ngăn nộp hoặc
chặn:
tăng số
- Lập quy trình kiểm tra hoá đơn tại cơ quan thuế ban hành năm
tiền thuế
được
2015 theo quyết định1403/QĐ-TCT
hoàn;
Nội dung kiểm tra hồ sơ, báo cáo về việc tạo, in phát hành, quản lý và Phạt từ 1
sử dụng hóa đơn của các tổ chức, cá nhân tại Cơ quan Thuế theo kế
đến 3 lần
hoạch.
số thuế
Đối với tổ chức được tự in hóa đơn và các tổ chức đặt in hóa đơn:
trốn đối
– Kiểm tra, đối chiếu các chỉ tiêu trên hồ sơ, báo cáo về hóa đơn của
với hành
quý này (hoặc tháng với trường hợp phải báo cáo tháng) với các chỉ
vi trốn

tiêu trong hồ sơ, báo cáo về hóa đơn của quý trước (hoặc tháng trước) thuế, gian
như: số lượng hóa đơn tồn kỳ trước chuyển sang; số lượng hóa đơn
lận thuế.
thông báo phát hành; số hóa đơn đã sử dụng; số hóa đơn hủy, mất,
Xử phạt
hỏng…
hình sự
– Kiểm tra tính liên tục, logic của số lượng hóa đơn xuất dùng được
đối với
phản ánh trên báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn để phát hiện tình
việc
trạng sử dụng cách số hóa đơn, trùng hóa đơn.
quản lý
– Đối chiếu các báo cáo của tổ chức đặt in hóa đơn và báo cáo tổ chức hóa đơn
nhận in hóa đơn xem có phù hợp không.
tài chính
Trường hợp qua kiểm tra, đối chiếu hồ sơ, báo cáo về hóa đơn và các Trong Bộ
hồ sơ có liên quan đến hóa đơn tại Cơ quan Thuế xác định được các tổ luật Hình
chức, cá nhân không đủ điều kiện để tự in hóa đơn hoặc vi phạm các
sự hiện
quy định về tạo, in, phát hành, quản lý và sử dụng hóa đơn thì công
hành, quy
chức kiểm tra hóa đơn phải lập biên bản vi phạm báo cáo Thủ trưởng định về
Cơ quan Thuế xử lý vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật. sai phạm
- Quy định xử phạt
hình sự
đối với
Cách làm này nay đã bị phát hiện. Tuy nhiên, theo một lãnh đạo ngành thuế, việc quản
việc in trùng hóa đơn này rất nguy hiểm, sẽ bị xử lý hình sự cả người bán
lý hóa

hàng lẫn đơn vị in hóa đơn, trong khi hành vi không xuất hóa đơn hoặc xuất đơn tài
hóa đơn không kịp thời, đầy đủ hầu như chỉ bị xử lý hành chính.
chính,
Từ năm 2015, khi DN vi phạm các dạng sai phạm hóa đơn bất hợp pháp nêu nếu DN
trên đều bị xử phạt. Cụ thể, theo khoản 2 điều 12 Thông tư số 10/2014/TTmắc sai
BTC của Bộ Tài chính, xử phạt từ 20 triệu đồng đến 50 triệu đồng đối với một phạm về
hành vi liên quan đến vi phạm chế độ quản lý và sử dụng hóa đơn tài chính
hình sự
2015. Bên cạnh đó, theo khoản 10 điều 1 Thông tư số 26/2015/TT-BTC
trong việc
(khoản 9 điều 2 Thông tư số 26/2015/TT-BTC) và theo Thông tư số
sử dụng
166/2013/TT-BTC ngày 16/11/2013 của Bộ Tài chính thì mức xử phạt về vi (thanh
phạm chính sách thuế GTGT năm 2015 như sau: Tính tiền chậm nộp:
quyết
0,05%/mỗi ngày tính trên số tiền chậm nộp đối với hành vi chậm nộp tiền


toán) hóa đơn tài chính thì Nhà quản lý (ban giám đốc) và những người có
Theo
liên quan trong DN như phòng kế toán, phòng kinh doanh, phòng đầu tư…
Thông tư
đều bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
92/2015/
Sai phạm hình sự trong việc sử dụng (thanh quyết toán) hóa đơn tài chính là TT-BTC
các sai phạm mang tính cố ý làm sai (cố tình mua bán hóa đơn, gửi giá, lập
của Bộ
hóa đơn khống, lập các hóa đơn, chứng từ giả để thanh quyết toán…). Việc
Tài
quản lý hóa đơn tài chính bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì hành vi đó phải

chính,
có đủ 4 yếu tố cấu thành tội phạm hình sự (khách thể, mặt khách quan, chủ thể
và mặt chủ quan của tội phạm). Như vậy, theo quy định của Bộ Luật Hình sự ngày 20thì hành vi của một cá nhân hay một nhóm cá nhân sử dụng hóa đơn để thanh 11-2015
quyết toán đã gây hậu quả nghiêm trọng cho xã hội đến mức bị truy cứu trách các hộ
nhiệm hình sự phải bao gồm 4 yếu tố cấu thành tội phạm như trên thì khi đó kinh
doanh cá
cá nhân hay nhóm cá nhân đó mới bị khởi tố, điều tra, truy tố và xét xử.
Thông thường, các dạng sai phạm hình sự điển hình về quản lý (thanh quyết thể phải
toán) hóa đơn tài chính mà các DN có thể gặp phải:
kê khai
Thứ nhất, sai phạm trong việc quản lý hóa đơn dẫn đến truy cứu trách nhiệm việc sử
hình sự về “tội in, phát hành, mua bán hóa đơn trái phép”. Cụ thể, theo khoản dụng hóa
1 điều 164 a Bộ Luật Hình sự sửa đổi bổ sung 2009 thì xử phạt từ 10 triệu
đơn để
đồng đến 100 triệu đồng. Ngoài ra, theo khoản 2,3 Điều 164 a Bộ Luật Hình áp mức
sự sửa đổi bổ sung 2009 thì xử phạt tù từ 01 năm đến 5 năm tù giam.
thuế
Thứ hai, sai phạm trong việc quản lý hóa đơn dẫn đến truy cứu trách nhiệm
khoán.
hình sự về “Tội bảo quản, quản lý hóa đơn chứng từ”. Cụ thể, theo khoản 1
điều 164 b Bộ Luật Hình sự sửa đổi bổ sung 2009 thì xử phạt từ 10 triệu đồng Theo
đến 100 triệu đồng. Ngoài ra, theo khoản 1,2,3 Điều 164 b Bộ Luật Hình sự quy định
mới này,
sửa đổi bổ sung 2009 thì xử phạt tù từ 03 tháng đến 5 năm tù giam.
ngoài
Thứ ba, sai phạm trong việc quản lý hóa đơn dẫn đến truy cứu trách nhiệm
thuế
hình sự về “Tội trốn thuế”. Cụ thể, theo khoản 1 điều 161 Bộ Luật Hình sự
sửa đổi bổ sung 2009 thì xử phạt từ 1 đến 5 lần số tiền thuế trốn. Theo khoản khoán
1,2,3,4 điều 161 Bộ Luật Hình sự sửa đổi bổ sung 2009 thì xử phạt tù từ cải như

tạo không giam giữ đến 7 năm tù giam.
trước
Thứ tư, sai phạm trong việc quản lý hóa đơn dẫn đến truy cứu trách nhiệm
đây, hộ
hình sự về “Tội cố ý làm trái các qui định quản lý kinh tế nhà nước gây hậu kinh
quả nghiêm trọng”. Cụ thể, theo khoản 4 điều 165 Bộ Luật Hình sự sửa đổi bổ doanh cá
sung 2009 thì người phạm tội bị tịch thu toàn bộ hay một phần tài sản. Ngoài
thể phải
ra, theo khoản 1,2,3 điều 165 Bộ Luật Hình sự sửa đổi bổ sung 2009 thì xử
nộp thêm
phạt tù từ 01 năm đến 20 năm tù giam.
Thứ năm, sai phạm trong việc quản lý hóa đơn dẫn đến truy cứu trách nhiệm khoản
hình sự về “Tội tham ô tài sản”. Theo khoản 5 điều 278 Bộ Luật Hình sự sửa thuế khi
đổi bổ sung 2009 thì xử phạt từ 10 triệu đồng đến 50 triệu đồng, tịch thu toàn sử dụng
bộ hay 1 phần tài sản phạm tội mà có. Ngoài ra, theo khoản 1,2,3 điều 278 Bộ hóa đơn
Luật Hình sự sửa ðổi bổ sung 2009 thì xử phạt tù từ 2 năm tù giam đến chung trực tiếp.
Về
thân hoặc tử hình.
Tài liệu tham khảo:
nguyên
1. Bộ luật Hình sự năm 2009/QH của Quốc hội;
tắc,
2. Nghị định 12/2015/NĐ-CP của Chính phủ;
phương
3.Thông tư số 39/2014/TT – BTC, Thông tư số 78/2014/TT-BTC, Thông tư số pháp tính
119/2014/TT-BTC, Thông tư số 10/2014/TT-BTC, Thông tư số 96/2015/TT- thuế
BTC, Thông tư số 26/2015/TT-BTC .

Chủ đề 3

khoán
được áp
dụng đối
với hộ


kinh doanh không thực hiện được sổ sách kế toán, không lưu giữ được - Trong
hóa đơn, chứng từ. Do đó, doanh thu khoán là doanh thu được tính cho năm
hoạt động kinh doanh không xác định được bằng sổ sách kế toán, hóa
2016,
đơn. Các hộ kinh doanh ổn định có thể tự xác định đươc mức doanh thu ngành
không xuất hóa đơn dưạ trên cơ sở doanh năm trước. Đối với hộ mới ra thuế sẽ
kinh doanh thì căn cứ theo mức của hộ có cùng ngành nghề nghề quy mô triển
cùng địa bàn. Đối với CQT, hàng năm đều có điều tra thực tế theo từng khai áp
địa bàn, từng ngành nghề để có cơ sở dữ liệu làm căn cứ ấn định mức
dụng thí
doanh thu nếu mức kê khai của hộ kinh doanh không phù hợp. Ngoài ra, điểm
mức doanh thu khoán còn có sự tham vấn của Hội đồng tư vấn thuế xã, khai
phương, thị trấn.
thuế, nộp
Mức thuế khoán năm 2016 của hộ kinh doanh vừa có doanh thu bán
thuế điện
hàng không xuất hóa đơn và doanh thu xuất hóa đơn thì :
tử đối
+ Đối với doanh thu không xuất hoá đơn: cơ quan thuế xây dựng mức với
thuế khoán dựa trên cở sở số liệu tự kê khai của hộ kinh doanh và tài liệu chuyển
điều tra khảo sát của cơ quan thuế sẽ được tham vấn của hội đồng tư vấn nhượng
thuế xã phường.
BĐS,
+ Đối với doanh thu xuất hóa đơn thì căn cứ vào doanh thu hóa đơn để nộp lệ

xác định doanh thu tính thuế
phí
Tại Thông tư 92 có sửa đổi, bổ sung một số nội dung về quản lý
trưởng
thuế, trong đó điểm đáng lưu ý đó là các nội dung về quản lý thuế
bạ và cá
đối với cá nhân kinh doanh như sau:
nhân cho
- Từ 2016 ngành thuế tăng cường công tác công khai thông tin hộ khoán thuê tài
qua các cấp, các ngành và nhân dân tại địa bàn có thể tham gia giám sát sản.
việc xác định doanh thu và mức thuế khoán của hộ kinh doanh, nhằm
Trong
mục đích công khai, minh bạch tạo điều kiện thuận lợi để cá nhân kinh thời gian
doanh thực hiện đúng theo chính sách pháp luật nhà nước.
tới
- Ngành thuế sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu tập trung về quản lý hộ kinh
ngành
doanh để phục vụ cho công tác quản lý theo rủi ro, tập trung vào các hộ thuế sẽ
kinh doanh như: cá nhân kinh doanh tại chợ biên giới, cá nhân kinh
tiếp tục
doanh VLXD có nguồn gốc tài nguyên khoáng sản, cá nhân sử dụng trên triển
10 lao động, cá nhân sử dụng nhiều hoá đơn của CQT, cá nhân kinh
khai áp
doanh quy mô lớn, có nhiều địa điểm kinh doanh.
dụng
- Từ 2016 ngành thuế sẽ triển khai uỷ nhiệm thu thuế đối với hộ kinh
khai
doanh thông qua các tổ chức như: ban quản lý chợ, TTTM, các DN trong thuế, nộp
lĩnh vực bưu chính, viễn thông, điện lực, ...
thuế điện

- Từ 01/01/2016 cơ quan thuế sẽ thực hiện quản lý chặt chẽ hơn nhằm tử đối
hạn chế việc hộ khoán lợi dụng hoá đơn của cơ quan thuế vì các mục
với tất cả
đích hợp thức hoá chi phí đầu vào cho doanh nghiệp hoặc các đơn vị sử các cá
dụng tiền NSNN. Đối với hộ khoán lớn, chủ yếu là cung cấp hàng hoá, nhân
dịch vụ là đầu vào của doanh nghiệp, thường xuyên phải sử dụng nhiều khác bao
hoá đơn thì sẽ được yêu cầu thành lập doanh nghiệp để thực hiện sổ sách gồm cả
kế toán, xuất hoá đơn và nộp thuế theo thực tế kinh doanh; Đối với hộ hộ
khoán quy mô nhỏ, chủ yếu cung cấp hàng hoá, dịch vụ cho người tiêu khoán.
dùng, sử dụng ít hoá đơn thì sẽ phải nộp thuế khoán đồng thời nộp thuế Khi áp
theo hoá đơn phát sinh, thay vì trước đây hộ khoán chỉ phải nộp thuế bổ dụng
sung nếu doanh thu trên hoá đơn cao hơn doanh thu khoán.
khai
thuế, nộp


thuế điện tử, hộ kinh doanh sẽ không phải trực tiếp đến cơ quan quan
thuế khai thuế hay đến kho bạc để nộp thuế mà có thể thực hiện việc
khai thuế, nộp ở bất kỳ đâu. Về phương pháp áp dụng công nghệ thông
tin cũng sẽ rất đơn giản, cá nhân có thể thực hiện qua internet hoặc mạng
lưới viễn thông như có thể nộp thuế tại nhà bằng điện thoại thông
thường
Đối với hộ khoán từ năm 2016 doanh thu khoán được xác định không
bao gồm doanh thu hóa đơn. Quy định mới sẽ minh bạch và tạo điều
kiện để người dân và các cơ quan ban ngành liên quan có thể giám sát
việc quản lý thuế đối với hộ khoán. - Việc thành lập doanh nghiệp sẽ có
thể làm tăng chi phí quản lý đối với hộ kinh doanh. Tuy nhiên, việc thực
hiện sổ sách kế toán hộ kinh doanh sẽ chủ động trong việc thực hiện
nghĩa vụ thuế, kê khai theo thực tế phát sinh, không phụ thuộc vào việc
ấn định của cơ quan thuế. Hộ kinh doanh nên cân nhắc để lựa chọn hình

thực nộp thuế phù hợp.
Kết luận: dù áp dụng mức thuế khoán nhưng doanh nghiệp vẫn khó có
thể lách hay trốn thuế. Do vậy, doanh nghiệp chuyển đổi cơ sở để trốn
thuế là khó có thể xẩy ra. Thuế là khoản đóng góp bắt buộc thu vào ngân
sách nhà nước để thực hiện các tiêu công, do vậy mong các đơn vị
nghiêm chỉnh chấp hành để mang lại sự công bằng lành mạnh cho nền
kinh tế.