Hiệu quả sử dụng của chế phẩm sinh học Aminomixpolyvit trên gà đẻ tại trại gia cầm khoa Chăn nuôi thú y, trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên (Khóa luận tốt nghiệp)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (5.38 MB, 57 trang )
I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
---------------------
PH
NG HOÀNG QU CHÂU
tài:
HI U QU S
D NG C A CH PH M SINH H C AMINOMIX-
POLYVIT TRÊN GÀ
TR
NG
T I TR I GIA C M KHOA CH N NUÔI THÚ Y,
I H C NÔNG LÂM THÁI NGUYÊN
KHÓA LU N T T NGHI P
H
ào t o
IH C
: Chính quy
Chuyên ngành
: Ch n nuôi thú y
Khoa
: Ch n nuôi thú y
Khóa h c
: 2011 - 2015
Thái Nguyên - n m 2015
I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
---------------------
PH
NG HOÀNG QU CHÂU
tài:
HI U QU S
D NG C A CH PH M SINH H C AMINOMIX-
POLYVIT TRÊN GÀ
TR
T I TR I GIA C M KHOA CH N NUÔI THÚ Y,
NG
I H C NÔNG LÂM THÁI NGUYÊN
KHÓA LU N T T NGHI P
H
ào t o
IH C
: Chính quy
Chuyên ngành
: Ch n nuôi thú y
L p
: K43 - CNTY - N02
Khoa
: Ch n nuôi thú y
Khóa h c
: 2011 - 2015
Gi ng viên h
ng d n
: GS. TS. T Quang Hi n
Thái Nguyên - n m 2015
i
L IC M
N
Trong th i gian h c t p và rèn luy n t i tr
ng
i h c Nông Lâm Thái
Nguyên c ng nh trong th i gian th c t p t i tr i gia c m khoa Ch n nuôi Thú y tr
ng
i h c Nông Lâm Thái Nguyên, tôi ã nh n
c s giúp
quý báu c a các th y giáo, cô giáo trong Ban Giám hi u, Ban Ch nhi m
khoa Ch n nuôi - Thú y cùng toàn th các th y cô giáo trong khoa ã t n tình
gi ng d y, dìu d t tôi hoàn thành t t ch
lòng tin v ng b
ng trình h c, t o cho tôi có
c
c trong cu c s ng và công tác sau này.
Nhân d p này, tôi xin chân tr ng c m n Ban Giám hi u nhà tr
ng,
Ban Ch nhi n khoa Ch n nuôi - Thú y cùng toàn th các th y giáo, cô giáo
tr
ng
i h c Nông Lâm Thái Nguyên ã t n tình d y b o tôi trong toàn
khóa h c.
c bi t tôi xin g i l i c m n chân thành và sâu s c
h
ng d n GS.TS. T Quang Hi n ã quan tâm giúp
n giáo viên
t n tình và t o m i
i u ki n giúp tôi trong su t quá trình th c t p và hoàn thành khóa lu n.
Qua ây, tôi xin bày t lòng bi t n t i gia ình, b n bè và nh ng ng
thân ã th
ng xuyên t o m i i u ki n giúp
i
, giành nh ng tình c m và s
ng viên vô cùng quý báu cho tôi trong su t th i gian h c t p nghiên c u và
trong quá trình hoàn thành khóa lu n này.
Cu i cùng, tôi xin kính chúc các th y giáo, cô giáo luôn m nh kh e,
h nh phúc, thành công trong công tác,
t nhi u k t qu t t trong gi ng d y
và nghiên c u khoa h c.
Tôi xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, ngày tháng n m 2015
Sinh viên
Ph
ng Hoàng Qu Châu
ii
DANH M C CÁC B NG
Trang
B ng 3.1:
S
b trí thí nghi m ............................................................... 22
B ng 4.1.
L ch dùng vaccine cho àn gà .................................................... 31
B ng 4.2:
T l nuôi s ng c a gà thí nghi m qua các tu n tu i (%) .......... 34
B ng 4.3:
T l
c a gà, n ng su t, s n l ng tr ng qua các tu n tu i
và toàn k .................................................................................... 36
B ng 4.4:
Kh i l
B ng 4.5:
Các ch tiêu ánh giá ch t l
B ng 4.6:
Tiêu t n th c n cho 10 qu tr ng.............................................. 42
B ng 4.7:
S b h ch toán th c n và thu c thú y/ 1 gà
ng tr ng gà qua các tu n tu i (g) ................................. 38
ng tr ng c a gà thí nghi m ......... 40
. ....................... 44
iii
DANH M C CÁC HÌNH
Trang
Hình 4.1: Bi u
n ng su t tr ng gà qua các tu n tu i ................................. 37
Hình 4.2: Bi u
kh i l
Hình 4.3: Bi u
tiêu t n th c n cho 10 qu tr ng (kg) .............................. 43
ng tr ng gà qua các tu n tu i ............................... 39
iv
DANH M C CÁC T , C M T
Ch vi t t t
Cs
VI T T T
Ý ngh a
C ng s
ng
C
k
i ch ng
ng kính
G
Gam
Kg
Kilogam
Nxb
Nhà xu t b n
TN
Thí nghi m
TNHH
Trách nhi n h u h n
TTT
Tiêu t n th c n
v
M CL C
Trang
PH N 1: M
1.1.
tv n
U ........................................................................................... 1
................................................................................................... 1
1.2. M c ích nghiên c u .................................................................................. 2
1.3. M c tiêu nghiên c u................................................................................... 2
1.4. Ý ngh a c a
tài ....................................................................................... 2
PH N 2: T NG QUAN TÀI LI U ................................................................. 3
2.1. C s khoa h c ........................................................................................... 3
2.1.1. Kh n ng sinh s n c a gia c m .............................................................. 3
2.1.2. Vài nét v gi ng gà Ai C p ................................................................... 16
2.1.3. Vài nét v ch ph m s d ng trong thí nghi m .................................... 16
2.2. Tình hình nghiên c u trong n
c và ngoài n
c ..................................... 19
2.2.1. Tình hình nghiên c u trong n
c.......................................................... 19
2.2.2. Tình hình nghiên c u ngoài n
c ......................................................... 20
PH N 3:
IT
NG, N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U.... 22
3.1.
it
ng và ph m vi nghiên c u............................................................ 22
3.2.
a i m và th i gian ti n hành ............................................................... 22
3.3. N i dung nghiên c u ................................................................................ 22
3.4. Ph
3.4.1. Ph
ng pháp nghiên c u và các ch tiêu theo dõi ................................... 22
ng pháp nghiên c u....................................................................... 22
3.4.2. Các ch tiêu và ph
3.4.3. Ph
ng pháp theo dõi................................................... 23
ng pháp x lý s li u..................................................................... 26
PH N 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N ............................. 27
4.1. Công tác ph c v s n xu t ....................................................................... 27
4.1.1. N i dung, ph
ng pháp và k t qu ph c v s n xu t ........................... 27
4.1.2. K t lu n v công tác ph c v s n xu t .................................................. 32
4.2. K t qu nghiên c u .................................................................................... 33
vi
4.2.1. T l nuôi s ng ...................................................................................... 33
4.2.2. nh h ng c a ch ph m sinh h c Aminomic-polyvit n t l
và
n ng su t, s n l ng tr ng qua các tu n tu i. ................................................. 35
4.2.3. nh h ng c a ch ph m sinh h c Aminomix-polyvit n kh i l ng
tr ng ................................................................................................................ 38
4.2.4. nh h ng c a ch ph m sinh h c Aminomix-polyvit n ch t l ng
tr ng ................................................................................................................ 39
4.2.5. Hi u su t s d ng th c n cho s n xuât tr ng ...................................... 41
4.2.6. Hi u qu kinh t khi b sung ch ph m sinh h c Aminomix-polyvit. . 43
PH N 5: K T LU N, T N T I VÀ
NGH ........................................... 45
5.1. K t lu n .................................................................................................... 45
5.2.
ngh ..................................................................................................... 45
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................... 46
1
PH N 1
M
1.1.
U
tv n
Vi t Nam là m t n
c nông nghi p, ngoài tr ng tr t, ngành ch n nuôi
gi v trí r t quan tr ng trong s nghi p phát tri n n n kinh t c a
Xu h
ng phát tri n nông nghi p theo con
ang di n ra m nh m .
hàng
c bi t là ngành ch n nuôi gia c m
cho nên th c ph m có ch t l
ng l n th c ph m có giá
i tiêu dùng. Tr
ng cao ang
i dân ngày m t nâng cao,
c quan tâm chú ý r t nhi u
c tình hình ó, òi h i ngành ch n nuôi nói chung
và ngành ch n nuôi gia c m nói riêng c n ph i có nh ng b
v công tác gi ng, k thu t ch m sóc nuôi d
ng th i
i tiêu dùng thì yêu c u
ch m sóc và nuôi d
ng các quy
nh v
c
áp ng
c
i tiêu dùng.
ti n t i m t n n nông nghi p ch t l
nhu c u c a ng
c phát tri n m i
ng m i có th
yêu c u v th c ph m ngày càng kh t khe c a ng
môi tr
c quan tâm
ng cao cho nhu c u xã h i trong th i gian ng n.
Xã h i phát tri n, nhu c u cu c s ng c a ng
c a ng
c.
ng thâm canh công nghi p hoá
u vì nó có kh n ng áp ng nhanh m t l
tr dinh d
tn
ng, hi n
i áp ng
t ra ó là: Các ho t
ng
ng, ngoài c c u t ch c, quy mô h p lý còn ph i áp
m b o an toàn sinh h c, an toàn th c ph m và an toàn
ng, trong ó vi c ng d ng r ng rãi nh ng thành t u khoa h c và
công ngh vào s n xu t nông nghi p là i u ki n tiên quy t. Qua ó h n ch
s d ng các hóa ch t, kháng sinh…gây nh h
thay vào ó là t ng c
ng t i s c kh e con ng
i,
ng s d ng các ch ph m sinh h c. Trên th c t , trong
vài n m g n ây, vi c s d ng ch ph m sinh h c trong ch n nuôi gia súc, gia
c m t i Vi t Nam ã
c bi t
n nh ng ch a
c s d ng r ng rãi.
S d ng ch ph m sinh h c trong ch n nuôi có nhi u u i m v
nh : T ng n ng su t, ch t l
ng, ít d ch b nh, không gây nh h
t tr i
ng tiêu c c
2
n s c kh e con ng
i, v t nuôi, gi i quy t t t môi tr
phát t th c ti n trên, chúng tôi ti n hành nghiên c u
d ng c a ch ph m sinh h c Aminomix-polyvit trên gà
khoa Ch n nuôi thú y, tr
ng
ng ch n nuôi. Xu t
tài: "Hi u qu s
t i tr i gia c m
i h c Nông Lâm Thái Nguyên".
1.2. M c ích nghiên c u
- S d ng ch ph m sinh h c nh m h n ch vi c s d ng kháng sinh,
làm t ng s c
kháng c a gà, t
ó t ng hi u qu ch n nuôi gà.
-Góp ph n gi m thi u t n d kháng sinh trong th t,
m b o v sinh an
toàn th c ph m.
1.3. M c tiêu nghiên c u
Khuy n cáo
i v i ng
i ch n nuôi gia c m trong vi c s d ng ch
ph m sinh h c vào s n xu t.
1.4. Ý ngh a c a
tài
1.4.1.Ý ngh a trong khoa h c:
B sung t li u nghiên c u v ch ph m sinh h c Aminomix-polyvit s
d ng trên gà
.
1.4.2.Ý ngh a trong th c ti n:
K t qu nghiên c u
tài là c s
khuy n cáo
i v i ng
nuôi gia c m trong vi c s d ng ch ph m sinh h c vào s n xu t.
i ch n
3
PH N 2
T NG QUAN TÀI LI U
2.1. C s khoa h c
2.1.1. Kh n ng sinh s n c a gia c m
*
c i m c quan sinh s n c a gia c m
Gà là loài
tr ng, c u t o c quan sinh s n
gà mái bao g m: bu ng
tr ng, ng d n tr ng và l huy t.
- Bu ng tr ng:
Bu ng tr ng là n i hình thành lòng
giàu dinh d
- t bào tr ng. T bào tr ng r t
ng, có ý ngh a quan tr ng trong quá trình phát tri n c a phôi thai.
Các b ph n khác c a tr ng nh : lòng tr ng, màng v , v c ng là do ng d n
tr ng t o ra (Ngô Gi n Luy n, 1994) [9]. Trong th i k
bu ng tr ng trái và ph i
u p tr ng, c hai
u hình thành phát tri n. Nh ng ngày p th 5
bu ng tr ng trái phát tri n l n h n bu ng tr ng bên ph i,
n 7,
n khi gia c m tr
thành, ch có m t bu ng tr ng và ng d n tr ng trái phát tri n và ho t
ng
ng ch c
n ng. Còn bu ng tr ng và ng d n tr ng bên ph i không phát tri n.
S l
ng t bào tr ng trong bu ng tr ng r t l n, bu ng tr ng gà có
kho ng 586-3605 t bào tr ng
l
ng bu ng tr ng thay
các giai o n phát tri n khác nhau và tr ng
i theo tr ng thái ch c n ng (tu i) (Nguy n Duy
Hoan và Tr n Thanh Vân, 1998) [5].
ng d n tr ng:
Theo
c i m hình thái và ch c n ng sinh lý, ng d n tr ng
làm 5 ph n: Loa kèn, ph n ti t lòng tr ng, ph n eo, t cung và âm
d n tr ng c a gà dài kho ng 10-20cm,
v ic
ng
cao có th dài 40-60cm,
Hoan, Tr n Thanh Vân, 1998) [5].
ng kính 0,3-0,8mm, khi
c chia
o.
ng
tr ng
ng kính kho ng 1mm (Nguy n Duy
4
+S l
c c u t o tr ng và s hình thành tr ng:
Tr ng gia c m là m t lo i t bào sinh s n kh ng l bao g m: V c ng,
màng v , lòng tr ng và lòng
.
V tr ng bao b c bên ngoài lòng tr ng, lòng
v tr ng
c ph m t l p keo dính do âm
ma sát, t o i u ki n d dàng cho vi c
khu n vào tr ng,
. Phía ngoài cùng c a
o ti t ra, có tác d ng làm gi m
tr ng và ng n ch n s xâm nh p t p
ng th i c ng có tác d ng làm gi m s b c h i n
cc a
tr ng gà.
Thành ph n ch y u c a v tr ng là v c ng,
0,6mm và không
u, dày nh t
m ng nh t
u to c a qu tr ng. Trên b m t c a v tr ng có nhi u l
khí. D
ph n
ph n
dày trung bình 0,2-
i l p v là hai l p màng àn h i
quan tr ng trong quá trình trao
màng v so v i kh i l
u nh , gi m d n t i thành bên và
u có tính truy n khí, có ý ngh a
i khí giúp phôi phát tri n. T l ph n v ,
ng tr ng ch chi m 10-20%.
Lòng tr ng chi m 56% g m 4 l p thành ph n và t l : l p loãng ngoài
23%, l p
này dao
vào
c gi a 57%, l p loãng gi a 17%, l p
ng ph thu c vào kh i l
ng tr ng,
c trong 3%, nh ng ch s
t
i c a tr ng, ph thu c
c i m gi ng loài và cá th .
Lòng
là t bào tr ng c a gia c m, có d ng hình c u,
kho ng 35-40cm, kh i l
ng chi m 32% so v i kh i l
ng kính
ng tr ng. Lòng
có
c u t o bao g m: màng nguyên sinh ch t và nhân. Màng t bào m ng, dao
ng trong kho ng 16-20 micromet, có tính àn h i và th m th u ch n l c.
Nguyên sinh ch t ch a bào quan: Ty th , l p th , l
i golgi, trung tâm t bào,
th vùi, các axit amin, protein, gluxit, lipit, ph c h p lipoprotein. Trung tâm
nguyên sinh ch t có h c lòng
phôi phát tri n giai o n
- là n i thu hút, t p trung ch t dinh d
ng
u. Nhân t bào hình tròn, màu nh t h n nguyên
5
sinh ch t và n m trên nguyên sinh ch t. Trong nhân ch a ADN, ARN và các
ôi nhi m s c th .
- S hình thành tr ng trong ng d n tr ng:
Quá trình hình thành tr ng là m t quá trình sinh lý ph c t p, có s
i u
ch nh hoocmon. T bào tr ng thành th c tách kh i bu ng tr ng, chuy n vào túi
lòng
ho c tr c ti p vào loa kèn. Lòng
sau ó di chuy n xu ng d
d ng l i
i và d n d n hình thành dây ch ng lòng
ti p t c di chuy n xu ng ph n ti t lòng tr ng và
ngoài
c bao b c b i m t lòng tr ng
tác d ng c
loa kèn kho ng 20 phút,
nh hình d ng lòng
ây kho ng 2,5
. Lòng
n 3 gi , phía
c (g i là l p trong lòng tr ng
c), có
. Ph n ti t lòng tr ng c a ng d n tr ng ti p
t c hình thành l p lòng tr ng loãng và hoàn ch nh khi tr ng
n ph n eo. Khi
tr ng di chuy n qua ph n ti t lòng tr ng thì ch có 40-60% lòng tr ng
c hình
thành. Ph n eo ti t lòng tr ng d ng h t ki u keratin, ây chính là thành ph n hình
thành màng trong d
i v c ng. Tr ng d ng l i
t o thành màng ngoài d
i v c ng,
ng th i
ph n eo, tích t các ch t ti t
ph n eo c ng x y ra quá
trình tích l y l p ngoài lòng tr ng loãng. Tr ng qua ph n eo m t kho ng 70
phút. Tr ng ti p t c qua ph n t cung m t kho ng 19-20 gi . T i ây các t bào
bi u mô t cung ti t ra ch t ti t t o thành m t l p màng v ngoài c ng, không
màu và óng ánh. Tr ng ra âm
o r t nhanh và ra ngoài l huy t. T ng th i gian
hình thành tr ng trong toàn b các thành ph n c a ng d n tr ng m t kho ng
23,5-24 gi .
* Các ch tiêu ánh giá s c s n xu t tr ng c a gia c m
- Kh n ng sinh s n c a gia c m
duy trì s phát tri n c a àn gia c m thì kh n ng sinh s n là y u t
c b n quy t
nh
n quy mô, n ng su t và hi u qu ch n nuôi gia c m. S n
ph m c a ch n nuôi là th t và tr ng, trong ó s n ph m tr ng
h
ng s n xu t chính c a gà h
ng tr ng. Còn gà h
c coi là
ng th t (c ng nh gà
6
ng tr ng) kh n ng sinh s n quy t
h
nh
n s phân àn, di truy n gi ng,
m r ng quy mô àn gia c m. Sinh s n là ch tiêu c n quan tâm trong công
tác gi ng gia c m.
các giai o n khác nhau thì
nhau rõ r t. Nói chung,
c i m sinh s n c ng khác
các loài gia c m khác nhau thì nh ng
s n c ng khác nhau rõ r t (
ng H u Lanh, 1999 [7]). Tr n
d n (theo Ph m Minh Thu, 1996) [16]) ã vi t "Con ng
ó con ng
i m i có s l
ng ông
ình Miên và cs
i chú tr ng
s n c a gia c m vì không nh ng ch c n ng ó liên quan
loài ó mà t
c i m sinh
n sinh
n s sinh t n c a
o gia c m
s d ng hai
s n ph m chính là th t và tr ng ph c v cho nhu c u c a con ng
i".
Tr ng là s n ph m quan tr ng c a gia c m, ánh giá kh n ng s n xu t
c a gia c m ng
i ta không th không chú ý t i s c
Theo Brandsch và Bilchel (1978) [1] thì s c
+ Tu i
u hay tu i thành th c
+ Chu k
tr ng hay c
ng
tr ng c a gia c m.
tr ng ph thu c 5 y u t :
tr ng
+ T n s th hi n b n n ng òi p
+ Th i gian ngh
+ Th i gian
c bi t là ngh
kéo dài hay chu k
Các y u t trên có s
mùa ông
(hay tính n
nh s c
)
i u khi n b i ki u gen di truy n c a t ng gi ng
gia c m khác nhau.
- Tu i
u
ó là tu i b t
u ho t
ng sinh d c và tham gia quá trình sinh s n.
i v i gia c m mái, tu i thành th c sinh d c là tu i b t
tiên.
ây là m t trong nh ng y u t
m t àn gà cùng l a thì tu i
tt l
qu tr ng
ng
qu tr ng
n n ng su t tr ng.
u
iv i
u tiên là th i i m t i ó àn gà
5%. Theo Brandsch và Bilchel (1978) [1] thì nh ng àn gà có tu i
qu tr ng
tu i
nh h
u
u l n h n 245 ngày cho s n l
qu tr ng
ng tr ng th p h n nh ng gà có
u nh h n 215 ngày là 6,9 qu .
7
Theo Siegel Dunmington (d n theo Bùi Th Oanh, 1996) [12], thì kh i
l
ng c th và c u trúc thành ph n c th là nh ng nhân t
nh h
ng
n
tính thành th c c a gà mái.
Tu i
tr
ng
tr ng
u ph thu c vào ch
nuôi d
ng, các y u t môi
c bi t là th i gian chi u sáng. Th i gian chi u sáng dài s thúc
gia c m
s m. Tu i
u s m hay mu n liên quan
m t th i i m nh t
th nh tu i th
n kh i l
ng c th
nh. Nh ng gia c m thu c gi ng bé có kh i l
ng thành th c s m h n nh ng gia c m có kh i l
l n. Trong cùng m t gi ng, c th nào
ki n th i ti t khí h u và
c nuôi d
y
ng c
ng c th
ng, ch m sóc t t, i u
dài ngày chi u sáng phù h p s có tu i thành th c
sinh d c s m h n. Nhi u công trình nghiên c u ã minh ch ng tu i thành
th c sinh d c s m là tr i so v i tu i thành th c sinh d c mu n.
- N ng su t tr ng
N ng su t tr ng hay s n l
tr ng
ra trên m t
ng tr ng c a m t gia c m mái là t ng s
n v th i gian.
i v i gia c m thì ây là ch tiêu quan
tr ng, nó ph n ánh tr ng thái sinh lý và kh n ng ho t
N ng su t tr ng ph thu c nhi u vào loài, gi ng, h
ng c a h sinh d c.
ng s n xu t, mùa v và
c i m c a cá th . N ng su t tr ng là m t tính tr ng s l
thu c nhi u vào i u ki n ngo i c nh. N ng su t tr ng
c
ng
và th i gian kéo dài s
ây là ch tiêu ánh giá s c
m it
c ánh giá qua
.
tr ng c a gia c m.
nh cao c a t l
ng quan v i n ng su t tr ng. Gi ng gia c m nào có t l
dài trong th i k sinh s n, ch ng t là gi ng t t, n u ch
thì n ng su t sinh s n s cao. Gà ch n th có t l
chu k
ng nên nó ph
, sau ó t ng d n và t l
d n và t l
th p
t cao
dinh d
có
cao và kéo
ng
th p trong vài tu n
mb o
uc a
nh ng tu n ti p theo r i gi m
cu i k sinh s n. N ng su t tr ng/n m c a m t qu n th
8
gà mái cao s n
c th hi n theo quy lu t, c
tháng th hai, th ba sau ó gi m d n cho
C
ng
tr ng là s c
gian này có th lo i tr
liên quan
c
ng
nh h
n chu k
tr ng cao nh t vào
n h t chu k
tr ng.
tr ng trong m t th i gian ng n. Trong th i
ng c a môi tr
tr ng. Chu k
và th i gian chi u sáng.
t o trong ch n nuôi gà
ng
ng. Th i gian kéo dài s
có
kéo dài hay ng n ph thu c vào
ây là c s
. Gi a các tr t
, gà th
áp d ng chi u sáng nhân
ng có nh ng kho ng th i
gian òi p. S xu t hi n b n n ng òi p ph thu c nhi u vào y u t di
truy n vì
h
các gi ng khác nhau có b n n ng p khác nhau. i u này ch u nh
ng nhi u b i y u t nh : Nhi t
và Bilchel (1978) [1], thì nhi t
th i y u t gen ch u tác
ng... Theo Brandsch
cao và bóng t i kích thích s ham p,
ng ph i h p gi a các gen th
gi i tính. Trên c s t l
v ch t l
, ánh sáng, dinh d
ng
ng và gen liên k t
hàng ngày ho c tu n cho phép ánh giá ph n nào
ng gi ng và m c
nh h
ng c a ngo i c nh
n kh n ng s n
xu t c a àn gia c m. C ng theo Brandsch và Bilchel (1978) [1] cho r ng gà
th t n ng cân
th
ít h n do t n t i nhi u th vàng nên l n át bu ng tr ng
ng xuyên h n so v i gà dòng tr ng.
Th i gian ngh
tr ng c n m. Gà th
c
ng
ng n hay dài có nh h
ng hay ngh
ng tr c ti p
này còn do khí
i th c n, chu chuy n àn. Là m t tính tr ng s l
di truy n cao, do ó ng
ng
mùa ông do nguyên nhân gi m d n v
và th i gian chi u sáng t nhiên. Ngoài ra s ngh
h u, s thay
ns nl
ng có h s
i ta có th c i thi n di truy n b ng cách ch n l c
gi ng. Trong ch n l c c n chú ý t i ch s trung bình chung c a gi ng. Kh i
l
ng tr ng ph thu c vào kh i l
d
ng t i gà sinh s n.
l
ng tr ng gi ng, t l
ng c th , gi ng, tu i
ng th i kh i l
p n , kh i l
, tác
ng tr ng l i quy t
ng dinh
nh t i ch t
ng và s c s ng c a gà con. Nó là ch
tiêu không th thi u c a vi c ch n l c con gi ng.
9
Brandsch và Bilchel (1978) [1] cho r ng hi n nay ch a có cách nào t ng
kh i l
ng c a qu tr ng mà không
ng th i t ng kh i l
c ng là m t trong nh ng nguyên nhân ph i h n ch kh i l
55-60g
l
ng c th .
ng tr ng
ó
m c
phù h p v i sinh lý c a gà và k thu t p n . Ngoài ra t ng kh i
ng tr ng còn làm t ng chi phí th c n.
Theo Brandsch và Bilchel (1978) [1] cho bi t: Tr ng gia c m khi b t
u
nh h n tr ng gia c m tr ng thành. Kh i l ng tr ng ph thu c tr c ti p vào chi u
dài, chi u r ng c a qu tr ng c ng nh kh i l ng lòng tr ng, lòng
và v .
Theo Nguy n Duy Hoan, Tr n Thanh Vân (1998) [5] trong cùng m t
tu i
thì kh i l ng tr ng t ng lên ch y u do kh i l ng lòng tr ng l n h n nên giá tr
n ng l ng gi m d n. Kh i l ng gà con khi n th ng b ng 62-78% kh i l ng
tr ng ban
u. Kh i l ng tr ng c a các lo i gi ng khác nhau thì khác nhau.
Ngoài ra, m t tính tr ng s l
thành n ng su t tr ng ó là kh i l
ánh giá ch t l
ng quan tr ng là thành ph n th hai c u
ng tr ng. Nó là m t ch tiêu quan tr ng
ng tr ng gi ng, t l n , ch t l
ng và s c s ng c a gà con.
Ranch (1971) (d n theo Nguy n Th Thanh Bình, 1998) [2] ã cho r ng kh i
l
ng này t ng d n
n cu i chu k
. Bùi Quang Ti n và Nguy n Hoài T o
(1985) [17], khi nghiên c u trên gà Rhoderi cho th y h
0,33(Nguy n Huy
60g n
này là -
t,1991) [4]. Nguy n Duy Nh và Nguy n Th San (1984)
[11], khi nghiên c u p tr ng gà Plymouth Rock dòng DT3
lu n tr ng có kh i l
s
ng 50-54g n
i 8 ã cho k t
t 72,6%. Còn tr ng có kh i l
ng 56-
t 57,9%.
*M ts
-
c i m sinh h c c a tr ng gia c m
c i m hình thái
+ Hình d ng qu tr ng: Là m t
c quy
c tr ng c a t ng cá th , vì v y nó
nh di truy n rõ r t. Theo Brandsch và Bilchel (1978) [1] thì t l
gi a chi u dài và chi u r ng c a qu tr ng là m t ch s
n
nh 1:0,75. Hình
10
d ng qu tr ng t
h
ng
i n
nh, s bi n
ng theo mùa c ng không có nh
ng l n. Nói chung, hình d ng qu tr ng luôn có tính di truy n b n v ng
và có nh ng bi n d không rõ r t.
+ V tr ng: V tr ng là ph n b o v c a tr ng, nó c ng
ng th i t o ra
màu s c bên ngoài qu tr ng. Màu s c v tr ng ph thu c vào gi ng, lá tai và
t ng lo i gia c m khác nhau. Phía ngoài
c ph m t l p keo dính do âm
o ti t ra. L p keo dính này có tác d ng làm gi m
o và tr ng, t o i u ki n thu n l i cho vi c
d ng h n ch s b c h i n
ma sát gi a thành âm
tr ng, khi
ra nó có tác
c c a tr ng và ng n c n s xâm nh p c a t p
khu n t bên ngoài.
+
dày c a v tr ng có nh h
tri n c a phôi. Th i gian,
y ut
m trong quá trình p c ng ch u nh h
dày v tr ng. Do ó,
ng c a y u t môi tr
m i loài gia c m khác nhau v tr ng có
th i i m khác nhau, môi tr
ng c a
dày v là m t ch tiêu ánh giá ch t l
tr ng quan tr ng. Nó ch u nh h
truy n.
ng t i vi c b o qu n tr ng và s phát
ng và y u t di
dày khác nhau và
ng khác nhau v tr ng c ng có
nhau. Trong th c t ta có th th y hi n t
ng
m i
dày khác
ng v tr ng m ng khi kh u ph n
c a th c n thi u canxi.
+ Ch t l
ng v tr ng th hi n
ý ngh a trong v n chuy n và p tr ng.
dày và
dày v tr ng gà
0,229 - 0,373 mm (Ngô Gi n Luy n (1994) [9]) xác
0,3 - 0,34 mm,
b n c a v tr ng. Nó có
t 0,311mm và t
nh v tr ng gà dày t
ch u l c là 2,44 - 3 kg/cm 2 . Theo Nguy n Duy Hoan, Tr n
Thanh Vân (1998) [5] thì ch t l
ng v tr ng không nh ng ch u nh h
ng
c a các y u t nh canxi (70% canxi c n cho v tr ng là l y tr c ti p t th c
n), ngoài ra v tr ng hình thành c n có photpho, vitamin D3, vitamin K, các
nguyên t vi l
ng... Khi nhi t
6 - 10% khi ó gia c m
t ng t 20 - 300 C thì
dày v tr ng gi m
ra tr ng không có v ho c b bi n d ng.
11
+ Lòng tr ng: Là ph n bao b c bên ngoài lòng
, nó là s n ph m c a
ng d n tr ng. Lòng tr ng ch y u là albumin giúp cho vi c cung c p khoáng
và mu i khoáng, tham gia c u t o lông, da trong quá trình phát tri n c th
giai o n phôi. Ch t l
ng lòng tr ng
c xác
nh qua ch s lòng tr ng và
n v Haugh. H s di truy n c a tính tr ng này khá cao.
Theo Nguy n Duy Hoan, Tr n Thanh Vân (1998) [5] thì cho r ng: Ch s
lòng tr ng
mùa ông cao h n mùa xuân và mùa hè. Tr ng gà mái t và gà mái
già có ch s lòng tr ng th p h n gà mái ang
lâu, ch s lòng tr ng c ng b th p i. Ch t l
gà n thi u protein và vitamin nhóm B.
ng lòng tr ng còn kém i khi cho
ánh giá ch t l
ta quan tâm t i ch s lòng tr ng. Nó
c so v i trung bình c ng
tu i sinh s n. Tr ng b o qu n
i
c tính b ng t l chi u cao lòng tr ng
ng kính nh và
tr ng. Ch s lòng tr ng ch u nh h
ng lòng tr ng ng
ng kính l n c a lòng tr ng
ng c a gi ng, tu i, ch
nuôi d
ng và
th i gian b o qu n.
+ Lòng
: Là t bào tr ng có d ng hình c u
c bao b c b i màng lòng
có tính àn h i, nh ng s
th i gian b o qu n, gi a có h c lòng
nguyên sinh ch t
hai
u lòng
. Ch s lòng
c,
c gi
. Ch t l
n
àn h i này gi m theo
n i v i a phôi l y ch t dinh d
cung c p cho phôi phát tri n. Lòng
n m gi a lòng tr ng
quy t
ng kính 35 - 40mm và
có
m
ng t
c cao
nh nh dây ch ng là nh ng s i protein
ng lòng
c ánh giá d a trên ch s lòng
c tính b ng t l gi a chi u cao lòng
so v i
ng kính
c a nó.
+ Lòng
bao g m: n
c, protein, các axit amin không thay th
c,
các lo i vitamin... Ngô Gi n Luy n (1994) [9] cho bi t: Khi ch s này xu ng
0,33 t c lòng
b bi n d ng. Theo Ngô Gi n Luy n (1994) [9] thì: Ch s
lòng
i h n lòng tr ng và ch s lòng
ít bi n
b t ng nhi t
và b o qu n lâu dài.
b gi m t 0,25 - 0,29 n u
12
ph thu c vào s c t màu và caroten có trong th c n.
Màu lòng
Màu lòng
n
nh trong su t th i gian
n c a gà mái thay
i tr
tr ng, nó thay
i khi kh u ph n
c vài tu n. Tuy không bi u th giá tr dinh d
c a tr ng nh ng nó có giá tr th
ng
ng ph m l n.
-Ch s Haugh (HU)
Là ch s
ánh giá ch t l
tr ng và chi u cao lòng tr ng
càng cao, tr ng
t ch t l
ng tr ng xác
nh thông qua kh i l
c. Ch s HU càng cao thì ch t l
ng t t. Ch s này ch u nh h
ng tr ng
ng c a nhi u y u
t tác
ng nh : Th i gian b o qu n tr ng, tu i gia c m, b nh t t, nhi t
môi tr
ng, s thay lông, gi ng, dòng.
-T l
T l
ng
pn
p n c a gia c m
c xác
v i s tr ng có phôi. ây là tính tr ng
nh b ng t l (%) s con n ra so
u tiên bi u hi n s c s ng
t l n c a tr ng không nh ng ch ng minh
i con,
c tính di truy n v sinh l c c a
gi ng mà còn là s xác minh v s liên quan gi a t l n v i c u t o c a
tr ng. Theo Nguy n Duy Hoan, Tr n Thanh Vân (1998) [5] cho r ng: Kh i
l
ng tr ng, s cân
h
ng t i t l
i gi a các thành ph n c u t o và c u trúc v tr ng nh
p n . Nh ng qu tr ng quá l n hay quá nh
n kém h n nh ng qu tr ng có kh i l
u có kh n ng
ng trung bình. Khi kh i l
t 45 - 64g thì kh n ng n là 87%, kh i l
ng tr ng
ng tr ng nh h n 45g thì kh
n ng n gi m xu ng còn 80% còn nh ng tr ng có kh i l
ng v
t quá 64g
thì kh n ng n là 71%.
* Các y u t
nh h
ng
S c s n xu t tr ng là
h
n s c s n xu t tr ng c a gia c m
c i m ph c t p và bi n
ng, nó ch u nh
ng b i t ng h p các y u t bên trong và bên ngoài.
- Gi ng, dòng: nh h
ng
n s c s n xu t m t cách tr c ti p. C th
gi ng Leghorn trung bình có s n l
ng 250 - 270 tr ng/n m, gà L
ng
13
ng 177 tr ng/n m. V s n l
Ph
ng tr ng, nh ng dòng ch n l c k th
t ch tiêu cao h n nh ng dòng ch a
s nl
c ch n l c k kho ng 15 - 30% v
ng.
- Tu i gia c m: Có liên quan ch t ch t i s
quy lu t,
gà s n l
tr ng c a nó. Nh m t
ng tr ng gi m d n theo tu i, trung bình n m th hai
gi m 15 - 20% so v i n m th nh t, còn v t thì ng
l
c i m di truy n cá th . S n l
quan thu n v i s n l
ns c
ng tr ng c a 3 - 4 tháng
ng
ns c
tr ng r t rõ r t.
tr ng gi m xu ng r t nhi u so v i mùa xuân,
Nhi t
tr ng.
môi tr
i u ki n n
tr ng c a gia c m, nó
u tiên t
ng
ng tr ng c n m.
- Mùa v : nh h
n
c ra, mùa hè s c
n mùa thu l i t ng lên.
ng xung quanh: Liên quan m t thi t
c ta nhi t
là 14 - 220C. N u nhi t
l
c l i, n m th hai cho s n
ng tr ng cao h n 9 -15%.
- Tu i thành th c sinh d c: Liên quan
là
ng
d
ns nl
ch n nuôi thích h p v i gia c m
i gi i h n th p thì gia c m ph i huy
ng
tr ng
ng n ng
ng ch ng rét và trên gi i h n cao s th i nhi u qua hô h p.
- Ánh sáng: nh h
ng
ns nl
nh qua th i gian chi u sáng và c
ng tr ng c a gia c m. Nó
ng
c xác
chi u sáng. Yêu c u c a gà
th i gian chi u sáng 12 - 16h/ngày, có th s d ng ánh sáng t nhiên và
ánh sáng nhân t o
m b o gi chi u sáng và c
ng
chi u sáng 3 -
3,5w/m2. Theo Brandsch và Bilchel (1978) [1], cho bi t th i gian gà
tr ng th
ng t 7 - 17 gi , nh ng a s
– 9 gi
t 17,7% so v i t ng gà
v i các n
c, cho nên c
gi chi m 60%
- C
c
ng
ng
ng
vào bu i sáng. C th s gà
trong ngày.
n
7
c ta do khí h u khác
trong ngày cao nh t kho ng t 8 - 12
n 70%.
tr ng: Liên quan m t thi t v i s n l
tr ng cao thì s n l
ng tr ng cao và ng
c l i.
ng tr ng, n u
14
tr ng: Chu k
- Chu k
n khi ng ng
th hai. Chu k
tr ng
tr ng liên quan t i v n gia c m con mà b t
ng
gà là m t n m. Nó có m i t
v i tính thành th c sinh d c, nh p
tr ng, s c b n
i u ki n bình th
u và k t thúc
tr ng và chu k
tr ng.
tr ng gia c m ngh
ng, thay lông l n
ánh giá gia c m
và thay lông,
u tiên là nh ng i m quan tr ng
t t hay x u. Nh ng con thay lông s m th
kém và kéo dài th i gian thay lông t i 4 tháng. Ng
thay lông mu n và nhanh th i gian ngh
s n th i gian ngh
lông m i, có con
u tiên
ng quan thu n
ng tr ng ph thu c vào th i gian kéo dài chu k
- Thay lông: Sau m i chu k
con
qu tr ng
và thay lông, ó là chu k th nh t và l p l i ti p t c chu k
các tháng khác nhau, th
tr ng. S n l
c tính t khi
ch 4 - 5 tu n và
d
i hai tháng,
ng là nh ng
c l i, nhi u con
c bi t là àn cao
l i ngay sau khi ch a hình thành b
ngay trong th i gian thay lông. Ngoài ra gia c m
còn ch u s chi ph i tr c ti p c a khí h u, dinh d
tr ng
ng, th c n, ch m sóc,
qu n lý, tính p bóng...
* Nhu c u dinh d
Nhu c u dinh d
ng c a gà
ng gà
c xác
s n xu t tr ng, nhu c u sinh tr
Nhu c u n ng l
ng:
nh trên nhu c u duy trì, nhu c u
ng ( i v i giai o n
gà
u gà
).
, nhu c u protein và m t s axit amin là
khá cao. Gà s d ng protein là thành ph n c u trúc quan tr ng nh t
th
ng v t. T t c nh ng bi u hi n c a s s ng
u g n li n v i protein t
gluxit và lipit, nên protein ph i l y t th c n m t cách
y
và theo t l h p lý. Ng
iv ic
i ta ã tính r ng
u
nv is l
ng
duy trì s s ng, c 1kg
th tr ng c n 3g protein/ngày và t o ra 100g tr ng c n 28g protein, b i vì
trong 100g tr ng có 11,2g protein, mà hi u su t s d ng protein trong th c n
t o tr ng kho ng 40%. Nhu c u protein c ng thay
i theo tu i và s c
c a gia c m. Theo Nguy n Duy Hoan và Tr n Thanh Vân (1998) [5] thì vai
trò c a axit amin trong c th là r t a d ng, là thành ph n ch y u c a c th .
Axit amin gi m t vai trò quan tr ng trong nuôi d
ng gia súc gia c m.
15
Nhu c u v khoáng:
d ng
gà mái
, ph n l n canxi c a th c n
cs
t o thành v tr ng, vì th n u thi u canxi trong th c n có th ng ng
hoàn toàn. C m t qu tr ng c n 2g canxi nên yêu c u hàm l
trong kh u ph n gà
trên d
ng khoáng
i 3,5% trong kh u ph n. Gà mái n u thi u
canxi s
ra tr ng v m ng hay hoàn toàn không có v . Nhu c u photpho
cho gà
t 0,5 - 0,6% trong th c n h n h p (H i liên hi p gia c m Vi t
Nam, 1995). Ngoài ra, gà
l
còn có nhu c u v các nguyên t khoáng a vi
ng nh : Mn, Zn, Cu, Co, I, ... Tùy yêu c u v i s l
ng ít nh ng các
nguyên t này tham gia c u t o v tr ng, làm b n v tr ng, làm t ng t l
tr ng có phôi và t l n .
Nhu c u v n
m tc an
c: T t c các quá trình tiêu hóa
c. S phân gi i các ch t dinh d
các s n ph m c a s phân gi i các ch t ch
d ng dung d ch. Do ó, n
l
ng n
c. Bùi
ng là m t quá trình th y phân và
c h p thu vào thành ru t d
c trong c th v a là dung môi, v a là ph
ti n v n chuy n các ch t dinh d
có 66% là n
u ph thu c vào s có
ng. C th gà mái có t i 60% là n
i
ng
c, tr ng
c L ng, Lê H ng M n (2007) [8] cho bi t gà tiêu th
c g p 2 - 3 l n so v i th c n trong ngày. C
ph thu c vào i u ki n khí h u,
ng
b ch in
c
thông thoáng c a ti u khí h u chu ng
nuôi và s c s n xu t c a gia c m.
Nhu c u vitamin: Là nh ng ch t
c s d ng v i hàm l
ng r t nh ,
nh ng l i vô cùng quan tr ng. Vitamin tham gia h u h t các ph n ng sinh
hóa h c trong c th . Gà
thi u h t m t l
r t nh y c m v i s thi u h t vitamin, th m chí
ng nh vitamin c ng làm nh h
gà. Vitamin nh h
ng t i quá trình trao
ng
n s c s n xu t c a
i protein, hydratcacbon, khoáng,
nó có tác d ng nâng cao hi u su t s d ng các ch t dinh d
ng. Trong ch n
nuôi, vitamin óng vai trò quan tr ng trong vi c nâng cao n ng su t và ch t
l
ng s n ph m.
16
2.1.2. Vài nét v gi ng gà Ai C p
Tháng 4 n m 1997 B nông nghi p và phát tri n nông thôn giao cho
trung tâm nghiêm c u gi ng gia c m Th y Ph
th
c nh p t Ai C p.
ng nghiên c u gi ng gà ch n
ây là gi ng gà kiêm d ng tr ng th t có kh n ng
thích nghi t t v i i u ki n nuôi bán ch n th . Sau khi nuôi th nghi m
trung tâm gà có nh ng u i m sau.
Gà Ai C p có thân hình nh g n nhanh nh n, bay nh y t t, chân cao
màu en chì có hai hàng v y, ti t di n hình nêm ch ng t gà theo h
d ng tr ng. Da tr ng lông en,
u tr ng, mào
n
ng
t
ng kiêm
i, có kh n ng
tìm ki m th c n t t phù h p v i i u ki n nuôi bán ch n th .
Gà Ai C p có kh ch ng
s ng
n 5 tu n tu i
b nh t t và t l nuôi s ng cao. T l nu i
t 98,06% và 17 tu n tu i tính trung bình c tr ng +
mái là 97,03% và giai o n sinh s n
t 91,19%.
Gà Ai C p có hi u qu s d ng th c n cho t ng tr ng
bình. Tiêu t n th c n/kg t ng kh i l
t n th c n/10 qu tr ng
m c trung
ng t 1-17 tu n tu i là 4,44 kg và tiêu
giai o n 30 - 40 tu n tu i là 1,67 - 2,36kg. Gà Ai
C p có kh n ng sinh tr
ng t t kh i l
ng c
th lúc 5 tu n tu i
314,16g. Lúc 17 tu n tu i 1279,48g. T l tr ng có phôi trung bình
t l tr ng n /tr ng p
89,87%.
t 86,55% có lúc
c bi t t l gà lo i 1
2.1.3. Vài nét v ch ph m s d ng trong thí nghi m
Thành ph n ch ph m Aminomix - polyvit:
M i kg ch ph m có :
- Saccharomyces sp: 125 t t bào s ng
- Lactobacillus acidophilus: 20 t t bào s ng
- Streptococcus faccium: 20 t t bào s ng
- Vitamin nhóm B, khoáng vi l
ng
t 93%,
t 93 - 94%, t l n /phôi
t 98,86%.
t
t
17
- Acid amin t ng h p
- Enzym: proteaza, alpha ajzlaza
- ông d
- Tá d
c quý hi m
cv a
Công d ng
- Gia c m chóng l n,
- Phòng
nhi u tr ng, phòng
c b nh cúm
c b nh tiêu ch y
- V t nuôi lông m
t, ng nhi u
- T ng c
kháng cho v t nuôi
ng s c
- Gi m thi u mùi hôi trong phân
Cách dùng
- Tr n
u ch ph m vào th c n h n h p, cho n su t quá trình nuôi
- Ch n nuôi nh l :
- Gà, ngan, v t: 500g/50kg hay 1000g/100kg th c n h n h p
Th i gian ng ng s d ng: Không c m ng ng s d ng tr c khi gi t m .
C ch tác d ng:
Ch ph m có mùi th m
ti t ra ngo i men, hi p
thu tri t
c bi t, d ng b t, t i x p, có vi sinh v t s ng
ng v i men tiêu hóa c a v t nuôi, giúp v t nuôi h p
tiêu t n th c n mà t ng tr ng nhanh. Các vi sinh v t làm cân
b ng h vi sinh v t
ng ru t, c ch vi khu n có h i.
Vài nét v m t s thành ph n chính trong ch ph m
Saccharomyces:
Saccharomyces là m t chi n m men
c s d ng r ng rãi trong ngành
th c ph m nh làm bánh mì, s n xu t c n. Saccharomyces có ngh a là n m
ng và là lo i vi sinh v t duy nh t
th gi i. Nguyên li u chính dùng
hóa ch t khác s
c s n xu t v i quy mô r t l n trên
s n xu t men là r m t, ngoài ra m t s
c cung c p trong quá trình nuôi c y men
b sung các
