1
TR
I H C THÁI NGUYÊN
NG
I H C NÔNG LÂM
NÔNG TH TH O
Tên
tài:
ÁNH GIÁ HI U QU S
D NG
T S N XU T
NÔNG NGHI P T I HUY N PH C HÒA, T NH CAO B NG
KHÓA LU N T T NGHI P
H ào t o
Chuyên nghành
Khoa
Khóa h c
Gi ng viên h ng d n
IH C
: Chính quy
: a chính môi tr ng
: Qu n lý tài nguyên
: 2011 – 1015
: GS.TS. Nguy n Th
ng
Thái Nguyên, 2015
i
L IC M
N
Trong su t 4 n m h c t p và rèn luy n o c t i tr ng
i h c
Nông lâm Thái Nguyên, b n thân em ã nh n
c s d y d , ch b o t n tình
c a các th y giáo, cô giáo trong khoa Qu n lý Tài Nguyên, c ng nh các th y
cô giáo trong ban giám hi u nhà tr ng, các phòng ban và phòng ào t o c a
tr ng i h c Nông lâm Thái Nguyên.
ây là m t kho ng th i gian r t quý báu, b ích và có ý ngh a vô cùng
l n i v i b n thân em. Trong quá trình h c t p và rèn luy n t i tr ng em
ã
c trang b m t l ng ki n th c v chuyên môn, nghi p v và m t l ng
ki n th c v xã h i nh t nh
sau này khi ra tr ng em không còn ph i b
ng và có th óng góp m t ph n s c l c nh bé c a mình ph c v cho s
nghi p công nghi p hóa và hi n i hóa t n c và tr thành ng i công dân
có ích cho xã h i.
hoàn thành t t nhi m v th c t p t t nghi p
c giao và hoàn
ch nh các n i dung c a khóa lu n t t nghi p này, ngoài s ph n u và n l c
c a b n thân, em ã nh n
c s giúp
t n tình và r t tâm huy t c a các
th y giáo, cô giáo trong khoa Qu n lý tài nguyên c bi t là s giúp
t n
tình c a GS.TS. Nguy n Th
ng.
ng th i b n thân em còn nh n
c
s quan tâm và giúp
c a các bác, các chú, các cô, các anh, các ch trong
V n phòng ng ký t ai chi nhánh Ph c Hòa thu c V n phòng ng ký t
ai t nh Cao B ng.
V i t m lòng bi t n c a mình b n thân em xin bày t s bi t n vô
cùng sâu s c và chân thành t i các th y giáo, cô giáo trong khoa Qu n lý tài
nguyên, các th y cô giáo c a tr ng i h c Nông Lâm Thái Nguyên, cùng
các chú, các cô, các anh, các ch trong V n phòng ng ký t ai chi nhánh
Ph c Hòa ã giúp
em hoàn thành t t nghi p v th c t p
c giao và có
c k t qu th c t r t t t ó là b n khóa lu n t t nghi p này.
Em xin chân thành c m n !
Thái Nguyên,ngày … tháng 04 n m 2015
Sinh viên
Nông Th Th o
ii
DANH M C CÁC CH
ASEAN
VI T T T
: Hi p h i các Qu c gia ông Nam Á
(Association of Southeast Asian Nations)
IRRI
: Vi n nghiên c u lúa qu c t
FAO
: T ch c L ng th c và Nông nghi p Liên Hi p Qu c
(Food and Agriculture Organization of the United Nations)
LUT
: Lo i hình s d ng
GTSX
: Giá tr s n xu t
CPTG
: Chi phí trung gian
GTGT
: Giá tr gia t ng
TNHH
: Thu nh p h n h p
T
: Thu
K
: Kh u hao tài s n c
L
: Lao
ng thuê ngoài
L
: Lao
ng
UBND
: U ban nhân dân
PTNT
: Phát tri n nông thôn
TNT
: Thu nh p thu n
TT
: Th tr n
C
: Cao
TB
: Trung bình
T
: Th p
LM
: Lúa mùa
LX
: Lúa xuân
t (Land use type)
nh
iii
M CL C
Ph n 1.M
U ............................................................................................... 1
1.1. Tính c p thi t c a
1.2. M c tiêu c a
tài ............................................................................. 1
tài ..................................................................................... 2
1.3. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a
tài ................................................... 3
Ph n 2. T NG QUAN TÀI LI U .................................................................... 4
2.1.
t và vai trò c a
t
i v i s n xu t nông nghi p .................................. 4
2.1.1. Khái ni m và quá trình hình thành
2.1.2. Vai trò và ý ngh a c a
2.2. Tình hình s d ng
t .................................................... 4
t ai trong nông nghi p ................................... 4
t nông nghi p trên Th gi i và Vi t Nam ................ 5
2.2.1. Tình hình s d ng
t nông nghi p trên Th gi i................................... 5
2.2.2. Tình hình s d ng
t nông nghi p c a Vi t Nam ................................. 6
2.3. M t s nghiên c u v hi u qu s d ng
t nông nghi p ......................... 9
2.3.1. Khái quát v hi u qu .............................................................................. 9
2.3.2. Hi u qu s d ng
2.3.3. Nh ng y u t
t............................................................................... 9
nh h
ng
n hi u qu s d ng
2.3.4. L a ch n các ch tiêu ánh giá hi u qu s d ng
2.3.5. Các ch tiêu ánh giá hi u qu s d ng
2.4. Xu h
ng s d ng
2.4.1. Nh ng xu h
t nông nghi p theo h
t nông nghi p ...... 13
t nông nghi p ..................... 13
ng hàng hoá ...................... 15
ng phát tri n nông nghi p trên Th gi i ........................ 16
2.4.2. Ph
ng h
2.5. Xác
nh các lo i hình s d ng
ng phát tri n nông nghi p Vi t Nam ................................. 18
2.5.1. Lo i hình s d ng
2.5.2. C s
t nông nghi p ........ 11
t b n v ng .......................................... 20
t ............................................................................ 20
ánh giá các lo i hình s d ng
t b n v ng trong
s n xu t nông nghi p...................................................................................... 20
Ph n 3.N I DUNG VÀ PH
3.1.
it
NG PHÁP NGHIÊN C U ...................... 22
ng và ph m vi nghiên c u............................................................ 22
iv
3.2. Th i gian và
a i m nghiên c u............................................................ 22
3.3. N i dung nghiên c u ................................................................................ 22
3.3.1. ánh giá i u ki n t nhiên, kinh t - xã h i c a huy n Ph c Hòa...... 22
3.3.2. i u tra hi n tr ng và xác
nh các lo i hình s d ng
t
s n xu t nông nghi p c a huy n ..................................................................... 22
3.3.3. ánh giá hi u qu và l a ch n các lo i hình s d ng
t
s n xu t nông nghi p ....................................................................................... 23
3.3.4.
xu t lo i hình s d ng
t s n xu t nông nghi p và gi i
pháp phát tri n phù h p cho s n xu t nông nghi p t i huy n Ph c Hòa ........ 23
3.4. Ph
ng pháp nghiên c u.......................................................................... 23
3.4.1. Ph
ng pháp ch n i m nghiên c u ..................................................... 23
3.4.2.Ph
ng pháp thu th p s li u ................................................................. 23
3.4.3.Ph
ng pháp chuyên gia ........................................................................ 24
3.4.4. Ph
ng pháp t ng h p và x lý s li u ................................................ 24
3.4.5. Ph
ng pháp tính hi u qu các lo i hình s d ng
t .......................... 24
Ph n 4. K T QU VÀ TH O LU N ........................................................... 26
4.1. i u ki n t nhiên, kinh t - xã h i huy n Ph c Hòa .............................. 26
4.1.1. i u ki n t nhiên ................................................................................. 26
4.1.2. i u ki n kinh t - xã h i ...................................................................... 29
4.1.3. Nh n xét chung v
i u ki n t nhiên - kinh t xã h i ......................... 33
4.2. Hi n tr ng s d ng
t c a huy n ............................................................ 34
4.2.1. Hi n tr ng s d ng
t c a huy n Ph c hòa ......................................... 34
4.2.2. Hi n tr ng s d ng
t nông nghi p c a huy n .................................... 37
4.2.3. Hi n tr ng các cây tr ng chính n m 2014 ............................................ 38
4.3. ánh giá hi u qu các lo i hình s d ng
trên
t s n xu t nông nghi p
a bàn huy n Ph c Hòa .......................................................................... 39
4.3.1. Hi n tr ng lo i hình s d ng t s n xu t nông nghi p trên a bàn huy n......... 39
4.3.2. Mô t các lo i hình s d ng
t ............................................................ 41
v
4.4. ánh giá hi u qu s d ng
t s n xu t nông nghi p.............................. 45
4.4.1. Hi u qu kinh t .................................................................................... 45
4.4.2. Hi u qu xã h i ..................................................................................... 52
4.4.3. Hi u qu môi tr
ng ............................................................................. 55
4.4.4. ánh giá t ng h p c a các lo i hình s d ng
4.5. L a ch n và
nh h
ng s d ng
t nông nghi p cho huy n Ph c Hòa 61
4.5.1. Tiêu chu n l a ch n LUT s d ng
4.5.2. Quan i m khai thác s d ng
4.5.3. L a ch n và
nh h
t ................................. 59
t b n v ng ................................. 61
t .......................................................... 61
ng s d ng
t s n xu t nông nghi p ................ 62
4.6. M t s gi i pháp nâng cao hi u qu s d ng
t nông nghi p
cho huy n Ph c Hòa........................................................................................ 63
4.6.1. Gi i pháp chung .................................................................................... 63
4.6.2. Gi i pháp c th .................................................................................... 67
Ph n 5. K T LU N VÀ
NGH ................................................................ 70
5.1. K t lu n .................................................................................................... 70
5.2.
ngh ..................................................................................................... 71
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................... 73
vi
DANH M C CÁC HÌNH
B ng 4.1: Tình hình chuy n d ch c c u kinh t c a huy n Ph c Hòa
trong nh ng n m g n ây ................................................................................ 30
B ng 4.2: S l
ng m t s v t nuôi chính trên
B ng 4.3: Phân b dân c n m 2014 theo
B ng 4.4. Hi n tr ng s d ng
B ng 4.5. Hi n tr ng
a bàn huy n ....................... 31
n v hành chính......................... 33
t c a huy n Ph c Hòa n m 2013 ................ 35
t nông nghi p c a huy n n m 2013 .......................... 37
B ng 4.6. N ng su t, s n l
ng m t s cây tr ng chính n m 2014................ 39
B ng 4.7. Các lo i hình s d ng
t s n xu t nông nghi p c a
huy n Ph c Hòa .............................................................................................. 40
B ng 4.8. M t s
c i m c a các LUT tr ng cây hàng n m ....................... 41
B ng 4.9. Hi u qu kinh t c a các lo i cây tr ng chính ................................ 46
B ng 4.10. Phân c p hi u qu kinh t các LUT s n xu t nông nghi p .......... 47
B ng 4.11. Hi u qu kinh t các lo i hình s d ng
t .................................. 48
B ng 4.12. Hi u qu kinh t c a LUT cây n qu .......................................... 51
B ng 4.13. Hi u qu xã h i c a các LUT ....................................................... 53
B ng 4.14. Hi u qu môi tr
ng c a các LUT ............................................... 55
1
Ph n 1
M
1.1. Tính c p thi t c a
U
tài
t ai là m t tài nguyên quý giá
c a các ngành, các l nh v c
là t li u s n xu t
uc n
c bi t, là
it
i v i m i qu c gia. M i ho t
n m t di n tích
t nh t
nh.
ng
t ai
ng c a s n xu t nông nghi p.
Ngày nay, xã h i phát tri n, dân s t ng nhanh kéo theo nh ng òi h i
ngày càng t ng v l
ng th c và th c ph m, ch
v n hóa, xã h i. Con ng
i ã tìm m i cách
c ng nh các nhu c u v
khai thác
mãn nh ng nhu c u ngày càng t ng ó. Các ho t
tích
t ai nh m th a
ng y ã làm cho di n
t nông nghi p v n có h n v di n tích ngày càng b thu h p,
làm gi m
màu m và gi m tính b n v ng trong s d ng
quá trình ô th hoá làm cho qu
kh n ng khai hoang
ng th i
t. Ngoài ra, v i
t nông nghi p ngày càng gi m, trong khi
t khác chuy n sang
t nông
nghi p l i r t h n ch . Do v y, vi c ánh giá hi u qu s d ng
t nông
nghi p t
t m i và các lo i
ó l a ch n các lo i hình s d ng
t có hi u qu ,
s d ng h p
lý theo quan i m sinh thái và phát tri n b n v ng ang tr thành v n
mang tính ch t toàn c u ang
iv im tn
c các nhà khoa h c trên th gi i quan tâm.
c có n n kinh t nông nghi p là ch y u nh
nghiên c u, ánh giá hi u qu s d ng
Vi t Nam,
t nông nghi p càng tr nên c n
thi t h n bao gi h t.
Huy n Ph c Hòa n m cách thành ph Cao B ng 60 km v phía
ông,
là m t huy n tr ng tâm phát tri n kinh t c a t nh Cao B ng. T ng di n tích
t nhiên c a huy n là 25.129,40 ha, bao g m 9
tr n và 7 xã). Trong nh ng n m qua
ng b và nhân dân các dân t c huy n
Ph c Hòa ã phát huy truy n th ng quê h
a ph
ng, n l c ph n
n v hành chính (02 th
ng, nh ng ti m n ng l i th c a
u, tích c c, thi ua lao
ng s n xu t, t o s
chuy n bi n rõ r t trên các l nh v c kinh t xã h i, an ninh qu c phòng. Tuy
2
nhiên vi c s d ng
t c a huy n trong nh ng n m qua cho th y còn nhi u
h n ch : ch a khoanh
nh
c di n tích
t tr ng lúa c n b o v ,
lâm nghi p ch a th c hi n nghiêm ng t các quy
h , r ng
c d ng, vi c chuy n
i c c u cây tr ng v t nuôi theo h
ph
a bàn ch a t
ng. Bên c nh ó di n tích
t
nh v b o v r ng phòng
xu t hàng hóa còn ch m, phát tri n nuôi tr ng th y s n và các ho t
v , du l ch trên
iv i
ng s n
ng d ch
ng x ng v i ti m n ng, l i th c a
a
t nông nghi p ngày càng b thu h p do ph i
chuy n m c ích sang các lo i
t khác, vi c bù
p l i di n tích
t nông
nghi p b m t là vô cùng khó kh n.
Vì v y, vi c nghiên c u ánh giá hi u qu s d ng
m b o an ninh l
ng th c và gi gìn
cb ns cc a
t nông nhi p,
a ph
ng là m t
yêu c u h t s c quan tr ng và c n thi t trong th i gian t i. Xu t phát t th c
t
ó, d
hi n
is h
ng d n c a GS.TS. Nguy n Th
tài: " ánh giá hi u qu s
d ng
ng, tôi ti n hành th c
t s n xu t nông nghi p t i
huy n Ph c Hòa, t nh Cao B ng".
1.2. M c tiêu c a
tài
1.2.1. M c tiêu t ng quát
Trên c s
ánh giá hi u qu l a ch n lo i hình s d ng
t s n xu t nông
nghi p có hi u qu b n v ng trên a bàn huy n Ph c Hòa, t nh Cao B ng.
1.2.2. M c tiêu c th
- ánh giá nh ng thu n l i và khó kh n c a i u ki n t nhiên - kinh t
xã h i tác
-
ng
n s n xu t nông nghi p c a huy n.
ánh giá hi n tr ng các lo i hình s d ng
t s n xu t nông nghi p
c a huy n.
- ánh giá hi u qu các lo i hình s d ng
- Xác
t s n xu t nông nghi p c a huy n.
nh và l a ch n các lo i hình s
nghi p phù h p và
d ng
t s n xu t nông
xu t s d ng h p lý, nâng cao hi u qu s d ng
t
3
áp ng yêu c u ti n t i công nghi p hoá - hi n
i hoá và phát tri n nông
nghi p b n v ng.
1.3. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a
K t qu nghiên c u c a
tài
tài có th s d ng làm tài li u tham kh o
cho các c quan nhà n
c có th m quy n c a huy n Ph c Hòa trong vi c quy
ho ch s d ng s n xu t
t nông nghi p. Các khuy n cáo v lo i hình s d ng
t phù h p, cung c p cho nông dân l a ch n h p lý
xu t
t hi u qu cao, b n v ng.
chuy n
ic c us n
4
Ph n 2
T NG QUAN TÀI LI U
2.1.
t và vai trò c a
t
i v i s n xu t nông nghi p
2.1.1. Khái ni m và quá trình hình thành
t
t nông nghi p là t t c nh ng di n tích
c s d ng vào m c ích
s n xu t nông nghi p nh tr ng tr t, ch n nuôi, nuôi tr ng thu s n, di n tích
nghiên c u thí nghi m ph c v cho s n xu t nông nghi p. K c di n tích
t
lâm nghi p và các công trình xây d ng c b n ph c v cho s n xu t nông lâm
nghi p.
2.1.2. Vai trò và ý ngh a c a
t ai trong nông nghi p
t ai óng vai trò quy t
ng
nh s t n t i và phát tri n c a xã h i loài
i, nó là c s t nhiên, là ti n
nh n m nh “
t là m , lao
là m t phòng thí nghi m v
ch t, là v trí
cho m i quá trình s n xu t. Cac Mác ã
ng là cha c a m i c a c i v t ch t xã h i”, “
i, là kho tàng cung c p các t li u lao
t
ng, v t
nh c , là n n t ng c a t p th ” Các Mac (1949). Th c t
cho th y, trong quá trình phát tri n xã h i loài ng
i, s hình thành và phát
tri n m i n n v n minh v t ch t, v n hóa tinh th n, các thành t u khoa h c
công ngh
u
c xây d ng trên n n t ng c b n - s d ng
Trong s n xu t nông lâm nghi p
ch y u,
it
tr ng v t nuôi
n
ng tr c ti p c a con ng
i th c hi n các ho t
i trong quá trình
ng c a mình tác
ng vào cây
t o ra s n ph m.
t tham gia tích c c vào quá trình s n xu t, cung c p cho cây tr ng
c, không khí và các ch t dinh d
và phát tri n. Nh v y,
và ch t l
t
c bi t quan tr ng:
ng ch u s tác
s n xu t: là n i con ng
-
c coi là t li u s n xu t
c bi t và không th thay th . Ngoài vai trò là c s không gian,
còn có hai ch c n ng
- Là
t ai
t.
ng c n thi t cho cây tr ng sinh tr
ng
t g n nh tr thành m t công c s n xu t. N ng su t
ng s n ph m ph thu c vào
phì nhiêu c a
t. Trong t t c các
5
t li u s n xu t dùng trong nông nghi p ch có
(L
t m i có ch c n ng này
ng V n Hinh, 2003)
2.2. Tình hình s d ng
t nông nghi p trên Th gi i và Vi t Nam
2.2.1. Tình hình s d ng
t nông nghi p trên Th gi i
Trong s n xu t nông lâm nghi p thì
t ai là nhân t quy t
nh, có ý
ngh a vô cùng quan tr ng. Trên th gi i m c dù n n s n xu t nông nghi p c a
các n
c phát tri n không gi ng nhau nh ng t m quan tr ng c a nó
i s ng con ng
i thì qu c gia nào c ng th a nh n. H u h t các n
iv i
c
u
coi nông nghi p là c s , n n t ng c a s phát tri n. Tuy nhiên, khi dân s
ngày m t t ng nhanh thì nhu c u l
lên
t, nh t là
t nông nghi p. Trong khi ó
t nông nghi p l i có xu h
nghi p.
m b o an ninh l
t ai là
v và t ng
it
ng th c loài ng
t không
ng l n
ng các bi n
, trong khi ó các bi n pháp b o
ng
t b thoái hóa trên ph m vi toàn th
n n ng su t, ch t l
t ai trên th gi i phân b không
m c dù có di n tích
i ph i t ng c
c chú tr ng d n t i h u qu môi tr
sinh thái b phá v , hàng lo t di n tích
gi i, gây nh h
c bi t qu
t ai ph c v cho m c ích nông nghi p. Vì
ng b khai thác tri t
phì cho
t ai l i có h n,
ng gi m do chuy n sang các m c ích phi nông
pháp khai thác, khai hoang
v y,
ng th c, th c ph m là m t s c ép r t l n
ng nông s n.
ng
u
các châu l c. Châu Á
t nông nghi p khá cao so v i các châu l c khác nh ng
t nông nghi p ch chi m t l di n tích th p trong t ng di n tích t nhiên,
trong khi ó Châu Á là khu v c có t l dân s
gia dân s
Pakistan…
ông nh t nhì th gi i nh : Trung Qu c,
Châu Á
tr ng tr t nh n
tri u ha ang
nhi t
ông trên th gi i, có các qu c
t
n
, Indonexia,
i núi chi m 35% t ng di n tích, ti m n ng
t
c tr i là khá l n kho ng 407 tri u ha, trong ó x p x 282
c tr ng tr t và kho ng 100 tri u ha n m ch y u trong vùng
i m c a ông Nam Á.
6
ông Nam Á là m t khu v c có dân s khá ông trên th gi i nh ng
di n tích canh tác th p, trong ó ch có Thái Lan là di n tích
u ng
i khá nh t và Vi t Nam là qu c gia
t canh tác trên
ng vào hàng th p nh t trong s
các qu c gia ASEAN.
Vi c nghiên c u v s n xu t nông nghi p hi n nay là v n
tr ng, thu hút
quan
c nhi u nhà khoa h c trên th gi i quan tâm. Các nhà khoa
h c ã i sâu nghiên c u vào th c tr ng t ng lo i cây tr ng trên m i lo i
t
ó
ra
nh h
ng s d ng
cao hi u qu s d ng
t theo h
ng s n xu t hàng hoá nh m nâng
t nông nghi p.
Hàng n m vi n nghiên c u nông nghi p các n
nghiên c u và
t,
a ra
c trên th gi i
u
c m t s gi ng cây tr ng m i giúp cho vi c t o ra
c m t s lo i hình s d ng
t m i ngày càng có hi u qu h n. Vi n lúa
qu c t IRRI ã có nhi u thành t u v l nh v c gi ng lúa và h th ng cây
tr ng trên
nh ng v n
t canh tác. Nhà khoa h c Otak Tanakad c a Nh t B n ã nêu
c b n v s hình thành c a sinh thái
r ng y u t quy t
ng ru ng và t
nh c a h th ng nông nghi p là s thay
ó cho
i v k thu t,
kinh t , xã h i. Các nhà khoa h c Nh t B n ã h th ng tiêu chu n hi u qu
s d ng
t thông qua h th ng cây tr ng trên
gi a các cây tr ng và gia súc, các ph
lao
ng, v n
t canh tác là s ph i h p
ng pháp tr ng tr t và ch n nuôi, c
ng
u t , t ch c s n xu t, s n ph m làm ra, tính ch t hàng
hoá c a s n ph m [23].
Các nhà khoa h c trên th gi i
u cho r ng:
i v i các vùng nhi t
i
có th th c hi n các công th c luân canh cây tr ng hàng n m, có th chuy n
t ch
canh tác c sang ch
canh tác m i ti n b h n mang l i hi u qu
cao h n.
2.2.2. Tình hình s d ng
Vi t Nam là n
dân s l i
ng
t nông nghi p c a Vi t Nam
c có di n tích
ng th 4
vùng ông Nam Á, nh ng
v trí th 2 nên bình quân di n tích trên
u ng
i x p vào
7
hàng th 9 trong khu v c. Theo k t qu ki m kê
t ai n m 2010, Vi t Nam
có t ng di n tích t nhiên là 33.094.706 ha, trong ó
có 10.118.221 ha, dân s là 86.927,7 nghìn ng
xu t nông nghi p là 1.163,98 m2/ng
t s n xu t nông nghi p
i, bình quân di n tích
ts n
i.
Nh ng n m g n ây c c u kinh t nông nghi p n
c ta b
c
u ã
g n ph
ng th c truy n th ng v i ph
ng th c công nghi p hoá và ang d n
t ng b
c xóa b tính t c p, t túc, chuy n d n sang s n xu t hàng hoá và
ph c v xu t kh u. Vì v y, vi c nâng cao hi u qu s d ng
t nh m tho
mãn nhu c u cho xã h i v s n ph m nông nghi p ang tr thành v n
bách luôn
c các nhà qu n lý và s d ng
t quan tâm.
Th c t cho th y, trong nh ng n m qua do t c
c ng nh
n
ô th hoá di n ra khá m nh m
c làm cho di n tích
nông nghi p và
t nông nghi p
t canh tác bình quân
c p
nhi u
a ph
công nghi p hoá
ng trên ph m vi c
Vi t Nam có nhi u bi n
u ng
ng.
t
i ngày càng gi m, do dân s
v n ti p t c t ng nhanh, d n
n s thi u h t t li u c b n
phát tri n s n
xu t nông nghi p. Di n tích
t ai b xói mòn, thoái hóa do vi c phá r ng
gây ra c ng ang ngày càng t ng lên.
Theo Nguy n ình B ng (2002)
t s n xu t nông nghi p c a chúng ta
ch chi m 28,38% di n tích t nhiên. So v i m t s n
có t l
t nông nghi p r t th p. Do v y,
s c cung c p l
c trên th gi i, n
c ta
phát tri n m t n n nông nghi p
ng th c, th c ph m cho toàn dân và có m t ph n xu t kh u c n
bi t cách khai thác, s d ng
t ai h p lý, ti t ki m và có hi u qu .
Trong nh ng n m qua xu t phát t yêu c u th c ti n trong quá trình s n
xu t nông nghi p
d ng
t,
Vi t Nam ã có nhi u nghiên c u v nâng cao hi u qu s
c bi t là s n xu t nông nghi p hàng hoá. Nh ng óng góp ó ã
góp ph n quan tr ng cho phát tri n nông nghi p trong xu h
Quy trình ánh giá
c a Vi t Nam t các
a ph
t c a FAO
ng
ng h i nh p.
c v n d ng trong ánh giá
t ai
n các vùng, mi n c a toàn qu c. Nh ng
8
công trình nghiên c u
tri n khai sâu r ng
m t s vùng sinh thái l n có
óng góp c a nhi u nhà nghiên c u:
Vùng núi Tây B c và trung du phía B c có các công trình nghiên c u
c a Lê V n Khoa (1993), Lê Thái B t (1995). [3],[16].
- Vùng
qu
ng b ng sông H ng v i nh ng công trình nghiên c u có k t
ã công b c a các tác gi Nguy n Công Pho (1995). Cao Liêm, V Th
Bình, Quy n ình Hà (1992, 1993), Ph m V n L ng (1992). [17], [18], [19].
- Vùng Tây Nguyên có các công trình nghiên c u c a Nguy n Khang,
Ph m D
ng
ng, Nguy n V n Tân,
ình
ài, Nguy n V n Tuy n
(1995). [15],[25], [27].
- Vùng
ng b ng sông C u Long có các công trình nghiên c u c a
Tr n An Phong, Nguy n V n Nhân, Tôn Th t Chi u, Nguy n Công Pho,
Ph m Quang Khánh (1991,1995). [1], [14].
Trong công trình nghiên c u “K t qu b
t Vi t Nam”, các tác gi
ã xác
ai trong ó mi n B c có 144
nh
nv
nv
t
t ai và mi n Nam có 196
nv
t
t chính trong ó có 28 lo i hình s
t l a ch n (Nguy n Khang, Ph m D
Nh ng ánh giá
t
u ánh giá tài nguyên
c toàn Vi t Nam có 340
ai. Toàn qu c có 90 lo i hình s d ng
d ng
c
ng
ng, 1995) [15].
t m v mô c a nhi u tác gi
góp to l n trong vi c hoàn thi n d n quy trình ánh giá
làm c s cho nh ng
nh h
ng chi n l
ã có nh ng óng
t ai
Vi t Nam
c v quy ho ch s d ng
t toàn
qu c và các vùng sinh thái l n.
Các công trình nghiên c u c a các tác gi
cho s nghiên c u và s d ng
hoàn thi n quy trình v
ánh giá
ã góp ph n
t n n móng
t theo quan i m sinh thái lâu b n, b
t theo FAO và
c
u
a ra nh ng k t qu mang
tính khái quát. Tuy nhiên, các công trình nghiên c u ph n l n m i ch d ng
m c
v mô, nh ng nghiên c u chi ti t còn ch a
ánh giá
c th c hi n nhi u. Vi c
t theo quan i m sinh thái ph c v m c tiêu phát tri n nông
9
nghi p theo h
ng a d ng hoá s n ph m cho c p huy n m i ch có m t s
công trình nghiên c u nh : V Th Bình (1995);
2001) [20];
Nguyên H i (2001) [21];
oàn Công Qu (1997,
ào Châu Thu, Nguy n Ích Tân
(2004) [10].
T nh ng nghiên c u trên ã nêu ta có th th y các các công trình
nghiên c u c a các tác gi là c s c n thi t và có ý ngh a quan tr ng cho các
nh h
ng s d ng
t trong th i gian ti p theo.
Vì v y, vi c nghiên c u th c hi n
t s n xu t nông nghi p và
xu t h
tài " ánh giá hi u qu s d ng
ng s d ng
t phù h p t i huy n
Ph c Hòa, t nh Cao B ng là r t c n thi t, có ý ngh a trong phát tri n kinh t
xã h i c a huy n, góp ph n vào vi c nâng cao hi u qu s d ng
t nông
nghi p c a huy n nói riêng và c a t nh Cao B ng nói chung.
2.3. M t s nghiên c u v hi u qu s d ng
t nông nghi p
2.3.1. Khái quát v hi u qu
- B n ch t c a hi u qu là s th hi n yêu c u ti t ki m th i gian, trình
s d ng ngu n l c xã h i và xu t phát t m c ích c a s n xu t và phát
tri n kinh t xã h i là áp ng ngày càng cao v
i s ng v t ch t và tinh th n
c a m i thành viên trong xã h i.
- Hi u qu là m t ph m trù tr ng tâm và r t c b n c a khoa h c kinh
t và qu n lý.
- Vi c xác
nh hi u qu là h t s c khó kh n và ph c t p mà nhi u v n
lý lu n c ng nh th c ti n ch a gi i áp h t
c.
- Vi c nâng cao hi u qu không ch là nhi m v c a m i doanh nghi p,
m i ng
i s n xu t mà là c a m i ngành, m i vùng. [5].
2.3.2. Hi u qu s d ng
Hi u qu s d ng
t
t là k t qu c a quá trình s d ng
quan tâm nhi u t i k t qu h u ích, m t
c a con ng
i,
il
t. Trong ó ta
ng v t ch t t o ra do m c ích
c bi u hi n b ng nh ng ch tiêu c th , xác
nh.
10
Vi c s d ng
t nông nghi p có hi u qu thông qua vi c b trí c c u
cây tr ng, v t nuôi là m t trong nh ng v n
các n
b c xúc hi n nay c a h u h t
c trên th gi i [11], nó không ch thu hút s quan tâm c a các nhà
khoa h c, các nhà ho ch
nh chính sách, các nhà kinh doanh nông nghi p mà
còn là s mong mu n c a nông dân, nh ng ng
i tr c ti p tham gia vào quá
trình s n xu t nông nghi p.
Có th phân hi u qu thành 3 lo i: hi u qu kinh t , hi u qu xã h i,
hi u qu môi tr
ng.
* Hi u qu kinh t
Hi u qu kinh t
c hi u là m i t
qu
t
c và l
qu
t
c là ph n giá tr thu
ng quan so sánh gi a l
ng chi phí b ra trong ho t
là ph n giá tr c a các ngu n l c
ng k t
ng s n xu t kinh doanh. K t
c c a s n ph m
u ra, l
ng chi phí b ra
u vào.
Hi u qu kinh t là ph m trù kinh t mà trong ó s n xu t
t c hi u
qu kinh t và hi u qu phân b . i u ó có ngh a là c hai y u t hi n v t và
giá tr
u tính
nghi p. N u
t
n khi xem xét vi c s d ng các ngu n l c trong nông
c m t trong y u t hi u qu k thu t hay hi u qu phân
b m i là i u ki n c n, ch a ph i là i u ki n
khi nào vi c s d ng ngu n l c
thì khi ó s n xu t m i
t hi u qu kinh t . Ch
t c ch tiêu hi u qu k thu t và phân b
t hi u qu kinh t .
Nh v y, b n ch t c a hi u qu kinh t s d ng
tích
t nh t
nh s n xu t ra m t kh i l
m tl
ng
u t chi phí v v t ch t và lao
t là: trên m t di n
ng c a c i v t ch t nhi u nh t, v i
ng th p nh t nh m áp ng yêu
c u ngày càng t ng v v t ch t c a xã h i [12].
Xu t phát t lý do này mà trong quá trình ánh giá
c n ph i ch ra
c lo i hình s d ng
t nông nghi p
t có hi u qu kinh t cao.
* Hi u qu xã h i
Hi u qu xã h i là hi u qu ph n ánh m i quan h l i ích gi a con
11
i v i con ng
ng
l
ng hoá
i, có tác
ng t i m c tiêu kinh t . Hi u qu xã h i khó
c khi ph n ánh, ch y u ph n ánh b ng các ch tiêu mang tính
nh tính nh t o công n vi c làm cho lao
ng, xoá ói gi m nghèo, nh canh,
nh c , công b ng xã h i, nâng cao m c s ng, thu nh p c a toàn dân [12].
Theo Nguy n Duy Tính (1995), hi u qu v m t xã h i s d ng
nông nghi p ch y u
v di n tích
c xác
nh b ng kh n ng t o vi c làm trên m t
Hi u qu môi tr
ng
ng là hi u qu b o
ng trong s n xu t và xã h i,
thu t nh : c i t o
v n
n
t nông nghi p [23].
* Hi u qu môi tr
tr
t
m tính b n v ng cho môi
c ph n ánh b ng các ch tiêu kinh t và k
t, an ninh môi tr
ng, t l che ph r ng,... [9].
ây là
c nhân lo i quan tâm và không th b qua khi ánh giá hi u qu .
Trong s n xu t nông nghi p, hi u qu môi tr
lâu dài, v a
ng là hi u qu mang tính
m b o l i ích hi n t i mà không làm nh h
ng x u
nt
lai, nó g n ch t v i quá trình khai thác, s d ng và b o v tài nguyên
môi tr
ng
t và
ng sinh thái.
Nh v y,
s d ng
t h p lý, hi u qu cao và b n v ng thì ph i
quan tâm t i c ba hi u qu trên, trong ó hi u qu kinh t là tr ng tâm,
không có hi u qu kinh t thì không có i u ki n ngu n l c
qu xã h i và môi tr
tr
ng và ng
th c thi hi u
c l i, không có hi u qu xã h i và môi
ng thì hi u qu kinh t s không b n v ng.
2.3.3. Nh ng y u t
Vi c xác
nh h
ng
nh các y u t
c n thi t, nó giúp cho vi c
t ng lo i
t, t ng vùng
t
nâng cao hi u qu s d ng
n hi u qu s d ng
nh h
ng
t nông nghi p
n hi u qu s d ng
t là h t s c
a ra nh ng ánh giá, nh n xét chính xác v i
trên c s
t. Các y u t
ó
xu t nh ng gi i pháp nh m
nh h
ng có th chia ra làm 3
nhóm sau ây:
2.2.3.1. Nhóm y u t v
i u ki n t nhiên
i u ki n t nhiên bao g m các y u t nh :
ti t,
a hình, th nh
ng,... có nh h
ng tr c ti p
t, n
c, khí h u, th i
n quá trình s n xu t,
12
c bi t là s n xu t nông nghi p, vì các y u t c a i u ki n t nhiên là tài
nguyên
sinh v t t o nên sinh kh i. Vì v y, ánh giá úng i u ki n t
nhiên s là c s
xác
thâm canh úng h
ng[28].
nh cây tr ng v t nuôi ch l c phù h p,
ut
2.2.3.2. Bi n pháp k thu t canh tác
Bi n pháp k thu t canh tác là các tác
ng c a con ng
i vào
t ai,
cây tr ng, v t nuôi nh m t o nên s hài hoà gi a các y u t c a quá trình s n
xu t
hình thành, phân b và tích l y n ng su t kinh t .
các n
c phát tri n, khi có tác
ng tích c c c a k thu t, gi ng m i,
thu l i, phân bón t i hi u qu thì c ng
t ra yêu c u
i v i t ch c s d ng
t. Có ngh a là ng d ng công ngh s n xu t ti n b là m t
cho kinh t nông nghi p t ng tr
k thu t
m b o v t ch t
ng nhanh [10]. Nh v y nhóm các bi n pháp
c bi t có ý ngh a quan tr ng trong quá trình khai thác
sâu và nâng cao hi u qu s d ng
t theo chi u
t nông nghi p.
2.2.3.3. Nhóm các y u t kinh t , xã h i
- C s h t ng ph c v s n xu t nông lâm nghi p g m:
thông, h th ng th y l i,
- Th tr
ng i n, thông tin liên l c, d ch v nông nghi p.
ng tiêu th s n ph m nông lâm s n: là c u n i gi a ng
xu t và tiêu dùng, i u này giúp cho ng
quay vòng
cv nt
- Trình
t th hi n
v v n lao
ng giao
ó có i u ki n
i s n xu t tiêu th
is n
c s n ph m,
u t tái s n xu t.
ki n th c, kh n ng và t p quán s n xu t c a ch s d ng
kh n ng ti p thu khoa h c k thu t, trình
s n xu t, kh n ng
ng, c s v t ch t k thu t ph c v s n xu t, kinh nghi m truy n
th ng trong s n xu t và cách x lý thông tin
- H th ng chính sách: chính sách
ra quy t
nh trong s n xu t.
t ai, chính sách i u ch nh c c u
kinh t nông nghi p nông thôn, chính sách
u t xây d ng c s h t ng
ph c v s n xu t, chính sách khuy n nông, chính sách xoá ói gi m nghèo.
Các chính sách này ã có nh ng tác
ng r t l n
tri n và hình thành các lo i hình s d ng
t m i.
nv n
s d ng
t, phát
13
2.3.4. L a ch n các ch tiêu ánh giá hi u qu s d ng
-C s
t nông nghi p
l a ch n h th ng các ch tiêu ánh giá hi u qu s d ng
t
+ M c tiêu và ph m vi nghiên c u ánh giá hi u qu s d ng
t
nông nghi p:
nông nghi p.
+ Nhu c u c a
a ph
ng v phát tri n ho c thay
i lo i hình s d ng
t nông nghi p.
+ Các kh n ng v
thu t m i
c
i u ki n t nhiên, kinh t , xã h i và các ti n b k
xu t cho các thay
i s d ng
t.
- Nguyên t c khi l a ch n các ch tiêu ánh giá hi u qu s d ng
t
nông nghi p:
+ H th ng ch tiêu ph i có tính th ng nh t, tính toàn di n và tính h
th ng. Các ch tiêu ph i có m i quan h h u c v i nhau, ph i
m b o tính
so sánh có thang b c [13], [22].
+ Các ch tiêu ph i phù h p v i
nghi p
n
c i m và trình
phát tri n nông
c ta.
+ H th ng ch tiêu ph i
m b o tính khoa h c, tính th c ti n và ph i
có tác d ng kích thích s n xu t phát tri n.
2.3.5. Các ch tiêu ánh giá hi u qu s d ng
t nông nghi p
M c ích ánh giá hi u qu các lo i hình s d ng
tính toán, so sánh và phân lo i m c
và môi tr
thích h p c a các ch tiêu kinh t , xã h i
ng v i các lo i hình s d ng
tiêu c n tính toán th
ng quy v
t nông nghi p là
t nông nghi p
a ph
ng. Các ch
n v 1 ha cho t ng lo i hình s d ng
nông nghi p.
2.3.5.1. Các ch tiêu ánh giá hi u qu kinh t
- Giá tr s n xu t (GTSX): là toàn b giá tr s n ph m v t ch t, d ch v
c t o ra trong m t th i kì nh t
GTSX = S n l
nh (th
ng là 1 n m).
ng s n ph m x giá bán s n ph m
t
14
- Chi phí trung gian (CPTG): là toàn b chi phí v t ch t
c s d ng
trong quá trình s n xu t, nh chi phí nguyên v t li u, gi ng, phân bón, chi phí
d ch v ph c v cho s n xu t.
- Giá tr gia t ng (GTGT): là ch tiêu hi u qu ph n ánh t ng giá tr s n
ph m v t ch t và d ch v xã h i
nh (th
c t o ra thêm trong m t th i gian nh t
ng tính theo 1 n m).
GTGT = GTSX – CPTG
- Thu nh p h n h p (TNHH): là ch tiêu hi u qu ph n ánh thu nh p
thu n tuý c a ng
i s n xu t bao g m c lao
ng và l i nhu n s n xu t.
TNHH = GTGT – T – K – L
Trong ó: T: Thu ;
K: Kh u hao tài s n c
L: Lao
ng thuê ngoài.
- Hi u qu kinh t tính trên 1
GTGT/CPTG): ây là ch tiêu t
d ng các chi phí bi n
- Hi u qu
nh;
ng chi phí trung gian (GTSX/CPTG,
ng
i c a hi u qu , nó ch ra hi u qu s
i và thu d ch v .
kinh t
trên ngày công lao
ng quy
(GTSX/L , GTGT/L ). Th c ch t là ánh giá k t qu
s ng cho t ng ki u s d ng
v i chi phí c h i c a ng
i, g m có
u t lao
t và t ng cây tr ng làm c s
i lao
ng
so sánh
ng.
2.3.5.2. Các ch tiêu ánh giá hi u qu xã h i
ánh giá hi u qu xã h i là ch tiêu khó
nh l
ng, trong ph m vi
nghiên c u c a lu n v n này, do th i gian có h n tôi ch
c p
nm ts
ch tiêu sau:
- Hi u qu gi i quy t vi c làm;
-
m b o an toàn l
-M c
chuy n
ng th c, gia t ng l i ích c a ng
ch p nh n c a ng
i dân th hi n
i c c u cây tr ng, v t nuôi c a nông h ;
m c
i nông dân;
u t , kh n ng
15
- Kh n ng phát tri n v s n xu t và tiêu th hàng hoá.
ánh giá các ch tiêu này chúng tôi s d ng ph
có s tham gia c a ng
lo i hình s d ng
i dân
a ph
ng
Ch tiêu ánh giá ch t l
vùng nông nghi p
+ Qu n lý
a ra hi u qu xã h i c a t ng
t.
2.3.5.3. Các ch tiêu v hi u qu môi tr
v ng
ng pháp ánh giá
iv i
ng môi tr
c tính là (
t ai r ng
+ ánh giá các tài nguyên n
+ ánh giá qu n lý
ng
ng trong qu n lý s d ng
tb n
Nguyên H i 1999) [24]:
u ngu n;
c b n v ng;
t ai;
+ ánh giá h th ng cây tr ng;
+
ánh giá v tính b n v ng
i v i vi c duy trì
phì nhiêu c a
t
và b o v cây tr ng;
+ ánh giá v qu n lý và b o v t nhiên;
+ S thích nghi c a môi tr
2.4. Xu h
ng s d ng
ng
t khi thay
t nông nghi p theo h
i ki u s d ng
t.
ng hàng hoá
* S n xu t hàng hoá
S n su t hàng hoá là s n xu t ra s n ph m
bán.
ó là hình th c t
ch c n n s n xu t xã h i trong ó m i quan h kinh t gi a nh ng ng
xu t bi u hi n qua th tr
ng qua vi c mua bán s n ph m lao
i v i h th ng tr ng tr t n u m c hàng hoá s n xu t
d
i 50% thì g i là h th ng tr ng tr t th
50% thì g i là h th ng tr ng tr t th
is n
ng c a nhau,
c bán ra th tr
ng
ng m i hoá m t ph n, n u trên
ng m i hóa (s n xu t theo h
ng hàng
hoá) [4].
Trong l nh v c nông nghi p, s n ph m nông nghi p
ngoài m c ích tho mãn nhu c u t cung t c p mà nó còn
giao l u v i nhau thông qua th tr
ng. N u th tr
c s n xu t ra
c trao
i,
ng ch p nh n thì s n
ph m nông nghi p ó s tr thành s n ph m hàng hoá. Do ó có th hi u:
16
Nông nghi p hàng hoá là m t b ph n c a n n kinh t hàng hoá, là ki u t
ch c kinh t xã h i s n xu t ra nông s n ph m, không ph i
dùng, mà
trao
i mua bán trên th tr
ng nh m
dùng c a xã h i, v a có l i nhu n cho ng
r ng và hi n
mình t tiêu
tho mãn nhu c u tiêu
i s n xu t ra nó
tái s n xu t m
i hoá n n nông nghi p.
* C s lý lu n c a s n xu t nông nghi p hàng hoá
S n xu t nông nghi p theo h
l cl
ng hàng hoá thúc
ng s n xu t, nâng cao n ng su t lao
hoá có s tác
y s phát tri n c a
ng xã h i. Trong kinh t hàng
ng c a quy lu t giá tr , c nh tranh, s kh t khe c a th tr
và quy lu t cung c u bu c ng
i nông dân ph i n ng
c i ti n k thu t, ti t ki m, nâng cao ch t l
ng
ng và bi t tính toán,
ng các s n ph m nông nghi p
cho phù h p v i nhu c u c a th tr
ng. Khi có s n xu t hàng hoá, quá trình
xã h i hoá s n xu t nhanh chóng
c thúc
y làm cho s phân công chuyên
môn hoá s n xu t ngày càng sâu s c, h p tác hoá ch t ch , hình thành các m i
quan h và ph thu c l n nhau, hình thành th tr
thúc
ng trong n
y nhanh quá trình tích t và t p chung s n xu t, thúc
ch hoá, bình
c và th gi i,
y quá trình dân
ng và ti n b xã h i. Vì v y s n xu t nông nghi p theo h
ng
hàng hoá mang l i r t nhi u l i ích.
Chuy n sang n n nông nghi p s n xu t hàng hoá là s ti n hoá h p quy
lu t. ó là quá trình chuy n n n nông nghi p truy n th ng, manh mún l c h u
thành n n nông nghi p hi n
nhà n
i, phù h p v i
c ta hi n nay, nó ang là b
nghi p hoá, hi n
2.4.1. Nh ng xu h
ng l i
im ic a
ng và
c i, là l trình trong quá trình công
i hoá nông nghi p nông thôn n
c ta.
ng phát tri n nông nghi p trên Th gi i
* Nông nghi p công nghi p hoá
Hu ng này
t tr ng tâm d a ch y u vào các y u t v t t , k thu t,
hoá ch t và các s n ph m khác c a công nghi p. S d ng các thành t u c a
công nghi p vào s n xu t nông nghi p. S d ng v t t k thu t, trang thi t b
17
máy móc, s n xu t theo quy trình k thu t ch t ch g n nh công nghi p,
n ng su t cây tr ng v t nuôi và lao
ng cao. Kho ng 10% lao
tr c ti p làm nông nghi p nh ng v n áp ng
kh u. Nh
t
ng xã h i
nhu c u tiêu dùng và xu t
c i m nông nghi p công nghi p hoá gây nên nhi u h u qu sinh
thái nghiêm tr ng, làm ô nhi m môi tr
ng, gi m tính a d ng sinh h c và
hao h t ngu n gen thiên nhiên [2].
* Nông nghi p sinh thái
H
b t lên
ng này nh n m nh các y u t sinh h c, các y u t t nhiên làm n i
it
chú ý h n
nh ng nh
ng s n xu t trong nông nghi p là các loài sinh v t,
ng th i có
n các quy lu t sinh h c, quy lu t t nhiên. Nh m kh c ph c
c i m c a nông nghi p công nghi p hoá, m c tiêu c a nông
nghi p sinh thái là:
- Gi m thi u nh ng tác h i do s d ng hoá ch t nông nghi p và ph
pháp công nghi p gây ra cho môi tr
- C i thi n ch t l
- Nâng cao
t ng ch t mùn trong
ng dinh d
phì nhiêu c a
ng và ch t l
ng nông s n;
ng th c n;
t b ng cách s d ng phân bón h u c ,
t;
- H n ch m i d ng ô nhi m môi tr ng v i
t, môi tr ng th c n [2].
Xu th phát tri n c a n n nông nghi p th gi i
mô hình s n xu t thích h p v a s n xu t
b ov
c cân b ng sinh thái cho t ng
qu c gia trên toàn c u. Do v y các mô hình sau ây s
c áp d ng
th k XXI s là các
c nhi u nông s n hàng hoá, v a
c tài nguyên thiên nhiên, duy trì
t trên và s
ng
áp ng
a s các qu c gia:
- Mô hình s n xu t nông nghi p h u c c i ti n: ph
c b n là s d ng s c ng
c các y u
ng th c s n xu t
i và súc v t v i công c th công là ch l c có
thêm ph n h tr c a máy móc, s d ng các gi ng cây tr ng v t nuôi c và
m i, bón phân h u c và hoá h c v i li u l
ng khác nhau, dùng hoá ch t
phòng tr sâu b nh, c d i và m t ph n s n ph m vi sinh, dùng th c n t ng
18
h p,
t
m
in
c, thu c thú y, ch t kích thích t ng tr
ng cây tr ng, v t nuôi,
c b ng h th ng thu nông, s d ng n ng l
ng t nhiên là ch y u,
n ng su t s n l
cao và t
b t
ng
ng c a ph
i n
ng th c s n xu t này th
nh. S n l
ng
ng
t lo i t khá
m b o nhu c u c a ng
n
i nông dân và
u có nông s n hàng hoá.
- Mô hình nông nghi p h u c hi n
i: ây là ph
ng th c s n xu t
nông nghi p t p chung ch y u là s n xu t rau, qu s ch nh ng không s
d ng hoá ch t làm phân bón và thu c tr sâu, tr c
m b o cho nông s n
s ch, có s d ng gi ng m i và công ngh sinh h c, s n ph m vi sinh, máy
móc làm
t,… mô hình nông nghi p h u c hi n
c b n c a n n nông nghi p b n v ng, b o v
i áp ng
c môi tr
c yêu c u
ng sinh thái em
l i hi u qu kinh t .
- Mô hình nông nghi p công nghi p hoá: ph
ng th c s n xu t c b n
c a mô hình này là công nghi p hoá toàn b chu trình s n xu t s d ng gi ng
cây tr ng, v t nuôi n ng su t cao, thành t u c a công ngh sinh h c hi n
ã
cao,
a l i n ng su t cây tr ng, v t nuôi và n ng su t lao
al is nl
2.4.2. Ph
ng h
i
ng nông nghi p
ng và t su t nông s n hàng hoá cao.
ng phát tri n nông nghi p Vi t Nam
* M c tiêu phát tri n nông nghi p giai o n 2011 - 2015 ph c h i t ng
tr
ng, t ng hi u qu s n xu t nông nghi p; phát huy dân ch c s , huy
s c m nh c ng
ng
phát tri n nông thôn; t ng thu nh p và gi m áng k
t l nghèo, b o v môi tr
-T c
ng
t ng tr
ng.
ng nông nghi p n
nh 3,3 - 3,8%. T o chuy n
bi n rõ r t v m r ng quy mô s n xu t bình quân c a các h và ng d ng,
khoa h c công ngh .
-T ob
c
t phá trong ào t o nhân l c. Nâng cao c ki n th c và
k n ng s n xu t kinh doanh nông lâm ng nghi p và phi nông nghi p cho
lao
ng nông thôn.