Nghiên cứu và ứng dụng GIS xây dựng cơ sở dữ liệu giao thông từ Google Maps phục vụ công tác quy hoạch phát triển hạ tầng cơ sở địa bàn thành phố Thái Nguyên (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

PH M NG C T
Tên

DUY

tài:

“NGHIÊN C U VÀ

NG D NG GIS XÂY D NG C S D LI U
GIAO THÔNG T GOOGLE MAPS PH C V CÔNG TÁC
QUY HO CH PHÁT TRI N H T NG C S
A BÀN
THÀNH PH THÁI NGUYÊN”

KHÓA LU N T T NGHI P
H ào t o
Chuyên ngành
Khoa
L p
Khóa h c
Gi ng viên h ng d n

IH C

: Chính quy
: a chính Môi tr ng
: Qu n lý Tài nguyên
: K43 - CMT - N01
: 2011 - 2015
: ThS. Tr ng Thành Nam

THÁI NGUYÊN - 2015


i

L IC M

N

Th c t p t t nghi p là quá trình sinh viên v n d ng ki n th c lý lu n ã
h c trên nhà tr

ng vào th c ti n, giúp sinh viên làm quen v i ph

ng pháp

làm vi c v n d ng k n ng chuyên môn áp ng nhu c u cu c s ng.
giai o n không th thi u

ây là

i v i m i sinh viên trong quá trình h c t p.

c s nh t trí c a khoa Qu n Lí Tài Nguyên em ã ti n hành
tài:“Nghiên c u và ng d ng GIS xây d ng c s d li u giao thông t
Google Maps ph c v công tác quy ho ch phát tri n h t ng c s

a

bàn thành ph Thái Nguyên”.
hoàn thành
c s giúp

c

tài ngoài s n l c c a b n thân em luôn nh n

nhi t tình c a th y cô và b n bè

nhi t tình c a th y giáo Ths. Tr
nghiên c u th c hi n

tài này.
ng, các th y cô giáo trong khoa ã

, t o i u ki n cho em trong su t quá trình th c hi n
Do ây là

ng d n

ng Thành Nam trong su t th i gian

Em xin chân thành c m n nhà tr
giúp

c bi t là s h

tài.

tài khá m i, và n ng l c làm bài khóa lu n c a em còn

h n ch nên trong quá trình làm còn nhi u sai sót nên em r t mong s ch b o
c a th y cô b n bè

hoàn thi n

tài h n n a.

Em xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, ngày 22 tháng 5 n m 2015
Sinh viên

Ph m Ng c T Duy


ii

DANH M C CÁC B NG

B ng 4.1: Di n tích, dân s theo

n v hành chính trên

a bàn Thành ph

Thái Nguyên (n m 2009) ................................................................................ 29
B ng 4.2: C c u t ng s n ph m theo giá th c t phân theo 3 khu v c kinh t
c a Thành ph Thái Nguyên giai o n 2006 - 2009 ....................................... 30
B ng 4.3: Các tuy n

ng chính và các tuy n ph thành ph Thái Nguyên...... 33

B ng 4.4: Mô hình CSDL giao thông

TP Thái Nguyên. ............................. 38

B ng 4.5: Danh m c các l p d li u trong b c s d li u b n

............... 39

B ng 4.6: C u trúc c s d li u thu c tính c a b CSDLgiao thông............ 45
B ng 4.7: Các ki u

it

ng trong mapInfo ................................................. 46

B ng 4.8: Line style cho các ki u

ng ........................................................ 47

iii

DANH M C CÁC HÌNH
Hình 2.1: Giao di n làm vi c ph n m m MapInfo ........................................... 8
Hình 2.2: Giao di n làm vi c ph n m m MicroStation .................................. 11
Hình 2.3: Hình nh v Google Maps .............................................................. 14
Hình 2.4. Phép chi u Mercator ....................................................................... 14
Hình 2.5. Ki m tra các kênh phát sóng qua Internet....................................... 15
Hình 2.6: Hi n th các c t phát sóng tác
Hình 2.7: Ki m tra ngày êm

ng

n1

a i m ....................... 15

1 vùng........................................................... 16

Hình 2.8: Hình nh Google Earth ................................................................... 16
Hình 2.9: Giao di n làm vi c ph n m m Map Puzzle .................................... 18
Hình 2.10: S

quy trình xây d ng c s d li u ngành Tài nguyên - Môi tr ng 18

Hình 4.1: L y kinh

v

i m gi a thành ph Thái Nguyên .................... 41

Hình 4.2. Nh p t a

và i u ch nh các thông s t i nh vi n thám............. 41

Hình 4.3: nh vi n thám khu v c thành ph Thái Nguyên ............................ 42
Hình 4.4: nh vi n thám ã

c n n trong MapInfo.................................... 42

Hình 4.5: C u trúc c s d li u thu c tính .................................................... 44
Hình 4.6: Ranh gi i thành ph Thái Nguyên .................................................. 47
Hình 4.7: Ch c n ng Interleaved trong MapInfo............................................ 48
Hình 4.8: Ch c n ng Combine trong MapInfo ............................................... 48
Hình 4.9:

ng giao thông TP. Thái Nguyên ............................................... 49

Hình 4.10: S hóa sông su i t nuôi tr ng th y s n thành ph Thái Nguyên
......................................................................................................................... 49
Hình 4.11: L p sông su i TP. Thái Nguyên ................................................... 50


iv

Hình 4.12: B n

hi n tr ng giao thông TP. Thái Nguyên ........................... 50

Hình 4.13: Update Column

dài tuy n

Hình 4.14: Update Column di n tích tuy n
Hình 4.15: B ng thu c tính b n

ng ............................................. 51
ng ......................................... 52

giao thông thành ph Thái Nguyên ........ 52

Hình 4.16: Hình nh m t s D li u o GPS trên ch

ng trình OziExplore . 53

Hình 4.17: Tùy ch nh trong GlobalMapper .................................................... 54
Hình 4.18: K t qu b n

hi n tr ng giao thông sau khi ã c p nh t bi n

ng . 55


v

DANH M C T

VI T T T

CSLD

: C s d li u

GIS

: H th ng thông tin

GPS

: H th ng

GTVT

: Giao thông v n t i

TP

: Thành ph

VN 2000

:H t a

VN - 2000

WGS 84

:H t a

WGS 84

a lí

nh v toàn c u


vi

M CL C
L I C M N .................................................................................................... i
DANH M C CÁC B NG................................................................................ ii
DANH M C CÁC HÌNH ................................................................................ iii
DANH M C T

VI T T T ………………..………………………………v

M C L C ........................................................................................................ vi
Ph n 1: M
1.1.

tv n

U ............................................................................................ 1
................................................................................................... 1

1.2. M c ích, yêu c u, ý ngh a c a

tài ........................................................ 2

1.2.1. M c ích nghiên c u ............................................................................... 2

1.2.2. Yêu c u c a

tài ................................................................................... 2

1.2.3. Ý ngh a c a

tài .................................................................................... 2

Ph n 2: T NG QUAN TÀI LI U ................................................................. 4
2.1. Các khái ni m có liên quan ........................................................................ 4
2.1.1. T ng quan v GIS - Geographic InFormation System ........................... 4
2.1.2. C s d li u (CSDL) ............................................................................. 6
2.2. Các ph n m m tin h c chuyên ngành qu n lí
b n

t ai trong vi c thành l p

................................................................................................................ 7

2.2.1. Ph n m m MapInfo ................................................................................. 7
2.2.2. Ph n m m MicroStation ......................................................................... 10
2.2.3. Ph n m m AutoCad .............................................................................. 11
2.3. nh vi n thám .......................................................................................... 12
2.3.1. T ng quan v

nh vi n thám ................................................................. 12

2.3.2. Phân lo i nh vi n thám ........................................................................ 12
2.4. Th vi n b n

s ................................................................................... 13

2.4.1. Google Maps ......................................................................................... 13
2.4.2. Google Earth ......................................................................................... 16


vii

2.4.3. Ph n m m Map Puzzle .......................................................................... 17
2.5. Quy trình xây d ng c s d li u ngành Tài nguyên - Môi tr
2.6. Tình hình nghiên c u trong và ngoài n

ng......... 18

c .............................................. 19

2.6.1. Tình hình nghiên c u trên th gi i ........................................................ 19
2.6.2. Tình hình nghiên c u trong n

c.......................................................... 21

Ph n 3:

IT

3.1.

ng và ph m vi nghiên c u............................................................ 22

it

3.1.1.

it

NG, N I DUNG VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U22

ng nghiên c u............................................................................ 22

3.1.2. Ph m vi nghiên c u ............................................................................... 22
3.2.

a i m và th i gian nghiên c u ............................................................ 22

3.3. N i dung nghiên c u ................................................................................ 22
3.3.1. i u tra c b n ...................................................................................... 22
3.3.2. Hi n tr ng giao thông thành ph Thái Nguyên ..................................... 23
3.3.3. Quy trình xây d ng c s d li u giao thông thành ph Thái Nguyên 23
3.3.4. ng d ng ph n m m MapInfo xây d ng c s d li u giao thông
Thành ph Thái Nguyên t Google Maps ...................................................... 23
3.4. Ph

ng pháp nghiên c u.......................................................................... 23

3.4.1. Ph

ng pháp thu th p s li u ................................................................ 23

3.4.2. Ph

ng pháp xây d ng c s d li u b n

3.4.3. Ph

ng pháp th ng kê x lí s li u....................................................... 24

3.4.4. Ph

ng pháp o GPS ............................................................................ 24

s ................................... 23

Ph n 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N ............................. 25
4.1. i u tra c b n ......................................................................................... 25
4.1.1. Khái quát v

i u ki n t nhiên ............................................................ 25

4.1.2. Khái quát v kinh t - xã h i thành ph Thái Nguyên .......................... 28
4.1.3. Dân s , lao

ng, vi c làm và thu nh p ................................................ 31

4.1.4. H th ng k t c u h t ng ....................................................................... 32
4.2. Hi n tr ng giao thông TP. Thái Nguyên .................................................. 33


viii

4.2.1. T ng quan h th ng giao thông thành ph ............................................ 33
4.2.2. Các tuy n xe buýt .................................................................................. 35
4.2.3. H th ng giao thông liên vùng .............................................................. 35
4.3. Quy trình xây d ng CSDL giao thông thành ph Thái Nguyên .............. 36
4.3.1. Thu th p thông tin d li u ..................................................................... 36
4.3.2. Phân tích n i dung d li u .................................................................... 37
4.3.3. Thi t k mô hình c s d li u.............................................................. 38
4.3.4. Xây d ng danh m c (data catalog) ....................................................... 38
4.3.5. Chu n hóa và chuy n

i d li u .......................................................... 39

4.3.6. Nh p d li u .......................................................................................... 39
4.3.7. Biên t p d li u ..................................................................................... 40
4.3.8. Ki m tra s n ph m ................................................................................ 40
4.4. ng d ng ph n m m MapInfo xây d ng c s d li u giao thông Thành
ph Thái Nguyên t Google Maps .................................................................. 40
4.4.1. Khai thác nh vi n thám t Google Maps............................................. 40
4.4.2. N n nh vi n thám trong ph n m m MapInfo ...................................... 42
4.4.3. Xây d ng và chu n hóa CSDL ............................................................. 43
4.4.4. Biên t p b n

hi n tr ng giao thông thành ph Thái Nguyên. .......... 45

4.4.5. C p nh t bi n

ng tuy n

ng .......................................................... 53

4.4.6. Hoàn thi n b n

................................................................................. 55

4.5. ánh giá k t qu

tài ............................................................................. 55

Ph n 5: K T LU N VÀ KI N NGH ........................................................ 58
5.1. K t lu n .................................................................................................... 58
5.2. Ki n ngh .................................................................................................. 59
TÀI LI U THAM KH O


1

Ph n 1
M
1.1.

U

tv n
Thành ph Thái Nguyên là trung tâm chính tr , v n hóa, xã h i c a

t nh Thái Nguyên, là m t trong nh ng thành ph l n
tâm vùng trung du và mi n núi phía B c. Là
Th

ô Hà N i có

ng s t,

mi n B c, trung

u m i giao thông tr c ti p v i

ng sông, qu c l s 3 dài 80 km và cách sân

bay qu c t N i Bài 50 km. Thành ph Thái Nguyên

c thành l p vào n m

1962 và là m t thành ph công nghi p. N m bên b sông C u có di n tích
189.705 km2 và dân s 330.707 ng

i (n m 2010). Thành ph Thái Nguyên

t ng là th ph c a Khu t tr Vi t B c trong su t th i k t n t i c a Khu t
tr này (1956 - 1965). Ngoài ra, thành ph Thái Nguyên

cc n

là m t trung tâm ào t o ngu n nhân l c l n th 3 sau Th
thành ph H Chí Minh.
hoàn thi n và
tri n trên
nh h

ng

c c p nh t

y

c

u t và phát

c n gi i quy t:
, chính xác nên

n công tác qu n lý và l p k ho ch.

Tình tr ng ch ng chéo và thi u ph i h p gi a các
trong công tác ào

ng và tái l p m t

th và b t ti n cho ng

i dân.

Tình tr ng b t c p, thi u
Thành ph làm nh h
c b n

ng

n v liên

i

ng gây lãng phí, m t m quan ô

ng b và ph i h p gi a các ban ngành

trong qu n lý quy ho ch xây d ng, b o trì b o d
Ti n

ang d n

ng b t o i u ki n thu n l i cho các d án

S li u qu n lý v h t ng ch a

n

ô Hà N i và

n nay, c s h t ng thành ph

a bàn t nh tuy nhiên v n còn t n t i m t s v n

c bi t

ng h t ng giao thông c a

n hi u qu s d ng c s h t ng giao thông.

gi i quy t các v n

trên chính là vi c thu th p và

qu n lý thông tin h t ng giao thông c a S GTVT trong m i quan h h u c
v i các ngành liên quan trên

a bàn thành ph . Do ó, vi c nghiên c u và


2

ng d ng Google Maps

xây d ng c s d liêu giao thông ph c v hi u

qu cho công tác qu n lý và l p k ho ch duy tu nâng c p h th ng h t ng
giao là i u r t c p bách và c n thi t. K t qu c a vi c nghiên c u và ng
d ng này s góp ph n nâng cao n ng l c qu n lý h t ng giao thông,
m nh s ph i h p ch t ch gi a các
ch ng chéo thi u

n v qu n lý h t ng và nh t là tránh s

ng b trong công tác ào

ng và tái l p m t

lãng phí, m t m quan ô th và b t ti n cho ng

Xu t phát t th c t trên,
nhi m khoa, d

is h

y

ng gây

i dân.

c s nh t trí c a nhà tr

ng d n c a th y giáo Ths. Tr

ng, ban ch

ng Thành Nam em

tài: “Nghiên c u và ng d ng GIS xây d ng c s

ti n hành nghiên c u

d li u giao thông t Google Maps ph c v công tác quy ho ch phát tri n
h t ng c s

a bàn thành ph Thái Nguyên.”.

1.2. M c ích, yêu c u, ý ngh a c a

tài

1.2.1. M c ích nghiên c u
+ Tìm hi u v
+

i u ki n t nhiên, kinh t , xã h i khu v c nghiên c u.

ng d ng ph n m m MapInfo

xây d ng b n

hi n tr ng giao

thông thành ph Thái Nguyên, t nh Thái Nguyên.
1.2.2. Yêu c u c a

tài

Có hi u bi t c n b n và kh n ng s
chuyên ngành Qu n lý
B n

t ai,

giao thông ph i

d ng các ph n m m tin h c

c bi t là ph n m m MapInfo.

m b o tính chính xác, thu n l i cho vi c l u

tr , x lý và c p nh t thông tin, có th l y làm c s cho công tác quy ho ch
c s h t ng thành ph .
1.2.3. Ý ngh a c a

tài

1.2.3.1. Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u
ây là c h i giúp sinh viên thu th p ki n th c th c t , c ng c và hoàn
thi n ki n th c ã h c.
th ng giao thông

ng th i c ng là c h i nâng cao s hi u bi t v h

a bàn TP. Thái Nguyên.


3

Nâng cao ki n th c s d ng các ph n m m tin h c chuyên ngành qu n
lý

t ai.

1.2.3.2. Ý ngh a th c ti n
Xây d ng b n
c s

hi n tr ng giao thông ph c v cho công tác qu n lý,

xây d ng b ng giá

t theo tuy n

ng giao thông cho

a bàn

thành ph .
K t qu nghiên c u có th giúp các nhà ho ch
nh úng

n trong vi c phát tri n c s h t ng

nh

a ra các quy t

a bàn TP. Thái Nguyên.


4

Ph n 2
T NG QUAN TÀI LI U

2.1. Các khái ni m có liên quan
2.1.1. T ng quan v GIS - Geographic InFormation System
Công ngh GIS ngày càng

c s d ng r ng rãi. GIS có kh n ng s

d ng d li u không gian và thu c tính (phi không gian) t các ngu n khác
nhau khi th c hi n phân tích không gian
d ng. M t s

ng d ng c th c a GIS th

Qu n lý h th ng

tr l i các câu h i c a ng

is

ng th y trong th c t là:

ng ph , bao g m các ch c n ng: Tìm ki m

ch khi xác

nh

c v trí cho

ch ph .

ng giao thông và s

a ch ph ho c tìm v trí khi bi t tr

, i u khi n

c

a
a

ng i, l p k ho ch l u

thông xe c . Phân tích v trí, ch n khu v c xây d ng các ti n ích nh bãi
xe, ga tàu xe… L p k ho ch phát tri n giao thông.
Qu n lý giám sát tài nguyên, thiên nhiên, môi tr

ng bao g m các

ch c n ng: Qu n lý gió và thu h , các ngu n nhân t o, bình
úng,

t nông nghi p, t ng ng p n

ng môi tr
và

ng… Xác

l , vùng ng p

c, r ng, vùng t nhiên, phân tích tác

nh ví trí ch t th i

c h i. Mô hình hoá n

c ng m

ng ô nhi m. Phân tích phân b dân c , quy ho ch tuy n tính.
Qu n lý quy ho ch: Phân vùng quy ho ch s d ng

xu th môi tr

ng. Qu n lý ch t l

Qu n lý các thi t b : Xác
t i tr ng c a l

t. Các hi n tr ng

ng n

c.

nh

ng ng ng m, cáp ng m. Xác

i i n. Duy trì quy ho ch các thi t b , s d ng

Phân tích t ng i u tra dân s , l p b n

Có nhi u cách

ng i n.

các d ch v y t , b u i n và

nhi u ng d ng khác.
2.1.1.1. Khái ni m v h th ng thông tin

nh

a lý

nh ngh a v h th ng thông tin

a lý:


5

nh ngh a theo ch c n ng: GIS là m t h th ng bao g m 4 h con:
D li u vào, qu n tr d li u, phân tích d li u và d li u ra.
nh ngh a theo kh i công c : GIS là t p h p ph c t p c a các
thu t toán.
nh ngh a theo mô hình d li u: GIS g m các c u trúc d li u
c s d ng trong các h th ng khác nhau (c u trúc d ng Raster và Vecter).
nh ngh a v m t công ngh : GIS là công ngh thông tin

l u

tr , phân tích và trình bày các thông tin không gian và thông tin phi không

gian, công ngh GIS có th nói là t p h p hoàn ch nh các ph
ph

ng ti n nh m s d ng và l u tr các

it

ng.

nh ngh a theo s tr giúp và ra quy t
h th ng tr giúp vi c ra quy t

ng pháp và các

nh: GIS có th coi là m t

nh, tích h p các s li u không gian trong

m t c ch th ng nh t.
Nói tóm l i theo BURROUGHT: “GIS nh là m t t p h p các công c
cho vi c thu nh p, l u tr , th hi n và chuy n
không gian t th gi i th c

i các d li u mang tính ch t

gi i quy t các bài toán ng d ng ph c v các

m c ích c th ”.
S

khái ni m v m t H th ng thông tin
Ng

i s d ng

a lý

c th hi n nh sau:

GIS
Ph n m m + c s d li u

2.1.1.2. Các thành ph n c b n c a m t H th ng thông tin
M t H th ng thông tin

Th gi i th c
a lý

a lý bao g m nh ng thành ph n c b n sau:

Ph n c ng: Bao g m máy tính i u khi n m i ho t

ng c a h

th ng và các thi t b ngo i vi.
Ph n m m: Cung c p công c và th c hi n các ch c n ng:
+ Thu th p d li u không gian và d li u thu c tính t các ngu n thông
tin khác nhau.

6

+ L u tr , c p nh t, i u ch nh và t ch c các c s d li u nói trên.
+ Phân tích bi n

i, i u ch nh và t ch c các c s d li u nh m gi i

quy t các bài toán t i u và mô hình mô ph ng không gian và th i gian.
+

a ra các thông tin theo yêu c u d

i d ng khác nhau.

Ngoài ra ph n m m c n ph i có kh n ng phát tri n và nâng c p theo
các yêu c u

t ra c a h th ng.

- D li u:

ây là thành ph n quan tr ng nh t c a GIS. Các d li u

không gian (Spatial data) và các d li u thu c tính (No spatial data)
ch c theo m t m c tiêu xác

ct

nh b i m t h qu n tr c s d li u (DataBase

Management System).
- Con ng
GIS,

i: Y u t con ng

i có nh h

ng r t l n

i v i các h

c bi t trong vi c i u khi n h th ng và phát tri n các ng d ng.
- Ph

ng pháp: Ph

ng pháp ph thu c vào ý t

ng c a các xây d ng

h th ng, s thành công c a m t h GIS ph thu c vào ph
d ng

ng pháp

cs

thi t k h th ng.

2.1.2. C s d li u (CSDL)
2.1.2.1. Khái ni m
M t c s d li u là t p h p các thông tin c a
c l u tr trong các máy tính,
c a nó

c nhi u ng

it

ng c n qu n lý,

i s d ng và cách t ch c

c chi ph i b ng m t mô hình.

2.1.2.2. Các tiêu chu n c a m t c s d li u
- Không d th a thông tin: Thông tin khi thu th p có th l y
ngu n khác nhau, vì v y c n ph i lo i b thông tin d th a tr

nhi u

c khi xây

d ng CSDL.
Có hai d ng d th a thông tin:
+ D th a v m t v t lý: M t thông tin có m t nhi u l n trong m t CSDL


7

+ D th a v m t ng ngh a: M t thông tin có n i dung nh nhau
nh ng l i mang các tên khác nhau.
-

m b o tính an toàn và bí m t: Vì trong m t c quan có nhi u ng

s d ng chung m t máy tính, s d ng chung m t CSDL, trong tr

i

ng h p

nh v y c n ph i tuân th nguyên t c sau:
+ Ch nh ng ng
+ Ng

i

c quy n s d ng m i

i s d ng CSDL không

c c p nh t vào CSDL.

c làm h ng thông tin c a ng i khác.

Khi có s c v máy tính, CSDL ph i

c b o v và c t gi sang m t

máy khác.
- Gi a các ch
li u có thay

i thì ch

ng trình ng d ng và CSDL ph i có s
ng trình không ph i thay

c l p: Khi d

i theo và ng

c l i.

- Hi u su t áp d ng t t:
+ M c dù CSDL có nhi u ng

i s d ng nh ng

CSDL ph i t o ra cho h c m giác làm vi c hoàn toàn

i v i m i ng

i

c l p.

+ CSDL ph i cho câu tr l i chính xác nh t và k p th i khi ng

is

d ng truy v n.
2.2. Các ph n m m tin h c chuyên ngành qu n lí

t ai trong vi c thành

l pb n
2.2.1. Ph n m m MapInfo
MapInfo là ph n m m chuyên dùng x lý, trình bày, biên t p b n
thành qu trên c s s li u ngo i nghi p và b n
m m này

n n ã

c s hóa, ph n

c s d ng khá ph bi n trên máy tính cá nhân. Nó qu n lý c

thu c tính không gian và phi không gian c a b n
là H th ng thông tin

nên còn có tên g i khác

a lý (GIS - Geographic InFormation System), các l p

thông tin trong MapInfo

c t ch c theo d ng Table (b ng), m i m t b ng

là m t t p h p c a m t l p thông tin b n

trong ó có các b n ghi d li u

mà h th ng t o ra. B n ch có th truy nh p Table b ng ch c n ng c a ph n
m m MapInfo khi mà b n ã m ít nh t m t Table.


8

Trên ph n m m MapInfo th hi n c y u t không gian và y u t phi
không gian:
- Y u t không gian: Bao g m

ng

ng m c,

d c, t a

c a

các i m.
- Y u t phi không gian: Bao g m có các con s , ch vi t trên b n

tên làng, b n, sông, su i,
Sau khi kh i

pn

,

c, ao h ,...

ng ph n m m MapInfo, màn hình c a s làm vi c

nh sau:

Hình 2.1: Giao di n làm vi c ph n m m MapInfo
MapInfo là m t công c r t quan tr ng trong vi c xây d ng, qu n lý,
c p nh t, x lý, phân tích và mô hình hoá các
ch c, qu n lý c s d li u theo các l p

it

it

ng

ng

a lý, MapInfo t

a lý trên máy tính b i các

File d li u v i các ph n m r ng nh sau:
*. Tab : Ch a các thông tin mô t c u trúc d li u.
*. Dat : Ch a các thông tin nguyên thu .
*. Map : Ch a các thông tin mô t

it

ng không gian.

*. ID : Ch a các thông tin v ch s liên k t không gian và thu c tính.


9

*. Ind : Ch a các thông tin v ch s

it

ng.

2.2.1.1. Các d li u trong MapInfo
Khi ng

i dùng t o ra các Table trong MapInfo, l u c t các

Workspace, nh p ho c xu t d li u. MapInfo s t o ra r t nhi u các file v i
các ph n m r ng khác nhau. Các file d li u trong MapInfo bao g m:
- Tên file *. DAT: File d

li u d ng b ng tính cho m t Table

Format c a MapInfo.
- Tên file *. MAP: Ch a thông tin a lý mô t các
- Tên file *. TAB:

it

ng trên b n

.

ây là các file chính cho các Table c a MapInfo nó

c k t h p v i các file khác nh :”. DAT”, “. DBF”…
- Tên file *. ID: File index cho các

it

ng

ho c a MapInfo (file

*. DAT).
- Tên file *. DBF: File d li u b ng tính Format DBASE.
- Tên file *. MID: Format nh p/xu t d li u d ng b ng c a MapInfo,
file *. MID k t h p v i file. MIF.
- Tên file. MIF: Format nh p/xu t cho các

i t

ng

ho c a

MapInfo, file *. MIF k t h p v i file. MID.
- Tên file *. TXT: File b ng thu c tính Format ASCII.
- Tên file *. WKS: File thu c tính Format Lotus 1, 2, 3.
- Tên file *. WOR: File l u Workspace trong MapInfo
2.2.1.2. Cách t ch c thông tin trong MapInfo
D li u trong MapInfo

c chia thành 2 lo i, d li u không gian và d

li u phi không gian (d li u thu c tính). Trong MapInfo m i lo i d li u trên
có ph

ng th c t ch c thông tin khác nhau.
TABLE (b ng): Trong MapInfo d li u không gian c ng

c phân ra

thành các l p thông tin khác nhau (layer), m i l p thông tin không gian

c


10

t trong m t Table. Ng

i dùng có th th c hi n các thao tác óng, m , s a

i, l u tr … các Table này.
WORKSPACE (vùng làm vi c): Khái ni m th

hai c n quan tâm

trong MapInfo là các Workspace. M i Table trong MapInfo ch ch a ch a
m t l p thông tin, trong khi ó trên m t không gian làm vi c có r t nhi u l p
thông tin khác nhau. Workspace chính là ph
thông tin khác nhau l i t o thành m t t b n

ng ti n

g p toàn b l p

hoàn ch nh v i

y

các y u

t n i dung, h n th n a m t Workspace còn có th ch a các b ng tính, các
bi u

, Layout.
MAP (c a s hi n th d li u b n

it
nh t

): D li u b n

( a lý) c a các

ng không gian nh m mô t v trí, hình dáng trong m t h th ng to
nh. M t c a s MAP cho phép hi n th cùng m t lúc nhi u l p thông

tin (Layer) khác nhau ho c b t t t hi n th m t l p thông tin nào ó.
LAYOUT (Trình bày và in n): Cho phép ng
Browser, các c a s b n
trang in t

, bi u

và các

it

i s d ng k t h p các

ng

ho khác vào m t

ó có th g i k t qu ra máy in ho c máy v

2.2.2. Ph n m m MicroStation
Mapping Office là m t ph n m m m i nh t c a t p oàn INTERGRAPH,
bao g m các ph n m m công c ph c v cho công vi c xây d ng và duy trì
toàn b các

it

ng

a lý d

Các file d li u d ng này
tin

i d ng

c s d ng làm

a lý ho c các h qu n tr d li u b n

Mapping Office
Station

u vào cho các H th ng thông
. Các ph n m m ng d ng c a

c tích h p trong m t môi tr

ng

h a th ng nh t Micro

t o nên m t b các công c m nh và linh ho t ph c v cho vi c thu

th p và x lý các
bày b n

h a: IRASB, IRASC, GEOVEC.

it

ng

h a.

c bi t trong l nh v c biên t p và trình

, d a vào r t nhi u tính n ng m c a MicroStation cho phép ng

thi t k s d ng các ký hi u d ng i m, d ng vùng, d ng

i

ng và r t nhi u


11

các ph

ng pháp trình bày b n

c coi là khó s d ng v i các ph n m m

khác (AutoCAD, MapInfo...) l i

c s d ng d dàng trong MicroStation.

Ngoài ra các file d li u c a các b n
file chu n (seedfile)
nv

o

c

nh ngh a

cùng lo i
y

ng

a làm t ng giá tr chính

giúp thi t k (CAD) và là môi

h a r t m nh cho phép xây d ng và qu n lý các

th hi n các y u t b n

,h

.

MicroStation là m t ph n m m tr
tr

các thông s toán h c b n

c tính toán theo giá tr th t ngoài th c

xác và th ng nh t c a các file b n

c t o d a trên nên m t

it

ng

h a

.

Hình 2.2: Giao di n làm vi c ph n m m MicroStation
2.2.3. Ph n m m AutoCad
CAD (Computer - Aided ho c Computer - Aided Drafting) là ph n
m m tr giúp v và thi t k b ng máy tính. S d ng ph n m m CAD ta có th
v thi t k các b n v hai chi u (2D - ch c n ng Drafting), thi t k mô hình 3
chi u (3D - ch c n ng Modelling), tính toán k t c u b ng ph
t h u h n (FFA- ch c n ng Anlysis).
Ph n m m CAD có 3

c i m n i b t sau:

ng pháp ph n

12

- Chính xác
- N ng su t cao nh các l nh sao chép (th c hi n b n v nhanh).
- D dàng trao

i d li u v i các ph n m m khác.

AutoCad là ph n m m c a hãng Auto Desk dùng

th c hi n các b n

v k thu t trong nhi u ngành: xây d ng, c khí, ki n trúc, i n, b n

.

Nh có nhi u tính n ng h u d ng mà vi c ng d ng ph n m m Auto
Cad trong vi c thành l p b n

ngày càng r ng rãi và ph bi n h n.

2.3. nh vi n thám
2.3.1. T ng quan v

nh vi n thám

Vi n thám (Remote Sensing) là môn khoa h c nghiên c u vi c o
thu th p thông tin v m t
tác

t

it

ng, s v t b ng cách s d ng thi t b

ng m t cách gián ti p (ví d nh qua các b

c,

o qua

c sóng ánh sáng) v i

i

ng nghiên c u.
Vi n thám không ch tìm hi u b m t c a Trái

mà nó còn có th th m dò
Trái

t, ng

tinh nhân t o

t hay các hành tinh

c c các l p sâu bên trong các hành tinh. Trên

i ta có th s d ng máy bay dân d ng, chuyên d ng hay các v
thu phát các nh vi n thám.

2.3.2. Phân lo i nh vi n thám
nh quang h c: là lo i nh
sóng ánh sáng nhìn th y (b

sóng h ng ngo i phát ra t v t th (b
nhRadar: là lo i nh
trong d i sóng siêu cao t n (b
c b ng sóng

nh vi n thám có th

c

c sóng 0.4-0.76µm).

nh h ng ngo i: là lo i nh

nh thu

c t o ra b i vi c thu nh n các b

c t o ra b i vi c thu nh n các b

c

c sóng 8-10µm).

c t o ra b i vi c thu nh n các b

c sóng

c sóng > 2 cm).
a ch n c ng là m t lo i nh vi n thám.
c l u theo các kênh nh

d ng s trong máy tính, các kênh nh

n (tr ng en)

c t h p ( nh màu) ho c có th in


13

ra gi y, tùy theo m c ích ng

i s d ng.

D li u nh vi n thám có th

c phân lo i theo

phân gi i, bao g m:

phân gi i cao (<10m): IKONOS (l.4m), Quickbird (0.7;2.8m),
SPOT 5 (2.5;5;10m), Thaichote/THEOS (2m), OrbView-3 (1.4m), 1RS (2.5;
5m) Corona, LiDAR...

phân gi i trung bình (15-100m): SPOT (20m); Landsat TM/ETM
(15;30;60m), Thaichote/THEOS (15m), ASTER (15;30;90m), 1RS, Envisat,
RADARSAT,...
phân gi i th p (>100m): MODIS (250m;lkm); MERIS (250m);
NOAA-AVHHR...
M t s khái ni m phân lo i nh khác:
nh a ph (3-10 kênh ph ): Landsat, SPOT, ASTER...
nh siêu ph (hàng tr m kênh ph ): AVIRIS, HyMap, ARES...
2.4. Th vi n b n

s

2.4.1. Google Maps
2.4.1.1. Gi i thi u chung v Google Maps
Google Maps là c s d li u b n
ph bi n

v tinh, b n

s

c ng d ng

các qu c gia lãnh th theo ngôn ng riêng bi t, là m t d ch v

d ng công ngh b n

tr c tuy n trên web mi n phí

Google và h tr nhi u d ch v d a vào b n

m t s công c khác, có th dùng

c cung c p b i

nh Google Ride Finder và

nhúng vào các trang web c a bên th ba

thông qua Google Maps API. Google Maps cho phép th y b n
thông,

ng i cho xe

p, cho ng

ng

i i b , xe h i, và nh ng

doanh trong khu v c c ng nh kh p n i trên th gi i.

ng giao
a i m kinh


14

Hình 2.3: Hình nh v Google Maps
Google Maps (tr
ng d ng và k thu t

c ây là Google Local) là m t d ch v web b n

, các

c cung c p mi n phí b i Google, bao g m Website

Google Maps, Google Ride Finder, Google Transit, và nh ng b n

c

nhúng vào Website th ba thông qua Google Maps API. Nó cung c p b n
ng i, m t l trình cho vi c du l ch v i nhi u ph

ng ti n khác nhau.

Google Maps s d ng phép chi u Mercator vì th nó không bi u di n
c nh ng vùng
bi u di n

c c trái

c các c c c a trái

t. M t s n ph m liên quan là Google Earth nó
t.

Hình 2.4. Phép chi u Mercator

15

Google Maps API:
tri n t
ch

c t o ra b i Google, ch p nh n cho các nhà phát

ng tác v i Googel Maps vào Website c a h v i nh ng d li u

nh.

c

ó là m t d ch v mi n phí, và hi n t i nó không ch a qu ng cáo

nh ng có th qu ng cáo

c hi n th trong t

ng lai.

2.4.1.2. M t vài ng d ng c a Google Maps

Hình 2.5. Ki m tra các kênh phát sóng qua Internet

Hình 2.6: Hi n th các c t phát sóng tác

ng

n1

a i m


16

Hình 2.7: Ki m tra ngày êm

1 vùng

2.4.2. Google Earth
Google Earth là m t lo i ph n m m mô ph ng qu
Earth Viewer. Google Earth t o ra b n
ti t

a c u có tên g c là

th gi i d a vào nh ng hình nh chi

c ch p t v tinh, nh ng hình ch p trên không trung và h th ng GIS.

Hình 2.8: Hình nh Google Earth