I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
----------
----------
NGUY N NG C B O TRUNG
Tên
tài:
“ ÁNH GIÁ HI U QU X
LÝ N
C TH I
C A CÔNG NGH AAO T I B NH VI N A KHOA
TRUNG
NG THÁI NGUYÊN”
KHÓA LU N T T NGHI P
H
ào t o
IH C
: Chính quy
Chuyên ngành :
a chính Môi tr
Khoa
: Qu n lý tài nguyên
Khóa h c
: 2011 – 2015
Thái Nguyên, n m 2015
ng
I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
-------------------
NGUY N NG C B O TRUNG
Tên
tài:
“ ÁNH GIÁ HI U QU X
LÝ N
C TH I
C A CÔNG NGH AAO T I B NH VI N A KHOA
TRUNG
NG THÁI NGUYÊN”
KHÓA LU N T T NGHI P
H
ào t o
IH C
: Chính quy
Chuyên ngành :
a chính Môi tr
Khoa
: Qu n lý tài nguyên
Khóa h c
: 2011 – 2015
ng
Giáo viên h ng d n: TS. D Ng c Thành
Khoa Môi tr ng - Tr ng i h c Nông Lâm Thái Nguyên
Thái Nguyên, n m 2015
L I CÁM
N
Th c t p t t nghi p là m t khâu r t quan tr ng b i l ây là giai o n
sinh viên c ng c toàn b ki n th c ã h c t p tr ng. ng th i c ng giúp
sinh viên ti p xúc v i th c t em nh ng ki n th c ã h c áp d ng vào th c
ti n s n xu t. Qua ó giúp sinh viên h c h i và rút ra kinh nghi m quý báu t
th c t
khi ra tr ng tr thành m t ng i cán b có n ng l c t t, trình
lý lu n cao, chuyên môn gi i áp ng yêu c u c p thi t c a xã h i.
V i m c ích và t m quan tr ng nêu trên,
c s phân công c a Khoa
Qu n lý tài nguyên ng th i
c s ti p nh n c a B nh vi n a khoa
Trung ng Thái Nguyên. Em ti n hành nghiên c u
tài “ ánh giá hi u
qu x lý n c th i c a công ngh AAO t i B nh vi n a khoa trung
ng Thái Nguyên”.
hoàn thành Khóa lu n này em xin chân thành c m n Ban giám hi u
Nhà tr ng, Ban ch nhi m khoa qu n lý tài nguyên và khoa môi tr ng. c
bi t em xin bày t lòng bi t n sâu s c t i th y giáo TS. D Ng c Thành
ng i ã h ng d n, ch b o em t n tình hoàn thành t t bài khóa lu n này.
Em xin c m n các cán b chuyên trách môi tr ng trong B nh vi n a
khoa Trung ng Thái Nguyên ã t o i u ki n cho em trong su t quá trình
th c t p t i ây.
C m n gia ình và b n bè ã giúp , ng viên em trong su t th i
gian h c t p rèn luy n và th c t p t t nghi p.
Do th i gian th c t p ng n, trình
chuyên môn còn h n ch b n thân
còn thi u kinh nghi m nên khóa lu n không tránh kh i nh ng sai sót. Em r t
mong d c s óng góp ý ki n c a các th y cô giáo và các b n sinh viên
khóa lu n hoàn thi n h n n a.
Em xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, ngày 20 tháng 5 n m 2015
Sinh viên
Nguy n Ng c B o Trung
DANH M C CÁC B NG
Trang
B ng 3.1. Ch tiêu và ph
ng pháp phân tích ...........................................................28
B ng 4.1. K t qu
o, phân tích khí, b i, n trong khu v c dân c xung quanh ......33
B ng 4.2. K t qu
o, phân tích khí, b i, n trong khu v c thi công xây d ng ..............34
B ng 4.3. Ch t l
ng n
tr
c th i b nh vi n
a khoa Trung
ng Thái Nguyên
c khi có h th ng x lý AAO (1-2013) .............................................49
B ng 4.4. K t qu
o, phân tích n
c th i b nh vi n
t 1 n m 2014 .....................51
B ng 4.5. K t qu
o, phân tích n
c th i b nh vi n
t 2 n m 2014 .....................52
B ng 4.6. K t qu
o, phân tích n
c th i b nh vi n
t 3 n m 2014 .....................53
B ng 4.7.
ánh giá hi u qu x lý n
x lý n
c th i
u vào và
c th i B nh vi n a khoa Trung
u ra c a 2 h th ng
ng Thái Nguyên ...............54
DANH M C CÁC HÌNH
Trang
Hình 2.1. Công ngh AAO ..........................................................................................8
Hình 2.2. S
quy trình AAO ................................................................................11
Hình 2.3. Quy trình x lý n
c th i b nh vi n b ng cách s d ng tia ozone .................16
Hình 2.4. Quy trình x lý n
c th i b nh vi n Nguy n Trãi ....................................17
Hình 2.5. Quy trình x lý n
c th i b nh vi n Da Li u ...........................................18
Hình 2.6. Quy trình x lý n
c th i b nh vi n
ng Tháp ......................................19
Hình 4.1. C c u t ch c B nh vi n a khoa Trung
ng Thái Nguyên.................32
Hình 4.2. M t c t các khoang....................................................................................40
Hình 4.3.S
nguyên lý ho t
Hình 4.4. H th ng x lý n
ng c a h th ng ...................................................43
c th i B nh vi n
a khoa Trung
ng Thái
Nguyên .......................................................................................................45
Hình 4.5. S
ho t
Hình 4.7. Bi u
Trung
Hình 4.8. Bi u
Trung
Hình 4.9. Bi u
ng c a tr m x lý n
so sánh ch tiêu BOD5 trong n
so sánh ch tiêu COD trong n
a khoa
c th i B nh vi n
a khoa
ng Thái Nguyên v i QCVN 28:2010/BTNMT (B) ....................55
so sánh ch tiêu NH4+ - N trong n
a
c th i B nh vi n
a
ng Thái Nguyên v i QCVN 28:2010/BTNMT (B) ...........57
so sánh ch tiêu Coliform trong n
khoa Trung
c th i B nh vi n
ng Thái Nguyên v i QCVN 28:2010/BTNMT (B) ...........56
so sánh ch tiêu d u m trong n
khoa Trung
Hình 4.11. Bi u
c th i B nh vi n
ng Thái Nguyên v i QCVN 28:2010/BTNMT (B) ....................54
khoa Trung
Hình 4.10. Bi u
c th i ................................................47
c th i B nh vi n
a
ng Thái Nguyên v i QCVN 28:2010/BTNMT (B) ...........57
DANH M C CÁC T
BOD5
BTNMT
BYT
COD
CP
HTXL
VI T T T
: Nhu c u oxi hóa trong 5 ngày
: B Tài nguyên Môi tr ng
:B yt
: Nhu c u oxi hóa h c
: Chính ph
: H th ng x lý
MPN/100ml : Most probable number 100 mililiters (S l ng vi sinh
v t trong 100 ml)
QCVN
Q
TCVN
TSS
TT
VSV
: Quy chu n Vi t Nam
: Quy t nh
: Tiêu chu n Vi t Nam
: T ng ch t r n l l ng
: Thông t
: Vi sinh v t
M CL C
Trang
Ph n 1 M
U ............................................................................................... 1
1.1.
................................................................................................... 1
tv n
1.2. M c tiêu c a
tài ..................................................................................... 2
1.3. Yêu c u c a
tài ...................................................................................... 2
1.4. Ý ngh a c a
tài ...................................................................................... 2
Ph n 2 T NG QUAN TÀI LI U ..................................................................... 4
2.1. C s khoa h c c a
tài .......................................................................... 4
2.1.1. C s pháp lý .......................................................................................... 4
2.1.2. C s lý lu n ........................................................................................... 5
2.1.2.1.T ng quan v n
c th i b nh vi n ........................................................ 5
2.1.2.2. Thành ph n và tình ch t c a n
c th i b nh vi n................................ 5
2.1.2.3. T ng quát chung v công ngh AAO .................................................. 8
2.2. Th c tr ng n
c th i và tình hình x lý n
c th i b nh vi n.................. 12
2.3. Các nghiên c u x lý n
c th i b nh vi n............................................... 20
Ph n 3 N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U ........................... 26
3.1.
it
ng nghiên c u............................................................................... 26
3.2. Ph m vi nghiên c u .................................................................................. 26
3.3. N i dung nghiên c u ................................................................................ 26
3.4. Ph
ng pháp nghiên c u.......................................................................... 26
3.4.1. Ph
ng pháp k th a, tham kh o .......................................................... 26
3.4.2. Ph
ng pháp i u tra thu th p thông tin th c p .................................. 26
3.4.3. Ph
ng pháp i u tra kh o sát th c
3.4.4. Ph
ng pháp so sánh và ánh giá ......................................................... 27
3.4.5. Ph
ng pháp phân tích.......................................................................... 27
a ................................................ 26
Ph n 4 K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N .................................. 29
4.1. S l
c v B nh vi n a khoa Trung
ng Thái Nguyên ...................... 29
4.1.1.Hi n tr ng công trình c s h t ng ....................................................... 29
4.1.2. Ch c n ng - nhi m v b nh vi n .......................................................... 30
4.1.3. Quy mô và c c u t ch c c a b nh vi n ............................................. 31
4.2.Hi n tr ng môi tr
ng c a B nh vi n a khoa Trung
ng Thái Nguyên
......................................................................................................................... 32
4.2.1.
i v i không khí, b i .......................................................................... 32
4.2.2. Ch t th i r n .......................................................................................... 35
4.2.3. N
c th i ............................................................................................... 36
4.3. Tìm hi u h th ng x lý n
c th i c a công ngh AAO ......................... 39
4.3.1. C u t o và nguyên lý x lý c a công ngh AAO ................................. 39
4.3.1.1.B tách rác, ch t r n thô ...................................................................... 39
4.3.1.2. B
i u hòa ......................................................................................... 40
4.3.1.3. Ng n ch a giá
vi sinh.................................................................... 41
4.3.1.4. Ng n ch a v t li u l c........................................................................ 44
4.3.1.5. Ng n x lý .......................................................................................... 44
4.3.1.6. Ng n kh trùng .................................................................................. 44
4.3.1.7. Ng n l u, nén bùn .............................................................................. 44
4.3.1.8. B ng i u khi n và ph
4.3.2. Quy trình ho t
ng pháp i u khi n ..................................... 44
ng c a h th ng ......................................................... 45
4.4. ánh giá hi u qu x lý n
c th i c a công ngh AAO ......................... 48
4.4.1. Ch t l
c khi l p
ng n
c th i tr
4.4.2. Hi u qu x lý n
4.4.3.
c th i khi l p
ánh giá hi u qu x lý n
t công ngh AAO ...................... 48
t công ngh AAO ......................... 51
c th i c a công ngh AAO ..................... 54
4.4.3.1. Hi u qu x lý BOD5 ......................................................................... 54
4.4.3.2. Hi u qu x lý COD .......................................................................... 55
4.4.3.4. Hi u qu x lý d u m ....................................................................... 57
4.4.3.5. Hi u qu x lý Coliform .................................................................... 57
4.5.
xu t và gi i pháp
nâng cao hi u qu x lý n
c th i c a công ngh
AAO ................................................................................................................ 58
Ph n 5 K T LU N VÀ
NGH ................................................................. 60
5.1. K t lu n .................................................................................................... 60
5.2.
ngh ..................................................................................................... 61
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................... 62
Ph n 1
M
U
1.1.
tv n
B nh vi n a khoa Trung ng Thái Nguyên là m t b nh vi n tr ng
y u khu v c ông B c có ch c n ng nhi m v khám ch a b nh cho nhân
dân các dân t c thu c 6 t nh mi n núi phía ông B c, ào t o sinh viên
tr ng i h c Y Thái Nguyên, tr ng Trung h c y t Thái Nguyên, các bác
s có trình
sau i h c, c s v t ch t, trang thi t b ph c v cho vi c
khám ch a b nh c a b nh vi n ngày càng
c nâng cao. Là m t b nh vi n
l n, n i luôn t p trung m t l ng l n b nh nhân khám ch a b nh và nh ng
ng i thân ch m sóc. Ho t ng khám ch a b nh c a b nh vi n ã phát sinh
ra m t l ng l n n c th i,các ch t th i c h i và nguy hi m gây nh h ng
x u t i s c kho c a con ng i.
Ch t th i b nh vi n, c bi t là n c th i và ch t th i r n
c phân
vào nhóm ch t th i nguy h i do tính c và tính lây nhi m. Các lo i ch t th i
này n u không
c x lý ho c x lý không tri t
mà th i th ng ra môi
tr ng s gây ra nh ng h u qu nghiêm tr ng t i môi tr ng. Hi n t i v n
n c th i ang là v n
n i c m c a B nh vi n a khoa Trung ng Thái
Nguyên. V i s l ng gi ng b nh là 1000 gi ng, m i ngày b nh vi n th i
ra m t l ng l n kho ng 350 m3 n 500 m3 n c th i, h th ng x lý n c
th i c c a b nh vi n b xu ng c p và quá t i, không áp ng
c yêu c u
c a vi c x lý n c th i b nh vi n, các k t qu phân tích ánh giá hi n tr ng
ch t l ng n c th i b nh vi n cho th y m c
ô nhi m nghiêm tr ng, v i
nhi u thông s v t tiêu chu n cho phép. B nh vi n a khoa Trung ng
Thái Nguyên n m trong danh sách các c s gây ô nhi m môi tr ng nghiêm
tr ng theo Quy t nh 64/2003/Q -TTg ngày 22/4/2003 c a Th t ng
Chính ph phê duy t k ho ch x lý tri t
các c s gây ô nhi m môi
tr ng nghiêm tr ng và ph i ti n hành x lý tri t
ô nhi m ph i ti n hành
x lý tri t
ô nhi m. Do v y,
m b o x lý tri t
ch t th i, c bi t là
n c th i, vi c xây d ng h th ng x lý n c th i theo công ngh AAO c a
B nh vi n a khoa Trung ng Thái Nguyên là h t s c c n thi t.
Xu t phát t th c ti n trên, d i s h ng d n c a th y giáo T.S D
Ng c Thành, em ti n hành nghiên c u tài: “ ánh giá hi u qu x lý n c
th i c a công ngh AAO t i B nh vi n a khoa trung
ng Thái Nguyên”
1.2. M c tiêu c a tài
- Tìm hi u v công ngh x lý n c th i AAO.
- ánh giá hi u qu x lý n c th i c a công ngh AAO so v i h
th ng x lý n c th i c c a b nh vi n.
xu t và gi i pháp
nâng cao hi u qu x lý n c th i c a công
ngh AAO
1.3. Yêu c u c a tài
- Công tác i u tra thu th p thông tin, phân tích ch t l ng n c th i
c a B nh vi n a khoa Trung ng thái Nguyên
+ Thông tin và s li u thu
c chính xác, trung th c, khách quan.
+ Các m u nghiên c u và phân tích ph i m b o tính khoa h c và i
di n cho khu v c nghiên c u.
+ ánh giá y , chính xác ch t l ng n c th i c a B nh vi n.
+ Các k t qu phân tích ph i
c so sánh v i tiêu chu n, quy chu n
môi tr ng Vi t Nam.
- Gi i pháp ki n ngh
a ra ph i th c t , có tính kh thi và phù h p v i
i u ki n c a B nh vi n.
1.4. Ý ngh a c a tài
* Ý ngh a trong h c t p, nghiên c u khoa h c:
- T o cho em c h i v n d ng lý thuy t vào th c ti n, cách th c ti p
c n và th c hi n m t tài nghiên c u khoa h c.
- Nâng cao ki n th c, k n ng t ng h p, phân tích s li u và rút ra
nh ng kinh nghi m th c t ph c v cho công tác sau này.
- Giúp chúng ta hi u
c ch
v n hành và quá trình x lý n c th i
c a công ngh AAO.
- Là ngu n tài li u cho h c t p và nghiên c u khoa h c.
* Ý ngh a trong th c ti n:
- ánh giá
c hi n tr ng môi tr ng n c th i sau khi x lý qua h
th ng AAO t i B nh vi n a khoa Trung
ng Thái Nguyên t ó t ng
c ng trách nhi m c a ban lãnh o B nh vi n tr c ho t ng n môi
tr ng, có nh ng ho t ng tích c c trong vi c x lý n c th i.
- C nh báo nguy c ti m tàng v ô nhi m môi tr ng do n c th i gây
ra, ng n ng a và gi m thi u nh h ng c a n c th i n môi tr ng, và b o
v s c kho c a ng i dân khu v c quanh b nh vi n.
Ph n 2
T NG QUAN TÀI LI U
2.1. C s khoa h c c a
tài
2.1.1. C s pháp lý
- Ngh
nh 80/2006/N -CP ngày 09/8/2006 c a Chính ph v vi c quy
nh chi ti t và h
- Ngh
ng d n thi hành m t s
i u c a Lu t B o v môi tr
nh s 21/2008/N -CP v s a
i b sung m t s
ng.
i u c a Ngh
nh s 80/2006/N -CP ngày 09 tháng 8 n m 2006 c a chính ph v vi c quy
nh chi ti t và h
- Quy t
ng d n thi hành m t s
i u c a Lu t B o v môi tr
nh s 64/2003/Q -TTg ngày 22/4/2003 c a Th t
ph phê duy t k ho ch x lý tri t
ng.
ng Chính
các c s gây ô nhi m môi tr
ng
nghiêm tr ng.
- Quy t
tr
nh s 43/2007/Q -BYT ngày 03 tháng 12 n m 2007 c a B
ng B Y t v Ban hành Quy ch Qu n lý ch t th i y t .
- Quy t
nh s 2868/Q -BYT ngày 01/8/2007 v vi c phê duy t
quy ho ch t ng th phát tri n b nh vi n a khoa trung
ng Thái Nguyên
n n m 2020.
- Thông t s 31/2013/TT-BYT c a B y t quy
ng môi tr
ng t ho t
nh v quan tr c tác
ng khám b nh, ch a b nh c a b nh vi n.
- Thông t liên t ch s 48/2014/TTLT-BYT-BTNMT v h
ph i h p th c hi n qu n lý nhà n
do B tr
ng B Y t - B Tài nguyên và Môi tr
- TCVN 5999:1995 Ch t l
n
c v b o v môi tr
ng n
ng
ng d n
iv ic s yt
ng ban hành.
c - l y m u, h
ng d n l y m u
c th i.
- TCVN 6663-3:2008 H
ng d n b o qu n và x lý m u.
- QCVN 05:2013/BTNMT: Quy chu n k thu t qu c gia v ch t l
môi tr
ng không khí xung quanh
ng
- QCVN 26:2010/BTNMT: Quy chu n k thu t qu c gia v ti ng n
- Quy t
nh 3733/2002/BYT - Tiêu chu n v sinh lao
ng, ch t l
ng
không khí vùng làm vi c.
- QCVN 28:2010/BTNMT - quy chu n k thu t qu c gia v n
c
th i y t .
2.1.2. C s lý lu n
2.1.2.1.T ng quan v n
c th i b nh vi n
Khi xã h i ngày càng phát tri n
nhu c u cá nhân c ng
i s ng con ng
i nâng cao
ng th i
c t ng lên. Vi c ch m sóc b o v s c kh e c ng
c quan tâm nhi u b ng vi c xây d ng thêm nhi u h th ng b nh vi n t
các phòng khám nh , các b nh vi n t nhân và b nh vi n nhà n
c. Bên c nh
v n
c
s c kh e c a con ng
quan tâm không kém. L
i ó là v n
ng n
môi tr
ng c ng
c th i sinh ho t c a b nh nhân, và các ho t
ng khám ch a b nh trong b nh vi n th i ra c ng làm nh h
tr
ng xung quanh, t i s c kh e c a con ng
pháp x lý n
ng
c th i b nh vi n là m t v n
i nh m gi m thi u và x lý l
c p và
ng n
ng t i môi
i. Nghiên c u và tìm ra các gi i
khá c p bách
iv it tc m i
c th i ô nhi m.
N
c th i b nh vi n có ngu n g c t quá trình sinh ho t c a b nh
nhân, ng
i nhà b nh nhân và các cán b y bác s làm vi c t i b nh vi n, quá
trình t y r a các thi t b y t trong quá trình khám ch a b nh. V sinh các
thi t b y t , phòng b nh.
2.1.2.2. Thành ph n và tình ch t c a n
N
c th i b nh vi n
c th i b nh vi n g m r t nhi u các thành ph n gây b nh và ô nhi m
nh : Hàm l
ng ch t h u c và ch t dinh d
ng cao, ch y u
trong quá trình i u tr khám ch a b nh và sinh ho t c a ng
nhà b nh nhân,cán b làm vi c t i b nh vi n.
c th i ra
i b nh, ng
i
Các vi khu n, vi rút vi sinh v t gây b nh trong quá trình khám ch a
b nh, t y r a.
Các ch t phóng x trong quá trình i u tr b nh b nhi m ra ngoài, các
hóa ch t, các ch t
c h i nh các lo i thu c i u tr ung th và các s n ph m
b phân h y.
Các vi khu n gây b nh t trong c th ng
c tr ng c a n
N
N
c th i
c th i có nh ng bi u hi n
-
i b nh.
c tr ng sau:
c:
c th i không trong su t. Các ch t r n không tan t o ra các huy n
phù l l ng. Các ch t l ng không tan t o d ng nh t
váng trên m t n
ng l l ng ho c t o
c. S xu t hi n c a các ch t keo làm cho n
c có
nh t.
- Màu s c:
N
c tinh khi t không màu. S xu t hi n màu trong n
c th i r t d
nh n bi t. Màu xu t phát t các c s công nghi p nói chung và các s s t y
nhu m nói riêng. Màu c a các ch t hoá h c còn l i sau khi s d ng ã tan
theo ngu n n
c th i. Màu
c sinh ra do s phân gi i c a các ch t lúc
không màu. Màu xanh là s phát tri n c a t o lam trong n
hi n c a s phân gi i và chuy n
u
c. Màu vàng bi u
i c u trúc sang các h p ch t trung gian c a
các h p ch t h u c . Màu en bi u hi n c a s phân gi i g n
n m c cu i
cùng c a các ch t h u c .
- Mùi:
N
c không có mùi. Mùi c a n
c th i ch y u là do s phân hu các
h p ch t h u c trong thành ph n có nguyên t N, P và S. Xác c a các vi sinh
v t, th c v t có Prôtêin là h p ch t h u c
i n hình t o b i các nguyên t N, P,
S nên khi th i r a ã b c mùi r t m nh. Các mùi: khai là Amôniac (NH3), tanh là
các Amin (R3N, R2NH-), Phophin (PH3). Các mùi th i là khí Hi rô sunphua
(H2S).
c bi t, ch t ch c n m t l
ng r t ít có mùi r t th i, bám dính r t dai là
các h p ch t Indol và Scatol
c sinh ra t s phân hu Tryptophan, m t trong
20 Aminoaxit t o nên Prôtêin c a vi sinh v t, th c v t và
ng v t.
-V:
N
c tinh khi t không có v và trung tính v i
chua là do t ng n ng
Axít c a n
c làm cho
pH c a n
c th i công nghi p ã
c th i gi m xu ng. V n ng là bi u hi n
c a ki m (pH > 7). Các c s công nghi p dùng Baz thì l i
n
c lên cao. L
c có v
c (pH < 7). Các Axit (H2SO4, HNO3) và
các Oxit axit (NxOy, CO2, SO2) t khí quy n và t n
tan trong n
pH = 7. N
y
pH trong
ng Amoniac sinh ra do quá trình phân gi i Protein c ng làm
cho pH t ng lên. V m n chát là do m t s mu i vô c hoà tan, i n hình là
mu i n (NaCl) có v m n.
- Nhi t
Nhi t
:
c an
c s thay
Vi t Nam dao
ng t 14,3 - 33 C. Ngu n g c gây ô nhi m nhi t
nhi t c a các ngu n n
n ng d n i n.
ion. Do v y,
N ng
và
linh
ánh giá m c
c có kh
ng c a các
ô nhi m n
c.
ng Oxy hoà tan(DO):
ng oxy hoà tan trong n
i n
c (cá, l
c c n thi t cho s hô h p c a các
ng th , thu
sinh, côn trùng,…). DO
c t o ra do s hoà tan t khí quy n ho c do quang h p c a t o.
oxy t do trong n
ph thu c nhi u vào nhi t
t o… Khi n ng
c n m kho ng 8-10 mg/l và dao
DO th p, các loài sinh v t trong n
c c a các thu v c.
ng m nh
, s phân hu hoá ch t, s quang h p c a
ho c ch t. Do v y, DO là m t ch s quan tr ng
n
c.
c phân li thành các ion làm cho n
d n i n c ng là m t y u t
sinh v t s ng d
ng
ng Oxy hoà tan trong n
d n i n ph thu c vào n ng
DO là l
th
chính là
d n i n (EC):
Các mu i tan trong n
-L
cb m t
c th i t b ph n làm l nh c a các nhà máy, khi nhi t
t ng lên còn làm gi m hàm l
-
i theo t ng mùa trong n m. N
0
c gi m ho t
ng
ánh giá s ô nhi m
- Ch tiêu vi sinh v t:
N
c th i ch a m t l
sán,...
ánh giá m c
m t lo i vi khu n
ng l n các vi khu n, vi rút, n m, rêu t o, giun
nhi m b n b i vi khu n, ng
ng ru t hình
a i n hình có tên là E.Coli. E.Coli
coi nh m t lo i vi khu n vô h i s ng trong ru t ng
tri n nhanh
môi tr
làm ngu n n ng l
i ta ánh giá qua
i,
c
ng v t. E.Coli phát
ng Glucoza 0,5% và Clorua amoni 0,1%; Glucoza dùng
ng và cung c p ngu n Cacbon, Clorua amoni dùng làm
ngu n Nit .
2.1.2.3. T ng quát chung v công ngh AAO
Hình 2.1. Công ngh AAO
AAO là vi t t t c a các c m t Anaerobic (Y m khí) - Anoxic (Thi u
khí) - Oxic (Hi u khí).
Công ngh
AAO là quy trình x lý sinh h c liên ti p ng d ng nhi u
h vi sinh v t khác nhau: H vi sinh v t Y m khí, Thi u khí, Hi u khí
ch t th i. D
ô nhi m
x lý
i tác d ng phân gi i các ch t ô nhi m c a h vi sinh v t mà ch t
c x lý tr
c khi th i ra môi tr
ng.
* Quá trình Anaerobic (y m khí)
Các quá trình này có th h p thành 4 giai o n, x y ra
quá trình phân h y k khí ch t h u c
ng th i trong
+ Th y phân:
Trong giai o n này, d
i tác d ng c a enzyme do vi khu n ti t ra, các
ph c ch t và các ch t không tan (polysaccharides, protein, lipid) chuy n hóa
thành các ph c
n gi n h n ho c ch t hòa tan (
ng, các amino acid, acid
béo).
Quá trình này x y ra ch m. T c
th
c h t và
th y phân ph thu c vào pH, kích
c tính d phân h y c a c ch t. Ch t béo th y phân r t ch m.
+ Acid hóa
Trong giai o n này, vi khu n lên men chuy n hóa các ch t hòa tan
thành ch t
n gi n nh acid béo d bay h i, alcohols, acid lactic, methanol,
CO2, H2, NH3, H2S và sinh kh i m i. S hình thành các acid có th làm pH
gi m xu ng 4.0.
+ Acetic hoá (Acetogenesis)
Vi khu n acetic chuy n hóa các s n ph m c a giai o n acid hóa thành
acetate, H2, CO2 và sinh kh i m i.
+Methane hóa (methanogenesis)
ây là giai o n cu i c a quá trình phân hu k khí. Acetic, H2, CO2,
acid fomic và methanol chuy n hóa thành methane, CO2 và sinh kh i m i.
Trong 3 giai o n thu phân, acid hóa và acetic hóa, COD h u nh
không gi m, COD ch gi m trong giai o n methane.
* Quá trình Anoxic (thi u khí)
Trong n
này c n ph i
c th i, có ch a h p ch t Nito và photpho, nh ng h p ch t
c lo i b ra kh i n
c th i. T i b Anoxic, trong i u ki n
thi u khí h vi sinh v t thi u khí phát tri n x lý N và P thông qua quá trình
Nitrat hóa và Photphoril.
Quá trình Nitrat hóa x y ra nh sau
Hai ch ng lo i vi khu n chính tham gia vào quá trình này là Nitrosonas
và Nitrobacter. Trong môi tr
ng thi u oxy, các lo i vi khu n này s kh
Nitrat (NO3-) và Nitrit (NO2-) theo chu i chuy n hóa
NO3-
NO2-
N2O
N2
Khí nit phân t N2 t o thành s thoát kh i n
là nit
ã
c và ra ngoài. Nh v y
c x lý.
Quá trình Photphorit hóa
Ch ng lo i vi khu n tham gia vào quá trình này là Acinetobacter. Các
h p ch t h u c ch a photpho s
c h vi khu n Acinetobacter chuy n hóa
thành các h p ch t m i không ch a photpho và các h p ch t có ch a photpho
nh ng d phân h y
i v i ch ng lo i vi khu n hi u khí.
quá trình Nitrat hóa và Photphoril hóa di n ra thu n l i, t i b
Anoxic b trí máy khu y chìm v i t c
n ng khu y tr n dòng n
khu y phù h p. Máy khu y có ch c
c t o ra môi tr
thi u khí phát tri n. Ngoài ra,
ng thi u oxy cho h vi sinh v t
t ng hi u qu x lý và làm n i trú ng cho
h vi sinh v t thi u khí, t i b Anoxic l p
t thêm h th ng
m sinh h c
ng 230 ÷ 250 m2/m3. H vi sinh
c ch t o t nh a PVC, v i b m t ho t
v t thi u khí bám dính vào b m t v t li u
m sinh h c
sinh tr
ng và
phát tri n.
*Quá trình Oxic (hi u khí)
ây là b x lý s d ng ch ng vi sinh v t hi u khí
phân h y ch t
th i. Trong b này, các vi sinh v t (còn g i là bùn ho t tính) t n t i
d ng l
l ng s h p th oxy và ch t h u c (ch t ô nhi m) và s d ng ch t dinh
d
ng là Nit & Photpho
n ng l
t ng h p t bào m i, CO2, H2O và gi i phóng
ng. Ngoài quá trình t ng h p t bào m i, t n t i ph n ng phân h y
n i sinh (các t bào vi sinh v t già s t phân h y) làm gi m s l
ng bùn
ho t tính. Tuy nhiên quá trình t ng h p t bào m i v n chi m u th do trong
b duy trì các i u ki n t i u vì v y s l
ng t bào m i t o thành nhi u h n
t bào b phân h y và t o thành bùn d c n ph i
Quá trình phân h y ch t h u c trong n
c th i b
nh k .
c th i g m 3 giai o n sau:
+ Giai o n 1: Oxy hóa ch t h u c .
CxHyOz + O2
CO2 + H2O + H
+ Giai o n 2: T ng h p xây d ng t bào
CxHyOz + O2
t bào VSV + CO2 + H2O + C5H7NO2 – H
+ Giai o n 3: oxy hóa ch t li u t bào.
C5H7NO2 + 5O2
N ng
5CO2 + 2H2O + NH2 ± H’
bùn ho t tính duy trì trong b Aeroten: 3500 mg/l, t l tu n
hoàn bùn 100%. H vi sinh v t trong b Oxic
c nuôi c y b ng ch ph m
men vi sinh ho c t bùn ho t tính. Th i gian nuôi c y m t h vi sinh v t hi u
khí t 45
s c khí
n 60 ngày. Oxy c p vào b b ng máy th i khí
t c n ho c máy
t chìm.
Tách ch t r n thô
Ng n y m khí
Ng n thi u khí
Ng n hi u khí
Ng n kh trùng
Ng n l c c n
u ra
Hình 2.2. S
*
quy trình AAO
u i m c a công ngh : B vi sinh v t hi u khí có tác d ng x lí ch t
h u c các bon và ni t hóa, b vi sinh v t y m khí và b vi sinh v t thi u khí
có tác d ng kh ni t và ph t phát, công ngh này thích h p cho vi c x lí
nhi u lo i n
c th i. Quá trình x lí nh sau:
Aerobic Process
NH4+ Oxidation
NO2- + NO3-
Anaerobic Process
NO2-, NO3- Reduction
N2
PO4-3Microorganism
2.2. Th c tr ng n
N
(PO4-3)salt
c th i và tình hình x lý n
c th i b nh vi n
c th i c a các b nh vi n có ch a nhi u t p ch t h u c hàm l
BOD5 t
ng
i cao và t s BOD/COD
½ , ngoài ra n
ng
c th i b nh vi n
còn ch a nhi u ch t t y r a, m m b nh vi khu n và m t s hóa ch t s d ng
trong xét nghi m hàng ngày
n
c. Do ó
iv in
u là nh ng nhân t gây ô nhi m môi tr
c th i b nh vi n nói chung, ph
vi sinh v t hi u khí kèm theo kh trùng là phù h p.
th y phân t p ch t h u c t ng c
ng m t
ng
ng pháp x lý b ng
t ng c
ng quá trình
vi sinh có ích cho quá trình
phân h y ch t th i c n s d ng ch ph m BIOWC 96 và DW 97 là t h p vi
sinh và enzyme
c s n xu t t i Vi t Nam có tác d ng phân h y nhanh các
ch t th i h u c trong n
N
c th i
c th i b nh vi n.
các b nh vi n th
ng ch a nhi u t p ch t có b n ch t khác
nhau. Vì v y, m c ích c a vi c x lý n
n
c sau khi x lý
t tiêu chu n ch t l
vào ngu n ti p nh n. Các ph
dùng
c th i là kh các t p ch t sau cho
ng
m c ch p nh n cho phép th i
ng pháp chung nh t mà các b nh vi n th
x lý m i lo i ch t th i
c áp d ng là ph
sinh h c. Trong th c t tùy theo t ng lo i n
ng
ng pháp c h c, hóa lý,
c th i mà ta có th áp d ng
t hi u qu x lý t i u và chi phí x lý t i thi u.
Nhìn chung
Vi t Nam, vi c s d ng các ph
vào kh n ng t phân h y c a vi sinh v t
n
ng pháp sinh h c, d a
c áp d ng nhi u trong x lý
c th i.
N
c th i b nh vi n sau khi th i ra vào h th ng thu gom, ch y v h
th ng x lý chung. T i ây, sau khi ã qua song ch n rác
c x lý qua 3
giai o n:
+ Giai o n 1: X lý s b : ti n hành kh trùng di t vi khu n gây b nh
d ch (các bi n pháp hóa h c ho c v t lý): làm trong n
pháp c h c
lo i c n và các ch t r n l n.
ây là m c
c th i b ng ph
b t bu c
ng
iv i
t t c các dây chuy n công ngh x lý n
trong n
th i
c th i sau khi x lý
c th i. Hàm l
ng c n l l ng
giai o n này ph i bé h n 150mg/l n u n
c x lý sinh h c ti p t c ho c bé h n các quy
nh.
+ Giai o n 2: x lý sinh h c: tách các ch t h u c trong n
(bi n pháp sinh h c): Giai o n x lý này
c
c xác
c th i
nh vào m c ích s
d ng.
+ Giai o n 3: giai o n x lý tri t
và kh trùng n
làm s ch c a ngu n n
* Các ph
c th i ra ngu n và t ng c
ng quá trình t
c.
ng pháp x lý n
c th i
ng pháp c h c: nh m
ph n các ch t
ng (N-P)
c th i (các bi n pháp sinh h c, hóa h c, ho c hóa lý).
Sau ba giai o n là x n
- Ph
kh các ch t dinh d
d ng keo ra kh i n
các b nh vi n Vi t Nam hi n nay:
tách các t p ch t không hòa tan và m t
c th i.
Thi t b ch n rác: có ch c n ng ch n gi nh ng rác b n thô (gi y,
rác,…) nh m
th i ho t
m b o cho máy b m, các công trình và thi t b x lý n
ng n
song song, các t m l
c các m t l
nh. Song và l
i ch n rác
c
c c u t o b ng các thanh
i an b ng thép ho c t m thép có
c l …tùy theo kích
i hay kho ng cách gi a các thanh mà ta phân bi t lo i ch n rác
thô, trung bình hay rác tinh.
Thi t b nghi n rác: có nhi m v c t và nghi n v n rác thành các h t,
các m nh nh l l ng trong n
c th i
không làm t t ng, không gây h i
cho b m.
B
i u hòa: dùng
i u hòa l u l
b o hi u qu các công trình x lý sau,
phí và kích th
ng và t i l
mb o
i u hòa l u l
ng
+B
i u hòa l u l
ng và ch t l
ng
m
u ra sau khi x lý, gi m chi
t c a các thi t b sau này. Có 2 lo i b
+B
ng dòng vào,
i u hòa:
B l ng cát: là lo i b c n thô, n ng nh : cát, s i, m nh th y tinh,
m nh kim lo i…nh m b o v các thi t b
khí d b mài mòn, gi m c n n ng
các công o n x lý sau.
+ B l ng cát ngang: có dòng n
c chuy n
dài c a b . B có thi t di n hình ch nh t, th
+ B l ng cát
N
c
ng: dòng n
ng th ng d c theo chi u
ng có h thu
c ch y t d
c d n theo ng ti p tuy n v i ph n d
t
ub .
i lên trên theo thân b .
i hình tr vào b , v a xo n
theo tr c, v a t nh ti n i lên, trong khi ó các h t cát d n v trung tâm và r i
xu ng áy.
+ B l ng cát ti p tuy n: là lo i b có thi t di n hình tròn, n
c d n vào b theo chi u t tâm ra thành b và
c th i
c thu vào máng t p
trung r i d n ra ngoài.
+ B l ng cát làm thoáng:
t ng hi u qu x lý, ng
tránh l
ng ch t h u c l n trong cát và
i ta l p vào b l ng cát thông th
ng m t dàn thi t
b phun khí.
- Ph
Ph
ng pháp hóa lý
ng pháp keo t t o bông: hai quá trình hóa h c này k t t các
ch t r n l l ng và các h t keo
N
t o nên nh ng h t có kích th
c th i có ch a các h t keo có mang i n tích (th
c l n h n.
ng là i n tích âm).
Chính i n tích c a nó ng n c n không cho nó va ch m và k t h p l i v i
nhau làm cho dung d ch
Ph
c gi
ng pháp trung hòa:
tránh cho quá trình sinh hóa
b phá ho i c a ngu n n
n ng ra kh i n
tr ng thái n
nh.
ng n ng a hi n t
ng xâm th c và
các công trình làm s ch và ngu n n
c không
c th i có ch a axit ho c ki m, tách m t s kim lo i
c th i. Trung hòa b ng cách dùng các dung d ch axit ho c
mu i axit, các dung d ch ki m ho c oxit ki m (CaCO3, H2SO4, Na2CO3,
HNO3,…).
Ph
ng pháp tuy n n i:
tách các t p ch t r n tan, không tan ho c
l ng có t tr ng nh h n t tr ng c a ch t l ng làm n n.
+ Tuy n n i phân tán không khí b ng thi t b c h c: cho phép t o b t
khí nh .
+ Tuy n n i không khí b ng máy b m khí nén (qua các vòi phun, qua
các t m x p).
+ Tuy n n i v i tách không khí t n
c (tuy n n i chân không, tuy n
n i không áp, tuy n n i có áp ho c b m h n h p khí n
c).
+ Tuy n n i i n, tuy n n i sinh h c và hóa h c th
ra hi n t
ng ông t sinh h c.
+ Tuy n n i sinh h c và hóa h c làm l
Ph
mà ph
ng ít dùng vì gây
ng pháp h p th :
ng r t nh th
Than ho t tính
c 80%.
lo i b h t các ch t b n hòa tan vào n
ng pháp x lý sinh h c và các ph
v i hàm l
ng c n gi m
ng có
ng pháp không lo i b
c
c
c tính cao, có mùi v và màu khó ch u.
c dùng ph bi n
làm ch t h p th và hi u qu h p th
t 58-95%.
Ph
ng pháp h p ph :
c s d ng r ng rãi
ch a kim lo i ch t b n khác nhau. Có th dùng
hàm l
x lý n
c th i có
x lý c c b khi trong n
ng ch t nhi m b n nh và có th x lý tri t
n
c
c th i ã qua x lý
sinh h c ho c x lý hóa h c.
+ H p ph trong i u ki n t nh
+ H p ph trong i u ki n
Ph
ng pháp trích: là ph
ng pháp tách ch t b n hòa tan b ng cách
a vào m t dung môi và khu y
u các ch t b n hòa tan vào dung môi và
n ng
n
ng
các ch t b n trong n
c thì n
Ph
c th i coi nh
ng pháp trao
c gi m i. Ti p t c tách dung môi ra kh i
c làm s ch.
i: dùng
x lý n
c th i kh i các kim lo i nh
Zn, Cu, Ni, Asen, phóng x ,…cho phép thu h i các kim lo i có giá tr và
m c
x lý cao. Các ch t trao
t
i ion có th là các ch t vô c hay h u c có
ngu n g c t nhiên hay t ng h p nhân t o.
X lý b ng màng: vi c ng d ng màng
vào
tách các ch t ph thu c
th m c a các ch t ó qua màng, óng vai trò ng n cách gi a các pha
khác nhau. Các k thu t nh
i n th m tách, th m th u ng
c, siêu l c, và
các quá trình làm thoáng, oxy kh ngày càng óng vai trò quan tr ng trong x
lý n
c th i.
- Ph
ng pháp sinh h c: x lý n
d a vào kh n ng s ng và ho t
nh ng h p ch t h u c thành n
Có 2 lo i công trình x lý n
c th i b ng ph
ng pháp sinh h c là
ng c a vi sinh v t có kh n ng phân hóa
c, nh ng ch t vô c hay các khí
c th i b ng ph
n gi n.
ng pháp sinh h c: i u ki n t
nhiên và i u ki n nhân t o.
Hình 2.3. Quy trình x lý n
c th i b nh vi n b ng cách s d ng tia ozone