SKKN PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA HỌC SINH KHI DẠY MÔN LỊCH SỬ 5

PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA HỌC SINH
KHI DẠY MÔN LỊCH SỬ LỚP 5.
A.PHẦN MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài:
Bác Hồ từng nói “Có tài mà không có đức ,là người vô dụng. Có đức mà
không có tài , làm việc gì cũng khó”.Mỗi giáo viên chúng ta cũng nhận thấy và
đang thực hiện: Giáo dục những học sinh vừa có đức có tài để phục vụ đất nước.
Mục tiêu của giáo dục là phát triển toàn diện con người về đạo đức ,trí tuệ , thể
chất thẩm mỹ và kỹ năng nghề nghiệp nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã
hội và tiến bộ khoa học công nghệ.
Môn tự nhiên xã hội cung cấp cho học sinh những hiểu biết cơ bản và ban
đầu về các sự vật, sự kiện, hiện tượng và mối quan hệ giữa chúng trong tự nhiên,
con người và xã hội, về cách vận dụng kiến thức đó trong đời sống và sản xuất.
Cùng với môn Tiếng Việt và Toán học, môn tự nhiên xã hội là môn quan
trọng nhất trong chương trình tiểu học.
Qua nhiều năm giảng dạy ở khối lớp 5, do đặc điểm tâm lý lứa tuổi học
sinh , nên việc dạy và học môn lịch sử còn khó với giáo viên và có phần tẻ nhạt với
học sinh . Vì đa số phụ huynh đều quan niệm lịch sử là môn phụ không có tính
quyết định trong thi cử nên thường không thích đầu tư cho môn học
Mặt khác, chương trình lịch sử lớp 5 giúp học sinh lĩnh hội được một số tri
thức ban đầu và thiết thực về xã hội. Đó là các sự kiện và nhân vật tiêu biểu trong
lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc. Từ đó hình thành và phát triển ở học
sinh các kỹ năng quan sát, mô tả, phân tích, so sánh, đánh giá mối quan hệ giữa các
sự kiện trong xã hội, đồng thời vận dụng các tri thức đã học vào thực tiễn cuộc
sống. Qua đó khơi dậy và bồi dưỡng tình yêu đất nước, hình thành thái độ đúng
đắn đối với bản thân, gia đình, cộng đồng, kích thích tính ham hiểu biết khoa học
của học sinh. Để từ đó các em có lòng tự hào dân tộc phát huy mọi khả năng để
xây dựng một tương lai xứng đáng với lịch sử của dân tộc.
Với trăn trở hiện nay , tại sao lớp trẻ rất hiểu về lịch sử các nước nhưng lại
mù mờ về lịch sử của chính dân tộc mình . Chúng ta không trách các em thờ ơ , mà
Sáng kiến kinh nghiệm

1


hỏi tại sao chúng ta không đưa lịch sử dân tộc đến với các em bằng cách nào đó
vừa gần gũi vừa hứng thú , để các em tiếp nhận một cách dễ dàng hơn , không
cứng nhắc khô khan . Phải làm sao để các em tự khám phá , để biết để hiểu và chắc
chắn khi đã biết đã hiểu thì các em sẽ yêu mến và những giờ học lịch sử sẽ trở nên
hứng thú say mê hơn .Do đó tôi đã chọn đề tài : PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC
CỦA HỌC SINH KHI DẠY MÔN LỊCH SỬ 5. Hy vọng mình sẽ đóng góp một
phần nhỏ bé, thật nhỏ bé làm rạng danh những trang sử vàng dân tộc , khơi dậy
lòng tự hào về truyền thống đấu tranh của DÂN TỘC VIỆT NAM
I.

THỰC TRẠNG TRƯỚC KHI THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP CỦA
ĐỀ TÀI

1. Thuận lợi:
-Ban giám hiệu luôn quan tâm tạo mọi thuận lợi cho giáo viên và học sinh về cơ
sở vật chất cũng như các điều kiện nhà trường hiện có.
-Hiện nay các nguồn thông tin từ sách báo, truyền hình truyền thanh khá phong
phú, phần nào giúp giáo viên tự học hỏi nâng cao tay nghề. Nội dung sách giáo
khoa phù hợp với trình độ nhận thức của học sinh .
-Luôn được sự ủng hộ động viên giúp đỡ của anh em đồng nghiệp , nhất là anh
chị trong khối 5.
-Bản thân là giáo viên dạy lâu năm ở khối lớp 5.
-Đồ dùng dạy học cũng được trang bị, một số đồ dung tự làm đạt hiệu quả cao.
2. Khó khăn:
Lớp có quá nhiều các em có hoàn cảnh khó khăn ( 12/18 học sinh ) , gia đình
chưa có sự quan tâm nhiều đến việc học của học sinh..
-Cơ sở vật chất còn thiếu thốn , chưa có phòng chức năng, Đồ dung dạy học tuy

được trang bị nhưng chưa đủ và phong phú.
-Phòng học chưa có bàn ghế đúng quy cách nên ảnh hưởng không nhỏ đến việc
giáo viên thiết kế bài dạy cho phù hợp hoàn cảnh phòng ốc, lớp học.
-Thư viện chưa có nhiều sách báo để tham khảo.
3. Số liệu thống kê:

Sáng kiến kinh nghiệm

2


Khi mới nhận các em lớp của tôi, qua trao đổi và thông qua một số tiết
dạy lịch sử đầu năm, tôi nhận thấy thực trạng học sinh ở lớp chỉ có khoảng 4 em
học môn này một cách tích cực, khoảng 6 em học trung bình, còn lại 8 em học rất
thụ động.Các em chỉ thụ động nghe và biết những sự kiện , nhân vật lịch sử mà nội
dung bài nhắc đến , các em chưa hứng thú tìm hiểu sâu hơn , rộng hơn về những gì
các em cần phải tìm hiểu
-Lớp chủ nhiệm 5/1;

Sáng kiến kinh nghiệm

sĩ số học sinh:18 :

trong đó có:7 nữ

3


B.NỘI DUNG ĐỀ TÀI
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN

1. Tính thiết yếu của việc dạy môn lịch sử :
-Mỗi chúng ta sinh ra và lớn lên trên đất nước Việt Nam. Mỗi người đều mang
trong mình dòng máu Lạc Hồng , chúng ta đều là con một mẹ , sống chung một
mái nhà nước Việt .Vậy tại sao con em chúng ta không hiểu biết gì về lịch sử nước
ta . Không biết không hiểu sao yêu mến được ? .Tất cả phải làm sao cho các em
biết - hiểu – yêu mến -tự hào về lịch sử dân tộc. Trách nhiệm nặng nề vẻ vang này
là của mỗi giáo viên. Người giáo viên là người lãnh sứ mệnh cao cả đó . Là cầu
nối để đưa các em đến gần hơn với những trang lịch sử hào hùng của ông cha ta .
Nhưng làm được điều đó trước hết người giáo viên phải có kiến thức , am hiểu về
lịch sử dân tộc và bản thân người giáo viên đã yêu mến -tự hào . Thì mới thực sự
làm tròn trách nhiệm vẻ vang đó.
-Trong sự nghiệp giáo dục hiện nay , theo tinh thần đổi mới phương pháp dạy học,
trong đó người giáo viên luôn giữ vai trò tổ chức chỉ đạo , học sinh tích cực chủ
động nắm tri thức , tạo cho học sinh sự tham gia hứng thú và trách nhiệm . Người
giáo viên đảm nhận vai trò xây dựng kế hoạch ,hướng dẫn hoạt động và hợp tác.
Người học được người dạy theo sát giúp đỡ trong quá trình học nên tích cực tự
giác và thể hiện sự năng động trong hoạt động học tập , kết quả cuối cùng là học
sinh đã tiếp thu được những nguồn tri thức mới. Bằng sự khám phá của bản thân
với sự định hướng , giúp đỡ của giáo viên.Tự mình khám phá ra tri thức học sinh
sẽ cảm nhận được sự hứng thú say mê và yêu mến môn học hơn ngàn lần những gì
học sinh tiếp nhận một cách thụ động từ giáo viên .
2. Đặc điểm môn lịch sử lớp 5
-Sách giáo khoa lớp 5 biên soạn phù hợp với tâm lý nhận thức của học sinh tiểu
học. Không quá tải về kiến thức . Tạo điều kiện cho giáo viên đổi mới phương
pháp dạy học. Giúp học sinh tự rèn tại lớp , tại nhà. Nhằm giúp học sinh có ý thức
tự giác trong học tập.

Sáng kiến kinh nghiệm

4

-Đặc điểm môn lịch sử lớp 5 là cung cấp cho học sinh một số kiến thức cơ bản
thiết thực về các sự kiện , nhân vật lịch sử tiêu biểu,sắp xếp theo thứ tự thời gian,
đại diện cho các thời kỳ lịch sử , không chứa đựng huyền thoại , truyền thuyết hay
phóng tác , hư cấu lịch sử. Về mức độ chỉ giới hạn ở mức biết lịch sử , còn yêu cầu
về hiểu lịch sử chỉ ở mức rất sơ đẳng , chủ yếu xem xét ý nghĩa của các sự kiện ,
các nhân vật lịch sử đối với xã hội.
-Nội dung dạy học : Hơn 80 năm chống thực dân Pháp, (1858-1945): Các cuộc
khởi nghĩa và hoạt động yêu nước _Thành lập Đảng cộng sản Việt Nam. Cách
mạng tháng tám 1945 và tuyên ngôn độc lập (2/9/1945).
Chín năm kháng chiến bảo vệ độc lập dân tộc (1946-1954); thực dân Pháp trở lại
xâm lược. Những ngày đầu toàn quốc kháng chiến.Chiến thắng Điện Biên Phủ.
-Kháng chiến chống Mỹ cứu nước và xây dựng đất nước (1954-1975).
Đất nước thống nhất , cả nước xây dựng xã hội chủ nghĩa(1975-đến nay ) .Thành
tựu tiêu biểu của công cuộc xây dựng xã hội chủ nghĩa .
3.Mục tiêu của môn lịch sử lớp 5 : :
Bước đầu hình thành và rèn luyện cho học sinh các kỹ năng :
*Quan sát các sự vật , hiện tượng; thu thập,tìm kiếm tư liệu lịch sử từ các nguồn
khác .
*Nêu thắc mắc đặt câu hỏi trong quá trình học tập và chọn thông tin để giải đáp
*Trình bày lại kết quả học tập bằng lời nói , bài viết , hình vẽ, sơ đồ.
*Vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống.
Góp phần bồi dưỡng và phát triển ở học sinh những thái độ và thói quen:
 Ham học hỏi , tìm hiểu để biết về môi trường xung quanh các
em .
 Yêu thiên nhiên , con người, quê hương đất nước
 Tôn trọng bảo vệcảnh quan thiên nhiên và văn hoá gần gũi với
học sinh.
Từ những giờ học trên lớp , các em biết , hiểu- yêu mến - tự hào hơn về đất nước,

con người Việt Nam. Từ đó các em thấy được trách nhiệm vinh dự của người đội
Sáng kiến kinh nghiệm

5


viên đối với quê hương đất nước, với tổ quốc than yêu. Để làm rạng danh nước
Việt trên toàn cầu.
Trên đây là một số cơ sở lí luận và tình hình thực tế dạy học môn lịch sử
lớp 5 mà tôi đã gặp phải. Tất nhiên còn nhiều tồn tại ở giáo viên và học sinh. Vậy
khi hướng dẫn học sinh lĩnh hội kiến thức môn lịch sử như thế nào để phát huy
được tính tích cực của học sinh là một điều mà tôi và các đồng nghiệp rất quan
tâm.
II.NỘI DUNG BIỆN PHÁP THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP CỦA ĐỀ TÀI
1.Nguyên nhân những tồn tại trên :
Qua một số năm giảng dạy ở khối lớp 5 (Môn TNXH trước đây – môn lịch
sử và địa lý những năm thay sách ), trao đổi cùng bạn bè đồng nghiệp và thăm dò ý
kiến của học sinh tôi nhận thấy : Học sinh hiểu biết rất mơ hồ về lịch sử. Thậm chí
còn nhầm lẫn giữa nhân vật lịch sử nước nhà với nhân vật lịch sử tronh phim ảnh,
không hứng thú khi đến giờ học lịch sử. Tình trạng trên theo ý kiến bản thân tôi là
do những nguyên nhân sau :
Nguyên nhân khách quan : Phim ảnh sách truyện về lịch sử của ta còn
nghèo nàn đơn điệu , không phong phú, sức hấp dẫn chưa cao. Nhiều thể loại chưa
phù hợp với lứa tuổi thiếu nhi, các em bị ảnh hưởng nhiều bởi phim truyện nước
ngoài,….
Nguyên nhân chủ quan :Trang thiết bị phục vụ cho môn học còn nghèo
nàn , giáo viên chưa đi sâu nghiên cứu tài liệu giảng dạy , chưa nhiệt tình trong bài
dạy. Các hình thức dạy học còn đơn điệu, khô cứng . Bản than giáo viên có phần
xem nhẹ phân môn này so với Toán và Tiếng Việt, chính vì thế khi tham gia các
hội thi giáo viên rất dè dặt khi lựa chọn phân môn Lịch sử.

2.Biện pháp thực hiện:
Từ đặc trưng và mục tiêu của phần lịch sử trong chương trình tiểu học tôi
nhận thấy : Để có một tiết học lịch sử thành công, phát huy được tính tích cực của
học sinh đòi hỏi phải có sự chuẩn bị thật kỹ của người dạy và người học.
Về phía giáo viên :

Sáng kiến kinh nghiệm

6


Căn cứ vào mục tiêu và nội dung của bài lịch sử, những yêu cầu cơ bản
của bài, trình độ học sinh, điều kiện và hoàn cảnh cụ thể của trường lớp để thiết kế
bài dạy.
Căn cứ vào dạng bài lịch sử mà giáo viên chuẩn bị ảnh tư liệu, bản đồ,
lược đồ, tìm hiểu thông tư từ nhiều nguồn, tham khảo nhiều kiến thức về sự kiện
lịch sử liên quan đến nội dung bài dạy.
Về phía học sinh :
Chuẩn bị bài ở nhà như : Xem kỹ nội dung bài học, chú ý trước những câu
hỏi trong SGK.
Tìm hiểu sưu tầm thêm những tư lệu có liên quan đến bài họcqua người
thân qua sách báo,…
Để phát huy tính tích cực của học sinh trong phân môn lịch sử lớp 5 thì
việc lựa chọn phương pháp dạy học và hướng dẫn học sinh cách học là rất quan
trọng. Giáo viên phải lựa chọn phương pháp sao cho phù hợp với từng bài, với
từng đối tượng học sinh sao cho học sinh phải tự khám phá ra kiến thức (dưới sự
hướng dẫn của giáo viên) vì hoạt động của trò là quá trình tự giác, tích cực, tự vận
động, nhận thức và phát triển nhưng phải được điều khiển.
_Dạy môn lịch sử người giáo viên cần sử dụng các phương pháp đặc trưng
của nhiều môn học khác nhau. Do chính tính tích hợp của nội dung. Đề cao vai trò

chủ thể của người học , tăng cường tính tự giác tích cực và sáng tạo của hoạt động
học tập. Giáo viên cần huy động tối đa kinh nghiệm và vốn tri thức có sẵn của học
sinh vào việc dẫn dắt các em tự phát triển tri thức mới của bài học. Giáo viên thiết
kế hệ thống câu hỏi, bài tập giao cho học sinh thực hiện với sự hướng dẫn cần
thiết. Tổ chức các hoạt động như trò chơi học tập, sắm vai ….Qua đó giúp học sinh
lãnh hội kiến thức.
-Dạy học như vây thực chất là việc tổ chức cho học sinh học trong hoạt
động và bằng hoạt động tự giác, tích cực, sáng tạo để học sinh tự phát hiện và tự
chiếm lĩnh tri thức mới, vận dụng linh hoạt vào các tình huống khác nhau của cuộc
sống. Đó là dạy học đề cao vai trò chủ thể nhận thức của học sinh.

Sáng kiến kinh nghiệm

7


-Người giáo viên cần phải dạy tự học cho học sinh : trong nhà trường học
sinh không thể học hết khối lượng tri thức nhân loại ngày càng tăng nhanh chóng
trong mọi lĩnh vực. Việc học tập cần phải diễn ra suốt đời của học sinh . Nhà
trường cần rèn cho các em khả năng tự học ngay trong qúa trình học tập ở trên ghế
nhà trường.Vì vậy quá trình dạy học bao gồm cả dạy tự học. Đề cao vai trò chủ thể
của học sinh trong học tập chính là điều kiện quan trọng cho việc dạy tự học.Bởi vì
học là “sự biến đổi bản thân mình trở nên có thêm giá trị, bằng nỗ lực của chính
mình để chiếm lĩnh những giá trị mới lấy từ bên ngoài”.
2. Định hướng về phương pháp và hình thức tổ chức dạy học :
-Vận dụng và kết hợp các phương pháp trên nguyên tắc : học sinh được tự
hoạt động để phát hiện , nhận thức kiến thức.
-Tổ chức học sinh thu nhập, tìm kiếm và chọn lựa các thông tin về lịch sử .
Trên cơ sở các nguồn tri thức (Sách giáo khoa, tranh ảnh, bản đồ, sơ đồ , phương
tiện nghe nhìn, …)Và vốn hiểu biết của học sinh, giáo viên hướng dẫn học sinh

quan sát, phân tích, so sánh, hệ thống hoá kiến thức bước đầu khái quát hoá , tìm ra
mối liên hệ giữa các sự vật , hiện tượng.
-Lịch sử là việc đã xảy ra, có thật và tồn tại khách quan . Nhận thức lịch sử
phải thông qua các “dấu vết” của quá khứ, nhũng chứng cứ về sự tồn tại của các sự
kiện , hiện tượng, nhân vật đã diễn ra, do đó việc đầu tiên thiết yếu không thể bỏ
qua là cho học sinh tiếp nhận thông tin từ sử liệu ( Hiện vật , tranh ảnh, bản đồ
…)thông qua đó học sinh tái hiện được sự việc đã diễn ra.
-Có thể tổ chức cho học tập cả lớp , theo nhóm hoặc cá nhân với mục đích
tăng cường khả năng độc lập suy nghĩ , sáng tạo của học sinh, đồng thời phát triển
mối giao lưu , tương tác giữa thầy và trò, giữa trò và trò .
- Cần vận dụng tối đa các điều kiện , phương tiện ở địa phương để tổ chức
cho học sinh học ngoài lớp, cho học sinh tham quan các di tích lịch sử ,văn hoá,
các dấu vết quá khứ ,…
-Một số phương pháp cụ thể :
* Nêu và giải quyết vấn đề
* Dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ
Sáng kiến kinh nghiệm

8


* Khai thác kiến thức từ kênh hình
* Hình thành khái niệm và biểu tượng lịch sử.
* Kể chuyện lịch sử.
* Phương pháp vấn đáp.
Mỗi phương pháp dạy học đều có tác dụng tích cực đối với học sinh , giúp
học sinh nắm vững kiến thức và phát triển kỹ năng thái độ. Không có phương pháp
nào là vạn năng cả, chính vì vậy trong một tiết dạy để đạt hiệu quả cao nhất đòi hỏi
người giáo viên cần phải có sự sử dụng phối hợp hợp lý các phương pháp dạy học
khác nhau. Với điều kiện cơ sở vật chất và trình độ tiếp nhận của học sinh. Khi

dạy lịch sử cần lựa chọn hình thức và phương pháp phù hợp với tình hình giảng
dạy chung và đặc trưng riêng của các bài lịch sử.
-Một số hình thức dạy học phần lịch sử :
Dạy trong lớp học
* Dạy cả lớp
* Dạy học theo nhóm
* Dạy cá nhân
Dạy ngoài hiện trường
* Dạy cả lớp
* Dạytheo nhóm
* Dạy cá nhân
3.Hướng dẫn học sinh cách học bộ môn lịch sử theo từng loại bài:
Việc hướng dẫn học sinh cách học bộ môn lịch sử theo từng loại bài: việc
thày và trò chuẩn bị sưu tầm tài liệu, tranh ảnh, tư liệu lịch sử tất cả đều nhằm phục
vụ cho việc dạy học ở trên lớp với mục đích qua bài học học sinh phát huy được
tính tích cực của mình thông qua phân môn lịch sử.
Trước kia chúng ta thường quan niệm học lịch sử là phải học thuộc, nạp
vào bộ nhớ của học sinh theo lối thầy đọc, trò chép, học thuộc lòng theo thầy, theo
sách giáo khoa là đạt yêu cầu.

Sáng kiến kinh nghiệm

9


Nhưng học tập lịch sử theo quan niệm hiện đại không phải là theo cách
trên mà là: học sinh thông qua làm việc với sử liệu mà tạo ra hình ảnh lịch sử, tự
xậy dựng, tự hình dung về quá khứ lịch sử đã diễn ra.
Từ cơ sở nhận thức cá thể, độc lập đó, bằng các biện pháp tương tác xã hội
(học theo nhóm, học cả lớp, đối thoại thày trò...)mà học sinh xây dựng sự nhận

thức đúng đắn về môn lịch sử. Muốn làm đuợc điều đó khi dạy học trên lớp, giáo
viên cần phải tiến hành qua các bước sau:
Thông thường kết cấu của bài lịch sử lớp 5 gồm ba phần :
- Mục đích (Nguyên nhân )
-Diễn biến
- Kết quả và ý nghĩa .
Tuy nhiên với từng mục này giáo viên cũng linh hoạt đặt tên sao cho thể hiện được
nội dung của từng phần và cũng cuốn hút học sinh hơn.
.

3.1. Với loại bài dạy về sự kiện lịch sử :
Khi dạy dạng bài về sự kiện lịch sử chiếm phần lớn chương trình lịch sử

lớp 5,khoảng 29 bài.Tôi tiến hành như sau :
-a. Định hướng mục tiêu bài dạy, xác định nhiệm vụ học tập với học
sinh (Phần giới thiệu bài )
Giáo viên phải nêu được vấn đề vừa có tính khái quát vừa có tính cụ thể để
học sinh tư duy và nhận thức được vấn đề mà giáo viên đưa ra , hướng học sinh
vào vấn đề cần giải quyết .
Muốn định hướng mục tiêu , xác định nhiệm vụ học tập được tốt , phần nêu vấn đề
của giáo viên phải đạt các yêu cầu :
* Lời dẫn phải xúc tích, giàu tính khái quát và giàu hình ảnh. Giáo viên có thể khéo
léo liên hệ giữa bài cũ và bài mới .( Đây là một trong những yếu tố lôi cuốn sự
hứng thú của người học )
* Phải đề cập được cốt lõi của bài học
* Gợi trí tò mò của học sinh.
V í dụ bài : Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời.
Sáng kiến kinh nghiệm

10

Phần giới thiệu giáo viên nói:Đảng ta đã được thành lập trong thời gian
nào?Đảng đã ra đời ở đâu?trong hoàn cảnh như thế nào;ai là người giữ vai trò quan
trọng trong việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam?bài học hôm nay sẽ giúp các
em trả lời những câu hỏi này.
b. Tổ chức cho học sinh tiếp cận các nguồn sử liệu :
Các sự kiện lịch sử trong chương trình lớp 5 không trình bày theo một
hệ thống chặt chẽ như các cấp học sau, do đó vịêc tất yếu không thể không tiến
hành là phần giới thiệu bối cảnh và dẵn dắt sự kiện: Giáo viên trình bày các sự kiện
các sự việc , hiện tượng bằng phương pháp tường thuật, miêu tả hay kể chuyện –
Đây là một trong những phương pháp đặc trưng khi dạy lịch sử .Khi kể chuyện
giáo viên cần chú ý :
Tôn trọng tính chân thật của lịch sử.
Không kể chuyện quá dài, lấn át cả thời gian học sinh tiếp xúc với cứ
liệu lịch sử.
Khi giới thiệu về bối cảnh lịch sử tôi thường kể cho học sinh nghe một
câu chuyện mà phần kết thúc là nội dung chính các em sẽ phải tìm hiểu ở trong bài
học nên thời gian kể chuyện chỉ gần 5 phút .Câu chuyện tôi kể không đòi hỏi các
em phải nhớ toàn bộ nội dung, song yêu cầu các em nắm được những tình tiết
chính và đó là cơ sở để tiến hành những hoạt động kế tiếp.
Học sinh làm việc với SGK (đọc thầm ) để có những hình ảnh cụ thể về
sự kiện, hiện tượng lịch sử.
Tổ chức đàm thoại để tìm hiểu mục đích hay nguyên nhân diễn ra sự
kiện … Dẫn dắt học sinh đi dần tới nội dung chính của bài.Thường là những câu
hỏi liên quan tới phần mà mà các em vừa đọc thầm ,những câu hỏi tương đối dễ .
Vì vậy giáo viên nên ưu tiên cho những học sinh nhút nhát , học sinh yếu giúp các
em mạnh dạn trong giờ học.
Ví dụ : Bài “Thu- Đ ông 1947, Việt Bắc “ M ồ chôn gi ặc Ph áp ”
Để giảng nguyên nhân xuất hiện chiến dịch, tôi treo bản đồ hành chính

Việt Nam, để học sinh chỉ được 6 tỉnh thuộc căn cứ địa Việt Bắc từ đó nắm vững
được vị trí của căn cứ địa Việt Bắc trên bản đồ Việt Nam.
Sáng kiến kinh nghiệm

11


H ọc sinh đọc sách giáo khoa,tìm hiểu nguyên nhân, mục đích của chiến
dịch.Học sinh trả lời cá nhân
Giáo viên chốt và dẫn dắt học sinh tìm hiểu về diễn biến và ý nghĩa lịch sử của
chiến dịch.
c. Tổ chức cho học sinh làm việc ( Tự giải quyết các nhiệm vụ học tập
mà giáo viên nêu ra thông qua hoạt động nhóm ).
Quan niệm dạy học mới, dạy học là quá trình phát triển ,học sinh tự
khám phá ,phát hiện, tự tìm ra chân lý nên việc tổ chức cho học sinh trình bày ý
kiến, thảo luận trong nhóm để rút ra những ý kiến chung sẽ làm cho học sinh hứng
thú hơn. Qua việc học hỏi, hợp tác mà tri thức trở nên sâu sắc, bền vững, dễ nhớ và
nhớ lâu.
Để giảng về diễn biến của chiến dịch:
Tôi giới thiệu lược đồ của chiến dịch để học sinh nắm được.Kết hợp khai thác
tranh ảnh, lược đồ, bản đồ,…Vì đó là những phương tiện giúp học sinh tái hiện
những sự kiện lịch sử trong quá khứ.Nhờ tự các em tìm kiếm, diễn tả bằng lời diễn
biến chiến dịch có sự hỗ trợ của kênh hình sẽ giúp các em nhớ kỹ, hiểu sâu,những
kiến thức lịch sử mà học sinh thu nhận được.Góp phần tạo biểu tượng và khái niệm
lịch sử , đồng thời còn phát triển trí óc quan sát, trí tưởng tượng tư duy và ngôn
ngữ của học sinh.
Phát huy tính tích cực chủ động và độc lập suy nghĩ của học sinh, tạo tính
tự tin trong học tập.
d. Tổ chức cho học sinh báo cáo kết quả thảo luận
Giáo viên cho học sinh nhận xét đánh giá ý kiến của các nhóm , cần bổ

sung gì hoặc học sinh có thể có câu hỏi giao lưu cùng bạn
Sau mỗi nhóm thảo luận xong giáo viên nên khéo léo d ùng kiến thức
mà học sinh đã biết để liên hệ giữa câu hỏi nhóm này với nhóm khác ,giúp học
sinh thấy công việc của nhóm mình và của bạn có liên hệ chặt chẽ với nhau không
thể tách rời –công việc mình làm không thể thiếu. Điều này giúp các em tự tin và
mạnh dạn hơn trong giờ học và cử đại diện trình bày lại diễn biến theo phiếu học
tập của nhóm mình. Các nhóm khác nhận xét bổ sung nếu thiếu.
Sáng kiến kinh nghiệm

12


C ó thể cho các học sinh thi đua với nhau bằng cách trực tiếp lên chỉ lược
đồ để nói lại diễn biến của chiến dịch theo lời văn của mình
Giáo viên làm trọng tài đánh giá hướng dẫn các em tới nhận định đúngvà
chốt lại vấn đề cần nắm chắc.Giáo viên cần có tranh ảnh tư liệu sưu tầm được để
làm bằng chứng cho những báo cáo của học sinh, điều này làm các em sẽ vô cùng
thích thú, sự khen ngợi của giáo viên cũng tạo hưng phấn giúp học sinh học tốt
hơn.
e.Liên hệ mở rộng và giáo dục tư tưởng :
Sau mỗi hoạt động để giúp học sinh khắc sâu kiến thức đồng thời kiểm tra
xem có bao nhiêu em đã nắm chắc vấn đề, bao nhiêu em chưa nắm chắc được nội
dung cần đạt? Tôi thường cho các em làm một hoặc hai bài tập trắc nghiệm. Đồng
thời chốt nội dung cần nhớ trên bảng, sau các hoạt động thì toàn bộ nội dung chính
của bài đã có sẵn trên bảng lớp. Hình thức này tôi áp dụng cho mọi loại bài của
môn Lịch sử.
Cuối tiết học ,giáo viên có thể đặt những câu hỏi về nguyên nhân thất bại
hay thành công của chiến dịch. Từ bài học, giáo dục học sinh những suy nghĩ và
tình cảm đúng đắn, khơi gợi trong các em lòng tự hào dân tộc và xây dựng cho các
em ý thức học tập để sau này lớn lên em sẽ làm gì để xứng đáng với những gì mà

cha ông đã để lại cho các em.
V í d ụ : Ở phần củng cố:
Tôi yêu cầu các em lên thuyết minh về những bức tranh hay những bài thơ
các em đã sưu tầm được theo nhóm có liên quan đến chiến khu Việt Bắc để các em
có thể hình dung được căn cứ địa kháng chiến nơi Bác Hồ- Đảng- Chính phủ đã
hoạt động lâu dài để chỉ huy cuộc kháng chiến chống Pháp của ta.
Để tái hiện lại không khí hào hùng của quân và dân ta trên trận đánh sông
Lô gây cho địch tổn thất lớn, tôi đã bật băng catset để các em cung nghe ca khúc
“Sông Lô”của nhạc sĩ văn Cao.
Chính nhờ việc sử dụng phong phú đồ dụng dạy học giúp học sinh gần gũi
với các sự kiện, nhân vật lịch sử hơn dễ gây cho các em ấn tượng sâu sắc, hứng thú
tìm tòi, học tập. Nó tạo điều kiện cho học sinh dễ nhớ, nhớ lâu phát triển năng lực
Sáng kiến kinh nghiệm

13


chú ý quan sat, óc tò mò khoa học. Đặc biệt, nó phù hợp với đặc điểm nhận thức,
đặc điểm lứa tuổi của các em.
3.2. Với loại bài dạy về nhân vật lịch sử:
Loại bài này chỉ khoảng 6 bài trong chương trình .
Để học tốt bài Lịch sử dạng này, giáo viên yêu cầu học sinh sưu tầm tranh ảnh
hoặc tư liệu về cuộc sống và sự nghiệp của nhân vật lịch sử đó. Kết hợp với đọc
sách giáo khoa trước ở nhà để nắm được nội dung của bài mới về cuộc sống và
sự nghiệp của nhân vật lịch sử trước khi đến lớp.
Với loại bài này , tôi tiến hành như sau:
a. Định hướng mục tiêu bài dạy, xác định nhiệm vụ học tập với học
sinh
Bằng cách dẫn chuyện , giáo viên trước khi nhắc đến nhân vật lịch sử nào
đó, cần cung cấp để học sinh biết được những nét sơ lược về bối cảnh lịch sử

(không gian, thời gian) mà nhân vật hoạt động. Thường là kết mở rộng bằng một
số câu hỏi gợi sự hứng thú , trí tò mò ở học sinh : Nhân vật đó là ai ? Đã có cống
hiến gì cho đất nước ? Những việc Ông làm có ảnh hưởng gì đến công cuộc giải
phóng đất nước?....Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài …..
Ví dụ : Khi dạy bài :Phan Bội Châu và phong trào Đông Du
Ở phần này giáo viên có thể nêu : Ông sinh năm 1867 mất 1940 .Quê Ông
ở làng Đan Nhiệm, tỉnh Nghệ An. Ông lớn lên khi đất nước đã bị thực dân Pháp
xâm lược. Ông là người thông minh, học rộng, tài cao, có ý đánh đuổi giặc
Pháp.Với suy nghĩ của ông : Nhật Bản là một nước châu Á “ Đồng văn đồng
chủng”,nên hy vọng vào sự giúp đỡ của Nhật để đánh Pháp. Vậy Ông đã làm gì để
thực hiện được mong ước đó ? Ông là ai? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài : Phan
Bội Châu và phong trào Đông Du
b. Tìm hiểu về sự nghiệp, thanh thế của nhân vật,những ảnh hưởng của
nhân vật đối với công cuộc giải phóng đất nước.
Thường cho học sinh tìm hiểu nội dung sách giáo khoa và hiểu biết đã có
của mình về nhân vật lịch sử đó.Cần nêu rõ những việc nhân vật đã làm. Những

Sáng kiến kinh nghiệm

14


việc làm đó có mục đích gì ? Có ảnh hưởng gì đến nhân dân, đến xã hội lúc bấy
giờ.
Do đó việc sưu tầm tranh ảnh tư liệu là rất quan trọng để các em dễ hình dung, dễ
nhớ, nhớ lâu các sự kiện đó. Chính vì vậy học sinh phải sưu tầm tranh ảnh từ ở
nhà, đọc trước sách giáo khoa kết hợp với những tư liệu sưu tầm được hoặc do
giáo viên cung cấp để nắm vững được nội dung bài. Giáo viên cần đối chiếu với
những phương tiện mà nhà trường đã trang bị để giáo viên và học sinh chủ động
trong bài học, cùng phối kết hợp với phụ huynh học sinh trong việc sưu tầm, đóng

góp cho nhà trường. Chủ động đề nghị với Ban giám hiệu cho học sinh khối lớp 5
được đi tham quan di tích lịch sử hoặc bảo tàng lịch sử ở địa phương hoặc yêu cầu
phụ huynh học sinh tạo điều kiện tự đưa con em mình đi tham quan những nơi đó.
(học sinh đã được giáo viên tổ chức tham quan tượng đài chiến thắng La Ngà.).
Khác với cách dạy học trước đây , giáo viên là người cung cấp thông tin , còn học
sinh là đối tượng thụ động tiếp nhận thông tin. Dạy học ngày nay là tổ chức để học
sinh tìm hiểu , phát hiện kiến thức và tự giác chiếm lĩnh kiến thức đó.
Những bài học lịch sử trong đó các nhân vật có những lời đối thoại đắt
giá thể hiện phẩm chất cao quí của nhân vật, có thể cho một hai nhóm tự đóng vai
để diễn lại,hoặc mỗi nhóm có thể có cách trình bày khác nhau như: Nói, viết, vẽ,..
Các nhóm trình bày, nhận xét bổ sung
Giáo viên chốt lại nội dung cần đạt .
d.. Liên hệ mở rộng : Tổ chức trò chơi học tập
Việc giáo viên chốt lại kiến thức, khẳng định kiến thức hoặc liên hệ mở
rộng là việc làm rất cần thiết. Bởi vì: những thông tin học sinh thu lượm được còn
rời rạc, kiến thức mà các em thu lượm được khác nhau, đôi khi sai lệch hoặc chưa
chuẩn. Chính vì vậy, giáo viên phải chốt lại chuẩn kiến thức, từ đó mở rộng cho
học sinh, gây cho các em sự hứng thú trong giờ học.
Thông qua trò chơi học tập giúp các em khắc sâu hơn kiến thức vừa đạt
được, đồng thời phát triển ở các em sự tìm tòi khám phá tri thức mới. Giúp các em
có năng khiếu được thể hiện mình. Tạo cho các em tính tự tin năng động hơn.
Các nhóm sưu tầm tranh ảnh,bài thơ, bài hát về nhân vật
Sáng kiến kinh nghiệm

15


Ví dụ :Khi dậy bài “Quyết chí ra đi tìmđường cứ nước “.Tôi cho các
nhóm tự thể hiện khả năng của mình như :
Nhóm 1: Sắm vai lại cuộc đối thoại giữa Bác và anh Lê.

Nhóm 2: Trưng bày và thuyết minh những tranh ảnh về Bác.
Nhóm 3: Trò chơi phóng viên hỏi –đáp những hiểu biết về Bác:Những địa
danh nào mang tên Bác? Những tổ chức hay giải thưởng nào được vinh dự mang
tên Bác,hoặc nói về Bác...
Nhóm 4: Thi hát, đọc thơ những bài có nội dung về Bác
Qua những tình huống đó, giáo dục lòng biết ơn và tự hào về những anh
hùng dân tộc .Học sinh có thái độ trân trọng, bảo vệ những di tích lịch sử .Một khi
tự mình khám phá các em sẽ hiểu-yêu mến hơn.
Dù dạy dưới hình thức nào khi dạy Lịch sử giáo viên cần chú ý :
-Tập trung vào dạy cách học lịch sử cho học sinh.
-Giúp học sinh có nhu cầu học lịch sử và biết cách học.
-Coi trọng và khuyến khích học tập tích cực môn lịch sử.
-Tôn trọng sự chủ động và sáng tạo của học sinh.
Không biến giờ học lịch sử thành giờ chính trị

GIÁO ÁN MINH HOẠ
Lịch sử lớp 5
Bài 15: CHIẾN THẮNG BIÊN GIỚI THU – ĐÔNG NĂM 1950.
I.

MỤC TIÊU :

Học xong bài học sinh biết :
-Tại sao ta quyết định mở chiến dịch Biên giới thu –đông 1950
Sáng kiến kinh nghiệm

16


-Ý nghĩa của chiến thắng Biên giới thu –đông

-Nêu được sự khác biệt giữa chiến thắng Việt Bắc thu –đông và chiến thắng Biên
giới thu –đông.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
Giáo viên: Lược đồ, tranh tư liệu về chiến dịch Biên giới, phiếu học tập,
bảng phụ. Bản đồ hành chánh Việt Nam (chỉ biên giới Việt –Trung )
Học sinh: Tranh ảnh, bài viết sưu tầm liên quan đến chiến dịch Biên giới
theo mảng phân công:
Nhóm 1: Những hình ảnh về Bác Hồ trong chiến dịch.
Nhóm 2: Hình ảnh bộ đội, dân công tham gia chiến dịch.
Nhóm 3: Những tấm gương của quân, dân ta trong chiến dịch.
Nhóm 4: Hình ảnh về tù binh địch và lòng nhân đạo của bộ đội ta.

CÁC

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

BƯỚC
I.Kiểm tra Hai học sinh lên trả lời câu hỏi :
bài cũ.

HOẠT

ĐỘNG

CỦA

HOC SINH

-Nêu diễn biến sơ lược của chiến dịch Học sinh lên trả lời
Việt Bắc ? kết hợp chỉ lược đồ.

-Nêu ý nghĩa của chiến thắng Việt Bắc
thu- đông 1947 ?
Cả lớp làm bài tập vào bảng con

Học sinh làm bảng con

+Thực dân Pháp tấn công lên Việt Bắc Chọn ý c
với âm mưu :
a.Tiêu diệt cơ quan đầu não kháng
chiến.
b.Tiêu diệt bộ đội chủ lực của tađể kết
thúc chiến tranh
c.Ý a, b đúng
d. Ý a, b sai
Sáng kiến kinh nghiệm

17


II.Bài mới

1.Hoạt động 1:
-Giới thiệu bài :

Học sinh mở sách giáo

Với thắng lợi của chiến dịch khoa trang 32
Việt Bắc thu đông năm 1947, ta đã đánh
bại hoàn toàn chiến lược “đánh nhanh,
thắng nhanh”của thực dân Pháp. Và đến

thu đông năm 1950 ta đã chủ động mở
động mở chiến dich biên giới.
Vì sao lại xuất hiện chiến dịch
này? Diễn biến của chiến dịch ra sao? Ý
nghĩa của chiến dịch ra sao? Cô cùng
các em sẽ tìm hiểu qua bài:
“Chiến thắng Biên giới thuđông năm 1950”

Đọc thầm đoạn chữ nhỏ

2 Hoạt động 2 :.

trong sách trang 32

Mục đích: Tìm hiểu nguyên
nhân mở ra chiến dịch Biên Giới thuđông.
-Từ giữa năm 1948 đến năm
1950, tình hình nước ta như thế nào ?

Học sinh trả lời cá nhân

-Trước tình hình đó thực dân Cho học sinh nhận xét lẫn
Pháp đã làm gì ?

nhau

-Vì sao ta mở chiến dịch Biên
Giới thu –đông ?
Giáo viên chốt : chốt kiến thức:
Kết hợp chỉ trên lược đồ và tranh tư

liệu: Sau thất bại ở chiến dịch Việt Bắc
thu đông năm 1947, nhờ sự giúp sức
của đế quốc Mỹ, thực dân Pháp lại thực
hiện âm mưu thâm độc “khóa chặt biên
Sáng kiến kinh nghiệm

18


giới Việt Trung”bằng cách tăng cường
hệ thống phòng ngự trên đường số 4
một hệ thống trên 40 đồn bốt từ Cao
Bằng đến Lạng Sơn nhằm cắt đứt
đường liên lạc của ta với các nước anh
em hòng nhanh chóng kết thúc chiến
tranh xâm lược ở Việt Nam. Đứng trước
âm mưu thâm độc của kẻ địch, Bác Hồ
đã họp với Đảng - Chính phủ và Bộ tư
lệnh quyết định mở chiến dịch Biên giới
nhằm 3 mục đích: Tiêu diệt một bộ
phận quan trọng sinh lực địch; khai
thông biên giới Việt Trung để mở rộng
quan hệ với các nước anh em; củng cố
và mở rộng căn cứ địa Việt Bắc nơi đây
Bác Hồ - Đảng – Chính phủ hoạt động
chỉ huy cuộc kháng chiến chống Pháp.
Vậy diễn biến của chiến dịch
Biên giới như thế nào? Ta có đạt được
mục đích đề ra hay không ta sẽ tìm hiểu
phần thứ hai của bài.

3.Hoạt động 3 :
+Mục đích; Học sinh nêu được diễn
biến chiến dịch Biên Giới thu- đông .
Giáo viên treo bản đồ và lược đồ
Cho học sinh lên chỉ bản đồ

Học sinh lên xác định Việt

Các nhóm bốc thăm câu hỏi

Bắc trên bản đồ

1.Vì sao ta chọn cứ điểm Đông Khê làm Xác định căn cứ điểm
điểm tấn công để mở màn chiến dịch ?

Đông Khê trên lược đồ.

2.Ai là người trực tiếp chỉ huy, kiểm tra
Sáng kiến kinh nghiệm

19


kế hoạch công tác chuẩn bị mặt trận
Biên Giới ?
3.Hãy tường thuật lại trận đánh tiêu
biểu nhất của chiến dịch Biên Giới thu
–đông .Trình bày kết hợp chỉ lược đồ
Giáo viên ghi những sự kiện chính lên Các nhóm thảo luận
bảng.

Đại diện báo cáo kết hợp

Cho học sinh làm bài tập:

chỉ lược đồ

1.Chiến dịch Biên giới thu-đông diễn ra Học sinh làm bài tập vào
trong thời gian :

bảng

a. 29 ngày đêm.

Một học sinh lên điều

b.19 ngày đêm.

khiển, đồng ý giơ thẻ đỏ,

c. Ý a,b sai

không đồng ý giơ thẻ

d. Ý a, b đúng

xanh

Giáo viên chốt :Qua chiến dịch Biên
Giới , ta thấy được tinh thần quyết

chiến quyết thắng của quân-dân ta cùng
với sự lãnh đạo tài tình của Đảng và
Bác ,làm nên chiến thắng lịch sử đó.
Trong chiến dịch này những hình ảnh
nào gây cho em xúc động nhất và tấm
gương sáng nào nổi bật nhất các em
cùng thảo luận nhóm đôi và ghi ý kiến
ra giấy . Sau đó đại diện nhóm lên
thuyết trình
4.Hoạt động 4 :
+Nêu cảm tưởng của em khi quan sát
hình Bác trên mặt trận Biên giới ?

Các nhóm quan sát tranh

+ Hành động của anh La Văn Cầu thể sách giáo khoa và tranh
hiện điều gì ?
Sáng kiến kinh nghiệm

ảnh sưu tầm được trình
20


+ Quan sát hình ảnh tù binh Pháp bị bắt bày ra giấy
trong chiến dịch Biên giới gợi cho em Vài nhóm lên trình bày
có suy nghĩ gì?

thuyết minh tranh

+ Học sinh nêu được ý nghĩa của chiến Lớp

dịch Biên giới

nhận

xét- Tuyên

dương những nhóm có

-Nêu điểm khác biệt chủ yếu trong tranh ảnh nhiều , bài
chiến dịch Biên giới và chiến dịch Việt thuyết trình hay .
Bắc ?
Giáo viên cho1 học sinh nêu bài làm và
cho lớp nhận xét-sửa bài chung
Giáo viên cho học sinh làm bài tập
2.Chiến thắng Biên giới thu –đông có ý
nghĩa :

Học sinh làm bài tập bảng

a. Tiêu diệt một bộ phận quan trọng con
sinh lực địch
b. Khai thông biên giới Việt Trung

Nhận xét
Chọn ý d

c. Củng cố và mở rộng căn cứ địa
Việt Bắc
d. Tất cả các ý trên
Giáo viên chốt và cho học sinh nêu

nội dung bài học
4. Củng cố –dặn dò ;
III.Củng cố

+Các nhóm lên thuyết minh các bức
tranh hoặc tư liệu mà nhóm mình sưu
tầm được có liên quan đến căn cứ địa
Việt Bắc

Học sinh lên thuyết minh

Chuẩn bị bài sau: Hậu phương Tuyên dương những em
những năm sau chiến dịch Biên giới
Nhận xét giờ học.

Sáng kiến kinh nghiệm

có nhiều bài thơ, tranh
ảnh đẹp về Việt Bắc

21


II. KẾT QUẢ.
1. Kết quả về chất lượng thu được:
Sáng kiến này đã được tổ khối công nhận và áp dụng trong toàn khối
4,5,thu được nhiều kết quả tốt
So với đầu năm chất lượng của các em về môn lịch sử trong năm đã tiến
bộ rõ rệt.Tất cả các bài kiểm tra đột xuất, báo trước, kiểm tra miệng các em đều đạt
từ 7 trở lên.

ĐIỂM
KẾT QUA

9-10

7-8

5-6

THI HKII
16/18
2/18
Lịch sử toàn khối 5 cuối năm đạt 80% học sinh khá giỏi.

0-4
-

2. Kết quả về tình cảm với bộ môn:
Trước đây, lớp tôi các em rất sợ khi đến giờ lịch sử và không thích học.
Còn đến nay, các em chờ đón được học một tiết sử hiếm hoi trong tuần với tất cả
lòng nhiệt tình và hào hứng của mình.
3. Kết quả năng lực học tập của học sinh:
Từ sự tự tin, từ năng lực chủ động, phát huy tính tích cực của mình trong
giờ lịch sử, các em đã coi mỗi tiêt sử là một cuộc tranh tài, một cuộc thi nho nhỏ để
tìm ra kiến thức mới, được trở lại khí thế hào hùng của dân tộc trước kia đã cách xa
các em rất lâu.Từ đó làm cho các em thêm yêu quê hương, yêu đất nước hơn.
V. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
-Bài học rút ra qua thực nghiệm đề tài
Nói tóm lại để phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn kịch sử lớp
5, người giáo viên cần phải phối hợp các phương pháp và các hình thức tổ chức

dạy học lịch sử rất đa dạng. Muốn làm được điều đó, giáo viên phải thực hiện:
Nắm vững chương trình.
Nắm vững đặc trưng phương pháp bộ môn.
Sưu tầm tư liệu, tranh ảnh để minh hoạ.
Sáng kiến kinh nghiệm

22


Chuẩn bị cơ sở vật chất cho việc dạy học.
Giáo viên cần hướng dẫn khích lệ động viên các em học còn yếu , nhút
nhát bằng sự yêu thương gần gũi và cái tâm của người thầy.
Tạo hứng thú và niềm tin cho các em trong quá trình học tập
Nêu cao những tấm gương điển hình về tinh thần cố gắng vươn lên trong
học tập để học sinh noi theo.
Có như vậy thì học sinh mới hứng thú, tạo hiệu quả cao trong những tiết
lịch sử.
Qua thực hiện phổ biến toàn khối 4,5.tôi nhận thấy mỗi tiết dạy lịch sử áp
dụng phương pháp này.tiết học sôi nổi,hứng thú hơn.các em ham tìm hiểu,yêu mến
và tự hào hơn về truyền thống của dân tộc ta.
VI.KẾT LUẬN
Bậc tiểu học là bậc quan trọng trong việc đặt nền móng cho sự hình thành
và phát triển nhân cách của học sinh, trên cơ sở cung cấp tri thức ban đầu về tự
nhiên, xã hội trong cuộc sống thông qua các môn học .Thầy và trò chúng ta là
những lớp hậu sinh trong lịch sử. Người thầy phải khơi dậy và truyền lửa cho học
sinh đảm bảo sự kế thừa và phát huy truyền thống dân tộc và làm nổi bật được
những đặc trưng riêng của phân môn lịch sử mà những môn học khác không có
được.
Để có được những lớp thanh niên trưởng thành đầy đủ nhân cách. Người
giáo viên phải không ngừng trau dồi chuyên môn, nghiệp vụ và phẩm chất đạo

đức. Vì “ Cây tốt sẽ sinh trái tốt “ .Nhu cầu phát triển của xã hội nói chung ,
nghành giáo dục nói riêng đòi hỏi chúng ta không ngừng học tập, vươn lên nâng
cao tri thức để xứng đáng với sứ mệnh cao cả “trồng người” của đất nước mai sau .
I.

Một vài đề xuất:

Sở và Bộ cần tạo điều kiện trang bị cho nhà trường các bộ tranh ảnh lịch
sử dạng dùng cho tiểu học, có sách tham khảo lịch sử cho giáo viên, các loại băng
hình, tư liệu về các chiến dịch.
Nên tổ chức thi hoc sinh giỏi môn lịch sử vì đây là môn học giúp học sinh
“Tìm về cội nguồn dân tộc”.hoặc những cuộc thi về sử học.
Sáng kiến kinh nghiệm

23


Trên đây là một vài kinh nghiệm mà tôi đã đúc kết được trong nhiều năm
giảng dạy môn lịch sử lớp 5, phần nào đã đáp ứng được yêu cầu của bộ môn tự
nhiên xã hội nói chung và phân môn lịch sử nói riêng. Song những kết quả đạt
được chỉ là bước đầu. Rất mong được sự góp ý kiến của các ban ngành và các đồng
nghiệp ./.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình phương pháp dạy hoc môn tự nhiên xã hội.
(Đại học Quốc gia - Trường đại học sư phạm Hà Nội)
2. Dạy tự nhiên và xã hội ở trường tiểu học (lớp 4 - 5).
(Sách bồi dưỡng giáo viên - Bộ giáo dục và đào tạo)
3. Đổi mới việc dạy môn tự nhiên và xã hội ở tiểu học.
4. Sách bồi dưỡng thường xuyên chu kì 2003 – 2007. Bộ giáo dục và
đaò tạo)

5. Sách giáo viên - Bộ giáo dục và đào tạo.
(Sách giáo khoa - Bộ giáo dục và đào tạo)
6. Tự nhiên và xã hội (Phần 2: Địa lý và lịch sử)
7. Dạy học lấy học sinh làm trọng tâm (Giáo sư Lê Khánh Bằng).
ĐỊNH QUÁN ,Ngày 20 tháng 11 năm 2010
NGƯỜI THỰC HIỆN
TRẦN THỊ DIỄM TRANG

SƠ YẾU LÝ LỊCH KHOA HỌC
I.THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN
1.Họ và tên:TRẦN THỊ DIỄM TRANG
2.Ngày tháng năm sinh:26/10/1967
3.Nam,nữ:nữ
Sáng kiến kinh nghiệm

24


4.Địa chỉ:Trường TH Nguyễn Văn Trỗi
5.Điện thoại nhà:01688183474 –Cơ quan:3612122
6.Fax:

E-mail:

7.Chức vụ:giáo viên giảng dạy lớp 5
8.Đơn vị công tác:Trường tiểu học Nguyễn Văn Trỗi
II.TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO
-Học vị (hoặc trình độ chuyên môn,nghiệp vụ)cao nhất:Đại học
Sư phạm.
-Năm nhận bằng: 2007

-Chuyên nghành đào tạo: Giao dục tiểu học
III.KINH NGHIỆM KHOA HỌC
-Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm:giảng dạy lớp 5
-Các sáng kiến kinh nghiệm đã có trong 5 năm gần đây:
+Một số biện pháp dạy môn Tâp Làm Văn lớp 5 năm học 20082009

BAO THI
DUY ĐỐNG

Sáng kiến kinh nghiệm

THỊ DUYÊN
TẤN ĐẠT

MỸ DUYÊN
MINH LÂM

25