Hoạt động hỗ trợ của công ty cổ phần ngân sơn trong phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh lạng sơn

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
VIỆN ĐẠI HỌC MỞ HÀ NỘI
------



 ------

LUẬN VĂN THẠC SĨ
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH

HOẠT ĐỘNG HỖ TRỢ CỦA CÔNG TY
CỔ PHẦN NGÂN SƠN TRONG PHÁT TRIỂN VÙNG
TRỒNG NGUYÊN LIỆU THUỐC LÁ TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH LẠNG SƠN

VƯƠNG ĐÌNH HÀ

Hà Nội - 2016


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
VIỆN ĐẠI HỌC MỞ HÀ NỘI
------



 ------

LUẬN VĂN THẠC SĨ

HOẠT ĐỘNG HỖ TRỢ CỦA CTCP
NGÂN SƠN TRONG PHÁT TRIỂN VÙNG TRỒNG
NGUYÊN LIỆU THUỐC LÁ TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH LẠNG SƠN
VƯƠNG ĐÌNH HÀ

Chuyên ngành : Quản trị kinh doanh
Mã số

: 60 34 01 02

Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS.GVCC LÊ THỊ ANH VÂN

Hà Nội - 2016


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu của Luận văn này là
trung thực, chưa được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.
Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã
được cảm ơn và các thông tin trong Luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn gốc.
Tác giả

Vương Đình Hà

i


LỜI CẢM ƠN

Tôi xin trân trọng cảm ơn sự quan tâm giúp đỡ về chuyên môn của các thầy
cô giáo Khoa Đào tạo Sau đại học- Viện Đại học Mở Hà Nội.
Tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS.GVCC. Lê Thị Anh Vân
là người đã trực tiếp hướng dẫn tôi nghiên cứu và hoàn thành Luận văn.
Xin được trân trọng cảm ơn đến Ban Lãnh đạo CTCP Ngân Sơn, Tổng công
ty Thuốc lá Việt Nam, các cấp chính quyền địa phương tỉnh Lạng Sơn, đồng
nghiệp, bạn bè và gia đình đã giúp đỡ, tạo điều kiện để tôi thực hiện bản Luận văn
này.
Với tấm lòng biết ơn sâu sắc, tôi xin chân thành cảm ơn tất cả mọi sự giúp
đỡ quý báu đó!
Tác giả

Vương Đình Hà

ii


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................ii
MỤC LỤC............................................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................... vi
DANH MỤC BẢNG, HÌNH VẼ.......................................................................... vii
PHẦN MỞ ĐẦU .................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1:CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG HỖ TRỢ PHÁT TRIỂN
VÙNG TRỒNG NGUYÊN LIỆU THUỐC LÁ CỦA DOANH NGHIỆP SẢN
XUẤT NGUYÊN LIỆU THUỐC LÁ ................................................................... 9
1.1. Phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá ........................................................ 9
1.1.1. Khái niệm vùng trồng nguyên liệu thuốc lá .......................................................... 9
1.1.2. Khái niệm, vai trò của phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá.....................10

1.2. Hoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá của doanh nghiệp
sản xuất nguyên liệu thuốc lá ................................................................................. 12
1.2.1. Khái niệm hoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá của
doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá..................................................................12
1.2.2. Mục tiêu và tiêu chí đánh giá hoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu
thuốc lá của doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá .............................................13
1.2.3. Nội dung hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá của doanh nghiệp
sản xuất nguyên liệu thuốc lá .........................................................................................16
1.2.4. Yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc
lá của doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá .......................................................19
1.3. Kinh nghiệm hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá của một số
doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá trong nước và bài học rút ra cho Công
ty cổ phần Ngân Sơn ............................................................................................. 23
1.3.1. Kinh nghiệm phát triển vùng nguyên liệu thuốc lá Cao Bằng............................23
1.3.2. Kinh nghiệm phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc là của Công ty cổ phần
Hòa Việt..........................................................................................................................25

iii


1.3.3. Bài học rút ra cho Công ty cổ phần Ngân Sơn ....................................................27
TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 .................................................................................... 29
CHƯƠNG 2:PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG HỖ TRỢ CỦA
CÔNG TY CỔ PHẦN NGÂN SƠN TRONG PHÁT TRIỂN VÙNG TRỒNG
NGUYÊN LIỆU THUỐC LÁ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LẠNG SƠN ................ 30
2.1. Tổng quan về Công ty cổ phần Ngân Sơn ....................................................... 30
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển .......................................................................30
2.1.2. Ngành nghề kinh doanh .......................................................................................31
2.1.3. Cơ cấu tổ chức ......................................................................................................32
2.1.4. Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh giai đoạn 2013-2015............................34

2.1.5. Thực trạng nguồn nhân lực ..................................................................................37
2.2. Thực trạng vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn của
Công ty cổ phần Ngân Sơn .................................................................................... 40
2.3. Thực trạng hoạt động hỗ trợ của Công ty cổ phần Ngân Sơn trong phát triển
vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn .................................. 43
2.3.1. Thực trạng hỗ trợ cây giống, phân bón, thuốc trừ sâu ........................................44
2.3.2. Thực trạng hỗ trợ vốn sản xuất ............................................................................55
2.3.3. Thực trạng chuyển giao khoa học, kỹ thuật và công nghệ .................................59
2.3.4. Thực trạng xây dựng, nâng cấp cơ sở hạ tầng cho vùng trồng nguyên liệu .......64
2.4.Đánh giá hoạt động hỗ trợ của Công ty cổ phần Ngân Sơn trong phát triển vùng
trồng nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn ........................................... 67
2.4.1. Đánh giá theo tiêu chí ..........................................................................................67
2.4.2. Đánh giá theo nội dung hoạt động hỗ trợ ............................................................74
TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 .................................................................................... 78
CHƯƠNG 3:ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG
HỖ TRỢ CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN NGÂN SƠN TRONG PHÁT TRIỂN
VÙNG TRỒNG NGUYÊN LIỆU THUỐC LÁ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LẠNG
SƠN…. ................................................................................................................. 79
3.1. Định hướng hỗ trợ của Công ty cổ phần Ngân Sơn trong phát triển vùng trồng

iv


nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn đến năm 2020 ............................. 79
3.2. Giải pháp hoàn thiện hoạt động hỗ trợ của Công ty cổ phần Ngân Sơn trong
phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn ................... 80
3.2.1. Hoàn thiện hỗ trợ cây giống, phân bón, thuốc trừ sâu ........................................80
3.2.2. Hoàn thiện hỗ trợ vốn sản xuất ............................................................................83
3.2.3. Hoàn thiện chuyển giao khoa học, kỹ thuật và công nghệ .................................85
3.2.4. Hoàn thiện xây dựng, nâng cấp cơ sở hạ tầng cho vùng trồng nguyên liệu.......89

3.2.5. Giải pháp khác......................................................................................................91
3.3. Một số khuyến nghị ........................................................................................ 93
3.3.1. Khuyến nghị với Nhà nước..................................................................................93
3.3.2. Khuyến nghị với các cấp chính quyền tỉnh Lạng Sơn ........................................94
3.3.3. Khuyến nghị với các hộ nông dân .......................................................................94
TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 ...................................................................................... 95
KẾT LUẬN .......................................................................................................... 96
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

v


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Ý nghĩa

AFTA

Khu vực mậu dịch tự do ASEAN

ASEAN

Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á
Chương trình ưu đãi thuế quan có hiệu lực chung được áp

CEPT

dụng cho hàng hoá xuất xứ từ các nước thành viên ASEN

theo AFTA

CL&VQ

Chi Lăng & Văn Quan

CTCP

Công ty cổ phần

FCTC

Công ước Kiểm soát thuốc lá

KHKT

Khoa học kỹ thuật

PTNT

Phát triển nông thôn

TCT

Tổng công ty

TTĐB

Tiêu thụ đặc biệt

UBND

Ủy ban nhân dân

WTO

Tổ chức Thương mại Thế giới

vi


DANH MỤC BẢNG, HÌNH VẼ
Danh mục bảng
Bảng 2.1:

Tỷ lệ cổ phần tại CTCP Ngân Sơn (tính đến hết năm 2015).............. 31

Bảng 2.2:

Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh giai đoạn 2013-2015 của
CTCP Ngân Sơn ............................................................................... 35

Bảng 2.3:

Cơ cấu nhân lực xét theo vị trí, chức danh ........................................ 37

Bảng 2.4:

Cơ cấu nhân lực xét theo trình độ chuyên môn ................................. 38

Bảng 2.5:

Số lượng nhân lực theo loại hợp đồng lao động ................................ 39

Bảng 2.6

Độ tuổi của lao động Công ty toàn Công ty ...................................... 39

Bảng 2.7:

Tình hình diện tích, năng suất, sản lượng trồng cây thuốc látrên địa
bàn tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2013-2015 ........................................... 42

Bảng 2.8:

Tổng quan hoạt động hỗ trợ cây giống, phân bón, thuốc trừ sâu cho
vùng trồng nguyên liệu thuốc lá của CTCP Ngân Sơn ...................... 45

Bảng 2.9:

Tình hình hỗ trợ cây giống thuốc lá cho người nông dân trên địa bàn
tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2013-2015 .................................................. 47

Bảng 2.10:

Tình hình hỗ trợ cây giống thuốc lá cho người nông dân trên địa bàn
tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2013-2015 tính theo giá trị ......................... 47

Bảng 2.11:

Mức độ hài lòng của người nông dân đối với hoạt động hỗ trợ cây
giống của CTCP Ngân Sơn............................................................... 48

Bảng 2.12:

Tình hình hỗ trợ phân bón cho người nông dân trên địa bàn tỉnh Lạng
Sơn giai đoạn 2013-2015 .................................................................. 50

Bảng 2.13:

Tình hình hỗ trợ phân bón cho người nông dân trên địa bàn tỉnh Lạng
Sơn giai đoạn 2013-2015 tính theo giá trị ......................................... 50

Bảng 2.14:

Mức độ hài lòng của người nông dân đối với hoạt động hỗ trợ phân
bón của CTCP Ngân Sơn .................................................................. 51

Bảng 2.15:

Tình hình hỗ trợ thuốc trừ sâu cho người nông dân trên địa bàn tỉnh
Lạng Sơn giai đoạn 2013-2015 tính theo giá trị ................................ 53

vii


Bảng 2.16:

Các chương trình hỗ trợ kèm theo việc hỗ trợ thuốc trừ sâu cho người
nông dân trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2013-2015 ............... 54

Bảng 2.17:

Mức độ hài lòng của người nông dân đối với hoạt động hỗ trợ thuốc
trừ sâu của CTCP Ngân Sơn ............................................................. 54

Bảng 2.18:

Các hình thức hỗ trợ vốn sản xuất cho người nông dân của CTCP
Ngân Sơn ......................................................................................... 55

Bảng 2.19:

Tình hình hỗ trợ vốn xây lò sấy và than sấy cho người nông dân trên
địa bàn tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2013-2015...................................... 57

Bảng 2.20:

Lưu đồ quá trình ứng trước tiền sản phẩm cho hộ nông dântại CTCP
Ngân Sơn ......................................................................................... 58

Bảng 2.21:

Mức độ hài lòng của người nông dân đối với hoạt động hỗ trợ vốn sản
xuất của CTCP Ngân Sơn ................................................................. 59

Bảng 2.22:

Tình hình chuyển giao khoa học, kỹ thuật và công nghệ cho hộ nông
dân tại CTCP Ngân Sơn giai đoạn 2013-2015 .................................. 61

Bảng 2.23:

Tình hình chuyển giao khoa học, kỹ thuật và công nghệ cho hộ nông
dân tại CTCP Ngân Sơn giai đoạn 2013-2015 tính theo giá trị.......... 63

Bảng 2.24:

Mức độ hài lòng của người nông dân đối với hoạt động chuyển giao
khoa học, kỹ thuật và công nghệ của CTCP Ngân Sơn ..................... 64

Bảng 2.25:

Tình hình hỗ trợ xây dựng, nâng cấp cơ sở hạ tầng cho vùng trồng nguyên
liệu tại tỉnh Lạng Sơn của CTCP Ngân Sơn giai đoạn 2013-2015 .......... 65

Bảng 2.26:

Tình hình tham gia các hoạt động xã hội CTCP Ngân Sơn giai đoạn
2013-2015 ........................................................................................ 65

Bảng 2.27:

Mức độ hài lòng của người nông dân đối với hoạt động xây dựng, nâng
cấp cơ sở hạ tầng vùng trồng nguyên liệu của CTCP Ngân Sơn ........... 67

Bảng 2.28:

Đánh giá mức độ đảm bảo về nguyên liệu cho hoạt động sản xuất kinh
doanh của CTCP Ngân Sơn trong giai đoạn 2013-2015 .................... 67

Bảng 2.29:

Kết quả phát triển vùng nguyên liệu thuốc lá của CTCP Ngân Sơn trên
địa bàn tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2013-2015...................................... 68

viii


Bảng 2.30:

So sánh giá trị sản xuất được tạo ra trên 01 ha đất canh tác tại tỉnh
Lạng Sơn (xét tại vụ Xuân 2015) ...................................................... 69

Bảng 2.31:

So sánh giá trị sản lượng nguyên liệu thuốc lá sản xuất với tổng giá trị
sản lượng nông nghiệp của tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2013-2015 ....... 70

Bảng 2.32:

So sánh thu nhập bình quân của lao động trồng lúa và trồng thuốc lá
tính theo vụ sản xuất (năm 2015) ...................................................... 71

Bảng 2.33:

So sánh năng suất lao động sản xuất nguyên liệu thuốc lá và năng suất
lao động ngành nông nghiệp của tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2013-2015 .. 72

Danh mục hình vẽ

Hình 2.1:

Cơ cấu tổ chức của CTCP Ngân Sơn ................................................ 32

Hình 2.2:

Tình hình ứng trước tiền sản phẩm cho hộ nông dân trồng cây thuốc lá
tại CTCP Ngân Sơn giai đoạn 2013-2015......................................... 58

Hình 3.1:

Đề xuất quy trình chuyển giao khoa học, kỹ thuật ............................ 88

ix


PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Ở Việt Nam, cây thuốc lá được trồng chủ yếu ở các tỉnh miền núi phía Bắc,
duyên hải Nam Trung Bộ, Đông Nam Bộ và Tây Nguyên với diện tích từ 11.000 18.000 ha và sản lượng 20 - 30 nghìn tấn/năm. Thuốc lá lá là nguyên liệu chính để
sản xuất thuốc lá điếu, nó chiếm khoảng từ 60-70% giá thành. Từ cuối những năm
80 của thế kỷ trước, Tổng công ty(TCT) Thuốc lá Việt Nam đã xác định được tầm
quan trọng của nguyên liệu đầu vào phục vụ sản xuất, nhằm phục vụ cho công tác
sản xuất thuốc lá điếu ổn định và chủ động, thực hiện chủ trương đầu tư phát triển
vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trong nước, tạo công ăn việc làm cho người nông
dân, giảm nhập khẩu tăng cường xuất khẩu, gắn nông nghiệp với công nghiệp, xây
dựng mối quan hệ gắn bó giữa đơn vị đầu tư trồng và chế biến sản phẩm nông
nghiệp với người nông dân. Qua hơn 20 năm thực hiện chương trình cho tới nay có
thể nói TCT Thuốc lá Việt Nam là đơn vị đi đầu trong đầu tư trồng cây thuốc lá, đã
xây dựng được mô hình sản xuất khép kín từ khâu trồng, chế biến nguyên liệu thuốc

lá cho tới khâu sản xuất thuốc lá điếu. TCT đã xây dựng được sự liên kết “Bốn nhà”
giữa Nhà nước - nhà nông - nhà đầu tư - nhà khoa học, góp phần không nhỏ trong
việc thúc đẩy sự phát triển trong sản xuất nông nghiệp, thay đổi bộ mặt nông thôn
và cải thiện nâng cao đời sống của nông dân Việt Nam.
Là đơn vị thành viên hạch toán độc lập thuộc TCT Thuốc lá Việt Nam, trong
những năm qua, CTCP Ngân Sơn đã tích cực đẩy mạnh đầu tư phát triển vùng
nguyên liệu, có những chính sách hỗ trợ, khuyến khích nông dân trồng cây thuốc lá
thông qua việc ký kết hợp đồng đầu tư và bao tiêu sản phẩmvới giá cả thu mua được
công bố ngay từ đầu vụ trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn. Đây là hoạt động có ý nghĩa rất
lớn trong việc duy trì nguồn cung cấp nguyên liệu ổn định, có chất lượng tốt cho
hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty.
Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng
nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh của CTCP Ngân Sơn hiện nay đã dần bộc lộ

1


những tồn tại hạn chế như: mô hình đầu tư chưa linh hoạt; các biện pháp quản lý
còn lỏng lẻo, hiệu quả hạn chế; khả năng đáp ứng nhu cầu về nguyên liệu sản xuất
của công ty hiện nay chưa được đảm bảo; tác động lan tỏa đến đời sống kinh tế - xã
hội của người dân trên địa bàn tỉnh còn thấp; v.v…
Chính vì vậy, việc nghiên cứu, đánh giá tình hình thực tế hiện nay của hoạt
động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh để có những
biện pháp cần thiết áp dụng trong giai đoạn sản xuất, kinh doanh tiếp theocho công
ty là việc làm cấp thiết. Do đó, học viên đã lựa chọn đề tài:“Hoạt động hỗ trợ của
Công ty cổ phần Ngân Sơn trong phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trên
địa bàn tỉnh Lạng Sơn” làm đối tượng nghiên cứu luận văn thạc sĩ.
2. Tổng quan vấn đề nghiên cứu
Trong những năm gần đây, vấn đề phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá
nhận được nhiều sự quan tâm nghiên cứu của nhiều học giả. Mỗi học giả có một

cách tiếp cận và mục tiêu nghiên cứu khác nhau. Trong số những công trình nghiên
cứu được công bố hiện nay, có thể kể ra một số công trình tiêu biểu có liên quan
đến đề tài luận văn như sau:
- Báo cáo tham luận: “Nguyên liệu thuốc lá ở Việt Nam, thực trạng và kiến
nghị” của TCT Thuốc lá Việt Nam được trình bày tại Hội thảo “Đại biểu dân cử
khu vực đồng bằng sông Cửu Long với luật pháp về phòng, chống tác hại thuốc lá
và chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình” do Ủy ban về các vấn đề xã hội Quốc
hộitổ chức tại An Giang ngày 20-21/04/2011. Báo cáo cho biết, TCT Thuốc lá Việt
Nam có 5 đơn vị tham gia vào công tác đầu tư trồng cây thuốc lá. Trong đó, tại khu
vực phía Bắc có 2 đơn vị trực tiếp đầu tư tại các vùng: Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc
Kạn, Bắc Giang, Thái Nguyên; tại khu vực phía Nam có 3 đơn vị trực tiếp đầu tư tại
các vùng: Tây Ninh, Long An, An Giang, Gia Lai, Đắc Lắc, Ninh Thuận, Bình
Thuận, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu. TCT
Thuốc lá Việt Nam đã tập trung đầu tư phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá
mang tính ổn định và bền vững thông qua chính sách hỗ trợ, khuyến khích nông dân
trồng cây thuốc lá với những nội dung chính như: Đầu tư cung cấp ứng trước cho
nông dân hạt giống hoặc cây giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật; Hướng dẫn

2


nông dân kỹ thuật trồng trọt, hái sấy và phân loại; Tổ chức thu mua bao tiêu toàn bộ
sản phẩm với giá ổn định; Hỗ trợ đầu tư cho một số địa phương trong việc xây dựng
cơ sở hạ tầng phục vụ trực tiếp cho vùng trồng thuốc lá. Bản báo cáo có giá trị tham
khảo tốt trong việc lựa chọn nội dung nghiên cứu của luận văn.
- Bài viết: “Vinataba: Mở rộng thị trường, gắn với phát triển vùng nguyên
liệu và tăng cường xuất khẩu” của tác giả Lý Nguyễn, đăng trên Tạp chí Công
nghiệp và Tiêu dùng ngày 29/11/2015. Về vấn đề phát triển bền vững vùng trồng
nguyên liệu thuốc lá của TCT, bài viết cho biết, khó khăn của TCT hiện nay là công
tác sản xuất nguyên liệu thuốc lá những năm qua là chưa chủ động điều tiết được

sản lượng, chưa ổn định chất lượng đáp ứng nhu cầu sản xuất ngày càng cao của thị
trường. Vì vậy, việc triển khai thực hiện Đề án phát triển bền vững vùng trồng
nguyên liệu thuốc lá đến năm 2020 và tầm nhìn năm 2030 của TCT là hết sức cần
thiết nhằm đảm bảo nguồn nguyên liệu ổn định phục vụ cho sản xuất, không chỉ vậy
còn góp phần tạo công ăn việc làm, xóa đói giảm nghèo cho người dân vùng sâu,
vùng xa, nơi đặt vùng nguyên liệu của TCT. Đó chính là một trong những lý do mà
tác giả lựa chọn đề tài nghiên cứu của luận văn.
- Luận văn thạc sĩ: “Giải pháp chủ yếu phát triển vùng nguyên liệu phục vụ
công nghiệp chế biến rau, quả trên địa bàn tỉnh Bắc Giang” của tác giả Lê Bá
Xuyên, bảo vệ tại Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội năm 2009. Mặc dù luận văn
của tác giả Lê Bá Xuyên không liên quan trực tiếp đến đề tài luận văn của học viên,
song, nội dung bản luận văn có giá trị tham khảo tốt về các vấn đề như: các khái
niệm; các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển vùng nguyên liệu của doanh nghiệp.
- Luận văn thạc sĩ: “Đánh giá hiệu quả kinh tế các mô hình tổ chức sản xuất
nguyên liệu thuốc lá của Công ty nguyên liệu thuốc lá Bắc - Thuộc Tổng công ty
thuốc lá Việt Nam” của tác giả Nguyễn Văn Thịnh, bảo vệ tại Trường Đại học Nông
nghiệp I năm 1999.
- Luận văn thạc sĩ: “Nghiên cứu các mô hình sản xuất và tiêu thụ thuốc lá
nguyên liệu tại tỉnh Cao Bằng” của tác giả Hà Mạnh Hùng, bảo vệ tại Trường Đại
học Nông nghiệp I năm 2007.

3


- Luận văn thạc sĩ: “Nghiên cứu các mô hình đầu tư phát triển vùng nguyên
liệu thuốc lá của CTCP Ngân Sơn trên địa bàn huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn” của
tác giả Lê Mạnh Dũng, bảo vệ tại Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội năm 2008.
Trong luận văn, tác giả đã tiến hành đánh giá thực trạng các mô hình đầu tư phát
triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá của CTCP Ngân Sơn trên địa bàn huyện Bắc
Sơn, tỉnh Lạng Sơn trong giai đoạn 2005-2007, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn

thiện mô hình đầu tư. Luận văn của tác giả Lê Mạnh Dũng rất sát với đề tài luận
văn của học viên, tuy nhiên thời gian nghiên cứu đã lâu, do đó, luận văn này phần
nào có giá trị tham khảo về mặt lý luận.
Như vậy cho đến nay chưa có đề tài nào nghiên cứu tổng thể đánh giávai trò
của hỗ trợ của CTCP Ngân Sơn trong phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá
trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn, do đó, việc lựa chọn đề tài nghiên cứu luận văn của học
viên không tạo ra sự trùng lặp với các nghiên cứu đã có hiện nay.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu của luận văn là trên cơ sở phân tích lý luận và thực
trạnghoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá của CTCP Ngân
Sơn trên địa bàn tỉnh Lạng Sơnđể đề xuất những giải pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện
vai trò này của công ty.
Để thực hiện được mục đích nghiên cứu nêu trên, luận văn xác định những
nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể sau:
- Xác định cơ sở lý luận vềhoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên
liệu thuốc lá của doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá.
- Phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động hỗ trợ của CTCP Ngân Sơn trong
phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn trong giai
đoạn 2013-2015; chỉ ra những điểm mạnh, điểm yếu và nguyên nhân của những
điểm yếu.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động hỗ trợ của CTCP
Ngân Sơn trong phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh Lạng
Sơn trong thời gian tới.

4


4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu:
Hoạt động hỗ trợ của Công ty cổ phần Ngân Sơn trong phát triển vùng trồng

nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.
-Phạm vi nghiên cứu:
+ Về nội dung: nghiên cứu hoạt động hỗ trợ của Công ty cổ phầnNgân Sơn
trong phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn tiếp cận
theo nội dung của hoạt động hỗ trợ.
+ Về không gian:Công ty cổ phần Ngân Sơn trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.
+ Về thời gian: Số liệu sử dụng trong luận văn được thu thập, xử lý và phân
tích trong giai đoạn 2013-2015; những giải pháp được đề xuất đến năm 2020.
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Khung nghiên cứu
Yếu tố ảnh hưởng
đến hoạt động hỗ
trợ phát triển vùng
trồng nguyên liệu
thuốc lá của
doanh nghiệp sản
xuất nguyên liệu
thuốc lá

Hoạt động hỗ trợ phát
triển vùng trồng nguyên
liệu thuốc lá của doanh
nghiệp sản xuất nguyên
liệu thuốc lá

Mục tiêu hỗ trợ phát triển
vùng trồng nguyên liệu
thuốc lá của doanh
nghiệp sản xuất nguyên
liệu thuốc lá

Hỗ trợ cây giống, phân
bón, thuốc trừ sâu

Nhóm yếu tố bên
ngoài doanh
nghiệp

Hỗ trợ vốn sản xuất

Phát triển bền vững
vùng nguyên liệu thuốc
lá, phục vụ cho nhu cầu
sản xuất của doanh
nghiệp

Nhóm yếu tố bên
trong doanh
nghiệp

Chuyển giao khoa học,
kỹ thuật và công nghệ
Xây dựng, nâng cấp cơ
sở hạ tầng cho vùng
trồng nguyên liệu

Gia tăng thu nhập, cải
thiện đời sống cho nhân
dân vùng nguyên liệu

Khung nghiên cứu hoạt động hỗ trợ của CTCP Ngân Sơn trong phát triển
vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn
Nguồn: Tác giả xây dựng

5


5.2. Quá trình nghiên cứu
Bước 1: Nghiên cứu tài liệu nhằm xác định khung lý thuyết về hoạt động hỗ
trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá của doanh nghiệp sản xuất nguyên
liệu thuốc lá.
Bước 2: Thu thập tài liệu, số liệu và tiến hành phân tích thực trạng hỗ trợ của
CTCP Ngân Sơn trong phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh
Lạng Sơn trong giai đoạn 2013-2015.
Bước 3: Trên cơ sở kết luận phân tích thực trạng, đề xuất một số giải pháp
hoàn thiện hoạt động hỗ trợ của CTCP Ngân Sơn trong phát triển vùng trồng
nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn trong thời gian tới.
5.3. Phương pháp thu thập và xử lý thông tin
5.3.1. Đối với thông tin thứ cấp
Thông tin thứ cấp được sử dụng trong luận văn được thu thập từ các báo cáo
có liên quan đến hoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trên địa
bàn tỉnh Lạng Sơn của CTCP Ngân Sơn trong giai đoạn 2011-2015, tập trung ở giai
đoạn 2013-2015.
Trong quá trình thực hiện luận văn, phương pháp nghiệp vụ kỹ thuật mà tác
giảsử dụng chủ yếu để phân tích là phương pháp thống kê mô tả và phương pháp so
sánh. Phươngpháp so sánh được sử dụng để làm rõ mức độ hoạt động hỗ trợ đối với
vùng trồng nguyên liệu giữa các năm.
5.3.2. Đối với thông tin sơ cấp
Thông tin sơ cấp được thu thập bằng phương pháp điều tra xã hội học, thông
qua việc phát phiếu điều tra khảo sát đến 150 hộ trồng cây thuốc lá trên địa bàn tỉnh

Lạng Sơn.
Việc chọn mẫu nghiên cứu sử dụng phương pháp ngẫu nhiên. 150 hộ được
điều tra là các hộ trồng thuốc lá cho CTCP Ngân Sơn trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.
Các đơn vị mẫu mang tính đại diện, tiêu biểu cho các hoạt động hỗ trợ phát triển
vùng nguyên liệu thuốc lá áp dụng trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.
Luận văn đã hỏi cùng một câu hỏi để đánh giá sự hài lòng của các hộ nông

6


dân đối với các hoạt động hỗ trợ của CTCP Ngân Sơn. (Bảng hỏi sẽ được trình bày
chi tiết ở Phụ lục của luận văn).
Việc phát phiếu điều tra được thực hiện trong 02 tháng: tháng 05 và 06 năm
2016. Kết quả thu được sẽ được xử lý bằng phần mềm Excel để có được các chỉ tiêu
tổng hợp, có tính đại diện cao nhằm phục vụ cho quá trình nghiên cứu luận văn.
6. Câu hỏi nghiên cứu
Nội dung của luận văn sẽ tập trung trả lời những câu hỏi nghiên cứu cơ bản
sau đây:
- Vùng trồng nguyên liệu thuốc lá là gì? Vai trò của vùng trồng nguyên liệu
thuốc lá đối với doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá?
- Hoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá của doanh
nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá là gì? Hướng đến những mục tiêu gì?
- Có những tiêu chí nào có thể sử dụng để đánh giá hoạt động hỗ trợ phát triển
vùng trồng nguyên liệu thuốc lá của doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá?
- Hoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá của doanh
nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá bao gồm những nội dung cơ bản nào?
- Có những tiêu chí nào ảnh hưởng đến hoạt động hỗ trợ phát triển vùng
trồng nguyên liệu thuốc lá của doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá?
- Thực trạng hoạt động hỗ trợ của Công ty cổ phần Ngân Sơn trong phát triển
vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn hiện nay như thế nào?

Còn tồn tại những điểm yếu nào và nguyên nhân nào dẫn đến những điểm yếu đó?
- Cần có những giải pháp nào để hoàn thiện hoạt động hỗ trợ của Công ty cổ
phần Ngân Sơn trong phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh
Lạng Sơn?

7


7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo nội dung của luận
văn bao gồm03 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về hoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên
liệu thuốc lá của doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá.
Chương 2: Phân tích thực trạng hoạt động hỗ trợ của Công ty cổ phần Ngân
Sơn trong phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.
Chương 3: Định hướng và giải pháp hoàn thiệnhoạt động hỗ trợ của Công ty
cổ phần Ngân Sơn trong phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh
Lạng Sơn.

8


CHƯƠNG 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG HỖ TRỢ PHÁT TRIỂN
VÙNG TRỒNG NGUYÊN LIỆU THUỐC LÁ CỦA DOANH
NGHIỆP SẢN XUẤT NGUYÊN LIỆU THUỐC LÁ
1.1. Phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá
1.1.1. Khái niệm vùng trồng nguyên liệu thuốc lá
Nguyên liệu được hiểu là đối tượng lao động do doanh nghiệp mua, dự trữ để

phục vụ quá trình sản xuất, kinh doanh tạo ra sản phẩm. Thông thường, nguyên liệu
đều chỉ tham gia một lần vào quá trình sản xuất sản phẩm của doanh nghiệp.
(Wikipedia - Nguyên liệu)
Nguyên liệu thuốc lá được định nghĩa là lá thuốc lá dưới dạng rời, tấm đã sơ
chế tách cọng, sợi thuốc lá, cọng thuốc lá và nguyên liệu thay thế khác dùng để sản
xuất thuốc lá. Nguyên liệu thuốc lá là các loại lá thuốc lá, sản phẩm được tạo ra từ
quá trình sản xuất nông nghiệp: gieo trồng, sơ chế bởi công nghệ sấy, phơi nắng
hoặc hong gió, tùy theo loại giống và mục đích sử dụng. Thuốc lá nguyên liệu là
nguyên liệu chính để các nhà máy sản xuất thuốc lá điếu sản xuất và cung cấp sản
phẩm cho người tiêu dùng.(CTCP Ngân Sơn,2013)
Vùng nguyên liệulà kết quả của sự tập trung hoá, chuyên môn hoá sản xuất
một loại nông sản phẩm trong một phạm vi không gian nhất định với điều kiện tự
nhiên - kinh tế - xã hội phù hợp cho sản xuất và có khối lượng sản phẩm đủ lớncung
cấp cho ngành sản xuất, chế biến hoặc xuất khẩu.Về địa lý vùng nguyên liệu bao
gồm nhiều địa phương lân cận nhau và có cùng tiềm năng sản xuất một loại nguyên
liệu đó. Vùng nguyên liệu có thể không đồng nhất với vùng địa lý, có thể gồm các
địa phương ở các vùng địa lý khác nhau nhưng có cùng khả năng sản xuất cùng loại
nguyên liệu.(Lê Mạnh Dũng,2008)
Vùng nguyên liệu là vùng sản xuất nguyên liệu cung cấp cho một doanh
nghiệp hoặc một ngành sản xuất nhất định. Vì vậy khái niệm vùng nguyên liệu

9


thường được gắn với tên nông thủy sản cụ thể.
Như vậy, khái niệm vùng trồng nguyên liệu thuốc lá được tiếp cận trong luận
văn như sau: Vùng trồng nguyên liệu thuốc lá là vùng sản xuất nguyên liệu đảm
bảo các yêu cầu khắt khe về sản lượng, chất lượng, phục vụ cho hoạt động sản xuất
sản phẩm thuốc lá của các doanh nghiệp. Vùng nguyên liệu thuốc lá là vùng có
điều kiện tự nhiên - kinh tế - xã hội phù hợp với sự phát triển của cây thuốc lá, được

quy hoạch và đầu tư phát triển sản xuất thuốc lá nhằm đáp ứng nhu cầu về nguyên
liệu cho các công ty sản xuất thuốc lá.
Do đặc thù của cây thuốc lá nên vùng nguyên liệu thuốc lá của các doanh
nghiệp thường đặt là các tỉnh miền núi, địa hình hiểm trở, giao thông đi lại rất khó
khăn, trình độ dân trí thấp, còn nhiều phong tục tập quán lạc hậu và nằm trong số
các tỉnh khó khăn. Đó cũng là một khó khăn cố hữu trong việc phát triển vùng trồng
nguyên liệu thuốc lá của các doanh nghiệp trong ngành này. (Hà Mạnh Hùng,2007)
1.1.2. Khái niệm, vai trò của phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá
1.1.2.1. Khái niệm phát triểnvùng trồng nguyên liệu thuốc lá
Theo Từ điển Tiếng Việt “phát triển” được hiểu là quá trình vận động, tiến
triển theo hướng tăng lên.
Theo Từ điển Bách khoa Việt Nam thì “phát triển là phạm trù triết học chỉ ra
tính chất của những biến đổi đang diễn ra trong thế giới. Phát triển là một thuộc tính
của vật chất. Mọi sự vật và hiện tượng của hiện thực không tồn tại trong trạng thái
khác nhau từ khi xuất hiện đến lúc tiêu vong,… nguồn gốc của phát triển là sự
thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập.
Mặc dù có nhiều quan điểm khác nhau về phát triển, song có thể đưa ra khái
niệm mang tính khái quát như sau: Phát triển được hiểu là khuynh hướng vận động
của sự vật, hiện tượng theo chiều hướng tiến lên từ thấp đến cao, từ đơn giản đến
phức tạp, từ kém hoàn thiện đến hoàn thiện hơn.
Như vậy, trong phạm vi nghiên cứu của luận văn, khái niệm phát triển vùng
nguyên liệu thuốc lá được tiếp cận nghiên cứu như sau: Phát triển vùng trồng
nguyên liệu thuốc lá là quá trình tác động có mục đích nhằm tạo ra sự thay đổi

10


theo hướng tiến bộ về mọi mặt: chất và lượng của vùng trồng nguyên liệu thuốc lá.
Bên cạnh những mục tiêu về chất và lượng của vùng trồng nguyên liệu thuốc
lá thì việc phát triển vùng nguyên liệu thuốc lá còn hướng đến những mục tiêu kinh

tế - xã hội chung của vùng.
Ở Việt Nam, xác định ngành sản xuất thuốc lá là ngành công nghiệp quan
trọng đối với sự phát triển của đất nước, đóng góp nhiều cho NSNN, từ những năm
60 của thế kỷ trước Chính phủ đã có quy hoạch vùng trồng nguyên liệu thuốc lá ở
các tỉnh phía Bắc. Sau khi miền Nam dược giải phóng công tác quy hoạch vùng
trồng nguyên liệu thuốc lá ở các tỉnh phía Nam đã được tiến hành để thống nhất quy
hoạch vùng nguyên liệu thuốc lá của cả nước.
1.1.2.2. Vai trò của phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá
Việc hình thành được những vùng chuyên canh thích hợp cho phát triển
nguyên liệu thuốc lá có vai trò to lớn về các mặt kinh tế - xã hội. Vai trò này được
thể hiện ở các khía cạnh sau:
Thứ nhất, đối với doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá và thuốc lá điếu:
Việc phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá với vị trí hợp lý, đảm bảosản
lượng và chất lượng nguyên liệu sẽ giúp cho doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu
thuốc lá và thuốc lá điếu có được nguồn nguyên liệu phục vụ cho quá trình sản xuất
với chi phí hợp lý, chất lượng ổn định. Điều này sẽ giúp hạ giá thành sản xuất, nâng
cao tính linh hoạt trong sản xuất, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh
nghiệp.Thực tế thời gian trước đây cho thấy, có nhiều doanh nghiệp sản xuất
nguyên liệu thuốc lá và thuốc lá điếu trong nước khi đã ký được hợp đồng với đối
tác nước ngoài rồi mới chú ý đến việc tìm nguồn nguyên liệu đầu vào. Điều này
khiến doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn. Chính vì vậy, việc doanh nghiệp hỗ trợ
người nông dân phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá, phục vụ cho hoạt động
sản xuất kinh doanh của mình là công việc có vai trò đặc biệt quan trọng. (CTCP
Ngân Sơn, 2014)
Thứ hai, đối với người nông dân tham gia trồng cây thuốc lá:
Hiện nay ở Việt Nam, vùng trồng nguyên liệu thuốc lá hầu hết đều ở các tỉnh

11

miền núi, địa hình hiểm trở, giao thông đi lại rất khó khăn, trình độ dân trí thấp, còn
nhiều phong tục tập quán lạc hậu và nằm trong số các tỉnh khó khăn nhất của cả
nước. Với đặc điểm của cây thuốc lá là cây trồng ngắn ngày, từ khi trồng đến khi
cho thu hoạch khoảng 3 đến 4 tháng, được trồng luân canh nên không ảnh hưởng
đến cây trồng khác và mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc nâng cao đời sống cho
người lao động. Chính vì vậy, đối với những vùng sâu, vùng xa cây thuốc lá được
đánh giá là cây xoá đói, giảm nghèo đối với những hộ nghèo và là cây để làm giàu
đối với những hộ nông dân tại các vùng chuyên canh thuốc lá, góp phần cải thiện
kinh tế xã hội tại địa phương.(CTCP Ngân Sơn, 2014)
Thứ ba, đối với các địa phương trong vùng nói riêng, cả nước nói chung:
Việc phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá sẽ tạo ra nhiều việc làm, giải
quyết lao động dư thừa ở địa phương; góp phần cải tạo bộ mặt kinh tế nông thôn,
từng bước nâng cao đời sống dân cư, phát triển cơ sở hạ tầng tại các địa phương có
vùng trồng thuốc lá. Đảm bảo thu nhập của người trồng thuốc lá ổn định và không
ngừng được nâng cao.
Đặc biệt, quan tâm phát triển trồng thuốc lá ở vùng núi, góp phần xoá đói
giảm nghèo những nơi đời sống của nhân dân đang rất khó khăn, chưa tìm được
hướng phát triển kinh tế có hiệu quả.Ngoài ra, việc đầu tư phát triển vùng trồng
nguyên liệu trong nước, sản xuất nguyên liệu có chất lượng cao, thay thế nguyên
liệu nhập khẩu đã giúp cho nhà nước tiết kiệm được một lượng ngoại tệ rất lớn. (Lý
Nguyễn, 2015)
1.2. Hoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá của doanh
nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá
1.2.1. Khái niệm hoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá của
doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá
Như đã phân tích ở trên, việc phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá có
vai trò đặc biệt quan trọng đối với hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của các
doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá và thuốc lá điếu. Tuy nhiên, việc phát
triển vùng trồng nguyên liệu có đạt được mục tiêu đặt ra hay không còn phụ thuộc

12


vào rất nhiều yếu tố, trong đó có 02 yếu tố quan trọng nhất là: nông dân đảm bảo kỹ
thuật canh tác tốt và doanh nghiệp đầu tư tích cực. Qua đó có thể thấy rằng, hoạt
động hỗ trợ của các doanh nghiệp có ý nghĩa to lớn trong việc phát triển vùng trồng
nguyên liệu.
Trong phạm vi nghiên cứu của luận văn, khái niệm này được tiếp cận như
sau: Hoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá của doanh
nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá là việc xây dựng và thực hiện chính sách đầu
tư trồng cây thuốc lá tại khu vực có tiềm năng về thổ nhưỡng, khí hậu để hỗ trợ
nông dân và góp phần cải thiện điều kiện sản xuất nguyên liệu thuốc lá nhằm mục
tiêu phát triển, ổn định vùng nguyên liệu thuốc lá cho nhu cầu sản xuất của doanh
nghiệp đó.
Qua khái niệm có thể thấy rằng, để phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc
lá một cách hiệu quả, các doanh nghiệp phải xây dựng, lựa chọn các địa phương có
điều kiện tự nhiên phù hợp với đặc điểm sinh học của cây thuốc lá; lựa chọn các
chính sách hỗ trợ hợp lý, linh hoạt trong từng thời điểm; lựa chọn mô hình đầu tư
mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất cho doanh nghiệp.
Ngoài ra, hoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá là một
trong những hoạt động khuyến khích phát triển nông nghiệp, nông thôn, góp phần
vào công cuộc xóa đói giảm nghèo ở miền núi, những vùng sâu, vùng xa. Chính vì
vậy, hoạt động hỗ trợ của doanh nghiệp cần nhận được sự ủng hộ, tạo điều kiện từ
phía chính quyền địa phương và cần có sự chung tay của người nông dân.
1.2.2. Mục tiêu và tiêu chí đánh giá hoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng
nguyên liệu thuốc lá của doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá
1.2.2.1. Mục tiêu của hoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá
của doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá
Đứng trên góc độ của doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá thì hoạt
động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá hướng đến các mục tiêu sau:

Thứ nhất, đảm bảo nguồn cung nguyên liệu ổn định về sản lượng và chất
lượng với giá thành hợp lý phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh

13


nghiệp hỗ trợ.Doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá cũng như bao doanh
nghiệp khác, mục tiêu hoạt động của họ là lợi nhuận, họ sẽ lựa chọn phương án đảm
bảo nguyên liệu đầu vào cho hoạt động sản xuất kinh doanh sao cho tối đa hóa lợi
nhuận doanh nghiệp. Theo đó, phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc lá trong
nước để thay thế cho nhập khẩu là phương án tối ưu được lựa chọn. (Trương Tấn
Huệ, 2011)
Thứ hai, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh của
doanh nghiệp. Như đã phân tích ở trên, hoạt động phát triển vùng trồng nguyên liệu
thuốc là sẽ góp phần đảm bảo sự ổn định về nguồn nguyên liệu của công ty (cả về
số lượng và chất lượng), từ đó, đảm bảo khả năng sản xuất cung ứng sản phẩm đến
khách hàng, hạn chế việc phải nhập khẩu nguyên liệu từ thị trường bên ngoài phục
vụ cho sản xuất, do đó, giảm giá thành sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh của sản
phẩm và hiệu quả sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
Thứ ba, trợ giúp người nông dân trong quá trìnhtrồng, chăm sóc, chế biến
ban đầu cây thuốc lá.Các mục tiêu này được thực hiện thông qua các nội dung:
- Đầu tư cung cấp ứng trước cho nông dân hạt giống hoặc cây giống, phân
bón, thuốc bảo vệ thực vật,...
- Đầu tư vốn cho nông dân sửa chữa hoặc xây mới lò sấy, mua máy bơm
nước và các trang thiết bị khác phục vụ vùng trồng, sau đó thu hồi đầu tư bằng sản
phẩm khi thu mua vào cuối vụ…
- Hướng dẫn nông dân kỹ thuật trồng trọt, hái sấy và phân loại qua các đợt
tập huấn kỹ thuật định kỳ và các hội nghị đầu bờ, chuyển giao các tiến bộ khoa học
kỹ thuật tới từng hộ nông dân thông qua các buổi tập huấn.
- Hỗ trợ đầu tư cho địa phương trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ

trực tiếp cho vùng trồng thuốc lá như xây dựng, sửa chữa đường xá, cầu cống, hệ
thống thủy lợi,...
1.2.2.2. Tiêu chí đánh giá hoạt động hỗ trợ phát triển vùng trồng nguyên liệu thuốc
lá của doanh nghiệp sản xuất nguyên liệu thuốc lá
Muốn đo lường và đánh giá sự phát triển của vùng trồng nguyên liệu thuốc

14