Bài giảng tổng quan về vũ trụ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY BẮC
KHOA SỬ - ĐỊA
KÍNH CHÀO
QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH


Chương II:VŨ TRỤ.HỆ QUẢ CHUYỂN
ĐỘNG CỦA TRÁI ĐẤT
Mở đầu : Mọi sự vật đều có nguồn gốc ra đời
như quyển sách đang ghi có nguồn gốc từ
gỗ,thước kẻ làm từ nhựa…,Trái đất,Vũ trụ cũng
vậy .Mà Trái Đất thì rộng lớn Vũ Trụ bao la có bao
điều con thúc giúc con người muốn khám phá để
tìm ra chân lí .Vậy để biết được nguồn gốc và
những bí ẩn của nó chúng ta cùng khám phá qua
bài học hôm nay.


BÀI 5: VŨ TRỤ. HỆ MẶT TRỜI VÀ TRÁI
ĐẤT. HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG
QUANH TRỤC TRÁI ĐẤT
I: Khái quát về vũ trụ,hệ Mặt Trời và Trái Đất. Hệ quả
chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất.
1.Vũ trụ
Quan sát hình 5.1kết hợp với nội dung trong sách
giáo khoa mục I.1 các em hãy cho biết khái niệm :
Vũ trụ là gì? Thiên văn là gì?


Hình 5.1. Một số hình ảnh về vũ tru

1.Vũ trụ


1.Vũ trụ
- Vũ trụ là khoảng không gian vô tận chứa các
thiên hà. Mỗi thiên hà là tập hợp của rất nhiều
thiên thể (như các ngôi sao,hành tinh, vệ tinh, sao
chổi,…) cùng với khí, bụi và bức xạ từ.
- Thiên hà chứa Mặt Trời và các hành tinh của nó
( trong đó Trái Đất ) được gọi là Dải Ngân Hà.


2.Vũ Trụ
Arixtot nhà triết học người Hi Lạp lại tin rằng
được tạo thành từ 4 yếu tố ban đầu : đất, nước,
lửa, không khí
Từ rất sớm người Trung Quốc đưa ra quan điểm
Vũ Trụ được hình thành từ 5 nguyên tố ban đầu :
kim, mộc, thủy, hỏa, thổ
Nhưng quan điểm đúng đắn nhất về sự hình
thành Vũ Trụ đó là thuyết Bicbang về sự hình
thành Vũ Trụ.


1.Vũ trụ.
Nhiều năm sau vụ nổ Bicbang các hạt nhân
hidro và heli chuyển động hỗn loạn trong không
gian.Mật độ các hạt bụi này không đồng nhất dưới
tác dụng của lực hấp dẫn chúng tập trung lại thành

từng đám mây bụi. Mật độ bụi khí tăng chuyển từ
động năng sang nhiệt năng. Quá trình này tiếp
diễn hàng tỷ năm ,khi nhiệt độ đạt 1 triệu độ k
phản ứng tổng hợp giữa các hạt nhân hidro thành
các hạt nhân heli xảy ra.


2.Hệ Mặt Trời
- Các em hãy quan
sát hình 5.2, đoạn
video kết hợp với kiến
thức của bản thân trả
lời những câu hỏi sau


Nhận xét hình dạng tinh quỹ đạo và hớng
chuyển động quanh Mặt Trời của các hành?

Các hành tinh trong Hệ Mặt Trời
và quỹ
đạo chuyển động
của chúng
1.Thy tinh, 2. Kim tinh, 3. Trỏi t, 4. Ha tinh, 5.Mc
tinh,



2.Hệ Mặt Trời
Hệ Mặt Trời là tập hợp các thiên thể nằm trong
Dải Ngân Hà.

Hệ mặt trời gồm có mặt trời ở trung tâm cùng các
thiên thể chuyển động xung quanh và các đám buị
khí
Hệ Mặt Trời gồm có 8 hành tinh: Thuỷ tinh,Kim
tinh, Trái đất, Hỏa tinh, Mộc tinh, Thiên vương tinh,
Thổ tinh và Hải vương tinh.


2.Hệ Mặt Trời
Các hành tinh tromg Hệ Mặt Trời chuyển động
theo quỹ đạo hình elip, theo chiều từ trái sang
phải (ngược chiều kim đồng hồ).
Hướng chuyển động từ đông sang tây
Nguyên nhân chính lực hấp dẫn chính giữa Mặt
Trời và các hành tinh trong Hệ Mặt Trời.
Như vậy hệ Mặt Trời và các hành tinh trong hệ
Mặt Trời được hình thành cách đây 4,6 tỷ năm từ
một đám mây bụi khí rất lớn khoảng 10 3 đơn vị
thiên văn.


3.Trái Đất trong hệ Mặt Trời
Chúng ta đã được quan sát đoạn video ở trên
kết hợp với đọc sách giáo khoa hãy :
Trả lời câu hỏi
-Trái Đất nằm ở vị trí thứ mấy trong hệ Mặt
trời
- Khoảng các trung bình từ Trái Đất đến Hệ
Mặt Trời? Vị trí đó có ý nghĩa như thế nào?
-Trái Đất có các dạng chuyển động nào?

3.Trái Đất trong hệ Mặt Trời
-Trái Đất là hành tinh thứ 3 tính từ Mặt Trời
Khoảng cách trung bình từ Trái Đất Mặt Trời là
149,6 triệu km.
-Trái Đất có 2 dạng chuyển động chính :
  Chuyển động tự quay quanh trục của Trái
Đất:
 + Trái Đất tự quay quanh trục theo hướng từ
tây sang đông. Trục này tạo nên một góc
66o33 phút so với mặt phẳng quỹ đạo.
 + Trái Đất tự quay một vòng quanh trục là
24 giờ (một ngày đêm). Khi quay cực bắc và
-


Nhờ khoảng cách đến Mặt Trời phù hợp, kỹ
thuật hợp lý kết hợp với các vận động của mình
đã giúp Trái Đất nhận được lượng nhiệt, ánh
sáng từ Mặt Trời phù hợp để sự sống phát sinh
và phát triển.


II HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUANH
QUAY TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT
1.Sự luân phiên ngày,đêm

Thí nghiệm1

1. Sự luân phiên ngày đêm
Quan sát mô hình thí nghiệm và đoạn video:
Nếu cô dùng đặt ngọn nến như vậy chiếu
sáng thì quả cầu có được chiếu sáng toàn bộ
không ?
- Qua đó các em hãy cho biết : Vì sao trên
Trái Đất lại có
hiện tượng ngày và
đêm?
-Ý nghĩa của hiện tượng ngày và đêm trên
Trái Đất?



1.Sự luân phiên ngày và đêm
Trái
Đất
hình
cầu

+

Sự
tự
quay
quanh
trục

Sự luân phiên
=> ngày và đêm

Đem lại
sự sống trên trái đất


Chia lớp làm 2 nhóm

hóm 1:(nghiên cứu

Nhóm 2:( nghiên cứu hình 5.4

hình 5.3)

cùng với sách giáo khoa)
- Vì sao các vật thể chuyển động
lại bị lệch hướng?
- Sự lệch hướng đó diễn ra ntn?
( bán cầu bắc – bán cầu nam)
- Nguyên nhân của hiện tượng
này ?

Thế nào là giờ địa phương?
Giờ múi? giờ GMT?
Vì sao các múi giờ không
ẳng hàng theo các
ường kinh tuyến?
Đường đổi ngày quốc tế là gì
uy ước như thế nào?

Việt Nam nằm ở múi giờ nào?


Hình 5.3: Các múi giờ trên Trái Đất


VIDEO VỀ GiỜ TRÊN TRÁI ĐẤT


2. Giờ trên Trái Đất và đường di
chuyển ngày.
a) Giờ trên Trái Đất
Giờ địa phương: Mỗi địa phương tại một thời
điểm có một giờ riêng
Giờ múi là giờ thống nhất trong từng múi lấy
theo giờ của kinh tuyến giữa của múi đó.
- Giờ GMT : là giờ của múi giờ số 0( lấy theo kinh
tuyến gốc đi qua giứa múi giờ đó).