CÔNG DỤNG CỦA MÁY THỦY BÌNH

CÔNG DỤNG CỦA MÁY THỦY BÌNH
Trong trắc địa, để xác định độ chênh cao giữa các điểm ta có rất nhiều
phương pháp. Một trong những phương pháp phổ biến và được sử dụng
thường xuyên đó là phương pháp đo cao hình học. Thiết bị chuyên dụng để ta
thực hiện phương pháp đo cao hình học đó là máy thủy bình hay còn gọi là
máy thủy chuẩn.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ lần lượt điểm qua từng chức năng đó. Công ty
Trắc địa Hải Ly xin trân trọng gửi tới bạn đọc.


1) Cách tính cao độ bằng máy thuỷ bình
* Đo chênh cao giữa hai điểm
Số đọc trên mia trước là a, độ cao điểm A là HA
Số đọc trên mia sau là b, độ cao điểm B là HB
Để truyền độ cao từ điểm A về điểm B hoặc ngược lại ta lấy hiệu
chênh cao giữa hai điểm dựa vào số đọc trên mia bằng chỉ giữa của máy
thuỷ bình.


Trường hợp giả sử độ cao điểm đã biết là HA, cần tính chuyền độ
cao về điểm chưa biết cao độ là B, trị cần tìm là HB.
Ta có kết quả được tính dựa trên công thức sau :
HB = HA + (a-b)
VD: Ta muốn xác định độ chênh cao giữa 2 điểm A và B, ngoài thực địa:
Ta thao tác như sau;
Đặt máy ở giữa 2 điểm A và B, cân máy thật chuẩn. Sau đó tiến hành
đọc số mia tại vị trí A và B.
Giả sử lúc này số đọc mia tại A là a = 1729 mm, số đọc mia tại B là b =
1690.
Thì độ chênh cao giữa 2 điểm A và B được tính như sau:
d(AB) = a - b = 1729 - 1690 = 39 mm

Vậy kết luận là điểm B cao hơn điểm A 39 mm.

Cách tính cao độ bằng máy thủy bình
* Phương pháp trên cũng được dung để áp dụng cho các bài toán trắc
địa yêu cầu độ chính xác cao như dẫn tuyến thuỷ chuẩn từ các điểm gốc
về chân công trình hoặc dùng trong các công tác quan trắc lún… có thể
kể tới rất nhiều ứng dụng trong trắc địa nhờ phương pháp đo cao này –
được gọi là đo cao hình học.
2) Cách đo góc bằng máy thuỷ bình


- Đa số các máy thủy bình đều trang bị bàn độ để đo góc nhưng độ chính
xác thấp.
- Kết quả đo góc này thường được lấy làm phương hướng sơ bộ nhằm xác
định hướng dễ dàng hơn cho người đo. Độ chính xác kết quả đo góc bằng
thiết bị trắc địa này là 30”

Đo góc bằng máy thủy bình
3) Cách đo khoảng cách bằng máy thuỷ bình
- Với hệ thống chỉ chữ thập khắc chính xác, chúng ta có thể xác định khoảng
cách từ máy tới vị trí đặt mia với độ chính xác hàng cm.
- Máy thủy bình đo khoảng cách bằng lưới chỉ chữ thập
Theo công thức d = (a-b)100 ( a là số đọc chỉ trên, b là số đọc chỉ dưới,
100 là hằng số nhân).


cách đọc mia máy thủy bình
Hình vẽ trên miêu tả cho thấy a = 1745 , b = 1635 vậy D = (a-b) * 100 =
(1745-1635) * 100 = 11m.
+ Nếu ta làm tròn số đọc trên mia tơi 0.1mm thì độ chính xác của phép đo là

1 cm
+ Nếu ta làm tròn số đọc trên mia tới 1mm thì độ chính xác của phép đo là
10cm