Xác định sinh khối rễ nhỏ trong rừng trồng Keo tai tượng (Acacia mangium) tại xã Tân Thái, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên (Luận văn thạc sĩ)

i

I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
----------------------------------

NGÔ TH HUY N TRANG

"XÁC

NH SINH KH I R NH TRONG R NG

TR NG KEO TAI T

NG (Acacia mangium)T I XÃ

TÂN THÁI, HUY N

I T , T NH THÁI NGUYÊN"

Chuyên ngành : Lâm nghi p
MS: 60.62.02.01

LU N V N TH C S LÂM NGHI P

THÁI NGUYÊN - 2014


ii

I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
----------------------------------

NGÔ TH HUY N TRANG

"XÁC

NH SINH KH I R NH TRONG R NG

TR NG KEO TAI T

NG (Acacia mangium)T I XÃ

TÂN THÁI, HUY N

I T , T NH THÁI NGUYÊN"

Chuyên ngành : Lâm nghi p
MS: 60.62.02.01

LU N V N TH C S LÂM NGHI P

Ng

ih

ng d n khoa h c:
1. TS

HOÀNG CHUNG

THÁI NGUYÊN - 2014


iii

Tôi xin ca

.

9 n m 2014


iv

L IC M
Lu n v n này
theo ch

c hoàn thành t i Tr

N
ng

i h c Nông Lâm Thái Nguyên

ng trình ào t o Cao h c Lâm Nghi p khóa 20, niên khóa 2012 – 2014.

Trong quá trình h c t p và hoàn thành lu n v n, tác gi
quan tâm, giúp

c a Ban giám hi u Tr

Phòng qu n lý ào t o sau

i h c,

ng

ã nh n

cs

i h c Nông Lâm Thái Nguyên,

y ban nhân dân xã Tân Thái, huy n

iT ,

t nh Thái Nguyên.
Tr

c tiên tác gi xin g i l i c m n chân thành nh t

Chung – ng
truy n

ih

ng d n khoa h c ã tr c ti p h

n TS.

Hoàng

ng d n t n tình ch b o, giúp

t nh ng ki n th c quý báu và dành nh ng tình c m t t

p cho tác gi

trong su t th i gian h c t p c ng nh trong th i gian th c hi n lu n v n.
Tác gi xin g i l i c m n t i Phòng sau

ih c

i h c Thái Nguyên, cùng

toàn th các th y cô giáo khoa Lâm Nghi p ã t o m i i u ki n giúp

tác gi

trong qua trình hoàn thành lu n v n.
Cu i cùng tác gi xin chân thành c m n b n bè, ng
ã luôn bên c nh giúp

,

i thân trong gia ình

ng viên tác gi trong su t th i gian h c t p và hoàn

thành lu n v n.

Thái Nguyên, ngày tháng 9 n m 2014
Tác gi lu n v n

Ngô Th Huy n Trang


v

M CL C
................................................................................................. 1
2.1. M c tiêu chung ................................................................................. 2
....................................................................................... 3
CH

NG 1 T NG QUAN TÀI LI U............................................................4

1.1.

c i m sinh thái cây Keo tai t ng (Acacia mangium) .............................. 4

1.2.

Nam .......... 5

1.2.1.

.................................................................................. 5

1.2.2.

................................................................................. 11

1.3. T ng quan v khu v c nghiên c u................................................... 13
1.3.1.

i u ki n t nhiên ....................................................................... 13

1.3.2.

i u ki n kinh t - xã h i ............................................................. 14

1.3.3.

ánh giá chung ............................................................................ 19

1.3.3.1. Thu n l i .................................................................................. 19
1.3.3.2. Khó kh n .................................................................................. 20
.......... 21
................................................... 21
.................................................................. 21
2.1.2. Ph m vi nghiên c u ..................................................................... 21
2.2. N i dung nghiên c u....................................................................... 21

2.2.1.

c i m c u trúc các lo i r ng ................................................... 21

2.2.2.

c i m c u trúc sinh kh i r nh .............................................. 21

2.2.4. L

ng các bon tích l y trong r nh ............................................. 21
................................................................ 21

2.3.1. Ph
2.3.2.

ng pháp k th a ................................................................... 21

i u tra ô tiêu chu n ................................................................... 22

2.3.3. Ph

ng pháp thu m u .................................................................. 26


vi

CH

NG 3

................... 29
.............. 29

3.1.1. C u trúc lâm ph n ........................................................................ 29
.................. 31
3.2. Sinh kh i c a r nh ....................................................................... 35
............................................................. 35
......... 35
........ 36
... 38
3.4.2. Sinh kh i khô c a r nh .............................................................. 39
. .................... 41
3.3

........ 41

c a lâm ph n ......................................................................................... 44
3.4. L

ng các bon tích l y trong r nh ................................................ 45

.............................................................................................................. 45
. 47

3.4.3. L

ng các bon tích l y trong r nh r ng keo tai t

ng nhóm tu i

III.....................................................................................................................48
K T LU N ........................................................................................... 51
1. K t lu n ............................................................................................. 51
2. Ki n ngh ........................................................................................... 52


vii

ANPP
D1.3
FPR
Hdc
Hvn
OBD
OTC
Rt
UBND


viii

DANH M C B NG
B ng 1.1: T ng h p s li u nghiên c u v r nh ANPP vi t t t c a n ng
su t s c p trên m t

t và FRP vi t t t c a n ng su t r nh ................... 7
..........................................18

B ng 2.1: Ký hi u

nhi u (

d y r m) th m t

i ...................................... 25

.......................................... 29
B ng 3.2:

nhi u (

d y r m) th m t

i ........................................... 30

B ng 3.3: Sinh kh i t ng cây g ..................................................................... 31
B ng 3.4: Sinh kh i t ng cây b i, th m t

i................................................... 32

B ng 3.5: Sinh kh i t ng th m m c ................................................................ 33
B ng
B ng 3.7: Sinh kh i t i c a r nh r ng
B ng 3.8:
B ng 3.9: Sinh kh i t i

....... 34
................... 36
...... 37

................ 38

B ng 3.10: Sinh kh i khô c a r nh t i các nhóm tu i r ng tr ng keo tai
t

ng...............................................................................................................40
. 42
g cây b i, th m t i

và th m m c....................................................................................................................... 44

sinh kh i r nh ..................................................................................... 45
B ng 3.14

... 46

B ng 3.15: L ng các bon tích l y trong r nh r ng Keo tai t ng nhóm tu i
II......................................................................................................................47


ix

DANH M C CÁC HÌNH
Hình 1.1: nh v tinh
Hình 2.1. S

a hình xã Tân Thái ................................................... 13

b trí OTC c a

tài ............................................................ 22

Hình 2.2: Clinometer t ch ........................................................................................ 23
Hình 2.3: ODB l y m u th m m c và cây b i th m t
Hình 2.4: Khoan m u
Hình 3.1: Bi u

i. .............................. 25

t ............................................................................... 26

sinh kh i khô c a r nh theo các nhóm tu i .................... 41

Hình 3.2. M i quan h gi a sinh kh i r nh và sinh kh i t ng cây g ............ 43
. 46
Hình 3.4: L ng các bon tích l y trong r nh r ng keo tai t ng nhóm tu i II
.........................................................................................................................48
. 49
Hình 3.6: T l tr l

ng các bon trong r nh theo các t ng

t .................. 50


1

U
1.

thái l c
làm l

a. Ngày nay, n ng
ng C i vào

bên trên hay d

im t

ch a các bon kh ng l trong h

sinh

CO2 t ng lên trong không khí có v nh

ang

t t ng thêm thông qua s t ng lên c a sinh kh i r ng
t. L

ng b sung này t o ra s

ch a. Sinh kh i d

im t

t

t ng

c b sung 1 ph n qua h r

th c v t.
R cây là m t c quan sinh d
th c th nh bám cây vào

ng c a th c v t, th c hi n các ch c n ng

t và b n th , r cây hút n

c và các ch t khoáng,

hô h p. Ngoài ra r cây còn là c quan d tr các ch t dinh d
sinh s n sinh d
th c v t thông th

ng c a th c v t.
ng n m d

v n có ngo i l ch ng h n

ng, là c quan

th c v t có m ch, r là m t c quan c a

im t

t (khi so sánh v i thân). Tuy nhiên, nó

m t s loài có r khí sinh (ngh a là nó m c trên

m t

t) ho c thông khí (ngh a là m c trên m t

c ng

óng vai trò quan tr ng trong t ng h p cytokinin, m t d ng hoóc

môn t ng tr

t ho c trên m t n

ng c a th c v t, m t trong các nhu c u

c). R

phát tri n các ch i và

cành cây.
C
ch t dinh d

tìm ra m t tác d ng quan tr ng c a r , cung c p
ng cho

mm, th i gian sinh tr
h u c cung c p cho

t. R nh (fine root) là nh ng r có

ng kính < 2

ng ng n khi ch t i chúng phân h y thành các ch t
t. M c dù sinh kh i r nh

óng góp ít h n 1,5% t ng

s sinh kh i trong các khu r ng, tuy nhiên n ng su t sinh kh i r nh có th
chi m t i m t ph n ba n ng su t s c p sinh kh i c a c khu r ng. Trong m t
khu r ng l

ng dinh d

ng và các bon r nh cung c p cho

t b ng ho c có

th h n so v i cành r i, lá r ng.
Sinh kh i r nh có ý ngh a quan tr ng cho s phát tri n c a cây, t
tác gi a cây tr ng và chu trình dinh d

ng

ng các bon. M i tr ng thái r ng v i

thành ph n loài khác nhau có thành ph n r nh khác nhau.

2

T i Vi t Nam, nh ng nghiên c u v l nh v c này còn ít

c ti n hành

i v i các tr ng thái r ng hi n có. Bên c nh ó, vi c áp d ng nh ng ki n
th c h c

c

áp d ng gi i quy t nh ng v n

tr ng, qua ó có th th c hành nh ng ph
b

c

u làm quen v i ho t

th c ti n c th là r t quan

ng pháp ã

c h c, c ng nh

ng nghiên c u khoa h c trong l nh v c nông

lâm nghi p.
Tr

c th c ti n ó, tôi ti n hành th c hi n

r nh trong r ng tr ng

nh sinh kh i

(Acacia mangium) t i xã Tân Thái,

i T , t nh Thái Nguyên”. Nh m xác

huy n

tài: “Xác

kh n ng tích l y các bon trong

nh

c sinh kh i r nh và

t thông qua r nh . T

c p c s khoa h c cho vi c ánh giá

ó góp ph n cung

ng thái và các quá trình x y ra trong

h sinh thái r ng.

2. M c tiêu nghiên c u
2.1. M c tiêu chung
Góp ph n làm sáng t giá tr v m t môi tr

ng c a h sinh thái r ng

nói chung và c a r nh c a r ng tr ng

t i xã Tân Thái, huy n

i T nói riêng.
2.2. M c tiêu c th
- Mô t

c

c i m c u trúc r ng tr ng

theo tu i t i

khu v c nghiên c u.
- Xác

nh

Tân Thái, huy n

c sinh kh i r nh c a r ng tr ng

t ix

i T , t nh Thái Nguyên.

.
- Xác

nh

cl

ng các bon tích l y trong r nh c a r ng tr ng

t i xã Tân Thái, huy n

i T , t nh Thái Nguyên.


3

+
.
+ Giúp ki m ch ng l i nh ng ki n th c lý thuy t
.V
.
3.2. Ý ngh a th c ti n
Nh m xác

nh

c sinh kh i r nh

và kh n ng phân
dinh d

ng cung c p cho

vi c ánh giá

t. T

thành

các ch t

ó góp ph n cung c p c s khoa h c cho

ng thái và các quá trình x y ra trong h sinh thái r ng
.


4

CH

NG 1

T NG QUAN TÀI LI U
1.1.

c i m sinh thái cây Keo tai t

ng (Acacia mangium)

Keo tai t ng (Acacia mangium), còn có tên khác là keo lá to, keo m là m t
cây thu c phân h Trinh n (Mimosaceae). Keo tai t ng phân b t nhiên

phía

B c Australia, Papua New Guinea, ông Indonesia. Vùng phân b chính r ng nh ng
không liên t c t v tuy n 8 – 180 Nam. Th ng phân b

nh ng n i có

cao th p

t 10 – 400 m và không v t quá 800 m. Loài này ã

c em tr ng thành công
Sabah (Malaysia), Philippines, Hawaii, Costa Rica và nhi u n i khác châu .
Ng i ta s d ng keo tai t ng b o v c nh quan môi tr ng và l y g .
Vi t Nam, Keo tai t ng

c tr ng r ng v i m c ích ch y u là c i t o môi tr ng

sinh thái và s n xu t g , cung c p g nguyên li u cho ngành công nghi p ch bi n b t
gi y, ván s i ép, tr m dùng óng

m c, g xây d ng, làm ván ghép thanh….

Loài cây Keo tai t ng thích h p n i có nhi t

cao d i 600 - 700m so v i m c n c bi n,

bình quân n m 23-240C,

d c d i 20 – 250C, a

t t t sâu

dày h n Keo lá tràm, thành ph n c gi i trung bình, thoát n c. Cây m c t t trên
nhi u lo i

t có pH: 4 – 5;

c bi t sinh tr ng t t nh ng n i

t t t, t ng

n i có l ng m a t 1500 – 2500 mm/n m. Cây m c nhanh, kh e, ch u
hoàn c nh. M c trên nhi u lo i

t:

t pha cát ven bi n,

t Bazan,

t dày,
ng m i

t b i t , vàng

, phù sa c ,…
Cây g l n cao 25 - 30m,

ng kính có th

t t i 60-80 cm.Thân m p,

th ng, v ngoài màu xám, phân cành dài, nhánh non có 3 c nh to. Cây a sáng, m c
nhanh, có kh n ng c i t o

t, ch ng xói mòn, ch ng cháy r ng.

G th ng, màu vàng tr ng có vân, có giác lõi phân bi t, g có tác d ng nhi u
m t: kích th c nh làm nguyên li u gi y, kích th c l n s d ng trong xây d ng,
óng

m c m ngh , hàng hóa xu t kh u.
V

t ai: ch y u tr ng trên các lo i

u: 40 - 50 cm.
n c

t phù sa c ,

u có th tr ng

c.

t feralit, t ng dày t i thi u 35 cm, t i

t xám b c màu,

t phèn lên lu ng không b ng p


5

- Lá

n, m c cách, d ng thuôn dài, cong phình r ng ph n trên,

u thuôn tù

thu h p d n góc, h p theo cu ng, màu xanh l c bóng. Có 4 gân t góc lá, cong theo
phi n, gân nh m ng l i.
- C m hoa d ng bông nách lá. Hoa nh màu vàng.
- Qu

u, dài, xo n l i nhi u vòng, màu nâu

- Keo tai t ng m c t nhiên Australia,
i Châu Á.

Vi t Nam

m.
c nh p tr ng nhi u n c nhi t

c tr ng r ng rãi trong toàn qu c, th ng tr ng thành

r ng t p trung, tr ng xen, tr ng phân tán,…
- G màu nh t d c a x , óng

gia d ng, dùng trong xây d ng, x ván, làm

b t, gi y, s n xu t ván nhân t o.
- Là loài cây a m c ích, thu c loài cây c

nh

m có tác d ng c i t o

t.

1.2.
1.2.1.
Ammer và Wagner (2005) nghiên c u t i r ng Thông Na uy ã ch ra
s d ng ph
62

ng pháp mô hình hóa

n 72% so v i k t qu xác

xác

nh sinh kh i r nh s

nh sinh kh i r nh b ng ph

t

c

ng pháp ng

dung tr ng [8].
Katrin Heinsoo và c ng s (2009) nghiên c u t i hai lo i r ng tr ng
(Salix viminalis và Salix dasyclados) k t qu cho th y sinh kh i r nh chi m
t 39-54% sinh kh i r

t ng

t 0-10 cm [15].

Roger và c ng s (2003) nghiên c u

ng thái c a r nh

Alaska, ã ch ra n ng su t r nh hàng n m

t 228±75g sinh kh i/m2/n m,

chi m kho ng 56% so v i n ng su t c a ph n trên m t
Jiménez và c ng s (2009) nghiên c u

t [10].

ng thái r nh trong các lo i

r ng t i khu v c Amazôn Côlômbia, k t qu cho th y kh i l
su t r nh thay

i theo

sâu t ng

r ng S i t i

t

ng và n ng

t (0-10 và 10-20 cm) [19].

Vardan Singh Rawat (2012) ã nghiên c u sinh kh i c a r nh và dinh
d

ng

t

r ng Van Panchayat c a huy n Almora t i

Sinh kh i r nh có ý ngh a quan tr ng cho s t ng tr

n

ã cho r ng:

ng c a cá th cây

r ng, m i quan h gi a cây v i chu trình các bon. Tích l y các bon trong r
nh có s khác bi t nhau gi a các loài và các mùa. K t qu nghiên c u cho


6

th y v i r ng u th b i các loài Quercus leucotrichophora, Pinus roxburghii
và Rhododendron arboretum thì t ng sinh kh i r nh bi n
t n/ha - 5,74 t n/ha. Trong khi t ng tr l

ng các bon thay

ng t 4,28

i t 2,14 t n/ha

– 2,87 t n/ha. Trung bình sinh kh i r nh là 6,56 ±2,68 t n/ha. Sinh kh i r
nh và các bon phân b theo các mùa gi m theo
vai trò nh m t ph

ng ti n

sâu t ng

t. R nh

chuy n các bon trong khí quy n vào

óng
td

i

d ng các bon có ch a các h p ch t [21].
Xác
r t khó

nh n ng su t r nh

h sinh thái trên c n là m t v n

khái quát v m i quan h gi a n ng su t trên m t

. Do ó,

t và d

im t

t ho c ki m soát n ng su t r nh . Tuy nhiên, n ng su t r nh có kh n ng
i di n cho t ng n ng su t s c p c a các h sinh thái. Ví d , m t s nghiên
c u cho r ng n ng su t r nh c a h sinh thái r ng có th

t

n 75% t ng

n ng su t s c p (Agren et al. 1980, Grier et al. 1981, Vogt et al. 1982, 1986,
Fogel 1983) (d n theo Knute & Jame, 1992) [16].
McDonald (2010) Nghiên c u v r nh (FR) (r có

ng kính <2

mm) trong các khu r ng Taiga ã tr thành tiêu i m c a nhi u nhà nghiên
c u v r ng trong th p k qua v i n l c hi u rõ h n các quá trình bên d
m t

t. M c ích c a cu c nghiên c u này ã : (1)Xác

nh s thay

i n ng

su t C hàng n m c a r nh trong m i quan h c a chu kì C. (2)Xác
n ng su t r , t l r ch t, doanh thu và th i gian s ng thay
ng kính r và

sâu t ng

N ng su t c a r nh

i
nh

i theo c p

t….[18].
ã

c

c tính chi m t i 33% tr ng l

ng

hàng n m c a n ng su t s c p (Gill và Jackson, 2000). N ng su t c a r nh
có ý ngh a quan tr ng
d

im t

ch t dinh d

i v i t ng tr

t và chu kì sinh d

ng c a cây, t

ng. S n ph m r nh

ng tác gi a cây, C
c quy

nh b i các

ng s n có trong các v t li u r i r ng (Cuevas và Medina, 1988;

Aerts et al, 1992.). R nh

c liên t c

v

t, m c dù th c t là sinh kh i r nh ch chi m

t quá n ng su t trên m t

m t ph n nh trong t ng sinh kh i

i m i và n ng su t c a nó th

ng

ng (Helmisaari et BC., 2002) [21].

Knute và Jame (1992) ã t ng h p nh ng nghiên c u v n ng su t r
nh , s li u

c t ng h p t i b ng 1.1 [16].


7

B ng 1.1: T ng h p s li u nghiên c u v r nh ANPP vi t t t c a n ng

su t s c p trên m t

t và FRP vi t t t c a n ng su t r nh

Lo i th m th c

ANPP

FRP

v t/Khu v c

(g/m2/n m)

(g/m2/n m)

R ng Thông Sc tlen

285

Ngu n tài li u

Bringmark 1977

120 n m, Th y i n
Nt

217

Persson 1983

Nt

226

Persson 1983

R ng khô, Venezuela

1590

Medina và Cuevas
1989

Nt

1540

Vitousek và
Sanford 1986

Nt

201

Jordan và
Escalante 1980

Nt

1117

Cuevas và Medina
1988

Hoang m c, Venezuela

1150

Medina và Cuevas
1989

Nt

120

Cuevas và Medina
1988

S i en, Nam

1103

591

Wisconsin, M

1985

Nt

S i

, Nam Wisconsin,

1371

174

Aber và cs. 1985

524

Nadelhoffer và cs.

M
Nt

Nadelhoffer và cs.

1985
52

Aber và cs. 1985


8

Lo i th m th c v t/Khu
v c
R ng Phong (Acer

ANPP

FRP

Ngu n tài li u

(g/m2/n m) (g/m2/n m)
932

402

saccharum), Nam

Nadelhoffer và cs.
1985

Wisconsin, M
Nt
R ng Cáng lò, Nam

680

110

Aber và cs. 1985

324

Nadelhoffer và cs.

Wisconsin, M
Thông tr ng (Pinus

1985
837

257

strobus), Nam Wisconsin,

Nadelhoffer và cs.
1985

M
Nt
Thông h n giao, Nam

850

97

Aber và cs. 1985

262

Nadelhoffer và cs.

Wisconsin, M
R ng Vân sam, Nam

1985
748

160

Wisconsin, M
Thông

(Pinus resinosa),

1985
653

198

Nam Wisconsin, M

(Pinus resinosa),

Nadelhoffer và cs.
1985

Nt
Thông

Nadelhoffer và cs.

410

69

Aber và cs. 1985

253

Aber và cs. 1985

120

Aber và cs. 1985

Trung Wisconsin, M
Nt
Thông tr ng (Pinus

640

McClaugherty và

strobus), Trung Wisconsin,

cs. 1985

M
Nt

162

Aber và cs. 1985

Nt

140

Aber và cs. 1985

S i tr ng (Quercus alba),

840

McClaugherty và


9

cs. 1985

Trung Wisconsin, M

S i

Nt

340

Aber và cs. 1985

Nt

305

Aber và cs. 1985

235

Aber và cs. 1985

250

Aber và cs. 1985

106

Aber và cs. 1985

650

Aber và cs. 1985

420

Aber và cs. 1985

1090

McClaugherty và

(Quercus rubra),

810

Trung Wisconsin, M
Nt
R ng Phong (Acer

950

saccharum), Trung
Wisconsin, M
R ng Phong (Acer
saccharum), Trung
Wisconsin, M
R ng Thông

(Pinus

980

resinosa), Massachusetts,
M
Nt

cs. 1985
Nt

410

McClaugherty và
cs. 1985

R ng h n giao lá r ng,

930

400

Aber và cs. 1985

1140

McClaugherty và

Massachusetts, M
Nt

cs. 1985
Nt

540

McClaugherty và
cs. 1985

Linh sam Douglas duyên
h i (Pseudotsuga menziesii)
180 n m, Washington, M

455

1708

Vogt và cs. 1982


10

Liriodendron, Tennessee,

865

Stand S 23, Cole
và Rapp 1981

M
Nt

900

Harris và cs. 1977

Nt

580

Harris và cs. 1977

Pinus elliottii, Florida, M

1346

Gholz và Fisher
1982

Nt

542

Gholz và cs. 1985a

Fagus 120 n m, B

439

van Praag và cs.
1988

Picea 35 n m, B

701

van Praag và cs.
1988

Pseudotsuga, vùng khô h n,

650

Oregon, M

Hermann 1985

Pseudotsuga, vùng trung

630

gian, Oregon, M
Pseudotsuga, vùng m

Santantonio và

Santantonio và
Hermann 1985

t,

480

Oregon, M
R ng r ng lá, n

Santantonio và
Hermann 1985

950

Singh và Misra
1979

Quercus spp., Missouri, M

220

Joslin và Henderson
1987

Nt

598

Pseudotsuga, vùng th p,

730

Rochow 1975
620

Washington, M

Keyes và Grier
1981

Nt

700

Keyes và Grier
1981

Pseudotsuga, vùng cao,

Washington, M

1370

160

Keyes và Grier
1981


11

Nt

250

Keyes và Grier
1981

Pseudotsuga, Oregon, M

1180

1668

Fogel và Hunt 1983

Pinus contorta, xeric 1,

350

390

Comeau và

Brit. Col.

Kimmins 1989

Pinus contorta, xeric 2,

330

590

Comeau và

Brit. Col.

Kimmins 1989

Pinus contorta, mesic 1,

640

470

Comeau và

Brit. Col.

Kimmins 1989

Pinus contorta, mesic 2,

740

370

Comeau và

Brit. Col.

Kimmins 1989
c

Fagus,

1030

150

Ellenberg và cs.
1986

1.2.2.

Vi t Nam
Hi n t i

Vi t Nam r t ít công trình nghiên c u v l nh v c này.

Z. ermák (2011) ã ti n hành nghiên c u t i Khu r ng nhi t
Kon Hà N ng, t nh Gia Lai và ã
nhi t
r ng

a ra m t s k t qu nghiên c u. Khu r ng

i m Kon Hà N ng có di n tích 275.900 ha, tiêu bi u cho h sinh thái
Gia Lai. R ng

ây nhi u t ng, th m th c v t xanh t t quanh n m và

có nhi u lo i g quý, n i ây còn b o t n
quý giá v i nhi u cây c th

c nhi u khu r ng nguyên sinh

ng kính trên 1 m [9].

M c tiêu nghiên c u khu r ng Kon Hà N ng là
kh i l

i m

ng r trong

t và ánh giá các nh h
1l p

t và
I:

sâu lên

nh s l

ng,

ng c a vi c khai thác trên

sinh kh i r . Trong r ng s xu t hi n c a r trong l p
c thu th p 10cm

xác
t

c theo dõi. M u

n 80 cm. R
–

III: <5.0 mm. M t s tác gi ví d Vance (1992) phân lo i r có

ng kính


12

n 2 mm là r nh . M t khác, Aruchalam et al. (1992) chia r nh có

lên

ng kính lên

n 2 mm và r thô có

ng kính 2 – 15 mm.

K t qu cho th y ph n l n các r nh có m t trong 10 cm
t ng
l

t. Kh i l

ng c a chúng gi m theo chi u sâu, h n 50% t ng kh i

ng c a r n m trong 30 cm
ng kính 1 mm dao

t. T ng tr ng l

ng khô c a r có

ng t 2.34 – 3.24 t n/ha, tr ng l

ng khô c a r có

ng kính 1.1 – 5.0 mm dao

Theo

u tiên c a

uc a

ng t 6.57 – 9.69 t n/ha [9].

Hoàng Chung và cs. (2012), thông tin v sinh kh i r nh r t

quan tr ng cho vi c xác

nh s l

ng các ch t dinh d

c a các h sinh thái r ng. N m ô tiêu chu n

ng và chu k các bon

i di n cho r ng t nhiên ã

c thi t l p t i Tr m a d ng sinh h c Mê Linh. Sinh kh i r nh
nh thông qua vi c thu m u t các lõi

t c a ng dung tr ng

nhau: 0 – 10 cm ; 10- 20 cm; 20-30 cm. Sinh kh i r nh (
mm) trong r ng t nhiên n m trong kho ng t 685,95 g/ m2
m2. Hàm l

nh

các t ng khác
ng kính

2

n 1835,71 g/

ng các bon trong r nh c a r ng t nhiên n m trong kho ng

0,352 g C/g – 0,429 g C/g. T ng l
t nhiên

c xác

t giá tr t 2,74 t n C /ha

ba t ng

ng các bon tích l y trong r nh c a r ng
n 7,64 t n C /ha. Tr l

ng các bon r

t có s khác nhau và gi m d n theo chi u sâu. R nh

vai trò nh m t ph

ng ti n

chuy n các bon trong khí quy n vào

óng
td

i

d ng các h p ch t ch a các bon. Nh ng tr m tích này có ti m n ng óng góp
l n thông qua vi c
CO2 trong khí quy n [3].

các bon lâu dài trong

t

i v i vi c gi m n ng


13

(

2 mm)
.
.

1.3. T ng quan v khu v c nghiên c u
1.3.1. i u ki n t nhiên

V trí

i lý: Tân Thái là m t xã thu c huy n

Nguyên. ây là m t xã có nhi u h dân s ng trên s
C c, có

a hình m p mô theo

r ng 4km. Xã Tân Thái n m

i T , t nh Thái

n núi và ven b h Núi

ng t nh l 260, chi u dài xã là 8km, chi u
phía ông Nam c a huy n

-Phía ông giáp xã Hà Th

iT .

ng và xã Cù Vân

-Phía Tây giáp H Núi C c
-Phía Nam giáp xã Phúc Xuân thu c thành ph Thái Nguyên
-Phía B c giáp xã Hùng S n
-Xã Tân Thái có
m r ng, là tuy n

ng liên t nh 260 ch y qua ang

ng liên t nh k t h p liên huy n nên ã t o cho xã nhi u

i u ki n giao l u v n hóa th
h i

c nâng c p và

ng m i v i nhi u vùng kinh t khác, kinh t xã

ây ang phát tri n t ng ngày. Theo Niên giám th ng kê t nh Thái

Nguyên n m 2010, xã Tân Thái có di n tích 19,25 km² Khu v c xã.

(Ngu n: Google Earth)
Hình 1.1: nh v tinh

a hình xã Tân Thái


14

a hình: Khu v c nghiên c u n m t i phía ông c a huy n và
bi t

n vì là n i có khu du l ch H Núi C c là n i có
V

i núi: Do v trí

a lý c a Huy n,

c

a hình d c.

i T

c bao b c xung

quanh b i dãy núi:
- Phía Tây và Tây Nam có dãy núi Tam
t nh V nh Phúc, Phú Th ,

o ng n cách gi a Huy n và

cao t 300 - 600m .

- Phía B c có dãy Núi H ng và Núi Chúa.
- Phía ông là dãy núi Pháo cao bình quân 150 - 300 m.
- Phía Nam là dãy núi Th n L n th p d n t b c xu ng nam.
Khí h u, Th y v n: Theo s

phân vùng c a nha khí t

Nguyên, khí h u c a xã Tân Thái n m trong vùng khí h u nhi t
m a nhi u. Hàng n m khí h u bi n
Mùa ông t tháng 11 n m tr

i rõ r t, m i mùa có
c

n tháng 4 n m sau. Nhi t

trung

ng xuyên có các

ng mu i kèm theo khí h u khô hanh.

Mùa hè kéo dài t tháng 5

là tháng 6 và tháng 7, nhi u khi có

t xu t có ngày lên t i 380C, nóng nh t
t m a l n và t p trung.

ng m a trong n m phân b không

6 và tháng 7, chi m 60 - 70% l

trung bình là 280C,

n thang 10. Nhi t

th p nh t là 260C, cao nh t là 300C;

L

i, nóng m

c thù riêng.

bình 15,50C, th p nh t t 9 - 100C, cao nh t 20 - 210C. Th
t gió mùa ông b c và s

ng Thái

u, m a l n vào kho ng tháng

ng m a c n m. L

ng m a trung bình n m

là 1869mm, cao nh t là 2380mm, th p nh t là 1385mm.
m không khí trung bình n m là 81.6%.
1.3.2. i u ki n kinh t - xã h i
1.3.2.1. Tình hình dân sinh kinh t
Xã Tân Thái có 758 h và 3.320 nhân kh u (theo s li u th ng kê tháng
3 n m 2010). Trên
c an

a bàn xã có 10 xóm, trong ó có 8/10 xóm b nh h

c h Núi C c, nhi u h gia ình b n

không có nhà

và

t canh tác d n t i

c ng p vào

ng

t th c nên

i s ng khó kh n và b p bênh.

i


15

s ng nhân dân trong xã ch y u d a vào s n xu t nông nghi p, lâm nghi p,
ch n nuôi, buôn bán nh nên m c thu nh p c a ng
n

nh, d n t i
Di n tích

n

c h l i th

i s ng sinh ho t c a ng

i dân còn th p và ch a

i dân còn ch a cao.

t canh tác ít do n m vào vùng bán ng p lòng h Núi C c,
ng xuyên dâng cao nên nh h

ng r t l n t i di n tích

t

canh tác. Theo con s th ng kê c a xã n m 2010 thì:
- S h có

t canh tác là: 235 h .

- S h không có

t canh tác là: 154 h

- S h sinh s ng b ng ngh tr ng tr t, ch n nuôi: 389 h
- S h b ng p nhà
Trên
D

hàng n m: 97 h

a bàn xã có nhi u nhà ngh , khách s n nh : Nhà ngh An

ng 16, Trung tâm i u d

Tr m th y s n Núi C c,

ng có công (S lao

ng th

i u

ng binh xã h i),

c bi t là công ty c ph n Khách s n Du l ch Công

oàn H Núi C c (Khu du l ch H Núi C c), tuy không do y ban nhân dân
xã qu n lý nh ng ã góp ph n t o i u ki n gi i quy t vi c làm cho nhi u lao
ng trong xã.
1.3.2.2. Tình hình v n hóa xã h i
* V v n hóa: Trong nh ng n m g n ây, công tác v n hóa thông tin
tuyên truy n c a xã Tân Thái

c quan tâm rõ r t. Xã ã t ch c t t các ho t

ng v n hóa thông tin, th d c th thao nh m nâng cao s c kh e, th l c và
tinh th n cho nhân dân. T ch c các bu i giao l u v n ngh , m i các oàn
ngh thu t v ph c v
ninh qu c phòng

áp ng nhu c u v n hóa tinh th n c a nhân dân. An
c gi v ng và n

nh. T n n xã h i t ng b

lùi. V công tác xã h i xã t p trung ch

c

c

y

o th c hi n công tác th m h i, t ng

quà các gia ình chính sách, tr c p cho các h nghèo có hoàn c nh khó kh n.
* V Giáo d c: S nghi p giáo d c ph thông có nhi u chuy n bi n
tích c c, xã có m t tr
tr

ng trung h c c s , m t tr

ng m m non. C s v t ch t tr

ng l p

ng ti u h c, và m t

c c ng c , s giáo viên d y


16

gi i, h c sinh gi i ngày càng t ng. N m 2010, tr

và 27 giáo viên, t l lên l p

ng THCS có 238 h c sinh

t 100%, t l t t nghi p là 100%; Tr

h c có 249 h c sinh và 20 giáo viên, t l lên l p

t 100%; Tr

có 169 h c sinh và 13 giáo viên, t l bé ch m ngoan
tr

ng ã

quy

ng m m non

t 98%. Nh v y

c công nh n hoàn thành ph c p giáo d c trung h c c s theo

nh. Hi n nay, tr

ch t l

ng ti u

ng ti p t c ch

ng giáo d c trung h c t ng b

o xây d ng tr
c

th c hi n ch

p,

c t ng lên.

* V y t : Xã Tân Thái có m t tr m y t có 7 gi
ng khám, ch a b nh. Các ch

ng xanh, s ch,

ng trình y t

ng, duy trì t t ho t

c tri n khai úng k ho ch,

ng trình phòng ch ng bênh mùa hè, b nh suy dinh d

ng tr

em, t ch c chi n d ch truy n thông l ng ghép k ho ch hóa gia ình, ch m
sóc s c kh e sinh s n, t ch c khám ch a b nh

nh k cho ng

làm t t công tác y t h c

u n m 2010 xã ã t ch c

ng. Trong 6 tháng

11 bu i truy n thông; có 1153 l

i nghèo và

t khám ch a b nh, trong ó có 1002 l

t

khám mi n phí.
Tình hình s n xu t
D a trên b n báo cáo s k t c a xã Tân Thái n m 2010 chúng tôi ã
thu

c nh ng k t qu sau:

1.3.2.3. Tình hình s n xu t nông - lâm nghi p
* V cây lúa: T ng di n tích gieo c y c n m: 121 ha (trong ó: di n
tích tranh th c y lúa l n h

c 25,4 ha), n ng su t

133,8% so v i k ho ch giao s n l

v i Ngh quy t H ND xã

ng

t 598.4 t n, , s n l

ra, so v i cùng k

t 53.95 t /ha,
ng

t

t 131% so

t 134,1%.

* V các lo i rau màu:
- Cây ngô cu i v
73,6 t n
t n,

ông tr ng 18,4 ha n ng xu t 40 t /ha, s n l

t 100% so v i k ho ch

ra. T ng s n l

t 107,7 % so v i k ho ch, so v i cùng k
- Rau m u các lo i 28,6 ha. Trong ó:

ng cây có h t là

t 96,3%.

ng
t 672