ẢNH HƯỞNG của ETHREL, PACLOBUTRAZOL, SUMITHION, FLOWER 94, CHẾ PHẨM KHOÁNG đa, VI LƯỢNG lên sự RA HOA và HIỆU QUẢ các LOẠI BAO TRÁI lên PHẨM CHẤT TRÁI mận HỒNG đào đá

TR

NG

I H C C N TH

KHOA NÔNG NGHI P & SINH H C

NG D NG

NGUY N V N B N

NH H
NG C A ETHREL, PACLOBUTRAZOL,
SUMITHION, FLOWER 94, CH PH M KHOÁNG
A, VI L

NG LÊN S

RA HOA VÀ HI U QU

CÁC LO I BAO TRÁI LÊN PH M CH T

TRÁI M N H NG ÀO Á
(Syzygium samarangense)

Lu n v n t t nghi p k s
Ngành: Nông H c

n Th – 2010

i


TR

NG

I H C C N TH

KHOA NÔNG NGHI P & SINH H C

NG D NG

Lu n v n t t nghi p k s
Ngành: Nông H c

NH H
NG C A ETHREL, PACLOBUTRAZOL,
SUMITHION, FLOWER 94, CH PH M KHOÁNG
A, VI L

NG LÊN S

RA HOA VÀ HI U QU

CÁC LO I BAO TRÁI LÊN PH M CH T

TRÁI M N H NG ÀO Á
(Syzygium samarangense)

Cán b h ng d n:
PGs.Ts Nguy n Minh Ch n
Th.S Hu nh V n Trung

Sinh viên th c hi n:
Nguy n V n B n
MSSV: 3073124
p: Nông H c – K33

n Th – 2010

ii


TR NG
I H C C N TH
KHOA NÔNG NGHI P VÀ SINH H C NG D NG

Lu n v n t t nghi p k s ngành NÔNG H C v i

tài:

NH H
NG C A ETHREL, PACLOBUTRAZOL, SUMITHION,
FLOWER 94, CH PH M KHOÁNG A, VI L
NG LÊN
RA HOA VÀ HI U QU CÁC LO I BAO TRÁI
LÊN PH M CH T TRÁI M N H NG ÀO Á

(Syzygium samarangense)

Do sinh viên NGUY N V N B N th c hi n
Kính trình lên h i

ng ch m lu n v n t t nghi p

nTh , ngày… tháng… n m 2010
Cán b h ng d n

PGs.Ts Nguy n Minh Ch n

iii


TR NG
I H C C N TH
KHOA NÔNG NGHI P VÀ SINH H C NG D NG

i ng ch m lu n v n t t nghi p ã ch p nh n lu n v n t t nghi p k s ngành Nông
c v i tên:

“ NH H
NG C A ETHREL, PACLOBUTRAZOL, SUMITHION,
FLOWER 94, CH PH M KHOÁNG A, VI L
NG LÊN

RA HOA VÀ HI U QU CÁC LO I BAO TRÁI
LÊN PH M CH T TRÁI M N H NG ÀO Á
(Syzygium samarangense)”

Do sinh viên NGUY N V N B N th c hi n và b o v tr c h i ng
Ý ki n c a h i ng ch m lu n v n t t nghi p:..........................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
Lu n v n t t nghi p
c h i ng ánh giá m c: ..................................................

n Th , ngày… tháng… n m 2011
Ch T ch H i ng

iv


I CAM OAN

Tôi xin cam oan ây là công trình nghiên c u c a b n thân. Các s li u và k t qu
trình bày trong lu n v n là trung th c và ch a t ng
c ai công b trong b t k công
trình nghiên c u khoa h c nào tr c ây.

Tác gi lu n v n

Nguy n V n B n

v


LÝ L CH CÁ NHÂN

và tên: NGUY N V N B N
Ngày sinh: 1988
i sinh: xã M Phú, huy n Châu Phú, t nh An Giang
và tên cha: NGUY N V N ÙA
và tên m : NHAN TH KÉT
Quá trình h c t p:
1994 – 1999: h c t i Tr
An Giang.

ng Ti u H c “B” M Phú, xã M Phú, huy n Châu Phú, t nh

1999 – 2003: h c t i Tr
nh An Giang.

ng Trung H c C S M Phú, xã M Phú, huy n Châu Phú,

2003 – 2006: h c Tr
Phú, t nh An Giang.

ng Trung H c Ph Thông Châu Phú, xã M

c, huy n Châu

2007 – 2011: h c t i Tr ng i H c C n Th , Khoa Nông Nghi p và Sinh H c
ng, ngành Nông H c, khóa 33.

vi

ng

IC MT
Kính dâng,
Cha m su t

i t n t y, ch m lo vì s nghi p và t

ng lai c a con.

Thành kính ghi n,
Th y Nguy n Minh Ch n và Hu nh V n Trung ã t n tình h ng d n, giúp
và óng
góp cho em nh ng l i khuyên chân thành và sâu s c trong su t th i gian th c hi n và
hoàn thành lu n v n này.
Th y c v n h c t p cùng v i quý th y cô trong Tr ng i H c C n Th nói chung và
quý th y cô trong khoa nông nghi p nói riêng ã t n tâm truy n t nh ng ki n th c
quý báo cho em trong su t th i gian h c t i tr ng.
Chân thành bi t n,
Các anh: Nguy n Hùng Binh và các anh ch trong phòng sinh hóa ã giúp
thành t t lu n v n này.

em hoàn

Thành th t c m n,
Các b n Bình, B y, Lùn, Ki u, Thúy, Ý….Cùng các b n Nông H c K33 ã nhi t tình
giúp
tôi trong th i gian th c hi n
tài. Chúc các b n s c kh e, thành t và h nh
phúc trong t ng lai.

Nguy n V n B n

vii


DANH SÁCH B NG
ng
1.1
2.1
2.2
3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8
3.9

Tên b ng
Thành ph n các ch t trong trái m n H ng ào á (Morton, 1987)
Thành ph n và hàm l

ng khoáng a vi l

ng c a ch ph m 1

Thành ph n và hàm l

ng khoáng a vi l

ng c a ch ph m 2

nh h ng c
ph m khoáng
nh h ng c
ph m khoáng
nh h ng c
ph m khoáng
nh h ng c
ph m khoáng
nh h ng c
ph m khoáng
nh h ng c
ph m khoáng
nh h ng c
ph m khoáng
nh h ng c
ph m khoáng
nh h ng c
ph m khoáng

a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
a, vi l ng lên s hoa/nhánh
a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
a, vi l ng lên t l
u trái (%) c a trái m n
a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch

a, vi l ng lên th i gian thu ho ch trái m n
a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
a, vi l ng lên kích th c trái trái m n
a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
a, vi l ng lên n ng su t và tr ng l ng c a trái m n
a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
a, vi l ng lên t ng ch t r n hòa tan ( Brix) trái m n
a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
a, vi l ng lên hàm l ng vitamin C trái m n
a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
a, vi l ng lên hàm l ng
ng (mg/100g) trái m n
a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
a, vi l ng lên t l dòi c trái (%) m n

3.10

Hi u qu các lo i bao trái lên kích th

3.11

Hi u qu các lo i bao trái lên t l

3.12

Hi u qu các lo i bao trái hoa lên n ng su t và tr ng l
n

3.13

Hi u qu các lo i bao trái lên hàm l

viii

c (cm) trái m n

4
19
19
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35

u trái (%) c a trái m n

ng

trang

ng c a trái

ng (mg/100g) trái m n

36
36
38


DANH SÁCH HÌNH

Hình
2.1
2.2

Tên hình
Các giai
ào á

trang

n thí nghi m x lý ra hoa và bi n pháp bao trái m n H ng
20

Ph n ng oxy hóa ascorbic acid b i enzyme peroxidase
nh l

22

ng ascorbic acid b ng peroxidase

2.3

23

3.1

nh h ng các lo i hóa ch t x lý ra hoa lên th i gian ra hoa trái m n
ng ào á

25

3.2

nh h ng các lo i hóa ch t x lý ra hoa lên hàm l
ng ào á

31

3.3

nh h

ng n

c trái m n

Brix (B0) trái M n H ng ào á

ng các lo i bao trái lên

nh h ng các lo i bao trái lên hàm l
ào á

ng n

3.4

nh h ng các lo i bao trái lên hàm l
ào á

ng vitamin C trái M n H ng

3.5

nh h

ng các lo i bao trái lên t l dòi

3.6

ix

37

c (%) trái M n H ng
38
39

c trái M n H ng ào á

40

CL C
i cam oan ...........................................................................................................................v
Lý l ch cá nhân........................................................................................................................vi
i c m t ..............................................................................................................................vii
Danh sách b ng .....................................................................................................................viii
Danh sách hình........................................................................................................................ix
Ph ch ng ............................................................................................................................xii
Tóm l c ..............................................................................................................................xix
U .................................................................................................................................1
Ch ng 1: L C KH O TÀI LI U .......................................................................................2
1.1 m t s
c tính c a cây m n .........................................................................................2
1.1.1 c tính chung.....................................................................................................2
1.1.2 c tính th c v t..................................................................................................2
1.1.2.1 Thân............................................................................................................2
1.1.2.2 Lá ...............................................................................................................2
1.1.2.3 Hoa .............................................................................................................2
1.1.2.4 Trái .............................................................................................................3
1.2 K thu t tr ng và ch m sóc...........................................................................................4
1.2.1 Y u c u v
u ki n ngo i c nh ..........................................................................4
1.2.2 K thu t tr ng .....................................................................................................5
1.2.3 Ch m sóc .............................................................................................................5
1.3 phòng tr sâu b nh .......................................................................................................6
1.3.1 Dòi c trái ( Bactrocera dorsalic) .......................................................................6
1.3.1.1 c m v hình thái..................................................................................6
1.3.1.2 M c
gây h i............................................................................................6
1.3.1.3 Bi n pháp phòng tr .....................................................................................6
1.3.2 Nhóm Sâu c Trái .............................................................................................6

1.4.2.1 c m v hình thái..................................................................................7
1.4.2.2 Phòng Tr ....................................................................................................7
1.4 Sinh lý c a s ra hoa.....................................................................................................7
1.4.1 Y u c u v l ng .................................................................................................8
1.4.2 Y u c u v chât....................................................................................................8
1.4.3 Ra hoa t nhiên ....................................................................................................8
1.4.4 nh h ng c a v trí ra hoa..................................................................................8
1.4.5 Các bi n pháp kích thích ra hoa............................................................................9
1.4.5.1 Xông khói ...................................................................................................9
1.4.5.2 C t r ..........................................................................................................9
1.4.5.3 Kh c thân hay khoanh cành .........................................................................9
1.4.5.4
u khi n ra hoa b ng hóa ch t ................................................................ 10
1.4.5.5 Các ch t u hòa sinh tr ng th c v t ...................................................... 11
1.4.5.6 Các ch t khoáng a vi l ng...................................................................... 12
1.5 m t s k t qu nghiên c u v bi n pháp bao trái ......................................................... 15
ch ng 2: PH NG TI N VÀ PH NG PHÁP.................................................................18
2.1 Ph ng ti n ................................................................................................................ 18
2.1.1 Th i gian và a m ........................................................................................18
2.1.2 V t li u thí nghi m............................................................................................. 18
2.1.3 Hóa ch t và v t t nông nghi p ..........................................................................18
2.1.4 D ng c thí nghi m............................................................................................18
2.2 Ph ng pháp...............................................................................................................19
2.2.1 Thí nghi m 1: nh h ng c a khoáng a vi l ng và ch t u hòa sinh tr ng
lên s ra hoa c a m n H ng ào á....................................................................................... 19
x


2.2.2 Thí nghi m 2: Hi u qu các lo i bao trái lên ph m ch t trái m n H ng ào á..19
2.2.3 các giai

n ti n hành thí nghi m .....................................................................20
2.3 các ch tiêu theo dõi và phân tích ................................................................................20
2.3.1 Ch tiêu nông h c............................................................................................... 20
2.3.2 Quy trình phân tích các ch tiêu trên trái m n ..................................................... 20
2.3.2.1 Hàm l ng n c........................................................................................20
2.3.2.2 T ng s ch t r n hòa tan............................................................................21
2.3.2.3 Hàm l ng
ng .....................................................................................21
2.3.2.4 Hàm l ng vitamin C ................................................................................22
2.4 ph ng pháp x lý s li u...........................................................................................23
ch ng 3: K T QU VÀ TH O LU N ...............................................................................25
3.1 nh h ng c a ethrel, paclobutrazol, sumithion, flower 94, ch ph m khoáng a, vi
ng lên s ra hoa m n ......................................................................................................... 25
3.1.1 nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch ph m khoáng
a, vi l ng lên th i gian ra hoa c a trái m n .........................................................................25
3.1.2 nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch ph m khoáng
a, vi l ng lên s hoa/nhánh 30 ngày sau khi x lý (NSKXL)............................................... 26
3.1.3 nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch ph m khoáng
a, vi l ng lên t l
u trái m n .......................................................................................... 27
3.1.4 nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch ph m khoáng
a, vi l ng lên th i gian thu ho ch trái m n ..........................................................................28
3.1.5 nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch ph m khoáng
a, vi l ng lên kích th c trái m n ....................................................................................... 28
3.1.6 nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch ph m khoáng
a, vi l ng lên Tr ng l ng trái và n ng su t m n ................................................................29
3.1.7 nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch ph m khoáng
a, vi l ng lên t ng ch t r n hòa tan trái m n .......................................................................30
3.1.8 nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch ph m khoáng
a, vi l ng lên hàm l ng n c c a trái m n ........................................................................ 31

3.1.9 nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch ph m khoáng
a, vi l ng lên hàm l ng Vitamin C c a trái m n................................................................32
3.1.10 nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch ph m khoáng
a, vi l ng lên hàm l ng
ng c a trái m n ...................................................................... 32
3.1.11 nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch ph m khoáng
a, vi l ng lên t l dòi c trái c a trái m n ........................................................................33
3.2 Hi u qu các lo i bao trái lên ph m ch t trái m n H ng ào á ................................. 34
3.2.1 Hi u qu các lo i bao trái lên kích th c c a trái m n ........................................ 34
3.2.2 Hi u qu các lo i bao trái lên t l
u trái c a trái m n .....................................35
3.2.3 Hi u qu các lo i bao trái lên tr ng l ng và n ng su t m n ..............................36
3.2.4 Hi u qu các lo i bao trái lên t ng ch t r n hòa tan c a trái m n ........................36
3.2.5 Hi u qu các lo i bao trái lên hàm l ng
ng c a trái m n.............................37
3.2.6 Hi u qu các lo i bao trái lên hàm l ng n c c a trái m n ............................... 38
3.2.7 Hi u qu các lo i bao trái lên hàm l ng vitamin C c a trái m n........................ 38
3.2.8 Hi u qu các lo i bao trái lên t l dòi c trái m n............................................39
ch ng 4: K T LU N VÀ
NGH .................................................................................... 41
4.1 K t lu n......................................................................................................................41
4.2
ngh .......................................................................................................................41

xi


PH CH

NG

ng 1 B ng ANOVA nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
ph m khoáng a, vi l ng lên lên ngày ra hoa m n

3

ng bình
ph ng
5,844

Trung bình bình
ph ng
1,948

0,6608

Nghi m th c

7

897,719

128,246

43,5038

Sai s

21

61,906

2,948

ng c ng

31

965,469

Ngu n bi n
ng
pl i

CV (%)

t do

F

P

0,0000

8,93

ng 2 B ng ANOVA nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
ph m khoáng a, vi l ng lên s hoa m n

3

ng bình
ph ng
0,946

Trung bình bình
ph ng
0,315

0,6192

Nghi m th c

7

68,390

9,770

19,1899

Sai s

21

10,691

0,509

ng c ng

31

80,027

Ngu n bi n
ng
pl i

CV (%)

t do

F

P

0,0000

9,56

ng 3 B ng ANOVA nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
ph m khoáng a, vi l ng lên ngày thu ho ch m n
Trung bình bình
ph ng
16,667

F

P

3

ng bình
ph ng
50,00

1,7677

0,1842

Nghi m th c

7

1512,00

216,000

22,9091

0,0000

Sai s

21

198,00

9,429

ng c ng

31

965,469

Ngu n bi n
ng
pl i

CV (%)

t do

8,93

xii


ng 4 B ng ANOVA nh h
ph m khoáng a, vi l ng lên

ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
ng kính trái m n
ng bình
ph ng

Trung bình bình
ph ng

F

3

0,047

0,016

2,7079

Nghi m th c

7

0,118

0,017

0,7604

Sai s

21

0,464

0,022

ng c ng

31

0,629

Ngu n bi n
ng
pl i

CV (%)

t do

P

2,21

ng 5 B ng ANOVA nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
ph m khoáng a, vi l ng lên chi u cao trái m n
ng bình
ph ng

Trung bình bình
ph ng

F

3

0,022

0,007

0,2294

Nghi m th c

7

0,212

0,030

0,9441

Sai s

21

0,673

0,032

ng c ng

31

0,907

Ngu n bi n

ng
pl i

CV (%)

t do

P

3,71

ng 6 B ng ANOVA nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
ph m khoáng a, vi l ng lên d ng trái m n

3

ng bình
ph ng
0,001

Trung bình bình
ph ng
0,000

0,3649

Nghi m th c

7

0,004

0,001

0,7393

Sai s

21

0,016

0,001

ng c ng

31

0,021

Ngu n bi n
ng
pl i

CV (%)

t do

3,83

xiii

F

P


ng 7 B ng ANOVA nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
ph m khoáng a, vi l ng lên t l (%) u trái m n 90 ngày sau khi ra hoa

t do

ng bình
ph ng

Trung bình bình
ph ng

F

3

113,249

37,750

91,925

Nghi m th c

7

2783,714

397,673

4,3261

Sai s

21

1930,427

91,925

ng c ng

31

4827,389

Ngu n bi n
ng
pl i

CV (%)

P

0,0042

15,82

ng 8 B ng ANOVA nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
ph m khoáng a, vi l ng lên t l sâu dòi (%) c trái m n
Trung bình bình
ph ng
22,917

F

P

3

ng bình
ph ng
68,750

1,7111

0,1953

Nghi m th c

7

68,750

22,917

0,5333

Sai s

21

68,750

22,917

ng c ng

31

400,000

Ngu n bi n
ng
pl i

CV (%)

t do

58,55

ng 9 B ng ANOVA nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
ph m khoáng a, vi l ng lên tr ng l ng (g) m t trái m n

3

ng bình
ph ng
58,771

Trung bình bình
ph ng
19,590

0,9060

Nghi m th c

7

530,774

75,825

3,5067

Sai s

21

454,084

21,623

ng c ng

31

1043,628

Ngu n bi n
ng
pl i

CV (%)

t do

4,90

xiv

F

P

0,0119


ng 10 B ng ANOVA nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
ph m khoáng a, vi l ng lên n ng su t (kg/cây) m n

3

ng bình
ph ng
425,839

Trung bình bình
ph ng
141,946

12,1680

0,0001

Nghi m th c

7

2861,313

408,759

35,0397

0,0000

Sai s

21

244,977

11,666

ng c ng

31

3532,129

Ngu n bi n
ng
pl i

CV (%)

t do

F

P

9,41

ng 11 B ng ANOVA nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
ph m khoáng a, vi l ng lên hàm l ng
ng t ng s (mg/100g) c a trái m n

3

ng bình

ph ng
0,001

Trung bình bình
ph ng
0,000

0,3649

Nghi m th c

7

0,004

0,001

0,7393

Sai s

21

0,016

0,001

ng c ng

31

0,021

Ngu n bi n
ng
pl i

CV (%)

t do

F

P

3,83

ng 12 B ng ANOVA nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
ph m khoáng a, vi l ng lên hàm l ng n c c a m n

3

ng bình
ph ng
0,001

Trung bình bình
ph ng
0,000

0,3649

Nghi m th c

7

0,004

0,001

0,7393

Sai s

21

0,016

0,001

ng c ng

31

0,021

Ngu n bi n
ng
pl i

CV (%)

t do

3,83

xv

F

P


ng 13 B ng ANOVA nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
ph m khoáng a, vi l ng lên hàm l ng vitamin C m n (mg/1000g)
Trung bình bình
ph ng
1,319

F

P

2

ng bình
ph ng
2,637

2,5509

0,1136

Nghi m th c

7

16,194

2,313

4,4757

0,0083

Sai s

14

7,237

0,517

ng c ng

23

26,068

Ngu n bi n

ng
pl i

CV (%)

t do

6,29

ng 14 B ng ANOVA nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch
ph m khoáng a, vi l ng lên t ng ch t r n hòa tan ( brix) c a m n
ng bình
ph ng

Trung bình bình
ph ng

F

3

0,739

0,246

0,7823

Nghi m th c

7

1,538

0,220

0,6981

Sai s

21

6,610

0,315

ng c ng

31

8,887

Ngu n bi n
ng
pl i

CV (%)

t do

7,55

ng 15 B ng ANOVA Hi u qu các lo i bao trái lên

ng kính (cm) trái m n

ng bình
ph ng

Trung bình bình
ph ng

F

3

0,021

0,007

0,2457

Nghi m th c

3

0,752

0,251

8,8779

Sai s

9

0,254

0,028

ng c ng

15

1,028

Ngu n bi n
ng
pl i

CV (%)

P

t do

2,41

xvi

P

0,0047


ng 16 B ng ANOVA Hi u qu các lo i bao trái lên chi u cao (cm) trái m n

ng bình
ph ng

Trung bình bình
ph ng

F

3

0,062

0,021

0,6190

Nghi m th c

3

0,788

0,263

7,9025

Sai s

9

0,299

0,033

ng c ng

15

1,149

Ngu n bi n
ng
pl i

CV (%)

t do

P

3,57

ng 17 B ng ANOVA Hi u qu các lo i bao trái lên t l sâu, dòi (%)

c trái m n

t do

ng bình
ph ng

Trung bình bình
ph ng

F

3

42,188

14,063

0,9101

Nghi m th c

3

392,188

130,729

8,4607

Sai s

9

139,063

15,451

ng c ng

15

573,438

Ngu n bi n
ng
pl i

CV (%)

0,0068

P

0,0055

73,99

ng 18 B ng ANOVA Hi u qu các lo i bao trái lên tr ng l

ng (g) m t trái m n

t do

ng bình
ph ng

Trung bình bình
ph ng

F

P

3

518,367

172,789

2,8483

0,0975

Nghi m th c

3

1952,664

650,888

10,7295

0,0025

Sai s

9

545,969

60,663

ng c ng

15

3017,000

Ngu n bi n
ng
pl i

CV (%)

7,63

xvii

ng 19 B ng ANOVA Hi u qu các lo i bao trái lên t ng ch t r n hòa tan (
n
ng bình
ph ng

Trung bình bình
ph ng

F

3

0,217

0,072

0,3433

Nghi m th c

3

5,449

1,816

8,6336

Sai s

9

1,893

0,210

ng c ng

15

7,559

Ngu n bi n
ng
pl i

CV (%)

t do

5,88

xviii

brix) c a

P

0,0052

TÓM L

C

Nguy n V n B n, 2010. nh h ng c a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower
94, Ch ph m khoáng a, vi l ng lên s ra hoa và hi u qu các lo i bao trái lên
ph m ch t m n H ng ào á (Syzygium samarangense). Lu n v n t t nghi p k s
Nông H c, khoa Nông Nghi p và Sinh H c ng D ng, Tr ng i H c C n Th . Cán
h ng d n: PGs.Ts NGUY N MINH CH N

TÓM L

C

Hi n nay v n
x lý ra hoa m n trong mùa ngh ch là v n
còn nhi u m i l . ng i
dân th ng s d ng nhi u lo i ch t x lý ra hoa m n t nhi u lo i hóa ch t trên cây n
trái khác và nhi u lo i ch t c h i cho con ng i và môi tr ng. Do ó, tìm các ch t
thay th nh ng ch t c h i x lý ra hoa an toàn, nâng cao n ng su t và ph m ch t trái
n trong mùa ngh ch.
nâng cao ch t l ng và m b o an toàn trái m n là h t s c
n thi t. Bi n pháp bao trái m n cho hi u qu cao trong vi c phòng tr ru i c trái,
gi m thi u vi c s d ng thu c phòng tr côn trùng gây. Vì v y, tài nh h ng c a
khoáng a, vi l ng lên s ra hoa và hi u qu các lo i bao trái lên ph m ch t m n
ng ào á (Syzygium samarangense) t i ph ng Tân L c, huy n Th t N t,
thành ph C n Th ” ã th c hi n g m hai thí nghi m chính. Thí nghi m 1 nh h ng
a Ethrel, Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch ph m khoáng a, vi l ng lên s

ra hoa m n H ng ào á (Syzygium samarangense). Bao g m các nghi m th c
c
lý nh sau:
i ch ng, ch ph m 1, ch ph m 2, sumithion, paclobutrazol, flower
94, ethrel 100ppm và 150pm. Các nghi m th c
c b trí theo kh i hoàn toàn ng u
nhiên, v i 4 l n l p l i, m i l n l p l i 4 cây. K t qu cho th y, các nghi m th c khoáng
a, vi l ng x lý ra hoa làm cho hoa ra s m h n kho ng 10 ngày, t ng s hoa trên
nhánh g n g p ôi so v i i ch ng, n ng su t các nghi m th c khoáng a, vi l ng
luôn m c cao. Thí nghi m 2: hi u qu c a các lo i bao trái lên ph m ch t và n ng
su t trái m n H ng ào á. Thí nghi m g m 4 nghi m th c
c b trí kh i hoàn toàn
ng u nhiên v i 4 l n l p l i. M i l n l p có 4 cây. Các lo i bao trái
c thí nghi m
nh : bao gi y ch ng th m, bao nilon, bao polypropylens punponded (PPS) và nghi m
th c i ch ng không bao. Qua k t qu cho th y bi n pháp bao trái có hi u qu cao
trong vi c phòng tr ru i c trái, làm gi m hàm l ng n c trong trái, bao gi y không
th m làm hàm l ng vitamin C t ng h n so v i nghi m th c i ch ng không bao.

xix


M

U

n (Syzygium samarangense [Blume] Merrill & L. M. Perry) là gi ng cây tr ng có
giá tr kinh t cao
c tr ng nhi u n i trên th gi i. Cây sinh tr ng và phát tri n
nhi u vùng nhi t i và á nhi t i. Trái m n th ng

c dùng
n t i, làm m t,
làm r u và m t s b ph n c a cây c ng có giá tr d c li u. Do cây thích nghi v i
nhi t
t ng i r ng nên tr ng
c nhi u n i, c mi n B c l n mi n Nam c a
c ta.
ng B ng Sông C u Long m n
c tr ng ch y u các t nh C n Th ,
Ti n Giang, V nh Long, B n Tre,…Các gi ng m n
c tr ng ph bi n và cho n ng
su t cao hi n nay nh m n An Ph c, m n Tr ng S a, H ng ào á,... Trong ó,
gi ng m n H ng ào á có nhi u u
m v ph m ch t nh : màu s c p, trái to,
ng t, th t ch c,…
c bi t v trái khó b tr y x c h n các gi ng m n khác nên r t
thu n l i khi v n chuy n xa hay xu t kh u. Tuy nhiên, do ch a
c quan tâm nghiên
u nên vi c u khi n ra hoa trên gi ng m n này vào mùa ngh ch luôn g p nhi u khó
kh n và các lo i hóa ch t mà nông dân s d ng ch a m b o an toàn cho s c kh e và
môi tr ng. M c khác, giai
n nuôi trái m n H ng ào á th ng d b ru i c
trái và các lo i n m b nh t n công. Vì v y, ng i ph i dùng nhi u lo i thu c b o v
th c v t và ph i s d ng nhi u l n trong v d n n vi c không m b o th i gian cách
ly. Tuy nhiên, bên c nh hi u qu các lo i thu c mang l i r t th p còn ti m n nhi u
nguy c không m b o an toàn s c kh e cho ng i s d ng, ng i tiêu dùng mà còn
gây tác
ng x u
n môi tr ng. Vì v y,
tài

nh h ng c a Ethrel,
Paclobutrazol, Sumithion, Flower 94, Ch ph m khoáng a, vi l ng lên s ra hoa
và hi u qu các lo i bao trái lên ph m ch t m n H ng ào á (Syzygium
samarangense)”
c th c hi n nh m m c ích tìm cách thúc y s ra hoa trên
gi ng m n H ng ào á b ng các bi n pháp hi u qu , an toàn và tìm ra lo i bao trái
thích h p, r ti n, d s d ng có hi u qu phòng tr sâu, ru i c trái và b nh h i t n
công trên trái m n H ng ào á. Qua ó giúp nâng cao ph m ch t và giá tr s d ng
trái m n H ng ào á.

1


ch
1.1 M T S
1.1.1

ng 1:

C KH O TÀI LI U

C TÍNH C A CÂY M N

c tính chung

Cây m n thu c h sim (Myrtaceae) là m t h l n g m kho ng 100 chi v i 3.000 loài,
phân b ch y u các n c nhi t i và Châu i D ng. Vi t Nam có kho ng 13
chi v i kho ng 100 loài (Hoàng Th S n, 2003). M n (Syzygium samarangenes) thu c
chi Syzygium là lo i cây n qu
c tr ng r t lâu t i các t nh

ng B ng Sông C u
Long ( BSCL) và mi n ông Nam B do d tr ng không kén t ai và ít c n ch m
sóc so v i các lo i cây n qu khác. V i ph ng pháp nhân gi ng m n b ng h t tr c
ây c a các nhà v n và vi c du nh p gi ng m n t n c ngoài nh : Thái Lan, ài
Loan,… D n n s a d ng v gi ng m n hi n nay trong s n xu t. Gi ng m n H ng
ào á có ngu n g c t i t nh Sóc Tr ng và
c tr ng ph bi n các t nh BSCL
nh : Sóc Tr ng, H u Giang, C n Th , V nh Long, Ti n Giang, B n Tre,…(Nguy n
Minh Châu et al., 2009)
1.1.2

c tính th c v t

1.1.2.1 Thân
n là cây nhi t i, thân g có kích th c trung bình (5 – 15m), cao nh t không quá
15m tùy theo
u ki n môi tr ng (Morton, 1987). Cây sinh tr ng phân cành r t
nh, tán cây hình tháp và r m (Nguy n Minh Châu et al., 2009). V thân màu nâu
nh t, nh n, cành t ng i nhi u, phân b
ng u trong t nhiên. R n sâu t ng
i r ng. Hoa xu t hi n kho ng tháng ba và cho trái chín tháng n m trong u ki n t
nhiên mi n nam ài Loan (Morton, 1987).
1.1.2.2 Lá
Lá m n thu c lá n, hình b u d c, uôi h i dài, nh n, xanh, nh n c hai m t và có
ch tinh d u nên khi vò nát t a ra mùi th m nh d ch u (Nguy n M nh Chinh và
Nguy n ng Ngh a, 2008). Lá h i g n sóng và có màu xanh s m, t non có màu
nâu (Nguy n Minh Châu et al., 2009). Theo Whistler và Elevitch (2006) lá m n m c
i di n hai bên, chi u dài lá dao ng trong kho ng 10 – 30cm, th ng có ch t m t
thu hút côn trùng, b m t lá không có lông, tr n bóng, toàn b lá có màu xanh và cu ng
có màu

dài 2 – 10mm.
1.1.2.3 Hoa
Hoa m n thu c hoa l ng tính và m c thành chùm kho ng 3 – 5 hoa nách lá. Trong
u ki n t nhiên hoa t th ph n là chính. Cánh hoa màu tr ng ho c vàng nh t. B u
noãn phía d i v i nhi u nh . ôi khi chùm hoa có chi u dài kho ng 6cm ính trên
2


thân cây tr thành m t nhánh riêng, ài hoa có hình ch “V”, chi u dài t 1,2 – 1,8cm,
thùy tròn dài 4 – 6mm, chi u dài cánh hoa t 7 – 11mm. Hoa m c thành chùm t nách
lá và th ng ra hoa t nhiên t tháng 9 – 10 d ng l ch. T khi hoa n
n thu ho ch
kho ng 105 – 120 ngày (Nguy n Minh Châu et al., 2009). Khí h u có th là y u t
quy t nh chính th i gian ra hoa (Whistler và Elevitch, 2006).
1.1.2.4 Trái
Trái m n có hình chuông ho c hình nón, v màu xanh xen k s c h ng d c theo chi u
dài trái. B m t h i n i gân và láng bóng, r t giòn, c ng và có v ng t (Whistler và
Elevitch, 2006). Trái m n th ng m c thành chùm và phân b ch y u trong tán lá, l p
trái m n bên ngoài m ng và th t bên trong có màu tr ng. T ng ch t r n hòa tan
trung bình t 12 – 14 ( brix) (Nguy n Minh Châu et al., 2009). M n H ng ào á
ph bi n mi n Nam Vi t Nam
ng kính trái trung bình kho ng 6cm và chi u cao
trái trung bình t 3 – 7cm. Trái có v ng t, n li n khi hái xu ng r t giòn, tr ng l ng
trung bình t 50 – 120g/trái (Nguy n M nh Chinh và Nguy n ng Ngh a, 2008).
Ch t l ng trái m n b nh h ng b i nhi u y u t ch ng h n nh : ánh sáng, nhi t ,
trí trái trên cây, giai
n phát tri n c a lá, hoa, qu trên cây và t l b sung gi a
canxi và magie (Shu et al., 2007). Màu s c c a qu ph thu c vào gi ng m n, mùa v
và thành ph n phân bón cho cây. Khi quan sát quá trình phát tri n c a trái ng i ta
th y có có 4 lo i anthocyanin, ch y u là cyanidin và peonidin trong da c a trái m n.

Do s s t gi m c a ch t di p l c và t ng hàm l ng anthocyanin trong quá trình phát
tri n trái, màu s c trái thay i t màu xanh lá cây màu xanh sang màu vàng sang màu
ng sang màu
và cu i cùng là màu
m (Xue, 2005). N ng
ng trong trái
ng khi trái tr ng thành v i fructose và glucose là hai lo i
ng chính. Sucrose
ng 3/5 l ng
ng fructose. Tinh b t t n nh
m m c 11% và gi m d n
sau ó (Shu et al., 1998).
Trái m n ph n l n có h t nh ho c không có h t. H t m n hình b u d c h i d t, màu
nâu. H t m n là lo i a phôi, có th cho 2 – 3 cây con (Nguy n M nh Chinh và
Nguy n ng Ngh a, 2008). Cây chi t cho qu
u tiên kho ng 18 tháng sau khi tr ng.
Mùa thu ho ch t tháng 12 d ng l ch n tháng 6 n m sau. Cây cho n ng su t khá cao
kho ng 150 – 180kg/cây i v i cây 6 n m tu i (Nguy n Minh Châu et al., 2009).
Thành ph n m t s ch t trong 100g trái m n Thái Lan: Hàm l ng n c trên 90%,
protein kho ng 0,3g, carbohydrates 3,9g, hàm l ng ch t s kho ng 1g, vitamin A 253
IU, vitamin B1, B2 chi m t l r t nh , vitamin C kho ng 0,1mg, giá tr n ng l ng
t trung bình kho ng 80 kJ/100g (Orwa et al., 2009)

3


ng 1.1 Thành ph n các ch t trong trái m n H ng ào á (Morton, 1987)

Thành ph n
Hàm l ng n

m
Ch t béo

Hàm l

c

ng các ch t trong 100g
90,3 –
0,5 –
0,1 –
0,6 –
0,26 –
5,6 –
11,6 –
0,2 –
0,003 –
3
–
15 –
20 –
0,21 –
6,5 –

Khoáng
Canxi
Photpho
t
Caroteen
Vitamin A

Vitamin B1 (Thiamin)
Vitamin B2 (Riboflavin)
Vitamin B3 (Niacin)
Vitamin C (Acid Ascorbic)

90,6 g
0,7 g
0,2 g
0,8 g
0,39 g
5,9 g
17,9 g
0,82 g
0,008 g
10
IU
39
mcg
39
mcg
0,40 mg
17,0 mg

1.2 K THU T TR NG VÀ CH M SÓC
1.2.1 Yêu c u v

u ki n ngo i c nh

Cây m n thích h p u ki n nóng,
tri n là kho ng 25 – 35 0C, nhi t

nhi u lo i t, i v i các gi ng m
trên t có t ng t m t dày và nhi
úng t ng i khá.
pH thích h
ng Ngh a 2008).

m và m a nhi u. Nhi t
thích h p cho cây phát
0
d i 15 C cây ít ra hoa. Có th tr ng m n trên
n có s n l ng và ch t l ng t t thì c n canh tác
u dinh d ng. Kh n ng ch u h n c ng nh ch u
p t 5,5 – 7,0 (Nguy n M nh Chinh và Nguy n

Theo Whistler và Elevitch, (2006) cây m n ch y u s ng trong môi tr ng m và có
th s ng
cao 600m so m c n c bi n. Ph m vi phân b r ng t các lo i t cát
ng n nh ng vùng t sét. T l t ng tr ng trung bình trong nh ng n m u tiên
0,6 – 1 m/n m nh ng t l t ng tr ng trung bình c a cây sau 3 n m tu i kho ng
75cm/n m. Trong môi tr ng thu n l i nh t, ch ng h n nh nhi t
th p m cao và
thung l ng, cây m n có th phát tri n nhanh h n. Cây a n ng nh ng có th phát tri n
t v i ánh sáng th p và có bóng râm, trong
u ki n ánh sáng chi u t phía bên cây
phát tri n t t h n ánh sáng chi u x t phía trên.
Cây m n không th tr ng nh ng n i có nhi t
d i 7 0C và có th phát tri n nhi t
trên 180C (Huang et al., 2005). Trái m n phát tri n bình th ng trong nhi t
m.
Nhi t

th p c n tr t ng tr ng hoa và qu , trong khi nhi t
cao thúc y t ng
tr ng hoa qu và c ch s phát tri n. Cây m n cho trái nhi u trong n m n u cung c p
ây
dinh d ng cây thì có th mang h n 200 chùm trái/cây. S phát tri n c a các
4


trái trong m t chùm c ng không gi ng nhau v i nhi u lo i trái có kích th
trong m i chùm khi tr ng thành (Chiu, 2003).

c khác nhau

1.2.2 K thu t tr ng
Theo Nguy n M nh Chinh và Nguy n ng Ngh a (2008) mi n Nam Vi t Nam cây
n có th tr ng quanh n m nh ng tránh tr ng trong kho ng tháng 2 n tháng 3 vì
tr i quá khô n ng. M t
tr ng trung bình v i kho ng cách t 4 – 5m. N u t r ng có
th tr ng hàng cách hàng kho ng 6m ti n cho vi c ch m sóc. Vùng t th p c n p
mô
tr ng, mô có
ng kính 0,8 – 1m, cao 0,4 – 0,8m. Vùng t cao i gò mi n
ông Nam B và Tây Nguyên c n ào h tr ng, kích th c h kho ng 0,5 x 0,5 x
0,5m. Bón phân lót cho m i mô ho c h t 5 – 10kg phân h u c hoai m c, 0,3 –
0,5kg super lân (ho c 1kg NPK 16 – 16 – 8) và 0,3 – 0,5kg vôi b t. Các lo i phân bón
lót tr n u v i t m t l p y h . Nên ào h , bón phân lót tr c khi tr ng 1 – 2
tháng. ào m t h c nh
gi a h ã l p phân r i t cây con. Cây con khi tr ng c n
c b o v r và không
v b u. L p t nh quanh g c cây, dùng chân nén nh .

m c c gi cây, t r m r , c khô quanh g c gi m. Tr ng xong c n t i n c
ngay, v n tr ng cây c n thoát n c t t trong mùa m a.
Cây m n d tr ng nh ng c n ph i bón phân y
thì cây cho n ng su t và ch t l ng
trái t t. N m th nh t, bón phân cho m i cây 300 – 500g phân NPK 16 – 16 – 8, chia
làm ba l n bón trong n m. N m th hai bón g p 2 l n n m th nh t và chia làm 3 – 4
n bón. N m th ba tr i n khi cây cho trái n nh bón 2 – 4kg NPK 16 – 16 – 8
ho c thay b ng 0,2 – 0,5kg Urê, 0,5 – 0,7kg super lân và 0,2 – 0,3kg KCl và bón 3 l n
trong n m. Vào th i gian sau thu ho ch bón 1/2 l ng phân c n m, s phân còn l i
bón tr c khi ra hoa và sau khi u qu . Ngoài ra hàng n m nên bón thêm cho m i cây
5 – 10kg phân h u c hoai m c. có th hòa vào n c t i ho c ào r nh nông quanh
c cách g c 0,5 – 1m tùy theo
l n c a tán cây, r i phân l p t r i t i n c.
1.2.3 Ch m sóc
Cung c p n c cho cây th ng xuyên nh t là giai
n m i tr ng và khô h n kéo
dài. Khi cây chu n b ra hoa, c n gi cho g c khô ráo. Th i k mang trái, cây r t c n
c
nuôi trái. Sau khi thu ho ch c n t a b cành v t, cành già c i, sâu b nh.
Trong th i gian sinh tr ng th ng xuyên c t b nh ng cành v t, t o thông thoáng
giúp cây quang h p t t. vùng t th p, hàng n m nên b i thêm t cho cây vào u
mùa khô nh bùn m ng, t khô,… dày 2 – 3cm, xung quanh tán cây k t h p v i vi c
bón phân h u c ho c phân hóa h c. D n s ch c d i quanh g c, ngoài ra có th
t ít c nh ng không r m r p quá (Nguy n M nh Chinh và Nguy n
ng Ngh a
2008).

5

1.3 PHÒNG TR
1.3.1 Dòi

SÂU B NH

c trái ( Bactrocera dorsalic)

Theo Nguy n Th Thu Cúc (2002) ru i c trái (Bactrocera dorsalic) phân b nhi u
i khác nhau trên th gi i và ch y u t i các n c Châu Á nh : Bangladesh, Trung
Qu c, n
, Thái Lan, Viêt Nam,… ây là i t ng gây h i quan tr ng nh t trên
cây m n, i và táo
ng b ng Sông C u Long.
1.3.1.1

c

m v hình thái

Tr ng có hình h t g o, kích th c 1 x 0,2mm. Lúc m i
tr ng có màu tr ng s a, khi
chuy n sang màu vàng nh t. Dòi m i n dài kho ng 1,5mm, khi phát tri n y
dài t 6- 8 mm (tùy thu c vào u ki n th c n). Mi ng có móc, móc mi ng có
hóa
ng trung bình. Thành trùng có th dài 7 – 9mm, s i cánh r ng 1,3 mm, u có d ng
hình bán c u, m t tr c màu nâu
v i 6 ch m
màu en. Thành trùng
tr ng
trong trái, con cái có th

150 – 200 tr ng. Khi phát tri n y , dòi búng mình r i
xu ng t
hóa nh ng trong t, th i gian nh ng kho ng 7 – 12 ngày ho c dài h n
u g p l nh. Thành trùng hi n di n su t n m, th i gian s ng kho ng 1 – 2tháng.
1.3.1.2 M c

gây h i

Trên m n, ru i gây h i t khi trái còn r t nh . Tu i càng l n dòi c càng sâu vào phía
trong làm trái b h và th i. Ngay sau khi tr ng
c trong trái, trái s b n c n i
t
tr ng.
m này sau ó s thâm l i. Trái b h i s r ng m t th i gian sau ó.
Trong cùng m t trái có th phát hi n nhi u dòi trong trái cùng m t lúc v i các tu i
khác nhau. N i gây h i th ng là n i
cho các tác nhân gây h i khác t n công nh :
m m c, vi sinh v t,…M c
gây h i c a chúng r t cao có th làm th t thu 100%
ng su t trái cây.
1.3.1.3 Bi n pháp phòng tr
- K thu t canh tác và v sinh v n: Bi n pháp bao trái cho hi u qu r t cao (bao
gi y d u, bao gi y keo). Thu gom nh ng trái ã b nhi m ra kh i v n, ngâm vào trong
c ho c chon sâu vào trong t di t nhu ng trong t.
- Bi n pháp hóa h c: S d ng thu c hóa h c ph i h p v i ch t h p d n: ph i h p
thu c tr sâu (g c lân ho c g c cúc t ng h p) v i b y có m i là protein th y phân. C
thành trùng c và cái có th b d n d b i nh ng protein có ti t ra ammonia. Phun h n
p này trên m t s cây gi i h n và ch m t s
m trên cây trong v n nh ng không
phun tràn lan c v n.

6