Bài thuyết trình về cặp phạm trù

KHỦNG HOẢNG KINH TẾ
TRONG CHỦ NGHĨA TƯ BẢN


Khủng hoảng kinh tế là gì ?
Khủng hoảng kinh tế là sự suy
giảm các hoạt động kinh tế
kéo dài và trầm trọng hơn cả
những suy thoái trong chu kỳ
kinh tế.


Bản chất
Theo C.Mac, bản chất của khủng hoảng kinh tế trong
chủ nghĩa tư bản là cuộc khủng hoảng thừa.


Bản chất
Cuộc khủng hoảng thừa

“Thừa ” ở đây không phải so với nhu cầu của xã hội , mà
“thừa ” so với sức mua của quần chúng lao động . Gồm :

Khủng hoảng thừa trái phiếu
Khủng hoảng tài
chính
tiền tệ
sảnphủ
xuất thừa
chính

Nguyên nhân
Mâu thuẫn trong chủ nghĩa tư bản
Trình độ xã hội
hóa cao của lực
lượng sản xuất

>
<

Chế độ sở hữu tư nhân
tư bản chủ nghĩa về tư
liệu sản xuất


Mâu thuẫn được biểu hiện cụ thể thành
Tính tổ chức, kế hoạch
của xí nghiệp

Khuynh hướng tự phát vô
chính phủ

Sức mua ngày càng
eo hẹp của quần chúng

Khuynh hướng tích lũy, mở
rộng không giới hạn của TB

Giai cấp lao động
làm thuê

Giai cấp tư bản


Tính chu kỳ của khủng hoảng
kinh tế
Chu kỳ kinh tế là gì ?
Là khoảng thời gian nền kinh tế TBCN vận động từ
cuộc khủng hoảng này sang cuộc khủng hoảng khác
Gồm 4 giai đoạn :


Khủng
hoảng

Hưng
thịnh

Tiêu
điều

Phục
hồi


Khủng hoảng
Là giai đoạn khởi đầu


Tiêu điều

Sản xuất trì trệ, không đi xuống nhưng cũng
không đi lên
Giải pháp các nhà tư bản lựa chọn


Phục hồi
Xí nghiệp khôi phục và mở rộng sản xuất


Hưng thịnh
Sản xuất vượt mức cao nhất của thời kỳ trước
Năng lực sản xuất vượt quáNhu
sứccầu
mua
củanăng
xã hội
và khả
tiêu thụ
hàngcầu
hóatíntăng
 xây
xí
Nhu
dụng
tăngthêm
 ngân
nghiệp
Tạo điều kiện cho cuộc
khủng
hoảng

mới
hàng
tung tiền
cho vay


Sự thay đổi của chu kỳ kinh tế
sau thế chiến thứ 2
Gồm : 4 thay đổi chính
• Khủng hoảng kinh tế không gay gắt
• Vật giá leo thang trong khủng hoảng
• Sự xuất hiện khủng hoảng trung gian, khủng hoảng cơ cấu
• Dấu hiệu nhận biết tiêu điều và phồn thịnh không rõ ràng


Khủng hoảng kinh tế không gay gắt
KH năm 1929 -1933
•

Sản lượng công nghiệp

sụt giảm trầm trọng

Các cuộc KH sau CTTTT2
•

Sản lượng công nghiệp

sụt giảm nhẹ

Mỹ : 55,6%

cao nhất giảm 21%

Anh : 32,2 %

thấp nhất giảm 1,4 %

Pháp 34,7%
Đức : 43,5%


Vật giá leo thang trong khủng hoảng
KH năm 1929 -1933

Các cuộc KH sau CTTTT2

 Vật giá giảm sút rất nhanh

•

+ Mỹ : 23,6%

+ thập kỉ 60 của thế kỉ XX thì

+ Anh 15,7%

tăng lên

+ Đức 23,4%

+ thập kỉ 70 của thế kỉ XX , vật

+ Nhật 24,6%

giá leo thang mạnh, tốc độ

Vật giá giảm nhẹ

tăng giá lên tới 2 con số


Khủng hoảng trung gian
Là cuộc khủng hoảng nhẹ xảy ra giữa hai cuộc khủng hoảng lớn

KH
1948-1949

KH
1957- 1958
KH
1953
-1954

KH
1960
-1961
KH
1969 1970

Khủng hoảng cơ cấu
Là cuộc khủng hoảng xảy ra trong từng ngành, lĩnh vực riêng biệt

Khủnghoảng
hoảngtài
dầu
mỏ năm
năm 2008
1973
Khủng
chính


Nguyên
nhân
khủng
hoảng
cơ cấu
Một , tác động
của cách
mạng khoa
học công nghệ
Hai , sau chiến tranh các nước lạc hậu giành được độc l
ập ở
những mức độ khác nhau  tìm cách thoát khỏi sự
phụ thuộc các nước tư bản
Ba, sự tăng cường điều tiết của nhà nước tư bản độc qu
yền

Dấu hiệu nhận biết tiêu điều và phồn
thịnh không rõ ràng
Là hệ quả tất yếu của sự xuất hiện khủng hoảng cơ
cấu , khủng hoảng trung gian .
KH trung
gian
KH cơ cấu

Giảm biên độ
dao động của
chu kỳ tái sản
xuất

Khó phân định
ranh giới tiêu
điều, phồn
thịnh


Một số cuộc khủng hoảng
kinh tế tư bản


Đại khủng hoảng 1929 -1933
Thời gian : Tháng 9/1929 cuộc khủng hoảng bắt
đầu từ Mỹ.
Nguyên nhân : Sản xuất quá ồ ạt  khủng hoảng thừa
Hậu quả

11500
xí nghiệp
lớn
nhỏ
sản
Sản
lượng
công
nghiệp
Mỹphá
giảm
50%
Hàng
chục
triệu
người
thất
nghiệp
Nông
nghiệp
bị ảnh
hưởng
mạnh
mẽ

Phố Wall tháng 10/1929


Cuộc khủng hoảng hoảng dầu mỏ 1973
Thời gian : Diễn ra từ ngày 17/10/1973

Nguyên nhân
Hậu quả
NGỪNG CUNG
CẤP

Nhằm trừng phạt cho sự ủng hộ của nhóm này đối với Israel
trong cuộc xung đột giữa
Israel
và giá
liên
quân
Ai Cập
Syria
Năm
1974
dầu
mỏ
:cầu
12- USD/thùng
Lạm
phát
toàn


Cuộc khủng hoảng tài chính châu Á 1997
Thời gian : Bắt đầu từ Thái Lan năm 1997
Nguyên nhân: Nền tảng kinh tế vĩ mô yếu kém .
Các dòng vốn nước ngoài kéo vào .
Hậu quả:

Mất
tình
giáở trị
Thái
Lan
tệ
GDP các Biểu
nước
châu
Á tiền
giảm


Cuộc khủng hoảng tài chính thế giới
2007 - 2009


Nguyên nhân

Bong bóng
vỡ nợ 2005

Người đầu tư nhà ở

Biến động giá nhà trong thời kỳ bong bóng thị trường nhà ở