BÀI TẬP KHÚC XẠ VÀ PHẢN XẠ TOÀN PHẦN VẬT LÝ 11

KHÚC XẠ ÁNH SÁNG
DẠNG 1: XÁC ĐỊNH CÁC ĐẠI LƯỢNG CƠ BẢN
1. Xác định góc khúc xạ: n1sini = n2sinr

i
r

n1

n1

n2

n2

n1 < n2

n1

i
r

n2

i=0
r=0

n1 > n2

2. Xác định góc lệch giữa tia khúc xạ và tia tới: D

=i-r

n1

i
r

D

n2

n1 < n2
3. Xác định sự biến đổi góc khúc xạ theo góc tới:
 Nếu ánh sáng truyền từ môi trường có chiết suất lớn (chiết quang hơn) sang môi trường có chiết suất
nhỏ(chiết quang kém) thì: góc tới tăng k lần thì góc khúc xạ tăng nhiều hơn k lần (nlớn

sang nnhỏ).
 Nếu ánh sáng truyền từ môi trường có chiết suất nhỏ (chiết quang kém) sang môi trường có chiết suất
lớn (chiết quang hơn) thì: góc tới tăng k lần thì góc khúc xạ tăng ít hơn k lần (nnhỏ sang

nlớn).
4. Xác định chiết suất tuyệt đối, chiết suất tỉ đối:
 Chiết suất tuyệt đối: n =

c
> 1 ; v là tốc độ truyền ánh sáng trong môi trường
v

 Chiết suất tuyệt đối của một môi trường cho biết tốc độ truyền ánh sáng trong môi trường đó nhỏ hơn
trong chân không n lần

n 
n 21 = 2 
n1 
1
 Chiết suất tỉ đối:
 ⇒ n 21 =
n
n12
n 21 = 1 
n 2 
5. Xác định tốc độ truyền ánh sáng trong môi trường: v =
⇒

c
n

n1 v 2
=
n 2 v1

Tốc độ truyền ánh sáng trong môi trường tỉ lệ nghịch với chiết suất tuyệt đối.


DẠNG 2: ẢNH CỦA VẬT QUA LƯỠNG CHẤT PHẲNG
(Ảnh của một vật là giao điểm của các tia khúc xạ)
'

1. Ảnh của hòn sỏi (con cá) dưới đáy hồ: SS =

(n-1)h

; SI = h:độ sâu của hồ.
n
IJ = SI.tani 
tani S'I SI - SS'
SS'
=
=
=1⇒
IJ = SI'.tanr  tanr SI
SI
SI

I
r
S’•
i
S•


sini ≈ tani 

tani 1
sinr ≈ tanr  ⇒
=
tanr n

sini
1

=

sinr
n 
SS' 1
1
(n-1)SI
(n-1)h
⇒1 = ⇒ SS' = (1- )SI =
=
SI n
n
n
n

r

J
i

n

2. Ảnh của vật trên mặt nước:
IJ = SI.tani 
tani S'I SI + SS'
SS'
=
=
=1+
⇒
IJ = SI'.tanr  tanr SI
SI

SI

S’ •


sini ≈ tani 

tani
sinr ≈ tanr  ⇒
=n
tanr

sini
=n 
sinr

SS'
⇒1 +
=n
SI
⇒ SS' = (n -1)SI

r
S •
i
I

i
J
r

n
S

•

DẠNG 3: ẢNH CỦA MỘT VẬT QUA BẢN MẶT SONG
SONG CÓ BỀ DÀY e
 Tia ló ra khỏi bản mặt JR luôn song song với tia tới SI.
 Khoảng cách giữa vật và ảnh:

SS' =

(n-1)e
n

Với e là bề dày và n là chiết suất của bản mặt.
 Khoảng cách giữa tia ló và tia tới:

b = IJ.sin (i - r) hoặc b = SS’.sini

i

S’ •

I
b

n

r

e

i

r
K i-r

 Độ dời ngang của tia sáng qua bản mặt:

HJ = etanr

J
H

i
R