SKKN Một số biện pháp giúp học sinh lớp 3 làm tốt bài Tập làm văn viết

sở giáo dục V đào tạo H NI

M SKKN


SNG KIN KINH NGHIM
MộT Số BIệN PHáP GIúP HọC SINH LớP 3
LàM TèT BµI TËP LµM V¡N VIÕT
---------------*****--------------

Mơn : TiÕng ViƯt
Cấp : Tiểu học

NĂM HỌC: 2015 - 2016


MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT
A – MỞ ĐẦU

I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI :
Trong những năm gần đây, Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm đến sự
nghiệp giáo dục. Nghị quyết Trung ương 8 đã khẳng định "Phải thực sự coi giáo
dục là quốc sách hàng đầu, đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho sự phát triển".
Chính vì thế giáo dục ln được coi trọng và được đưa lên hàng đầu. Việc đổi
mới chương trình giáo dục phổ thông, đổi mới phương pháp giảng dạy được coi
trọng. Vì vậy làm thế nào để nâng cao chất lượng giáo dục thì những nhà giáo
dục, các cấp, các ngành ln trăn trở, suy nghĩ để tìm ra những giải pháp hay
nhất, phù hợp nhất nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục.
Tiểu học là cấp học đầu tiên, là ngưỡng cửa tri thức của mỗi người. Ở
bậc học này, trẻ làm quen tiếp cận với việc học để chiểm lĩnh tri thức. Trang đời
tuổi thơ của các em được mở ra một trang mới để ghi nhận những luồng kiến

thức mới phong phú và đa dạng. Mỗi môn học có nhiệm vụ riêng, có hướng giáo
dục tri thức riêng, tác động qua lại lẫn nhau tạo nên nền tảng vững vàng cho các
cấp học sau. Trong các môn học thì mơn Tiếng Việt rất quan trọng, đóng vai trị
là nền tảng giúp trẻ học tốt các môn học khác, là chìa khóa vạn năng để mở cửa
kho tàng tri thức bí ẩn giúp trẻ học tập tốt và tồn diện.
Trong mơn Tiếng Việt thì phân mơn Tập làm văn dạy các quy tắc, rèn kĩ
năng sản sinh ra văn bản dưới hai hình thức nói và viết. Tập làm văn là tập sử
dụng ngôn ngữ văn tự để phản ánh hiện thực. Qua tiết Tập làm văn học sinh có
khả năng xây dựng một văn bản, biểu hiện tư tưởng tình cảm của mình theo yêu
cầu của những đề bài nhất định sao cho đúng cho hay. Đây là phân mơn thực
hành có tính chất tổng hợp và sáng tạo, tích hợp các phân mơn khác. Vậy người
giáo viên làm sao để dạy hiệu quả như mong muốn. Qua thực tế giảng dạy tôi
thấy để dạy tốt phân môn Tập làm văn không phải là dễ, nhất là dạng bài luyện
kĩ năng viết một đoạn văn theo yêu cầu. Trong quá trình tham gia các hoạt động
học tập do đặc điểm học sinh nhỏ tuổi, với vốn kiến thức còn hạn chế nên vốn từ
còn nghèo nàn, diễn đạt lủng củng, chưa biết dùng dấu câu, sắp xếp ý văn lộn
xộn…, các em chưa hình dung cách viết như thế nào, nếu cần phải viết thì hầu
như phải có sự giúp đỡ của người lớn. Nhiều phụ huynh than phiền rằng con tôi
không biết làm văn như thế nào? Chúng tôi rất vất vả khi các con làm quen vi
Tập làm văn ... Nu bt buc phi núi, vit các em thường đọc lại bài viết đã
chuẩn bị trước. Do đó giờ dạy thường khơng đạt hiệu quả cao. Từ thực tiễn
1/18


MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT

nhưng vậy tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp giúp học sinh
lớp 3 làm tốt bài Tập làm văn viết”
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
- Tìm ra những khó khăn trong dạy Tập làm văn viết ở lớp 3.

- Nghiên cứu nội dung chương trình sách giáo khoa và hình thức luyện tập
(dạy và học) trong giờ Tập làm văn ở lớp 3.
- Đưa ra một số biện pháp dạy Tập làm văn viết cho học sinh lớp 3.
- Rút ra bài học cho bản thân.
III. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
- Phương pháp trực quan, quan sát thông qua dự giờ, giảng dạy.
- Phương pháp thực hành giao tiếp, rèn kĩ năng nghe - nói - đọc - viết.
- Phương pháp giảng giải.
- Phương pháp dạy học cá nhân.
- Phương pháp thảo luận nhóm.
- Phương pháp đàm thoại.
- Phương pháp làm việc với sách giáo khoa và tài liệu.
- Phương pháp kiểm tra đối chứng tổng kết kinh nghiệm.
IV. PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
- Đối tượng nghiên cứu: Học sinh khối lớp 3.
- Phạm vi đề tài: Tìm hiểu việc dạy - học phân môn Tập làm văn lớp 3,
nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy bài Tập làm văn viết cho học sinh lớp 3, giúp
học sinh học tốt các môn học khác trong chương trình giáo dục bậc Tiểu học.
V. KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU:
- Thời gian nghiên cứu từ tháng 9 năm 2015 đến tháng 4 năm 2016.

2/18


MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT

B- NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN:
Mục tiêu của mơn Tiếng Việt tiểu học nói chung là bước đầu dạy cho học
sinh nhận biết những tri thức sơ giản cần thiết bao gồm: ngữ âm, chữ viết, từ

ngữ, chính tả … Mơn Tiếng Việt lớp 3 nói riêng là hình thành và phát triển ở
học sinh các kĩ năng sử dụng Tiếng Việt (đọc, viết, nghe, nói) để học tập và giao
tiếp. Thơng qua việc dạy và học Tiếng Việt, góp phần rèn luyện thao tác tư duy.
Cung cấp những kiến thức sơ giản về Tiếng Việt và những hiểu biết ban đầu về
xã hội, tự nhiên, con người, về văn hóa, văn học.
Tập làm văn là một trong phân môn rất quan trọng của mơn Tiếng Việt.
Phân mơn này địi hỏi học sinh phải vận dụng những kiến thức kĩ năng tổng hợp
từ nhiều phân môn khác. Để làm được một bài văn học sinh phải vận dụng cả
bốn kĩ năng (đọc, viết, nghe, nói), vận dụng những kiến thức tổng hợp về Tiếng
Việt, về cuộc sống thực tiễn. Phân môn Tập làm văn rèn luyện cho học sinh các
kĩ năng tạo lập văn bản, dạy học sinh sử dụng tiếng Việt trong đời sống sinh
hoạt. Vì vậy Tập làm văn là phân mơn có tính tổng hợp, tồn diện và sáng tạo có
liên quan mật thiết với các phân môn khác và các mơn học khác. Chính vì vậy,
làm văn tốt sẽ giúp học sinh học tốt các môn học khác đồng thời giáo dục các
em những tình cảm lành mạnh, trong sáng, rèn luyện khả năng giao tiếp và góp
phần đắc lực vào việc giữ gìn, phát huy sự trong sáng, giàu đẹp của Tiếng Việt.
II. NỘI DUNG CÁC BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT LỚP 3:
*Chương trình dạy học Tập làm văn lớp 3 bao gồm 35 tiết/năm trong đó có các
tiết Tập làm văn viết như sau:
- Tuần 2: Viết đơn.
- Tuần 3: Kể về gia đình.
- Tuần 5: Tập tổ chức cuộc họp.
- Tuần 6: Kể lại buổi đầu em đi học.
- Tuần 8: Kể về người hàng xóm.
- Tuần 10: Tập viết thư và phong bì thư.
- Tuần 12: Nói, viết về cảnh đẹp đất nước.
- Tuần 13: Viết thư
- Tuần 15: Giới thiệu về tổ em.
- Tuần 17: Viết về thành thị nông thôn.
3/18

MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT

- Tuần 22: Nói, viết về người lao động trí óc.
- Tuần 23: Kể lại buổi biểu diễn nghệ thuật.
- Tuần 26: Kể về một ngày hội
- Tuần 29: Viết về một trận thi đấu thể thao. Bỏ và thay bằng Kể lại câu
chuyện Cuộc chạy đua trong rừng.
- Tuần 30: Viết thư
- Tuần 32: Nói, viết về bảo vệ mơi trường.
Như vậy chương trình học phân mơn Tập làm văn thì số lượng bài văn
viết chiếm 16/35 tiết trong cả năm học
Bài văn viết học sinh luyện tập dưới các hình thức: Điền vào giấy tờ in
sẵn, viết đơn, tập viết thư và phong bì thư, viết một đoạn văn theo yêu cầu ...
Các bài tập viết đa dạng về hình thức và phong phú về nội dung địi hỏi học sinh
có vốn hiểu biết về nhiều lĩnh vực. Có thể nói một số bài u cầu rất khó, nội
dung hồn tồn xa lạ đối với trẻ 8 - 9 tuổi như kể về ngày hội, kể về cảnh đẹp
đất nước, …Trong khi đó thời lượng để hướng dẫn cho trẻ quá ngắn ngủi, có
những bài chỉ phân bố trong 1 tiết học.
III. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ:
1. Thuận lợi:
+ Giáo viên:
Giáo viên luôn không ngừng học hỏi, cải tiến phương pháp dạy học phù
hợp với mục tiêu dạy và học để dẫn dắt rèn luyện học sinh thực hành những bài
văn nói - viết một cách độc lập, sáng tạo.
- Giáo viên luôn quan tâm, chăm chút học sinh trong từng tiết học, động
viên khuyến khích và khơi gợi học sinh trí tưởng tượng.
- Nghiên cứu kĩ kế hoạch bài dạy để lựa chọn và tổ chức những hình thức
luyện tập sao cho phù hợp với đối tượng học sinh.

- Chú trọng rèn kĩ năng nói cho học sinh vì học sinh nói tốt sẽ trình bày
bài viết tốt.
- Qua sự chỉ đạo chuyên môn của trường, của tổ chuyên môn giúp giáo
viên đi đúng nội dung, chương trình phân mơn Tập làm văn.
- Bồi dưỡng chuyên môn qua các tiết dạy chuyên đề, các cuộc thi.

4/18


MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT

- Qua các phương tiện thông tin đại chúng: xem đài, đọc sách báo, tài liệu,
internet … giáo viên được tiếp cận, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm rộng rãi, từ
nhiều luồng một cách cập nhật và thường xuyên.
+ Học sinh:
- Ở lứa tuổi học sinh lớp 3, các em rất năng động, ham học, ham tìm tịi
khám phá kiến thức.
- Nội dung chương trình mơn Tiếng Việt nói chung và phân mơn Tập làm
văn nói riêng rất phong phú; kênh hình Sách giáo khoa được trình bày đẹp, phù
hợp tâm sinh lí lứa tuổi các em.
- Học sinh đã được làm quen môi trường học tập, được trang bị một khối
lượng kiến thức nhất định đặc biệt là kĩ năng giao tiếp, kĩ năng tạo lập văn bản,
kể chuyện, miêu tả từ các lớp dưới. Đây là cơ sở giúp các em học tốt phân mơn
Tập làm văn lớp 3.
2.Khó khăn:
+ Đối với Giáo viên:
- Nhiều giáo viên đầu tư cho bài dạy chưa sâu nên hiệu quả dạy học phân
môn Tập làm văn chưa cao.
- Một số bài trong chương trình đề ra chưa gần gũi với học sinh .
- Trang bị cơ sở vật chất phần nào chưa đáp ứng được nhu cầu học tập,

giảng dạy của giáo viên, dụng cụ trực quan thiếu, một số bài cần có tranh ảnh, tư
liệu minh họa thì khơng có nên giáo viên phải dùng lời để mô tả một cách trừu
tượng dẫn đến học sinh khơng hiểu, khơng khơng hình dung nổi vấn đề vì vậy
cũng ảnh hưởng đến hiệu quả giờ dạy.
+ Đối với học sinh:
- Do đặc điểm tâm sinh lý của học sinh lớp 3, lứa tuổi dễ nhớ nhưng cũng
mau quên, mức độ tập trung thực hiện các yêu cầu của bài học chưa cao.
- Kiến thức về cuộc sống thực tế của học sinh còn hạn chế, vốn từ vựng
còn nghèo nàn. Các em chưa nắm vững cách sử dụng dấu câu, sử dụng hình ảnh
gợi tả, các biện pháp nghệ thuật so sánh hay nhân hóa để câu văn hay hơn, sinh
động hơn.
- Một số học sinh lười suy nghĩ, quen ỷ lại văn mẫu, trông chờ vào sự
giúp đỡ của bố mẹ, cô giáo, gia sư … nên áp dụng một cách máy móc văn mẫu,
học thuộc văn. Phần lớn học sinh dùng luôn lời cô hướng dẫn để viết bài của
mình dẫn đến khả năng tư duy kém.
5/18


MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT

Từ thực trạng của việc dạy Tập làm văn như vậy nên là một giáo viên trực
tiếp đứng lớp giảng dạy tôi luôn trăn trở, suy nghĩ, tìm tịi làm thế nào để nâng
cao hiệu quả bài Tập làm văn viết cho học sinh lớp 3.
3. Khảo sát chất lượng làm bài Tập làm văn viết của học sinh.
* Tôi đã tiến hành khảo sát chất lượng làm bài Tập làm văn viết của học
sinh lớp tôi qua bài Tập làm văn tuần 6: Kể lại buổi đầu đi học.
Qua một tiết dạy thử nghiệm với 15 phút kể lại buổi đầu đi học và 20
phút dành cho học sinh viết lại những điều em vừa kể thành một đoạn văn ngắn
(Từ 5 đến 7 câu). Tôi thu bài chấm và thống kê kết quả như sau:
BẢNG 1

Lớp

3D

Sĩ số

63

Bài văn thiếu
ý, câu văn sơ
sài, sai dấu câu

Chưa biết
dùng từ, diễn
đạt

Bài văn đủ ý,
diễn đạt lưu
loát

Bài văn đủ ý,
câu văn hay,
sinh động

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

13

20,6

19

30,2

24

38,1

7

11,1

Sau khi chấm bài tôi nhận thấy nhiều học sinh bài làm giống nhau, có
nhiều bài như văn mẫu. Các em cịn mắc lỗi chính tả, dùng dấu câu sai, các câu
chưa có sự liên kết nên đơn điệu khô khan và đặc biệt là lỗi do lặp từ nhiều.

Nhiều bài viết chưa biết dùng từ, diễn đạt, câu rời rạc, thiếu logic, chưa biết sử
dụng hình ảnh gợi tả và các biện pháp nghệ thuật khi viết bài.
Từ thực trạng trên và kinh nghiệm của bản thân, tôi đưa ra một số biện
pháp để giúp học sinh lớp 3 làm tốt bài Tập làm văn viết.
IV. MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM
VĂN VIẾT:
1. Trang bị kiến thức cho học sinh
Với thể loại văn viết trong phân môn Tập làm văn lớp 3, học sinh được
rèn luyện kĩ năng viết dựa trên những gợi ý ở sách giáo khoa và viết một đoạn
văn ngắn khoảng 5 đến 6 câu ở học kì 1, 7 đến 10 câu ở học kì 2 với các chủ đề:
nói về q hương, gia đình, người lao động, kể vể lễ hội, bảo vệ mơi trường…
Do khả năng tư duy của học sinh cịn hạn chế, óc quan sát, trí tưởng tượng
khơng phong phú lại chưa chịu khó rèn luyện, nên đa số các em chỉ biết trình
6/18


MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT

bày đoạn văn theo nội dung đã gợi ý. Từ đó bài văn nói - viết nghèo nàn về ý,
gị ép, thiếu sự hồn nhiên.
Ví dụ: “Kể lại việc em đã làm để bảo vệ môi trường”, các em chỉ kể “Trên
đường đi học, em thấy một cây xanh còn non bị ngã, em đỡ cho cây đứng dậy.
Trưa tan học về thấy cây xanh tốt, em rất vui mừng vì đã bảo vệ mơi trường”.
Bên cạnh đó, đơi lúc các em cịn trình bày thiếu chính xác do ít kiến thức về vốn
sống. Vì vậy giáo viên cần giúp các em trang bị vốn kiến thức cơ bản cần thiết
cho mỗi tiết học. Khi dạy các phân mơn: Tập đọc, Chính tả, Tập viết, Luyện từ
và câu … có nội dung phù hợp tiết Tập làm văn sắp học, giáo viên cần dặn dò
hướng dẫn học sinh quan sát tìm hiểu kĩ đối tượng cần nói đến và ghi chép cụ
thể hình ảnh, hoạt động ấy vào sổ tay; với những sự việc hoặc hoạt động các em
không được chứng kiến hoặc tham gia, giáo viên khuyến khích các em quan sát

qua tranh ảnh, sách báo, trên tivi,… hoặc hỏi những người thân hay trao đổi với
bạn bè. Khi được trang bị những kiến thức cơ bản như thế, học sinh sẽ có những
ý tưởng độc lập từ đó các em có thể trình bày được bài văn chân thực, sinh động
và sáng tạo. Trong việc trang bị kiến thức cho học sinh, giáo viên không nên áp
đặt các em vào một khuôn mẫu nhất định như chỉ định học sinh phải quan sát
một bức tranh, một sự vật, con người hay một công việc cụ thể như thế sẽ hạn
chế khả năng sáng tạo của các em. Vì vậy, với bất cứ một đề tài nào của một tiết
Tập làm văn, giáo viên cần cho học sinh liên hệ mở rộng để các em phát huy
được năng lực sáng tạo trong bài văn của mình.
2. Ln chú trọng “tích hợp - lồng ghép” khi dạy Tập làm văn lớp 3.
Khi làm văn, việc sử dụng và mở rộng vốn từ của còn nhiều hạn chế, các
em chưa chú ý cách sử dụng từ hoặc trau chuốt thế nào cho từ đó hay hơn trong
câu văn. Có một số từ do được nghe và nói trong sinh hoạt hằng ngày thành
quen thuộc, các em vẫn sử dụng trong bài văn của mình. Như vậy, để khắc phục
những hạn chế trên, giáo viên cần hiểu rõ tính tích hợp kiến thức giữa các phân
mơn Tiếng Việt như: Tập đọc, Kể chuyện, Chính tả, Luyện từ và câu, Tập
viết,… để giảng dạy và tạo đà cho học sinh học tập tốt phân môn Tập Làm Văn.
VD: Trong quá trình rèn đọc, khai thác nội dung các bài học chủ đề Cộng
đồng cung cấp cho học sinh vốn từ , những câu văn có hình ảnh về chủ đề Cộng
đồng.
Cụ thể khi dạy bài Tập đọc- Kể chuyện các em nhỏ và cụ già ở tuần 8
giáo viên khai thác nội dung bài theo hệ thống câu hỏi giúp học sinh bày tỏ được
7/18


MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT

thái độ, tình cảm, ý kiến nhận xét, đánh giá của mình về nội dung bài học. Học
sinh nhận xét câu trả lời của bạn để rút ra câu trả lời đúng nhất phù hợp với tình
huống đó, và tạo cho học sinh cách ứng xử hay.

Qua câu trả lời của học sinh, giáo viên giúp các em khi viết các đoạn văn
kể về những người thân hoặc người hàng xóm được đủ ý, đoạn văn toát lên được
nội dung: Con người phải biết yêu thương nhau, sự quan tâm chia sẻ của những
người xung quanh.
Cùng với chủ đề này thì phân mơn Luyện từ và câu tuần 8 cũng cung cấp
cho học sinh vốn từ về chủ đề cộng đồng qua hệ thống các bài tập, cụ thể như:
Bài 1: Sắp xếp những từ vào ô trống trong bảng phân loại sau:cộng đồng,
cộng tác, đồng bào, đồng đội, đồng tâm, đồng hương. Giáo viên giúp các em
hiểu nghĩa các từ trên và sắp xếp vào các nhóm từ:
Nhóm 1: Những người trong cộng đồng.
Nhóm 2: Thái độ hoạt động trong cộng đồng.
Từ việc hiểu nghĩa ở bài tập 1, học sinh hiểu ý nghĩa các thành ngữ ở bài
tập 2 và bày tỏ thái độ tán thành hay không tán thành thái độ ứng xử trong cộng
đồng thể hiện trong các thành ngữ đó.
Qua tiết Luyện từ và câu học sinh biết vận dụng những câu thành ngữ về
thái độ ứng xử trong cộng đồng khi làm văn.
Ở phân mơn Chính tả tuần 8 các em cũng được luyện viết các bài trong
chủ đề Cộng đồng. Khi viết đoạn văn học sinh rèn viết chính tả, cách sử dụng
các dấu câu, học sinh vận dụng cái hay, cái đẹp của ngôn từ trong đoạn văn để
thể hiện tình cảm, thái độ đánh giá trong từng bài văn cụ thể của chính các em.
Tương tự ở phân môn Tập viết tuần 8 các em được làm quen với các thành ngữ,
tục ngữ về chủ đề Cộng đồng như luyện viết câu ứng dụng: “Khôn ngoan đối
đáp người ngoài, gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau”.
Xuất phát từ các phân môn: Tập đọc, Luyện từ và câu, Chính tả, Tập viết
xoay quanh chủ đề Cộng đồng, học sinh biết “Kể về người hàng xóm mà em yêu
mến” (TLV lớp 3 tuần 8) và viết được đoạn văn hồn chỉnh, thể hiện tình cảm,
thái độ đánh giá đối với người hàng xóm qua việc sử dụng từ ngữ, câu văn có
hình ảnh.
Các phân mơn: Luyện từ và câu, Chính tả, Tập đọc,…đều nhằm mục đích
giúp học sinh có kĩ năng hình thành văn bản. Do đó, giáo viên cần chú ý tích hợp

lồng ghép phương pháp đặc trưng khi dạy phân môn Tập làm văn lớp 3.
8/18


MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT

3. Dạy học theo quan điểm giao tiếp.
Dạy học theo quan điểm giao tiếp là hình thành cho học sinh kĩ năng diễn
đạt thơng qua các bài học, hình thành thói quen ứng xử trong giao tiếp hàng
ngày với thầy, cô, cha mẹ, bạn bè, và mọi người xung quanh.
Vận dụng phương pháp dạy học theo quan điểm này, giáo viên tạo cho
học sinh nhiều cơ hội thực hành, luyện tập. Qua giao tiếp giữa giáo viên với học
sinh, giữa học sinh với nhau (kể cho nhau nghe, hoạt động nhóm … ), học sinh
hào hứng tham gia vào các hoạt động học tập, tích cực sáng tạo trong làm văn.
Việc hình thành và rèn luyện các kĩ năng nghe, nói, đọc, viết cho học sinh thông
qua phân môn Tập làm văn đảm bảo đạt được hiệu quả tối ưu.
Ví dụ: Kể về một cảnh đẹp đất nước. Trước khi viết bài học sinh được kể
trong nhóm từ tranh ảnh tự sưu tầm và từ vốn hiểu biết của các em hoặc có vấn
đề cần trao đổi học sinh có thể tìm hiểu qua sự trợ giúp của giáo viên.
Vận dụng phượng pháp này vào tiết dạy tôi thấy các em đã thể hiện được
cảm xúc, khả năng cảm thụ văn học tốt hơn nên bài văn của các em hay và sinh
động hơn.
4. Tổ chức tốt việc quan sát, hướng dẫn học sinh cách dùng từ đặt câu khi
làm văn viết.
Với đặc điểm vốn từ còn hạn chế, nên học sinh lớp 3 gặp nhiều khó khăn
trong việc thực hành viết đoạn văn theo yêu cầu. Do vậy, giáo viên cần tổ chức
tốt hoạt động quan sát tranh ảnh từ đó rút ra những nét điển hình, điểm đặc trưng
của bức tranh (ảnh) liên quan đến bài viết.
Để làm tốt hoạt động này, trước hết giáo viên chú ý cho học sinh sử dụng
gợi ý trong sách giáo khoa làm điểm tựa rồi hướng dẫn các em lựa chọn, sử

dụng từ ngữ, hình ảnh diễn đạt sao cho đủ ý, đúng nghĩa, câu văn hay và giàu
hình ảnh.
Ví dụ: Dạy tập làm văn tuần 12. Tả cảnh đẹp biển Phan Thiết.
Bước 1: Học sinh quan sát tranh ảnh -> nêu nội dung tranh ( nói chi tiết
cảnh vật con người có trong tranh)
Bước 2: Dựa vào gợi ý và dữ liệu vừa quan sát học sinh đặt câu.
Bước 3: Học sinh nhận xét về cách dùng từ và diễn đạt của bạn. (Câu
chưa đúng, chưa hay giúp học sinh sửa)
Học sinh đặt câu: Giữa biển có cồn cát trắng.

9/18


MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT

Sửa: Nổi bật trên mặt nước trong xanh là cồn cát trắng tinh như một con
sị khổng lồ lấp lánh dưới ánh mặt trời.
Tơi nhận thấy khi giúp học sinh làm tốt việc quan sát tranh, dùng từ đặt
câu, câu văn của các em không chỉ đủ ý mà giàu hình ảnh hơn rất nhiều.
5. Sử dụng linh hoạt các hình thức hoạt động trong tiết dạy tập làm văn
theo hướng đổi mới.
Việc tổ chức tốt các hình thức dạy học nhằm cuốn hút học sinh vào các
hoạt động học tập một cách chủ động và tích cực. Giáo viên sử dụng các hình
thức tổ chức dạy học như: Học sinh thảo luận nhóm, đàm thoại với nhau hoặc
với chính các thầy cơ, hoặc hoạt động các nhân (độc thoại) về một vấn đề. Các
hình thức tổ chức hoạt động học có thể là: Đóng các hoạt cảnh, vận dụng các trò
chơi trong tiết học, các cuộc thi tiếp sức,…
Sau khi sử dụng các hình thức học tập trên, học sinh lĩnh hội kiến thức,
tích cực, tự giác, khơng khí học tập thoải mái khiến học sinh mạnh dạn, tự tin
khi nói. Các em dần có khả năng diễn đạt, phát biểu ý kiến, đánh giá trước đơng

người một cách lưu lốt, rành mạch, dễ hiểu.
6. Dạy học hướng vào học sinh và chú trọng các hình thức dạy học cá nhân.
Khi sử dụng hình thức học này, học sinh khơng phải chỉ tìm ra một câu
trả lời có sẵn mà phải đưa ra được câu trả lời dựa vào suy nghĩ và hiểu biết của
chính các em. Để trả lời được học sinh phải vận dụng những vốn tri thức, hiểu
biết phù hợp với vấn đề đặt ra trong câu hỏi rồi phân tích, sắp xếp đưa ra những
kết luận, phương án trả lời tốt nhất.
Ví dụ: Dạy Tập làm văn tuần 5: "Tập tổ chức cuộc họp".
- Học sinh chọn nội dung cuộc họp cho phù hợp.
- Xác định mục đích cuộc họp, nguyên nhân cuộc họp.
- Người điều hành cuộc họp thống nhất ý kiến, thống nhất phương án giải
quyết vấn đề, giao việc cho từng thành viên.
Như vậy, thông qua một số tiết Tập làm văn đã phát huy tính độc lập
sáng tạo của học sinh, giáo viên chỉ là người tổ chức, định hướng cho học sinh
làm bài.
7. Dạy học phối kết hợp các hoạt động ngoài giờ lên lớp.
Các hoạt động ngồi khố giúp học sinh có những hiểu biết ngồi kiến
thức được học trong chương trình chính khố. Do đó việc phối kết hợp với các
hoạt động ngồi giờ lên lớp rất cần thiết. Qua các hoạt động ngoài giờ, học sinh
10/18


MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT

được rèn luyện bằng nhiều hình thức khác nhau, có nội dung liên quan đến bài
học của các em. Giáo viên giảng dạy cần có sự phối kết hợp chặc chẽ với giáo
viên tổng phụ trách, thông qua các buổi chào cờ, các giờ sinh hoạt tập thể, các
buổi tham quan ngoại khóa. Tham gia hoạt động: làm báo tường, thi ca múa hát
tập thể, tập diễn các tiểu phẩm, thi kể chuyện - văn nghệ, đọc thơ, thi các mơn
năng khiếu.

Ví dụ: Thơng qua buổi lễ khai giảng học sinh có thể viết đoạn văn kể lại
cảm xúc, những kỉ niệm đẹp của các em về ngày đầu tiên đi học (Bài Tập làm
văn tuần 6)… Hay qua các buổi lễ kết nạp đội viên TNTP Hồ Chí Minh, giúp
các em viết tốt hơn đơn xin vào Đội…
Việc sử dụng linh hoạt các biện pháp nêu trên đã giúp tôi thực hiện tốt tiết
Tập làm văn viết. Nhưng để tiết học đạt hiệu quả tối ưu, khi lên lớp giáo viên
cần phải thực hiện các bước trong một tiết học như sau:
8. Với bất cứ đề bài Tập làm văn viết nào của học sinh giáo viên cần hướng
dẫn học sinh các bước như sau:
a. Tìm hiểu nội dung đề bài
a.1 Xác định rõ yêu cầu các bài tập
Ở mỗi đề bài Tập làm văn viết, giáo viên cần cho học sinh tự xác định rõ
yêu cầu các bài tập để khi thực hành các em sẽ không chệch hướng, đảm bảo
đúng nội dung đề bài.
Ví dụ: Viết một bức thư cho một bạn ở miền Nam (hoặc miền Trung) để
làm quen và hẹn bạn cùng thi đua học tốt.
Bước 1: Giáo viên cho học sinh đọc đề bài.
Bước 2: Yêu cầu học sinh xác định nội dung chính của bức thư và gạch
dưới nội dung đó.
Viết một bức thư ngắn cho một bạn ở miền Nam (hoặc miền Trung) để
làm quen và hẹn bạn cùng thi đua học tốt.
a.2 Nắm vững hệ thống câu hỏi gợi ý
Mỗi bài tập làm văn thường có câu hỏi gợi ý, các câu hỏi này sắp xếp hợp
lí như một dàn bài của một bài Tập làm văn; học sinh dựa vào gợi ý để luyện
nói, sau đó viết thành một đoạn văn ngắn. Giáo viên cần cho học sinh đọc toàn
bộ các câu gợi ý để hiểu rõ và nắm vững nội dung từng câu; từ đó giúp các em
trình bày đoạn văn rõ ràng, mạch lạc đủ ý, đúng từ, đúng ngữ pháp. Giúp học

11/18

MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT

sinh nắm vững nội dung từng câu hỏi gợi ý sẽ hạn chế được việc trình bày ý
trùng lặp, chồng chéo, khơng có sự liên kết giữa các ý với nhau trong đoạn văn.
a.3 Tìm hiểu các câu gợi ý
Trước khi học sinh thực hành bài tập luyện nói, giáo viên cần giúp các em
hiểu nghĩa của các từ ngữ có trong câu hỏi để học sinh hiểu và trình bày đúng
yêu cầu, các từ ngữ này có thể là các từ khó hoặc từ địa phương. Nếu là từ địa
phương, giáo viên có thể cho học sinh sử dụng từ địa phương mình để học sinh
làm bài dễ dàng hơn.
a.4 Chia thành nhiều câu gợi ý nhỏ
Trong các câu gợi ý có một số câu dài hoặc ngắn gọn khiến học sinh lúng
túng khi diễn đạt ý, do đó ý khơng trọn vẹn, bài văn thiếu sinh động sáng tạo.
Giáo viên cần chia thành nhiều câu gợi ý nhỏ để giúp các em có những ý tưởng
phong phú, hồn nhiên. Việc chia thành nhiều câu gợi ý nhỏ sẽ có nhiều học sinh
được rèn kĩ năng nói, giúp các em thêm tự tin và giáo viên dễ dàng sửa chữa sai
sót cho học sinh.
Như vậy qua hệ thống câu hỏi, giúp học sinh bày tỏ được thái độ, tình
cảm, ý kiến nhận xét đánh giá của mình về vấn đề nêu ra trong bài học. Song
song với q trình đó giáo viên cần hỏi ý kiến nhận xét của học sinh về câu trả
lời của bạn để học sinh rút ra được những câu trả lời đúng cách ứng xử hay.Từ
đó giúp học sinh mở rộng vốn từ, rèn lối diễn đạt mạch lạc, lơgíc, câu văn có
hình ảnh có cảm xúc. Trên cơ sở đó bài luyện nói của các em sẽ trơi chảy, sinh
động, giàu cảm xúc đồng thời hình thành cho các em cách ứng xử linh hoạt
trong cuộc sống.
b. Hướng dẫn tìm ý
Do đặc điểm tâm lí lứa tuổi nên đa số bài văn của học sinh lớp 3 có ý
tưởng chưa phong phú, sáng tạo, các em thường trình bày hạn hẹp trong khuôn
khổ nhất định. Giáo viên cần giúp các em tìm ý để thực hành một bài văn viết

hoàn chỉnh về nội dung với những ý tưởng trong sáng giàu hình ảnh và ngây thơ
chân thật. Để thực hiện được điều đó, giáo viên sẽ hướng dẫn học sinh một cách
chặt chẽ từ sự liên tưởng về các sự vật, các hoạt động. Từ đó học sinh dễ dàng
tìm ý và diễn đạt bài văn rõ ràng, mạch lạc hơn. Trong một tiết Tập làm văn với
một đề bài nào đó, học sinh có thể quên một số hình ảnh, sự việc… mà các em
đã quan sát hoặc tìm hiểu qua thực tế. Giáo viên khơi gợi cho học sinh nhớ lại
bằng những câu hỏi nhỏ có liên quan đến yêu cầu bài tập, phù hợp thực tế và
12/18


MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT

trình độ học sinh để các em dễ dàng diễn đạt. Nếu trong một bài tập làm văn,
học sinh chỉ biết diễn đạt nội dung bằng những gì đã quan sát; hoặc thực hành
một cách chính xác theo các gợi ý; bài làm như thế tuy đủ ý nhưng khơng có sức
hấp dẫn, lơi cuốn người đọc, người nghe. Vì vậy, với từng đề bài giáo viên nên
có những câu hỏi gợi ý, khuyến khích học sinh liên tưởng, tưởng tượng thêm
những chi tiết một cách tự nhiên, chân thật và hợp lí qua việc sử dụng các biện
pháp so sánh, nhân hoá, để từ đó học sinh biết trình bày bài văn giàu hình ảnh,
sinh động, sáng tạo.
c. Hướng dẫn diễn đạt
Như đã nói, do tâm lí lứa tuổi nên bài văn thực hành của học sinh lớp 3
tuy có ý tưởng, nhưng vẫn cịn nhiều sai sót về diễn đạt như: dùng từ chưa chính
xác, ý trùng lặp, các ý trong đoạn văn chưa liên kết nhau nên trình bày chưa rõ
ràng mạch lạc. Vì vậy, khi học sinh trình bày, giáo viên phải hết sức chú ý lắng
nghe, ghi nhận những ý tưởng hay, ý có sáng tạo của học sinh để khen ngợi;
đồng thời phát hiện những sai sót để sửa chữa. Giáo viên cần đặt ra tiêu chí nhận
xét thật cụ thể để học sinh làm cơ sở lắng nghe bạn trình bày; phát hiện những
từ, ý, câu hay của bạn để học hỏi và những hạn chế của bạn để góp ý, sửa sai.
d. Hướng dẫn sửa chữa từ và diễn đạt:

Trường hợp học sinh dùng từ chưa chính xác, các từ ngữ chưa phù hợp,
nghĩa từ chưa hay hoặc từ thơng dụng địa phương…
Ví dụ: „Thầy em rất chăm chỉ trong giảng dạy”, “Cô em thường vận quần
áo rất đẹp.”… khi học sinh phát hiện sai sót đó, giáo viên giúp các em sửa chữa
thay đổi từ phù hợp.
“Thầy em rất chăm chỉ trong giảng dạy” -> Thầy em tận tụy trong giảng dạy.
“Cô em thường vận quần áo rất đẹp.”-> Cô em thường mặc quần áo rất đẹp.
Đối với từ học sinh dùng trùng lặp nhiều lần trong một câu, ví dụ: “Chú
Hùng là bác sĩ. Chú Hùng rất tốt bụng. Chú Hùng luôn giúp em học bài…”, giáo
viên hướng dẫn học sinh lượt bớt từ hoặc dùng từ phù hợp để thay thế.
“Chú Hùng là bác sĩ. Chú rất tốt bụng, luôn giúp em học bài…”
e. Hướng dẫn sửa chữa đặt câu:
Học sinh nói viết câu chưa hay chưa đủ ý, giáo viên cần hướng dẫn học
sinh sửa chữa bổ sung ý vào cho đúng; câu dài dòng ý chưa rõ ràng mạch lạc cần
cho học sinh sửa sai lược bỏ ý thừa, ý trùng lặp. Giáo viên khuyến khích học
sinh tự sửa câu văn chưa hay của mình bằng những câu văn hay của bạn.
13/18


MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT

g. Hướng dẫn sửa chữa đoạn văn
Với mỗi chủ đề của bài tập làm văn nếu học sinh trình bày đủ nội dung
theo gợi ý đã cho thì bài văn của các em xem như hồn chỉnh. Nhưng để có một
đoạn văn mạch lạc rõ ràng, ý tưởng liên kết chặt chẽ nhau thu hút được người
đọc; giáo viên cần giúp các em biết viết đoạn văn có mở và kết đoạn, biết dùng
từ liên kết câu, dùng câu liên kết đoạn một cách hợp lí và sáng tạo. Khi kể về
một việc làm một hoạt động nào đó, giáo viên cần khuyến khích học sinh sử
dụng những từ liên kết câu thể hiện trình tự diễn biến của sự việc như: “Đầu
tiên”; “Tiếp theo”; “Sau đó”; “Cuối cùng”, "Thú vị nhất là", "Hấp dẫn nhất

là"…… để đoạn văn gắn kết chặt chẽ liên tục từng ý với nhau. Do đặc điểm lứa
tuổi và trình độ từng đối tượng học sinh không đồng đều nhau nên các em chưa
hiểu nhiều về từ, câu liên kết trong đoạn văn viết; vì vậy giáo viên cần hướng
dẫn bằng những gợi ý giản đơn dễ hiểu, có thể cho học sinh khá giỏi làm mẫu để
giúp các em trình bày tốt hơn đoạn văn viết của mình. Trong việc hướng dẫn học
sinh sửa chữa bài viết, giáo viên cần đưa ra tiêu chí đánh giá cụ thể giúp học
sinh phát hiện những đoạn văn hay, ý tưởng phong phú sáng tạo đồng thời phát
hiện những hạn chế còn vấp phải trong bài viết. Từ đó học sinh có sự suy nghĩ
để sửa chữa cách diễn đạt ý tưởng trong bài viết của mình một cách hợp lí và
sáng tạo.
V. THU THẬP DỮ LIỆU
Trong quá trình giảng dạy lớp 3D do tôi trực tiếp đứng lớp và chủ nhiệm,
tôi đã thực hiện các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng bài Tập làm văn viết cho
học sinh. Sau khi áp dụng trong khoảng thời gian từ tuần 6 đến tuần 26 tôi đã
kiểm tra thử nghiệm cho học sinh lớp 3D làm bài Tập làm văn với đề bài như sau:
Đề bài: "Trường, phường hoặc khu phố em năm nào cũng tổ chức ngày
hội Trung thu cho thiếu niên nhi đồng, em hãy viết đoạn văn kể về ngày hi
Trung thu m em nh nht."
Với cách dạy và việc sử dụng các ph-ơng pháp, biện pháp dạy học trong
suốt cả học kì 1 và đến giữa học kì 2 tôi đà khảo sát và phân loại -ợc các mức
độ về kĩ năng viết văn của học sinh. Kết quả thu đ-ợc nh- sau:

14/18


MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT

BẢNG 2

Lớp

3D

Sĩ số

63

Chưa biết
Bài văn thiếu ý,
dùng từ, diễn
câu văn sơ sài
đạt

Bài văn đủ ý,
diễn đạt lưu
loát

Bài văn đủ ý,
câu văn hay,
sinh động

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

4

6,3

12

19,1

33

52,4

14

22,2

VI. KẾT QUẢ
Qua quá trình nghiên cứu, thực hiện đề tài, việc dạy học phân môn Tập
làm văn ở lớp tôi chủ nhiệm đạt được kết quả khả quan: Học sinh mạnh dạn tự
tin hơn trong học tập, vốn từ của học sinh phong phú hơn, câu văn rõ ràng mạch
lạc và giàu hỡnh nh. Qua bảng tổng hợp trên tôi thấy: Chất l-ợng học tập của
lớp tôi dạy đà tiến bộ lên rõ rệt so với đầu học kì 1. Khi chấm bài tôi thấy các em
đều nắm vững yêu cầu của đề, viết đúng nội dung. Đặc biệt là kĩ năng dùng từ,

đặt câu, viết đủ các bộ phận trong câu. Mỗi ý có bộ phận chuyển ý, liên kết câu
nên đoạn văn trôi chảy mạch lạc. Các em đà có vốn từ nhất định, biết vận dụng
vốn từ đó trong khi viết văn. Các em đà mạnh dạn, tự tin, hăng hái phát biểu xây
dựng bài. Học sinh đ-ợc tự do diễn đạt những điều mình suy nghĩ, muốn nói.
Các em thích học môn tập làm văn hơn. Giờ học trở nên nhẹ nhàng, sôi nổi và
hào hứng hơn. Vì vậy chất l-ợng bài viết của học sinh đ-ợc nâng lªn. Phụ huynh
n tâm khi thấy con mình biết tìm hiểu đề, sắp xếp ý, dùng từ đặt câu và biết
làm văn.
Sau khi chấm bài, đối chiếu kết quả, tôi tổng hợp bảng thống kê chất
lượng bài tập làm văn viết của học sinh như sau:
BẢNG 3
TRƯỚC KHI THỬ NGHIỆM
Lớp

3D

Sĩ số Bài văn thiếu ý,
Chưa biết Bài văn đủ ý, Bài văn đủ ý,
câu văn sơ sài, dùng từ, diễn diễn đạt lưu câu văn hay,
sai dấu câu
đạt
loát
sinh động
63

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

13

20,6

19

30,2

24

38,1

7

11,1

15/18

MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT

SAU KHI THỬ NGHIỆM
Lớp Sĩ số Bài văn thiếu ý,
Chưa biết Bài văn đủ ý, Bài văn đủ ý,
câu văn sơ sài
dùng từ, diễn diễn đạt lưu câu văn hay,
đạt
lốt
sinh động
3D

63

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

4

6,3

12

19

33

52,3

14

22,2

Nhìn bảng tổng hợp tơi thấy sau khi dạy thử nghiệm các biện pháp giúp
học sinh làm tốt bài Tập làm văn viết ,tôi thấy số bài văn viết đủ ý , diễn đạt lưu
loát và biết sử dụng hình ảnh hay tăng lên rất nhiều so với cách dạy Tập làm văn
lớp 3 khi chưa thử nghiệm
Trong chương trình sách giáo khoa lớp 3, mỗi tiết Tập làm văn là một
hệ thống bài tập có tính định hướng, gợi mở, với nhiều dạng bài: Nghe -nói, nói
- viết, nghe - nói - viết … Vì vậy, khi áp dụng các biện pháp thử nghiệm giáo
viên vẫn bám sát mục đích, yêu cầu của tiết dạy, bài dạy nhưng linh hoạt, chủ
động trong cách tổ chức hoạt động dạy - học, các hình thức dạy học phù hợp,
phân bố thời gian hợp lý, vừa tránh được những nhược điểm nêu trên vừa tạo
được hứng thú học tập cho học sinh, giúp học sinh tham gia các hoạt động học
một cách hào hứng, tích cực, phát huy được tính tích cực, sáng tạo. Học sinh
biết viết thành đoạn văn với câu văn đúng, hay, biết sử dụng hình ảnh, từ ngữ
phù hợp. Như vậy, trong một tiết học, giáo viên nên vận dụng linh hoạt các hình

thức dạy học trong dạy Tập làm văn là nhiệm vụ cần thiết.

16/18


MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT

C- KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
I. KẾT LUẬN:
Qua q trình nghiên cứu đề tài, tơi nhận thấy vai trị và tầm quan
trọng của dạy mơn Tập làm văn. Thông qua thử nghiệm theo hướng trên, tơi đã
thu rất nhiều kinh nghiệm và có kết quả: học sinh thích thú hơn, mạnh dạn hơn,
vốn từ của học sinh phong phú hơn, câu văn giàu hình ảnh,… Nhờ thế tôi rút ra
được một số kinh nghiệm là:
Phương pháp dạy học Tập làm văn chủ yếu trong giai đoạn hiện nay là
phải hướng cho học sinh cách tự học sáng tạo tri thức, phần lớn là cho học sinh
tìm tịi, thực hành, luyện tập là chủ yếu.
Khơng nên dạy học một cách khuôn khổ như cách dạy và học lúc
trước, giáo viên phải tạo điều kiện tối đa cho học sinh phát huy khả năng của
mình mà khơng đi lệch hướng.
Cần lấy học sinh làm trung tâm cho hoạt động dạy và học, Người giáo
viên phải phối hợp nhiều phương pháp khác nhau như: hoạt động ngoài giờ lên
lớp, hoạt động ngoại khoá …
Cần phải chú trọng đến đặc điểm tâm sinh lý của học sinh ở từng vùng
miền khác nhau khi dạy phân môn Tập làm văn.
Dạy học Tập làm văn theo phương pháp tích hợp các phân môn trong môn
Tiếng Việt. Biết kết hợp mối quan hệ chặt chẽ về yêu cầu kiến thức phân môn
Tập làm văn của các khối lớp.
Trong giảng dạy giáo viên có đầu tư nghiên cứu sâu, phối hợp tổ chức
linh hoạt các hình thức và phương pháp dạy học theo hướng đổi mới.

Giáo viên có ý thức tự học tự rèn; tham khảo các tài liệu, tạp chí, văn bản
có liên quan đến chun mơn và các dạng bài khó.
- Tự bồi d-ỡng kiến thức, học hỏi bạn bè, đồng nghiệp để tích luỹ kinh
nghiệm áp dụng vào giảng dạy.
- Cần nghiên cứu kĩ bài để sử dụng các ph-ơng pháp và hình thức dạy học
sao cho phù hợp.
- Chú ý quan tâm tới khả năng t- duy, óc sáng tạo của học sinh trong mỗi
tiết học.
- Giáo viên biết khai thác vốn hiểu biết của học sinh thông qua các môn
học khác để giúp học sinh học tập làm văn thấy nhẹ nhàng hơn.

17/18


MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TT BI TP LM VN VIT

- Tạo không khí lớp học, gây hứng thú cho học sinh nhất là các học sinh
thích học môn văn, có năng khiếu văn.
II. NHNG KHUYẾN NGHỊ :
- Phòng Giáo dục và Đào tạo, nhà trường tổ chức các chuyên đề Tập
làm văn theo từng chủ đề cho giáo viên học hỏi, trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau.
- Trang bị thêm đồ dùng dạy học cho môn học.
- Giáo viên cần tổ chức, phối hợp linh hoạt các phương pháp và hình
thức dạy học theo hướng đổi mới.
Trên đây là một vài kinh nghiệm nhỏ của tôi để giúp học sinh lớp 3 làm
tốt bài Tập làm văn viết. Tơi rất mong sự đóng góp ý kiến của các đồng nghiệp
để tìm ra những biện pháp tốt nhất, hiệu quả nhất trong giảng dạy.

Hà Nội, ngày 30 tháng 3 năm 2016

Tụi xin cam oan õy là sáng kiến kinh nghiệm của mình viết khơng sao chép
của người khác .

18/18


MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT

MỤC LỤC
A – MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI : ............................................................................. 1
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU ...................................................................... 2
III. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: .......................................................... 2
IV. PHẠM VI NGHIÊN CỨU: ....................................................................... 2
V. KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU: .................................................................... 2
B- NỘI DUNG..................................................................................................... 3
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN:......................................................................................... 3
II. NỘI DUNG CÁC BÀI TẬP LÀM VĂN VIẾT LỚP 3:........................... 3
III. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ: ........................................................................ 4
1. Thuận lợi: ................................................................................................... 4
2.Khó khăn: .................................................................................................... 5
3. Khảo sát chất lượng làm bài Tập làm văn viết của học sinh...................... 6
IV. MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LÀM TỐT BÀI TẬP LÀM
VĂN VIẾT: ....................................................................................................... 6
1. Trang bị kiến thức cho học sinh ................................................................. 6
2. Ln chú trọng “tích hợp - lồng ghép” khi dạy Tập làm văn lớp 3. .......... 7
3. Dạy học theo quan điểm giao tiếp. ............................................................. 9
4. Tổ chức tốt việc quan sát, hướng dẫn học sinh cách dùng từ đặt câu khi
làm văn viết. ................................................................................................... 9
5. Sử dụng linh hoạt các hình thức hoạt động trong tiết dạy tập làm văn theo

hướng đổi mới. ............................................................................................. 10
6. Dạy học hướng vào học sinh và chú trọng các hình thức dạy học cá nhân.
...................................................................................................................... 10
7. Dạy học phối kết hợp các hoạt động ngoài giờ lên lớp. ........................... 10
8. Với bất cứ đề bài Tập làm văn viết nào của học sinh giáo viên cần hướng
dẫn học sinh các bước như sau: .................................................................... 11
V. THU THẬP DỮ LIỆU .............................................................................. 14
VI. KẾT QUẢ ................................................................................................. 15
C- KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .............................................................. 17
I. KẾT LUẬN: ............................................................................................... 17
II. NHỮNG KHUYẾN NGHỊ : .................................................................... 18


MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 3 LÀM TT BI TP LM VN VIT

Tài liệu tham khảo
1. Yêu cầu cơ bản về kiến thức và kĩ năng các lớp 1, 2, 3, 4
Bộ giáo dục - Đào tạo
2. Giải đáp 88 câu hỏi về giảng dạy tiếng Việt ở Tiểu học
Lê Hữu Tỉnh- Trần Mạnh H-ởng - NXBGD
3. Hỏi - Đáp về dạy Tiếng Việt 2
Nguyễn Minh Thuyết - NXBGD
4. Mét sè l-u ý khi d¹y tiÕng ViƯt ở Tiểu học
Sở giáo dục Hà Nội
5. SGK tiếng Việt 3
Trần Mạnh H-ởng - Lê Ph-ơng Nga - Trần Hoàng Tuý - NXBGD
6. Thiết kế bài giảng Tiếng Việt tập 1
Lê Thi Thu Huyền - Phạm Thị Thu Hà - NXB Hà
7. Thiết kế bài giảng Tiếng Việt 3 tập 2.
8. Tạp chí giáo dục.