Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh và các giải pháp nâng caohiệu quả hoạt động kinh doanh tại công ty TNHH mỹ phẩm pháp việt

i

B GIÁO D C VẨ ẨO T O
TR

NGă

I H C CÔNG NGH TP. HCM

KHOÁ LU N T T NGHI P

PHÂN TÍCH HI U QU HO Tă

NG KINH DOANH

VÀ GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU KINH DOANH
C A CÔNG TY TNHH M PH M PHÁP VI T

Ngành

: QU N TR KINH DOANH

Chuyên ngành : QU N TR KINH DOANH

Gi ng viên h

ng d n

: ThS. Tr n Th Trang

Sinh viên th c hi n

: Nguy nă ìnhăTr

MSSV: 1134011044

L p: 11VQT01

Thành ph H Chí Minh, n m 2016

ng


ii

L IăCAMă OAN
Tôi xin cam đoan đơy lƠ công trình nghiên c u c a riêng tôi vƠ đ
h

ng d n t n tình c a giáo viên h

c s

ng d n ThS. Tr n Th Trang. Các n i dung

nghiên c u, các s li u thu th p, k t qu trong đ tài này là trung th c và không
trùng v i b t k đ tài nghiên c u khoa h c nào.
Nh ng s li u trong các b ng bi u ph c v cho vi c phân tích, nh n xét,
đánh giá đ

c tôi thu th p t các ngu n khác nhau có ghi rõ trong ph n tài li u

tham kh o.
N u phát hi n có b t k s gian l n nào tôi xin hoàn toàn ch u trách nhi m.
Tp. H Chí Minh, ngày

tháng

n m 2016

Sinh viên th c t p

Nguy nă ìnhăTr

ng


iii

L I C Mă N
Nh ng n m tháng trên gi ng đ

ng đƣ qua, m t kho n th i gian dài và v t

v nh t là khoá h c v a làm v a h c càng v t v h n, nh ng bù l i trong th i gian
khó nh c đó c ng đƣ giúp em ti p thu đ

c nhi u ki n th c b ích v chuyên môn

c ng nh kinh nghi m s ng mà các th y cô đƣ t n tình chia s . Em xin đ
c m n chơn thƠnh đ n quý th y cô Tr

ng

cg il i

i h c Công Ngh Thành ph H Chí

Minh nói chung và các th y cô Khoa Qu n tr kinh doanh đƣ t n tình truy n đ t ki n
th c, kinh nghi m.
tình h

c bi t, em xin c m n cô giáo ThS. Tr n Th Trang đƣ nhi t

ng d n, góp ý ki n đ em hoàn thành khoá lu n t t nghi p này.
ng th i, em xin g i l i c m n đ n Ban Giám đ c và các anh ch em

trong Công ty TNHH M ph m Pháp Vi t, nh t là phòng Kinh doanh và phòng Tài
chính k toán đƣ t o đi u ki n thu n l i cho em đ

c thu th p s li u, tìm hi u tình

hình th c t t i công ty đ hoàn thành t t khoá lu n t t nghi p.
Và m t l n n a em xin chân thành c m n giáo viên h
Th Trang đƣ t n tình h

ng d n ThS. Tr n

ng d n em hoàn thành khoá lu n t t nghi p này.
Sinh viên

Nguy nă ìnhăTr

ng


iv
C NG HÒA XÃ H I CH NGH AăVI T NAM
c l p ậ T do ậ H nh phúc
---------

NH N XÉT C Aă

NăV TH C T P

H và tên sinh viên

: NGUY Nă ỊNHăTR

MSSV

: 1134011044

Khoá

: 2011 - 2016

NG

1. Th i gian th c t p:
................................................................................................................................

2. B ph n th c t p: Phòng kinh doanh.
................................................................................................................................
3. Tinh th n trách nhi m v i công vi c và ý th c ch p hành k lu t.
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
4. K t qu th c t p theo đ tài.
................................................................................................................................
................................................................................................................................
5. Nh n xét chung.
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
năv th c t p
Giámăđ c


v

NH N XÉT C AăGIỄOăVIểNăH
H và tên sinh viên

: NGUY Nă ỊNHăTR

MSSV

: 1134011044

Khoá

: 2011 - 2016

Nh n xét c aăgiáoăviênăh

NG D N

NG

ng d n th c t p:

...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
Giáoăviênăh

ng d n

ThS. Tr n Th Trang


vi

M CL C

L IM

U .............................................................................................................1

1.

Lý do ch n đ tài .............................................................................................1

2.

M c tiêu nghiên c u........................................................................................1

3.

it

ng và ph m vi nghiên c u. ..................................................................2

4.

Ph

ng pháp nghiên c u.................................................................................2

5.

K t c u c a đ tài. ...........................................................................................3

CH

NG 1: C S LÝ LU N V PHÂN TÍCH HO T KINH DOANH .............4

1.1.

Khái ni m, Ủ ngh a vƠ đ i t

ng c a phân tích ho t đ ng kinh doanh ..........4

1.1.1.

Khái ni m ....................................................................................................4

1.1.2.

ụ ngh a ........................................................................................................4

1.1.3.
1.2.

it

ng ....................................................................................................5

Khái quát v Doanh thu, Chi phí, L i nhu n và B ng báo cáo tài chính........5

1.2.1.

Khái ni m v Doanh thu .............................................................................5

1.2.2.

Khái ni m v Chi phí. .................................................................................6

1.2.3.

Khái ni m v L i nhu n. .............................................................................7

1.2.4.

Khái ni m v Báo cáo tài chính. .................................................................8

1.3.

Các ch tiêu l i nhu n......................................................................................9

1.3.1.

T su t l i nhu n trên doanh thu (ROS). ....................................................9

1.3.2.

T su t l i nhu n trên ngu n v n ch s h u (ROE). ..............................10

1.3.3.

T su t l i nhu n trên t ng tài s n (ROA). ...............................................10

1.4.

Các ch tiêu v kh n ng thanh toán. ............................................................11

1.4.1.

Kh n ng thanh toán n ng n h n. ............................................................11

1.4.2.

Kh n ng thanh toán nhanh. ......................................................................12

1.5.

Các t s qu n tr n .....................................................................................12

1.5.1.

T s n trên t ng tài s n (D/A). ..............................................................12

1.5.2.

T s n trên ngu n v n ch s h u (D/E)...............................................13

1.5.3.

T s n trên tài s n c đ nh. ....................................................................14

1.5.4.

T s kh n ng tr lãi vay .........................................................................14

TÓM T T CH

NG 1 ............................................................................................16

CH NG 2: PHÂN TÍCH HI U QU HO T
NG KINH DOANH C A
CÔNG TY TNHH M PH M PHÁP VI T............................................................17
2.1.

Gi i thi u t ng quát v Công ty TNHH M ph m Pháp Vi t ......................17

2.1.1.

L ch s hình thành và phát tri n ................................................................17

2.1.2.

Ch c n ng vƠ l nh v c ho t đ ng .............................................................17


vii
2.1.3.

S đ c c u t ch c .................................................................................18

2.1.4.

S n ph m: ..................................................................................................18

2.1.5.

H th ng phân ph i: ..................................................................................19
Phơn tích tình hình doanh thu qua 3 n m 2013 -2015. .................................19

2.2.
2.2.1.

Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v .................................................20

2.2.2.

Doanh thu t ho t đ ng tài chính ..............................................................21

2.2.3.

Doanh thu theo c c u dòng s n ph m .....................................................22
Phơn tích tình hình chi phí qua 3 n m 2013 -2015 .......................................27

2.3.
2.3.1.

Giá v n hàng bán ......................................................................................28

2.3.2.

Chi phí qu n lý doanh nghi p ...................................................................29

2.3.3.

Chi phí tài chính ........................................................................................30

2.3.4.

Chi phí khác ..............................................................................................31
Phân tích tình hình l i nhu n qua 3 n m 2013 - 2015 ..................................32

2.4.
2.4.1.

L i nhu n g p bán hàng và cung c p d ch v . ..........................................33

2.4.2.

L i nhu n thu n t ho t đ ng kinh doanh. ...............................................34

2.4.3.

Các nhân t

nh h

ng đ n l i nhu n.......................................................35

Phân tích các ch tiêu tƠi chính qua 3 n m 2013 - 2015 ...............................36

2.5.
2.5.1.

Nhóm ch tiêu l i nhu n ............................................................................36

2.5.1.1.

T su t l i nhu n trên doanh thu (ROS) ...........................................36

2.5.1.2.

T su t l i nhu n trên tài s n (ROA) ................................................37

2.5.1.3.

T su t l i nhu n trên v n ch s h u (ROE) ..................................38

2.5.2.

Nhóm các ch tiêu thanh toán. ...................................................................38

2.5.2.1.

T su t thanh toán ng n h n. ............................................................38

2.5.2.2.

T su t thanh toán nhanh. .................................................................40

2.5.3.

Nhóm ch tiêu hi u qu ho t đ ng. ...........................................................41

2.5.3.1.

Vòng quay hàng t n kho. ..................................................................41

2.5.3.2.

Vòng quay kho n ph i thu ................................................................42

2.6.

Nh n xét tình hình ho t đ ng kinh doanh. ....................................................42

2.6.1

u đi m. ....................................................................................................42

2.6.2

H n ch ......................................................................................................43

TÓM T T CH

NG 2 ............................................................................................45

CH NG 3: GI I PHÁP VÀ KI N NGH NH M NÂNG CAO HI U QU

KINH DOANH T I CÔNG TY TNHH M PH M PHÁP VI T. ........................46
3.1
3.2

nh h

ng phát tri n c a Công ty. ..............................................................46

M t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu kinh doanh. ................................47

3.2.1

Gi i pháp t ng ngu n v n ch s h u, gi m các kho n n vay. ..............47

3.2.2

Gi i pháp gi m chi phí vƠ t ng l i nhu n cho công ty. ............................48


viii
3.2.3

Gi i pháp qu n lý hàng t n kho. ...............................................................49

3.2.4

M t s gi i pháp khác ...............................................................................50

3.3

Ki n ngh .......................................................................................................51

3.3.1

Ki n ngh đ i v i Nhà n

3.3.2

Ki n ngh đ i v i Công ty .........................................................................51

TÓM T T CH

c ......................................................................51

NG 3 ............................................................................................53

K T LU N ...............................................................................................................54
TÀI LI U THAM KH O .........................................................................................55
PH L C ..................................................................................................................56
Ph l c A: T ng h p Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh ..................................56
Ph l c B: T ng h p B ng cơn đ i k toán ..............................................................57


ix

DANH M C CÁC KÝ HI U, CH

-

TNHH

: Trách nhi m h u h n.

-

DT

: Doanh thu

-

LN

: L i nhu n

-

VT

:

VI T T T

n v tính

-

ST

: S tuy t đ i

-

GVHB

: Giá v n hàng bán

-

CP

: Chi phí

-

KQH KD

: K t qu ho t đ ng kinh doanh

-

BH & CCDV

: Bán hàng và cung c p d ch v

-

GTT

: Giá tr tuy t đ i

-

%

: Giá tr t

ng đ i


x

DANH M C CÁC B NG S

D NG

B ng 2.1: B ng phân tích bi n đ ng doanh thu. .......................................................... 20
B ng 2.2: B ng phân tích bi n đ ng doanh thu theo dòng s n ph m.......................... 22
B ng 2.3: B ng phân tích bi n đ ng chi phí. ............................................................... 27
B ng 2.4: B ng phân tích bi n đ ng l i nhu n. ........................................................... 31
B ng 2.5: B ng phân tích các nhân t

nh h

ng đ n l i nhu n . .............................. 35

B ng 2.6: B ng phân tích t su t l i nhu n trên doanh thu . ...................................... 36
B ng 2.7: B ng phân tích t su t l i nhu n trên t ng tài s n . .................................... 37
B ng 2.8: B ng phân tích t su t l i nhu n trên v n ch s h u . .............................. 38
B ng 2.9: B ng phân tích t su t thanh toán ng n h n. .............................................. 39

B ng 2.10: B ng phân tích t su t thanh toán nhanh .................................................. 40
B ng 2.11: B ng phân tích vòng quay hàng t n kho ................................................... 41
B ng 2.12: B ng phân tích vòng quay kho n ph i thu . .............................................. 42


xi

DANH M CăCỄCăS ă

, HÌNH NH S

D NG

Bi u đ 2.1: S đ c c u t ch c Công ty .................................................................. 18
Bi u đ 2.2: Bi u đ phân tích bi n đ ng doanh thu . ................................................. 20
Bi u đ 2.3: Bi u đ phân tích doanh thu bán hàng và cung c p d ch v ................... 20
Bi u đ 2.4: Bi u đ phân tích doanh thu ho t đ ng tài chính .................................... 21
Bi u đ 2.5: Bi u đ phân tích bi n đ ng doanh thu theo dòng s n ph m . ............... 22
Bi u đ 2.6: Bi u đ phân tích doanh thu dòng s n ph m h tr đi u tr m n .......... 23
Bi u đ 2.7: Bi u đ phân tích doanh thu dòng s n ph m h tr đi u tr nám da ...... 24
Bi u đ 2.8: Bi u đ phân tích doanh thu dòng s n ph m ch ng n ng ....................... 25
Bi u đ 2.9: Bi u đ phân tích doanh thu dòng s n ph m h tr đi u tr da khô ....... 26
Bi u đ 2.10: Bi u đ phân tích bi n đ ng chi phí . .................................................... 28
Bi u đ 2.11: Bi u đ phân tích giá v n hàng bán ..................................................... 28
Bi u đ 2.12: Bi u đ phân tích chi phí qu n lý doanh nghi p ................................... 29
Bi u đ 2.13: Bi u đ phân tích chi phí tài chính ........................................................ 30
Bi u đ 2.14: Bi u đ phân tích chi phí khác ............................................................... 31
Bi u đ 2.15: Bi u đ phân tích bi n đ ng l i nhu n . ................................................ 33
Bi u đ 2.16: Bi u đ phân tích l i nhu n t bán hàng và cung c p d ch v ............. 33
Bi u đ 2.17: Bi u đ phân tích l i nhu n thu n t ho t đ ng kinh doanh ................ 34

1

L IM
1.

U

Lý do ch năđ tài
Kinh t th tr

ng v i tình hình c nh tranh ngày càng gay g t, đòi h i m i

ch th trong n n kinh t nói chung và các doanh nghi p th
bi t phát huy m i n l c v

ng m i nói riêng ph i

n lên, t o ch đ ng cho mình trên th

ng tr

ng đ có

th t n t i và phát tri n. Vì th , mu n t n t i và phát tri n đòi h i các doanh nghi p
ph i ho t đ ng kinh doanh có lãi.
Có th nói, đ có th t n t i b n v ng lâu dài và phát tri n t t các doanh
nghi p c n ph i th

ng xuyên phân tích tình hình ho t đ ng kinh doanh nh m đánh

giá đúng đ n m i ho t đ ng kinh doanh trong tr ng thái th c c a chúng. Trên c s
đó có nh ng bi n pháp h u hi u và l a ch n đ a ra quy t đ nh t i u ph

ng án

ho t đ ng kinh doanh.
Nh v y, n đ nh và phát tri n th tr

ng trên c s đ y m nh ho t đ ng

tiêu th hàng hoá là m t khâu h t s c quan tr ng, là m t yêu c u th
có tính ch t quy t đ nh t i s phát tri n c a m t doanh nghi p, lƠ con đ

ng xuyên và
ng c b n

đ nâng cao hi u qu kinh doanh, th c hi n các m c tiêu c a doanh nghi p.
Trong th i gian th c t p t i Công ty TNHH M ph m Pháp Vi t tôi đƣ l a
ch n đ tƠi: ẰPhơn tích hi u qu ho t đ ng kinh doanh và các gi i pháp nâng cao
hi u qu ho t đ ng kinh doanh t i Công ty TNHH M ph m Pháp Vi t.Ằ v i m c
đích đi sơu tìm hi u, nghiên c u quá trình ho t đ ng kinh doanh c a Công ty và
phân tích k các y u t

nh h

ng t i ho t đ ng kinh doanh, tiêu th s n ph m, t

đó đ a ra các gi i pháp nh m nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a Công ty.
2.

M c tiêu nghiên c u
 M c tiêu chung
o

Phân tích hi u qu ho t đ ng kinh doanh và nâng cao hi u qu kinh
doanh c a doanh nghi p. T đó, đ ra nh ng gi i pháp nh m phát huy u
đi m, kh c ph c nh ng h n ch đ nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh
doanh cho Công ty trong t

 M c tiêu c th

ng lai.


2
Phân tích hi u qu ho t đ ng kinh doanh thông qua phân tích Doanh thu,

o

Chi phí, L i nhu n và các ch tiêu tài chính c a Công ty qua 3 n m 2013
- 2015.
ra nh ng gi i pháp nh m phát huy nh ng u đi m, kh c ph c h n ch

o

đ nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh doanh cho Công ty trong t
iăt

3.

ng và ph m vi nghiên c u.

iăt



ng lai.

ng nghiên c u:

Hi u qu kinh doanh t i Công ty TNHH M Ph m Pháp Vi t.

o

 Ph m vi nghiên c u:
tƠi đ

o

c th c hi n t i Công ty TNHH M Ph m Pháp Vi t.

S li u nghiên c u trong đ tài đ

o

c l y trong B ng cơn đ i k toán và

Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh t n m 2013 đ n n m 2015.
4.

Ph

ngăphápănghiênăc u.

Nh ng ph

ng pháp đ

c s d ng xuyên su t trong quá trình nghiên c u ch

y u trong đ tài này là:
 Ph

ngăphápăth ngăkê: s d ng ph

li u th c p đ

ng pháp th ng kê đ th ng kê các d

c cung c p b i các phòng ch c n ng c a Công ty TNHH

M Ph m Pháp Vi t vƠ các ngu n thông tin khác s u t m trên internet.
 Ph

ngăphápăsoăsánh: S d ng ph

chi u các ch tiêu, các hi n t

n i dung, m t tính ch t t

ng pháp so sánh trong phơn tích lƠ đ i

ng kinh t đƣ đ

ng t đ xác đ nh xu h

cl

ng vƠ m c đ bi n đ ng

c a các ch tiêu đó. Nó cho phép chúng ta t ng h p đ
tách ra đ

c nh ng nét riêng c a các hi n t

c s đó đánh giá đ

ng hoá có cùng m t
c nh ng nét chung,

ng kinh t đ a ra so sánh, trên

c các m t phát tri n hay các m t kém phát tri n, hi u

qu hay kém hi u qu đ tìm các gi i pháp nh m qu n lỦ t i u trong m i
tr

ng h p c th .

o Soăsánhăs ătuy tăđ i: lƠ k t qu c a phép tr gi a tr s c a k phơn
tích so v i k g c, k t qu so sánh nƠy bi u hi n kh i l
c a các hi n t

ng kinh t .

ng, quy mô


3
o Soăsánhăs ăt

ngăđ i: lƠ t l ph n tr m c a ch tiêu k phơn tích v i

ch tiêu c s , th hi n t l c a s chênh l ch tuy t đ i so v i chi tiêu
g c, đ nói lên t c đ t ng tr
 Ph

ngăphápă

ng.

ăth ăvƠăBi uăđ : lƠ ph

ng pháp s d ng đ th vƠ bi u đ

đ phơn tích nh ng m i quan h , nh ng m c bi n đ ng c ng nh s
h
5.

nh

ng c a các chi tiêu phơn tích khác.

K t c u c aăđ tài.
K t c u c a đ tài g m 3 ch
 CH

NGă 1: C

S

ng nh sau:

LÝ LU N V PHÂN TÍCH HO T

NG KINH

DOANH.
 CH

NGă 2: PHÂN TÍCH HI U QU

HO T

NG KINH DOANH

C A CÔNG TY TNHH M PH M PHÁP VI T.
 CH

NGă 3: GI I PHÁP VÀ KI N NGH NH M NÂNG CAO HI U

QU KINH DOANH T I CÔNG TY TNHH M PH M PHÁP VI T


4

CH

NGă1:ăC ăS

LÝ LU N V PHÂN TÍCH HO T KINH DOANH

Khái ni m,ăỦăngh aăvƠăđ iăt

1.1.

ng c a phân tích ho tăđ ng kinh doanh

1.1.1. Khái ni m
Phân tích ho t đ ng kinh doanh là quá trình nghiên c u t t c các s v t,
hi n t

ng có liên quan tr c ti p, gián ti p đ n ho t đ ng kinh doanh c a doanh

nghi p. Quá trình phơn tích đ

c th c hi n qua quá trình quan sát th c t đ n thu

th p thông tin s li u, x lý các thông tin s li u đ ra đ nh h

ng ho t đ ng ti p

theo.
Phân tích ho t đ ng kinh doanh là quá trình nh n th c và c i t o ho t đ ng
kinh doanh m t cách t giác có ý th c, phù h p v i đi u ki n c th và phù h p v i
yêu c u kinh t khách quan.
Phân tích ho t đ ng kinh doanh đ

c hi u theo ngh a chung nh t là quá trình

nghiên c u, đ đánh giá toƠn b quá trình và k t qu ho t đ ng kinh doanh c a
doanh nghi p, nh m làm r ch t l
n ng c n đ

ng ho t đ ng kinh doanh và các ngu n ti m

c khai thác, trên c s đó đ ra các ph

ng án và gi i pháp nâng cao

hi u qu ho t đ ng kinh doanh t i doanh nghi p.
Phân tích ho t đ ng kinh doanh không ch d ng l i

vi c đánh giá k t qu

ho t đ ng kinh doanh thông qua các ch tiêu kinh t mƠ còn đi sâu vào nghiên c u
các nhân t

nh h

ng đ n k t qu ho t đ ng kinh doanh bi u hi n trên nh ng ch

tiêu đó. Vi c phân tích ho t đ ng kinh doanh th

ng xuyên s giúp doanh nghi p

k p th i đi u ch nh nh ng b t c p x y ra trong quá trình ho t đ ng nh m th c hi n
nh ng m c tiêu đƣ đ ra.
1.1.2. ụăngh a
Phân tích ho t đ ng kinh doanh là công c quan tr ng đ phát hi n kh n ng
ti m tàng trong ho t đ ng kinh doanh.
Thông qua phân tích ho t đ ng doanh nghi p m i th y rõ đ

c các nguyên

nhân, nhân t c ng nh ngu n g c phát sinh c a các nguyên nhân và nhân t
h

nh

ng, t đó đ có các gi i pháp c th và k p th i trong công tác t ch c và qu n

lý s n xu t. Do đó nó lƠ công c c i ti n c ch qu n lý trong kinh doanh.
Phân tích kinh doanh giúp doanh nghi p nhìn nh n đúng đ n v kh n ng,
s c m nh c ng nh nh ng h n ch trong doanh nghi p c a mình. Chính trên c s


5
này các doanh nghi p s xác đ nh đúng đ n m c tiêu và chi n l

c kinh doanh có

hi u qu .
Phân tích kinh doanh là công c quan tr ng trong ch c n ng qu n tr , lƠ c
s đ đ ra các quy t đ nh đúng đ n trong ch c n ng qu n lý, nh t là trong các ch c
n ng ki m tra, đánh giá vƠ đi u hành ho t đ ng kinh doanh trong doanh nghi p.
Phân tích ho t đ ng kinh doanh là bi n pháp quan tr ng đ phòng ng a và
ng n ch n nh ng r i ro có th x y ra.
Tài li u phân tích kinh doanh còn r t c n thi t cho các đ i t

ng bên ngoài,

khi h có các m i quan h v kinh doanh, ngu n l i v i doanh nghi p, vì thông qua
phân tích h m i có th có quy t đ nh đúng đ n trong vi c h p tác, đ u t , cho vay
... đ i v i doanh nghi p n a hay không?
iăt

1.1.3.

ng

Phơn tích ho t đ ng kinh doanh lƠ k t qu c a quá trình ho t đ ng kinh
doanh đ

c bi u hi n b ng các ch tiêu kinh t c th , v i s tác đ ng c a các nhơn

t

ng.

nh h

K t qu ho t đ ng kinh doanh thu c đ i t

ng phơn tích có th lƠ k t qu

riêng bi t c a t ng khơu, t ng giai đo n c a quá trình ho t đ ng kinh doanh nh :
K t qu c a khơu chu n b các y u t đ u vƠo, k t qu c a vi c t ch c s n xu t, k t
qu c a khơu tiêu th s n ph m,... ho c có th

lƠ k t qu t ng h p c a c m t quá

trình kinh doanh.
Phơn tích ho t đ ng kinh doanh có m i liên h m t thi t v i các môn khoa
h c kinh t khác nh : Các môn ngƠnh kinh t , th ng kê, k toán, tƠi chính, k
ho ch, đ nh m c kinh t - k thu t ... Khi ti n hƠnh phơn tích ph i có s liên h v i
các môn khoa h c khác đ nghiên c u, phơn tích đ

c sơu s c vƠ toƠn di n h n.

Nhi u v n đ khi phơn tích không th tách r i v i s tác đ ng qua l i c a các môn
khoa h c khác.
1.2.

Khái quát v Doanh thu, Chi phí, L i nhu n và B ng báo cáo tài chính

1.2.1. Khái ni m v Doanh thu
Doanh thu lƠ ch tiêu tƠi chính quan tr ng c a doanh nghi p, ch tiêu nƠy
không nh ng có Ủ ngh a quan tr ng đ i v i doanh nghi p mƠ còn có Ủ ngh a đ i v i

n n kinh t qu c dơn. Doanh thu c a Công ty g m có:


6
 Doanh thu thu n: là toàn b s ti n bán hàng hóa và cung c p d ch v sau
khi tr đi các kho n gi m tr (chi t kh u hàng bán, gi m giá hàng bán, hàng
bán b tr l i, thu tiêu th đ c bi t, thu xu t kh u) vƠ đ

c khách hàng

ch p nh n thanh toán.
 Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v : là toàn b s ti n thu đ
ho c s thu đ

c

c t các giao d ch và nghi p v phát sinh doanh thu nh : bán

s n ph m, hàng hoá, cung c p d ch v cho khách hàng bao g m các kho n
ph thu và giá thu thêm ngoài giá bán (n u có).
 Doanh thu t ho tăđ ng tài chính: là các kho n thu nh p t ho t đ ng tài
chính c a Công ty nh góp v n c ph n, cho thuê tài s n.
1.2.2. Khái ni m v Chi phí.
Chi phí nói chung lƠ s hao phí th hi n b ng ti n trong quá trình kinh doanh
v i mong mu n mang v m t s n ph m, d ch v hoƠn thƠnh ho c m t k t qu kinh
doanh nh t đ nh. Chi phí phát sinh trong quá trình ho t đ ng s n xu t, th
d ch v nh m đ n vi c đ t đ

ng mai,

c m c tiêu cu i cùng lƠ doanh thu, l i nhu n.

Chi phí ho t đ ng kinh doanh bao g m các chi phí có liên quan đ n quá trình
ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p nh : chi phí nguyên v t li u, nhiên li u,
đ ng l c, kh u hao tƠi s n c đ nh, ti n l
kho n trích n p theo quy đ nh c a nhƠ n

ng vƠ các kho n có tính ch t l

ng, các

c.

Chi phí c a công ty g m có:
 Giáăv năhƠngăbán: lƠ bi u hi n b ng ti n toƠn b chi phí c a doanh nghi p
đ hoƠn thƠnh vi c s n xu t vƠ tiêu th m t lo i s n ph m nh t đ nh.
 Chi phí bán hàng: G m các chi phí phát sinh trong quá trình tiêu th s n
ph m, hƠng hóa, d ch v , ti n l

ng, các kho n ph c p ph i tr cho nhơn

viên bán hàng, ti p th , đóng gói s n ph m, b o qu n, kh u hao tƠi s n c
đ nh, bao bì, chi phí v t li u, chi phí mua ngoƠi, chi phí b o qu n, qu ng
cáoầ
 Chiăphíăqu nălỦădoanhănghi p: LƠ nh ng chi phí chi ra có liên quan đ n
vi c t ch c, qu n lỦ, đi u hƠnh ho t đ ng s n xu t kinh doanh. Chi phí
qu n lỦ g m nhi u lo i: chi phí nhơn viên qu n lỦ, chi phí v t li u, d ng c ,
kh u hao.

7
ơy lƠ nh ng kho n chi phí mang tính ch t c đ nh, nên có kho n chi nƠo
t ng lên so v i k ho ch lƠ đi u không bình th

ng, c n xem xét nguyên nhơn c

th .
1.2.3. Khái ni m v L i nhu n.
L i nhu n lƠ m t trong nh ng th
sách qu n lỦ v mô c a NhƠ n

c đo ph n ánh tính hi u qu c a các chính

c đ i v i các ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a

doanh nghi p.
Chính sách v mô c a NhƠ n

c đúng đ n vƠ thông thoáng s t o đi u ki n

thu n l i cho ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p phát tri n t t h n, do đó s
cho phép doanh nghi p nơng cao đ

c l i nhu n ho t đ ng c a mình. Ng

cl in u

các chính sách vi mô không phù h p, tác đ ng tiêu c c t i ho t đ ng c a doanh
nghi p thì s kìm hƣm s phát tri n c a doanh nghi p vƠ nh h
nhu n mƠ doanh nghi p thu đ

ng x u t i l i

c.

Tóm l i, l i nhu n v a lƠ m c tiêu, v a lƠ đ ng l c, lƠ đi u ki n t n t i vƠ
phát tri n c a doanh nghi p, nh có l i nhu n mƠ doanh nghi p m r ng qui mô s n
xu t kinh doanh, đ u t đ i m i trang thi t b c i ti n vƠ nơng cao ch t l

ng s n

ph m, t o ngu n v n vƠ kh n ng tƠi chính v ng ch c cho ho t đ ng s n xu t kinh
doanh. L i nhu n góp ph n vƠo vi c đem l i thu nh p c i thi n cu c s ng vƠ tái s n
xu t s c lao đ ng c a ng

i lao đ ng, t o công an vi c lƠm, gi i quy t th t nghi p.

L i nhu n còn lƠ ngu n thu cho ngơn sách NhƠ n

c, t o ngu n tích lu c b n đ

tái s n xu t vƠ m r ng n n kinh t qu c dơn. V i t m quan tr ng nh v y mƠ các
doanh nghi p luôn tìm m i bi n pháp đ nơng cao l i nhu n vƠ t i đa hoá l i nhu n.
L i nhu n lƠ m t kho n thu nh p thu n túy c a doanh nghi p sau khi đƣ
kh u tr m i chi phí. Nói cách khác l i nhu n lƠ kho n ti n chênh l ch gi a doanh
thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v tr đi các kho n gi m tr nh giá v n hƠng bán,
chi phí bán hƠng, chi phí qu n lỦ doanh nghi pầ
M i ho t đ ng c a doanh nghi p đ u xoay quanh m c tiêu l i nhu n, h

ng

đ n l i nhu n vƠ t t c vì l i nhu n.
L i nhu n c a công ty g m có:
 L iănhu năg p: lƠ l i nhu n thu đ

c c a công ty sau khi l y t ng doanh

thu tr đi các kho n gi m tr nh gi m giá hƠng bán, hƠng bán b tr l i,
thu tiêu th đ c bi t, thu xu t kh u, vƠ tr giá v n hƠng bán.


8
 L iănhu năthu năt ăho tăđ ngăkinhădoanh: lƠ l i nhu n thu đ

c t ho t

đ ng kinh doanh thu n c a doanh nghi p. Ch tiêu nƠy ph n ánh k t qu
ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p trong kì báo cáo. Ch tiêu nƠy đ

c

tính toán d a trên c s l i nhu n g p t doanh thu bán hƠng vƠ cung c p
d ch v tr chi phí bán hƠng vƠ chi phí qu n lỦ doanh nghi p phơn b cho
hƠng hóa, d ch v đƣ cung c p trong k báo cáo.
 L iă nhu nă t ă ho tă đ ngă tƠiă chính: ph n ánh hi u qu c a ho t đ ng tƠi
chính c a doanh nghi p. Ch tiêu nƠy đ

c tính b ng cách l y thu nh p ho t

đ ng tƠi chính tr đi các chi phí phát sinh t ho t đ ng nƠy.

 L iă nhu nă khác: lƠ nh ng kho n l i nhu n doanh nghi p không d tính
tr

c ho c có d tính tr

c nh ng ít có kh n ng x y ra. Nh ng kho n l i

nhu n khác có th do ch quan đ n v ho c do khách quan đ a t i.
1.2.4. Khái ni m v Báo cáo tài chính.
Báo cáo tƠi chính lƠ nh ng báo cáo đ

c l p d a vƠo ph

ng pháp k toán

t ng h p s li u t s sách k toán theo các ch tiêu tƠi chính phát sinh t i nh ng
th i đi m hay th i k nh t đ nh. Các báo cáo tƠi chính ph n ánh m t cách h th ng
tình hình tƠi s n c a đ n v t i nh ng th i đi m, k t qu ho t đ ng kinh doanh vƠ
tình hình s d ng v n trong nh ng th i k nh t đ nh.

ng th i gi i trình giúp cho

các đ i t

c th c tr ng tƠi chính, tình

ng s d ng thông tin tƠi chính nh n bi t đ

hình s n xu t kinh doanh c a đ n v đ ra các quy t đ nh phù h p.
 B ngăcơnăđ i k toán: B ng cơn đ i k toán là báo cáo tài chính ph n nh

m t cách t ng quát toàn b tài s n c a công ty d
m t h th ng các ch tiêu đƣ đ

c qui đ nh tr

i hình th c giá tr và theo

c. Báo cáo nƠy đ

c l p theo

m t qui đ nh đ nh k (cu i tháng, cu i quí, cu i n m). B ng cơn đ i k toán
là ngu n thông tin tài chính h t s c quan tr ng trong công tác qu n lý c a
b n thơn công ty c ng nh nhi u đ i t
quan ch c n ng c a NhƠ N

c. Ng

ng

bên ngoƠi, trong đó có các c

i ta ví b n cơn đ i tài s n nh m t b c

nh ch p nhanh, b i vì nó báo cáo tình hình tài chính vào m t th i đi m nào
đó (th i đi m cu i n m ch ng h n).
 B ng báo cáo k t qu ho tăđ ng kinh doanh: B ng báo cáo k t qu ho t
đ ng kinh doanh là báo cáo tài chính ph n ánh t ng h p v doanh thu, chi
phí và k t qu lãi l c a các ho t đ ng kinh doanh khác nhau trong công ty.

9
Ngoài ra, báo cáo này còn ph n ánh tình hình th c hi n nhi m v đ i v i
NhƠ N

c. B ng báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh c ng lƠ ngu n thông

tin tài chính quan tr ng cho nhi u đ i t

ng khác nhau, nh m ph c v cho

công vi c đánh giá hi u qu ho t đ ng kinh doanh và kh n ng sinh l i c a
công ty.
1.3.

Các ch tiêu l i nhu n

1.3.1. T su t l i nhu n trên doanh thu (ROS).
 Cách tính:
T su t l i nhu n trên doanh thu =

L i nhu n thu n
Doanh thu thu n

(%)

 Trongăđó:
o L iă nhu nă thu n: lƠ l i nhu n thu đ

c t ho t đ ng kinh doanh c a

doanh nghi p. Ch tiêu nƠy ph n ánh k t qu ho t đ ng kinh doanh c a
doanh nghi p trong k báo cáo vƠ đ

c tính toán d a trên c s tính toán

kho n chênh l ch gi a doanh thu c a ho t đ ng kinh doanh tr đi chi phí
ho t đ ng kinh doanh, bao g m giá thƠnh toƠn b s n ph m hàng hoá,
d ch v đƣ tiêu th trong k .
o Doanhăthuăthu n: là toàn b s ti n bán hàng hóa và cung c p d ch v
sau khi tr đi các kho n gi m tr (chi t kh u hàng bán, gi m giá hàng
bán, hàng bán b tr l i, thu tiêu th đ c bi t, thu xu t kh u) vƠ đ

c

khách hàng ch p nh n thanh toán.
 ụăngh a:
T su t l i nhu n trên doanh thu ph n ánh k t qu ho t đ ng s n xu t kinh
doanh c a doanh nghi p, cho th y c m t tr m đ ng doanh thu thì s mang l i bao
nhiêu đ ng l i nhu n. N u đem so sánh t su t l i nhu n trên doanh thu c a doanh
nghi p v i ngƠnh mƠ cho th y th p h n đi u đó ch ng t doanh nghi p đang bán
v i giá th p h n, ho c giá thƠnh s n ph m c a doanh nghi p cao h n so v i các
doanh nghi p khác cùng ngƠnh.
-

N u t s nƠy mang giá tr d

ng (> 0) ngh a lƠ công ty kinh doanh có lãi và t

su t l i nhu n cƠng cao thì ch ng t ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p đ t

10
hi u qu t t, chi phí cho ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p lƠ h p l vƠ
ng
-

c l i.

N u t s nƠy mang giá tr ơm (< 0) ngh a lƠ công ty đang kinh doanh thua l .

1.3.2. T su t l i nhu n trên ngu n v n ch s h u (ROE).
 Cách tính:
T su t l i nhu n trên ngu n v n =

L i nhu n ròng
V n ch s h u

(%)

 Trongăđó:
o L iănhu năròng: lƠ ph n còn l i sau khi l y t ng doanh thu bán hƠng tr
đi t t c các kho n chi phí vƠ thu thu nh p doanh nghi p.
o V nă ch ă s ă h u: lƠ các ngu n v n thu c quy n s h u c a ch doanh
nghi p vƠ các thƠnh viên trong công ty liên doanh ho c các c đông trong
công ty c ph n.
 ụăngh a:
Ch tiêu kinh t nƠy ph n ánh trình đ s d ng tƠi s n v t t ti n v n c a
doanh nghi p, hay nói cách khác ph n ánh m c sinh l i c a v n kinh doanh, t c lƠ
c m t tr m đ ng v n kinh doanh b ra trong k s thu đ

c bao nhiêu đ ng l i

nhu n. T su t l i nhu n trên v n cƠng cao thì ch ng t hi u qu s d ng v n kinh
doanh c a doanh nghi p lƠ t t.
Các nhƠ đ u t luôn quan tơm đ n t s nƠy c a doanh nghi p, b i đơy lƠ thu
nh p mƠ h có th nh n đ

c n u h quy t đ nh đ t v n vƠo công ty.

1.3.3. T su t l i nhu n trên t ng tài s n (ROA).
 Cách tính:
T su t l i nhu n trên T ng tƠi s n =

L i nhu n g p
T ng tƠi s n

(%)

 Trongăđó:
o L iănhu năg p: lƠ l i nhu n thu đ

c c a doanh nghi p sau khi l y t ng

doanh thu tr đi các kho n gi m tr nh gi m giá hƠng bán, hƠng bán b
tr l i, thu tiêu th đ c bi t, thu xu t kh u vƠ tr gái v n hƠng bán.


11
o T ngătƠiăs n: là bao g m tài s n l u đ ng và tài s n c đ nh hay là t ng

toàn b kinh phí đ u t cho s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
 ụăngh a:
Ch tiêu l i nhu n trên t ng tƠi s n th hi n tính hi u qu c a quá trình t
ch c, qu n lỦ ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p. K t qu ch tiêu nƠy cho bi t
bình quơn c m t tr m đ ng tƠi s n đ
doanh thì t o ra đ
1.4.

c s d ng trong quá trình s n xu t kinh

c bao nhiêu đ ng l i nhu n.

Các ch tiêu v kh n ngăthanhătoán.
Kh n ngăthanhătoán n ng n h n.
 Cách tính:
T ng tƠi s n ng n h n

Kh n ng thanh toán ng n h n =

T ng n ng n h n

 Trongăđó:
o T ngătƠiăs năng năh n: TƠi s n ng n h n hay TƠi s n l u đ ng lƠ m t
kho n m c trong b ng cơn đ i k toán bao g m t t c các lo i tƠi s n có
th d dƠng chuy n đ i thƠnh ti n m t trong vòng m t n m. TƠi s n ng n
h n bao g m ti n m t vƠ các kho n t

ng đ

ng ti n, các kho n ph i thu

ng n h n, các kho n đ u t tƠi chính ng n h n, hƠng t n kho vƠ nh ng tƠi
s n có tính thanh kho n khác.
o T ngăn ăng năh n: lƠ t ng giá tr các kho n n còn ph i tr có th i h n
thanh toán không quá 12 tháng ho c d
thông th

i m t chu k s n xu t kinh doanh

ng nh nh các kho n ph i tr cho ng

i bán, ph i tr n i b ,

các kho n ph i tr dƠi h n khác, vay vƠ n thuê tƠi chính t i th i đi m
báo cáo.
 ụăngh a:
H s thanh toán ng n h n lƠ th

c đo kh n ng thanh toán c a doanh

nghi p, nó cho bi t m i đ ng n ng n h n bù đ p đ

c bao nhiêu đ ng tƠi s n ng n

h n, vì v y đơy lƠ ch tiêu t ng quát nh t kh n ng chuy n đ i tƠi s n thƠnh ti n đ
thanh toán n ng n h n cho doanh nghi p.


12
-

N u ch tiêu nƠy nh h n m t (< 1) thì kh n ng thanh toán c a doanh nghi p
gi m, đi u nƠy cho bi t doanh nghi p đƣ dùng các kho n n ng n h n đ tƠi tr
cho tƠi s n c đ nh.

-

N u ch tiêu nƠy l n h n m t (> 1) thì ch ng t doanh nghi p s n sƠng s d ng
tƠi s n l u đ ng đ thanh toán các kho n n ng n h n khi đ n h n thanh toán.

-

N u ch tiêu nƠy

m c m t (= 1) th hi n tƠi s n ng n h n v a đ bù đ p các

kho n n ng n h n cho doanh nghi p. Tuy nhiên, trong th c t n u ch tiêu nƠy
m c 1 (=1) thì kh n ng thanh toán n ng n h n c a doanh nghi p c ng r t
mong manh.
Kh n ngăthanhătoánănhanh.
 Cách tính:
Kh n ng thanh toán nhanh =

T ng tƠi s n ng n h n - HƠng t n kho
T ng n ng n h n

 Trongăđó:
o Hàng t n kho: là m t b ph n c a tài s n ng n h n và chi m m t t
tr ng l n có vai trò quan tr ng trong quá trình s n xu t kinh doanh c a
doanh nghi p.

 ụăngh a:
H s thanh toán nhanh đ

c s d ng nh m t th

c đo đ đánh giá kh

n ng thanh toán ngay các kho n n ng n h n b ng vi c chuy n hoá tài s n ng n h n
thành ti n mà không c n ph i bán đi hƠng t n kho.
Ch tiêu nƠy đ

c tính toán d a trên nh ng tài s n l u đ ng có th nhanh

chóng chuy n đ i thành ti n, cho bi t kh n ng có th thanh toán nhanh chóng các
kho n n ng n h n c a doanh nghi p trong cùng m t th i đi m.
-

N u h s này l n h n 0.5 (> 0.5) thì tình hình thanh toán c a doanh nghi p
t

-

ng đ i kh quan.

N u h s này nh h n 0.5 (< 0.5) thì doanh nghi p có th g p khó kh n trong
vi c thanh toán nhanh các kho n n ng n h n.

1.5.

Các t s qu n tr n

1.5.1. T s n trên t ng tài s n (D/A).


13
 Cách tính:
T s n trên t ng tƠi s n =

T ng n
T ng tƠi s n

 Trongăđó:
o T ng s n : T ng s n bao g m các kho n n ng n h n và n dài h n
t i th i đi m l p báo cáo tài chính.
 ụăngh a:
T s n trên t ng tài s n đ

c s d ng đ xác đ nh ngh a v c a doanh

nghi p đ i v i ch n trong vi c góp v n.
T s này càng cao th hi n s b t l i đ i v i các ch n nh ng l i có l i
cho ch s h u n u đ ng v n đ

c s d ng có kh n ng sinh l i cao. Tuy nhiên,

n u t s t ng n trên t ng tài s n quá cao doanh nghi p d b r i vƠo tình tr ng m t
kh n ng thanh toán.
1.5.2. T s n trên ngu n v n ch s h u (D/E).
 Cách tính:
T s n trên ngu n v n ch s h u =

T ng s n
Ngu n v n ch s h u

 Trongăđó:
o V n ch s h u: là các ngu n v n thu c s h u c a ch doanh nghi p
và các thành viên trong công ty liên doanh ho c các c đông trong các
công ty c ph n.
 ụăngh a:
T s n trên v n ch s h u là ch s ph n ánh quy mô tài chính c a công
ty. Nó cho ta bi t v t l gi a hai ngu n v n c b n (n và v n ch s h u) mà
doanh nghi p s d ng đ chi tr cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh. Hai ngu n v n
này có nh ng đ c tính riêng bi t và m i quan h gi a chúng đ

c s d ng r ng rãi

đ đánh giá tình hình tƠi chính c a doanh nghi p.
T s n trên v n ch s h u giúp nhƠ đ u t có m t cái nhìn khái quát v
s c m nh tài chính, c u trúc tài chính c a doanh nghi p và làm th nào doanh
nghi p có th tr cho các ho t đ ng.