Tieu luan quan điểm của lenin về XDD tư TƯỞNG của lê NIN về ĐẢNG KIỂU mới của GIAI cấp CÔNG NHÂN, sự vận DỤNG TRONG CÔNG tác xây DỰNG, CHỈNH đốn ĐẢNG CỘNG sản VIỆT NAM HIỆN NAY

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài:
Lịch sử nhân loại mãi mãi ghi nhận công lao to lớn của C.Mác và
Ph.Ăngghen, những người đầu tiên đưa ra tư tưởng cơ bản về tổ chức xây dựng và
hoạt động của Đảng Cộng sản của giai cấp công nhân. Những tư tưởng đó đã ảnh
hưởng sâu sắc đến toàn bộ sự phát triển sau này của phong trào cộng sản và công
nhân quốc tế cũng như chuẩn bị điều kiện cho việc thành lập hàng loạt Đảng công
nhân.
V.I.Lênin, một lãnh tụ thiên tài của Đảng Cộng sản Bôn sê vích Nga, người
thầy vĩ đại của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Người đã kế tục xuất sắc
sự nghiệp của C.Mác và Ph.Ăngghen, đấu tranh trong thời kỳ đế quốc chủ nghĩa, thời
kỳ cách mạng vô sản trở thành trực tiếp và trong hoàn cảnh giai cấp công nhân Nga
đã giành được chính quyền. V.I.Lênin đã phát triển toàn diện, làm phong phú các bộ
phận cấu thành của chủ nghĩa Mác nói chung, cũng như trong lĩnh vực xây dựng
Đảng cộng sản nói riêng. V.I.Lênin đã có những công hiến vô cùng lớn lao cả về lý
luận và thực tiễn, Người đã phát triển sáng tạo các tư tưởng của C.Mác và
Ph.Ăngghen về Đảng Cộng sản và hoàn chỉnh học thuyết xây dựng Đảng của chủ
nghĩa Mác - đó là học thuyết xây dựng Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân, đến
nay chúng ta thường gọi là học thuyết xây dựng Đảng của chủ nghĩa Mác - Lê nin.
Để có cơ sở nghiên cứu, vận dụng chủ nghĩa Mác - Lê nin vào quá trình xây
dựng, chỉnh đốn Đảng Cộng sản Việt Nam hiện nay.Trong khuôn khổ bài luận này,
trước hết tác giả muốn đề cập tính tất yếu khách quan phải thành lập Đảng kiểu mới
của giai cấp công nhân (GCCN) - theo tư tưởng của V.I.Lênin - khẳng định cơ sở
tưởng của Đảng Cộng sản là chủ nghĩa Mác, V.I.Lênin đã nêu cao vai trò lý luận đối
với Đảng tiên phong của GCCN. Phát triển tư tưởng đó của C.Mác và Ph.Ăngghen,
V.I.Lê nin đã chỉ ra cho các chính đảng của GCCN phải tiếp tục phát triển lý luận chủ


nghĩa Mác về mọi mặt, phải biết vận dụng những nguyên lý chung cho phù hợp với
điều kiện cụ thể của mỗi nước để xác định cưỡng lĩnh, đường lối chiến lược, sách
lược đúng đắn của Đảng Cộng sản. V.I.Lênin đã xây dựng những nguyên tắc về tổ

chức của một Đảng kiểu mới của GCCN. Đặc biệt Người nêu lên một số luận điểm
cơ bản về xây dựng Đảng Cộng sản trong điều kiện Đảng lãnh đạo chính quyền xây
dựng chủ nghĩa xã hội. Trên cơ sở đó, Đảng ta tiếp tục quán triệt chủ nghĩa Mác - Lê
nin trong quá trình xây dựng, chỉnh đốn Đảng Cộng sản Việt Nam trong giai đoạn
hiện nay.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài:
Qua nghiên cứu đề tài này nhằm làm rõ một số vấn đề về tư tưởng, quan
điểm của Lênin về Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân, về công tác xây dựng
Đảng và đặc biệt là làm rõ nguyên tắc cơ bản trong xây dựng, tổ chức sinh hoạt
và hoạt động lãnh đạo của Đảng; phân tích các nội dung và ý nghĩa của tư tưởng
này để có thể vận dụng phù hợp trong công tác xây dựng Đảng của Đảng cộng
sản Việt Nam hiện nay.
3. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu đề tài:
3.1. Cơ sở lý luận: đề tài được nghiên cứu dựa trên cơ sở lý luận của Lênin
về Đảng và xây dựng Đảng cộng sản của giai cấp công nhân.
3.2. Phương pháp nghiên cứu: phương pháp chủ yếu để nghiên cứu thực
hiện đề tài là phương pháp nghiên cứu tài liệu và phương pháp phân tích, tổng
hợp.
4. Kết cấu của đề tài:
Ngoài phần mở đầu, kết luận, Tiểu luận gồm có 02 chương.

2


PHẦN NỘI DUNG
Chương 1: Tư tưởng cơ bản của V.I. Lênin về Đảng kiểu mới của giai
cấp công nhân:
1.1. Tính tất yếu phải thành lập Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân:
V.I.Lênin người kế tục sự nghiệp vĩ đại của C.Mác và Ph.Ăngghen trong thời
kỳ chủ nghĩa tư bản (CNTB) chuyển sang giai đoạn chủ nghĩa đế quốc. Tình hình

quốc tế nửa cuối của thế kỷ thứ XIX CNTB ở các nước Tây Âu phát triển tương
đối ổn định, trong điều kiện cùng tồn tại hòa bình với GCCN. Phong trào công nhân
ở các nước tư bản phát triển về bề rộng và có xu hướng đấu tranh nghị trường trong
điều kiện cùng tồn tại tương đối hòa bình với giai cấp tư sản. Vào những năm cuối
thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX thời kỳ phát triển "hòa bình" của CNTB đã qua, lúc
này đã chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa. Thời kỳ chiến tranh và cách mạng
đã bắt đầu, bước sang giai đoạn cách mạng vô sản đã trở thành vấn đề trực tiếp.
Nhiệm vụ chuẩn bị tiến hành cách mạng vô sản đã trở thành nhiệm vụ trước mắt
của GCCN. Trong giai đoạn này GCCN đã lớn mạnh về số lượng và cả về tổ chức
và chính trị, ý thức giác ngộ về giai cấp và vai trò của các chính Đảng của GCCN
đã được nâng cao. Trong tình như vậy, chủ nghĩa đế quốc buộc phải tăng cường
việc tuyên truyền những quan điểm tư tưởng tư sản vào phong trào công nhân,
chúng luôn luôn ráo riết tìm mọi cách đẩy mạnh sự phát triển của chủ nghĩa cơ hội,
xét lại trong các Đảng công nhân và nhằm chia rẽ phong trào cộng sản và phong
trào công nhân quốc tế.
Trong khi đó, những người đứng đầu của các Đảng dân chủ xã hội chủ yếu
ở các nước Tây Âu ngày càng lún sâu vào chủ nghĩa cơ hội, chúng đòi xét lại chủ
3


nghĩa Mác, và luôn luôn tìm mọi cách để hạn chế phong trào cách mạng của
GCCN trong khuôn khổ đấu tranh đòi cải cách cục bộ, không đã động, ảnh
hưởng đến nền móng của CNTB. Với tình hình hoạt động của phong trào công
nhân và các Đảng dân chủ xã hội như vậy. Đã làm xuất hiện yêu cầu cấp thiết là
phải đấu tranh kiên quyết với chủ nghĩa cơ hội bảo vệ sự trong sáng của chủ
nghĩa Mác, tổ chức ra Đảng kiểu mới của GCCN. Thông qua hoạt động thực tiễn,
V.I.Lênin đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đó, Người đã vạch trần bản chất xét lại
của bọn cơ hội chủ nghĩa trong các Đảng dân chủ xã hội ở Tây Âu. Qua đó
V.I.Lênin đã nhận thấy cần phải thành lập ra một Đảng kiểu mới, một Đảng thực sự
cách mạng đủ sức lãnh đạo phong trào quần chúng giành chính quyền thực hiện

cuộc cách mạng vô sản, cải tạo xã hội cũ, xây dựng chế độ xã hội mới xã hội - xã
hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa. V.I.Lênin đã khẳng định rằng: Chúng ta cần
những Đảng thường xuyên liên hệ thực sự với quần chúng. Và Người đề cập; trong
điều kiện chủ nghĩa đế quốc và trong điều kiện cách mạng vô sản đang chín muồi ở
nhiều nước, cần phải có một Đảng kiểu mới, thực sự cộng sản, đảng đó phải thay
thế cho những đảng kiểu cũ - các đảng nghị viện ở Châu Âu.
Nỗ lực xây dựng được một Đảng kiểu mới thực sự cách mạng của GCCN
Nga là công lao to lớn của V.I.Lênin. Trước khi thành lập ở Nga một Đảng cách
mạng của GCCN, V.I.Lênin đã tiến hành công tác tư tưởng lý luận thể hiện tập
trung trong tác phẩm "Làm gì? ". Thông qua tác phẩm này, Người đã kịch liệt phê
phán chủ nghĩa cơ hội dân túy tiểu tư sản, và đấu tranh không khoan nhượng với
các trào lưu cơ hội cải lương khác. Có như vậy mới làm cho chủ nghĩa Mác gắn liền
với phong trào công nhân. Với những tư tưởng trong tác phẩm V.I.Lênin đã đưa ra
những luận điểm hết sức quý giá về công tác xây dựng Đảng. Đặc biệt nổi lên là sự
kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cơ hội với những biểu hiện của nó trên các
lĩnh vực chính trị, tư tưởng và tổ chức trong quá trình xây dựng Đảng.

4


Đảng Cộng sản bôn sê vích Nga ra đời, đã đánh dấu sự mở đầu của một
giai đoạn mới trong sự phát triển của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế,
đó là minh chứng của sự mẫu mực trong công tác xây dựng các Đảng mác xít
của GCCN. V.I.Lênin thường xuyên nhấn mạnh vai trò quyết định của Đảng
Cộng sản đối với sự nghiệp cách mạng của GCCN, Người luôn coi đó là lực
lượng cốt lõi, là vật chất để giải phóng nước Nga. V.I.Lênin đã khẳng định: "Chủ
nghĩa Mác dạy rằng - và những lời dạy đó không những được toàn thể Quốc tế
cộng sản xác nhận một cách chính thức trong nghị quyết của Đại hội II của Quốc
tế cộng sản (1920) nói về vai trò của chính đảng của giai cấp vô sản, mà trên
thực tế cũng đã được cuộc cách mạng của chúng ta xác nhận, chính có chính

đảng của GCCN, tức là Đảng Cộng sản, mới có thể tập hợp, giáo dục, tổ chức
đội tiền phong của giai cấp vô sản và của tất cả quần chúng lao động, chỉ có đội
tiền phong ấy mới có thể chống lại nổi sự dao động tiểu tư sản không thể tránh
khỏi của những quần chúng đó, chống lại nổi những truyền thống và những sự
tái phạm không thể tránh khỏi của bệnh hẹp hòi phường hội hoặc những thiên
kiến phường hội trong giai cấp vô sản, và lãnh đạo tất cả những hành động liên
hợp của toàn bộ giai cấp vô sản, tức là lãnh đạo giai cấp đó về mặt chính trị và
thông qua giai câp đó, mà lãnh đạo tất cả quần chúng lao động. Nếu không thế,
thì không thể thực hiện chuyên chính vô sản được" 1.
Với ý nghĩa đó, sự kế thừa và phát triển sáng tạo của V.I.Lê nin về chủ nghĩa
Mác nói chung, cũng như những tư tưởng về Đảng Cộng sản của C.Mác và
Ph.Ăngghen, xây dựng hoàn chỉnh học thuyết về Đảng kiểu mới của GCCN là hoàn
toàn khách quan như một tất yếu lịch sử. Với sự tổ chức xây dựng thành công Đảng
Cộng sản bôn sê vích Nga, không những nó phản ánh đời sống thực tiễn xã hội
đương đại (xã hội tư bản ở thời kỳ đế quốc chủ nghĩa). Nhất là thực tiễn phong trào
đấu tranh cách mạng của GCCN và nhân dân lao động.
1

V.I.Lênin : Toàn tập Nxb Tiến bộ Mátxcơva, 1978, tập 43, trang 112 - 113.

5


1.2. Chủ nghĩa Mác - Lênin là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi
hành động của Đảng:
V.I.Lênin đã khẳng định rõ cơ sở tư tưởng của Đảng là học thuyết Mác, và
hiện nay chúng ta gọi là chủ nghĩa Mác -Lê nin và đó chính là cơ sở tư tưởng để
thành lập Đảng, để đoàn kết những người cộng sản, là cơ sở để xác định cương
lĩnh, đường lối chiến lược, sách lược của Đảng.
Khi nhận xét về bản chất của chủ nghĩa Mác, V.I.Lênin đã viết: " Sau khi

nghiên cứu quy luật phát triển của xã hội loài người, Mác hiểu rằng chủ nghĩa tư bản
phát triển tất nhiên sẽ đưa đến chủ nghĩa cộng sản - đây là điều căn bản - khi chứng
minh chân lý đó, Mác chỉ dựa trên việc nghiên cứu xã hội tư bản đó một cách chính
xác nhất, tỉ mỉ nhất, sâu sắc nhất, nhờ việc nắm vững đầy đủ tất cả những cái mà
khoa học trước đây đã cung cấp"1.
V.I.Lênin đã chỉ rõ vai trò lý luận đối với Đảng tiên phong của GCCN và chứng
minh cơ cơ sở cho những tư tưởng của chủ nghĩa Mác. Người cho rằng nhiệm vụ hàng
đầu và quan trọng nhất của Đảng Cộng sản là gắn phong trào công nhân với lý luận
của chủ nghĩa xã hội khoa học. Theo V.I.Lênin: "chỉ có đảng nào được một lý luận tiên
phong hướng dẫn thì mới có khả năng làm tròn vai trò chiến sĩ tiên phong" 2. Và đã
khẳng định: "không thể có một Đảng xã hội chủ nghĩa vững mạnh, nếu không có lý
luận cách mạng, để đoàn kết tất cả những người xã hội chủ nghĩa lại, để họ rút ra từ
trong lý luận đó tất cả những điều của họ và đem áp dụng lý luận đó vào những
phương pháp đấu tranh và phương sách hành động của họ". V.I.Lênin đã từng nhấn
mạnh, lý luận cách mạng chính là cơ sở để nâng cao trình độ cho quần chúng,
làm cho phong trào đấu tranh của họ từ tự phát thành tự giác. Có lý luận cách
mạng là có cơ sở cho Đảng của GCCN chống chú nghĩa cơ hội xét lại, chống lại
hệ tư tưởng tư sản. Từ đó V.I.Lênin đòi hỏi Đảng Cộng sản phải luôn luôn kiên
định với chủ nghĩa Mác, phải nghiên cứu nắm vững bản chất cách mạng và khoa
1
2

V.I.Lênin : Toàn tập, Sđd, tập 41, trang 361.
V.I.Lênin : Toàn tập, Sđd, tập 6, trang 30.

6


học của chủ nghĩa Mác. Các Đảng công nhân phải tiếp tục phát triển lý luận của
chủ nghĩa Mác một cách toàn diện, đồng thời phải biết vận dụng những nguyên

lý chung vào điều kiện cụ thể của nước mình để định ra cương lĩnh đường lối,
sách lược đúng đắn, phân định rõ ranh giới về mặt lý luận và tư tưởng, giữa
Đảng với chủ nghĩa cơ hội . V.I.Lênin đã nêu rõ: " Trước khi thống nhất và muốn
thống nhất, trước hết, phải phân rõ ranh giối một cách rõ ràng và kiên quyết" 1.
Đồng thời V.I.Lênin đề cao vị, vai trò của công tác tổ chức, Người viết: " Sức
mạnh của GCCN đó là tổ chức, không có công tác tổ chức GCCN sẽ không có
cái gì hết. Được tổ chức lại, nó sẽ là tất cả" 2. Tính tổ chức là sự thống nhất hành
động thực tiễn, nhưng tính tổ chức không có tư tưởng là điều vô nghĩa, tuy vậy
nếu chỉ riêng có sự thống nhất về tư tưởng thì chưa đủu bảo đảm cho GCCN
chiến thắng mà cần thiết phải củng cố sự thống nhất tư tưởng bằng vật chất của
tổ chức. Điều đó theo V.I.Lênin kông có một tổ chức vững vàng những người
lãnh đạo để bảo đảm cho sự liên tục công tác, thì không thể có được một phong
trào cách mạng vững chắc.
Như vậy, qua nghiên cứu luận điểm của V.I.Lênin: lấy chủ nghĩa Mác làm
cơ sở tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động của Đảng thể hiện sự phát triển
của V.I.Lênin là Người yêu cầu Đảng Cộng sản phải: Tiên phong về mặt lý luận,
phải tuyên truyền lý luận chủ nghĩa Mác cho quần chúng lao động. Thường
xuyên tiến hành công tác tổng kết thực tiễn để bổ sung, phát triển lý luận cách
mạng. Kiên định chủ nghĩa Mác, nhưng không có nghĩa là rập khuôn, giáo điều,
máy móc... mà phải sáng tạo, nhưng không cực đoan. Tích cực đấu tranh bảo vệ
chủ nghĩa Mác, và cách bảo vệ tốt nhất chính là sự vận dụng và phát triển sáng
tạo trên mọi lĩnh vực hoạt động của Đảng Cộng sản.
1.3. Trong điều kiện Đảng cầm quyền, Đảng là lực lượng lãnh đạo hệ
thống chính trị của chủ nghĩa xã hội và là một bộ phận của hệ thống đó:
1
2

V.I.Lênin : Toàn tập, Sđd, tập 4, trang 453.
V.I.Lênin : Về xây dựng đảng, Nxb Sự thật Hà Nội, 1977, trang 12 - 13.

7


Khi Đảng Cộng sản cầm quyền, một trong những đặc điểm lớn nhất là
nhiệm vụ chính trị của đảng đã thay đổi căn bản. từ chỗ chưa có chính quyền đến
có chính quyền là một bước ngoặt căn bản của cách mạng, đó là một bước phát
tiển về chất của sứ mệnh lịch sử của GCCN. Trước kia nhiệm vụ lật đổ chế độ xã
hội cũ, đến nay là xây dựng chế độ xã hội mới - bao hàm cả nhiệm vụ bảo vệ
thành quả cách mạng đã đạt được. Nếu trước đây nhiệm vụ hàng đầu của Đảng là
lãnh đạo phong trào đấu tranh cách mạng giành chính quyền, đến nay nhiệm vụ
hàng đầu của Đảng là lãnh đạo công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội.
Theo quan điểm của V.I.Lênin việc giành chính quyền là một thắng lợi có ý nghĩa
quyết định trong toàn bộ sự nghiệp cách mạng của Đảng. Và người đã đề cập vị trí,
vai trò quan trọng đặc biệt của chính quyền Nhà nước:
Chính quyền Nhà nước là công cụ sắc bén, để thông qua đó Đảng thực hiện sự
lãnh đạo của mình đối với xã hội. Trong hệ thống chính trị (chuyên chính vô sản) của
chủ nghĩa xã hội, Nhà nước giữ vị trí trung tâm và có vai trò cực kỳ quan trọng. Sự
lãnh đạo của Đảng tập trung ở Nhà nước và Nhà nước là tổ chức thể hiện sự tập trung
nhất quyền lực của nhân dân để quản lý xã hội, V.I.Lênin đã chỉ rõ: "Về nguyên tắc,
Đảng Cộng sản phải giữ vai trò lãnh đạo, đó là điều không phải nghi ngờ gì nữa" 1.
Trong hệ thống chính trị Đảng là hạt nhân lãnh đạo về chính trị của hệ
thống đó. Vị trí, vai trò lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị thể hiện
trước hết là Đảng vạch ra đường lối chính trị, xác định mục tiêu, phương hướng hành
động cho toàn bộ hệ thống chính trị, cũng như cho từng tổ chức trong hệ thống đó. Chỉ
có Đảng với tư cách là lãnh tụ chính trị, bộ tham mưu chiến đấu, đội tiền phong giác
ngộ có tổ chức chặt chẽ nhất của GCCN, được trang bị lý luận củ nghĩa xã hội khoa
học. Do vậy, trong hệ thống chính chính trị chỉ có Đảng mới có đủ phẩm chất chính trị
và năng lực xứng đáng là người lãnh đạo. V.I.Lênin viết: " Chủ nghĩa Mác giáo dục
công nhân, là giáo dục đội tiền phong của giai cấp vô sản, đội tiền phong này có đủ sức
1

V.I.Lênin : Toàn tập Nxb Tiến bộ Mátxcơva, 1978, tập 31, trang 453.

8


nắm chính quyền và dẫn dắt toàn dân tiến lên chủ nghĩa xã hội, đủ sức lãnh đạo và tổ
chức một chế độ mới, đủ sức làm thầy, làm người dẫn đường, làm lãnh tụ của tất cả
những người lao động và những người bị bóc lột để giúp họ tổ chức đời sống xã hội
của họ, mà không cần đến giai cấp tư sản và chống lại giai cấp tư sản"1.
Trong tác phẩm "Nhà nước và cách mạng" V.I.Lênin đề cập nhiệm vụ của Đảng
phải lãnh đạo xây dựng và phát huy vai trò của Nhà nước chuyên chính vô sản trong
xây dựng xã hội mới. Người yêu cầu Đảng phải phát huy vai trò tiền phong, gương
mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên. Đảng là hạt nhân lãnh đạo, nhưng chuyên chính vô
sản không thể được thực hiện chỉ bằng lực lượngcủa Đảng mà còn phải được thực hiện
bằng những tổ chức chính trị xã hội, đặc biệt, Đảng phải chăm lo đến lợi ích và quan
tâm phát huy quyền làm chủ của quần chúng nhân dân lao động trên mọi lĩnh vực.
Trong hệ thông chính trị của chủ nghĩa xã hội, Nhà nước là một bộ phận hợp thành rất
quan trọng, Nhà nước gắn liền với Đảng với đông đảo quần chúng trên tất cả các lĩnh
vực quản lý xã hội. Trong đó quản lý kinh tế - xã hội là vũ khí mạnh mẽ để thực hiện
nhiệm vụ của hệ thống chính trị. V.I.Lênin đã xác định rõ: " Toàn bộ côg tác của Đảng
được tiến hành thông qua các Xô Viết, bao gồm những quần chúng lao động không
phân biệt nghề nghiệp"2.
Với quan điểm của V.I.Lênin về vị trí, vai trò của Đảng Cộng sản, về
mối quan hệ giữa Đảng Cộng sản với các tổ chức trong hệ thống chính trị,
đặc biệt đối với Nhà nước. Như vậy, nếu buông lỏng sự lãnh đạo của Đảng
là sai lầm về nguyên tắc, là thủ tiêu sức mạnh của Nhà nước và của cả hệ
thống chính trị trong chủ nghĩa xã hội, là mở đường cho những phần tử
phản động phá hoại chính quyền, đưa đất nước trở lại trở lại con đường
TBCN. Tư tưởng đó của V.I.Lênin là cơ sở để khắc phục bệnh chuyên

1
2

V.I.Lênin : Toàn tập Nxb Tiến bộ Mátxcơva, 1978, tập 33, trang 33.
V.I.Lênin : Toàn tập, Sđd, tập 41, trang 39.

9


quyền độc đoán trong Đảng, hoặc là Đảng bao biện làm thay công việc của Nhà
nước và các tổ chức khác trong hệ thống chính trị xã hội.
1.4. Tập trung dân chủ là nguyên tắc cơ bản trong xây dựng, tổ chức
sinh hoạt và hoạt động lãnh đạo của Đảng:
Kế thừa tưởng tư tưởng của C.Mác và Ph.Ăngghen đã đề cập từ năm 1847
trong tác phẩm "Những nguyên lý của chủ nghĩa cộng sản". Chính C.Mác và
Ph.Ăngghen đã khẳng định: Đảng Cộng sản phải hành động trên nguyên tắc "dân chủ
triệt để". V.I.Lênin tiếp tục phát triển và làm sâu sắc thêm tư tưởng đó thành nguyên tắc
xây dựng Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân - Đảng là đội tiền phong có tổ chức
và là tổ chức cao nhất của giai cấp - theo V.I.Lênin Đảng phải được tổ chức theo
chế độ tập trung dân chủ, chế độ tập trung dân chủ là nền tảng tổ chức của một
Đảng vô sản kiểu mới. Thực hiện chế độ tập trung dân chủ trong Đảng sẽ làm
cho Đảng thống nhất được được về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Nhằm củng cố
tăng cường sức mạnh của Đảng, làm cho chủ trương đường lối của Đảng được
thực hiện một cách có hiệu quả. Mặt khác, thực hiện chế độ tập trung dân chủ sẽ
góp phần ngăn chặn sự phá hoại của các phần tử thiếu kiên định, cơ hội chủ
nghĩa, vô chính phủ trong Đảng. Trong tác phẩm "Một bước tiến hai bước lùi"
V.I.Lênin viết: " Trước kia Đảng chưa phải là một khối chính thức có tổ chức, mà
chỉ là một một tổng số những nhóm riêng biệt và do đó, giẵ các nhóm ấy không
có quan hệ nào khác, ngoài sự tác động về mặt tư tưởng. Hiện nay chúng ta đã

trở thành một Đảng có tổ chức, điều đó có nghĩa là chúng ta đã tạo ra một quyền
lực, khiến cấp dưới phải phục tùng cấp trên của Đảng"1.
V.I.Lênin cho rằng, Đảng muốn lãnh đạo giai cấp vô sản và quần chúng
lao động trong cuộc đấu tranh chống giai cấp tư sản; muốn có sức mạnh Đảng
phải có sự thống nhất về ý chí và hành động. Điều kiện cho sự thống nhất của
Đảng trước hết phải có cương lĩnh chính trị, và sau đó phải có tổ chức chặt chẽ.
1

V.I.Lênin: Toàn tập, Sđd, tập 8, trang 429.

10


Làm được điều đó tức là tránh được tình trạng chia rẽ, phân tán ở trong Đảng. Tổ
chức là cái bảo đảm cho sự nhất trí về chính trị tư tưởng và hành động. Ngoài hai
yếu tố cương lĩnh chính trị và hệ thống tổ chức chặt chẽ, Đảng phải có một điều
lệ thống nhất, có một cơ quan chỉ đạo thống nhất, Đảng phải có kỷ luật sắt, kỷ
luật tự giác nghiêm minh. V.I.Lênin đã khẳng định: "Từ chối không chịu phục
tùng sự lãnh đạo của các cơ quan Trung ương, tức là từ chối không muốn là
người đảng viên, tức là phá hoại Đảng" 2.
Theo V.I.Lênin tập trung phải đi liền với dân chủ, Đảng phải có dân chủ, nếu
trong Đảng không có dân chủ sẽ có nguy cơ thoái hóa thành tổ chức quan liêu. Tập
trung càng cao, thì dân chủ càng rộng rãi. Không thể có dân chủ mà thiếu tập trung,
ngược lại không thể có tập trung mà thiếu dân chủ. Điều đó có nghĩa là tập trung và
dân chủ luôn luôn có quan hệ biện chứng với nhau, nếu tập trung mà tách rời dân chủ
là tập trung quan liêu, độc đoán, chuyên quyền; dân chủ mà không đi liền với tập
trung là dân chủ vô chính phủ, dân chủ không giới hạn và tất cả những điều đó đều xa
lạ với nguyên tắc tập trung dân chủ theo tư tưởng của V.I.Lênin. Đồng thời Người
còn đặt ra điều kiện để thực hiện chế độ tập trung dân chủ:
Một là, ý thức giác ngộ của đội tiền phong của giai cấp công nhân, lòng trung

thành với sự nghiệp cách mạng. Hai là, khả năng của đội tiền phong đó biết liên hệ,
gần gũi và biết hòa mình tới mức độ nào đó với quần chúng, nhất là quần chúng vô
sản. Ba là, sự lãnh đạo đúng đắn mà đội tiền phong ấy thực hiện, chiến lược và sách
lược đúng đắn của nó. Đặc biệt là phải được đa số quần chúng lao động tin tưởng
vững chắc vào sự đúng đắn ấy.
Như vậy những tư tưởng của V.I.Lênin về nguyên tắc tập trung dân chủ của
Đảng kiểu mới của GCCN thực sự là một trong những vấn đề cốt lõi và quan trọng
nhất, bảo đảm cho quá trình xây dựng tổ chức của Đảng, chi phối đến mọi hoạt động
lãnh đạo, sinh hoạt của Đảng, giúp cho Đảng luôn luôn là một khối thống nhất về ý
2

V.I.Lênin: Toàn tập, Sđd, tập 8, trang 424.

11


chí và hành động, là cơ sở nền tảng vật chất xây dựng Đảng cả về mặt chính trị và tư
tưởng.
Tính đúng đắn cách mạng và khoa học của nguyên tắc tập trung dân chủ theo
V.I.Lênin hoàn toàn không phải chỉ ở lý luận, mà nó đã được chứng minh bằng thực
tiễn sinh động của quá trình hoạt động của tất cả các Đảng Cộng sản trên thế giới và
Quốc tế cộng sản III .
Nhìn lại lịch sử từ những năm đầu đến giữa của thế kỷ XX, phong trào cộng
sản và công nhân quốc tế đã phát triển như vũ bão; chủ nghĩa xã hội từ chỗ chỉ ở
nước Nga đã mở rộng ra nhiều quốc gia và trở thành hệ thống. Đảng Cộng sản ở
những nước lãnh đạo chính quyền đã vận dụng sáng tạo những nguyên tắc về xây
dựng Đảng theo tư tưởng của V.I.Lênin, trong đó có nguyên tắc tập trung dân chủ,
nên đã lãnh đạo nhân dân không những giải phóng thoát khỏi ách áp bức bóc lột mà
còn bước đầu xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật cho chủ nghĩa xã hội, đời sống nhân
dân ngày càng được nâng cao, đánh bại chủ nghĩa phát xít, thu hẹp phạm vi và cô lập

nhiều tên đế quốc đầu sỏ.
Chương 2: Sự vận dụng trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng
cộng sản Việt Nam giai đoạn hiện nay:
2.1. Tính tất yếu phải tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng
Cộng sản Việt Nam hiện nay:
Đảng Cộng sản Việt Nam từ ngày thành lập (1930) cho đến nay, luôn luôn
trung thành, nắm vững bản chất cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác Lênin, với sự vận dụng sáng tạo học thuyết về xây dựng Đảng vào tiến trình cách
mạng ở Việt nam. Qua thực tiễn tiến hành công tác xây dựng Đảng Cộng sản
Việt Nam, Đảng ta đã từng bước đúc rút kinh nghiệm trong sự nghiệp giải phóng
dân tộc, cũng như trong điều kiện Đảng cầm quyền lãnh đạo nhân dân xây dựng
đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
12


Từ năm 1986 đến nay, dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta, bước vào thời
kỳ đổi mới đất nước, đã giành được những thắng lợi, thành tựu và những thiếu sót
khuyết điểm. Một trong những bài học lớn Đảng ta đã rút ra là: trong quá trình đổi
mới, Đảng luôn luôn phát huy vai trò lãnh đạo, đồng thời tích cực tự đổi mới, tự
chỉnh đốn một cách có hiệu quả.
Một thực tế đặt ra là, khi Đảng Cộng sản Việt Nam ngày càng vững mạnh,
cách mạng Việt nam ngày càng trưởng hành và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở
Việt Nam ngày càng phát triển, thì chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch càng tỏ
ra hằn học; và mỗi khi Đảng Cộng sản Việt Nam và cách mạng Việt nam gặp khó
khăn, phức tạp thì bọn chúng lại hí hửng cho rằng cách mạng nước ta đã bước và thời
kỳ suy thoái... tất cả những điều đó, chứng tỏ rằng các thế lực thù địch của cách mạng
nước ta chúng đánh giá rất cao vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Do vậy, một trong những mũi nhọn chủ yếu mà chủ nghĩa đế quốc và các thế
lực thù địch thường tập trung sức tấn công chống phá sự nghiệp cách mạng nước ta đó là vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Mà trước hết, chúng đánh vào
nền tảng tư tưởng của Đảng, đó là chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
Các thế lực thù địch luôn tìm mọi cách để hạ thấp giá trị của chủ nghĩa Mác - lênin,

chúng cho rằng chủ nghĩa Mác - lênin đã lỗi thời, chủ nghĩa xã hội khoa học không
còn sức sống, không còn phù hợp tron thời đại ngày nay. Chúng phá hoại bằng cách
xuyên tạc, bác bỏ những tư tưởng căn bản nhất của chủ nghĩa Mác - lênin, những quy
luật vận động phát triển của xã hội, sứ mệnh lịch sử của GCCN ... đồng thời chúng
đưa ra những luận điệu nhằm xuyên tạc, bóp méo sự thật, hạ thấp vai trò, uy tín của
Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với sự nghiệp cách mạng nước ta; các thế lực thủ địch tập
trung mũi nhọn đã kích chủ nghĩa Mác - lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chính là nhằm
đánh vào nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam, cội nguồn của chủ nghĩa
xã hội, đánh vào thế giới quan khoa học, cơ sở phương pháp luận cách mạng vào
đường lối chính trị của Đảng.
13


Về cương lĩnh, đường lối chính trị của Đảng, các phần tử chống cộng luôn cho
rằng Đảng Cộng sản lựa chon con đường đii lên chủ nghĩa xã hội là sai lầm, không thể
có chủ nghĩa xã hội. Chúng ra sức ca ngợi CNTB, rằng CNTB ngày nay đã thay đổi bản
chất, thời đại ngày nay là thời đại văn minh trí tuệ, CNTB là vĩnh hằng , còn chủ nghĩa
xã hội có nhiều khuyết tật, tội ác...
Về tổ chức Đảng. Chúng tập trung đánh vào các nguyên tắc tổ chức sinh
hoạt và hoạt độngcủa Đảng, đặc biệt là nguyên tắc tập trung dân chủ. Các thế lực
thù địchcho rằng nguyên tắc tập trung dân chủ đến nay không còn giá trị, thực
hiện nguyên tắc này sẽ dẫn đến mất dân chủ, dẫn đến sự phân tán nội bộ, làm
cho Đảng rơi vào quân phiệt, độc quyền. Chúng ra sức tán dương thực hiện nền
dân chủ tự do, dân chủ cực đoan, cổ vũ chiêu bài "dân ưyệnt do", "đa nguyên
chính trị, đa đảng đối lập"... với mục đích của nó nhằm làm tan rã hoặc phân liệt
Đảng về tổ chức.
Về mối quan hệ giữa Đảng với quần chúng. Các thế lực thù địch luôn tìm
mọi cách để chia rẽ mối quan hệ giữa Đảng với quần chúng, lôi kéo, kích động
nhằm tách nhân dân ra khỏi sự lãnh đạo của Đảng bằng cách vu cáo Đảng chiếm
quyền làm chủ của nhân dân, vi phạm dân chủ; chúng đối lập quyền lãnh đạo của

Đảng Cộng sản Việt Nam với sự quản lý xã hội của Nhà nước Cộng Hòa Xã Hội
Chủ Nghĩa Việt Nam. Lợi dụng quá trình tự phê bình của Đảng ta để công kích
nói xấu Đảng. Chúng ra sức tác động lôi kéo quần chúng, tranh giành lực lượng
nhằm kích động đấu tranh chống đối cách mạng... hòng làm mất ổn định về
chính trị tạo cơ hội để phá hoại ta từ bên trong.
Mặt khác, bên cạnh sự chống phá của các thế lực thù địch. Đảng ta đã nghiêm
túc đánh giá những thành tựu và yếu kém trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc gắn liền với trách nhiệm lãnh đạo của Đảng và những ưu, khuyết điểm
trong công tác xây dựng Đảng. Tại đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX xác định: "
Trong công tác xây dựng Đảng, bên cạnh những ưu điểm, đang nổi lên một số mặt
14


yếu kém và khuyết điểm, nhất là khuyết điểm về công tác giáo dục, rèn luyện đội ngũ
cán bộ, đảng viên, chưa ngăn chặn và đẩy lùi được được sự suy thoái về tư tưởng
chính trị và đạo đức, lói sống. Một số tổ chức đảng ở các cấp chưa được chỉnh đốn;
dân chủ bị vi phạm, kỷ luật, kỷ cương lỏng lẻo, nội bộ không đoàn kết, Công tác tư
tưởng, công tác lý luận còn yếu kém, bất cập. Công tác tổ chức, cán bộ còn một số
biểu hiện trì trệ..."1.
Như vậy, trước sự hoạt động chống phá của các thế lực thù địch đối với cách
mạng Việ nam nói chung, cũng như chống phá Đảng Cộng sản Việt Nam với phương
châm nhất quán toàn diện và ngày càng điên cuồng bằng âm mưu, thủ đoạn "diễn biến
hòa bình". Chúng nhằm mục đích cuối cùng là hòng xóa bỏ sự lãnh đạo của Đảng Cộng
sản Việt Nam, xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta. Để khắc phục những yếu kém,
khuyết điểm trong Đảng, tránh được nguy cơ rơi vào âm mưu "diễn biến hòa bình" của
các thế lực thù địch. Đặc biệt là quá trình "tự diến biến" từ bên trong. Đảng ta đã xác
định: Công tác xây dựng Đảng là nhệm vụ then chốt, trong đó việc tự đổi mới, tự chỉnh
đốn là là nhệm vụ cần kíp trong giai đoạn hiện nay.
2.2. Những nội dung cơ bản trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng
Cộng sản Việt Nam hiện nay:

Những tư tưởng cơ bản của V.I.Lênin về Đảng kiểu mới là những nguyên
tắc xây dựng Đảng Cộng sản trên tất cả các mặt chính trị, tư tưởng và tổ chức,
những nguyên tắc đó luôn luôn vận động, phát triển trong mối quan hệ biện
chứng với nhau.
Trong suốt quá trình xây dựng và trưởng thành của Đảng Cộng sản Việt Nam,
nhất là trog những năm gần đây, khi đề ra phương hướng, biện pháp xây dựng, chỉnh
đốn Đảng, Đảng ta luôn luôn nghiên cứu, quán triệt vận dụng đầy đủ các nguyên tắc
xây dựng Đảng kiểu mới của GCCN - trong học thuyết về Đảng Cộng sản của chủ
nghĩa Mác - Lênin và vận dụng một cách tổng hợp trong điều kiện, đặc diểm của
1

Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội IX, Nxb CTQG, Hà Nội 2001, tr 52.

15


Đảng Cộng sản Việt Nam. Vì vậy chúng ta khẳng định rằng: Sự lãnh đạo đúng đắn
của Đảng là nhân tố quyết định hàng đầu đến mọi thắng lợi của cách mạng Việt nam.
Vấn đề quan tâm hàng đầu của Đảng ta là: nâng cao bản lĩnh chính trị, giữ
vững và tăng cường bản chất GCCN của Đảng, nâng cao bản lĩnh chính trị của
Đảng, đòi hỏi Đảng phải nắm vững bản chất cách mạng và khoa học của chủ
nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, coi đó là kim chỉ nam cho mọi hoạt
động của Đảng và là nền tảng tư tưởng của Đảng. Đó là sự thể hiện Đảng và
nhân dân ta quyết tâm xây dựng nước Việt Nam theo con đường xã hội chủ nghĩa
trên nền tảng tư tưởng của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
Bản lĩnh chính trị của Đảng phụ thuộc và có ý nghĩa quyết định là giữ vững và
tăng cường bản chất GCCN của Đảng. Trong cương lĩnh, và văn kiện quan trọng
khác qua các kỳ Đại hội của Đảng đều khẳng định: Đảng Cộng sản Việt Nam là
Đảng của GCCN Việt Nam, là đội tiền phong, bộ tham mưu chiến đấu có tổ chức và
là tổ chức cao nhất của GCCN Việt Nam. Đảng đại biểu trung thành lợi ích của

GCCN, của nhân dân lao động và của cả dân tộc. Là chính Đảng của GCCN, đương
nhiên Đảng phải giữ vững và tăng cường bản chất GCCN. Nhất là trong giai đoạn
hiện nay, đẻ giữ vững và tăng cường bản chất GCCN của Đảng, nhất thiết phải kiên
định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, trong bất kỳ tình huống nàocũng
không dao động, không xa rời mục tiêu đó; kiên định và vận dụng sáng tạốgp phần
bổ sung, phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh cho phù hợp với
thực tiễn; phải xuất phát từ thực tiễn để xã định chủ trương, đường lối đúng đắn; phải
giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ , thực hiện tập thể lãnh đạo cá nhân phụ trách,
thường xuyên nêu cao tự phê bình và phê bình, giữ gìn sự đoàn kết thống nhất trong
Đảng. Thường xuyên giáo dục, bồi dững lập trường quan điểm, ý thức tổ chức của
GCCN; xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên trong sạch vững mạnh theo lập trường
quan điểm của GCCN. Tăng cường củng cố mối quan hệ gắn bó với nhân dân, chăm
lo xây dựng củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, chăm lo đời sống của nhân dân, phát
16


huy quyền làm chủ của nhân dân; trung thành với chủ nghĩa quốc tế của GCCN, kết
hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh của thời đại.
Vấn đề giữ gìn sự đoàn kết và thống nhất trong Đảng. Quá trình lãnh đạo
sự nghiệp đổi mới, Đảng Cộng sản Việt Nam không thể hàn thành nhiệm vụ
chính trị của mình với tư cách alf người chiến sĩ tiên phong lãnh đạo toàn xã hội,
nếu như không có sự đoàn kết thống nhất trong Đảng. Sự đoàn kết đó phải trên
cơ sở phải dựa trên cơ sở lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, thể hiện
đường lối quan điểm của Đảng, trên cơ sở có sự giác ngộ của đội ngũ đảng viên
về mục tiêu, lý tưởng và những nhiệm vụ của Đảng.
Vấn đề tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước xã hội chủ
nghĩa. Khi bước vào công cuộc dổi mới, Đảng ta đã nêu ra yêu cầu phải thường
xuyên đổi mới và chỉnh đốn Đảng để lãnh đạo hệ thống chính trị, nhất là đối với
Nhà nước, có chất lượng và hiệu quả ngày càng cao. Đảng ta đã xác định rõ: "
Đảng lãnh đạo Nhà nước thông qua việc đề ra đường lối, chủ trương và những

chính sách lớn, định hướng cho sự phát triển và kiểm tra việc tổ chức thực hiện
đường lối chủ trương, chính sách của Đảng và hiến pháp, pháp luật của Nhà
nước... Tăng cường chế độ lãnh đạo tập thể đi đối với phát huy tinh thần chủ
động, sáng tạo và trách nhiệm cá nhân; kiện toàn hệ thống tổ chức đảng gắn với
cải cách cách, đổi mới tổ chức, bộ máy củấcc cơ quan Nhà nước và các đoàn thể
chính trị - xã hội"1. Điều kiện quyết định tăng cường và nâng cao hiệu lực của
Nhà nước là bảo đảm tốt sự lãnh đạo của Đảng trong việc xây dựng, kiện toàn,
sử dụng, phát huy vai trò và hiệu lực quản lý của Nhà nước. Nhà nước vững
mạnh hoạt động có hiệu quả là điều kiện không thể thiếu được để bảo đảm hoàn
thành nhiệm vụ chính trị do Đảng đề ra. Để tăng cường vai trò lãnh đạo của
Đảng đối với xã hội, vai trò và hiệu lực quản lý của Nhà nước được nâng cao là
1

Đảng Cộng sản Việt Nam :Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb CTQG, Hà Nội 2001, tr, 144 145.

17


dấu hiệu quan trọng nói lên trình độ, năng lực tổ chức của Đảng. Đó cũng là một
yêu cầu mới về nâng cao tính chất GCCN của Đảng trong giai đoạn hiện nay.
Do vậy, mọi khuynh hướng coi nhẹ sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước
đều là sai lầm, là làm giảm hiệu lực quản lý của Nhà nước. Thực chất đó là hạ thấp
vai trò lãnh đạo của Đảng. Nắm chắc vấn đề này để khắc phục tình trạng Đảng bao
biện làm thay công việc của các cơ quan nhà nước, lẫn lộn chức năng lãh đạocủa
Đảng với chức năng quản lý của nhà nước; chống lối phân công máy móc, tách rời
hoạt động của cơ quan lãnh đạo của Đảng (cấp ủy) với các hoạt động của cơ quan
Nhà nước.
Vấn đề xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh, gắn bó với quần chúng,
chống quan liêu, tham nhũng. Tệ quan liêu ở nước ta hiện nay biểu hiện dưới
nhiều hình thức rất đa dạng như: xa rời thực tiễn, coi thường quần chúng, không

nắm chắc tình hình diễn biến trong đời sống thực tiến, thực tiễn ở cơ sở; tổ chức
bộ máy cồng kềnh, mang nặng tính hành chính giấy tờ, phô trương hình thức... đi
liền với tệ quan liêu là thói cửa quyền hách dịch, lãng phí tham nhũng đang là
một nguy cơ lớn đối với sự nghiệp cách mạng Việt Nam. Nguồn gốc của tệ quan
liêu ở nước ta không chỉ là tình trạng của nền sản xuất nhỏ mà còn do chịu ảnh
hưởng của những tàn dư, tập tục phong kiến và tiểu tư sản. Song nguyên nhân
trực tiếp là do tư tưởng cá nhân, do thiếu trách nhiệm và trình độ tổ chức, quản lý
yếu kém của một số cán bộ, đảng viên gây nên. Vì vậy, phải tăng cường công tác
giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên phải hướng vào việc nâng cao
phẩm chất đạo đức cách mạng, nêu cao tinh thần phục vụ nhân dân , thực sự tôn
trọng và phát huy quyền làm chủ tập thể của nhân dân; rèn luyện phong cách làm
việc khoa họ, thiết thực cụ thể, sâu sát cơ sở. Đồng thời, phải nâng cao trình độ
kiến thức khoa học xã hội, tự nhiên, năng lực quản lý và tổ chức thực hiện. Điều
quan trọng là tăng cường công tác tổ chức, kiểm tra mọi nguyên tắc tổ chức, cơ
cấu tổ chức và chế độ quản lý. Bên cạnh đó phải nâng cao đạo đức cách mạng và
18


kiên quyết đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống tham nhũng. Hiện nay tệ tham nhũng
đang là vấn đề bức xúc gây nhiều tác hại cho ngân sách Nhà nước, gây hậu quả
tai hại và trực tiếp cản trở sự phát triển của đất nước. Việc chống tham nhũng,
trừng trị các tội tham nhũng là vấn đề phức tạp và lâu dài, đòi hỏi phải có nhiều
biện pháp tổng hợp và có thể chế; có biện pháp giáo dục chính trị, tư tưởng nâng
cao phẩm chất đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ, đảng viên.
Để bảo đảm nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng đáp ứng
yêu cầu nhiệm vụ trong công cuộc đổi mới đất nước trong giai đoạn hiện nay
Đảng ta đã và đang tiến hành ngoài những vấn đề nêu trên, Đảng ta còn tích cực
các vấn đề khác như: vấn đề xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên trong sạch vững
mạnh, là một trong những nội dung quan trọng của công tác xây dựng Đảng hiên
nay; vấn đề tăng cường mối liên hệ giữa Đảng với quần chúng, thông qua phong

trào cách mạng của quần chúng để làm tốt công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng;
Tăng cường đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng
đối với toàn xã hội. Để bảo đảm cho thắng lợi của cách mạng, một yếu tố quyết
định là Đảng phải có đường lối chiến lược, sách lược đúng đắn, sáng tạo. Nhưng
để cho đường lối đó đi vào thực tiễn cuộc sống, một trong những những yếu tố
cũng có ý nghĩa quyết định cho sự bảo đảm đó là Đảng phải có phương pháp
cách mạng, phương thức lãnh đạo của Đảng phải phù hợp. Trong văn kiện Hội
nghị lần thứ ba Ban Chấp Hành Trung ương Đảng - khóa VII đã xác định một số
quan điểm quan trọng định hướng cho quá trình đổi mới phương thức lãnh đạo,
như: Mục tiêu của đổi mới là giữ vững và nâng cao hiệu quả hiệu quả lãnh đạo
của Đảng, đồng thời phải củng cố và nâng cao hiệu lực quản lý của Nhà nước,
vai trò của các đoàn thể nhân dân. trọng tâm của đổi mới là giải quyết tốt mối
quan hệ giữa Đảng và Nhà nươc, phương châm đổi mới là tiến hành đồng bộ với
đổi mới tư duy và đổi mới tổ chức cán bộ, tiến hành thận trọng từng bước. Cách
làm phải thực sự dân chủ, chống sự áp đặt, chủ quan, hình thức...
19


PHẦN KẾT LUẬN
Với sự vận dụng sáng tạo những tư tưởng cơ bản của V.I.Lênin về Đảng
kiểu mới của GCCN. Hơn 70 năm qua, công tác xây dựng Đảng Cộng sản Việt
Nam, đã làm cho Đảng luôn luôn vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức;
20


Đảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo nhân dân ta hoàn thành nhiệm vụ chính trị
của mỗi thời kỳ cách mạng. Trong công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội
chủ nghĩa ở nước ta hiện nay, công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng Cộng sản Việt
Nam thực chất đó là quá trình nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của
Đảng, nhằm làm cho Đảng có đủ sức lãnh đạo cách mạng Việt Nam vượt qua

mọi khó khăn thử thách để hoàn thành sứ mệnh lịch sử vẻ vang của mình.
Thực tiễn trong những năm đổi mới vừa qua đã chứng minh: Đảng Cộng
sản Việt Nam không những đã giữ vững được vai trò lãnh đạo đối với toàn xã
hội, mà còn lãnh đạo thành công, đạt được những thành tựu rất quan trọng. Điều
đó đã tỏ rõ trách nhiệm cao cả, sứ mệnh lịch sử trước đất nước, trước GCCN
Việt nam, và toàn dân tộc. Sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định của sự
nghiệp đổi mới đất nước. Vai trò và hiệu lực lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt
Nam không chỉ được đông đảo các tầng lớp nhân dân ta thừa nhận, tin tưởng,
mà còn được các lực lượng tiến bộ và bạn bè trên thế giới đánh giá cao.
Tuy nhiên, trước tình hình mới với vai trò là Đảng cầm quyền, Đảng Cộng
sản Việt Nam cần phải tiếp tục đổi mới toàn diện. Trong đó đổi mới phương thức
lãnh đạo để nâng cao hơn nữa năng lực và hiệu quả lãnh đao của Đảng, phát huy
mạnh mẽ vai trò hiệu lực quản lý của Nhà nước và các đoàn thể nhân dân, xây
dựng hệ thống chính trị hoạt động năng động và có hiệu quả đáp ứng yêu cầu của
sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Phấn đấu vì mục tiêu dân
giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU
PHẦN NỘI DUNG
21


Chương 1: Tư tưởng cơ bản của Lênin về Đảng kiểu mới của giai cấp
công nhân:
1.1. Tính tất yếu phải thành lập Đảng kiểu mới của giai cấp công nhân:
1.2. Chủ nghĩa Mác - Lênin là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi
hành động của Đảng:
1.3. Trong điều kiện Đảng cầm quyền, Đảng là lực lượng lãnh đạo hệ
thống chính trị của chủ nghĩa xã hội và là một bộ phận của hệ thống đó:

1.4. Tập trung dân chủ là nguyên tắc cơ bản trong xây dựng, tổ chức
sinh hoạt và hoạt động lãnh đạo của Đảng:
Chương 2: Sự vận dụng trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng
cộng sản Việt Nam giai đoạn hiện nay:
2.1. Tính tất yếu phải tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng
Cộng sản Việt Nam hiện nay:
2.2. Những nội dung cơ bản trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng
Cộng sản Việt Nam hiện nay:
PHẦN KẾT LUẬN

22