CHUYÊN ĐỀ THÔNG TIN VÀ GIÁO DỤC TIÊU DÙNG

I. SỰ CẦN THIẾT VỀ THÔNG TIN VÀ GIÁO DỤC NDT
II. NỘI DUNG, HÌNH THỨC THÔNG TIN VÀ GIÁO DỤC
NTD
III. PHÁP LỆNH BẢO VỆ QUYỀN LỢI NTD Ở VIỆT NAM
IV. TRÁCH NHIỆM CỦA NTD
V. PHONG TRÀO NTD VIỆT NAM VÀ VẤN ĐỀ HỘI NHẬP
QUỐC TẾ
VI. VINASTAS VỚI PHONG TRÀO BẢO VỆ QUYỀN LỢI
NTD


I. SỰ CẦN THIẾT VỀ THÔNG TIN VÀ GIÁO DỤC NDT
1.1. Người tiêu dùng (NTD) và vấn đề bảo vệ quyền lợi
NTD
1.2. Quyền và trách nhiệm NTD
1.2.1. Vài nét lịch sử
1.2.2. Tám quyền cơ bản
1.2.3. Trách nhiệm của NTD


I. Ngời tiêu dùng và vấn đề bảo vệ quyền lợi NTD

Nền kinh tế thị trờng

Bán

Ngời sản xuất
Ngời kinh doanh

Mua

Ngời tiêu dùng


Ngêi tiªu dïng
NÒn kinh tÕ tù tóc tù cÊp

Ngêi s¶n xuÊt vµ tiªu dïng lµ mét
NÒn kinh tÕ qu¶n lý hµnh chÝnh, bao cÊp

Cã ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu dïng
nhng cha cã vÊn ®Ò ngêi tiªu dïng
NÒn kinh tÕ thÞ trêng

Cã ngêi s¶n xuÊt, kinh doanh vµ ngêi tiªu dïng
Vµ xuÊt hiÖn vÊn ®Ò ngêi tiªu dïng


Vấn đề ngời tiêu dùng
Nền kinh tế thị trờng
Ngời mua ngời tiêu dùng

Ngời sản xuất kinh doanh

Thống nhất

Ngời sản xuất kinh
doanh muốn sản xuất,
bán nhiều hàng hoá
dịch vụ

Ngời tiêu dùng muốn có
nhiều hàng hoá và
dịch vụ để mua và
thuê
Mâu thuẫn

Muốn nhiều lợi nhuận

Muốn nhiều thoả mãn nhu cầu
nhng công bằng

Làm hàng dịch vụ kém

Muốn hàng và dịch vụ có
chất lợng, an toàn vệ sinh
Muốn thông tin trung thực
Muốn mua giá rẻ
Muốn đợc cơ quan bảo hộ
Muốn đợc bảo hành và khiếu
nại đền bù

chất lợng, kém an toàn vệ
sinh
Quảng cáo mập mờ, cố
tình lừa dối
Bán giá cáo
Vận động chớnh quyền
ủng hộ qua luật pháp.
Không muốn bảo hành

giải quyết khiếu nại đền
bù

Vấn đề ngời tiêu dùng


Sù h×nh thµnh vÊn ®Ò ngêi tiªu dïng

NN

N.sx
&
kd

VÊn
®Ò ng
êi tiªu
dïng

NTD


Nhµ n
íc

Ngêi
SX KD

Ngêi
tiªu

dïng


Sự hình thành vấn đề bảo vệ quyền lợi ngời tiêu dùng

Ngời SXKD

>

Ngời tiêu dùng

Mạnh hơn
ít hiểu biết
Nghèo

có kiến thức
Giàu
Có thế lực

Cô độc
Muốn đợc bảo

Muốn lấn át

về quyền và lợi ích

Quyền lợi
ngời tiêu dùng

Sự hình thành vấn đề phong trào
ngời tiêu dùng

Ngời tiêu dùng bị lấn át, không đ
ợc hởng công bằng xã hội, ngời
tiêu dùng đoàn kết nhau lại để
đấu tranh tự bảo vệ mình

Phong trào ngời
tiêu dùng


Tõ ngêi tiªu dïng

Ngêi s¶n xuÊt kinh doanh ch©n chÝnh

Muèn ph¸t triÓn ph¶i híng vÒ ng
êi tiªu dïng
ChÝnh phñ
Muèn ®Êt níc ph¸t triÓn ph¶i b¶o vÖ c¶
ngêi s¶n xuÊt kinh doanh vµ ngêi tiªu
dïng

Quèc tÕ
Muèn ph¸t triÓn ph¶i b¶o vÖ ngêi tiªu
dïng


Các cấp và phạm vi phong trào
ngời tiêu dùng

Quốc

Toàn cầu

tế

Khu vực

Quốc gia

C P
P C
P

C
P

Chính
phủ

P
C
P

Phi
Chính
phủ

Tổ chức ngời tiêu dùng

cơ sở
Cá nhân ngời tiêu
dùng


1.2.1. Vi nột lch s
15/3/1962: Tổng thống Mỹ Kenơdy tuyên bố trớc quốc hội
Mỹ cần có dự án luật ngời tiêu dùng và 4 quyền:
1. An toàn 3. Lựa chọn
2. Thông tin
4. Đợc lắng nghe
Sau này IOCU bổ xung 4 quyền và trở thành 8 quyền:
1. Thoả mãn nhu cầu cơ bản
2. Đợc đền bù
3. Đợc đào tạo
4. Đợc hởng môi trờng tốt đẹp lành mạnh.


4/85: Liên hiệp quốc công nhận quyền NTD
15/3 Hàng năm đợc chọn là ngày quyền NTD quốc tế
15/3/83: Lần đầu tiên trên thế giới kỷ nhiệm ngày quyền NTD quốc tế
15/3/89: VINASTAS lần đầu tiên tổ chức ngày quyền NTD Việt Nam và liên
tục năm nào cũng tổ chức ngày này.
6/1990: LHQ tổ chức hội nghị BVNTD và Châu á Thái Bình Dơng (BăngKoK).
Chính phủ Việt Nam cử tổng th ký VINASTAS làm đại diện của Việt Nam
7/1990: Chính phủ Việt Nam đã cùng các nớc khác đồng bảo trợ nghị quyết
ECOSOC về bảo vệ quyền lợi ngời tiêu dùng
4/92:

Chính phủ Việt nam đã đồng bảo trợ nghị quyết ESCAP về bảo vệ

ngời tiêu dùng trong vùng.


Quyền 1: Quyền đợc thoả mãn những nhu cầu cơ
bản

V hng hoỏ, dch v c bn tn ti v phỏt
trin nh n, mc, i li, hc hnh, vui chi gii
trớ, chm súc sc kho


QuyÒn 2: quyÒn ®îc an toµn

Đó là quyền được bảo
vệ để không phải sử
dụng các sản phẩm
hàng hoá quy trình sản
xuất và dịch vụ nguy
hại tới sức khoẻ của
người tiêu dùng


Quyền 3: quyền đợc thông tin

Đó là quyền đợc
có các số liệu,
dữ liệu cần thiết
để trên cơ sở
đó

lựa

chọn

tránh lối làm ăn
gian

dối,

lừa

đảo, quảng cáo
nghi nhãn không
rõ

ràng,

không


Quyền 4:
quyền đợc lựa chọn

Đó là quyền đợc đ
ợc tự do tìm trong
số các sản phẩm
và dịch vụ với giá
cả khác nhau phù
hợp

NTD

với

yêu

cầu


Quyền 5: quyền đợc đại diện
(Đôi khi còn gọi là quyền đợc lắng nghe ý kiến)

Đó là quyền đợc đ
ợc đa ra các ý kiến
và đại diện của ng
ời tiêu dùng trong
việc

hoạch

định

các chính sách của
chính phủ và phát
triển
dịch vụ

hàng

hoá

Quyền 6: quyền đợc khiếu nại đền bù

Đó là quyền đợc khiếu
nại với nhà sản xuất,
kinh doanh khi mua
phải hàng hoá kém
chất lợng, không phù
hợp và đợc yêu cầu
đền bù thiệt hại


Quyền 7: quyền đợc đào tạo

Đó là quyền đợc có
những kiến thức kỹ
năng cần thiết để
yêu cầu có thông tin,
để lựa chọn 1 cách
tin tởng về hàng hoá
và dịch vụ, có kiến
thức các quyền cơ
bản và trách nhiệm


QuyÒn 8: quyÒn ®îc hëng m«i trêng
tèt ®Ñp vµ lµnh m¹nh
§ã lµ quyÒn ®îc
sèng vµ lµm viÖc

trong 1 m«i trêng
kh«ng bÞ « nhiÔm
x©m h¹i trong hiÖn
t¹i vµ t¬ng lai


ii. NỘI DUNG, HÌNH THỨC THÔNG TIN VÀ
GIÁO DỤC NGƯỜI TIÊU DÙNG
2.1. Khái quát chung về các nội dung và hình thức chủ
yếu
-Coi sự nghiệp cách mạng là của dân, do dân, vì dân
- Mục tiêu xây dựng đất nước là dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng
văn minh
-Điều 28 Hiến pháp 1992 nêu rõ “Nhà nước có chính sách bảo hộ quyền
lợi của người sản xuất và người tiêu dùng
- Nhà nước có nhiều luật về quyền lợi NTD: Luật sức khoẻ nhân dân,
Luật môi trường, pháp lệnh đo lường, pháp lệnh chất lượng hàng hoá,
pháp lệnh bảo vệ Quyền lợi NTD, pháp lệnh về quảng cáo, luật cạnh
tranh, luật thương mại (sửa đổi và bổ xung)


2.2. Cỏc chớnh sỏch ca nh nc vit nam v ngi tiờu dựng
* Từ khi thành lập, Đảng luôn luôn có đờng lối chủ trơng đúng đắn
coi sự nghiệp cách mạng là:
Của dân

Do dânVì dân

* Mục tiêu xây dựng đất nớc:
Dân giàu

Nớc mạnh

Xã hội công bằng văn minh

dân là ngời tiêu dùng
Xã hội công bằng văn minh là muốn cho dân (NTD) đợc công bằng,
sản xuất kinh doanh lành mạnh, ngời sản xuất kinh doanh và ngời
tiêu dùng tôn trọng quyền lợi của nhau.


Nhà nớc và vấn đề ngời tiêu dùng


Nhà nớc có chính sách bảo hộ quyền lợi của ngời sản xuất

Hiến pháp 1992

và ngời tiêu dùng (Điều 28)
Chơng V:
Quyền và nghĩa vụ của công dân (bao gồm ngời tiêu dùng)
bao hàm các ý nghĩa là quyền ngời tiêu dùng.