giải quyết vướng mắc trong công tác đền bù, giải phóng mặt bằng

TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chun viên chính

Chúng tơi xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo
nhà trường, Phòng Đào tạo, q thầy cơ giáo
của trường Học viện hành chính - Chính trị quốc
gia; trường cán bộ nơng nghiệp và PTNT II đã
giúp đỡ tơi trong q trình học tập tại trường,
đồng thời đã nhiệt tình giúp đỡ và tạo điều kiện
thuận lợi cho tơi thực hiện đề tài này.
Đặc biệt, chúng tơi xin bày tỏ lòng biết ơn
chân thành và sâu sắc tới q Thầy, Cơ chủ
nhiệm lớp,

q thầy cô giáo trong nhà

trường đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn, chuyển
tải những kiến thức, kinh nghiệm q báu và
động viên chúng tơi thực hiện và hồn thành
đề tài này.
Trong khoảng thời gian hạn hẹp, đề tài
khơng tránh khỏi những thiếu sót, những hạn
chế về cả nội dung lẫn hình thức. Chúng tơi rất
mong nhận được những góp ý của q thầy cơ
giáo, các bạn đồng nghiệp đối với đề tài.

Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 1-

TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

Buôn Ma Thuột, ngày 20
tháng 4 năm 2012
Người thực hiện
đề tài

MỤC LỤC
Lời nói đầu.................................................................................................................3
I. Nội dung tình huống :............................................................................................4
II. Phân tích tình huống:...........................................................................................9
III. Xử lý tình huống:...............................................................................................15
IV. Kiến nghị:...........................................................................................................22
V. Kết luận :.............................................................................................................25
Tài liệu tham khảo....................................................................................................26

Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 2-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

Lời nói đầu
Nền kinh tế nước ta đang hội nhập với nền kinh tế khu vực và thế giới bằng

việc gia nhập tổ chức thương mại quốc tế (WTO) vào năm 2006, và với mục tiêu đưa
nước ta trở thành nước công nghiệp vào năm 2020, vấn đề xây dựng và phát triển cơ
sở hạ tầng là yếu tố cơ bản tạo điều kiện cho sự phát triển nhanh và bền vững. Trong
lịch sử phát triển của mọi quốc gia việc giải phóng mặt bằng để xây dựng các công
trình phục vụ lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng là không thể tránh khỏi. Nhịp độ phát
triển càng lớn thì nhu cầu giải phóng mặt bằng càng cao và trở thành thách thức lớn
đối với sự thành công không chỉ trong lĩnh vực kinh tế mà cả trong lĩnh vực chính trị,
xã hội. Vấn đề giải phóng mặt bằng đã trở thành điều kiện tiên quyết của sự phát triển,
nó đòi hỏi sự quan tâm đúng mức và giải quyết triệt để. Đó là nội dung không thể né
tránh của sự phát triển. Tuy nhiên để công tác giải phóng mặt bằng được thành công
thì việc đền bù thiệt hại cần phải đảm bảo được lợi ích của những người dân phải di
chuyển chổ ở. Họ phải có chổ ở ổn định, có điều kiện sống hay tiện nghi cao hơn nơi
cũ.
Không nằm ngoài quy luật của sự phát triển, Việt Nam với đặc thù là một nước
đang phát triển, trong điều kiện hiện nay chúng ta đang tiến hành công cuộc công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, nhu cầu về việc xây dựng các công trình phục vụ
mục đích an ninh quốc phòng, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng ngày càng gia
tăng.Vì vậy việc giải phóng mặt bằng, thu hồi đất đang diễn ra ở mọi nơi song gặp
phải nhiều khó khăn vướng mắc: Hầu hết công tác đền bù, giải phóng mặt bằng đều
chậm, giá đền bù thấp hơn giá thị trường nên người dân khó chấp nhận; công tác hỗ
trợ di dân, tái định cư chưa thực hiện triệt để, chưa thật sự mang lại lợi ích như mong
muốn; giá đền bù ở các địa phương là khác nhau thậm chí giá đền bù trong cùng một

Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 3-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

địa phương cũng không đồng nhất do chênh lệch giá đất giữa doanh nghiệp thoả thuận
với dân để đền bù và giá đất nhà nước quy định.
Một nguyên nhân cơ bản của tình trạng trên là việc chính quyền địa phương,
người trực tiếp thực hiện công tác này chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng, vai
trò, ý nghĩa; phương pháp thực hiện chưa thật sự linh hoạt, chưa phù hợp với mỗi tình
huống cụ thể; đôi lúc còn xảy ra các hiện tượng tiêu cực, lợi dụng chức vụ, quyền hạn
để trục lợi.
Chúng ta đều biết Nhà nước giải phóng mặt bằng là nhằm phục vụ xây dựng
các công trình an ninh chính trị, kinh tế-xã hội phục vụ mục tiêu chung của cộng
đồng. Tuy nhiên điều này sẽ ảnh hưởng đến lợi ích trước mắt của những người dân
trong vùng dự án, họ phải di dời đi khỏi mảnh đất mà mình đã sinh sống bao đời nay
làm xáo trộn cuộc sống của họ. Tuy nhiên vì mục tiêu chung họ phải di dời, bù lại họ
được hưởng các chính sách của Nhà nước. Khi mà những chính sách này không đảm
bảo được cuộc sống của họ hoặc giá trị nhận được từ các chính sách này thấp hơn so
với những gì họ mất đi thì lúc này dẫn đến mâu thuẩn giữa người dân và Nhà nước.
Vấn đề đặt ra là người quản lý Nhà nước phải làm sao dung hoà được mục tiêu chung
và mục tiêu cụ thể để đạt được thoả thuận với người dân. Đó là nghệ thuật trong quản
lý nhà nước.
Chính vì lý do trên tôi mạnh dạn lực chọn tình huống "giải quyết vướng mắc
trong công tác đền bù, giải phóng mặt bằng" ở địa phương tôi với mong muốn có
được cái nhìn tổng quát về thực trạng giải phóng mặt bằng và đưa ra các phương án,
cách thức giải quyết làm cơ sở tham khảo trong công tác quản lý nhà nước đối với
lĩnh vực đền bù, giải phóng mặt bằng.

I. Nội dung tình huống :
1. Hoàn cảnh ra đời của tình huống:
Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 4-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

Trong thời kỳ đất nước ta đang chuyển mình, các mục tiêu của đất nước nhằm
phát triển kinh tế nước nhà, xoá đói giảm nghèo, nâng cao mức sống của nhân dân,
đảm bảo sự phát triển kinh tế, xã hội ổn định; an ninh chính trị vững vàng, giữ gìn độc
lập, chủ quyền quốc gia, từng bước đưa nước ta từ một nước nông nghiệp lạc hậu,
chậm phát triển thành một nước công nghiệp vào năm 2020.
Thực hiện các mục tiêu trên, Đảng và Nhà nước ta đã xác định phải huy động
và phát huy có hiệu quả tất cả các nguồn lực của đất nước, phải biết kết hợp các mục
tiêu về kinh tế, xã hội, an ninh chính trị phù hợp với thực tế đất nước; kết hợp các
mục tiêu trước mắt và lâu dài; ưu tiên phát triển các nguồn lực có chức năng tiền đề
để thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội, trong đó việc xây dựng cơ sở hạ tầng có vai trò
và ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc tạo điều kiện, động lực phát triển kinh tế, xã
hội; thu hút đầu tư nước ngoài.
Yêu cầu của việc quản lý xây dựng cơ sở hạ tầng là phải đảm bảo chất lượng
công trình, thi công đúng tiến độ; quản lý vốn đầu tư xây dựng chặt chẽ, giảm thất
thoát. Một thực trạng diễn ra thường xuyên ở Việt Nam đó là tình trạng các công trình
bị chậm tiến độ mà nguyên nhân đầu tiên, quan trọng trong quá trình triển khai là
chậm ở khâu giải phóng mặt bằng.
Vì vậy vấn đề đặt ra đối với Đảng và Nhà nước ta là phải có chính sách về đền
bù giải phóng mặt bằng thích hợp, có đội ngũ năng lực, chuyên nghiệp làm công tác
này.
Ở địa phương tôi, vấn đề về xây dựng cơ bản cũng nằm trong tình trạng chung
về xây dựng cơ bản của cả nước: Hầu hết các công trình đều chậm tiến độ so với tiến
độ được duyệt mà nguyên nhân đầu tiên là chậm ở khâu giải phóng mặt bằng làm cho

nhà thầu xây dựng bị thiệt hại do đã tập kết thiết bị, nhân lực rồi nhưng không có mặt
bằng thi công.
Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 5-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

Năm 2005, một công trình thuỷ lợi tại địa phương tôi được phê duyệt dự án đầu
tư với tổng vốn đầu tư lên đến gần 2.000 tỷ đồng; tiến độ của dự án được duyệt đến
năm 2010 là hoàn thành nhằm phục vụ nhu cầu tưới tiêu gần 15.000 ha cho địa
phương. Đây là một công trình thuỷ lợi vừa mang ý nghĩa kinh tế - xã hội vừa mang ý
nghĩa an ninh chính trị. Dự án hoàn thành sẽ tạo điều kiện cung cấp nước tưới cho
khoảng 15.000 ha, giúp tiêu thoát lũ trong mùa mưa; cải thiện môi trường sinh thái,
kết hợp cấp nước sinh hoạt, phát triển du lịch. Ngoài ra, Đảng và nhà nước ta đang có
chủ trương thúc đẩy phát triển kinh tế tại vùng Tây nguyên nhất là ở vùng đồng bào
dân tộc thiểu số nhằm mục tiêu: Nâng cao mức sống của người dân địa phương nhất
là vùng đồng bào dân tộc thiểu số, ổn định xã hội, tạo điều kiện phát triển kinh tế
nông nghiệp bền vững, xoá đói giảm nghèo. Điều này sẽ chứng minh chính sách của
Đảng ta là luôn quan tâm và đối xử công bằng đối với tất cả các dân tộc, thực hiện
chính sách nhất quán về dân tộc trong cả nước, góp phần ngăn chặn việc kích động
của các thế lực thù địch nhằm phá vỡ khối đại đoàn kết dân tộc.
Chính vì ý nghĩa lớn lao như vậy nên dự án được sự quan tâm, giám sát, đôn
đốc của các Bộ, ngành, địa phương nhằm xây dựng công trình đảm bảo chất lượng,
đúng tiến độ được phê duyệt.
Trong quá trình thực hiện dự án, nhìn chung việc triển khai đều thuận lợi đảm
bảo tiến độ nhưng đến cuối năm 2008, việc triển khai dự án đã trở nên khó khăn, tiến

độ không đảm bảo do ảnh hưởng của của việc giải phóng mặt bằng. Nguyên nhân của
việc giải phóng mặt bằng chậm là rất nhiều nhưng nhưng nguyên nhân lớn nhất và có
ý nghĩa quyết định là do việc thực hiện quản lý công tác đền bù, giải phóng mặt bằng
của địa phương không phù hợp dẫn đến thiếu hiệu quả.
Tình huống đặt ra là làm cách nào để khắc phục tình trạng trên, nhanh chóng
giải quyết dứt điểm việc giải phóng mặt bằng để bàn giao cho đơn vị thi công triển
khai thi công đảm bảo tiến độ.
Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 6-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

2. Mô tả tình huống:
Công tác giải phóng mặt bằng đã được triển khai ngay từ khi dự án được duyệt
làm cơ sở triển khai thi công. Việc giải phóng mặt thuận lợi từ năm 2005-2008, bàn
giao mặt bằng kịp thời để thi công. Đến giữa năm 2008, khi triển khai giải phóng mặt
bằng với diện tích khoảng 50 ha để phục vụ cho công việc lấy đất đắp đập đã vấp phải
những trở ngại. Trên diện tích khoảng 50 ha này, có 43 hộ gia đình đang sinh sống với
265 nhân khẩu, mỗi hộ có diện tích khoảng 1ha đất (gồm đất thổ cư và đất nông
nghiệp) còn lại là đất hoang hoá. 43 hộ dân này chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số
(33 hộ với 183 nhân khẩu). Khu vực này cũng là khu vực có tình hình an ninh chính
trị tương đối phức tạp, năm 2004 trong vụ bạo loạn ở Tây nguyên, một số người dân
dân ở khu vực này cũng có tham gia bạo loạn do sự kích động của các thế lực thù
địch.
Trước tình hình phải tổ chức đền bù phần diện tích đất và vật kiến trúc, hoa
màu trên đất, địa phương (UBND cấp huyện) với đại diện là Ban đền bù giải phóng

mặt bằng do 01 Phó Chủ tịch huyện làm trưởng ban đã triển khai công tác đền bù như
sau: Thống kê, lập danh sách các đối tượng bị ảnh hưởng và kiểm tra tính pháp lý về
hồ sơ để giải phóng mặt bằng; triển khai khai công tác kiểm kê, đo đạc về đất, tài sản
và áp giá đền bù. Sau khi triển khai xong các công việc trên sẽ tiến hành chi trả tiền
đền bù và giải phóng mặt bằng, bàn giao cho đơn vị thi công.
Sau nhiều lần Ban đền bù giải phóng mặt bằng của huyện đi giải thích, thuyết
phục thì đã có 35 hộ đồng ý với mức giá đền bù của Nhà nước để tự chuyển đi; tuy
nhiên có 08 hộ gia đình đồng bào dân tộc thiểu số với 43 nhân khẩu không đồng ý với
lý do việc áp giá đất là thấp hơn so với những hộ dân khu vực lân cận. Họ tường trình
rằng ở khu vực lân cận, trước đó 3 tháng có một dự án xây dựng nhà máy chế biến
nông lâm sản do một doanh nghiệp làm chủ đầu tư. Để có mặt bằng xây dựng nhà
máy, doanh nghiệp này đã tiến hành thương lượng với dân và đồng ý bồi thường giá
Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 7-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

trị đất đai ngang giá thị trường lúc đó. So sánh giữa giá đất mà các hộ dân trong vùng
được đền bù để di dời xây dựng nhà máy chế biên nông sản với giá đất nhà nước đền
bù cho các hộ dân để xây dựng công trình thuỷ lợi thì cao hơn 1,5 lần. Họ yêu cầu
được đền bù ngang với giá mà các hộ dân khu vực lân cận đã được đền bù. Với lý do
này, việc giải phóng, bàn giao mặt bằng bị chậm một thời gian đáng kể. Với áp lực
của các cơ quan cấp trên về tiến độ, sau nhiều lần ban đền bù giải phóng mặt bằng đi
thuyết phục nhưng các hộ này không đồng ý; qua việc họp lãnh đạo Huyện uỷ, UBND
huyện đã thống nhất phương thức là cưỡng chế đối với 08 hộ dân này.
Quá trình cưỡng chế đã diễn ra với sự chuẩn bị đầy đủ về lực lượng cảnh sát

của huyện, xã (khoảng 40 người); đội ngũ máy đào, máy ủi đã sẵn sàng để giải phóng
mặt bằng. Khi lực lượng cảnh sát, quân đội thực hiện cưỡng chế đã vất phải sự chống
trả quyết liệt của 08 hộ dân này và các hộ dân lân cận tạo nên sự hổn loạn tại khu vực
này. Mặt khác, một số người dân còn sử dụng máy quay phim, chụp ảnh hành động
cưỡng chế của lực lượng chức năng và hô hào rằng cảnh sát đánh người. Trước tình
trạng trên, lãnh đạo huyện đã cân nhắc và quyết định tạm dừng việc cưỡng chế để tìm
biện pháp khác thích hợp hơn.
Sau ngày cưỡng chế 1 tuần, Ban đền bù giải phóng mặt bằng đã tiếp tục xuống
họp 08 hộ gia đình này lại và đề nghị tăng mức bồi thường phần tài sản trên đất. Phần
tăng lên khoảng 30% so với mức giá cũ (chính quyền địa phương đã vận dụng, áp
dụng khoản 2, điều 10 Nghị đinh 197/2004/NĐ-CP ngày 03/12/2004 của Chính phủ
về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất). Sau nhiều lần thương
lượng, thoả thuận thì 08 hộ dân này đã đồng ý nhận tiền để chuyển đi. Tuy nhiên một
vấn đề nảy sinh là khi biết được thông tin này, 33 hộ dân trước đã nhận tiền cũng đòi
tăng thêm 30% so với mức giá cũ với lý do đền bù như vậy là không công bằng, 08 hộ
dân chay lỳ thì được đền bù cao trong khi các hộ khác nghiêm túc thực hiện theo chủ

Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 8-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

trương của Nhà nước thì được đền bù với giá thấp nên họ đã đồng loạt không chấp
nhận di chuyển đi mặc dù đã ký biên bản nhận tiền.
Tình huống lúc này đã trở nên vô cùng phức tạp, chính quyền cấp huyện hết
sức lúng túng trong tình huống này trong khi áp lực về tiến độ của của công trình, áp

lực của người dân đã làm cho chính quyền địa phương hết sức khó khăn để nhanh
chóng giải quyết vấn đề này. Điều này đòi hỏi chính quyền địa phương phải có giải
pháp tích cực để giải quyết tình huống nói trên nhằm kịp thời bàn giao mặt bằng, giải
quyết xung đột giữa người dân và chính quyền địa phương; giải quyết vấn đề trước
mắt và lâu dài về đời sống của người dân, lấy lại niềm tin của người dân đối với chính
quyền địa phương, tránh tình trạng các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề này để kích
động phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc, chống phá chính quyền.
II. Phân tích tình huống:
1. Xác định mục tiêu phân tích tình huống:
Vấn đề đền bù, giải phóng mặt bằng đang là vấn đề hết sức phức tạp trong cả
nước nói chung và tại địa phương tôi nói riêng. Vì vậy để giải quyết tình huống này
phải phân tích thật kỹ hoàn cảnh ra đời tình huống, phân tích tỷ mỹ nguyên nhân gây
ra khó khăn trong việc giải quyết tình huống này. Việc phân tích phải đi từ trọng tâm
vấn đề đến các vấn đề có liên quan. Cụ thể trong tình huống này phải phân tích vấn đề
trọng tâm là tại sao 08 hộ dân còn lại không đồng ý với mức đền bù của Ban đền bù
giải phóng mặt bằng trong khi 35 hộ dân còn lại đã đồng ý. Từ đó đưa ra các nhận
định rằng các hộ dân này có thể do có sự kích động của các thế lực thù địch hoặc do
hoàn cảnh của những người dân này thật sự khó khăn, không thể đảm bảo đời sống
của họ khi chuyển đi, họ cần một mảnh đất tương tự để sinh sống hoặc bản thân họ cố
tình chay lỳ để đợi Nhà nước phải tăng tiền đền bù ...

Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 9-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

Muốn việc phân tích tình huống được chính xác thì phải đi tìm hiểu tâm tư,
nguyện vọng của các hộ dân này để xác định chính xác họ thật sự khó khăn điều gì
hoặc còn khúc mắc gì trong việc áp giá đền bù, giải phóng mặt bằng. Sau khi xác định
được nguyên nhân chính và các nguyên nhân phụ thuộc, chính quyền địa phương sẽ
lên phương án phù hợp để đáp ứng hoặc thay thế các nhu cầu đó của người dân.
2. Cơ sở lý luận:
* Quang điểm của Đảng và Nhà nước ta về công tác đền bù, giải phóng mặt
bằng:
Theo quy định tại Luật đất đai, Nghị đinh 197/2004/NĐ-CP ngày 03/12/2004
của Chính phủ thì để phục vụ cho các mục tiêu an ninh chính trị, phát triển kinh tế xã
hội thì Nhà nước được quyền thu hồi đất nhưng khi thu hồi thì có chính sách đền bù
kết hợp với các biện pháp như cấp đất tái định cư, ưu tiên định hướng dạy nghề cho
các hộ dân trong diện phải thu hồi đất. Khi thực hiện đền bù phải thực hiện theo
nguyên tắc vận dụng chính sách của Nhà nước theo hướng có lợi nhất cho người dân.
Trong các kết luận của Trung ương Đảng về công tác đền bù, giải phóng mặt
bằng đã khẳn định đây là công tác hết sức quan trọng, nhạy cảm ảnh hưởng trực tiếp
đến quá trình phát triển kinh tế, xã hội, anh ninh chính trị. Vì vậy khi triển khai công
tác đền bù, giải phóng mặt bằng phải có giải pháp phù hợp với tình hình thực tế của
địa phương trong đó phải coi trọng công tác dân vận là công tác hàng đầu; khi thu hồi
đất phải kết hợp làm tốt công tác tái định cư, công tác giải quyết việc làm cho các hộ
nằm trong diện phải thu hồi.
Trong lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh người đã dạy rằng chính quyền là của
nhân dân bầu ra vì vậy chính quyền phải vì nhân dân. Trong quá trình quản lý phải lấy

Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 10-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

được lòng dân, phải được nhân dân ủng hộ, mọi vấn đề phải bàn bạc với dân "dễ trăm
lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong".
* Cơ sở lý luận: Theo từ điển tiếng việt thì đền bù có nghĩa là "trả lại đầy đủ
hoặc tương xứng với mất mát hoặc sự vất vả", điều đó có nghĩa là không phải mọi
khoản đền bù đều bằng tiền, sự mất mát của người bị thu hồi đất không chỉ là về mặt
vật chất mà còn về mặt tinh thần nhất là khi phải di chuyển đến khu tái định cư mới.
Về mặt hành chính thì đây là một quá trình không tự nguyện có tính cưỡng chế và vẫn
đòi hỏi sự "hy sinh". Điều đó chứng minh rằng công tác đền bù không đơn thuần là
đền bù về mặt vật chất mà còn phải đảm bảo lợi ích của người dân khi di chuyển. Đó
là họ xứng đáng được đền bù với mức giá tương đương với giá thị trường hoặc có
được nơi ở ổn định, điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ.
Khoa học xã hội đã chứng minh rằng trong vấn đề chính trị, quản lý nhà nước
cần có được sự đồng tình ủng hộ của người dân, lấy lòng dân thì kết quả của công tác
quản lý rất cao, tạo được sự đoàn kết nhất trí trong khối dân tộc thống nhất. Áp dụng
vào lĩnh vực đền bù giải phóng mặt bằng cũng hoàn toàn chính xác bởi vì nếu chính
quyền làm cho người dân hiểu rằng thu hồi đất là nhằm mục đích phục vụ lợi ích
chung của địa phương, tạo điều kiện phát triển kinh tế xã hội của khu vực thì người
dân sẽ nhất trí ủng hộ chính quyền.
* Cơ sở thực tiễn: Thực tế trong thời gian qua, ở những địa phương nếu được
nhân dân thấu hiểu, ủng hộ về việc thực hiện chính sách đền bù, di dân tái định cư thì
địa phương đó hoàn thành tốt công tác giải phóng mặt bằng, không xảy ra hiện tượng
chống đối, khiếu nại, tố cáo; còn những địa phương làm chưa tốt vấn đề bàn bạc với
dân, không được dân ủng hộ thì việc giải phóng mặt bằng gặp rất nhiều khó khăn, tiến
độ chậm, khiếu nại tố cáo xảy ra thường xuyên, về lâu dài nhân dân giảm lòng tin đối
với chính quyền, làm cho việc quản lý nhà nước đối với địa phương giảm hiệu quả,

Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 11-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

ảnh hưởng đến mục tiêu chung của Đảng và Nhà nước ta về an ninh chính trị, xây
dựng nhà nước xã hội chủ nghĩa của dân, do dân và vì dân.
3. Phân tích diễn biến tình huống:
Ở đây ta phân tích diễn biến tình huống theo 2 đối tượng là chính quyền địa
phương nơi được giao nhiệm vụ thực hiện công tác đền bù giải phóng mặt bằng và
người dân nằm trong diện phải giải toả và các đối tượng liên quan.
Thứ nhất: Đối với chính quyền địa phương đã được cấp có thẩm quyền giao
nhiệm vụ làm chủ đầu tư hợp phần đền bù, giải phóng mặt bằng để bàn giao cho đơn
vị thi công. Khi được giao nhiệm vụ, chính quyền địa phương cơ bản đã triển khai các
thủ tục theo quy định của pháp luật về công tác đền bù, giải phóng mặt bằng như sau:
Đã tiến hành thành lập Ban đền bù, giải phóng mặt bằng do một phó Chủ tịch huyện
phụ trách công tác nông lâm làm trưởng Ban. Ban đền bù đã triển khai họp dân và
thông báo chính sách của Đảng và Nhà nước về việc xây dựng công trình thuỷ lợi tại
địa phương nên cần thiết phải thu hồi đất của 43 hộ dân trong khu vực để phục vụ cho
công tác thi công xây dựng công trình. Sau khi họp dân, Ban đền bù đã triển khai đo
đạc, xác minh diện tích đất và tài sản hiện có của các hộ dân để áp giá đền bù. Công
đoạn này cũng được Ban đền bù làm rất nghiêm túc đảm bảo tính trung thực, khách
quan và được người dân trong khu vực ký vào biên bản xác nhận. Căn cứ vào các quy
định hiện hành về khung giá đất đối với các loại đất, phần tài sản trên đất, Ban đền bù
đã triển khai lên danh sách chi trả tiền đền bù. Đã có 35 hộ chấp nhận nhận tiền đền
bù theo mức giá do Nhà nước quy định nhưng có 08 hộ không nhận tiền đền bù vì họ
cho rằng giá đất như vậy là thấp hơn so với các hộ dân ở khu vực lân cận đã được

nhận trước đây do xây dựng nhà máy chế biến nông sản. Với áp lực về tiến độ và nắm
giữ trong tay công cụ pháp luật về cưỡng chế nên chính quyền địa phương đã quyết
định cưỡng chế đối với 08 hộ dân này. Việc cưỡng chế đã thực hiện với lực lượng
công an, quân đội hùng hậu nhưng các hộ dân cương quyết chống trả; ngoài ra còn có
Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 12-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

các hộ dân khác cũng không đồng tình với tình huống cưỡng chế của chính quyền nên
đã cản trở chính quyền. Sự hỗn loạn đã diễn ra, phát hiện có dấu hiệu có sự móc nối,
lợi dụng tình huống này của các thế lực thù địch để gây mất đoàn kết dân tộc, chính
quyền địa phương đã cân nhắc tạm dừng việc cưỡng chế để tìm phương pháp khác
thích hợp hơn.
Thứ hai: Đối với các hộ dân trong diện Nhà nước phải thu hồi đất. Đây là
những người đồng bào dân tộc thiểu số nghèo, trình độ dân trí thấp kém, nhận thức
chưa đầy đủ về pháp luật cũng như các chủ trương, đường lối, chính sách của Nhà
nước. Khi họ phải di dời thì họ sẽ quan tâm đến những lợi ích hợp pháp mà họ có thể
bị mất và những lợi ích họ nhận được từ chính sách đền bù, hỗ trợ của Nhà nước. Nếu
ảnh hưởng đến quyền lợi thì họ sẽ đấu tranh để không bị thiệt thòi. Lý do họ đưa ra
hoàn toàn hợp lý: Thực tế giá đất đền bù của Nhà nước cho các hộ dân này là thấp
hơn so với giá đất mà trước đây doanh nghiệp đã đền bù để xây dựng nhà máy chế
biến nông sản.
Có khả năng các thế lực thù địch đã lợi dụng tình hình này để kích động, lôi
kéo 08 hộ dân này chống đối chính quyền, không nhận tiền đền bù nhằm mục đích
phá hoại khối đại đoàn kết.

3. Nguyên nhân xảy ra tình huống:
Theo tôi, những nguyên nhân cơ bản sau đây dẫn đến xảy ra tình huống:
Nguyên nhân thứ nhất: Chính quyền chưa làm tốt, chưa làm hết trách nhiệm về
công tác tuyên truyền, vận động, thuyết phục người dân. Ở đây, chính quyền chưa coi
trọng vấn đề này, chưa xem công tác này là công tác trọng tâm, công tác phải phát huy
sức mạnh tập thể; Chính quyền sử dụng Ban đền bù để tiến hành tuyên truyền, vận
động nhân dân là chưa đủ, chưa sử dụng hết công cụ trong tay bao gồm hệ thống cơ

Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 13-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

quan chính trị, xã hội ở cấp huyện và xã như Ban tuyên giáo Huyện uỷ, Hội phụ nữ,
Hội thanh niên, hội nông dân cấp huyện, xã; chính quyền cấp xã, thôn, buôn. Đây là
lực lượng rất gần gũi với nhân dân nên tiếng nói có uy tín, trọng lượng. Khi thuyết
phục, vận động nhân dân sẽ dễ thành công hơn, đồng thời lực lượng này đã có kinh
nghiệm, năng lực trong việc vận động nhân dân thực hiện các chủ trương, đường lối
của Đảng và Nhà nước.
Nguyên nhân thứ 2: Chính quyền chưa tìm hiểu đầy đủ tâm tư nguyện vọng của
người dân. Ở đây thực tế giá đền bù do nhà nước quy định thấp hơn giá thoả thuận
đền bù của doanh nghiệp đối với các hộ dân ở khu vực lân cận. Tuy nhiên tâm tư
nguyện vọng của người dân là không muốn có sự biến động, tư liệu sản xuất có thể bị
mất nếu phải chuyển đi nơi ở khác làm ảnh hưởng đến đời sống yên bình bao đời nay
của người dân; đặc biệt đây là các hộ đồng bào dân tộc thiểu số nên tâm lý này càng
nặng nề hơn, khó thay đổi.

Nguyên nhân thứ 3: Chính quyền chưa vận dụng việc áp giá đền bù theo hướng
có lợi cho người dân, chưa kết hợp việc đền bù với bố trí di dân tái định cư có hỗ trợ;
có chính sách ưu tiên đào tạo nghề và các chính sách ưu đãi khác của địa phương
trong việc giải quyết công ăn việc làm.
Nguyên nhân thứ 4: Việc cưỡng chế của chính quyền đối với các hộ dân này là
chưa đúng lúc, chưa chuẩn bị đầy đủ về phương pháp cưỡng chế; phương án cưỡng
chế không có phương án 2. Việc cưỡng chế chưa huy động các lực lượng đại diện
quần chúng như Hội nông dân, phụ nữ, thanh niên để vừa kết hợp vận động vừa gây
áp lực cưỡng chế.
5. Hậu quả của tình huống:

Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 14-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

Tình huống này sẽ gây ra các hậu quả trước mặt và lâu dài và nếu không giải
quyết dứt điểm thì hậu quả nghiệm trọng như sau:
- Trước tiên nó gây chậm tiến độ chung của dự án, làm ảnh hưởng đến mục tiêu
chung về an ninh chính trị, kinh tế xã hội đã được Đảng và Nhà nước khẳn định khi
đầu tư dự án. Đồng thời gây thiệt hại về vật chất đối với các nhà thầu vì đã tập kết
nhân vật lực tại công trường, nếu không thi công thì thiệt hại về kinh tế hàng ngày lên
đến vài chục triệu đồng.
- Gây mất lòng tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước.
Đây là hậu quả mang tính tư tưởng nhưng có ảnh hưởng rất lâu dài và trực tiếp đến
việc thực hiện các chủ trương đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà

nước.
- Đây là cơ hội để các thế lực thù địch lợi dụng tình hình kích động dân chúng
chống đối chính quyền, gây mất đoàn kết dân tộc. Nếu không giải quyết dứt điểm
hoặc phương pháp giải quyết không đúng đắn thì tình huống nhạy cảm này sẽ dể tạo
thành làn sóng thu hút dân chúng chống đối chính quyền gây khó khăn cho công tác
quản lý về sau. Ngoài ra, tình huống này còn tạo tiền lệ xấu trong công tác đền bù,
giải phóng mặt bằng.
III. Xử lý tình huống:
1. Mục tiêu xử lý tình huống:
Qua vụ việc trên tôi nhận thấy rằng, nếu chính quyền địa phương coi trọng hơn
nửa vấn đề vận động, thuyết phục người dân, nắm rõ tình hình đời sống của người dân
trong khu vực bị giải toả thì kết quả sẽ cao hơn rất nhiều, vấn đề đền bù, giải phóng
mặt bằng của khu vực này sẽ được giải quyết ổn thoả.

Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 15-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

* Tăng cường tuyên truyền, vận động, thuyết phục: Đây là một phương pháp
đầu tiên mà nếu làm tốt sẽ đem lại hiệu quả rất cao cả về mặt vật chất lẫn tinh thần.
Điều này được khẳn định trong các chế độ, chính sách của Đảng và Nhà nước ta trong
quá trình giao dịch với người dân theo nguyên tắc thương lượng, hợp tác, đôi bên
cùng có lợi là phương pháp đầu tiên. Người dân nhất là những người nghèo sống ở
các vùng miền núi, nông thôn đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số trình độ dân trí
thấp kém, chưa am hiểu nhiều về pháp luật, ý nghĩa, lợi ích chung và lợi ích riêng của

cá nhân khi được Nhà nước có chủ trương đầu tư xây dựng các công trình thuỷ lợi tại
địa phương. Chính vì vậy, lãnh đạo chính quyền địa phương phải xem công tác tuyên
truyền, vận động, thuyết phục là biện pháp trọng tâm, biện pháp đầu tiên và đặt mục
tiêu là phải thực hiện được. Nếu thành công thì sẽ nhanh chóng giải quyết được vấn
đề đền bù, giải phóng mặt bằng, tạo được niềm tin trong lòng dân chúng đối với chính
quyền.
* Tăng cường sự nhận thức của nhân dân đối với pháp luật; ý nghĩa, vai trò tầm
quan trọng và lợi ích chung của việc xây dựng công trình thuỷ lợi tại địa phương. Một
khi nhận thức của người dân được nâng cao thì việc tuyên truyền, vận động người dân
thực hiện các chủ trương, đường lối chính sách của Đảng, Nhà nước sẽ dể dàng, thuận
lợi và hiệu quả.
* Xử lý tình huống phải kết hợp nhiều biện pháp, sử dụng nhiều công cụ, trong
đó chú trọng sử dụng hệ thống tổ chức chính trị xã hội cấp huyện và xã. Đây là biện
pháp trước mắt là để giải quyết xung đột giữa nhân dân trong vùng giải toả với chính
quyền địa phương và lâu dài có thể giải quyết tận gốc vấn đề. Ngoài ra, lãnh đạo
chính quyền phải chỉ đạo Ban đền bù giải phóng mặt bằng vận dụng các chế độ chính
sách của Nhà nước để đền bù theo hướng có lợi nhất cho người dân.
2. Phương án xử lý tình huống:

Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 16-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

Để giải quyết tình huống này tôi đưa ra hai phương án như sau:
Phương án 1: Tiếp tục thực hiện cưỡng chế đối với 08 hộ dân này. Nếu các hộ

dân này vẫn tiếp tục chống người thi hành công vụ, cản trở công việc thì lực lượng
quân đội, cảnh sát tiến hành bắt giam những người này để xử lý theo quy định của
pháp luật.
Cơ sở thực hiện phương án này là: Chính quyền địa phương đã thực hiện việc
đền bù theo đúng quy định của pháp luật, việc áp giá theo quy định của nhà nước. Mà
pháp luật thì được áp dụng chung cho tất cả mọi người, nếu không chấp hành thì tiến
hành cưỡng chế, dùng công cụ sức mạnh của Nhà nước để răn đe, gây áp lực và buộc
08 hộ dân này phải di dời. Mặt khác một số trường hợp tương tự, chính quyền địa
phương cũng đã thực hiện cưỡng chế và mang lại hiệu quả nhất định.
Phương án này có những ưu, nhược điểm sau:
* Ưu điểm: Có thể đạt được kết quả nhanh chóng. Việc cưỡng chế có tác dụng
răn đe đối với các hộ dân cố ý chay lỳ, tạo được khuôn khổ thực hiện pháp luật
nghiêm túc, nghiêm minh; tạo nên tiền lệ về việc chấp hành nhận chính sách đền bù di
dời để nhà nước thu hồi đất sử dụng vào các mục đích quốc phòng, an ninh, kinh tế,
xã hội.
* Nhược điểm: - Cách giải quyết tình huống theo phương án trên trước tiên vi
phạm nguyên tắc của Đảng và Nhà nước ta về thực hiện công tác thu hồi đất: Phải vận
động, thuyết phục; biện pháp cuối cùng mới thực hiện cưỡng chế.
- Khu vực này là khu vực nhảy cảm về an ninh chính trị, các thế lực thù địch có
thể lợi dụng cách giải quyết này của Chính quyền để kích động phá hoại khối đại đoàn
kết dân tộc, lôi kéo ngày càng nhiều đối tượng nhẹ dạ, cả tin để bạo động chống phá
chính quyền.
Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 17-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

- Đối tượng thực hiện cưỡng chế là đồng bào dân tốc thiểu số, sự ảm hiểu về
pháp luật còn hạn chế, đời sống còn gặp rất nhiều khó khăn nên việc cưỡng chế sẽ
làm mất lòng tin của đồng bào đối với chính quyền địa phương.
- Phương án này chỉ giải quyết được xung đột tức thời nhưng không thể giải
quyết được tận gốc vấn đề.
Phương án 2: Trước tiên chính quyền địa phương chỉ đạo ban đền bù giải
phóng mặt bằng kiểm tra lại việc áp dụng các chính sách về áp giá đền bù; vận dụng
tối đa chính sách của nhà nước để đền bù cho người dân theo hướng có lợi nhất.
Chính quyền địa phương sử dụng hệ thống các tổ chức chính trị xã hội của
mình bao gồm Ban tuyên giáo Huyện uỷ, Hội Nông dân, phụ nữ, thanh niên cấp
huyện và xã; chính quyền thôn, buôn đến để tuyên truyền, vận động thuyết phục
người dân tự nguyện di dời; đồng thời có kết hợp các chính sách về tái định cư ở
những mảnh đất tương tự để người dân có đất sản xuất; chính sách ưu tiên tạo việc
làm, dạy nghề ...
Cơ sở thực hiện phương án: Nhà nước ta có đầy đủ hệ thống chính trị xã hội từ
trung ương đến cơ sở, đủ sức đảm nhiệm nhiệm vụ vận động thuyết phục người dân
thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước. Với sự kế hợp chính sách đền
bù, di dân và tạo điều kiện cho nhân dân có đời sống ổn định sẽ làm cho các hộ dân
này có sự lựa chọn phù hợp, khắc phục được khuyến điểm về giá đền bù của Nhà
nước thấp hơn giá đền bù đối với các doanh nghiệp. Mặt khác ở các tình huống tương
tự, các địa phương khác cũng sử dụng phương án này và mang lại hiệu quả thiết thực.
Phương án này có các ưu điểm và nhược điểm sau:
* Khuyết điểm: Phương án này phải sử dụng đến nhiều người, nhiều tổ chức.
Sử dụng phương án này thì kết quả sẽ lâu hơn phương án 1.
Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 18-

TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

* Ưu điểm: Khắc phục được các nhược điểm ở phương án 1. Sử dụng phương
án này sẽ giải quyết được tận gốc vấn đề, lấy được lòng tin trong nhân dân. Một ưu
điểm lớn nhất là không áp đặt, tạo điều kiện tối đa để đời sống người dân không bị
ảnh hưởng bởi chính sách thu hồi đất của Nhà nước, thể hiện được chính sách quan
tâm của Nhà nước đối với người dân, thực hiện quản lý nhà nước theo cách bàn bạc
với dân sau đó mới quyết định.
3. Lựa chọn phương án và phương pháp xử lý:
Trong 02 phương án nêu trên, rõ ràng ta nên chọn phương án 2. Các giải pháp
để thực hiện phương án 2:
* Quán triệt về chính sách đền bù, giải phóng mặt bằng: Chính quyền địa
phương cần quán triệt về tầm quan trọng của công tác này đồng thời có tạo được sự
đồng thuận, quyết tâm cao từ trong các Tổ chức Đảng, các tổ chức chính trị xã hội;
trong đó thực hiện chính sách đền bù của huyện là áp giá đền bù theo đúng quy định
của nhà nước theo hướng có lợi nhất cho người dân, trong đó có kết hợp các chính
sách về tái định cư có hỗ trợ di dời; chính sách ưu tiên về việc làm, định hướng dạy
nghề.
Trước tiên Chính quyền địa phương phải kiểm tra lại xem việc áp giá đền bù đã
thực sự chính xác, đúng quy định nhưng theo hướng có lợi nhất cho người dân. Nếu
áp giá chưa phù hợp thì điều chỉnh cho phù hợp và thực hiện nhất quán chung đối với
43 hộ dân để tạo tính công bằng.
* Thực hiện việc keo gọi, tuyên truyền, vận động, thuyết phục khéo léo: Việc
tuyên truyền, vận động, thuyết phục phải do những người trong các tổ chức chính trị
xã hội có uy tín với người dân. Việc vận động phải hết sức khéo léo, khơi gợi được

Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 19-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

tinh thần dân tộc trong mỗi hộ gia đình. Mục tiêu của giải pháp này cần phải đạt được
là:
- Làm cho người dân thấy được mục đích của việc thu hồi đất, lợi ích của việc
xây dựng công trình thuỷ lợi tại địa phương; tuyên truyền pháp luật về các trường hợp
nhà nước thu hồi đất để thực hiện các nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, kinh tế, xã hội;
Nếu không tuân thủ pháp luật sẽ bị pháp luật cưỡng chế gây thiệt hại trước mắt và lâu
dài đối với người dân.
- Làm cho người dân thấy được lợi ích chính sách của nhà nước khi thu hồi đất
bao gồm đền bù hoặc hỗ trợ di dân cấp đất tái định cư kết hợp với định hướng đào tạo
nghề, ưu tiên tạo việc làm. So sánh với giá đền bù của doanh nghiệp là thấp hơn
nhưng có các ưu điểm về chính sách tái định cư, đào tạo nghề, giải quyết việc làm
đồng thời nếu người dân không chấp nhận thì nhà nước có công cụ pháp luật và lực
lượng chức năng cưỡng chế buộc người dân phải thực hiện.
Phương pháp thực hiện: Tiếp xúc trực tiếp với từng hộ dân. Việc tiếp xúc phải
có sự lực chọn. Người đi vận động, thuyết phục đóng vai trò như người dân; khi vào
tiếp xúc phải tạo được môi trường giao tiếp hoà đồng, thân mật. Người nói phải có
tình thuyết phục người nghe, nói có trọng tâm trọng điểm. Việc vận động, thuyết phục
phải kết hợp 2 phương thức: Vừa sử dụng tính mềm dẻo, truyền tải cho người dân
thấy được mục đích của việc thu hồi đất cũng nhằm phục vụ lợi ích chung của cộng
đồng; đồng thời giải thích về việc áp dụng pháp luật để cưỡng chế nếu các hộ dân cố
tình chay lỳ. 2 phương pháp này kết hợp với nhau sẽ tạo được mục đích vừa thương
lượng, vừa răn đe, làm cho người dân thấy rõ được những lợi ích khi lựa chọn tiếp tục
chay lỳ không di dời hoặc sẽ di dời để được hưởng các chính sách ưu đãi của Nhà

nước.

Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 20-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

* Chiến thuật tạo đồng minh ưu tiên: Trước tiên phải vận động đối với những
hộ có uy tín trong khu vực như già làng, trưởng bản hoặc các hộ khác mà được nhân
dân trong vùng coi trọng. Những người này mặc dù không có quyền lực, địa vị cao
trong xã hội nhưng họ có quyền uy của bản thân đã tạo dựng trong quá trình sinh
sống, sinh hoạt và được người dân xác nhận trong tư tưởng. Nếu các hộ này đồng tình
thì xu hướng các hộ khác nghe theo là rất cao, dể dàng cho việc vận động.

Mục tiêu

của giải pháp này là tạo được đồng minh có uy tín, có quyền lực.
* Áp dụng chính sách kết hợp các biện pháp tái định cư, hỗ trợ đào tạo dạy
nghề, tạo việc làm: Đây là biện pháp khắc phục được nhược điểm về giá đền bù của
Nhà nước thấp hơn giá đền bù của doanh nghiệp. Phải làm cho người dân thấy được
lợi ích trước mắt và lâu dài của chính sách này bằng các phương thức như lý luận
chứng minh vấn đề; lấy ví dụ cụ thể, thực tế về các trường hợp tương tự để minh hoạ.
Sau khi thực hiện đầy đủ các giải pháp trên, nếu người dân vẫn cố tình chay lỳ,
không hợp tác thì triển khai phương án 2: Thực hiện cưỡng chế.
Để thực hiện phương án này cũng phải chuẩn bị thật kỹ lưỡng:
- Phải theo dõi, tìm ra đối tượng kích động (nếu có) hoặc đối tượng đứng đầu

lôi kéo người dân không hợp tác với chính quyền. Những đối tượng này phải tách ra
khỏi quần chúng để có cách xử lý riêng. Triển khai xác minh, xác định mức độ vi
phạm pháp luật của những đối tượng này.
- Triển khai cưỡng chế: Xác định mục tiêu cưỡng chế là để bảo vệ lực lượng
làm công tác giải toả mặt bằng không phải nhằm mục đích tấn công người dân.
Chuẩn bị cưỡng chế: Chính quyền phải lập phương án cưỡng chế trong đó lực
lượng cưỡng chế phải bao gồm lực lượng quân đội, công an, các tổ chức chính trị-xã
hội như Hội nông dân, phụ nữ, thanh niên, Cựu chiến binh.
Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 21-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

Thực hiện cưỡng chế: Trước khi tiến hành đưa lực lượng công an, quân đội
cưỡng chế, một lần nửa các tổ chức chính trị-xã hội keo gọi, vận động người dân tự
nguyện di dời để phục vụ mục đích chung. Lúc này trước sức ép về sức mạnh của
pháp luật, của lực lượng chức năng thực hiện pháp luật, nhiều khả năng người dân sẽ
từ nguyện di dời. Nếu vẫn chay lỳ thì lực lượng chức năng triển khai phương án
cưỡng chế đã được duyệt. Việc cưỡng chế phải làm dứt điểm, thành công, tạo tính răn
đe đối với các đối tượng cố tình vi phạm pháp luật, tạo tiền lệ tốt về việc thực hiện
nghiêm túc pháp luật.
Sau khi cưỡng chế thành công, chính quyền phải tiếp tục theo dõi các đối tượng
cầm đầu, cố tình chống đối chính quyền, cũng cố chứng cứ về hành vi vi phạm pháp
luật để xử lý răn đe, đồng thời sử dụng hệ thống các tổ chức chính trị xã hội tăng
cường công tác tuyên truyền trong khu vực; giải quyết tốt việc khiếu nại, tố cao của
công dân.

IV. Kiến nghị:
1. Đối với Đảng và Nhà nước:
Hiện nay nhìn chung trong cả nước, công tác đền bù, giải phóng mặt bằng đều
chậm tiến độ, thậm chí có một số trường hợp chậm hàng chục năm hoặc không thể
giải toả được. Điều này gây ra nhiều thiệt hại lớn cho nhà nước cũng như của những
người liên quan.
Để chính sách đền bù, giải phóng mặt bằng đi vào thực tiễn của đời sống tôi đề
nghị với Đảng và Nhà nước:
- Đảm bảo tính thống nhất, nhất quán trong chính sách bồi thường, hỗ trợ tái
định cư, tránh tình trạng mỗi địa phương, mỗi dự án, mỗi công trình có mức bồi
thường và hỗ trợ khác nhau, từ đó làm nảy sinh ý tưởng so sánh quyền lợi từ phía
Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 22-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

người dân. Khẩn trương hoàn thiện các quy định của pháp luật, theo hướng dựa trên
cơ sở thị trường để giải quyết vấn đề bồi thường cho người bị thu hồi đất.
- Nâng cao chất lượng công trình quy hoạch tái định cư; chú ý đến yếu tố văn
hóa, tập quán, thói quen của đồng bào các dân tộc khi xây các khu tái định cư.
- Nâng cao năng lực thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của các ban,
ngành ở địa phương và các đơn vị tư vấn, cũng như tinh thần trách nhiệm, sự tuân thủ
trình tự thủ tục theo quy định của pháp luật, của cán bộ thực thi việc kiểm kê, kiểm
đếm, lập phương án đền bù.
- Làm tốt công tác quy hoạch gồm quy hoạch ngắn hạn và dài hạn, tạo điều
kiện thực hiện dự án được nhanh chóng, giảm chi phí và thời gian giải phóng mặt

bằng; giảm sự xáo trộn về đời sống của nhân dân trong vùng phải di dời.
- Tạo được nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn, đạo đức để thực hiện công
tác đền bù, giải phóng mặt bằng.
2. Đối với chính quyền địa phương:
Khi thực hiện nhiệm vụ đền bù, giải phóng mặt bằng phải xem trọng công tác
này, xây dựng phương án đền bù, giải phóng mặt bằng tối ưu trong đó chú trọng sử
dụng đầy đủ các nguồn lực hiện có, ưu tiên các biện pháp thực hiện mang tính đột
phá, giải quyết được vấn đề triệt để. Áp dụng các biện pháp mang tính kế thừa có
chọn lọc các ưu điểm, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.
Ban hành giá đất tại địa phương tương đương giá thị trường để tạo tính công
bằng cho người dân.
Sử dụng linh hoạt, chặt chẽ, phù hợp với điều kiện thực tế của từng trường hợp
các biện pháp về đền bù, di dân tái định cư và các chính sách hỗ trợ khác.
Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 23-


TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

Sau khi giải phóng mặt bằng, chính quyền cần làm tốt công tác thực hiện chính
sách tái định cư, định hướng đào tạo nghề, tạo việc làm, tạo điều kiện cho người dân
ổn định cuộc sống, nâng cao uy tín của nhà nước đối với nhân dân.

Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 24-

TP. HCM

Lớp Bồi dưỡng kiến thức chuyên viên chính

V. KẾT LUẬN:
Những giải pháp trên đã được vận dụng trong việc giải quyết các tình huống
tương tự. Chính quyền địa phương đã thừa nhận những bất hợp lý trong nhận thức,
cách thức hành động dẫn đến hiệu quả công việc quản lý không cao, gây ra các tác
dụng phụ. Qua tình huống này, chính quyền địa phương đã rút kinh nghiệm, lấy đó
làm cơ sở để giải quyết các xung đột với người dân.
Từ tình huống thuật lại như trên cho ta thấy rõ vai trò của người quản lý, nếu
không có kiến thức về quản lý nhà nước và tâm lý quản lý, lúng túng trong việc lực
chọn giải pháp thực hiện thì sẽ thất bại.
Bài học kinh nghiệm là nhà quản lý nhà nước phải thường xuyên trao dồi kiến
thức về chuyên môn, khéo léo, linh hoạt, quyết đoán trong quản lý, ứng xử; biết sử
dụng có hiệu quả các nguồn lực hiện có.

Học viên : Nguyen Van Dan – Ban Quản lý ĐT&XD TL8

-Trang 25-