BÀI TẬP LỚN MÔN PHÁP LUẬT CỘNG ĐỒNG ASEAN

BÀI TẬP LỚN MÔN PHÁP LUẬT CỘNG ĐỒNG ASEAN

MỤC LỤC

1


BÀI TẬP LỚN MÔN PHÁP LUẬT CỘNG ĐỒNG ASEAN

A/ ĐẶT VẤN ĐỀ
Ma túy là một vấn nạn nóng bỏng, không chỉ trong
nội bộ của một quốc gia mà còn là vấn đề cần được quan
tâm của nhiều nước. Toàn cầu hóa đã mang lại nhiều cơ
hội cho sự phát triển kinh tế - xã hội song cũng đặt ra
nhiều thách thức lớn trong công cuộc đấu tranh với tệ nạn
ma túy, đặc biệt ở các nước đang phát triển. Nổi tiếng là
một trong những trung tâm sản xuất, buôn bán ma túy lớn
nhấtvới địa danh “Tam giác vàng”, các quốc gia Đông
Nam Á đều nỗ lực quan tâm đếnviệc hoạch định các chính
sách và đưa ra những biện pháp nhằm phòng ngừa,
đấutranh để từng bước đẩy lùi loại tội phạm đặc biệt nguy
hiểm này. Sau đây, em xinchọn đề tài: “ Bình luận hoạt
động đấu tranh phòng chống tội phạm ma túytrong
ASEAN dưới các góc độ sau: cơ sở lí luận, cơ sở pháp lí,
thực tiễn triểnkhai” để làm rõ hơn phần nào vấn đề này.
B/ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN.
1. Ma túy
Ma túy là tên gọi chung của các chất kích thích mà sử
dụng nhiều lần có thể gây nghiện, có nguồn gốc tự nhiên
hoặc nhân tạo. Không có một định nghĩa chung thống

2


BÀI TẬP LỚN MÔN PHÁP LUẬT CỘNG ĐỒNG ASEAN

nhất nào về khái niệm này. Ở mỗi góc độ tiếp cận, ma túy
lại được hiểu theo những cách khác nhau.
Dưới góc nhìn khoa học: Ma túy là các chất có khả
năng tác động lên hệ thần kinh trung ương, có tác dụng
giảm đau, gây cảm giác hưng phấn, dễ chịu; dùng nhiều
lần sẽ đưa đến tình trạng lệ thuộc vào ma túy.
Theo định nghĩa của Tổ chức Liên Hợp Quốc, ma tuý
được hiểu là “Các chất có nguồn gốc tự nhiên hay tổng
hợp, khi xâm nhập vào cơ thể sẽ làm thay đổi trạng thái
tâm sinh lý của người sử dụng”.
Tổ chức Y tế thế giới cũng đưa ra khái niệm như sau:
“Ma túy là các chất độc, khi xâm nhập vào cơ thể sẽ phá
hủy các cơ quan nội tạng”.
2. Nguyên nhân triển khai hoạt động đấu tranh phòng
chống ma túy trongASEAN
Qua báo cáo của các nước thành viên ASEAN,
UNODC, Úc, Hàn Quốc và Nhật Bản cho thấy tình hình
buôn bán, vận chuyển và sử dụng các chất ma túy nói
chung vẫn diễn biến phức tạp và gia tăng tại hầu hết các
quốc gia trong khu vực, đặc biệt vấn đề ma túy tổng hợp.
Các vụ thu giữ các chất ma túy dạng amphetamine (ATS)
có xu hướng gia tăng rất mạnh. Khu vực Đông và Bắc Á
được xác định là nguồn cung ATS của thế giới. Riêng năm
3

BÀI TẬP LỚN MÔN PHÁP LUẬT CỘNG ĐỒNG ASEAN

2010, khu vực này đã phát hiện, triệt phá nhiều cơ sở điều
chế ma túy tổng hợp (Myanma: 39 cơ sở, Indonesia: 26,
Campuchia: 11, Malaysia: 8, Phillipine: 7...), thu giữ trên
133 triệu viên methamphetamine, 6,8 tấn ma túy đá, 1,7
triệu viên Ecstasy... Các tổ chức tội phạm tiếp tục mở
rộng thị trường ATS, sử dụng nhiều phương pháp điều chế
ma túy tổng hợp bằng các loại tiền chất khách nhau. Đã
xuất hiện một số loại ma túy tổng hợp mới như :
Benzylpiperazine(BZP),
Trifluoromethylphenyl
piperazine (TFMPP) Piperazines, Mephedrone, Spice,
Levamisole.…
Theo khảo sát của UNODC phối hợp với các nước
thực hiện, sản lượng và diện tích trồng cây thuốc phiện ở
khu vực, đặc biệt tại Myanma, Lào và Thái Lan tiếp tục
gia tăng và luôn tiềm ẩn nhiều vấn đề nghiêm trọng. Diện
tích và sản lượng năm 2010: tại Lào là 3.000 ha và 18 tấn,
tăng lần lượt 58% và 58% so với 2009; tại Myanma là
38.100 ha và 580 tấn, tăng lần lượt 20% và 76%; tại Thái
Lan là 289 ha và 5 tấn, tăng lần lượt 37% và 36%... Tình
hình liên quan đến sản xuất và lạm dụng heroin đang gia
tăng trở lại. Số lượng người sử dụng cần sa tiếp tục gia
tăng và cao nhất trong số lượng những người sử dụng ma
túy. Số người nghiện ma túy tổng hợp tiếp tục gia tăng với
4

BÀI TẬP LỚN MÔN PHÁP LUẬT CỘNG ĐỒNG ASEAN

ước tính trên toàn thế giới là 30 - 40 triệu người, trong đó
50% là từ Đông và Đông Nam Á
II. CƠ SỞ PHÁP LÝ
UNODC - cơ quan chuyên môn của Liên hợp quốc
trong lĩnh vực đấu tranh phòngchống ma túy và tội phạm.
UNODC (trước đây gọi là UNDCP được thành lập1991,
trên cơ sở hợp nhất 3 đơn vị kiểm soát ma tuý của LHQ).
UNODC có trụ sởtại Viên (Áo). Cơ sở hoạt động của
UNODC là 3 công ước: Công ước Kiểm soátma tuý năm
1961, Công ước về các chất gây nghiện năm 1971 và
Công ước vềcấm vận chuyển các chất gây nghiện năm
1972. Theo báo cáo của cơ quan này, tỷlệ sử dụng ma túy
trên toàn cầu vẫn diễn biến phức tạp với khoảng 243 triệu
người– tương đương 5% dân số thế giới ở độ tuổi từ 1564 đã từng sử dụng trái phép cácchất ma túy. Trong số đó,
khoảng 27 triệu người, chiếm 0,6% dân số trưởng
thànhtrên toàn cầu, rơi vào tình trạng lệ thuộc ma túy.
Là trung tâm sản xuất, chế biến vàbuôn bán ma túy
lớn thứ hai trên thế giới, Đông Nam Á luôn là “điểm
nóng” thuhút sự chú ý của dư luận. Từ lâu, cả thế giới đã
biết tới cái tên “Tam giác vàng”,khu vực rừng núi hiểm
trở nằm giữa biên giới Myanmar, Thái Lan và Lào. Sau
mộtthời gian lắng dịu do bị truy quét, buôn bán ma túy ở
5


BÀI TẬP LỚN MÔN PHÁP LUẬT CỘNG ĐỒNG ASEAN

khu vực này đang nhộn nhịptrở lại. Theo UNODC, mỗi

năm “Tam giác vàng” sản xuất hàng trăm tấn heroin,mang
lại nguồn lợi nhuận hàng chục tỷ USD.ASEAN sớm nhấn
mạnh nhu cầu hợp tác khu vực chống sử dụng và buôn
bán matúy. Tuyên bố Hòa hợp ASEAN 1976 kêu gọi
“tăng cường hợp tác giữa các quốcgia thành viên và với
các tổ chức quốc tế liên quan trong việc ngăn chặn và loại
trừviệc sử dụng và buôn bán ma túy”. Tuyên bố này dẫn
tới việc ASEAN thông quaTuyên bố ASEAN về các
Nguyên tắc chống sử dụng ma túy. Tuyên bố này cungcấp
khuôn khổ cho việc thông qua một chương trình hành
động hợp tác chống sửdụng ma túyNhu cầu thiết lập một
cách tiếp cận chung của khu vực trong việc kiểm soát
vàngăn ngừa sử dụng ma túy được củng cố với việc thông
qua Chiến lược và Chínhsách khu vực ASEAN về Ngăn
ngừa và Kiểm soát việc Sử dụng và Buôn bán matúy
1984. Tài liệu ghi nhận tác động của việc sử dụng và buôn
bán ma túy lên anninh, hòa bình, ổn định của quốc gia.
Tài liệu còn kêu gọi các quốc gia ASEAN cóquan điểm,
cách tiếp cận và chiến lược thống nhất; điều phối hiệu quả
ở mức độquốc gia, khu vực và quốc tế; và phối hợp với
các tổ chức phi chính phủ (NGOs)trong nỗ lực chung loại
trừ việc sử dụng ma túy.Hội nghị Cấp cao ASEAN không
chính thức 1997 đã ủng hộ ý tưởng “một khu vựcĐông
6


BÀI TẬP LỚN MÔN PHÁP LUẬT CỘNG ĐỒNG ASEAN

Nam Á không sản xuất, tàng trữ, buôn bán và sử dụng ma
túy”. Tại AMM-31 (7/1998), Ngoại trưởng các nước

ASEAN đã ra Tuyên bố chung về ASEANkhông ma túy
trước 2020. Tháng 7/2000, Ngoại trưởng các nước
ASEAN quyếtđịnh đẩy nhanh mục tiêu từ 2020 xuống
thành 2015.Về cơ chế, nhiều cơ quan của ASEAN tham
gia vào nỗ lực hợp tác ASEAN chốngma túy bao gồm:
AMMTC, ASOD, AFMM, và Ủy ban ASEAN về Văn hóa
vàThông tin.
III. THỰC TIỄN TRIỂN KHAI.
Nhằm đẩy mạnh cuộc chiến chống ma túy trong khu
vực, Hiệp hội các quốc giaĐông Nam Á (ASEAN) vừa
chính thức cho ra mắt Trung tâm hợp tác
ASEAN(ASEAN-Narco), đặt tại thủ đô Bangkok của
Thái Lan.Đây là nỗ lực mới nhất của các nước Đông Nam
Á trong việc thực hiện mục tiêu“ASEAN không ma túy
vào năm 2015”. Ngăn chặn ma túy đã trở thành nhiệm vụ
cấp bách đối với các nước ASEAN. Để hoàn thành mục
tiêu: “ ASEAN không ma túy vào năm 2015”, các nước
thành viên ASEAN không còn cách nào khác là phải đạt
được thành công trong việc ngăn chặn và cắt giảm các
hoạt động trồng, buônbán ma túy, cũng như ngăn ngừa sự
xâm nhập của các loại chất gây nghiện. Với sự ra đời của
Trung tâm hợp tác ASEAN, Hiệp hội các quốc gia Đông
7


BÀI TẬP LỚN MÔN PHÁP LUẬT CỘNG ĐỒNG ASEAN

Nam Á hy vọng sẽ tạo được bước đột phá trong cuộc
chiến chống nạn ma túy trong khu vực.Trước mắt
ASEAN-Narco tập trung vào vấn đề thực thi luật phòng

chống ma túy,sau đó sẽ mở rộng sang các lĩnh vực liên
quan đến kiểm soát ma túy. ASEAN-Narco sẽ là diễn đàn
tăng cường hợp tác và chia sẻ thông tin các vấn đề liên
quanđến kiểm soát ma túy giữa các nước thành viên
ASEAN, cũng như giữa ASEANvới Trung Quốc, Nhật
Bản và Hàn Quốc. Với cam kết chính trị của tất cả các
quốcgia thành viên ASEAN, hi vọng tệ nạn ma túy trong
khu vực sẽ sớm bị đẩy lùi.
Cơ chế hợp tác phòng chống ma túy của ASEAN
thông qua Hội nghị thường niêncấp quan chức cao cấp về
vấn đề ma túy ( ASOD) được tổ chức luân phiên hàngnăm
ở các nước thành viên ASEAN với mục tiêu chia sẻ thông
tin, kinh nghiệm vàthảo luận giải pháp tăng cường hợp tác
quốc tế về phòng, chống ma túy trong khuvực ASEAN.
Hội nghị cũng nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc
thúc đẩy hợptác quốc tế trong phòng chống ma túy. Các tổ
chức tội phạm trong lĩnh vực nàyhoạt động xuyên quốc
gia, được tổ chức chặt chẽ, trang bị hiện đại, manh động
vàliều lĩnh. Do vậy, các quốc gia cần tập trung ưu tiên cho
vấn đề hợp tác quốctế,chia sẻ thông tin, kinh nghiệm đấu
tranh, phối hợp điều tra… Tham gia cơ chếhợp tác ASOD
8


BÀI TẬP LỚN MÔN PHÁP LUẬT CỘNG ĐỒNG ASEAN

từ năm 1997 đến nay, Việt Nam thông qua diễn đàn hợp
tác đaphương quan trọng này đã chính thức tham gia sâu
và phối hợp triển khai các sángkiến hợp tác phòng chống
ma túy chung của khu vực. Uy tín, hình ảnh và vai tròcủa

Việt Nam trong hợp tác khu vực ở lĩnh vực này ngày càng
được khẳng định vàghi nhận. Phòng chống ma túy đã trở
thành một trong những ưu tiên hàng đầutrong chiến lược
phát triển kinh tế - xã hội và an ninh, quốc phòng của Việt
Nam.

9


BÀI TẬP LỚN MÔN PHÁP LUẬT CỘNG ĐỒNG ASEAN

C/ KẾT THÚC VẤN ĐỀ
Có thể thấy, những tác hại và hậu quả của ma túy vẫn
đang tác động và gây ảnhhưởng đến tất cả chúng ta từng
ngày, từng giờ. Vì vậy, “chung tay đẩy lùi ma túy”và
“giảm thiểu tác hại” của ma túy không chỉ là trách nhiệm
của các cơ quan nhànước hay các tổ chức liên quan đến
việc phòng chống ma túy mà còn là tráchnhiệm của cả
cộng đồng, của mỗi chúng ta. Tất cả vì ASEAN nói riêng,
trái đất nóichung – nói không với ma túy !

10


BÀI TẬP LỚN MÔN PHÁP LUẬT CỘNG ĐỒNG ASEAN

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

Giáo trình Pháp luật cộng đồngng ASEAN, Trường

2.

Đại học Luật Hà Nội, Nxb.CAND, Hà Nội, 2015.
/>
4.

ma-tuy.aspx
/> />
5.

khong-ma-tuy/16114.vgp
/>
3.

ut/p/c4/04_SB8K8xLLM9MSSzPy8xBz9CP0os3h
nd0cPE3MfAwN302AXA88AS_dQZ3NfI39fM_2
CbEdFANccfEI!/?
WCM_GLOBAL_CONTEXT=/wps/wcm/connect/
ubdt/pcmatuymaidam/thongtinthamkhao/khainiem
vematuy/

11