Nghiên cứu phát triển thức ăn viên cho cá chim vây vàng (trachinotus falcatus) tt

1 
 

B

GIÁO D C VĨ ĨO T O

NGÂN HĨNG NHĨ N

C VI T NAM

H C VI N NGÂN HĨNG

--------o0o---------

HO T

NG MUA BÁN VĨ SÁP NH P

NGÂN HĨNG TH

NG M I T I VI T NAM

TịM T T LU N ÁN TI N S KINH T

HĨ N I - 2018


2 
 

B

GIÁO D C VĨ ĨO T O

NGÂN HĨNG NHĨ N

C VI T NAM

H C VI N NGÂN HĨNG

--------o0o---------

HO T

NG MUA BÁN VĨ SÁP NH P

NGÂN HĨNG TH

NG M I T I VI T NAM

CHUYÊN NGĨNH: TĨI CHệNH, NGÂN HĨNG
Mĩ S : 62340201

TịM T T LU N ÁN TI N S KINH T
Ng

ih

ng d n khoa h c: 1. PGS.TS Lê Th Tu n Ngh a
2. PGS.TS Nguy n Th B t

HĨ N I - 2018


1 
 

M

U

1. Tính c p thi t c a đ tƠi
Ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p (Mergers and Acquisitions ậ M&A) đ

cb t

đ u vƠo cu i th k 19, đ u th k 20, lƠ thu t ng đ ch s k t h p gi a hai hay
nhi u doanh nghi p v i nhau thông qua hình th c sáp nh p, h p nh t hay mua l i. 
M&A mang l i l i ích to l n cho t t c các bên tham gia.
Trên th gi i, ho t đ ng mua bán, sáp nh p đ

c coi lƠ m t trong nh ng gi i

pháp t ch c l i các doanh nghi p, đ ng th i c ng t o ra xu th t p trung l i đ th ng
nh t, t p h p các ngu n l c v tƠi chính, công ngh , nhơn l c, th

ng hi u nh m

nơng cao hi u qu ho t đ ng kinh doanh. Trong l nh v c tƠi chính ngơn hƠng, ho t
đ ng mua bán vƠ sáp nh p NHTM lƠ xu h

t ng c

ng ph bi n nh m c i t h th ng NHTM,

ng tính c nh tranh vƠ khai thác các l i th kinh t .
T i Vi t Nam, ho t đ ng M&A xu t hi n t n m 1997 vƠ th tr

ng cho ho t

đ ng nƠy phát tri n k t n m 2006, khi mƠ Lu t doanh nghi p 2005 có hi u l c vƠ
đi vƠo đ i s ng. Trong quá trình tái c c u h th ng NH, ho t đ ng M&A đóng vai
trò h t s c quan tr ng.

i v i h th ng NHTM Vi t Nam, đ ng tr

khi mƠ tình hình kinh t v mô đ t n

c thách th c l n

c g p nhi u khó kh n, nh ng y u kém c a h

th ng NH tích t trong m t th i gian dƠi đư l rõ, c nh tranh gi a các NHTM ngƠy
cƠng kh t khe h n, khi n ho t đ ng mua bán, sáp nh p NHTM tr thƠnh m t xu th
t t y u. Ho t đ ng M&A NHTM t i Vi t Nam đư b
vƠ giá tr , tuy nhiên quy mô, ph
n

c đ u phát tri n c v s l

ng

ng th c th c hi n v n còn khiêm t n so v i các

c trong khu v c vƠ trên th gi i, trong quá trình tri n khai ho t đ ng M&A NHTM

c ng xu t hi n nhi u b t c p, khó kh n.
Xu t phát t b i c nh tái c u trúc h th ng ngơn hƠng di n ra ngƠy cƠng sơu r ng,
t tính t t y u c a khuynh h

ng mua bán sáp nh p toƠn c u nh m t o s c m nh cho

các NHTM trên th gi i, vi c ti p t c nghiên c u nh ng v n đ lỦ lu n vƠ th c ti n giúp
đ y m nh ho t đ ng M&A NHTM Vi t Nam lƠ m t đi u vô cùng c n thi t. Nh n th c
đ

c tính b c thi t c a v n đ tôi đư l a ch n nghiên c u đ tƠi “Ho t đ ng mua bán và

sáp nh p ngân hàng th

ng m i t i Vi t Nam” lƠm đ tƠi nghiên c u c a mình.


2 
 

2. T ng quan tình hình nghiên c u
2.1. Tình hình nghiên c u trên th gi i
Ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p đư xu t hi n t r t lơu trên th gi i, cho đ n nay đư
có khá nhi u các công trình nghiên c u lỦ thuy t vƠ th c nghi m liên quan đ n ho t đ ng
mua bán sáp nh p nói chung vƠ ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p NH nói riêng.

Qua kh o sát các công trình nghiên c u trên th gi i thì th y r ng cho t i th i
đi m hi n nay, đư có khá nhi u công trình nghiên c u bƠn v ho t đ ng M&A NH.
Nh ng nghiên c u n

c ngoƠi đư b sung c s lỦ thuy t v ho t đ ng M&A NH,

tuy nhiên ch a có nghiên c u nƠo v ho t đ ng M&A NH t i Vi t Nam. ơy lƠ nh ng
ki n th c vô cùng quỦ báu đ lu n án k th a v m t lỦ lu n vƠ th c ti n đ ti p t c
nghiên c u đ i v i ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p NHTM t i Vi t Nam.
2.2.

Tình hình nghiên c u t i Vi t Nam
Trong nh ng n m g n đơy, t i Vi t Nam, do nh ng bi n đ ng l n trong ngƠnh

tƠi chính NH v i nh ng v n đ m i phát sinh nên nh ng v n đ liên quan đ n ho t
đ ng mua bán sáp nh p nói chung vƠ ho t đ ng mua bán sáp nh p NH nói riêng ngƠy
cƠng nh n đ

c nhi u s quan tơm c a gi i nghiên c u. Các nghiên c u ch y u t p

trung vƠo m t s khía c nh c a ho t đ ng nƠy, m t s nghiên c u nghiên c u tr
h p đi n hình v các th

ng

ng v mua bán sáp nh p NHTM, th i gian nghiên c u đ n

n m 2014. Các nghiên c u v ho t đ ng M&A NHTM t i Vi t Nam đư có nh ng
đóng góp quan tr ng v c s lỦ lu n vƠ th c ti n đ i v i ho t đ ng M&A trong l nh
v c ngơn hƠng vƠ s phát tri n c a ho t đ ng nƠy trong t

ng lai.

3. Kho ng tr ng nghiên c u
V m t lỦ lu n:
Nhìn chung các nghiên c u v ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p NHTM mƠ NCS
đ

c bi t ch y u t p trung vƠo m t khía c nh nƠo đó c a ho t đ ng mua bán sáp nh p

nh v n đ v tƠi chính, hi u qu ho t đ ng, pháp lu t v M&A NH... V i nh ng đ c
đi m riêng có trong ho t đ ng c a NHTM, ch a có nghiên c u nƠo lƠm rõ s khác bi t
gi a mua bán sáp nh p DN vƠ mua bán sáp nh p NHTM, ph
nh p NHTM t i Vi t Nam ch a đ

ng th c mua bán vƠ sáp

c đ c p đ n m t cách đ y đ , h th ng.


3 
 

V m t th c ti n
a ph n các nghiên c u t p trung đánh giá m t s th

ng v đi n hình, th i gian

nghiên c u đ n n m 2014, ch a có nghiên c u nƠo xem xét th c tr ng ho t đ ng M&A
NHTM Vi t Nam đ n n m 2016.

Nh ng kho ng tr ng nghiên c u đó lƠ v n đ đ nghiên c u sinh ti p t c lƠm rõ.
4. M c tiêu nghiên c u vƠ cơu h i nghiên c u
M c tiêu nghiên c u
- H th ng l i c s lu n v ho t đ ng mua bán sáp nh p, đ a ra nh ng nh n
đ nh v ho t đ ng mua bán sáp nh p NHTM.
-

ánh giá th c tr ng ho t đ ng M&A NHTM t i Vi t Nam trong giai đo n

2011-2016 v i nh ng bi n đ ng c a n n kinh t , đ ng th i đ a ra nh ng đánh giá
c a NCS v ho t đ ng M&A NHTM t i Vi t Nam trong giai đo n nƠy.
-

xu t nh ng gi i pháp v ho t đ ng M&A NHTM cho đ n 2025
Câu h i nghiên c u:
đ tđ

c nh ng m c tiêu nghiên c u đư đ ra, lu n án tr l i các cơu h i sau:

- Vì sao các NHTM ph i th c hi n M&A, đ c bi t trong nh ng giai đo n có nh ng
bi n đ ng c a n n kinh t ? (
- Trên th gi i, các n

ng c , vai trò, ph

ng th c th c hi n).

c đư th c hi n M&A NHTM nh th nƠo? Ho t đ ng M&A

đư mang l i nh ng k t qu gì?

- Trong b i c nh tái c c u NH, ho t đ ng M&A NHTM t i Vi t Nam đư đ t đ
nh ng k t qu nh th nƠo? Còn nh ng v n đ nƠo còn t n t i, v

c

ng m c, nguyên nhơn?

- Trong th i gian t i (đ n n m 2025) c n nh ng gi i pháp gì cho các NHTM đ ti p t c
th c hi n M&A? Các c quan ch c n ng c n h tr ho t đ ng M&A NHTM nh th nƠo?
4.

it
it

ng vƠ ph m vi nghiên c u
ng nghiên c u: Ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p NHTM

Ph m vi nghiên c u:
-

V n i dung: nh ng v n đ liên quan đ n ho t đ ng M&A NHTM

- V th i gian: Ho t đ ng M&A NHTM t i Vi t Nam giai đo n 2011-2016, đ a ra
nh ng gi i pháp, khuy n ngh đ i v i ho t đ ng M&A NHTM t i Vi t Nam đ n n m 2025.


4 
 

5. Cách ti p c n, khung mô hình nghiên c u vƠ ph

ng pháp nghiên c u

Cách ti p c n
Khi đánh giá ho t đ ng M&A NHTM có th đ ng trên 2 cách ti p c n: t phía
các NHTM; t phía các c quan qu n lỦ. Trong lu n án nƠy, NCS ti p c n t phía các
NHTM đ đ a ra nh ng gi i pháp phù h p đ i v i ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p
NHTM t i Vi t Nam vƠ nh ng đ xu t ki n ngh v i các c quan qu n lỦ.
Khung mô hình nghiên c u
T ng quan nghiên c u

Kho ng tr ng nghiên c u
-Khái ni m
-N i dung
- Nhơn t
nh h ng

C s lỦ lu n v ho t đ ng mua
bán sáp nh p NHTM

- Ph ng th c
- Ch tiêu
đánh giá
-Kinh nghi m
qu c t
 

S li u t báo
cáo th ng
niên c a

NHNN, T ng
c c th ng kê,
t p chí
ngƠnh…

Th c tr ng
ho t đ ng
M&A NHTM
t i Vi t Nam

Xơy d ng mô
hình đánh giá
hi u qu ho t
đ ng M&A
NHTM

ánh giá k t qu đ t đ c, h n
ch , nguyên nhơn
xu t gi i pháp, ki n ngh
S đ 1: Khung mô hình nghiên c u

S li u th
c p t các
BCTC các
n m c a các
NHTM

Thông tin t
đi u tra,
kh o sát

5 
 

Ph

ng pháp nghiên c u

V i tr ng tơm lƠ nghiên c u ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p NHTM, NCS s
d ng k t h p các ph

ng pháp nghiên c u đ nh tính vƠ đ nh l

- Ph

ng pháp duy v t bi n ch ng vƠ ph

- Ph

ng pháp suy lu n logic

- Ph

ng pháp phơn tích, t ng h p thông tin

- Ph

ng pháp th ng kê, so sánh

- Ph

ng pháp kh o sát

ng sau đơy:

ng pháp duy v t l ch s

- Ph ng pháp ph ng pháp phơn tích bao d li u DEA
6. Nh ng đóng góp m i c a lu n án
V m t lý lu n:
- H th ng l i nh ng v n đ lỦ lu n vƠ đ a ra quan đi m cá nhơn v ho t
đ ng mua bán vƠ sáp nh p ngơn hƠng th

ng m i (khái ni m, đ c đi m, ph

th c, trình t ti n hƠnh, tác đ ng, nhơn t

nh h

ng

ng, ch tiêu đánh giá)

- LƠm rõ s khác bi t gi a mua bán sáp nh p doanh nghi p vƠ mua bán sáp
nh p ngơn hƠng th

ng m i.

- Nghiên c u th c ti n ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p ngơn hƠng th

ng m i

t i M , Trung Qu c, Thái Lan vƠ rút ra nh ng bƠi h c kinh nghi m đ i v i các
ngơn hƠng th

ng m i t i Vi t Nam vƠ các c quan qu n lỦ.

V m t th c ti n:
- Phơn tích th c tr ng ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p ngơn hƠng th
t i Vi t Nam trên 3 n i dung: các th

ng v , các ph

qu ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p ngơn hƠng th

ng th c vƠ đo l

ng m i
ng hi u

ng m i giai đo n 2011- 2016.

- ánh giá nh ng k t qu , t n t i vƠ ch ra nguyên nhơn t n t i trong ho t đ ng
mua bán vƠ sáp nh p ngơn hƠng th

ng m i t i Vi t Nam th hi n quan đi m cá

nhơn c a NCS.
-

xu t 6 gi i pháp vƠ đ a ra các ki n ngh cho ho t đ ng mua bán vƠ sáp

nh p ngơn hƠng th

ng m i t i Vi t Nam đ n n m 2025 d a trên k t qu nghiên

c u c a NCS v c s lu n, kinh nghi m qu c t vƠ th c t Vi t Nam.


6 
 

7. K t c u c a lu n án
Ch

ng 1: C s lỦ lu n v ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p ngơn hƠng th

ng m i

Ch ng 2: Th c tr ng ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p ngơn hƠng th ng m i t i Vi t Nam
Ch

ng 3: Gi i pháp v ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p ngơn hƠng th

Vi t Nam.

ng m i t i

7 
 

CH
C

S

Lụ LU N V HO T

NG 1
NG MUA BÁN VĨ SÁP NH P

NGÂN HĨNG TH
1.1. HO T

NG M I

NG MUA BÁN VÀ SÁP NH P NGÂN HÀNG TH

NG M I

1.1.1. Khái ni m
1.1.1.1.

Ho t đ ng mua bán và sáp nh p doanh nghi p

Ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p xu t hi n
Ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p đ

M t nh ng n m cu i th k 19.

c vi t t t b i hai t ti ng Anh: “Mergers and

Acquisitions”, đơy lƠ thu t ng qu c t đ ch ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p gi a
hai hay nhi u công ty v i nhau. Thu t ng nƠy khi d ch ra ti ng Vi t c ng đ

cs

d ng v i nhi u ngh a khác nhau nh “Mua l i vƠ sáp nh p” [13]; “Thơu tóm vƠ h p
nh t” [10] hay “Mua bán vƠ sáp nh p” [25]. Trong ph m vi nghiên c u nƠy, nghiên
c u sinh s d ng c m t “Mua bán vƠ sáp nh p”. Trên th c t có nhi u Ủ ki n khác
nhau khi đ a ra khái ni m v ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p.
Theo quan đi m lỦ lu n v kinh t chính tr c a Marx đ c p t i khái ni m nƠy
nh m t hình th c c a t p trung t b n.

ơy lƠ quá trình t ng thêm quy mô c a t

b n cá bi t s n có trong xư h i đ hình thƠnh m t t b n cá bi t khác l n h n, thông
qua vi c k t h p các t b n riêng l l i v i nhau.
Theo t đi n các khái ni m, thu t ng tƠi chính Investopedia thì “Mergers and
Acquisitions” đ

c đ nh ngh a nh sau:

Mergers (Sáp nh p): x y ra khi hai công ty (th

ng lƠ các công ty có cùng quy mô)

đ ng Ủ ti n t i thƠnh l p m t công ty m i mƠ không duy trì s h u vƠ ho t đ ng c a

các công ty thƠnh ph n. Ch ng khoán c a các công ty thƠnh ph n s b xóa b vƠ
công ty m i s phát hƠnh ch ng kho n thay th
Acquisitions (Mua bán): lƠ ho t đ ng thông qua đó các công ty tìm ki m l i nhu n
kinh t nh quy mô, hi u qu vƠ kh n ng chi m l nh th tr

ng.

Khác v i sáp nh p, các công ty thơu tóm s mua công ty m c tiêu, không có s thay
đ i v ch ng khoán ho c s h p nh t thƠnh công ty m i.
Theo đ nh ngh a k thu t do David L.Scott đ a ra trong cu n Wall Street


8 
 

Words: An A to Z Guide to Investment Terms for Today’s Investor (t Ph Wall:
H

ng d n t A đ n Z v các đi u kho n đ u t cho các nhƠ đ u t hi n nay)[72] thì

sáp nh p lƠ s k t h p c a hai hay nhi u công ty trong đó có tƠi s n vƠ trách nhi m
pháp lỦ c a (nh ng) công ty đ

c công ty khác ti p nh n; mua l i tƠi s n nh máy

móc m t b ph n, hay th m chí toƠn b công ty.
B ng 1.1. Các ch th tham gia quá trình mua bán vƠ sáp nh p
Tiêu chí

Bên sáp nh p/ Bên mua

Khái ni m

Bên mua đ

Bên b sáp nh p / Bên bán

c hi u lƠ các DN th c Bên bán đ

c hi u lƠ các

hi n vi c mua tƠi s n, c ph n, m t DN th c hi n vi c bán tƠi
ph n v n góp hay toƠn b DN khác.

s n, c ph n, m t ph n v n
góp hay toƠn b DN khác.

ng c

-

Gi m m t s

chi phí kinh - Gi m s c ép ph i đ i

doanh: chi phí tìm ki m KH m i, m t v i c nh tranh trên th
chi phí m r ng th tr

ng, chi phí tr ng.
phát tri n th ng hi u…

- Thi u v n, không có kh
- M r ng ho t đ ng kinh doanh
n ng đa d ng hóa s n
- T n d ng vƠ chia s nh ng
ph m, m t nhơn s ch
ngu n l c s n có c a bên bán: kinh
ch t ho c khách hƠng
nghi m qu n tr , h th ng phơn ph i,
ngu n v n, kh n ng qu n lỦ…
-

a d ng hóa đ a bƠn vƠ l nh v c ngh h p d n t phía bên

kinh doanh

mua.

- Gi m c nh tranh vƠ t o v th
trên th tr

ng, t n d ng l i th

kinh t nh quy mô.
-

- Xu t phát t nh ng đ

- M c tiêu tìm đ i tác
chi n l

c…

T n d ng khai thác các d ch v

c a bên bán đ t ng thêm ti n ích
cho s n ph m hi n có, t ng thu
nh p, c ng c m i quan h v i KH.
Ngu n: Tác gi t ng h p, [62]


9 
 

1.1.1.2.

Ho t đ ng mua bán và sáp nh p ngân hàng th

NHTM đ m nh n các ch c n ng có s khác bi t t

ng m i
ng đ i v i các ch c n ng

c a các trung gian tƠi chính khác, NHTM lƠ m t t ch c tƠi chính trung gian, ho t
đ ng kinh doanh trên l nh v c ti n t , tín d ng vƠ NH nh m m c tiêu v a t i đa hoá
l i nhu n, v a đ m b o cho n n kinh t v n hƠnh nh p nhƠng, theo đ nh h

ng v mô

c a NHTW. NHTM có ba ho t đ ng c b n, truy n th ng: Huy đ ng v n, cho vay
đ u t vƠ ho t đ ng trung gian.

Nghiên c u v ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p NHTM có th th y r ng NHTM

 

lƠ m t lo i hình DN đ c bi t nên ho t đ ng M&A NHTM c ng mang b n ch t t

ng

t nh ho t đ ng M&A nói chung.
Sáp nh p ngân hàng th
nhi u ngân hàng th

ng m i là hình th c k t h p mà trong đó m t hay

ng m i cùng lo i có th sáp nh p vào m t ngân hàng th

ng

m i khác b ng cách chuy n toàn b tài s n quy n và l i ích h p pháp c a mình sang
ng m i nh n sáp nh p, cho ra đ i m t ngân hàng th

ng m i m i có

quy mô l n h n đ ng th i ch m d t s t n t i c a các ngân hàng th

ng m i b sáp

ngân hàng th

nh p.

Mua bán ngân hàng th
th

ng m i là hình th c k t h p mà m t ngân hàng

ng m i mua l i m t ph n ho c toàn b c ph n c a m t ngân hàng th

khác. Ho t đ ng này th

ng nh m m c tiêu thâu tóm th tr

ph i, h th ng khách hàng hay mua l i các ngân hàng th

ng, m ng l

ng m i
i phân

ng m i đang trong tình

tr ng khó kh n, không có kh n ng duy trì ho t đ ng kinh doanh.
Ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p v c b n đ u có đ c đi m t

ng đ ng đó lƠ

nh m m c đích gia t ng giá tr m i cho c đông, gia t ng n ng l c c nh tranh, đ t
hi u qu t t h n v chi phí, kh n ng chi m l nh th ph n l n h n, h
qu kinh doanh cao h n tr
đ

c k v ng có đ

ng t i đ t hi u

c khi th c hi n mua bán sáp nh p. Giá tr c ng h

c t m i th

ng v mua bán sáp nh p M&A s giúp cho ho t

đ ng kinh doanh hi u qu h n vƠ giá tr doanh nghi p sau mua bán sáp nh p đ
nơng cao.

ng
c


10 
 

B ng 1.2. Phơn bi t ho t đ ng M&A doanh nghi p vƠ M&A NHTM
Tiêu chí

M&A doanh nghi p

M&A NH

Ch th

Các DN

Các NHTM

c thù trong
ho t đ ng

Ho t đ ng s n xu t kinh doanh, Ho t đ ng nh n ti n g i, c p
cung c p hƠng hóa d ch v

tín d ng vƠ cung ng d ch v
thanh toán qua tƠi kho n liên
quan đ n l nh v c ti n t , NH
cho khách hƠng

TƠi s n, quy n vƠ l i ích h p

TƠi s n, quy n l i ng

chuy n giao

pháp c a doanh nghi p m c

ti n vƠ quy n, ngh a v c a NH

trong M&A

tiêu trong quan h cung ng

v i các bên có liên quan trong

hƠng hóa d ch v trên th

các kho n c p tín d ng, đ u t

it

ng

tr

ig i

ng

Vi c duy trì Các bên tham gia có th t m M i ho t đ ng c a các bên tham
đ ng ng ng ho t đ ng trong quá trình gia ph i đ

ho t

quá th c hi n th

trong

th

ng v

ng, xuyên su t trong quá

trình th c hi n th

trình M&A
Khung

c di n ra bình
ng v

pháp Các quy đ nh pháp lỦ đ i v i Ho t đ ng M&A NHTM đ

lỦ đi u ch nh

doanh

nghi p:

Lu t

c

doanh đi u ch nh b ng c h th ng lu t

nghi p, lu t c nh tranh, lu t đ u chung vƠ lu t chuyên ngƠnh v
t , lu t k toán, lu t ki m toán, NH
lu t s h u trí tu , lu t lao đ ng
Ngu n: Tác gi t ng h p
1.1.2.

c đi m ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p ngơn hƠng th

ng m i

-

Nhu c u th c hi n M&A đ i v i các NHTM lƠ t t y u khách quan.

-

Ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p NHTM luôn ch u s qu n lỦ ch t ch c a các
-

c quan qu n lỦ nhƠ n

c.

Vi c th c hi n các th

ng v mua bán vƠ sáp nh p NHTM th

h n so v i các doanh nghi p thông th

ng.

ng ph c t p


11 
 

1.1.3. Các ph
Ph

đ

ng th c mua bán vƠ sáp nh p ngơn hƠng th

ng th c th c hi n mua bán sáp nh p đ

c doanh nghi p áp d ng đ ti n hành m t th

ng m i

c hi u là t p h p cách th c, bi n pháp
ng v mua bán sáp nh p. [42]

NHTM c ng lƠ m t lo i hình doanh nghi p, ph

ng th c mua bán vƠ sáp nh p NH

th

ng m i g m: ChƠo th u; Lôi kéo c đông b t mưn ( y quy n hƠnh đ ng); Th

ng

l

ng t nguy n v i h i đ ng qu n tr vƠ ban đi u hƠnh, thu gom c phi u trên th tr

ng

ch ng khoán, mua l i tƠi s n. [42]

1.1.4. Trình t th c hi n mua bán vƠ sáp nh p ngơn hƠng th

ng m i

Mua bán vƠ sáp nh p không ch đ n thu n lƠ vi c k t h p hai hay nhi u NH
v i nhau mƠ nó ph i đ

c xem xét vƠ đánh giá m t cách toƠn di n v tƠi chính, ho t

đ ng, pháp lỦ, đ i ng nhơn s vƠ nhi u y u t khác. Vi c hoƠn t t m t giao d ch mua
bán sáp nh p đ

c coi lƠ thƠnh công khi nó t o ra giá tr t ng thêm. M t th

ng v

M&A lƠ m t giao d ch cá bi t, quan đi m bên mua vƠ bên bán khác nhau trong quá
trình th c hi n các giao d ch. [93]. Tuy nhiên v c b n, vi c th c hi n m t giao d ch
M&A NHTM c b n theo 7 b
-

c sau:

ánh giá tình hình c a NH
xu t ph

ng án mua bán sáp nh p

-

Th a thu n h p tác

-

nh giá ngơn hƠng

-

Ơm phán vƠ kí k t h p đ ng

-

Thay đ i đ ng kỦ kinh doanh

-

X lỦ sau M&A

1.1.5. Tác đ ng c a ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p ngơn hƠng th

ng m i

1.1.5.1. Tác đ ng tích c c
-

i v i n n kinh t , ho t đ ng M&A NHTM góp ph n c ng c s phát tri n

b n v ng c a th tr
-

ng tƠi chính, khai thác t i đa các ti m l c kinh t .

i v i h th ng ngơn hƠng, M&A NHTM đ

c xem nh m t trong nh ng

bi n pháp quan tr ng đ tái c c u h th ng ngơn hƠng.
-

Ho t đ ng M&A NHTM góp ph n nơng cao n ng l c c nh tranh, n ng l c ho t


12 
 

đ ng c a NHTM.
1.1.5.2. Tác đ ng tiêu c c
- Quá trình M&A nh h

ng đ n quy n l i c a các c đông thi u s

- Xung đ t mơu thu n c a các c đông l n.
-

V n hóa doanh nghi p b pha tr n.

- Xu h

ng chuy n d ch ngu n nhơn s .

1.1.6 Nh ng nhơn t
th

nh h

ng đ n ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p ngơn hƠng

ng m i

1.1.6.1 Nhân t khách quan
- Môi tr

ng pháp lỦ

- Môi tr

ng kinh t

- Môi tr

ng v n hóa, xư h i

- Môi tr

ng công ngh

- Ti n trình h i nh p
1.1.6.2 Nhân t ch quan
- Chi n l

c phát tri n c a các NHTM

- N ng l c c nh tranh
- V nđ n x u
- V n đ s h u chéo ngơn hƠng
1.1.7. Ch tiêu đánh giá ho t đ ng mua bán sáp nh p ngơn hƠng th
-

Góp ph n lƠnh m nh hóa h th ng ngơn hƠng

-

Tác đ ng tích c c t i n n kinh t

-

Có s gia t ng v s l

-

Mang l i giá tr c ng h

ng, giá tr giao d ch, đa d ng v ph
ng cho các ngơn hƠng th

ng th c ti n hƠnh

ng m i

1.2 KINH NGHI M MUA BÁN VÀ SÁP NH P NGÂN HÀNG TH

T

ng m i

NG M I

M T S QU C GIA TRÊN TH GI I

1.2.1 Kinh nghi m c a M
Trong nhi u n m qua, M v n đ

c coi lƠ th tr

ng mua bán sáp nh p phát tri n

m nh nh t th gi i. Trong l ch s phát tri n c a mình, n n kinh t M đư ch ng ki n


13 
 

n m lƠn sóng sáp nh p vƠo nh ng n m 1900, 1929, n a sau th p niên 60, n a đ u th p
niên 80 vƠ n a sau th p niên 90, g n đơy nh t lƠ cu c kh ng ho ng kinh t n m 2009.
Nh ng quy đ nh v ho t đ ng M&A t i M đư đ
ng ng đ

c ban hƠnh t r t lơu vƠ không

c hoƠn thi n qua các th i k .

C s pháp lỦ cho ho t đ ng M&A trong h th ng NH M d a trên lu t v công ty
n m gi c ph n các ngơn hƠng, lu t Ch ng đ c quy n Sherman vƠ Clayton, lu t ch ng
khoán liên bang, lu t sáp nh p ngơn hƠng…
Ho t đ ng M&A đư c ng c ngƠnh d ch v NH t i M theo h

ng m nh tay xóa b

s t n t i c a nh ng NH y u kém, ch cho t n t i vƠ phát tri n các NH m nh v i quy
mô tƠi s n ngƠy cƠng l n.
K t qu ho t đ ng M&A trong l nh v c NH t i M : s l

ng NH nh

M gi m

m nh, hình thƠnh các t p đoƠn tƠi chính l n, ho t đ ng M&A giúp các NH ti t gi m
đ

c các chi phí ho t đ ng, quy mô ho t đ ng c a các NH đ

c m r ng.

1.2.2. Kinh nghi m c a Trung Qu c
T i Trung Qu c, h th ng NH đ

c ti n hƠnh c i cách trên 2 ph

ng di n: c i

cách đ i v i t ng ngơn hƠng vƠ c i thi n c s h t ng c a toƠn h th ng.

S c nh tranh kh c li t gi a các NH cung c p nh ng d ch v t
nhau d n đ n k t c c nhi u tƠi kho n NH đ

c m mƠ không có giao d ch, l i nhu n

gi m sút, các kho n n x u lƠ xói mòn tƠi s n c a các NH.
Trung Qu c th c hi n gi m s l

ng đ i gi ng

ng các NH th

c i t h th ng NH

ng m i vƠ t p đoƠn tƠi chính đ ng

th i t ng quy mô các TCTD b ng cách thúc đ y nhanh quá trình mua bán vƠ sáp nh p.
K t qu ho t đ ng M&A trong l nh v c NH t i Trung Qu c: các kho n n x u
đ

c x lỦ, thu hút v n đ u t n

c ngoƠi vƠo h th ng NH, phát tri n đ

c các s n

ph m d ch v NH hi n đ i..
1.2.2. Kinh nghi m c a Thái Lan
Ho t đ ng c a các NHTM đư đóng góp quan tr ng đ i v i n n kinh t Thái
Lan vƠ đ m đ

ng v v n cho nhu c u phát tri n công nghi p hóa ậhi n đ i hóa.

Ho t đ ng mua bán sáp nh p ngơn hƠng Thái Lan ch u s đi u ch nh b i các
quy đ nh pháp lỦ v ho t đ ng tƠi chính ngơn hƠng nói chung vƠ các quy đ nh liên


14 
 

quan đ n ho t đ ng mua bán sáp nh p. Mua bán vƠ sáp nh p ngơn hƠng
còn đ

c coi lƠ bi n pháp h u hi u đ t ng c

Thái Lan

ng ti m l c tƠi chính, nơng cao n ng

l c ho t đ ng, hình thƠnh các t p đoƠn tƠi chính hùng m nh.
K t qu ho t đ ng M&A trong l nh v c NH t i Thái Lan: góp ph n ph c h i
h th ng ngơn hƠng sau kh ng ho ng, hình thƠnh các t p đoƠn tƠi chính hùng m nh,
t o c h i ti p c n đ c nh ng công ngh NH tiên ti n t các NH n
1.2.3. BƠi h c kinh nghi m đ i v i Vi t Nam
T vi c nghiên c u th c ti n ho t đ ng M&A NH

c ngoƠi.

M - m t trong nh ng

qu c gia có ho t đ ng M&A sôi đ ng nh t th gi i, vƠ ho t đ ng M&A t i Trung
Qu c, Thái Lan ậ nh ng qu c gia có h th ng NH có nhi u đi m t

ng đ ng v i Vi t

Nam, NCS rút ra nh ng bƠi h c kinh nghi m đ i v i Vi t Nam
1.2.4.1. Nhóm bài h c đ i v i các ngân hàng th
Th nh t: Xây d ng k ho ch cho t ng th

ng m i
ng v c th .

Th hai: Qu n lý h u mua bán và sáp nh p hi u qu
Quan tơm t i v n đ ngu n nhơn l c.
Qu n lỦ khách hƠng hi u qu
Chú tr ng t i vi c x lỦ n x u
1.2.4.2. Nhóm bài h c đ i v i c quan qu n lý
Th nh t: Ho t đ ng M&A NHTM g n v i quá trình c i t h th ng ngân hàng
Th hai: Hoàn thi n khung pháp lý cho ho t đ ng mua bán và sáp nh p NHTM
Th ba: Chú tr ng vai trò c a b o hi m ti n g i
Nh ng bƠi h c rút ra t ho t đ ng M&A NHTM t M , Trung Qu c vƠ Thái
Lan lƠ nh ng c n c quan tr ng đ NCS đ xu t nh ng gi i pháp đ i v i các NHTM
vƠ đ xu t nh ng ki n ngh đ i v i c quan qu n lỦ v ho t đ ng M&A NHTM t i
Vi t Nam.


15 
 

CH

TH C TR NG HO T

NG 2

NG MUA BÁN VĨ SÁP NH P

NGÂN HĨNG TH

NG M I T I VI T NAM

2.1. B I C NH H TH NG NGÂN HÀNG TH

NG M I VI T NAM TRONG

QUÁ TRỊNH MUA BÁN VÀ SÁP NH P
2.1.1. S l

ng ngơn hƠng

T khi gia nh p t ch c th

ng m i th gi i WTO, các NHTM Vi t Nam đư

có nh ng thay đ i đáng k v m t s l
ph n, liên doanh, 100% v n n
sách, chi nhánh NH n

ng v i s đa d ng v s h u (nhƠ n

c, c

c ngoƠi), lo i hình (NHTM, NH phát tri n, NH chính

c ngoƠi, NH 100% v n n

c ngoƠi) vƠ quy mô (l n, v a vƠ

nh /vi mô) đáp ng nhu c u đa d ng v s n ph m d ch v tƠi chính NH c a các ch
th trong n n kinh t .
B ng 2.1: S l

ng các NH th

N m

ng m i t i Vi t Nam t 2008 đ n 2016

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

NHTM nhƠ n

c

5

5

5

5

5

5

5

7(*)

4

NHTM c ph n

39

39

37

37

35

35

33

28

31

NHTM liên doanh

5

5

5

5

4

4

4

3

2

NHTM 100% v n n c ngoƠi 5

5

5

5

5

5

5

5

6

Ngu n: Ngân hàng nhà n
(*) Bao g m 3 NHTMCP đ
toàn c u,

iD

c

c NHNN mua l i 0 đ ng (Xây d ng Vi t Nam, D u khí

ng)

Sau giai đo n 2011-2015, s l

ng NHTM có s bi n đ ng thông qua ho t

đ ng mua bán sáp nh p vƠ vi c NHNN kiên quy t x lỦ các TCTD y u kém.
2.1.2. V quy mô v n
Xét v quy mô v n c a các NHTM Vi t Nam còn khá khiêm t n so v i NH
trong khu v c nói riêng, qu c t nói chung. Trong quá trình ho t đ ng, do nh ng đòi
h i v m t pháp lỦ c a NHNN, t y u t c nh tranh trên th tr

ng vƠ s phát tri n t t

y u c a n n kinh t các NHTM không ng ng n l c t ng v n đi u l , phát tri n v quy
mô t ch c kinh doanh.


16 
 

Hình 2.1: Qui mô v n t có c a các NHTM t i Vi t Nam giai đo n 2011-2016
n v tính: T đ ng
300000
250000
200000
150000
100000
50000
0
2011

2012

2013

NHTM Nhà n

2014

2015

2016

c

NHTM c  ph n
NHTM Liên doanh và NHTM N

c ngoài

Ngu n: Ngân hàng nhà n

c

Qui mô v n t có c a các NHTM Vi t Nam có s gia t ng qua các n m,
tính bình quơn giai đo n 2011-2016, thì nhóm NHTM nhƠ n
nhóm NHTM c ph n, NHTM liên doanh vƠ n

c t ng kho ng 14%,

c ngoƠi t ng kho ng 9%.

Theo quy đ nh t i Thông t 13/2010 c a NHNN, các NHTM ph i duy trì h s CAR
t i thi u lƠ 9%, nhìn chung các NHTM đ u đ m b o th c hi n t t quy đ nh nƠy.
Hình 2.2: H s an toƠn v n t i thi u c a các NHTM t i Vi t Nam giai đo n 2011 -2016
n v tính: %
14,5

14

14

13,8

13,5

13,22

13
12,5

13

12,84

11,9

12
11,5
11
10,5
2011

2012

2013

2014

2015

2016

Ngu n: Ngân hàng nhà n

c

T th i đi m ra đ i thông t 13/2010 đ n nay, h s an toƠn v n c a h th ng


17 
 

NH đư t ng t 11% lên 11,9% n m 2011, đ t t i 14% n m 2012 vƠ dao đ ng

m c

13%. Tuy nhiên, n u h s CAR cao trong b i c nh h th ng NHTM g p nhi u khó
kh n mƠ nguyên nhơn do t ng v n đi u l khi không cho vay đ
ng s

nh h

cv im ct

ng

ng đ n kh n ng sinh l i c a NH.

2.1.3. V quy mô tƠi s n

Qui mô vƠ ch t l

ng tƠi s n lƠ ch tiêu quan tr ng ph n ánh s b n v ng tƠi chính

vƠ n ng l c qu n lỦ c a NHTM.
Hình 2.3 : Qui mô t ng tƠi s n c a các NHTM t i Vi t Nam giai đo n 2011-2016
n v tính: T đ ng
2016
2015
2014
2013
2012
2011
0

500000 1000000 1500000 2000000 2500000 3000000 3500000 4000000 4500000
NHTM liên doanh&NHTM n

c ngoài

NHTM c  ph n

NHTM Nhà n

c

Ngu n: Ngân hàng nhà n
Qui mô t ng tƠi s n c a h th ng NHTM có s t ng tr
quơn giai đo n 2011-2016, nhóm NHTM nhƠ n
liên doanh vƠ n

c

ng đ u qua các n m, bình

c t ng 19%, nhóm NHTM c ph n,

c ngoƠi cùng t ng kho ng trên 11%.

2.1.4. V n ng l c qu n tr
Th c t trong th i gian qua, n ng l c qu n tr c a các NHTM Vi t Nam đư có
nhi u bi n chuy n tích c c
V i n ng l c qu n tr nh hi n nay, các NHTM Vi t Nam v n đang ph i đ i
m t v i nh ng r i ro l n, gơy nh h

ng l n đ n n n kinh t . Th c t nƠy đòi h i b n

thơn m i NHTM ph i không ng ng nơng cao n ng l c qu n tr đ c nh tranh không


18 
 

ch v i NHTM trong n

c mƠ còn c nh tranh v i các t ch c tín d ng qu c t trong

đi u ki n h i nh p đ y khó kh n vƠ thách th c.
2.1.5. Kh n ng sinh l i
Cùng v i nh ng thay đ i trong quy mô v n vƠ tƠi s n, v m t l i nhu n, các

NHTM Vi t Nam c ng đư ghi nh n nh ng di n bi n t ng tr
nh ng n m qua. Kh n ng sinh l i c a các NH đ

ng kh quan trong

c ph n ánh qua hai ch s ch y u

lƠ t su t l i nhu n ròng trên t ng tƠi s n (ROA) vƠ t su t l i nhu n ròng trên v n
ch s h u (ROE).
Hình 2.4. T l ROA, ROE c a các NHTM t i Vi t Nam giai đo n 2011-2016
n v tính: %
12
10

10,4

8

6,43

6,31

7,57

5,56

6

6,26

4
2

1,02

0,62

0,5

0,44

0,57

0
2011

2012

2013

2014
ROA

2015

0,58
2016

ROE

Ngu n: Ngân hàng nhà n

c, UBGSTCQG

2.1.6. V tình hình thanh kho n
Giai đo n sau kh ng ho ng, vƠo các n m 2009, 2010 tình hình thanh kho n
c a các NHTM đ

c c i thi n nh ng v n còn nh ng di n bi n ph c t p.

N m 2015, thanh kho n c a các TCTD đ
đ

c x lỦ c n b n, c c u ngu n v n vƠ s d ng v n phù h p v k h n. Thanh

kho n c a các NHTM n m 2016 đ
tr

c c i thi n b n v ng khi n x u

c đ m b o nh huy đ ng v n t ng cao h n n m

c, có nhi u y u t thu n l i t v mô nh : l m phát đ

v ng, t giá t

ng đ i n đ nh vƠ y u t đ nh h

c ki m soát trong m c k

ng, cam k t c a chính sách gi m lưi

su t h tr doanh nghi p c a chính ph . T l tín d ng/Huy đ ng v n (LDR) có xu


19 
 

h

ng n đ nh, xoay quay m c 90%, t tr ng ti n g i ti t ki m trong t ng huy đ ng
th tr

ng 1 m c cao vƠ ti p t c gia t ng, tín d ng trung dƠi h n t ng tr

t m ki m soát, t l v n ng n h n cho vay trung dƠi h n
c c u n đ nh, thanh toán đ

ng trong

m c 31%. Các NH sau tái

c b o đ m.

2.1.7. V tình hình n x u
N x u lƠ m t trong nh ng ch tiêu đánh giá ch t l
NHTM. N x u trong th i gian qua

ng ho t đ ng c a các

Vi t Nam tr thƠnh v n đ tr ng tơm c n gi i

quy t trong quá trình tái c c u NH.
Hình 2.5: T l n x u trên t ng d n c a các NHTM Vi t Nam giai đo n 2011 ậ 2016
n v tính: %
5
4,67

4,5
3,5

4,11

4,08

4
3,3

3
2,55

2,5

2,46

2
1,5
1
0,5
0

2011

2012

2013

2014

2015

2016

Ngu n: Ngân hàng nhà n

c

Tính đ n h t n m 2016 t l n x u c a toƠn h th ng còn 2,46%, gi m g n
50% so v i m c cao nh t 4,93% vƠo tháng 9/2012. Trong giai đo n 2011-2016, toƠn
h th ng đư x lỦ đ

c trên 610,000 t đ ng n x u, trong đó trên 56% do các t

ch c tín d ng t x lỦ, còn l i g n 44% đ

c x lỦ thông qua bán n (g m c bán

cho VAMC vƠ các t ch c, cá nhơn khác).
2.2.
TH

NG L C TH C HI N MUA BÁN VÀ SÁP NH P NGÂN HÀNG
NG M I

VI T NAM

-

B i c nh h i nh p

-

Các quy đ nh v ho t đ ng NH c a Chính ph vƠ NH nhƠ n c


20 
 

-

Ch tr

-

S c ép thoái v n

ng c a chính ph v tái c u trúc h th ng NH Vi t Nam

2.3. KHUNG PHÁP Lụ
NGÂN HĨNG TH

I V I HO T

NG M I

NG MUA BÁN VĨ SÁP NH P

VI T NAM

2.3.1. Các quy đ nh v ho t đ ng mua bán vƠ sáp nh p trong các v n b n lu t
Vi t Nam, khái ni m v ho t đ ng M&A đ

c quy đ nh trong:

- B lu t dơn s 2005, đi u 94, 95
- B lu t dơn s 2015, đi u 88, 89
- Lu t doanh nghi p 2005, đi u 152, 153
- Lu t Doanh nghi p 2014, i u 194,195
- Lu t C nh tranh 2004, đi u 17
2.3.2. Các v n b n pháp lý liên quan đ n ho t đ ng đ u t , góp v n, mua c ph n
NhƠ n

c c ng đư ban hƠnh các v n b n đ i v i ho t đ ng đ u t , góp v n,

mua c ph n đ i v i các NH th

ng m i. (Ph l c 1)

2.3.3. Các v n b n pháp lý liên quan đ n ho t đ ng mua bán, sáp nh p ngơn hƠng
i v i ho t đ ng mua bán, sáp nh p, h p nh t NH, NHNN đư ban hƠnh Quy t
đ nh s 241/1998/Q -NHNN - Quy ch v sáp nh p, h p nh t, mua l i TCTD c

ph n, Thông t s 04/2010/TT-NHNN - H ng d n vi c sáp nh p, h p nh t vƠ mua l i
các TCTD thay th cho Quy t đ nh s 241
Bên c nh h th ng quy đ nh c a pháp lu t Vi t Nam, ho t đ ng M&A NH còn
ph i tuơn theo các tho thu n, hi p
Vi t Nam gia nh p T ch c Th
đ nh Th

c song ph

ng nh cam k t c a

ng m i Th gi i (WTO), các quy đ nh trong Hi p

ng m i Vi t Nam - Hoa K , các hi p đ nh đư kỦ k t trong ASEAN.

2.4. CÁC PH
HÀNG TH
2.4.1. Các th
2.4.1.1. Các th

NG TH C TH C HI N MUA BÁN VÀ SÁP NH P NGÂN
NG M I
ng v mua bán vƠ sáp nh p ngơn hƠng th
ng v đ

c th c hi n d

Giai đo n 2011-2016, nhi u th
hi n d

ng vƠ đa ph

i hình th c sáp nh p, h p nh t.

ng m i t 2011 đ n 2016

i hình th c sáp nh p, h p nh t

ng v M&A NH t i Vi t Nam đư đ

c th c


21 
 

B ng 2.3: Nh ng th
STT
1

2
3
4
5

6
7

8
9

ng v sáp nh p c a các NHTM trong n

NH tham gia th

ng v

NH sau M&A

N m

NHTMCP
Nh t ậFicombank
NHTMCP SƠi Gòn
2011
NHTM CP Vi t Nam Tín Ngh a
NHTMCP SƠi Gòn
Công ty d ch v ti t ki m b u đi n VNPT NHTMCP B u đi n 2011
NHTMCP Liên Vi t
Liên Vi t
NHTMCP NhƠ HƠ N i
NHTMCP SƠi Gòn HƠ 2012
NHTMCP SƠi Gòn HƠ N i
N i
NHTMCP Ph ng Tơy
NHTMCP i Chúng
2013
Công ty tƠi chính d u khí Vi t Nam PVFC
NHTMCP i Á
NHTMCP Phát tri n 2013

NHTMCP Phát tri n thƠnh ph H Chí thƠnh ph H Chí Minh
Minh,  Công ty tƠi chính Vi t Societe
Generale- SGVF
NHTMCP i Tín
NHTMCP Xơy d ng
2013
T p đoƠn Thiên Thanh
NH TMCP Phát tri n NhƠ đ ng b ng sông NH TMCP
u t vƠ 2015
C u Long
Phát tri n Vi t Nam
NH TMCP u t vƠ Phát tri n Vi t Nam
NHTMCP Ph ng Nam
NHTMCP SƠi Gòn 2015
NH TMCP SƠi Gòn Th ng Tín
Th ng Tín
NH Phát tri n Mê Kông
NH HƠng h i Vi t Nam 2015
NH HƠng h i Vi t Nam
Ngu n: Asian Financial Services M&A Report, StoxPlus Vi t Nam

2.4.1.2. Các th

ng v M&A NH đ

c th c hi n d

i hình th c d

v n đ u t hay mua bán c ph n v i các đ i tác chi n l

i hình th c góp

c

Giai đo n 2011-2016, tuy ho t đ ng mua bán sáp nh p NH d
d

c

i hình th c

i hình th c góp v n đ u t hay mua bán c ph n v i các đ i tác chi n l

Nam không có s gia t ng đáng k v m t l
tr m i th

ng v .

ng, nh ng đư ti n m t b

c Vi t

c dƠi v i giá


22 
 

B ng 2.4: Các th

STT

ng v mua bán c ph n c a các NHTM Vi t Nam

Bên bán

1

Bên mua

NHTMCP
Công Th ng

T l n m
gi c ph n

Công ty tƠi chính qu c t IFC

10%

NH Nova Scotia - Canada
T p đoƠn tƠi chính Mitshubishi
NHTMCP
Ph ng T p đoƠn tƠi chính BNP Paribas
ông
(nơng c ph n n m gi )
NH phát tri n LƠo
NHTMCP Công Th ng

15%

20%
20%

15%

6

NHTMCP Phát tri n
Mê Kông MDB
NHTMCP Qu c t
Vi t Nam
NHTMCP Ph ng Nam

7

NHTMCP Ngo i Th ng T p đoƠn tƠi chính Mizuho

15%

8

NHTMCP Sacombank NHTMCP Xu t Nh p Kh u Vi t Nam

9.6%

9

NHTMCP K Th

20%

10

ng Hongkong and Shanghai Banking
Corporation Ltd (HSBC)
NHTMCP An Bình
Công ty tƠi chính qu c t IFC vƠ MayBank

11

NHTMCP Tiên Phong

20%

2
3
4
5

30%

T p đoƠn tƠi chính Fullerton Holdings
(FFH)
Commonwealth Bank
(nơng c ph n n m gi )
United Overseas (Nơng c ph n n m gi )

20%
20%

30%

T p đoƠn DOJI

Ngu n: Asian Financial Services M&A Report, StoxPlus Vi t Nam
2.4.2. Các ph

ng th c mua bán vƠ sáp nh p ngơn hƠng th

Hi n nay ho t đ ng M&A NHTM có m t s ph
lôi kéo c đông b t mưn, thu gom c phi u trên th tr
Vi t Nam hi n nay ch y u di n ra theo ph

ng m i t i Vi t Nam

ng th c: th

ng l

ng, chƠo th u,

ng ch ng khoán, mua l i tƠi s n.

ng th c th ng l

ng d i hình th c các

NHTM th c hi n M&A theo ch đ nh c a NHNN vƠ các NHTM t nguy n th c hi n các
th ng v M&A v i các đ i tác n c ngoƠi vƠ các NHTM trong n c. NgoƠi ra c ng có
th

ng v di n ra theo ph

2.4.2.1.

ng th c thu gom c phi u trên th tr ng ch ng khoán.

Ph ng th c th ng l ng

a. Mua bán và sáp nh p NH theo ch đ nh
Ph

ng th c nƠy đ

c th c hi n

Vi t Nam khi các NHTM đ

c đ t trong

tình tr ng ki m soát đ c bi t ho c không đ m c v n đi u l t i thi u theo quy đ nh


23 
 

c a nhƠ n

c ho c ho t đ ng y u kém có th xin sáp nh p, h p nh t ho c mua l i

theo quy đ nh.
Th

ng v M&A n i b t theo ph

c u NH Vi t Nam lƠ th

ng th c nƠy m đ u cho quá trình tái c

ng v h p nh t c a 3 NH: NHTMCP SƠi Gòn, NHTMCP

Nh t, NH TMCP Vi t Nam Tín Ngh a.
b. Mua bán sáp nh p NH th

ng l

ng t nguy n gi a các NHTM trong n

Theo hình th c nƠy, các TCTD đang ho t đ ng bình th

c

ng t nguy n xin sáp

nh p, h p nh t ho c mua l i các TCTD khác đ hình thƠnh m t TCTD có quy mô l n
h n, ho t đ ng an toƠn h n vƠ có m c v n đi u l cao h n.
B ng 2.5. M t s th

ng v mua bán vƠ sáp nh p NHTM t nguy n
n v tính: t đ ng

STT
T ch c tham gia
V L
T ch c sau
V L
Th i
tr c
M&A
sau
gian
M&A
M&A
1
Công ty DV ti t ki m b u
997
NHTMCP B u
6647
2011
đi n VNPT
đi n Liên Vi t
NHTMCP Liên Vi t
5650
2
NHTM CP NhƠ HƠ N i
4050
NHTMCP SƠi
8816
2012
Gòn
ậ

HƠ
N
i
NHTM CP SƠi Gòn ậ HƠ N i
4816
3

NHTMCP Ph ng Nam
NHTMCP SƠi Gòn Th ng Tín
NH Phát tri n Mê Kông

4

NH HƠng h i Vi t Nam

4000
12.425
3750
8000

NHTMCP SƠi
Gòn Th ng Tín

16425

2015

NH HƠng h i
Vi t Nam

11750

2015

Ngu n: Asian Financial Services M&A Report, StoxPlus Vi t Nam
c. Các NH, t p đoàn tài chính n

c ngoài tham gia vào th tr

ng Vi t Nam

V i m c tiêu m r ng kinh doanh t i Vi t Nam, các NH, t p đoƠn tƠi chính
n

c ngoƠi có th m chi nhánh ho c v n phòng đ i di n; thƠnh l p NH 100% v n

n

c ngoƠi ho c liên doanh; th c hi n mua l i c ph n c a các NH trong n

B ng cách đ u t v n vƠo m t NH Vi t Nam, các NH n
m r ng d ch v t i các công ty c a n
2.4.2.2.

Ph
tr

c.

c ngoƠi k v ng s d dƠng

c h đang có m t t i Vi t Nam

ng th c thu gom c phi u trên th tr

ng ch ng khoán

ng h p nƠy, NHTM th c hi n thu mua s gi i ngơn đ gom d n c phi u