Quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ở trường tiểu học nhật tân, quận tây hồ, thành phố hà nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI 2

NGUYỄN THỊ PHƢƠNG LAN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP
THEO CHỦ ĐỀ Ở TRƢỜNG TIỂU HỌC NHẬT TÂN
QUẬN TÂY HỒ, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

HÀ NỘI - 2017


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI 2

NGUYỄN THỊ PHƢƠNG LAN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP
THEO CHỦ ĐỀ Ở TRƢỜNG TIỂU HỌC NHẬT TÂN
QUẬN TÂY HỒ, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60 14 01 14
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Bùi Văn Quân

HÀ NỘI - 2017

i
LỜI CẢM ƠN
Tác giả luận văn xin được bày tỏ lòng biết ơn chân thành, sâu sắc tới
quý thầy cô giáo Khoa Quản lý giáo dục, phòng Sau của Đại học Sư phạm Hà
Nội II nơi đã trực tiếp giảng dạy, cung cấp kiến thức, chỉ giáo, động viên cho
tác giả luận văn trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và phát triển đề tài.
Tác giả xin bày tỏ sự biết ơn sâu sắc đặc biệt đến PGS.TS. Bùi Văn
Quân, người thầy đã trực tiếp hướng dẫn và tận tình giúp đỡ về mặt khoa học
để hoàn thành luận văn.
Tác giả xin cảm ơn sự nhiệt tình giúp đỡ của các chuyên gia nghiên
cứu giáo dục, cùng người thân, bạn bè, đồng nghiệp đã động viên, giúp đỡ,
tạo mọi điều kiện thuận lợi và đóng góp ý kiến giúp tôi hoàn thành luận văn.
Trong quá trình học tập và nghiên cứu, bản thân tác giả dù đã có rất
nhiều cố gắng trong quá trình thực hiện đề tài, song những thiếu sót trong
luận văn không thể tránh khỏi. Kính mong nhận được các ý kiến phê bình và
đóng góp quí báu của quý thầy, cô giáo, các đồng nghiệp và các bạn.

Hà Nội, tháng 12 năm 2017
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Phƣơng Lan


ii
LỜI CAM ĐOAN
Tên tôi là: Nguyễn Thị Phương Lan
Công tác tại: Trường Tiểu học Nhật Tân, Tây Hồ, Hà Nội
Sau một thời gian học tập và thực hiện đề tài nghiên cứu, đến nay tôi đã
hoàn thành luận văn thạc sĩ với đề tài: “Quản lý hoạt động giáo dục ngoài
giờ lên lớp theo chủ đề tại trường tiểu học Nhật Tân, Tây Hồ, Hà Nội”

Thuộc chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số chuyên ngành: 60.14.01.14
Tôi xin cam đoan đề tài luận văn này là do chính tôi nghiên cứu và viết
ra, dưới sự hướng dẫn của PGS.TS. Bùi Văn Quân. Luận văn này chưa được
bảo vệ ở Hội đồng và chưa công bố trên bất kỳ phương tiện thông tin đại
chúng nào.
Lời cam đoan này đảm bảo nếu sai tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm.
Hà Nội, tháng 12 năm 2017
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Phƣơng Lan


iii
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN............................................................................................................i
LỜI CAM ĐOAN.....................................................................................................ii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .......................................................................... vii
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................. viii
DANH MỤC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ .........................................................................x
MỞ ĐẦU ...................................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài ....................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................. 3
3. Đối tượng, khách thể và phạm vi nghiên cứu ............................................ 3
4. Giả thuyết khoa học ................................................................................... 4
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................. 4
6. Các phương pháp nghiên cứu .................................................................... 4
7. Cấu trúc luận văn ....................................................................................... 6
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
NGOÀI GIỜ LÊN LỚP THEO CHỦ ĐỀ TẠI TRƢỜNG TIỂU HỌC .........7

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ................................................................. 7
1.1.1. Các công trình nghiên cứu về hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp theo chủ đề ........................................................................................... 7
1.1.2. Các công trình nghiên cứu về quản lý hoạt động giáo dục ngoài
giờ lên lớp theo chủ đề ............................................................................. 10
1.2. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ............................... 12
1.2.1. Khái niệm ....................................................................................... 12
1.2.2. Vị trí, vai trò, nhiệm vụ của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
theo chủ đề................................................................................................ 13
1.2.3. Nội dung, hình thức của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
theo chủ đề................................................................................................ 19
1.3. Quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề của hiệu
trưởng trường tiểu học ................................................................................. 22
1.3.1. Khái niệm về quản lý ..................................................................... 22


iv
1.3.2. Vị trí, chức năng của hiệu trưởng trường tiểu học trong quản lý
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ................................... 24
1.3.3. Nội dung quản lý của hiệu trưởng trường tiểu học trong quản lý
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ................................... 25
1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp theo chủ đề ở trường tiểu học ................................................................ 30
1.4.1. Các yếu tố chủ quan ....................................................................... 30
1.4.2. Các yếu tố khách quan ................................................................... 32
Kết luận chƣơng 1 ..................................................................................................34
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
NGOÀI GIỜ LÊN LỚP THEO CHỦ ĐỀ TẠI TRƢỜNG TIỂU HỌC
QUẬN TÂY HỒ, THÀNH PHỐ HÀ NỘI.........................................................36
2.1. Tổ chức khảo sát thực trạng hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp

theo chủ đề trong trường tiểu học ................................................................ 36
2.1.1. Mục đích ......................................................................................... 36
2.1.2. Nội dung khảo sát ........................................................................... 36
2.1.3. Phương pháp khảo sát .................................................................... 37
2.1.4. Tiêu chí và thang đánh giá: ............................................................ 37
2.1.5. Mẫu khảo sát và địa bàn khảo sát .................................................. 38
2.2. Thực trạng hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề tại
trường tiểu học Quận Tây Hồ ...................................................................... 40
2.2.1. Nhận thức về vai trò của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
theo chủ đề................................................................................................ 40
2.2.2. Thực trạng thực hiện các hình thức hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp theo chủ đề ................................................................................... 44
2.2.3. Hiệu quả của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề
trong trường tiểu học hiện nay ................................................................. 47
2.2.4. Thuận lợi và khó khăn khi tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp theo chủ đề ................................................................................... 47


v
2.3. Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề
ở trường tiểu học .......................................................................................... 50
2.3.1. Thực trạng lập kế hoạch hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
theo chủ đề................................................................................................ 51
2.3.2. Thực trạng tổ chức hoạt động giáo dục NGLL theo chủ đề .......... 53
2.3.3. Thực trạng chỉ đạo hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ
đề .............................................................................................................. 56
2.3.4. Thực trạng kiểm tra việc thực hiện kế hoạch hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ................................................................... 57
2.4. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ở trường tiểu học .......................................... 59

2.4.1. Yếu tố chủ quan.............................................................................. 60
2.4.2. Yếu tố khách quan .......................................................................... 61
2.5. Đánh giá thực trạng quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
theo chủ đề ở trường tiểu học ...................................................................... 63
2.5.1. Thành công và nguyên nhân .......................................................... 63
2.5.2. Hạn chế và nguyên nhân ................................................................ 65
Kết luận chƣơng 2 ..................................................................................................67
Chƣơng 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI
GIỜ LÊN LỚP THEO CHỦ ĐỀ Ở TRƢỜNG TIỂU HỌC NHẬT TÂN,
QUẬN TÂY HỒ, THÀNH PHỐ HÀ NỘI.........................................................68
3.1. Các nguyên tắc xây dựng biện pháp quản lý hoạt động giáo dục ngoài
giờ lên lớp theo chủ đề................................................................................. 68
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo mục tiêu giáo dục tiểu học ........................... 68
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học và kế thừa .............................. 68
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống................................................. 69
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn và phù hợp với đặc điểm tâm
lý lứa tuổi học sinh tiểu học ..................................................................... 69
3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ
đề của trường tiểu học.................................................................................. 70


vi
3.2.1. Tổ chức các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức về tầm quan
trọng của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề trong việc
giáo dục học sinh ...................................................................................... 70
3.2.2. Xây dựng kế hoạch và chỉ đạo thực hiện chương trình hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề .................................................... 75
3.2.3. Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực tổ chức hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp theo chủ đề cho đội ngũ giáo viên chủ nhiệm, Tổng
phụ trách Đội ............................................................................................ 82

3.2.4. Tổ chức phối hợp các lực lượng xã hội tham gia hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ............................................................ 86
3.2.5. Đổi mới kiểm tra, đánh giá tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp theo chủ đề ................................................................................... 90
3.2.6. Tăng cường cơ sở vật chất, nguồn lực tài chính cho công tác quản
lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ............................... 92
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ........................................................... 94
3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của biện pháp quản lý hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ............................................... 96
3.4.1. Mục đích khảo nghiệm ................................................................... 96
3.4.2. Đối tượng khảo nghiệm.................................................................. 96
3.4.3. Cách cho điểm và chuẩn đánh giá .................................................. 96
3.4.4. Kết quả khảo nghiệm ..................................................................... 97
Kết luận chƣơng 3 ............................................................................................... 102
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................... 103
1. Kết luận .................................................................................................. 103
2. Khuyến nghị ........................................................................................... 105
2.1. Đối với Phòng Giáo dục & Đào tạo ................................................ 105
2.2. Đối với cán bộ quản lý các trường tiểu học .................................... 105
2.3. Đối với giáo viên chủ nhiệm ........................................................... 106
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. 107
PHỤ LỤC


vii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
BGD&ĐT

: Bộ Giáo dục và Đào tạo

CBQL

: Cán bộ quản lý

GD&ĐT

: Giáo dục và Đào tạo

GV

: Giáo viên

HS

: Học sinh

LLXH

: Lực lượng xã hội

NGLL

: Ngoài giờ lên lớp

Nxb

: Nxb

PGD&ĐT

: Phòng Giáo dục và Đào tạo

SGD&ĐT

: Sở Giáo dục và Đào tạo

TH

: Tiểu học

THCS

: Trung học cơ sở

UBND

: Ủy ban nhân dân


viii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Mẫu khách thể khảo sát .................................................................. 40
Bảng 2.2. Tầm quan trọng của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo
chủ đề ở nhà trường tiểu học hiện nay ............................................................ 41
Bảng 2.3. Biểu hiện tầm quan trọng của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp theo chủ đề trong nhà trường tiểu học ...................................................... 42
Bảng 2.4. Mức độ thực hiện các hình thức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp theo chủ đề ở trường tiểu học ................................................................... 44
Bảng 2.5. Hiệu quả của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề
trong trường tiểu học hiện nay ........................................................................ 47

Bảng 2.6. Thuận lợi khi tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo
chủ đề .............................................................................................................. 48
Bảng 2.7. Khó khăn khi tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo
chủ đề .............................................................................................................. 49
Bảng 2.8. Đánh giá tầm quan trọng của các biện pháp quản lý hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ........................................................... 50
Bảng 2.9. Đánh giá về mức độ thực hiện lập kế hoạch hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp theo chủ đề .......................................................................... 52
Bảng 2.10. Đánh giá về mức độ thực hiện tổ chức hoạt động giáo dục ngoài
giờ lên lớp theo chủ đề .................................................................................... 54
Bảng 2.11. Đánh giá về mức độ thực hiện chỉ đạo hoạt động giáo dục ngoài
giờ lên lớp theo chủ đề .................................................................................... 56
Bảng 2.12. Đánh giá về mức độ thực hiện kiểm tra việc thực hiện kế hoạch
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề .......................................... 58
Bảng 2.13. Thực trạng mức độ ảnh hưởng của các yếu tố chủ quan đến
quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ............................. 60


ix
Bảng 2.14. Thực trạng mức độ ảnh hưởng của các yếu tố khách quan đến
quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ............................. 61
Bảng 3.1. Mẫu khảo nghiệm ........................................................................... 96
Bảng 3.2. Mức độ cần thiết của các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp theo chủ đề trong nhà trường tiểu học ................................ 97
Bảng 3.3. Kết quả khảo nghiệm về mức độ khả thi của các biện pháp hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề .................................................. 98
Bảng 3.4. Mối quan hệ giữa tính cần thiết và khả thi của các biện pháp
quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ........................... 100

x
DANH MỤC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
Biểu đồ 2.1. Tầm quan trọng của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo
chủ đề ở nhà trường tiểu học hiện nay ............................................................ 42
Biểu đồ 2.2. Mức độ thực hiện các hình thức hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp theo chủ đề ở trường tiểu học ............................................................. 46
Biểu đồ 2.3. Mức độ thực hiện các nội dung quản lý hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ở nhà trường tiểu học ...................................... 59
Biểu đồ 2.4. Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố chủ quan và khách quan đến
quản lý hoạt động giáo dục NGLL theo chủ đề ở nhà trường tiểu học .......... 63
Sơ đồ 3.1. Mối quan hệ giữa các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp theo chủ đề .......................................................................... 95
Biểu đồ 3.1. Mối quan hệ giữa tính cần thiết và tính khả thi của các biện
pháp ............................................................................................................... 101


1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
1.1. Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban chấp hành
Trung ương về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng công
nghiệp hoá, hiện đại hoá trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Nghị quyết đã chỉ rõ cần đổi mới căn bản hình
thức và phương pháp thi, kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục, đào tạo, phối
hợp sử dụng kết quả đánh giá trong quá trình học với đánh giá cuối kì, cuối
năm học; đánh giá của người dạy với tự đánh giá của người học; đánh giá của
nhà trường với đánh giá của gia đình và xã hội [1]. Ngày 28/9/2016 Bộ
trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành thông tư số 22/2016/TT-BGDĐT
ban hành Quy định đánh giá học sinh Tiểu học [7]. Mục đích giúp giáo viên
điều chỉnh, đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động dạy học, hoạt

động trải nghiệm ngay trong quá trình và kết thúc mỗi giai đoạn dạy học, giáo
dục; giúp học sinh có khả năng tự đánh giá, tham gia đánh giá, tự học, tự điều
chỉnh cách học, giao tiếp, hợp tác; giúp cha mẹ học sinh tham gia đánh giá
quá trình học tập, rèn luyện, quá trình hình thành phát triển năng lực, phẩm
chất của con em mình, tích cực hợp tác với nhà trường trong các hoạt động
giáo dục học sinh; giúp cán bộ quản lý giáo dục kịp thời chỉ đạo các hoạt
động, đổi mới phương pháp dạy học, phương pháp đánh giá nhằm đạt hiệu
quả giáo dục.
Một trong những hoạt động mang đến hiệu quả giáo dục đáp ứng yêu cầu
trong đổi mới giáo dục hiện nay là hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo
chủ đề. Hoạt động có ý nghĩa quan trọng trong quá trình phát triển năng lực,
phẩm chất, hoàn thiện nhân cách cho học sinh, góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục toàn diện ở bậc Tiểu học. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo
chủ đề tạo cơ hội để học sinh gắn học đi đôi với hành, lí thuyết với thực tiễn,


2
nhà trường với xã hội; đem lại những cơ hội tốt để học sinh được thực hành,
được trải nghiệm những kiến thức đã học vào lĩnh vực của cuộc sống thực tiễn.
Điều đó giúp các em hiểu biết sâu sắc hơn về những nội dung đã được giáo
dục; giúp các em phát triển các kỹ năng, thái độ và hành vi tích cực; phát triển
năng lực thích ứng, năng lực hành động là những năng lực rất cần thiết của con
người sống trong xã hội hiện đại. Lứa tuổi học sinh tiểu học hiếu động, thích
khám phá, do vậy các em rất quan tâm và mong muốn được tham gia vào các
hoạt động nhẹ nhàng, sinh động, vui tươi, phù hợp với sở thích. Do vậy, hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề sẽ tác động tích cực đến nhận thức,
tình cảm, niềm tin và hành vi của học sinh; tạo cơ hội để các em được thể hiện,
bộc lộ, tự khẳng định bản thân; tự đánh giá điều chỉnh bản thân và giao lưu học
hỏi bạn bè. Từ đó, các em được phát triển kĩ năng sống, năng lực, phẩm chất
của học sinh như: giao tiếp, hợp tác; tự phục vụ; tự học và giải quyết vấn đề; tự

tin, tích cực tham gia các hoạt động giáo dục; tự chịu trách nhiệm; yêu gia đình,
bạn bè; yêu quê hương, đất nước… Những nét nhân cách này chính là nền tảng
quan trọng cho việc hình thành các giá trị cốt lõi của con người Việt Nam trong
thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề có vai trò quan trọng
trong đổi mới đánh giá học sinh tiểu học. Thông qua các hoạt động này giáo
viên theo dõi, đánh giá quá trình học tập, rèn luyện của học sinh; quan tâm
toàn diện các mặt hoạt động học tập và sinh hoạt, sự tiến bộ và kết quả học
tập của học sinh theo yêu cầu kiến thức, kĩ năng và hoạt động giáo dục; giáo
viên kịp thời có các biện pháp giúp đỡ học sinh vượt qua khó khăn để hoàn
thành nhiệm vụ, phát huy ưu điểm và các năng lực riêng của học sinh. Hoạt
động cần có sự tham gia, hỗ trợ, quan tâm, khích lệ, giúp đỡ từ cha mẹ học
sinh, nên phụ huynh theo sát được sự tiến bộ, hay chậm tiến của học sinh từ
đó có biện pháp phối hợp với giáo viên dạy bảo con em mình. Hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề giúp cán bộ quản lý nhà trường đánh giá


3
chính xác hơn về chất lượng giáo dục của trường mình để từ đó kịp thời chỉ
đạo các hoạt động giáo dục, đổi mới phương pháp dạy học, phương pháp
đánh giá nhằm đạt hiệu quả giáo dục.
1.2. Thực tế hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề và công
tác quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ở trường tiểu học
Nhật Tân, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội đứng trước yêu cầu đổi mới giáo
dục còn bộc lộ các bất cập, hạn chế trong công tác lập kế hoạch, chỉ đạo thực
hiện,... từ đó hạn chế chất lượng giáo dục học sinh trong nhà trường. Thực tế
đó cần thiết phải có các nghiên cứu, khảo sát thực tiễn để có cơ sở khoa học đề
xuất các biện pháp quản lý mới của hiệu trưởng nhằm nâng cao chất lượng hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề và chất lượng giáo dục học sinh.
Xuất phát từ những cơ sở lý luận và thực tế công tác quản lý, tôi đã

chọn đề tài: “Quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ở
trường tiểu học Nhật Tân, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội” là nội dung
của đề tài nghiên cứu.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực trạng công tác quản lý hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ở trường tiểu học Nhật Tân, quận Tây
Hồ, thành phố Hà Nội để đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp theo chủ đề nhằm nâng cao chất lượng giáo dục học sinh
tiểu học.
3. Đối tƣợng, khách thể và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề của
hiệu trưởng trường tiểu học.
3.2. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề ở trường tiểu học.


4
3.3. Phạm vi nghiên cứu
- Địa bàn nghiên cứu: Trường tiểu học Nhật Tân, quận Tây Hồ, thành
phố Hà Nội.
- Đối tượng khảo sát, khảo nghiệm: CBQL, giáo viên trường tiểu học
Nhật Tân, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội.
- Chủ thể quản lý: Hiệu trưởng trường tiểu học.
4. Giả thuyết khoa học
Nếu áp dụng các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp theo chủ đề ở trường tiểu học một cách phù hợp với khả năng của nhà
trường, điều kiện thực tế của địa phương thì sẽ nâng cao được hiệu quả hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề, từ đó nâng cao chất lượng giáo
dục học sinh trong nhà trường tiểu học.

5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Hệ thống hóa cơ sở lí luận về quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp theo chủ đề ở trường tiểu học.
5.2. Khảo sát thực trạng quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
theo chủ đề ở trường tiểu học Nhật Tân, Quận Tây Hồ, Thành phố Hà Nội.
5.3. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
theo chủ đề ở trường tiểu học Nhật Tân, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội.
Khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của biện pháp quản lý hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề để đề xuất các biện pháp quản lý hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề.
6. Các phƣơng pháp nghiên cứu
6.1. Các phương pháp nghiên cứu lí luận:
6.1.1. Phương pháp phân tích, tổng hợp lý thuyết


5
Những vấn đề lý luận được phân tích và tổng hợp: lý luận quản lý nói
chung, nội dung hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề, nội dung
quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề
6.1.2. Phương pháp phân loại, hệ thống hóa lý thuyết.
Những vấn đề lý luận được phân loại, hệ thống hóa: lý luận quản lý nói
chung, nội dung hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề, nội dung
quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề.
6.2 Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
6.2.1. Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi trên đối tượng giáo viên và cán
bộ quản lý tiểu học nhằm giải quyết nhiệm vụ nghiên cứu thực tiễn của đề tài.
6.2.2. Phương pháp phỏng vấn
Đối tượng phỏng vấn: Cán bộ quản lý, giáo viên chủ nhiệm và tổng phụ
trách Đội của trường tiểu học Nhật Tân, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội.
Nội dung phỏng vấn: Các chức năng quản lý: lập kế hoạch, tổ chức, chỉ

đạo, kiểm tra của hiệu trưởng; việc thực hiện các hoạt động giáo dục ngoài
giờ lên lớp theo chủ đề của giáo viên và học sinh.
6.2.3. Phương pháp quan sát
Quan sát việc thực hiện các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo
chủ đề của giáo viên và quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ
đề của ban giám hiệu.
6.2.4. Phương pháp chuyên gia để lấy ý kiến đánh giá của các chuyên
gia, những nhà quản lý giáo dục, giáo viên về các biện pháp quản lý hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề
6.2.5. Phương pháp thống kê toán học
Xử lí số liệu thu được và đánh giá kết quả bằng cách tính tỉ lệ trung
bình, tính tỉ lệ phần trăm..


6
7. Cấu trúc luận văn
Luận văn ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu
tham khảo và phụ lục, còn bao gồm các chương:
Chƣơng 1: Cơ sở lí luận của quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp theo chủ đề ở trường tiểu học.
Chƣơng 2: Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
theo chủ đề ở trường tiểu học Nhật Tân, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội.
Chƣơng 3: Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
theo chủ đề ở trường tiểu học Nhật Tân, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội.


7
Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
NGOÀI GIỜ LÊN LỚP THEO CHỦ ĐỀ TẠI TRƢỜNG TIỂU HỌC

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các công trình nghiên cứu về hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp theo chủ đề
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề là một phần quan
trọng trong chương trình giáo dục ở hầu hết các nước trên thế giới. Nó được
chú trọng và nghiên cứu để trở thành một công cụ giúp học sinh học tập đạt
kết quả cao hơn và phát triển toàn diện hơn về nhân cách.
Các nhà giáo dục Nhật Bản đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề. Ở Nhật Bản, thời gian dành
cho hoạt động ngoài giờ lên lớp khá nhiều vì hầu hết các trường học sinh đều
học bán trú. Tuy nhiên họ sử dụng hoạt động này chỉ nhằm giáo dục đạo đức
và giáo dục truyền thống cho học sinh.
Theo nghiên cứu của các nhà giáo dục Mỹ thì hoạt động giáo dục ngoài
giờ lên lớp là một trong những điều kiện mang lại chất lượng giáo dục cao.
Công trình nghiên cứu của các nhà giáo dục Mỹ cho thấy tác dụng to lớn của
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp đối với đời sống của học sinh. Học sinh
tham gia vào các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp: 8/10 học sinh có kết
quả học tập cao; có mối quan hệ cảm xúc tốt hơn; có hành vi đạo đức tốt hơn;
không sử dụng ma tuý. Học sinh không tham gia vào các hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp: 49% có sử dụng ma tuý, có sử dụng bạo lực trong nhà
trường...
Ở Hàn Quốc, mục tiêu hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp hướng đến
con người có sức khỏe, được giáo dục, tự lập học tập và sáng tạo. Cấp Trung


8
học phổ thông phát triển công dân toàn cầu có suy nghĩ sáng tạo. Còn cấp
Tiểu học và cấp Trung học cơ sở nhấn mạnh cảm xúc và ý tưởng sáng tạo.
Tại Singapore, những thay đổi tiêu biểu trong giáo dục từ năm 1997 đó
là hoạt động ngoại khoá; các hoạt động ngoại khoá là một phần của nền giáo

dục toàn diện mà Singapore muốn đem đến cho các em học sinh, chính vì vậy
chính sách và sự sắp xếp các bậc học được mở rộng để giúp các em có nhiều
sự lựa chọn và ghi nhận sự tham gia của các em không chỉ trong các môn thể
thao mà còn trong các hoạt động do các em tự khởi xướng và các hoạt động
công cộng.
Trong những thập kỷ qua, nền giáo dục Việt Nam có những bước phát
triển, có những thành tựu đáng ghi nhận, góp phần quan trọng vào nâng cao
dân trí, đào tạo nhân lực cho công cuộc xây dựng, bảo vệ và đổi mới đất nước.
Nhưng đồng thời, giáo dục đang ẩn chứa nhiều bất cập, đó là: chất lượng giáo
dục còn thấp, quan tâm đến phát triển số lượng nhiều hơn chất lượng; so với
yêu cầu phát triển của đất nước còn nhiều nội dung chưa đạt; chưa thực sự là
quốc sách hàng đầu. Nội dung, chương trình, phương pháp giáo dục còn lạc
hậu, chậm phát triển, chưa gắn chặt với đời sống xã hội và lao động nghề
nghiệp. Chất lượng giáo dục có mặt bị buông lỏng, giảm sút, nhất là giáo dục
đạo đức, lối sống. Giáo dục mới quan tâm đến dạy “chữ”, dạy “người” và dạy
“nghề” còn yếu kém. Yếu về giáo dục tư tưởng, đạo đức, lối sống, lịch sử dân
tộc, tư duy sáng tạo, kĩ năng thực hành, kĩ năng sống... Đặc biệt, hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp nhiều lúc, nhiều nơi chưa được chú trọng tổ chức và quản
lý hiệu quả, chưa đáp ứng yêu cầu giáo dục toàn diện cho học sinh.
Do đó, trong thời gian gần đây đã có một số văn bản hướng dẫn hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường tiểu học:


9
Sách hướng dẫn tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp của
tác giả Lưu Thu Thuỷ đã nêu mục tiêu giáo dục, nội dung chương trình,
phương thức tổ chức, trang thiết bị cho việc tổ chức, đánh giá kết quả hoạt
động của học sinh dựa vào các chủ điểm giáo dục.
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp tại trường tiểu học được quy định
cụ thể tại Điều lệ trường tiểu học ban hành kèm theo Quyết định số

51/2007/QĐ-BGDĐT, ngày 31 tháng 8 năm 2007 của Bộ GD-ĐT. Điều 26
của Điều lệ trường tiểu học đó chỉ rõ: “Hoạt động giáo dục bao gồm hoạt
động trên lớp và hoạt động ngoài giờ lên lớp nhằm rèn luyện đạo đức, phát
triển năng lực, bồi dưỡng năng khiếu, giúp đỡ học sinh yếu kém phù hợp đặc
điểm tâm lý, sinh lý lứa tuổi học sinh tiểu học. Hoạt động giáo dục trên lớp
được tiến hành thông qua việc dạy học các môn học bắt buộc và tự chọn.
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp bao gồm hoạt động ngoại khoá, hoạt
động vui chơi, thể dục thể thao, tham quan du lịch, giao lưu văn hoá; hoạt
động bảo vệ môi trường; lao động công ích và các hoạt động xã hội
khác”.[4,8]
Điều lệ trường tiểu học ban hành kèm theo Thông tư số 41/2010/TTBGDĐT ngày 30 tháng 12 năm 2010 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo,
tại chương III điều 29, khoản 3 quy định: “Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp bao gồm hoạt động ngoại khoá, hoạt động vui chơi, thể dục thể thao,
tham quan du lịch, giao lưu văn hoá; hoạt động bảo vệ môi trường; lao động
công ích và các hoạt động xã hội khác”. [5,12]
Các công trình nghiên cứu về hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp còn
được công bố trong các bài báo khoa học, các tài liệu, giáo trình... có thể kể ra
một số công trình sau: Đặng Vũ Hoạt (1998), Hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp ở trường Trung học cơ sở, Nxb Giáo dục [15] ; Nguyễn Hữu Hợp Nguyễn Dục Quang (1995), Công tác giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường


10
tiểu học, Nxb Giáo dục [17] ; Nguyễn Dục Quang (1999), Đổi mới phương
pháp tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường trung học phổ
thông, Tạp chí NCGD, số 16 [30] ; Nguyễn Dục Quang - Ngô Quang Quế,
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp (sách dành cho các trường Cao đẳng Sư
phạm), Nxb Giáo dục [31] ; Nguyễn Dục Quang (2006), Tài liệu bồi dưỡng
giáo viên hướng dẫn giảng dạy ngoài giờ lên lớp, Bộ Giáo dục và Đào tạo
[32] ; Hà Nhật Thăng (2002), Thực hành tổ chức hoạt động giáo dục ngoài
giờ lên lớp ở trường THCS, Nxb Giáo dục [35] ; Hà Nhật Thăng (2007), Hoạt

động giáo dục ngoài giờ lên lớp, Sách giáo viên lớp 6, Nxb Giáo dục, Hà Nội
[36] ; Lưu Thu Thuỷ (2010), Hướng dẫn hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp cho học sinh lớp 1; 2; 3; 4; 5, Nxb Giáo dục Việt Nam [37] ; Đỗ Nguyên
Hạnh (1988) với bài: “Một vài hình thức giáo dục học sinh ngoài giờ lên lớp
(ngoài giờ lên lớp) có hiệu quả”, tạp chí NCGD 2 [12] ; Nguyễn Thị Kim
Oanh (2013) với bài báo “Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp ở trường tiểu học”, Hà Nội. [29]
Với những nghiên cứu và những đánh giá của các nhà giáo dục trên thế
giới và ở Việt Nam, nhận thấy rất rõ tầm quan trọng của hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp theo chủ đề của các nước trên thế giới. Từ đó cũng chỉ ra
rằng, việc tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề là vô
cùng cần thiết trong việc hình thành nhân cách học sinh, đào tạo lớp người
toàn diện cho xã hội.
1.1.2. Các công trình nghiên cứu về quản lý hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp theo chủ đề
Xuất phát từ tầm quan trọng của quản lý trong việc nâng cao chất lượng
hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề, nên trong lĩnh vực quản lý
giáo dục đã có nhiều công trình nghiên cứu về quản lý hoạt động giáo dục ngoài
giờ lên lớp trong các trường phổ thông. Có thể kể ra một số công trình sau:


11
- Nguyễn Quốc Hưng (2010), Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp ở các trường tiểu học bán trú quận 8 thành phố Hồ Chí
Minh, Luận văn thạc sĩ khoa học giáo dục, Hà Nội. [19]
- Phạm Thị Lệ Nhân (2015), Quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp theo hướng xã hội hóa ở trường trung học phổ thông thành phố Hồ Chí
Minh, Luận án tiến sĩ khoa học giáo dục, Hà Nội. [28]
- Lương Thị Bích Hằng (2007), Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục
NGLL của hiệu trưởng trường THCS quận Cầu Giấy - Thành phố Hà Nội,

Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục, Trường ĐHSP Hà Nội. [13]
- Trần Văn Sa (2007), Quản lý hoạt động giáo dục NGLL của Hiệu
trưởng trường THCS huyện Sóc Sơn - Thành phố Hà Nội, Luận văn Thạc sĩ
Quản lý giáo dục, Trường ĐHSP Hà Nội. [34]
- Tô Trung Tuyền (2010), Quản lý hoạt động giáo dục NGLL ở các
trường THPT huyện An Dương - Thành phố Hải Phòng, Luận văn Thạc sĩ
Quản lý giáo dục, Trường ĐHSP Hà Nội. [39]
- Bùi Như Quang (2011), Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục NGLL
của hiệu trưởng các trường THCS huyện Thanh Hà - Hải Dương, Luận văn
Thạc sĩ Quản lý giáo dục, Học viện quản lý giáo dục Hà Nội. [33]
- Khuất Cao Bắc (2011), Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục NGLL
ở các trường THPT huyện Phúc Thọ trong giai đoạn hiện nay, Học viện quản
lý giáo dục Hà Nội. [2]
Nhận xét:
- Các công trình nghiên cứu thực tiễn về quản lý hoạt động giáo dục
NGLL ở các cấp đều phát hiện thực trạng hoạt động giáo dục NGLL và quản
lý hoạt động giáo dục NGLL ở các địa bàn nghiên cứu khác nhau, từ đó đề
xuất các biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục
NGLL, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục phát triển nhân cách cho học sinh.


12
- So với các cấp học thì nghiên cứu quản lý hoạt động giáo dục NGLL
ở tiểu học còn mỏng, đặc biệt ở trường tiểu học Nhật Tân, Quận Tây Hồ,
Thành phố Hà Nội còn ít được nghiên cứu. Vì vậy tác giả mạnh dạn nghiên
cứu để có đề xuất nhằm nâng cao chất lượng của hoạt động này trong trường
tiểu học Nhật Tân, Quận Tây Hồ, Thành phố Hà Nội.
1.2. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề
1.2.1. Khái niệm
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề là hoạt động giáo

dục được tổ chức song song và ngoài giờ dạy - học trên lớp của giáo viên và
học sinh, có sự tham gia của các lực lượng trong nhà trường và ngoài xã hội
nhằm hình thành và phát triển toàn diện nhân cách cho học sinh.
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề là hoạt động giáo dục
được tổ chức ngoài thời gian học trên lớp. Đây là một trong hai hoạt động
giáo dục cơ bản được thực hiện một cách có tổ chức, có mục đích theo kế
hoạch của nhà trường, hoạt động tiếp nối và thống nhất hữu cơ với hoạt động
học tập trên lớp. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề gồm 6 chủ
đề lớn:
- Các hoạt động văn hóa nghệ thuật (hội diễn văn nghệ, kể chuyện đạo
đức, báo tường, hội thi tìm hiểu về đất nước con người....)
- Hoạt động vui chơi giải trí - thể dục thể thao (hội thi TDTT, hội trại
truyền thống, tham quan các viện bảo tàng di tích lịch sử...)
- Hoạt động thực hành khoa học - kỹ thuật (tham quan thực tế các làng
nghề, các nhà máy sản xuất, hội thi tìm hiểu về khoa học, kỹ thuật...)
- Các hoạt động lao động công ích (ngày chủ nhật xanh, trực sao đỏ,
trang trí trường lớp...)
- Các hoạt động của đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh (hội thi
nghi thức đội, các hội thi sao nhi đồng búp măng xinh...)


13
- Các hoạt động mang tính xã hội (thăm các gia đình chính sách, địa chỉ
đỏ, đóng góp xây nhà tình nghĩa...)
Các hoạt động này nhằm góp phần hình thành và phát triển nhân cách
học sinh theo mục tiêu đào tạo, đáp ứng những yêu cầu đa dạng của xã hội đối
với thế hệ trẻ.
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề do nhà trường tổ
chức và quản lý với sự tham gia của các lực lượng xã hội. Hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp theo chủ đề được tiến hành tiếp nối hoặc xen kẽ hoạt động

dạy học trong phạm vi nhà trường hoặc trong cộng đồng. Hoạt động này diễn
ra trong suốt năm học và cả thời gian nghỉ hè để khép kín quá trình giáo dục,
làm cho quá trình giáo dục được thực hiện ở mọi nơi, mọi lúc.
1.2.2. Vị trí, vai trò, nhiệm vụ của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp theo chủ đề
1.2.2.1. Vị trí của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề
Chúng ta đã biết, quá trình giáo dục hiểu theo nghĩa hẹp và quá trình dạy
học là những bộ phận của quá trình sư phạm tổng thể (giáo dục hiểu theo nghĩa
rộng). Trong quá trình dạy học, ngoài việc truyền thụ cho học sinh những tri
thức khoa học một cách có hệ thống, còn phải hướng tới việc giáo dục toàn
diện, góp phần hình thành nhân cách cho các em. Chính vì vậy, trong quá trình
giáo dục hiểu theo nghĩa rộng, ngoài hoạt động trí dục, học sinh còn được giáo
dục về tư tưởng chính trị, đạo đức, thể chất, lao động. Vì vậy, quá trình giáo
dục không những được thực hiện qua các hoạt động giáo dục trên lớp mà còn
qua các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Có thể nói, hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp có vị trí rất quan trọng trong quá trình giáo dục. Hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp theo chủ đề là cầu nối giữa hoạt động giảng dạy và
học tập ở trên lớp với giáo dục học sinh ở ngoài lớp thông qua các hoạt động
lao động, văn nghệ, xã hội, thể dục thể thao,… Hay nói cụ thể hơn đó là sự