Phát triển năng lực thực nghiệm hóa học thông qua dạy học chương kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm cho học sinh lớp 12 trung học phổ thông_2

luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 1 of 95.

ĐỖ THỊ DIỆU LINH

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI 2
-------0O0-------

***

ĐỖ THỊ DIỆU LINH

LÝ LUẬN VÀ PPDH BỘ MÔN HÓA HỌC

PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC THỰC NGHIỆM HÓA HỌC
THÔNG QUA DẠY HỌC CHƢƠNG KIM LOẠI KIỀM,
KIM LOẠI KIỀM THỔ, NHÔM CHO HỌC SINH LỚP 12
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
***
KHÓA HỌC: 2015 - 2017

HÀ NỘI, 2017

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 2 of 95.

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI 2
-------0O0-------

ĐỖ THỊ DIỆU LINH

PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC THỰC NGHIỆM HÓA HỌC
THÔNG QUA DẠY HỌC CHƢƠNG KIM LOẠI KIỀM,
KIM LOẠI KIỀM THỔ, NHÔM CHO HỌC SINH LỚP 12
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
Chuyên ngành : Lý luận và PPDH bộ môn Hóa học
Mã số

: 60 14 01 11

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS. TS. Đặng Thị Oanh
TS. Phạm Thị Bích Đào

HÀ NỘI, 2017

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 3 of 95.

LỜI CẢM ƠN
Thực tế luôn cho thấy, sự thành công nào cũng đều gắn liền với những
sự hỗ trợ, giúp đỡ của những ngƣời xung quanh dù cho sự giúp đỡ đó là ít hay
nhiều, trực tiếp hay gián tiếp. Trong suốt thời gian từ khi bắt đầu làm luận

văn đến nay, tôi đã nhận đƣợc sự quan tâm, chỉ bảo, giúp đỡ của thầy cô, gia
đình và bạn bè xung quanh.
Với tấm lòng biết ơn vô cùng sâu sắc, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành
nhất đến PGS.TS.Đặng Thi Oanh và TS.Phạm Thị Bích Đào – những
ngƣời thầy tận tâm đã hƣớng dẫn tôi trong suốt quá trình xây dựng và hoàn
thành luận văn này.
Tôi xin gửi lời cảm ơn đến các thầy giáo, cô giáo, cán bộ viên chức của
trƣờng ĐHSP Hà Nội 2 đặc biệt các thầy cô giáo khoa Hóa học; Ban giám
hiệu trƣờng THPT Trƣng Vƣơng, Văn Lâm, Hƣng Yên đã tạo điều kiện thuận
lợi cho tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
Tôi xin gửi cảm ơn tới các thầy giáo, cô giáo và các em học sinh trƣờng
THPT Trƣng Vƣơng đã nhiệt tình giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè, ngƣời thân, những ngƣời đã
luôn quan tâm, động viên để tôi hoàn thành tốt luận văn này.
Dù tôi đã hết sức cố gắng, song luận văn không tránh khỏi thiếu sót.
Kính mong sự chỉ dẫn, đóng góp ý kiến của các nhà khoa học, các thầy cô
giáo, đồng nghiệp, bạn bè để luận văn của tôi đƣợc hoàn thiện hơn.

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 4 of 95.

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Các số liệu và kết
quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và không trùng lặp với các đề
tài khác. Mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã đƣợc cảm ơn và
các thông tin trích dẫn trong luận văn đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc. Nếu không
đúng nhƣ đã nêu trên, tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về đề tài của mình.
Ngƣời cam đoan

Đỗ Thị Diệu Linh

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 5 of 95.

MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN
DANH MỤC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH, ĐỒ THỊ
MỞ ĐẦU

1

1.Lí do chọn đề tài

1

2.Mục đích nghiên cứu

2

3.Nhiệm vụ nghiên cứu

2

4.Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu

3

5.Phạm vi nghiên cứu

3

6.Giả thuyết khoa học

3

7.Phƣơng pháp nghiên cứu

3

8.Dự kiến đóng góp mới của đề tài

4

9.Cấu trúc của luận văn

4

NỘI DUNG

5

CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ VIỆC DẠY HỌC ĐỊNH

HƢỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VÀ VẤN ĐỀ THÍ NGHIỆM HÓA HỌC CỦA
HỌC SINH PHỔ THÔNG

5

1.1.Lịch sử vấn đề nghiên cứu

5

1.2.Năng lực và năng lực thực nghiệm cho học sinh trung học phổ thông

7

1.2.1.Khái niệm về năng lực

7

1.2.2.Năng lực thực nghiệm của học sinh trung học phổ thông

7

1.2.3.Công cụ đánh giá năng lực

9

1.3.Một số phƣơng pháp và kĩ thuật dạy học tích cực phát triển năng lực cho học sinh
trong dạy học hóa học ở trƣờng trung học phổ thông

10

1.3.1.Phương pháp trực quan

10

1.3.2.Phương pháp dạy học hợp tác

13

1.3.3.Kĩ thuật KWL

16

1.3.4.Kĩ thuật sử dụng câu hỏi

16

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 6 of 95.

1.3.5.Kĩ thuật sơ đồ tư duy

16

1.3.6.Phương pháp sử dụng thí nghiệm

17

1.3.7.Sử dụng bài tập hóa học định hướng phát triển năng lực thực nghiệm hóa học cho

học sinh

23

1.3.8.Sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học hóa học

24

1.4.Thực trạng việc sử dụng thí nghiệm hóa học và bài tập hóa học phát triển năng
lực thực nghiệm cho học sinh trong một số trƣờng trung học phổ thông ở tỉnh Hƣng
Yên..

25

1.4.1.Mục đích và đối tượng điều tra

25

1.4.2.Nhiệm vụ điều tra

26

1.4.3.Nội dung và phương pháp điều tra

26

1.4.4.Phân tích kết quả điều tra

27

TIỂU KẾT CHƢƠNG 1
CHƢƠNG 2. PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC THỰC NGHIỆM HÓA HỌC THÔNG
QUA DẠY HỌC CHƢƠNG KIM LOẠI KIỀM, KIM LOẠI KIỀM THỔ, NHÔM
CHO HỌC SINH LỚP 12 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

33

2.1.Phân tích cấu trúc nội dung chƣơng 6. Kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm
Hóa học lớp 12 trung học phổ thông

33

2.1.1.Đặc điểm vị trí chương 6. Kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm hóa học lớp 12
trung học phổ thông

33

2.1.2.Nội dung kiến thức chương 6. Kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm hóa học lớp
12 trung học phổ thông

33

2.1.3.Phân tích đặc điểm nội dung kiến thức hóa học

35

2.2.Năng lực thực nghiệm hóa học của học sinh trong dạy học hóa học

35

2.2.1.Năng lực thực nghiệm hóa học

35

2.2.2.Tiêu chí năng lực thực nghiệm hóa học

36

2.3.Thiết kế bộ công cụ đánh giá năng lực thực nghiệm hóa học

42

2.3.1.Thiết kế bảng kiểm quan sát

42

2.3.2.Phiếu tự đánh giá của học sinh

43

2.3.3.Thiết kế bài kiểm tra

45

2.4.Biện pháp phát triển năng lực thực nghiệm hóa học thông qua dạy học chƣơng
kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm cho học sinh lớp 12 trung học phổ thông

45

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -

luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 7 of 95.

2.4.1.Sử dụng hệ thống thí nghiệm hóa học trong việc hình thành kiến thức, kĩ năng
mới chương Kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm lớp 12

45

2.4.2.Sử dụng hệ thống thí nghiệm hóa học trong giờ học thực hành nhằm phát triển
năng lực thực nghiệm hóa học cho học sinh

50

2.4.3.Xây dựng bài tập định hướng phát triển năng lực thực nghiệm hóa học cho học
sinh trung học phổ thông

51

2.5.Thiết kế kế hoạch dạy học minh họa

57

TIỂU KẾT CHƢƠNG 2

71

CHƢƠNG 3. THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM

72

3.1. Mục đích của thực nghiệm sƣ phạm

72

3.2. Nhiệm vụ của thực nghiệm sƣ phạm

72

3.3. Kế hoạch thực nghiệm sƣ phạm

72

3.3.1. Thời gian thực nghiệm

72

3.3.2. Đối tượng thực nghiệm

73

3.3.3. Kiểm tra mẫu trước thực nghiệm

73

3.4.Tiến hành thực nghiệm sƣ phạm

74

3.4.1.Trao đổi với giáo viên thực nghiệm và chọn bài thực nghiệm

74

3.4.2.Kế hoạc dạy học

74

3.4.3.Tổ chức kiểm tra và chấm điểm

75

3.5. Kết quả thực nghiệm và xử lí kết quả thực nghiệm sƣ phạm

75

3.5.1.Phương pháp xử lí kết quả thực nghiệm sư phạm

75

3.5.2.Kết quả bảng kiểm quan sát, phiếu tự đánh giá của học sinh

77

3.5.3.Kết quả các bài kiểm tra

87

3.5.4.Xử lí kết quả thực nghiệm sư phạm

87

3.5.3. Phân tích đánh giá

93

TIỂU KẾT CHƢƠNG 3

95

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

96

1.Kết luận

96

2.Khuyến nghị

97

3.Hƣớng phát triển của đề tài

98

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

100

PHỤ LỤC

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 8 of 95.

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN

Tên viết tắt

Chữ viết đầy đủ

HS

Học sinh

NL

Năng lực

NLTN

Năng lực thực nghiệm

THPT

Trung học phổ thông

DHHH

Dạy học hóa học

TNSP

Thực nghiệm sƣ phạm

BTHH

Bài tập hóa học

GQVĐ

Giải quyết vấn đề

PPDH

Phƣơng pháp dạy học

SGK

Sách giáo khoa

CNTT

Công nghệ thông tin

TN

Thực nghiệm

ĐC

Đối chứng

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 9 of 95.

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.1

Cấu trúc năng lực thực nghiệm

Bảng 2.1

Bảng mô tả các tiêu chí và chỉ báo mức độ đánh giá của năng
lực thực nghiệm hóa học

Bảng 2.2

Phiếu đánh giá của GV về sự phát triển NLTN hóa học của HS

Bảng 2.3

Phiếu tự đánh giá sự phát triển NLTN hóa học của HS

Bảng 2.4

Hệ thống các thí nghiệm sử dụng trong nghiên cứu bài mới

Bảng 2.5

Thí nghiệm trong bài thực hành

Bảng 3.1

Đối tƣợng và địa bàn thực nghiệm sƣ phạm

Bảng 3.2

Kết quả các bài kiểm tra trƣớc tác động của lớp thực nghiệm và
đối chứng

Bảng 3.3

Kết quả đánh giá sự phát triển NLTN hóa học của HS qua bài
thực nghiệm số 1

Bảng 3.4

Kết quả đánh giá sự phát triển NLTN hóa học của HS qua bài
thực nghiệm số 2

Bảng 3.5

Kết quả các bài kiểm tra

Bảng 3.6

Bảng phân phối tần số học sinh đạt điểm Xi bài số 1

Bảng 3.7

Bảng phân phối tần số học sinh đạt điểm Xi bài số 2

Bảng 3.8

Bảng phân phối tần suất số % học sinh đạt điểm Xi

Bảng 3.9

Bảng phân phối tần suất lũy tích số % HS đạt điểm Xi trở xuống

Bảng 3.10

Bảng phân loại kết quả học tập của học sinh

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 10 of 95.

DANH MỤC CÁC HÌNH, ĐỒ THỊ

Hình 3.1 Đồ thị đƣờng lũy tích bài kiểm tra số 1 trƣờng THPT Trƣng Vƣơng
Hình 3.2 Đồ thị đƣờng lũy tích bài kiểm tra số 2 trƣờng THPT Trƣng Vƣơng
Hình 3.3 Đồ thị đƣờng lũy tích bài kiểm tra số 1 trƣờng THPT Văn Lâm
Hình 3.4 Đồ thị đƣờng lũy tích bài kiểm tra số 2 trƣờng THPT Văn Lâm

Hình 3.5 Phân loại kết quả học tập của HS trƣờng THPT Trƣng Vƣơng
Hình 3.6 Phân loại kết quả học tập của HS trƣờng THPT Văn Lâm

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 11 of 95.
1

MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Đất nƣớc ta đã và đang trên đà phát triển công nghiệp hóa, hiện đại hóa,
vấn đề chất lƣợng nguồn lực con ngƣời là vấn đề rất cần đƣợc quan tâm. Đổi
mới giáo dục, đặc biệt là đổi mới phƣơng pháp giảng dạy là một trong những
yêu cầu cấp thiết đối với ngành giáo dục nhằm nâng cao chất lƣợng giáo dục
và đào tạo. Điều này đƣợc chỉ rõ trong nghị quyết Đại hội Đảng IX: “ Đổi
mới phƣơng pháp dạy và học, phát huy tƣ duy sáng tạo và năng lực tự đào tạo
của ngƣời học, coi trọng thực hành, thực nghiệm, làm chủ kiến thức, tránh
nhồi nhét, học vẹt, học chay. Đổi mới và tổ chức thực hiện nghiêm minh chế
độ thi cử”.
Nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới chƣơng trình giáo dục phổ thông là
nâng cao chất lƣợng giáo dục và đào tạo nguồn nhân lực mới năng động, sáng
tạo, có khả năng lĩnh hội và vận dụng cái mới, đủ sức giải quyết mọi vấn đề
của cuộc sống. Nền giáo dục không chỉ dừng lại ở chỗ trang bị cho học sinh
(HS) những kiến thức, công nghệ mà nhân loại đã tích lũy đƣợc, mà cần
hƣớng tới hình thành và phát triển những năng lực (NL) chung cốt lõi và NL
chuyên biệt cho HS.
Hóa học là môn khoa học lí thuyết và thực nghiệm (TN), nghiên cứu về
chất và sự biến đổi chất. Việc hình thành cho HS các NL chung, NL đặc thù
của môn hóa học và niềm say mê khoa học, sáng tạo là mục tiêu quan trọng

của giáo dục hiện đại, đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế tri thức và hội nhập
quốc tế đang dần dần chiếm ƣu thế tại các quốc gia trên thế giới. Chính vì
vậy, ngoài nhiệm vụ phát triển NL chung thì năng lực thực nghiệm (NLTN) là
một trong những NL đặc thù rất cần thiết và quan trọng mà HS cần đƣợc hình
thành và phát triển trong quá trình học tập hóa học phổ thông.

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 12 of 95.
2

Tuy nhiên hiện nay, phƣơng pháp dạy học (PPDH) các bộ môn khoa học
tự nhiên nói chung và bộ môn Hóa học nói riêng, phần nào vẫn mang tính
chất thông báo, tái hiện, nặng về kiến thức,… Việc hình thành và phát triển
NLTN hóa học cho HS chƣa đƣợc chú trọng đúng mức. HS chƣa đƣợc tạo
điều kiện để bồi dƣỡng các phƣơng pháp nhận thức, rèn luyện tƣ duy khoa
học, phát triển NLTN hóa học.
Trên cơ sở đó chúng tôi đã chọn đề tài: “Phát triển năng lực thực
nghiệm hóa học thông dạy học chương Kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ,
nhôm cho học sinh lớp 12 trung học phổ thông”.
2. Mục đích nghiên cứu
Sử dụng thí nghiệm và bài tập hóa học để phát triển NLTN hóa học cho
HS trung học phổ thông (THPT) thông qua dạy học chƣơng 6. Kim loại kiềm,
kim loại kiềm thổ, nhôm lớp 12.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để thực hiện mục đích trên, nhiệm vụ nghiên cứu đƣợc đề ra nhƣ sau:
- Tổng quan cơ sở lý luận về dạy học theo định hƣớng phát triển NL,
NLTN và cơ sở lý luận về sử dụng thí nghiệm hóa học ở trƣờng THPT.
- Điều tra thực trạng việc sử dụng PPDH tích cực và thí nghiệm hóa học

phát triển NLTN hóa học cho HS trong dạy học hóa học (DHHH) ở một số
trƣờng THPT thuộc tỉnh Hƣng Yên.
- Phân tích cấu trúc, nội dung chƣơng 6. Kim loại kiềm, kim loại kiềm
thổ, nhôm.
- Thiết kế hệ thống thí nghiệm và bài tập thực nghiệm, ... và sử dụng bộ
công cụ đánh giá NLTN hóa học cho HS THPT và một số kế hoạch bài dạy
cụ thể.
- Thực nghiệm sƣ phạm để đánh giá chất lƣợng, hiệu quả và tính khả thi
của một số biện pháp đề xuất.

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 13 of 95.
3

4. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
4.1. Khách thể nghiên cứu
Quá trình dạy học hóa học ở trƣờng trung học phổ thông.
4.2. Đối tượng nghiên cứu
Năng lực thực nghiệm hóa học cho học sinh trung học phổ thông.
5. Phạm vi nghiên cứu
- Về nội dung: phát triển NLTN hóa học trong nội dung chƣơng 6. Kim
loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm lớp 12 cơ bản ở trƣờng THPT.
- Về thời gian: đề tài thực hiện từ tháng 11/2016 đến tháng 11/2017.
6. Giả thuyết khoa học
Nếu xác định đƣợc các tiêu chí thể hiện NLTN hóa học, sử dụng phối
hợp các phƣơng pháp dạy học và kĩ thuật dạy học (thực hành thí nghiệm, bài
tập thực nghiệm, ...) một cách linh hoạt, thiết kế và sử dụng bộ công cụ đánh
giá phù hợp với đối tƣợng HS sẽ góp phần phát triển NLTN hóa học cho HS,

từ đó góp phần đổi mới dạy học theo hƣớng phát triển NL của HS THPT.
7. Phƣơng pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận
- Nghiên cứu các văn bản, chỉ thị của Đảng, Nhà nƣớc, Bộ Giáo dục và
Đào tạo có liên quan đến vấn đề nâng cao chất lƣợng dạy học.
- Phân tích, tổng hợp các tài liệu về lí luận dạy học, tâm lý học, giáo dục
học và các tài liệu cơ bản có liên quan đến đề tài.
- PPDH tích cực có gắn với thí nghiệm hóa học nhằm phát triển NLTN
hóa học cho học sinh THPT.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phƣơng pháp quan sát: dự giờ của giáo viên (GV) hóa học có kinh
nghiệm, đặc biệt các giờ có sử dụng hệ thống thí nghiệm hóa học nhằm phát
triển tƣ duy và NLTN hóa học cho HS.

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 14 of 95.
4

- Phƣơng pháp phỏng vấn, hỏi ý kiến của chuyên gia, tham khảo ý kiến
đóng góp của một số GV có kinh nghiệm.
- Phƣơng pháp thực nghiệm sƣ phạm để đánh giá tính khả thi và hiệu
quả của đề tài .
7.3. Phương pháp xử lý thống kê
Sử dụng phƣơng pháp thống kê toán học trong nghiên cứu khoa học giáo
dục để xử lý kết quả thực nghiệm sƣ phạm.
8. Đóng góp mới của đề tài
- Góp phần tổng quan một cách hệ thống các cơ sở lí luận về dạy học
theo định hƣớng phát triển NL nói chung và NLTN hóa học cho HS THPT.

- Đƣa ra đƣợc một số thông tin về điều tra, phân tích đặc điểm của HS
THPT tỉnh Hƣng Yên; thực trạng dạy học phát triển NL nói chung và NLTN
hóa học của HS; thực trạng vấn đề sử dụng thí nghiệm hóa học trong dạy học
của một số trƣờng THPT tỉnh Hƣng Yên.
- Xây dựng bộ công cụ đánh giá NLTN hóa học cho HS.
- Sử dụng một số phƣơng pháp dạy học và kĩ thuật dạy học tích cực
(thực hành thí nghiệm, bài tập thực nghiệm, ...) để phát triển NLTN hóa học
cho HS thông qua chƣơng 6. Kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm lớp 12
tại một số trƣờng THPT trên địa bàn tỉnh Hƣng Yên.
9. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, tài liệu tham khảo, luận văn
đƣợc trình bày trong 3 chƣơng.
Chƣơng 1. Cơ sở lí luận và thực tiễn về dạy học định hƣớng phát triển
năng lực và vấn đề thí nghiệm hóa học của học sinh phổ thông.
Chƣơng 2. Phát triển năng lực thực nghiệm hóa học thông qua dạy học
chƣơng Kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm cho học sinh lớp 12 trung
học phổ thông.
Chƣơng 3: Thực nghiệm sƣ phạm.

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 15 of 95.
5

NỘI DUNG
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ VIỆC DẠY
HỌC ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VÀ VẤN ĐỀ THÍ
NGHIỆM HÓA HỌC CỦA HỌC SINH PHỔ THÔNG
1.1.

Lịch sử vấn đề nghiên cứu
Việc nghiên cứu về NLTN để tổ chức hoạt động học tập cho HS, nâng

cao chất lƣợng DHHH ở trƣờng THPT đã đƣợc nhiều tác giả nghiên cứu và
đăng tải trong các tài liệu nhƣ:
- Luận án Tiến sĩ của tác giả Trần Thị Thu Huệ (2011), “Phát triển một
số NL của HS THPT thông qua phương pháp và thiết bị trong dạy học hóa
học vô cơ”, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam. Đề tài đã nghiên cứu một
cách có hệ thống việc phát triển một số NL của HS THPT thông qua việc sử
dụng PPDH tích cực kết hợp với việc sử dụng thiết bị dạy học phù hợp trong
dạy học hóa học phần vô cơ theo chƣơng trình SGK nâng cao. Nhƣng đề tài
chƣa nghiên cứu phát triển NLTN hóa học cho học sinh THPT.
- Luận văn Thạc sĩ của tác giả Mai Thị Hƣơng (2009), “Phát triển năng
lực nhận thức và tư duy của học sinh thông qua hệ thống bài tập hóa học thực
nghiệm trong chương trình hóa học phổ thông”, Trƣờng Đại học Giáo dục –
Đại học Quốc gia Hà Nội. Tác giả tập trung nghiên cứu xây dựng và sử dụng
hệ thống bài tập hóa học thực nghiệm nhằm phát triển NL nhận thức và tƣ
duy cho HS. Chƣa nghiên cứu về việc sử dụng thí nghiệm để phát triển NLTN
hóa học cho học sinh.
- Luận văn Thạc sĩ của tác giả Lê Thanh Hà (2007), “Phát triển tư duy
và rèn luyện năng lực thực hành hóa học cho học sinh thông qua dạy học hóa
học phần vô cơ lớp 11”, Trƣờng Đại học Giáo dục – Đại học Quốc gia Hà
Nội. Tác giả đã sử dụng thí nghiệm để phát triển NL tƣ duy và rèn luyện năng
lực thực hành hóa học – một trong những thành tố của NLTN hóa học.

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 16 of 95.

6

- Luận văn Thạc sĩ của tác giả Lê Thị Kim Văn (2013), “ Sử dụng
phương tiện trực quan trong dạy học hóa học lớp 11 theo hướng dạy học tích
cực”, Trƣờng Đại học Sƣ phạm Hà Nội. Tác giả tập trung nghiên cứu xây
dựng hệ thống phƣơng tiện trực quan phần hóa học lớp 11 – nâng cao, nghiên
cứu cách sử dụng phƣơng tiện trực quan theo hƣớng dạy học tích cực, chƣa đề
cập đến phát triển NL của HS.
- Luận văn Thạc sĩ của tác giả Lê Thị Thúy (2007), “Phương pháp dạy
học qua thí nghiệm trong dạy học hóa học trung học phổ thông chương Oxi –
Lưu huỳnh Hóa học lớp 10 nâng cao”, Trƣờng Đại học Giáo dục – Đại học
Quốc gia Hà Nội. Tác giả chỉ tập trung nghiên cứu PPDH qua thí nghiệm
trong DHHH chƣa nghiên cứu đến việc sử dụng thí nghiệm để phát triển
NLTN hóa học cho HS.
- Luận văn Thạc sĩ của tác giả Ngô Quốc Triệu (2012), “Nâng cao chất
lượng sử dụng thí nghiệm trong dạy hoc hóa học phần vô cơ lớp 11 chương
trình cơ bản trung học phổ thông”, Trƣờng Đại học Sƣ phạm thành phố Hồ
Chí Minh. Tác giả đã đề xuất đƣợc 4 biện pháp sử dụng thí nghiệm trong
giảng dạy phần hóa vô cơ lớp 11 chƣơng trình cơ bản nhằm nâng cao chất
lƣợng sử dụng thí nghiệm trong dạy học nhƣng chƣa đi sâu nghiên cứu phát
triển NLTN hóa học cho HS.
Thông qua việc tìm hiểu các đề tài có hƣớng nghiên cứu gần với hƣớng
nghiên cứu của đề tài, chúng tôi nhận thấy các đề tài này chủ yếu nghiên cứu
về các vấn đề đổi mới PPDH và nâng cao hiệu quả sử dụng thí nghiệm trong
DHHH ở trƣờng phổ thông bao gồm các vấn đề: hệ thống các thí nghiệm cần
sử dụng trong chƣơng trình hóa học trung học phổ thông; hoàn thiện kĩ thuật
và phƣơng pháp tiến hành thí nghiệm; sử dụng thí nghiệm để khắc sâu kiến
thức, rèn luyện kĩ năng chứ chƣa đi sâu vào phƣơng pháp sử dụng thí nghiệm
hóa học phát triển NLTN hóa học cho HS trong DHHH.

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 17 of 95.
7

1.2. Năng lực và năng lực thực nghiệm cho học sinh trung học phổ thông
1.2.1. Khái niệm về năng lực
“NL là sự huy động tổng hợp nhiều yếu tố kiến thức, kĩ năng và các
thuộc tính cá nhân khác để thực hiện hiệu quả một loại công việc nào đó”.
Có rất nhiều chuyên gia trong lĩnh vực tâm lí học, triết học, giáo dục
học và kinh tế học đã đƣa ra các khái niệm NL khác nhau.
- Theo tổ chức OECD “NL là khả năng cá nhân đáp ứng các yêu cầu
phức hợp và thực hiện thành công nhiệm vụ trong một bối cảnh cụ thể”.
- Theo “Chƣơng trình giáo dục phổ thông tổng thể 2017” [6]:“NL là
thuộc tính cá nhân được hình thành, phát triển nhờ tố chất sẵn có và quá
trình học tập, rèn luyện, cho phép con người huy động tổng hợp các kiến
thức, kĩ năng và các thuộc tính cá nhân khác như hứng thú, niềm tin, ý chí,...
thực hiện thành công một loại hoạt động nhất định, đạt kết quả mong muốn
trong những điều kiện cụ thể”.
Nhƣ vậy, có thể hiểu: “NL là khả năng thực hiện có trách nhiệm và
hiệu quả các hành động, giải quyết các nhiệm vụ, vấn đề trong những tình
huống thay đổi thuộc các lĩnh vực nghề nghiệp, xã hội hay cá nhân trên cơ sở
hiểu biết, kĩ năng, kĩ xảo và kinh nghiệm cũng như sự sẵn sàng hành động”.
NL không phải là một thuộc tính đơn nhất. Đó là tổng thể của nhiều yếu tố có
tính liên hệ và tác động qua lại.
1.2.2. Năng lực thực nghiệm của học sinh trung học phổ thông
1.2.2.1. Khái niệm năng lực thực nghiệm
NLTN là khả năng vận dụng những kiến thức, kinh nghiệm, kĩ năng, thái
độ và hứng thú để hành động một cách phù hợp và có hiệu quả trong các tình

huống đa dạng của cuộc sống.
NLTN của HS phổ thông là sự làm chủ những hệ thống kiến thức, kĩ
năng, thái độ và vận hành chúng một cách hợp lý để thực hiện thành công

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 18 of 95.
8

nhiệm vụ thực nghiệm trong quá trình học tập ở trƣờng phổ thông.
Căn cứ vào logic quá trình, có thể chia hoạt động thực nghiệm thành: đề
xuất giả thuyết thực nghiệm → thiết kế phƣơng án thực nghiệm → tiến hành
thực nghiệm và thu thập kết quả thực nghiệm → phân tích kết quả thực
nghiệm và rút ra kết luận khoa học.
Nhƣ vậy, NLTN gắn với khả năng hành động, đòi hỏi HS phải giải thích
đƣợc, làm đƣợc, vận dụng đƣợc kiến thức lí thuyết vào thực tiễn.
1.2.2.2. Cấu trúc của năng lực thực nghiệm
Theo tài liệu [21], tác giả đề xuất bảng cấu trúc NLTN
Bảng 1.1. Cấu trúc năng lực thực nghiệm
Năng lực thực nghiệm

Xác định vấn đề và
đề xuất các
phƣơng pháp TN

Thiết kế phƣơng
án TN

Tiến hành thực

nghiệm và thu kết
quả TN

Xử lí, phân tích,
báo cáo kết quả
TN và rút ra kết
luận

Đƣa ra câu hỏi thực
nghiệm

Xác định phƣơng án
thực nghiệm

Lựa chọn nguyên
liệu, thiết bị, dụng
cụ, hóa chất tiến
hành TN

Xử lí kết quả thực
nghiệm

Đề xuất các dự
đoán

Xác định nguyên
liệu, thiết bị, hóa
chất

Sử dụng nguyên

liệu, thiết bị, dụng
cụ đã lựa chọn

Phân tích kết quả
TN

Đề xuất các giả
thuyết TN

Mô tả thiết bị TN

Thực hiện quy
trình TN

Báo cáo kết quả TN

Đề xuất các phƣơng
án TN

Xác định quy trình
TN

Thu thông tin, kết
quả TN

Rút ra kết luận về
kiến thức

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -

luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 19 of 95.
9

1.2.2.3. Các tiêu chí của năng lực thực nghiệm
Dựa vào cấu trúc NLTN, để đánh giá NLTN của HS cần xây dựng các
công cụ đánh giá. Công cụ đánh giá đƣợc xây dựng và sử dụng phải đặc
trƣng, có giá trị, có độ tin cậy và có độ phân biệt, đồng thời khi xây dựng
công cụ đánh giá cần diễn giải cụ thể các mức độ ngƣời học có thể đạt đƣợc
khi thực hiện bộ công cụ đó theo các tiêu chí đánh giá cụ thể (dựa theo bảng
tiêu chí đánh giá NLTN nói trên). Ví dụ, để đánh giá NL thiết kế phƣơng án
TN cần xây dựng công cụ đánh giá thông qua việc thiết kế phƣơng án TN cho
một nội dung TN cụ thể nào đó và cần phải có bảng tiêu chí cụ thể cho công
cụ này nhƣ các nguyên vật liệu, thiết bị, dụng cụ cần thiết gồm những gì? Các
bƣớc cơ bản để tiến hành thực nghiệm gồm những bƣớc nào?... Các tiêu chí
cụ thể cho từng công cụ đánh giá này cần phải chi tiết, chính xác để làm căn
cứ tin cậy cho việc đánh giá mức độ đạt đƣợc về NL đó của ngƣời học [20].
Việc đề xuất cấu trúc NLTN và các tiêu chí đánh giá NLTN nêu trên sẽ
định hƣớng cho quá trình lựa chọn nội dung, thiết kế và tổ chức các hoạt động
học tập cho ngƣời học; đồng thời thuận lợi cho việc xác định và sử dụng các
biện pháp có hiệu quả để phát triển NLTN cũng nhƣ đánh giá sự phát triển
NLTN ở ngƣời học.
1.2.3. Công cụ đánh giá năng lực
Công cụ đánh giá NL nói chung là các nhiệm vụ, các bài tập tình huống
trong bối cảnh thực.
Theo các tài liệu [5] và [13] các công cụ đánh giá NL bao gồm
1.2.3.1. Đánh giá qua quan sát
Đánh giá thông qua quan sát trong giờ học là một hình thức đánh giá rất
quan trọng, giúp GV có cái nhìn tổng quan về thái độ, hành vi, sự phát triển
của các kĩ năng học tập của HS suốt trong quá trình dạy học. Muốn đánh giá

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 20 of 95.
10

HS thông qua quan sát GV cần thiết phải lập phiếu quan sát hoặc quan sát tự
do và ghi chép lại bằng nhật kí dạy học.
1.2.3.2. Đánh giá thông qua vấn đáp, thảo luận nhóm
GV có thể vấn đáp về nội dung bài cũ để kiểm tra việc học bài ở nhà
hoặc có thể đặt những câu hỏi cho HS trả lời cá nhân hay hoạt động nhóm
trong quá trình dạy bài mới, nhằm đánh giá mức độ đạt đƣợc mục tiêu bài học
hoặc đoán đƣợc những khó khăn mà HS mắc phải, nhằm cải thiện quá trình
dạy và HS cải thiện quá trình học.
1.2.3.3. Học sinh tự đánh giá
Là hình thức HS tự đánh giá kiến thức, kĩ năng và mục tiêu học tập của
chính mình trƣớc, trong hoặc sau các giờ học. HS có thể đánh giá kiến thức
thông qua báo cáo, bài tập hoặc dự án mà GV yêu cầu. Sau đó HS tự đánh giá
bài làm của mình thông qua bảng kiểm.
1.2.3.4. Đánh giá đồng đẳng
GV hƣớng dẫn HS trong lớp tự đánh giá kết quả học tập của mình, đánh
giá kết quả học tập của nhau trƣớc và trong quá trình hoạt động nhóm dựa
theo những tiêu chí đƣợc định sẵn từ đó phát triển NL hợp tác cho HS.
1.2.3.5. Đánh giá qua bài kiểm tra
Đánh giá thông qua bài kiểm tra là hình thức đánh giá hiện đang áp
dụng phổ biến ở các trƣờng phổ thông. GV có thể đánh giá HS thông qua các
bài kiểm tra 15 phút, 45 phút, kiểm tra cuối kì. Có thể sử dụng hình thức trắc
nghiệm tự luận hoặc trắc nghiệm khách quan hoặc kết hợp cả hai để đánh giá.
1.3. Một số phƣơng pháp và kĩ thuật dạy học tích cực phát triển năng lực

cho học sinh trong dạy học hóa học ở trƣờng trung học phổ thông
1.3.1. Phương pháp trực quan
a. Khái niệm

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 21 of 95.
11

Phƣơng pháp trực quan là PPDH mà nguồn cung cấp kiến thức là các
phƣơng tiện trực quan. Các phƣơng tiện trực quan thƣờng sử dụng trong
DHHH nhƣ: mẫu vật, dụng cụ, máy móc, thiết bị, thí nghiệm hóa học, mô
hình, tranh ảnh, sơ đồ,… là những phƣơng tiện trực quan đặc trƣng [18].
b. Tiến trình dạy học và vận dụng
Trong dạy học bài mới có thể chia việc sử dụng phƣơng tiện trực quan
theo hai hình thức: GV biểu diễn và hoạt động nghiên cứu của HS.
- Theo phƣơng pháp kiểm chứng:
Nêu vấn đề → HS dự đoán kiến thức mới, hiện tƣợng → Làm việc với
phƣơng tiện trực quan (quan sát mẫu vật, tranh ảnh, …, làm thí nghiệm và nêu
hiện tƣợng). So sánh với dự đoán ban đầu để rút ra kết luận.
Ví dụ: Bài 27. Nhôm và hợp chất của nhôm
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- Em hãy dự đoán các tính chất hóa - Dự đoán tính chất hóa học của nhôm
học của nhôm và đề xuất thí nghiệm và đề xuất thí nghiệm kiểm chứng.
kiểm chứng tính chất hóa học đó?
- GV yêu cầu HS thực hiện thí - HS thực hiện thí nghiệm kiểm

nghiệm kiểm chứng và quan sát HS.

chứng.

- Yêu cầu các nhóm báo cáo kết quả, - Báo cáo kết quả, bổ sung ý kiến cho
các nhóm khác bổ sung.

nhóm khác.

- Kết luận
- Theo phƣơng pháp phát hiện và GQVĐ
Đặt vấn đề → Tạo mâu thuẫn nhận thức (làm thí nghiệm, phân tích dữ
liệu, …) → Nêu vấn đề cần giải quyết → Đề xuất các giả thuyết, hƣớng giải
quyết, thực hiện kế hoạch giải quyết (có thể làm thí nghiệm,…) → Phân tích
rút ra kết luận.
Ví dụ: Clo phản ứng với nƣớc và dung dịch kiềm ở bài Clo lớp 10.

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 22 of 95.
12

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Đặt vấn đề: Clo thể hiện tính oxi hóa - Nhóm HS:
mạnh khi tác dụng với kim loại và với Dẫn khí clo vào ống nghiệm đựng
hidro. Ngoài ra Clo còn có tính chất dung

gì khác?

dịch

NaOH

có

vài

giọt

phenolphtalein.

Hãy nghiên cứu thí nghiệm clo tác Quan sát hiện tƣợng xảy ra.
dụng với nƣớc và với dung dịch - HS nêu vấn đề:
Tại sao màu hồng biến mất? Do clo

NaOH.

làm mất màu hay có phản ứng tạo
Gợi ý: Phản ứng này có gì mâu thuẫn thành chất mới và chất này làm mất
với những điều đã học

màu?

Cho biết vai trò của clo trong phản - Giải quyết vấn đề:
ứng

Cl2 + 2NaOH → NaCl + NaClO + H2O

Yêu cầu HS rút ra kết luận

Kết luận: Clo vừa có tính khử, vừa có
tính oxi hóa

- Theo phƣơng pháp nghiên cứu:
Nêu vấn đề nghiên cứu → Đƣa các giả thuyết, đề xuất cách giải quyết →
Tiến hành thí nghiệm, quan sát các phƣơng tiện trực quan khác,… → Phân
tích và giải thích hiện tƣợng từ đó khẳng định giả thuyết đúng → Kết luận.
Ví dụ: Tính chất hóa học của clo
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- Đặt vấn đề: Clo có tác dụng đƣợc - Lắng nghe, suy nghĩ, thảo luận
với muối của các halogen khác nhóm tìm cách giải quyết.
không?
Đề giải quyết đƣợc vấn đề này ta phải
làm gì?
- Yêu cầu nhóm HS thực hiện nghiên - Thực hiện các nhiệm vụ trong phiếu

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 23 of 95.
13

cứu các phản ứng của clo với từng học tập.
dung dịch: NaF, NaBr, NaI và thực - Quan sát trạng thái, màu sắc các

hiện các nhiệm vụ trong phiếu học chất trƣớc khi tiến hành thí nghiệm
tập.
- Quan sát theo dõi HS làm thí - Thực hiện thí nghiệm theo hƣớng
nghiệm.

dẫn của GV
- Quan sát mô tả hiện tƣợng xảy ra
- Giải thích hiện tƣợng, dự đoán chất
tạo thành và viết phƣơng trình hóa
học của phản ứng (nếu có).
- Rút ra nhận xét

- Nghe HS báo cáo kết quả, góp ý.

- Báo cáo kết quả

- Nhận xét

- Nhận xét kết quả của các nhóm khác

c. Ƣu, nhƣợc điểm
- Ƣu điểm:
+ Giúp phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của HS.
+ Giúp phát triển năng lực nhận thức, năng lực giải quyết vấn đề cho HS.
- Nhƣợc điểm:
+ Cần có phƣơng tiện thiết bị tốn kém hơn.
+ GV cần nhiều thời gian chuẩn bị.
+ Cần có điều kiện về cơ sở vật chất thì mới phát huy đƣợc hiệu quả.
1.3.2. Phương pháp dạy học hợp tác
a. Khái niệm

Dạy học hợp tác theo nhóm là PPDH mà trong đó HS dƣới sự hƣớng
dẫn của GV làm việc phối hợp cùng nhau trong các nhóm để hoàn thành mục
đích chung.

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 24 of 95.
14

Phƣơng pháp dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ còn đƣợc gọi bằng một số
tên khác nhƣ "Phƣơng pháp thảo luận nhóm" hoặc phƣơng pháp dạy học hợp
tác. Đây là một phƣơng pháp dạy học mà "HS được phân chia thành từng
nhóm nhỏ riêng biệt, chịu trách nghiệm về một mục tiêu duy nhất, được thực
hiện thông qua nhiệm vụ riêng biệt của từng người. Các hoạt động cá nhân
riêng biệt được tổ chức lại, liên kết hữu cơ với nhau nhằm thực hiện một mục
tiêu chung" [18].
Phƣơng pháp thảo luận nhóm đƣợc sử dụng nhằm giúp cho mọi HS tham
gia một cách chủ động vào quá trình học tập, tạo cơ hội cho các em có thể
chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm, ý kiến để giải quyết các vấn đề có liên quan
đến nội dung bài học; tạo cơ hội cho các em đƣợc giao lƣu, học hỏi lẫn nhau;
cùng nhau hợp tác giải quyết những nhiệm vụ chung.
b. Tiến trình học và vận dụng
Tiến trình dạy học theo PPDH hợp tác theo nhóm [18]:
Dạy học hợp tác

Làm việc chung
cả lớp

GV nêu vấn

đề, nhiệm vụ
nhận thức,
chia nhóm,
phân bố thời
gian

GV hƣớng dẫn
cách làm việc
theo nhóm

Làm việc theo
nhóm

Xác định cơ
cấu nhóm,
chia nhiệm vụ,
thảo luận,
thống nhất nội
dung, hình
thức và ngƣời
báo cáo

Thảo luận,
tổng kết

Các nhóm báo
cáo kết quả,
thảo luận,
đánh giá
chung

GV tổng kết,
nhận xét, đánh
giá

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -


luan van thac si - luan van thac si kinh te - luan an tien - luan van 25 of 95.
15

c. Ƣu, nhƣợc điểm
- Ƣu điểm:
+ HS đƣợc học cách cộng thác trên nhiều phƣơng diện.
+ HS đƣợc nêu quan điểm của mình, đƣợc nghe quan điểm của bạn khác
trong nhóm, trong lớp; đƣợc trao đổi, bàn luận về các ý kiến khác nhau và đƣa
ra lời giải tối ƣu cho nhiệm vụ đƣợc giao cho nhóm. Qua cách học đó, kiến
thức của HS sẽ bớt phần chủ quan, phiến diện, làm tăng tính khách quan khoa
học, tƣ duy phê phán của HS đƣợc rèn luyện và phát triển.
+ Các thành viên trong nhóm chia sẻ các suy nghĩ, băn khoăn, kinh
nghiệm, hiểu biết của bản thân, cùng nhau xây dựng nhận thức, thái độ mới và
học hỏi lẫn nhau. Kiến thức trở nên sâu sắc, bền vững, dễ nhớ và nhớ nhanh
hơn do đƣợc giao lƣu, học hỏi giữa các thành viên trong nhóm, đƣợc tham gia
trao đổi, trình bày vấn đề nêu ra. HS hào hứng khi có sự đóng góp của mình
vào thành công chung của cả lớp.
+ Vốn hiểu biết và kinh nghiệm xã hội của HS thêm phong phú; kĩ năng
giao tiếp, kĩ năng hợp tác của HS đƣợc phát triển.
- Nhƣợc điểm:
+ Một số HS do nhút nhát hoặc vì một lí do nào đó không tham gia vào
hoạt động chung cuả nhóm, nên nếu GV không phân công hợp lí có thể dẫn

đến tình trạng chỉ có một vài HS khá tham gia còn đa số HS khác không hoạt
động.
+ Ý kiến các nhóm có thể quá phân tán hoặc mâu thuẫn gay gắt với nhau
+ Thời gian có thể bị kéo dài
+ Với những lớp có sĩ số đông hoặc lớp học chật hẹp, bàn ghế khó di
chuyển thì khó tổ chức hoạt động nhóm. Khi tranh luận, dễ dẫn tới lớp ồn ào,
ảnh hƣởng đến các lớp khác.

Footer Page - Footer Page - kho luan van - tai lieu - 123doc- tieu luan - khoa luan-tai chinh ngan hang - thuong mai -