Nghĩ về sáng tạo và tiếp nhận văn học hiện nay

Nghĩ về sáng tạo và tiếp nhận văn học hiện nay [1]
Hồ Thể Hà

Sáng tạo và tiếp nhận văn học luôn là vấn đề bản chất, then chốt của Khoa nghiên cứu văn học. Và thực tế, các nhà lý luận v

Quả là có những quan niệm trái chiều nhau về cách đánh giá và tiếp nhận văn học trong những năm vừa qua. Xuất phát của t
lạc quan, chưa kể, có người tự ngộ nhận. Vì sao? Đó là câu hỏi mà nhiều người quan tâm nhưng không dễ giải đáp một cách b

Trước khi đưa ra nhận định riêng của mình về thực trạng trên, tôi xin nêu thực tế sáng tác của nước ta trong những năm vừa q
bản thành sách, nào là xuất bản qua mạng, nào là tờ rơi, nào là diễn đọc trên các diễn đàn… Nghĩa là có sự phân hóa lớn tron
cả những người đọc cao cấp – nhà phê bình chuyên nghiệp.

Về phía người đọc, chúng tôi nhận thấy rằng ngày nay, mọi người đều có mặt bằng văn hóa cao và khả năng tiếp nhận văn họ

Theo tôi, trước hết là ở sự nhận thức của từng chủ thể sáng tạo. Nhà văn bất kỳ ở thời đại nào cũng đều sống trong một từ trư
học nhiều lúc đi trước thời đại cả hàng vài, ba chục năm, có khi hàng nửa thế kỷ… là chuyện thường thấy trong văn học của n

Vấn đề là, làm sao để tạo ra cho được một thời đại mới trong văn học, tạo ra được cuộc cách mạng trong văn chương? Điều ấ
tính cách mạng hợp quy luật như thế thì nền văn học giai đoạn ấy, thời kỳ ấy sẽ sống mãi, sẽ có giá trị như một nối tiếp giá tr

Soi chiếu vào nền văn học Việt Nam giai đoạn 1930 – 1945, 1954 – 1975 thì vấn đề trở nên sáng tỏ. Thơ mới, văn chương Tự
chính độc giả là nhân tố kích thích tác giả luôn tìm tòi, đổi mới để không ngừng tạo ra những bước nhảy vọt mới về chất cho c
và tiêu biểu của giai đoạn này đến hôm nay vẫn đang là những tác giả sung sức, chủ lực, luôn tìm tòi, đổi mới và có nhiều đón

Trở lại vấn đề văn học hôm nay, tại sao ta chưa có nhiều những tác phẩm lớn có giá trị như mong ước của mọi người? Tại sao
nhưng đa dạng về thi pháp, khả dĩ đại diện mới mẻ và hợp quy luật cho văn chương thời đại mình? Vì vậy, sau những tuyên ng

Ở đây, ta chưa kể những cách tân cực đoan, những thăm dò và thể nghiệm vô tăm tích, ngoài tầm đón nhận và đón đợi của đ
Tình trạng đó kéo dài trong sự hờ hững đáng thương, chứ không phải như có trường hợp do ngộ nhận hoặc đánh giá sai, thiếu
giá trị. Tôi chỉ không đặt niềm tin vào những giá trị dởm, những giá trị ảo. Mà điều đó, những độc giả có trình độ cao thì không

Dĩ nhiên là chúng ta cũng phải thừa nhân rằng những hạn chế, bất cập ở phía người đọc, đặc biệt là người đọc phổ thông, bình
tác.

Hơn lúc nào hết, trước mắt và lâu dài, những người làm công tác văn học nghệ thuật phải cùng nhau tìm một lối thoát và lối m
trong hiện tại và lâu dài. Có như vậy, chúng ta tin rằng văn học Việt Nam sẽ nhanh chóng tiến về phía trước, tránh lãng phí th
Vỹ Dạ, tháng 8 năm 2009
H.T.H

[1] Nguồn: />
Cập nhật ngày Thứ sáu, 17 Tháng 2 2012 02:17