Thiếu máu thiếu sắt ở người

CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt
Ban cố vấn: Bs.Nguyễn Long Quốc

Tạ Hoàng Thanh Phụng
Phan Nữ Hoàng Nguyên
Bùi Thị Kiều Tiên
Võ Hoàng Tú


8
7
6

Nguyên nhân

•

1

Triệu chứng

•

2

Xét nghiệm

•

3

Chẩn đoán phân biệt

•

4

Điều trị

•

5

Dự phòng

•

•

Thiếu máu thiếu sắt

2

CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Sắt và cơ thể


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt

Dịch tễ

3


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

4

Thiếu máu thiếu sắt

Việt Nam nằm trong
vùng có tỷ lệ thiếu
máu trung bình (2039%)


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt

-

Là một trong những bệnh thiếu dinh dưỡng phổ biến chiếm ¼ dân số thế giới, chiếm tỉ lệ cao ở các nước đang phát triển.

-

Theo báo cáo của viện dinh dưỡng năm 2009-2010, nguyên nhân chính của tình trạng thiếu máu ở phụ nữ cũng do là thiếu

sắt chiếm 22-86,3%

Theo WHO, trong số 1,6 tỉ người thiếu máu thì có hơn 50% là thiếu máu thiếu sắt.
Ở Việt Nam, tỉ lệ thiếu máu ở phụ nữ mang thai là 32%, ở trẻ dưới 5 tuổi là 34%, trong đó hơn 50% số trường hợp là do
thiếu sắt.

5


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt

Sắt với cơ thể…

6


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt

Sắt là gì? Có chức năng gì trong cơ thể?
Nhu cầu sắt đối với mỗi người có giống nhau hay không?
Chúng được phân bố ở đâu? Được hấp thu và chuyển hóa như thế nào?
Sắt có các dạng gì trong cơ thể?

7

CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

8

Thiếu máu thiếu sắt
Sắt là thành phần quan trọng trong tổng hợp:

-

Hemoglobin ( chất vận chuyển oxy cho tế bào)
Myoglobin (chất dự trữ oxy cho cơ thể)
Một số enzyme oxy hóa khử như catalase, peroxidase, cyctochrome

Myoglobin


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt
Sự phân bố sắt trong cơ thể

9


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt

Nhu cầu sắt cho mỗi đối tượng

-

Tạo hồng cầu là 20 – 25mg/ngày
Bù lượng sắt mất hàng ngày qua phân, nước tiểu, mồ hôi và tế bào biểu mô là 1mg/ngày
Tăng nhu cầu sắt trong một số trường hợp như chu kì kinh nguyệt, phụ nữ có thai và đang cho con bú,
trẻ em tuổi dậy thì,...

10


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt

Chu trình chuyển hóa sắt:

-

Hấp thu sắt
Vận chuyển sắt
Dự trữ sắt

11


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt

Hấp thu sắt

•

Trong thức ăn sắt dưới dạng Ferric( Fe3+). Để có thể hấp thu được sắt phải chuyển từ dạng
ferric (Fe3+) sang dạng ferrous (Fe2+).

•

Chỉ có khoảng 5-10% sắt trong lượng sắt trong khẩu phần ăn hàng ngày (10-15mg) được cơ
thể hấp thu.

•

Hấp thu sắt chủ yếu diễn ra tại hành tá tràng và ở mức độ ít hơn tại đoạn đầu ruột non.

12


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt

Chu trình chuyển hóa sắt trong cơ thể

13


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt

Các dạng của sắt

-

Fe huyết thanh
Ferritin
Transferrin

14


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt

Nguyên nhân nào dẫn tới thiếu máu thiếu sắt???

15


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

1

Thiếu máu thiếu sắt

Nguyên nhân
Thiếu cung
cấp sắt

Nguyên
Tăng dự trữ
sắt

nhân thiếu
sắt

Mất máu

Giảm hấp
thu sắt


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt
Không cung cấp đủ sắt

17


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt

Giảm hấp thu sắt

-

Cắt dạ dày
Tiêu chảy kéo dài
Hội chứng kém hấp thu
Dị dạng ở dạ dày ruột

18


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt
Mất sắt do chảy máu rỉ rả

19


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt

Tăng dự trữ sắt ở ĐTB, tế bào viêm trong bệnh viêm mạn tính

20


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt

Tăng nhu cầu sắt của cơ thể

−
−
−

Phụ nữ có thai và đang cho con bú
Trẻ thiếu tháng, nhẹ cân
Trẻ đang lớn (đặc biệt là tuổi dậy thì)

21


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt

Biểu hiện thiếu máu thiếu sắt như thế nào?

22


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt

Triệu chứng thiếu máu:

Hô hấp

Thần kinh

Tim mạch

23

Tiêu hóa

Da niêm


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt
Triệu chứng thiếu sắt

24


CLB Nội khoa Đại học Y Dược Cần Thơ

Thiếu máu thiếu sắt

Cơ chế của các triệu chứng???

25