Bài giảng kế toán ngân hàng thầy lương xuân minh đại học ngân hàng (1)

Khái ni m K toán nghi p v tín d ng

LOGO

K toán nghi p v tín d ng là công vi c ghi chép, ph n
ánh, t ng h p m t cách y , chính xác, k p th i các
kho n tín d ng trong t t c các khâu t gi i ngân, thu n ,
thu lãi và theo dõi d n toàn b quá trình c p tín d ng
c a NHTM, trên c s ó giám c ch t ch toàn b s
ti n ã c p tín d ng cho khách hàng ng th i làm tham
m u cho nghi p v tín d ng.

K toán nghi p v

TÍN D NG NGÂN HÀNG

GV L

Nguyên t c k toán

ng Xuân Minh

3

1.
2.
3.
4.
5.

Cho vay

Chi t kh u
B o lãnh ngân hàng
Cho thuê tài chính
Bao thanh toán

GV L

1. K toán nghi p v cho vay

ng Xuân Minh

ng Xuân Minh

4

Tài kho n s d ng

Các ph ng th c cho vay ( i u 16, Q 1627/2001):
Cho vay t ng l n
Cho vay theo h n m c tín d ng
Cho vay theo d án u t
Cho vay h p v n
Cho vay tr góp
Cho vay theo h n m c tín d ng d phòng
Cho vay thông qua nghi p v phát hành và s"
d ng th# tín d ng
Cho vay theo h n m c th u chi
GV L

2

A. Các hình th c c p tín d ng

• K toán nghi p v TD c n
c t ch c m t cách khoa h c
• Vi c ghi nh n kho n lãi t ho t ng tín d ng ph i tuân th
nguyên t c c s d n tích.
•
ch ng
v i các r i ro có th x y ra, các NHTM ph i ti n
hành phân lo i n
làm c s ánh giá ch t l ng tín d ng
và trích l p d phòng r i ro tín d ng theo k!.

GV L

ng Xuân Minh

5

TK 21 – Cho vay các tô ch c kinh tê va cá nhân trong n
211/214- Cho vay ng n h n VND/ngo i tê$ và vàng
212/215- Cho vay trung h n VND/ngo i tê$ và vàng
213/216- Cho vay dài h n VND/ngo i tê$ và vàng
Các tài kho n c p III sau:
N
tiêu chu%n
(N nhóm 1)
N c n chú ý
(N nhóm 2)

N d i tiêu chu%n
(N nhóm 3)
N nghi ng
(N nhóm 4)
N có kh n&ng m t v n
(N nhóm 5)
Ví d : TK 2111- Cho vay ng n h n/ N
tiêu chu%n
GV L

ng Xuân Minh

c

6


a. Ph

Tài kho n s d ng khác

Khái ni m: Cho vay t ng l n là ph ng th c m(i
l n vay v n, khách hàng và TCTD làm th t c vay
v n c n thi t và ký h p ng tín d ng.
i t ng: áp d ng i v i khách hàng không có
nhu c u vay th ng xuyên, vòng quay v n th p, cho
vay cá th

TK 702 – Thu t ' ho t ng tín d ng
TK 882 – Chi d phòng r i ro

TK 941 – Lãi cho vay ch a thu
c
TK 971 – N khó òi ã x" lý
TK 994 – TS c m c , th ch p c a khách hàng
TK 996 – Ct có giá tr c m c , th ch p c a khách hàng

GV L

a. Ph

ng th c cho vay t ng l n

ng Xuân Minh

GV L

7

ng th c cho vay t ng l n

Ph

ng Xuân Minh

8

ng pháp k toán cho vay t ng l n

V&n b n pháp lu t liên quan
Q 1627/2001/Q -NHNN ban hành ngày 31/12/ 2001 v

Quy ch cho vay c a TCTD i v i khách hàng
• Q 127/2005/Q -NHNN ban hành ngày 3/2/2005 v vi c s"a i,
b sung m t s i u c a Q 1627/2001/Q -NHNN
• Q 783/2005/Q -NHNN ban hành ngày 31/05/2005 v vi c s"a
i, b sung kho n 6 i u 1 c a Q 127/2005/Q -NHNN

GV L

b. Ph

ng Xuân Minh

G phát hành
ti n vay
• N i b ng
• Ngo i b ng

9

G thu n
g c
• N i b ng
• Ngo i b ng

ng Xuân Minh

10

H ch toán k toán cho vay HMTD

ND ch y u c a cho vay theo HMTD là gi)a NH và khách
hàng xác nh và th*a thu n m t HMTD duy trì trong th i
h n nh t nh ho c theo chu k! SXKD.
c i m:
Ch+ áp d ng cho các khách hàng vay v n th ng xuyên, có
vòng quay v n l u ng nhanh, kh n&ng tài chính lành m nh
và uy tín v i ngân hàng. Nhu c u vay th ng là
tài tr cho
ngu n v n l u ng thi u h t.
Không nh k! h n tr n c th cho t ng l n gi i ngân nh ng
ki m soát ch t ch HMTD còn th c hi n.
Lãi: Không d thu lãi

ng Xuân Minh

• Khi d thu
• Khi thu lãi

GV L

ng th c cho vay theo HMTD

GV L

G thu lãi

11

G gi i ngân
• Theo ti n

s" d ng v n
• HT gi ng
CVTL

G thu lãi
• PP tích s
• Thu tr c ti p
trên TK TGTT

GV L

ng Xuân Minh

G thu n
g c
• Thu nh
k! ho c
khi KH có
kho n thu
b,ng ti n

12


2. K toán nghi p v chi t kh u

Phân lo i chi t kh u

Chi t kh u là nghi p v c p tín d ng ng n
h n qua ó TCTD mua l i các GTCG

ch a n h n thanh toán t khách hàng

C n c vào ngu n g c
kho n n

Chi t kh u
GTCG
khác

Chi t kh u
th ng
phi u

GV L

ng Xuân Minh

13

GV L

ng Xuân Minh

Phân lo i chi t kh u

Tài kho n s d ng
TK 22: Chi t kh u th ng phi u và các gi y t có giá
i v i các t ch c kinh t , cá nhân trong n c

C n c vào quy n l i và

trách nhi m

• TK 221: Chi t kh u b,ng VN
• TK 222: Chi t kh u b,ng ngo i t

TK 717: Thu phí chi t kh u

Chi t kh u
truy òi

Chi t kh u
mi n truy
òi

GV L

ng Xuân Minh

15

GV L

PP tính giá tr chi t kh u
PP lãi tính tr

14

ng Xuân Minh

16

H ch toán k toán

c (kh u tr lãi)

G=M–R

GV L

ng Xuân Minh

17

GV L

ng Xuân Minh

18


B. Các nghi p v khác liên quan

1. Phân lo i và chuy n nhóm n
a. Phân lo i n :

1. Phân lo i và chuy n nhóm n
2. Trích l p và s" d ng d phòng r i ro tín d ng
3. X" lý tài s n b o m
V&n b n pháp lu t liên quan
Q 493/2005/Q -NHNN ngày 22/04/2005 v phân lo i

n , trích l p và s" d ng d phòng r i ro
x" lý r i ro tín
d ng trong ho t ng ngân hàng c a các TCTD.
Q 18/2007/Q -NHNN ngày 25/04/2007 v vi c s"a i,
b sung m t s i u c a Q 493/2005
Thông t 02/2013/TT-NHNN ngày 21.01.2013 Quy nh
v vi c phân lo i TSC, m c trích, ph ng pháp trích l p d
phòng r i ro và vi c s" d ng d phòng
x" lý r i ro
trong ho t ng c a TCTD, CN NHNNg, hi u l c ngày
01.06.2013
GV L ng Xuân Minh
19

Nhóm 1- N
tiêu
chu n

Nhóm 2- N
c n chú ý

Nhóm 3- N
d i tiêu
chu n

Nhóm 5- N
có kh n ng
m tv n

Nhóm 4- N

nghi ngò

GV L

Phân lo i n

20

ng Xuân Minh

H ch toán chuy n nhóm n

Ph ng
pháp
nh
l ng

G c

Phân
lo i n

Chuy n
nhóm n
h p

sang
thích

Lãi

D ng d thu lãi
Theo dõi ngo i
b ng

Ph ng
pháp
nh
tính
GV L

ng Xuân Minh

21

Ví d 5- chuy n nhóm n
Công ty Thanh Th o có kho n vay k!
n h n thanh toán. Sau th i gian ân h
ngân hàng quy t nh chuy n toàn b s
nhóm N c n chú ý. Bi t: N g c 300
1,2%/tháng. Ngân hàng ã d chi toàn b

GV L

ng Xuân Minh

2. Trích l p và s d ng d phòng RRTD

h n 3 tháng
n (10 ngày),

n g c sang
tr. , lãi su t
s lãi trên.

D phòng r i ro là s ti n
c trích l p và h ch toán vào chi
phí ho t ng
d phòng cho nh)ng t n th t có th x y ra i
v i n c a TCTD
2.1. Trích l p
d phòng r i ro

b. D phòng
chung

a. D phòng
c th

GV L

ng Xuân Minh

22

23

GV L

ng Xuân Minh

24


a. D phòng c th

a. D phòng c th

D phòng c th là s ti n
c trích l p d phòng cho
nh)ng t n th t có th x y ra i v i t ng kho n n c th .
T- l trích l p d phòng c th
i v i 05 nhóm n nh sau:
Nhóm 1: 0%
Nhóm 2: 5%
Nhóm 3: 20%
Nhóm 4: 50%
Nhóm 5: 100%

GV L

ng Xuân Minh

S ti n d phòng c th
i v i t ng kho n n
c tính theo
công th c sau:
R = max {0, (A - C)} x r
Trong ó:
R: S ti n d phòng c th ph i trích
A: S d n g c c a kho n n

C: Giá tr kh u tr c a TS B
C = Giá tr c a TSB x T- l kh u tr
i v i t ng lo i TSB
r: t- l trích l p d phòng c th

25

b. D phòng chung

ng Xuân Minh

K toán hoàn nh p d phòng
N TK 2*91- D phòng c th
N TK 2*92- D phòng chung
Có TK 8822- Chi d phòng n ph i thu khó òi
Ho c, Có TK 79- Thu nh p khác
27

GV L

ng Xuân Minh

K toán trích l p d phòng

GV L

i v i các cam k t
i v i các cam k t
i v i các cam k t

ng Xuân Minh

28

Ví d 6

i v i cam k t a ra
K toán trích l p d phòng
N TK 8827- Chi d phòng i v i các cam k t a ra
Có TK 4896- D phòng c th
i v i các cam k t a ra
Có TK 4895- D phòng chung i v i các cam k t a ra
K toán hoàn nh p d phòng
N TK 4896- D phòng c th
N TK 4895- D phòng chung
Có TK 8827- Chi d phòng

26

i v i d n tín d ng n i b ng
K toán trích l p d phòng
N TK 8822- Chi d phòng n ph i thu khó òi
Có TK 2*91- D phòng c th
Có TK 2*92- D phòng chung

T ng giá tr các kho n n t
nhóm 1 t i nhóm 4

GV L

ng Xuân Minh

K toán trích l p d phòng

D phòng chung là s ti n
c trích l p
d phòng cho
nh)ng t n th t có th x y ra nh ng ch a xác nh
c khi
trích l p d phòng c th

DP chung = 0.75% x

GV L

a ra
a ra
a ra

29

Ngày 10/4/X, NHTM A tính toán s d phòng ph i trích
trong quý I cho các kho n vay nh sau:
a. DP c th 100 t- ng; DP chung 50 t- ng
b. DP c th 150 t- ng; DP chung 100 t- ng
c. DP c th 110 t- ng; DP chung 70 t- ng
Bi t r ng: S d tài kho n cu i quý I là: TK DP c th là
110 t-; TK DP chung là 70 t-.
Yêu c u: X" lý và h ch toán các nghi p v trong các tr ng
h p trên.

GV L

ng Xuân Minh

30


2.2. S d ng d phòng

3. X lý tài s n b o

S" d ng d phòng c th

Phát m i tài s n
h in

B1- Chuy n quy n s h)u tài s n
c m c th ch p cho NH

thu

B2- Tr ng h p phát m i tài s n
ho c khai thác

S" d ng d phòng chung

GV L

ng Xuân Minh

m

B3- T t toán tài kho n 387- TS
gán n chuy n quy n s h)u cho
ngân hàng ch x" lý
31

GV L

ng Xuân Minh

32