Kiểm sát thi hành án phạt tù từ thực tiễn tỉnh đồng nai ( Luận văn thạc sĩ)

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
----------------------Đặng Thị Thanh Huyền

KIỂM SÁT THI HÀNH ÁN PHẠT TÙ TỪ THỰC TIỄN
TỈNH ĐỒNG NAI

LUẬN VĂN THẠC SỸ LUẬT HỌC

HÀ NỘI - 2018


VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
-----------------------

Đặng Thị Thanh Huyền

KIỂM SÁT THI HÀNH ÁN PHẠT TÙ TỪ THỰC TIỄN
TỈNH ĐỒNG NAI
Chuyên ngành: Luật Hình sự và Tố tụng hình sự
Mã số:8.38.01.04

LUẬN VĂN THẠC SỸ LUẬT HỌC

NGƯỜI HƯỚNG DẤN KHOA HỌC
TS. VÕ THỊ KIM OANH

HÀ NỘI - 2018

LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được
ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Tác giả luận văn

Đặng Thị Thanh Huyền


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành tốt bài luận văn nghiên cứu với đề tài: “Kiểm sát thi hành án
phạt tù từ thực tiễn tỉnh Đồng Nai ” cùng với sự nỗ lực cố gắng của bản thân,
em xin bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc đến TS. Võ Thị Kim Oanh đã tận tình hướng
dẫn, giúp đỡ em hoàn thành đề tài luận văn tốt nghiệp.
Đồng thời, Em cũng xin cảm ơn các thầy cô giáo phụ trách giảng dạy
chuyên ngành Luật hình sự và Tố tụng hình sự, Học viện Khoa học – xã hội Việt
Nam. Lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đồng Nai, các anh chị đồng nghiệp,
gia đình và các bạn đã tận tình giúp đỡ, chỉ bảo, đóng góp ý kiến quý báu, tạo
điều kiện thuận lợi cho em hoàn thành đề tài luận văn này.
Hà Nội, ngày tháng

năm 2018

Tác giả luận văn

Đặng Thị Thanh Huyền

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ KIỂM SÁT THI HÀNH ÁN
PHẠT TÙ ......................................................................................................... 7
1.1. Khái niệm, đặc điểm hoạt động, chủ thể, phạm vi, đối tượng và ý nghĩa
của kiểm sát thi hành án phạt tù..................................................................... 7
1.2. Nội dung kiểm sát thi hành án phạt tù .................................................. 14
Chương 2: QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VỀ KIỂM SÁT THI HÀNH
ÁN PHẠT TÙ VÀ THỰC TIỄN ÁP DỤNG TẠI ĐỒNG NAI ................. 20
2.1. Quy định của pháp luật về kiểm sát thi hành án phạt tù ....................... 20
2.2. Thực tiễn áp dụng tại Đồng Nai ........................................................... 42
Chương 3: YÊU CẦU, GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ KIỂM SÁT
THI HÀNH ÁN PHẠT TÙ TẠI ĐỒNG NAI ............................................. 58
3.1. Yêu cầu nâng cao hiệu quả kiểm sát thi hành án phạt tù...................... 58
3.2. Các giải pháp cụ thể............................................................................. 62
KẾT LUẬN .................................................................................................... 71
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO


ANH MỤC C C CHỮ VIẾT TẮT

BLTTHS

: ộ luật Tố tụng hình sự

BLHS

: ộ luật Hình sự

CQTHAHS

: ơ quan thi hành án hình sự

LTHAHS

: Luật Thi hành án hình sự

VKS

: Viện kiểm sát

VKSND

: Viện kiểm sát nhân dân


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Bản án, quyết định của Tòa án nhân danh Nhà nước khi được chấp
hành nghiêm chỉnh có tác động trực tiếp đến lòng tin của nhân dân đối với
pháp luật. Vì vậy, hoạt động thi hành án có một ý nghĩa vô cùng quan trọng
trong việc giữ vững kỷ cương phép nước, củng cố pháp chế và trật tự pháp
luật xã hội chủ nghĩa, đảm bảo cho quyền lực tư pháp được thực thi, liên quan
trực tiếp đến bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội; góp phần
bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân,
bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa. Điều 106 Hiến pháp 2013 khẳng định:"
ản án, quyết định của Toà án nhân dân có hiệu lực pháp luật phải được cơ
quan, tổ chức, cá nhân tôn trọng; cơ quan, tổ chức, cá nhân hữu quan phải
nghiêm chỉnh chấp hành" [20].
Thi hành án phạt tù là một trong những khâu quan trọng của hoạt động

tư pháp. Thông qua thi hành án phạt tù, lợi ích của Nhà nước, của xã hội,
quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân mới được tôn trọng và bảo vệ.
Nếu bản án phạt tù có hiệu lực pháp luật của Tòa án không được thi hành thì
không những lợi ích của Nhà nước, tổ chức, cá nhân có liên quan không được
bảo vệ mà còn giảm lòng tin của nhân dân với cơ quan bảo vệ pháp luật.
Xác định thi hành án hình sự nói chung và thi hành án phạt tù nói
riêng là công tác quan trọng nên Nhà nước đặc biệt quan tâm và ban hành
nhiều văn bản quy phạm pháp luật làm cơ sở cho hoạt động này như: Luật thi
hành án hình sự (LTHAHS) năm 2010 có hiệu lực từ ngày 01/7/2011; Nghị
định số 117/2011/NĐ- P ngày 15/12 quy định về tổ chức quản lý phạm nhân
và chế độ ăn, mặc, ở, sinh hoạt, chăm sóc y tế đối với phạm nhân; Nghị định
số 90/2015/NĐ-CP ngày 13/10 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều
của Nghị định số 117/2011/NĐ-CP về tổ chức quản lý phạm nhân và chế độ

1


ăn, mặc, ở, sinh hoạt, chăm sóc y tế đối với phạm nhân.Thông tư 58/2011/TTBCA ngày 09/8 quy định về đồ vật cấm đưa vào trại giam và việc thu giữ, xử
lý đồ vật cấm; Thông tư số 36/2011/TT-BCA ngày 26/5 ban hành Nội quy
Trại giam; Thông tư liên tịch số 03/2013/TTLT-BCA-BQP-BYT-TANDTCVKSNDT ngày 15/5 hướng dẫn thi hành một số quy định của pháp luật về
tạm đình chỉ chấp hành hình phạt tù đối với phạm nhân, Thông tư
16/2011/TT-BCA ngày 14/4 quy định về công tác Cảnh sát quản giáo…
Trong những năm qua, cùng với sự đổi mới tổ chức và hoạt động của
ngành Kiểm sát nhân dân, tổ chức và hoạt động của các đơn vị kiểm sát thi
hành án nói chung đã có những chuyển biến, tiến bộ r rệt. Tuy nhiên, trước
yêu cầu cải cách tư pháp, theo tinh thần Nghị quyết 49/NQ- TW ngày
02/6/2005 của ộ chính trị về “ hiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020
với thực tiễn tại Đồng Nai cho thấy, mặc dù đã đạt được những kết quả nhất
định nhưng hiệu lực, hiệu quả chưa cao còn những thiếu sót, tồn tại như: Một
số bản án phạt tù đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án chưa được thi hành một

cách nghiêm chỉnh; việc tổ chức thi hành án phạt tù có nơi, có lúc chưa hoặc
không đúng nội dung của bản án; quan niệm và nhận thức về thi hành án
phạt tù có việc chưa có sự thống nhất cao trong việc áp dụng pháp luật về thi
hành án phạt tù; công tác quản lý Nhà nước về thi hành án phạt tù chưa thật
sự ngang tầm với những yêu cầu, đòi hỏi của tiến trình cải cách tư pháp…
Thực trạng này xuất phát từ nhiều nguyên nhân liên quan đến cả nhận
thức lý luận cũng như thực tiễn về công tác thi hành án phạt tù. Về mặt lý
luận, có vấn đề chưa được làm sáng tỏ một cách sâu sắc và toàn diện, đến nay
vẫn còn những quan điểm khác nhau về bản chất pháp lý của thi hành án phạt
tù. Về mặt thực tiễn, hoạt động thi hành án phạt tù gặp không ít khó khăn và
vẫn còn để xảy ra những thiếu sót nhất định… đòi hỏi phải có biện pháp khắc
phục nhằm nâng cao hiệu lực và hiệu quả của hoạt động thi hành án phạt tù.

2


Để khắc phục kịp thời những tồn tại trong công tác thi hành án phạt tù
và đáp ứng đầy đủ, kịp thời yêu cầu của cuộc đấu tranh phòng, chống tội
phạm, cải cách tư pháp, cải cách hình chính cũng như bảo đảm tốt hơn quyền
tự do, dân chủ của công dân, cần có sự kiểm sát thi hành án phạt tù nhằm
hoàn thiện hệ thống pháp luật để các quy định được thống nhất, đầy đủ cụ
thể, nguyên tắc trình tự, thủ tục thi hành bản án, quyết định của Tòa án về
các hình phạt; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến thi
hành án hình sự và nâng cao hiệu quả công tác kiểm sát thi hành án phạt tù
là rất cần thiết, rất ý nghĩa về lý luận và thực tiễn.
Vì vậy, tác giả lựa chọn đề tài:

iểm s t t i

n

n p ạt t từ t ực

tiễn tỉn Đồng Nai” làm luận văn thạc sĩ Luật học.
2.Tình hình nghiên cứu đề tài
Kiểm sát thi hành án hình sự nói chung và kiểm sát thi hành án phạt tù
là một trong những nhiệm vụ hết sức quan trọng của ngành Kiểm sát trong
kiểm sát hoạt động tư pháp. Vì vậy, vấn đề này đang rất được quan tâm
nhằm đảm bảo cho việc thi hành án phat tù đúng quy định. ho đến nay, một
số công trình khoa học, sách báo pháp lý chuyên ngành trong nước nghiên
cứu ở các mức độ và các bình diện khác nhau về đề tài như: Sách chuyên
khảo “Pháp luật thi hành án hình sự Việt Nam- Những vấn đề lý luận và thực
tiễn” của PGS.TS Võ Khánh Vinh và PGS. TS.Nguyễn Mạnh Kháng (đồng
chủ biên), do Nxb Tư pháp phát hành năm 2006 [47].; Ngô Thị Ngân Nguyệt
(2014) Đôi điều rút ra từ thực tiễn công tác kiểm sát thi hành án phạt tù của
viện kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội, Tạp chí Kiểm sát,(số 18), tr 4145 [29] ; Trịnh

nh Tuấn (2014 , Những kiến nghị và giải pháp nhằm nâng

cao chất lượng công tác kiểm sát thi hành án phạt tù, Tạp chí Kiểm sát, (số
21), tr18 -20 [29]; Giáo trình ài giảng

3

i dư ng k năng kiểm sát thi hành


án phạt tù của V kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự VKSND tối cao[34]….
Nhìn chung, các công trình khoa học trên đã nghiên cứu có tính chất
tổng thể về công tác thi hành án phạt tù và kiểm sát thi hành án phạt tù. Tuy

vậy, cũng chưa có công trình khoa học nào nghiên cứu về tình hình kiểm sát
thi hành án phạt tù từ thực tiễn tỉnh Đồng Nai trên cơ sở lý luận và đi sâu tìm
hiểu những mặt làm được và chưa làm được cũng như những thuận lợi, khó
khăn, vướng mắc và tìm ra nguyên nhân của nó, để qua đó tìm ra giải pháp
khắc phục nhằm hoàn thiện. Vì thế đề tài này không trùng với bất kỳ công
trình nào đã được công bố về chủ đề này.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu: Luận văn được thực hiện mục đích làm sáng tỏ
các vấn đề lý luận chung về kiểm sát thi hành án phạt tù, phân tích, nghiên
cứu thực trạng kiểm sát thi hành án phạt tù từ thực tiễn tỉnh Đồng Nai để
đánh giá những ưu điểm cũng như những hạn chế và nguyên nhân của những
hạn chế. Qua đó, đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động
kiểm sát thi hành án phạt tù.
Nhiệm vụ nghiên cứu: Để thực hiện mục đích nghiên cứu trên đây,
luận văn phải giải quyết những nhiệm vụ sau đây: Làm r những căn cứ
pháp lý về kiểm sát thi hành án phạt tù. Nghiên cứu những quy định pháp
luật về công tác kiểm sát thi hành án phạt tù; và thực tiễn áp dụng tại Đồng
Nai. Từ đó, phân tích những ưu, khuyết điểm cũng như làm r những vướng
mắc, hạn chế, nguyên nhân tồn tại để qua đó đề xuất hướng hoàn thiện về
trình tự, thủ tục thi hành án làm sao để đạt được hiệu quả cao nhất góp phần
đưa công lý thực hiện trong cuộc sống và bảo đảm thực hiện tốt nhiệm vụ,
quyền hạn của VKS trong công tác kiểm sát thi hành án phạt tù.

4


4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Vấn đề lý luận về nội dung, quy định của pháp
luật về kiểm sát thi hành hình phạt tù và thực tiễn áp dụng các quy định đó
trên địa bàn tỉnh Đồng Nai.

Phạm vi nghiên cứu: Về nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu
những vấn đề chung được quy định của kiểm sát thi hành án phạt tù dưới góc
độ Luật thi hành án hình sự (LTHAHS), ộ luật Hình sự (BLHS) và ộ luật
Tố tụng hình sự (BLTTHS), Luật tổ chức VKSND.
Về thời gian: tác giả nghiên cứu trên cơ sở thu thập tổng hợp số liệu,
tài liệu thực tiễn trong công tác kiểm sát thi hành án phạt tù của Viện kiểm
sát nhân dân tỉnh Đồng Nai 05 năm từ năm 2013 đến năm 2017.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
Luận văn được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa
Mác- Lênin, tư tưởng Hồ hí Minh, các quan điểm, chủ trương của Đảng và
Nhà nước về xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam trong công tác đấu
tranh phòng, chống tội phạm; về cải tạo, giáo dục người phạm tội. Sử dụng
phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật
lịch sử .
Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tác giả luận văn đã sử dụng phương
pháp nghiên cứu như phân tích, tổng hợp, thống kê, khảo sát thực tiễn, các
phương pháp nghiên cứu của tội phạm học, khoa học điều tra tội phạm và
các khoa học pháp lý khác.
.

ngh a l luận và th c tiễn của luận văn

Trên cơ sở kết quả nghiên cứu lý luận và đánh giá thực tiễn công tác
kiểm sát thi hành án phạt tù tại Đồng Nai, luận văn đã phân tích những
nguyên nhân và đề xuất các định hướng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu
quả công tác kiểm sát thi hành án phạt tù theo LTHAHS.

5

ên cạnh đó, luận văn sẽ là một tài liệu tham khảo cần thiết và bổ ích
dành cho không chỉ các nhà lập pháp mà còn cho các nhà nghiên cứu, các
cán bộ giảng dạy pháp luật, các nghiên cứu sinh, học viên cao học và sinh
viên thuộc chuyên ngành Tư pháp hình sự tại các cơ sở đào tạo luật. Đặc
biệt, kết quả nghiên cứu của luận văn còn phục vụ cho việc trang bị những
kiến thức chuyên sâu cho các cán bộ thực tiễn đang công tác tại các VKSND,
Tòa án nhân dân (TAND), Cơ quan thi hành án hình sự (CQTHAHS) trong
quá trình thực hiện công tác thi hành án phạt tù.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội
dung của luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Nhận thức chung về kiểm sát thi hành án phạt tù.
Chương 2: Quy định pháp luật về kiểm sát thi hành án phạt tù và thực
tiễn áp dụng tại Đồng Nai.
Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu quả kiểm sát thi hành án phạt tù
tại Đồng Nai.

6


Luận văn đầy đủ ở file:Luận văn Full