sáng kiến kinh nghiệm phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

Mục Lục
PHẦN A: MỞ ĐẦU..............................................................................................2
I – LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:...............................................................................3
II. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:......................................................................4
III. PHẠM VI NGHIÊN CỨU:.........................................................................4
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:...............................................................4
B. PHẦN NỘI DUNG...........................................................................................6
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN:.........................................................................................6
II. THỰC TRẠNG DẠY HỌC MÔN ĐẠO ĐỨC LỚP 2:...............................7
1. Đối với học sinh:.......................................................................................7
2. Đối với giáo viên:.....................................................................................7
III. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH.........................................................................10
1. Nghiên cứu nội dung chương trình và cấu trúc một bài Đạo đức lớp 2:...10
2. Tìm hiểu các phương pháp và quy trình dạy một tiết đạo đức lớp 2:.......12
3.Một số đổi mới trong phương pháp dạy mơn Đạo đức lớp 2 nhắm phát huy
tính tích cực học tập của học sinh.................................................................16
4.Giáo dục khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh thông qua các giờ
học khác:.......................................................................................................32
C. PHẦN KẾT THÚC.........................................................................................35
I. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC:...........................................................................35
II. BÀI HỌC KINH NGHIỆM.......................................................................35
III.

KIẾN NGHỊ............................................................................................36

Người thực hiện:

Trang 1

Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

PHẦN A: MỞ ĐẦU
Giáo dục đạo đức là một sự tác động có mục đích, có tổ chức từ nhiều phía,
với những hình thức khác nhau nhằm hình thành cho con người hành vi phù hợp
chuẩn mực đạo đức của xã hội.
Vai trò, tầm quan trọng của giáo dục đạo đức từ xa xưa đến nay đã được
nhiều nhà giáo dục và triết gia, học giả quan tâm và khẳng định. “ Đạo đức như
gốc của cây, nhọn nguồn của sông suối, sức mạnh của con người, sức có mạnh
mới gánh được nặng và đi được xa” (Hồ Chí Minh). Đạo đức là nguồn gốc trong
nhân cách tồn diện của con người. Chính vì vậy, giáo dục đạo đức cho mọi
người là việc làm có tầm quan trọng đặc biệt và rất cần thiết, vì đạo đức khơng
tự có, nó chỉ được hình thành qua con đường giáo dục và tự giáo dục. Nhờ giáo
dục đạo đức, con người trau dồi được những phẩm chất tốt và khơng ngừng
hồn thiện bản thân mình.
Mà đạo đức cũng chính là phẩm chất của con người. Đạo đức không tự
nhiên mà có nó phải được đúc kết trong q trình sống, trong mọi vấn đề con
người cần chúng ta đưa ra quyết định đúng đắn. Cũng chính vì tránh sự sai lệch
từ những cái ban đầu trong quá trình nhận thức mà việc giáo dục đạo đức cho
con người luôn được đặt lên hàng đầu, luôn được xem là cái cốt lõi. Bác Hồ
cũng đã từng dạy rằng: “ Có tài mà khơng có đức là người vơ dụng. Có đức mà
khơng có tài thì làm gì cũng khó”. Nhất là trong thời đại kinh tế thị trường hiện
nay, nhiều giá trị đạo đức đang có nguy cơ bị mặt trái của xã hội cạnh tranh và
cơ chế thị trường làm băng hoại thì giáo dục đạo đức cho mọi người nói chung,
cho học sinh nói riêng khơng chỉ là vấn đề quốc gia, mà còn là vấn đề quốc tế.
Do đó, giáo dục đạo đức khơng chỉ được giới hạn trong lý thuyết của môn
học mà bản thân người giáo viên là một nhà giáo dục càng cần phải mở rộng
phạm vi và khả năng nhận thức về đạo đức cho các em học sinh trong mọi môn
học và trong mọi vấn đề các em gặp phải trong cuộc sống hằng ngày. Để các em

có đủ tri thức từ đó có hành động cụ thể để thực hiền hành vi đạo đức cho phù
hợp.

Người thực hiện:

Trang 2


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

I – LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Đạo đức là “gốc” của mỗi người. Vì vậy, giáo dục đạo đức là việc làm quan
trọng và cần thiết trong việc hình thành nhân cách tồn diện. Để giáo dục đạo
đức đạt hiệu quả cao cần phải phát triển khả năng nhận thức các vấn đề đạo đức
trong tư duy của học sinh đặc biệt là nhận thức về các vấn đề đạo đức mà các em
gặp phải hằng ngày trong cuộc sống.
Trong xu thế hội nhập tồn cầu khơng gì cưỡng lại hiện nay, vấn đề bảo vệ
mơi trường, vấn đề bảo vệ bản sắc văn hóa, vấn đề giáo dục nói chung, vấn đề
giáo dục nói riêng đang là mối quan tâm của các quốc gia. Trong sự phát triển
nền giáo dục của mỗi nước, đống thời với việc cập nhập thông tin khoa học,
công nghệ vào nhà trường, cần phải quan tâm đến định hướng giáo dục giá trị
đạo đức và nhân văn cho thế hệ trẻ.
Con người muốn hành động theo lẽ phải, làm điều thiện tránh điều ác thì
phải hiểu biết, phải được nhận thức và phát huy hết những điều mình đã được
học về các quy tắc chuẩn mực đạo đức, giúp con người có cơ sở, có khả năng để
lựu chọn, tự đánh giá, tự điều chỉnh hành vi, qua đó việc thực hiện đúng chuẩn
mực đạo đức. Mặt khác, những hành vi đúng chuẩn mực sẽ được xã hội ủng hộ
tôn vinh. Điều đó có tác dụng giáo dục rất lớn đến con người hiện đại cũng như
đối với xã hội hiện nay. Vì vậy, cổ nhân có câu: “Rèn luyện đạo đức là cái thứ
nhất, học văn hóa là cái thứ hai. Khơng làm được cái thứ nhất thì rất khó đạt

được cái thứ hai”. Sinh thời, Hồ Chí Minh rất mực yêu thương, quan tâm đến
việc rèn luyện, giáo dục thế hệ trẻ, Người đã dạy: Bây giờ phải học, học để yêu
Tổ quốc, yêu nhân dân, yêu lao động, yêu khoa học, yêu đạo đức. Trong việc
thực hiện nhiệm vụ giáo dục toàn diện hiện nay, giáo dục đạo đức cho học sinh
là nhiệm vụ chính trị hàng đầu của mỗi nhà trường. Không thực hiện nghiêm túc
nghĩa vụ xã hội này, sẽ làm cho nhân cách của học sinh phát triển méo mó, nhất
là hiện nay nhiều tác động từ mặt trái của cơ chế thị trường đã ảnh hưởng không
nhỏ đến ý thức, thái độ, trách nhiệm, hành vi sống của trẻ em. Một nhà giáo dục
đã tổng kết: Làm hỏng một đồ bằng vàng có thể làm lại, làm hỏng một viên ngọc
quý có thể bỏ đi, nhưng làm hỏng con người là một tội lỗi.

Người thực hiện:

Trang 3


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

Với tầm quan trọng của đạo đức và giáo dục đạo đức trong quá trình hình
thành nhân cách học sinh; trước nguy cơ tấn công và xâm nhập của tiêu cực và
tệ nạn xã hội vào nhà trường; trước yêu cầu cấp bách của việc đào tạo nguồn
nhân lực đáp ứng nhiệm vụ cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước theo hướng
xã hội chủ nghĩa, Luật Giáo dục 2005 đã xác định mục tiêu giáo dục tiểu học là:
“Giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự đúng đắn và lâu dài về
đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học
trung học cơ sở”(Điều 27).
Tất cả các dẫn chứng trên cho chúng ta thấy được giáo dục đạo đức cho học
sinh tiểu học là vấn đề cần thiết, trước hết vì vị trí của trẻ em trong tương lai
nước nhà, làm cho các em trờ thành công dân tốt, đủ phẩm chất đạo đức và năng
lực trí tuệ gánh vác vận mệnh dân tộc. Đó là nhiệm vụ hàng đầu của nhà trường

và trường tiểu học nói riêng. Và khoa học giáo dục chỉ ra rằng kết quả học tập
của người học bao gồm quá trình nhận thức từ lắng nghe, quan sát, ghi chép,
trao đổi và vận dụng trải nghiệm trong tâm thế chủ động, tích cực, vui tươi, hăng
hái, khơng thụ động, đối phó. Vì muốn các em tiếp thu kiến thức một cách chủ
động và mang lại kết quả cao nhất trong quá trình nhận thức về đạo đức cho học
sinh và đây cũng chính là lí do tơi chọn đề tài: “ Phát triển khả năng nhận thức
về đạo đức cho học sinh lớp 2” nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ giáo dục đạo đức
cho học sinh.
II. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
- Là học sinh tiểu học, các phương pháp dạy học môn Đạo Đức lớp 2.
III. PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
- Nghiên cứu trong phạm vi lớp 2, lớp tơi chủ nhiệm tại Trường Tiểu học
Bình Hịa.
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
 Nghiên cứu tài liệu:
Đọc tài liệu, giáo trình, chuyên đề có liên quan đến vấn dề cần nghiên cứu:
- Giáo trình giáo dục tiểu học.
- Chuyên đề giáo dục tiểu học.
Người thực hiện:

Trang 4


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

- Bộ sách Đạo đức tiểu học.
- Tài liệu về lịch sử phát triển, truyền thống địa phương.
 Phương pháp thực nghiệm:
Áp dụng kinh nghiệm thu nhập được vào giờ dạy, các truyện kể, tình huống,
tấm gương sử dụng để dạy học lấy từ cuộc sống thực của học sinh, hướng dẫn

các em phân tích, đánh giá hành vi của bản thân và nhận xét những người xung
quanh theo các chuẩn mực hành vi đã học; Hướng dẫn học sinh điều tra, tìm
hiểu, phân tích, đánh giá các sự kiện trong cuộc sống, nhà trường và địa phương.
 Phương pháp tổng kết:
Thông qua các hoạt động của mỗi tiết học, gồm các hình thức: xử lý, phân
tích tình huống, kể chuyện, đóng vai, chơi trị chơi liên quan đến chủ đề bài học,
… từng học sinh, các nhóm cùng trao đổi và đưa ra nhận xét của cá nhân, tập thể
thực hiện qua các tình huống theo bài học, liên hệ với thực tế tại lớp, nhà trường,
gia đình và địa phương.

Người thực hiện:

Trang 5


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

B. PHẦN NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
“Thiên nhiên đã trao vào tay con người một vũ khí – đó là sức mạnh trí tuệ
và đạo đức, nhưng con người có thể sử dụng vũ khí đó theo những hướng ngược
lại; vì thế con người thiếu những nguyên tắc đạo đức sẽ là một con người bất
lương và hoang dã, thấp hèn trong những bản năng”. (A–rít–xtốt)
“ Tất cả những ai muốn trở thành người công dân có ích, trước hết phải học
cách làm người”. ( K.Đ.U-sin-xki)
Những triết lí sâu sắc trên đã khẳng định tầm quan trọng của giáo dục đạo
đức đối với sự hình thành và hoàn thiện nhân cách của con người. Để giải quyết
những vấn đề được đặt ra trong chương trình lớp 2 ở Trường Tiểu học Đạo đức
là một môn học nhằm giúp học sinh:
- Có hiểu biết ban đầu về một số chuẩn mực hành vi đạo đức và pháp luật

phù hợp với lứa tuổi trong các mối quan hệ của các em với bản thân, gia đình,
nhà trường, cộng đồng, môi trường tự nhiên và ý nghĩa của việc thực hiện theo
các chuẩn mực đó.
- Từng bước hình thành kĩ năng nhận xét, đánh giá hành vi của bản thân và
những người xung quanh theo chuẩn mực đã học; kĩ năng lựa chọn và thực hiện
các hành vi ứng xử phù hợp chuẩn mực trong các quan hệ và tình huống đơn
giản, cụ thể của cuộc sống.
- Từng bước hình thành thái độ tự trọng tự tin; yêu thương, tôn trọng con
người; yêu cái hiện, cái đúng, cái tốt; khơng đồng tình với cái ác, cái sai, cái
xấu.
Đạo đức là một hình thái ý thức xã hội đặc biệt phản ánh theo các nguyên
tắc, yêu cầu, chuẩn mực, chi phối hành vi của con người trong các mối quan hệ
giữa con người và với tự nhiên. Con người với xã hội và giữa con người với
nhau. Do đó mơn Đạo đức là một trong những môn học bắt buộc ở bậc tiểu học.
Nó là mơn học cở bản trang bị cho học sinh các chuẩn mực đạo đức, lối sống
lành mạnh và cách sống có lý tưởng. Ngồi ra nó cịn giúp cho học sinh giải

Người thực hiện:

Trang 6


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

quyết các sự việc vừa có lí vừa có tình. Từ đó các em biết cách vận dụng hành vi
đạo đức, chuẩn mực đó vào cuộc sống để cư sử với cha mẹ thầy cô và bạn bè.
II. THỰC TRẠNG DẠY HỌC MÔN ĐẠO ĐỨC LỚP 2:
1. Đối với học sinh:
Học sinh tiểu học có tình hiếu kì, thích bắt chước nên hành vi đạo đức của
các em có thể thu nhận qua việc giao tiếp, qua tranh ảnh, sách báo, truyện, đài,

phim kịch,… nhiều điều các em thu nhận được từ thông tin đại chúng gây hứng
thú hơn từ bài dạy của giáo viên.
Giáo dục đạo đức cho học sinh trong điều kiện kinh tế thị trường, hội nhập
quốc tế được tiến hành trong điều kiện thuận lợi và khó khăn đan xen nhau: Hội
nhập khu vực và toàn cầu đã mở ra thời cơ cho các nước chậm phát triển về
nhiều mặt. Trong sự mở rộng giao lưu kinh tế, văn hóa, nhiều tinh hoa văn hóa
của nhân loại được cập nhập, nâng cao dân trí. Song cũng khó tránh khỏi sự du
nhập của văn hóa phẩm khơng lành mạnh, lối sống hưởng thụ,… làm băng hoại
các giá trị đạo đức tốt đẹp và gây ảnh hưởng xấu đến trẻ em.
Cũng có một số bộ phận bậc cha mẹ vì bận việc làm ăn, sao nhãng hoặc
khoán trắng con cho giáo viên và nhà trường, chưa quan tâm đúng mực đến quá
trình giáo dục các em.
Tầm nhìn về cuộc sống của học sinh tiểu học còn hạn chế, vốn sống của
các em còn nghèo nàn. Dễ bị lôi kéo, chưa thật sự biết phân biệt đúng sai, tốt
xấu.
Các em còn rụt rè, chưa hăng hái tham gia các hoạt động học tập trong giờ
học.
2. Đối với giáo viên:
- Đổi mới để phù hợp, đổi mới để nâng cao chất lượng. Xu hướng đổi mới
mạnh mẽ giáo dục và sự cạnh tranh chất xám đang đặt ra cho nhà sư phạm
những u cầu có tính cách mạng: dạy chữ đi đôi với dạy người, dạy cách học
gắn liền với dạy cách sống; không ngừng đào tạo lại, nâng cao năng lực chuyên

Người thực hiện:

Trang 7


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

môn, nghiệp vụ, đặc biệt là cái tâm với nghề. Đó là một thách thức lớn cho giáo
viên.
- Do giáo viên dạy nhiều môn nên đồ dung dạy học cịn khơ khan. Thiết bị
phục vụ cho dạy học Đạo đức cịn nghèo nàn, vì đa số giáo viên tự làm là chính
nên thiếu sinh động đối với học sinh.
- Dạy học Đạo đức có sử dụng nhiều hoạt động nên một số giáo viên chưa
nhiệt tình và thường ngại tổ chức các hoạt động như sắm vai, kể chuyện, thảo
luận,… vì sợ mất thời gian. Vì vậy dẫn đến học sinh bị thụ động hoặc áp đặt khi
lĩnh hội kiến thức, dẫn đến hiệu quả của tiết Đạo đức chưa cao.
Thực tế đó địi hỏi việc giáo dục đạo đức hiện nay phải quan tâm đến các
em mọi lúc mọi nơi, phài làm cho nhà trường và gia đình thực sự là một thành
trì vững chắc chống lại tiêu cực, tệ nạn xã hội, làm cho các em đến trường là
một niềm vui, nhà trường và gia đình trở thành chỗ dựa vững chắc cho các em.
Muốn vậy phải xây dựng nhà trường trở thành một môi trường lành mạnh, trong
sạch hơn nữa, mà ở đó mỗi giáo viên là tấm gương sáng về đạo đức trước học
sinh.
Để nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh là yêu cầu thường
xuyên của công tác giáo dục, đồng thời cũng là đòi hỏi cấp thiết của nâng cao
chất lượng giáo dục. Mục tiêu của môn Đạo đức ở tiểu học nói chung và lớp 2
nói riêng là giúp học sinh có những hiểu biết ban đầu, hình thành chuẩn mực đạo
đức phù hợp với lứa tuổi và pháp luật.
Năm học 2015 – 2016 tôi được phân cơng dạy lớp 2/2. Tơi gặp những
thuận lợi và khó khăn sau
2.1

Thuận lợi:

Được sự quan tâm của ngành, Ban giám hiệu Nhà trường tôi luôn được tạo
điều kiện thuận lợi nhất để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Sự quan tâm của chi hội cha mẹ học sinh, quý phụ huynh tạo điều kiện

thuận lợi cho con em học tập, thường xuyên nhắc nhở, đôn đốc chỉ bảo các em.

Người thực hiện:

Trang 8


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

Hằng ngày, tôi được gần gũi và tiếp xúc trực tiếp với từng học sinh nên
hiểu và nắm bắt được những khó khăn, mặt chưa tốt của các em khi tham gia
hoạt động học tập môn Đạo đức.
Tự bản thân các em có ý thức tốt trong việc học tập của mình các em hiểu
được trước khi học kiến thức thì trước tiên các em phải học làm người. Đến lớp
với đủ đồ dùng học tập và luôn cố gắng thực hiện tốt nội quy nhà trường và một
số quy định của lớp.
Được tham dự các buổi hội thảo chuyên đề, hội giảng của trường, của
Phòng giáo dục đã góp phần cho giáo viên chúng tơi được học hỏi, phấn đấu tìm
tịi nâng cao kiến thức cũng như các kĩ năng thực hành sư phạm. Từ đó, tôi vận
dụng sáng tạo và linh hoạt trong phương pháp giảng dạy thực tế của bản thân để
nâng cao chất lượng học tập cho học sinh.
2.2Khó khăn:
Trường Bình Hịa nằm trên địa bàn có nhiều khu cơng nghiệp, đơng dân cư,
đa số các em học sinh đều đến từ những vùng miền khác nhau. Đa số các bậc
phụ huynh là cơng nhân nên chưa có nhiều điều kiện để quan tâm theo dõi đúng
mức đến tình hình học tập của các em.
Do đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi, các em nhanh nhớ nhưng cũng mau quên
nên khả năng tập trung thực hiện các yêu cầu bài học chưa cao.
Một số học sinh chưa có ý thức trong việc học của mình hay nói chuyện
trong giờ học vì nghĩ rằng đây chỉ là mơn học phụ. Các em vẫn cịn thụ động,

chưa thực sự hứng thú trong các hoạt động của mơn Đạo đức.
Học sinh dễ học theo thói hư, tật xấu của những người xung quanh. Chưa
biết phân biệt đúng, sai. Còn thụ động trong việc tiếp nhận những hành vi đạo
đức từ xã hội.
Các em chưa thực sự u thích mơn học và chưa tập trung trong giờ học.
Học sinh đã biết cách cư xử với bạn bè, người lớn tuổi hơn nhưng vẫn chưa
có cách xử lí tình huống đúng mực. Chưa có nhận thức chung về vấn đề các em
còn suy nghĩ theo hướng cá nhân, giải quyết theo hướng cá nhân dễ dẫn đến mâu
thuẫn do sự nhận thức của 2 bên khác nhau.

Người thực hiện:

Trang 9


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

Nhà trường là nhân tố chủ đạo trong q trình giáo dục nhưng chúng ta
khơng thể loại trừ các tác nhân quan trọng khác là gia đình và xã hội. Trình độ
văn hóa của gia đình và xã hội có khả năng phát triển theo cấp số nhân với nội
dung giáo dục của nhà trường nhưng cũng có thể làm giảm thiểu, thậm chí triệt
tiêu kết quả q trình giáo dục rất cơng phu của thầy cơ giáo trong nhà trường.
III. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Nghiên cứu nội dung chương trình và cấu trúc một bài Đạo đức lớp 2:
1.1.Nội dung chương trình mơn Đạo đức ở tiểu học:
Đối với lớp 1,2: Nội dung chương trình bao gồm các bài học với mục đích
hình thành cho học sinh các chuẩn mực đạo đức như: Thật thà, dũng cảm, khiêm
tốn, thói quen giúp đỡ người khác.
Từ khi thay sách lớp 1,2 thì nội dung chương trình mơn Đạo Đức vẫn bao
gồm các bài nhằm hình thành cho học sinh những thói quen hành vi tốt, cần ứng

xử trong cuộc sống nhưng nội dung các bài học phong phú hơn thông qua hệ
thống các bài tập nêu lên các tình huống giúp học sinh nhận xét xem sự việc nào
đúng, sự việc nào sai và rút ra các bài học cho bản thân.
Đối với lớp 3:
Ở lớp 3 chương trình mơn Đạo đức bao gồm 14 bài phản ánh các chuẩn mực
hành vi đạo đức cần thiết nhất, phù hợp với lứa tuổi của các em. Các bài học này
nhằm xây dựng cho học sinh tính kiên trì, bền bỉ trong học tập, biết giúp đỡ và
chăm sóc những người thân, những người có hồn cảnh khó khăn… Đó là
những điều cần thiết cho việc hình thành phát triển nhân cách học sinh.
Đối với lớp 4, 5:
Nội dung chương trình vẫn đảm báo tính đồng tâm với chương trình mơn Đạo
đức lớp 1,2,3. Nhưng có cung cấp thêm một số hành vi, chuẩn mực cho học sinh
như: Thói quen đúng giờ và khơng chỉ giúp đỡ những người có hồn cảnh khó
khăn mà giúp đỡ những người gần gũi xung quanh mình như thầy cơ, bạn bè,
hàng xóm.

Người thực hiện:

Trang 10


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

Chương trình mơn Đạo Đức lớp 4,5 còn cung cấp cho học sinh những điều
cần thiết trong cuộc sống: bảo vệ các cơng trình cơng cộng, các di tích lịch sử
văn hóa, cây trồng, vật ni,…
Có thể nói: nội dung chương trình mơn Đạo Đức lớp 4,5 cũng dựa trên cơ
sở các lớp 1,2,3 nhưng yêu cầu hành vi, chuẩn mực Đạo Đức cần cung cấp cho
các em có phần mở rộng hơn, sâu hơn, phù hợp với khả năng nhận thức của từng
lứa tuổi.

Do đó tồn bộ nội dung chương trình mơn Đạo Đức ở tiểu học đều mang
tính kế thừa, đồng tâm dựa trên nền tảng của 5 Điều Bác Hồ dạy thiếu niên và
nhi đồng.
So sánh với lớp 1 thì nội dung chương trình môn Đạo Đức ở lớp 2 được
phát triển hơn, các chuẩn mực hành vi mang tính chất khái quát hơn, cụ thể hơn,
địi hỏi một trình độ nhận thức và giải quyết vấn đề tinh tế hơn.
1.2. Cấu trúc một bài Đạo đức ở lớp 2:
 Cấu trúc: khi xây dựng cấu trúc chương trình Đạo đức, người biên soạn đã
xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lý học sinh tiểu học trong các mối quan hệ cuộc
sống diễn ra hằng ngày, giúp học sinh có những nhận xét về hành vi ứng xử phù
hợp với chuẩn mực đạo đức xã hội trong những tình huống đơn giản, cụ thể.
 Thời lượng chương trình:
Chương trình dạy học mơn Đạo đức lớp 2 gồm có 14 bài, mỗi bài học có 2
tiết. Có 28 tiết học và 4 tiết ơn tập, kiểm tra gồm: 1 tiết ôn tập học kỳ I, 1 tiết
kiểm tra cuối kỳ I, 1 tiết ôn tập học kỳ II, 1 tiết kiểm tra cuối kỳ II. Có 3 tiết
dành cho địa phương. Tùy tình hình thực tế, nhà Trường đưa ra kế hoạch dạy
những vấn đề về đạo đức cần quan tâm của trường của địa phương như: vấn đề
quyền trẻ em, an tồn giao thơng, bảo vệ mơi trường,….
 Nội dung chương trình:
Nội dung mơn Đạo đức lớp 2 theo chương trình là dạy học sinh những hành
vi ứng xử phù hợp với các chuẩn mực đạo đức xã hội trong tình huống đơn giản,
cụ thể của cuộc sống hằng ngày.
Nội dung chương trình khơng chỉ giáo dục bổn phận trách nhiệm của học
sinh đối với gia đình, nhà trường, xã hội, mơi trường tự nhiên mà cịn giáo dục
học sinh có trách nhiệm đối với chính bản thân, biết q trọng bản thân mình.
Người thực hiện:

Trang 11

Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

Bài 1: Học tập, sinh hoạt đúng giờ
Bài 2: Biết nhận lỗi và sửa lỗi
Bài 3: Gọn gàng, ngăn nắp
Bài 4: Chăm làm việc nhà
Bài 5: Chăm chỉ học tập
Bài 6: Quan tâm, giúp đỡ bạn
Bài 7: Giữ gìn trường lớp sạch đẹp
Bài 8: Giữ trật tự, vệ sinh nơi công cộng
Bài 9: Trả lại của rơi
Bài 10: Biết nói lời yêu cầu đề nghị
Bài 11: Lịch sự khi nhận và gọi điện thoại
Bài 12: Lịch sự khi đến nhà người khác
Bài 13: Giúp đỡ người khuyết tật
Bài 14: Bảo vệ lồi vật có ích
Chương trình giáo dục Đạo đức lớp 2 quan tâm đến 3 mặt: trang bị kiến
thức; bồi dưỡng tình cảm, thái độ; hình thành kĩ năng, hành vi đạo đức. Đặc biệt
quan tâm hình thành kĩ năng và hành vi đạo đức.
Nội dung chương trình lớp 2 gần gũi với cuộc sống thực của học sinh.
Các tranh, ảnh, truyện, tình huống, tấm gương,… để dạy học môn Đạo đức lớp 2
được lấy từ chính cuộc sống thực của học sinh.
2. Tìm hiểu các phương pháp và quy trình dạy một tiết đạo đức lớp 2:
a. Các phương pháp dạy môn Đạo đức lớp 2:
- Phương pháp động não.
- Phương pháp thảo luận nhóm.
- Phương pháp đóng vai.
- Phương pháp kể chuyện.
- Phương pháp đàm thoại.
- Phương pháp trò chơi.

- Phương pháp dự án.
b. Quy trình tiết dạy Đạo đức lớp 2:
Một bài Đạo Đức ở lớp 2 được dạy trong 2 tiết, một tiết lý thuyết rút ra bài
học, một tiết thực hành luyện tập.
Quy trình một tiết dạy Đạo đức
Tiết 1
1. Kiểm tra bài cũ (2-3’):
Giáo viên nêu câu hỏi kiểm tra kiến thức của bài học.
2. Bài mới (27-28’):

Người thực hiện:

Trang 12


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

a) Giới thiệu bài:
- Hình thức: giáo viên nêu mục tiêu tiết học hoặc tổ chức các trị chơi, bài
hát có liên quan đến chủ đề bài học.
- Mục đích: khơi gợi hứng thú học tập, xây dựng động cơ học tập đúng đắn,
có mục đích.
- u cầu: phải dẫn dắt khéo léo, làm xuất hiện những tình huống có vấn đề
kích thích tị mị ham hiểu biết của học sinh.
b) Tổ chức các hoạt động dạy học:
Hoạt động 1: giới thiệu mẫu hành vi
- Mục tiêu: Học sinh được quan sát mẫu hành vi chuẩn từ một truyện kể
hoặc một tiểu phẩm, một việc làm, học sinh nhận biết được đó là hành vi đúng.
- Cách tiến hành: Giáo viên sử dụng các phương pháp
+ Đóng vai

+ Kể chuyện
+ Quan sát
+ Thảo luận
+ Đàm thoại
Hoạt động 2: Luyện tập theo mẫu hành vi
- Mục tiêu: Học sinh vận dụng kiến thức đã rút ra từ hoạt động 1, luyện tập
theo mẫu hành vi đúng, đồng thời xử lý những tình huống đạo đức theo yêu cầu
của bài học.
- Cách tiến hành: Giáo viên sử dụng các phương pháp
+ Ứng xử tình huống
+ Tập luyện theo mẫu hành vi
+ Tổ chức trị chơi
+ Đóng vai
+ Thảo luận
+ Hỏi đáp
Hoạt động 3: Liên hệ

Người thực hiện:

Trang 13


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

- Mục tiêu: Học sinh biết tự xem xét. Đối chiếu các hành vi chuẩn mực đạo
đức đã học với bản thân mình và các bạn trong lớp xem bản thân học sinh đã
thực hiện được các hành vi đạo đức đúng đắn chưa, nếu chưa thực hiện được các
em biết tự mình sửa chữa để ứng xử trong cuộc sống.
- Cách tiến hành: Giáo viên sử dụng các phương pháp
+ Đàm thoại

+ Điều tra
+ Đánh giá, tự đánh giá
+ Nêu gương
+ Khuyến khích khen thưởng
+ Phê bình trách phạt
3. Củng cố - dặn dị:
- Giáo viên đặt 1- 2 câu hỏi để kiểm tra kiến thức đã nắm được qua giờ học.
- Kể cho các em nghe câu chuyện theo gương tốt người tốt việc tốt có liên
quan đến bài học.
- Học sinh hát bài theo chủ đề vừa học.
- Giáo viên nhận xét tiết học.

Tiết 2
1.Kiểm tra bài cũ (2-3’):
- Giáo viên nêu câu hỏi kiểm tra kiến thức của bài học.
2.Bài mới (27-28’):
a) Giới thiệu bài (1-2’): tương tự như tiết 1
b) Tổ chức các hoạt động dạy học (26-27’):
Hoạt động 1: Khai thác vận dụng vốn hiểu biết của mình để thực hành
luyện tập củng cố kiến thức.
- Cách tiến hành: Giáo viên sử dụng các phương pháp:
+ Thảo luận
+ Quan sát tranh

Người thực hiện:

Trang 14


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

+ Đàm thoại
+ Ứng xử tình huống
+ Động não
Hoạt động 2: Thực hành vận dụng và củng cố nâng cao kiến thức được học
ở tiết 1.
- Mục tiêu: vận dụng kiến thức đã rút ra từ hoạt động 1. Các em tiếp tục xử
lý các tình huống đạo đức theo yêu cầu bài học.
- Cách tiến hành: Giáo viên sử dụng các phương pháp
+ Đóng vai
+ Tổ chức trị chơi
+ Thảo luận
+ Hỏi đáp
+ Ứng xử tình huống.
Hoạt động 3: Liên hệ (tương tự như tiết 1)
3.Củng cố - dặn dò (3 -5’): tương tự như tiết 1
Chú ý: Sau mỗi hoạt động cần chốt kiến thức kỹ năng trọng tâm đã cung
cấp cho học sinh. Giáo viên xây dựng và sắp xếp nội dung các hoạt động một
cách hợp lý để không gây nhàm chán cho học sinh mà vẫn đạt được mục tiêu bài
học.
3.Một số đổi mới trong phương pháp dạy môn Đạo đức lớp 2 nhắm phát
huy tính tích cực học tập của học sinh.
Mỗi phương pháp trong hệ thống phương pháp giáo dục đạo đức đều góp
phần thúc đẩy hoạt động tự giáo dục của học sinh. Phương pháp giáo dục đạo
đức là cách thức hoạt động, giao lưu giữa giáo viên và học sinh, giữa học sinh và
học sinh nhằm thực hiện nhiệm vụ giáo dục đạo đức. Để phát huy tính tích cực
học tập của học sinh trong mơn Đạo đức tôi đã tiến hành một số phương pháp
sau:
3.1. Phương pháp động não
Phương pháp động não là phương pháp giúp cho học sinh trong một thời

gian ngắn nảy sinh được nhiều ý tưởng, nhiều giả định về một vấn đề nào đó,

Người thực hiện:

Trang 15


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

được trình bày một cách ngắn gọn. Đây là một phương pháp có ích để “lơi ra”
một danh sách các thơng tin.
Phương pháp này có tác dụng quan trọng nhất là giúp học sinh hình thành
tinh thần hợp tác trong học tập, tạo cơ hội cho mọi học sinh đều được tham gia
vào hoạt động học tập. Nó rất phù hợp với khả năng nhận thức của nhóm học
sinh 1, 2, 3 . Khi dạy phương pháp này tôi tiến hành các bước sau:
Bước 1: Giáo viên nêu câu hỏi hoặc vấn đề (có nhiều phương án trả lời)
cần được tìm hiểu trước cả lớp hoặc trước nhóm. Khích lệ học sinh phát biểu và
đóng góp ý kiến càng nhiều càng tốt.
Bước 2: Liệt kê tất cả mọi ý kiến lên bảng hoặc giấy to không loại trừ một
ý kiến nào, trừ trường hợp trùng lặp.
Bước 3: Phân loại các ý kiến (Gợi ý bằng cách cho học sinh bày tỏ ý kiến,
đồng ý với ý kiến nào, không đồng ý với ý kiến nào). Làm sáng tỏ những ý kiến
chưa rõ ràng và thào luận sâu từng ý. Tổng hợp ý kiến của học sinh, giải đáp
thắc mắc hay bổ sung nếu học sinh có nhu cầu.
Bước 4: Giáo viên chốt lại những ý kiến đúng và kết luận.
Thơng qua phương pháp này giáo viên có thể khơi gợi những kiến thức và
sự hiểu biết sẵn có của học sinh để từ đó đưa thêm những thơng tin mới bổ ích
giúp các em mở rộng thêm kiến thức và những nhìn nhận của bản thân. Từ đó sẽ
vận dụng vào trong thực tiễn cuộc sống để tự đưa ra hướng giải quyết vấn đề
mình gặp phải.

Người thực hiện:

Trang 16


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

Học sinh động não trong giờ đạo đức
* Ví dụ: Tổ chứa cho học sinh động não (Bài 1: Học tập, sinh hoạt đúng
giờ.)
Bài tập 1: Em có nhận xét gì về việc làm của các bạn trong hai tranh dưới
đây:
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động 1: sử dụng phương pháp

Hoạt động của học sinh

động não
-Yêu cầu học sinh đọc đề bài.
- Giáo viên hướng dẫn học sinh quan sát
từng tranh, bày tỏ ý kiến cá nhân và trả

-Học sinh đọc yêu cầu.
-Học sinh quan sát tranh.

lời các câu hỏi sau:
+Việc làm nào đúng, việc làm nào sai?
+ Tại sao đúng? Tại sao sai?

- Phát biểu ý kiến về việc làm trong
từng tình huống.

- Giáo viên tổng hợp ý kiến lên bảng
phụ.

- Cả lớp cùng quan sát từng ý và
nhận xét chọn ra ý kiến được đồng

Người thực hiện:

Trang 17


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

- Giáo viên kết luận:

tình nhiều nhất.

+ Giờ học Toán mà bạn Lan, Tùng ngồi
làm việc khác không chú ý nghe sẽ
không hiểu bài. Như vậy các em khơng
làm tốt bổn phận, trách nhiệm của mình
làm ảnh hưởng đến quyền được học tập
của các em. Lan, Tùng nên làm bài với
các bạn.
+ Vừa ăn, vừa xem truyện có hại cho
sức khoẻ. Nên ngừng xem và cùng ăn
với cả nhà.

3. 2. Phương pháp đóng vai
Phương pháp đóng vai là phương pháp tổ chức cho học sinh thực hành
“làm thử” một số cách ứng xử nào đó trong một tình huống giả định và trong
mơi trường an tồn. Đây là phương pháp giảng dạy nhằm giúp học sinh suy nghĩ
sâu sắc về một vấn đề bằng cách tập trung vào một sự kiện cụ thể mà các em
quan sát được. Việc “diễn” khơng phải là phần chính của phương pháp này, mà
hơn thế điều quan trọng nhất là sự thảo luận sau phần diễn ấy.
Để sử dụng phương pháp này, trước tiên tơi nêu tình huống và u cầu học
sinh đóng vai (ghi vào phiếu học tập, bảng phụ). Sau đó học sinh thảo luận
nhóm đưa ra cách ứng xử phù hợp, xây dựng lời thoại và phân công đóng vai.
Các nhóm lần lượt lên đóng vai. Lớp nhận xét. Giáo viên chốt lại cách ứng xử
cần thiết trong từng tình huống.
Qua phương pháp đóng vai học sinh sẽ được rèn luyện, thực hành những kĩ
năng ứng xử và bày tỏ thái độ trong mơi trường an tồn trước khi thực hành
trong thực tiễn. Phương pháp này gây hứng thú và chú ý cho học sinh, tạo điều
kiện phát triển óc sáng tạo của học sinh. Khích lệ sự thay đổi thái độ, hành vi

Người thực hiện:

Trang 18


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

của học sinh theo hướng tích cực. Có thể thấy ngay tác động và hiệu quả của lời
nói hoặc việc làm của các vai diễn.
*Ví dụ:
Bài 6: Quan tâm, giúp đỡ bạn
Bài tập 6: Em làm gì trong mỗi tình huống sau? Vì sao?

Hoạt động của giáo viên
Hoạt động 3: Sử dụng phương pháp

Hoạt động của học sinh

đóng vai
-Giáo viên mời học sinh đọc yêu cầu -Học sinh đọc yêu cầu.
bài.
- Giáo viên giao việc theo từng tổ (Học -Học sinh làm việc nhóm đơi: phân
sinh thảo luận nhóm đơi):

vai, suy nghĩ lời thoại và diễn thử.

+ Tổ 1: Tình huống a) Bạn hỏi
mượn quyển truyện hay của em.
+ Tổ 2: Tình huống b) Bạn em đau
tay lại đang xách nặng.
+ Tổ 3: Tình huống c) Trong giờ
học vẽ, bạn bên cạnh em quên mang
hộp bút chì màu mà em lại có.
+ Tổ 4: Tình huống d) Trong tổ em
có bạn Nam bị ốm.
-Giáo viên cho học sinh thảo luận phân
vai, chuẩn bị lời thoại (2 phút), sau đó
mời vài nhóm đại diện lên trình bày.
- Mời nhóm khác nhận xét, bổ sung.

-Nhóm lên đóng vai tình huống đã

- Giáo viên kết luận: quan tâm, giúp đỡ chuẩn bị.

bạn là việc làm cần thiết của mỗi học -Nhóm khác nhận xét phần giải quyết
sinh. Em cần quý trọng các bạn biết tình huống của nhóm bạn.
quan tâm giúp đỡ các bạn. Khi được
bạn bè quan tâm, niềm vui sẽ tăng lên

Người thực hiện:

Trang 19


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

và tình bạn càng thêm thân thiết.

Học sinh đang đóng vai trong giờ đạo đức
3.3. Phương pháp trò chơi
Phương pháp Trò chơi là phương pháp tổ chức cho học sinh “học mà chơi,
chơi mà học” bằng cách thực hiện những hành động, những thái độ, những việc
làm phù hợp với chuẩn mực hành vi đạo đức đã học.
Cùng với học, chơi là nhu cầu không thể thiếu được của học sinh tiểu học.
Dù không là hoạt động chủ đạo, song vui chơi vẫn giữ vai trò rất quan trọng
trong hoạt động sống của trẻ, vẫn cịn có một ý nghĩa lớn lao đối với trẻ. Lí luận
và thực tiễn đã chứng tỏ rằng : nếu biết tổ chức cho các em vui chơi một cách
hợp lí, lành mạnh thì đều mang lại hiệu quả giáo dục. Qua trị chơi, học sinh
khơng những được phát triển về các mặt trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ mà cịn được
hình thành nhiều phẩm chất và hành vi tích cực. Chính vì vậy, trị chơi được sử
dụng như là một phương pháp dạy học quan trọng để dạy học môn Đạo đức.
Qua trị chơi, học sinh có cơ hội để thể nghiệm những thái độ, hành vi.
Chính nhờ sự thể nghiệm này, sẽ hình thành được ở các em niềm tin vào những
thái độ, hành vi tích cực, tạo ra động cơ bên trong cho những hành vi ứng xử

trong cuộc sống. Qua trò chơi, học sinh sẽ được rèn luyện khả năng quyết định
lựa chọn cho mình cách ứng xử đúng đắn, phù hợp trong tình huống. Học sinh
được hình thành năng lực quan sát, được rèn luyện kĩ năng nhận xét, đánh giá
hành vi. Việc học tập được tiến hành một cách nhẹ nhàng, sinh động ; không khô

Người thực hiện:

Trang 20


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

khan, nhàm chán. Học sinh được lôi cuốn vào quá trình luyện tập một cách tự
nhiên, hứng thú và có tinh thần trách nhiệm, đồng thời giải toả được những mệt
mỏi, căng thẳng trong học tập. Trò chơi còn giúp tăng cường khả năng giao tiếp
giữa học sinh với học sinh, giữa giáo viên với học sinh.
Tôi thường sử dụng phương pháp trò chơi ở hầu hết các tiết dạy đạo đức ở
lớp. Tùy theo từng trò chơi mà tôi đưa ra các cách tiến hành khác nhau. Nhưng
thường thì có các bước:
Bước 1: Giáo viên nêu tên trò chơi, cách chơi, luật chơi, thời gian chơi.
Bước 2: Học sinh thực hiện trò chơi. (Chơi thử, chơi thật)
Bước 3: Nhận xét, đánh giá, rút ra ý nghĩa của trị chơi, thưởng (nếu có).
Qua trị chơi sẽ giúp tăng cường khả năng chú ý của học sinh. Nâng cao
hứng thú của học sinh, góp phần giải trừ mệt mỏi, căng thẳng trong học tập.Tạo
môi trường cởi mở, thân thiện. Tăng cường khả năng giao tiếp giữa học sinh với
học sinh và giữa giáo viên với học sinh. Trò chơi rất phù hợp với nhóm lớp 1, 2,
3. Đồng thời giáo viên còn rèn luyện được cho học sinh tính phối hợp đồng đội
trong khi tham gia các trị chơi.
* Ví dụ: Tổ chức cho học sinh chơi trị chơi Văn minh, lịch sự (Lớp 2, bài Biết nói lời
yêu cầu, đề nghị)

Hoạt động của giáo viên
Hoạt động 3: Trò chơi “Văn minh,

Hoạt động của học sinh

lịch sự)
-Giáo viên phổ biến luật chơi: (Học -Học sinh lắng nghe luật chơi.
sinh sẽ luân phiên nhau làm chủ trò)

-Học sinh chơi nháp.

- Người chủ trị sẽ đứng trên bảng nói -Học sinh tiến hành chơi.
to một câu đề nghị nào đó đối với các
bạn trong lớp. Chẳng hạn:
+ Mời các bạn đứng lên.
+ Mời các bạn ngồi xuống.
……………
+ Tôi muốn đề nghị các bạn giơ tay
phải.
Người thực hiện:

Trang 21


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

-Nếu lời đề nghị lịch sự thì học sinh
trong lớp sẽ làm theo. Còn nếu lời đề
nghị chưa lịch sự thì học sinh sẽ khơng

thực hiện động tác được yêu cầu.
- Ai không thực hiện đúng luật sẽ phải
chịu một hình thức phạt do lớp đề ra.
- Học sinh bắt đầu chơi.
- Giáo viên nhận xét, đánh giá.
Kết luận: Biết nói lời yêu cầu đề nghị -Học sinh lắng nghe.
phù hợp trong giao tiếp hằng ngày là
tự trọng và tôn trọng người khác.
3.4. Phương pháp thảo luận nhóm
Thảo luận nhóm là phương pháp được sử dụng rộng rãi nhằm giúp cho mọi
học sinh tham gia một cách chủ động vào quá trình học tập, tạo cơ hội cho các
em có thể chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm, ý kiến để giải quyết một vấn đề có
liên quan đến nội dung bài học.
Qua thảo luận nhóm kiến thức của học sinh sẽ giảm bớt phần chủ quan,
phiến diện, làm tăng tính khách quan khoa học. Kiến thức trở nên sâu sắc, bền
vững, dễ nhớ và nhớ nhanh hơn do được giao lưu, học hỏi giữa các thành viên
trong nhóm. Rèn luyện cho học sinh một số kĩ năng: biết lắng nghe, phê phán, tự
nhận thức, xác định giá trị.
Bên cạnh đó cịn giáo dục các em tính đồn kết giữa các thành viên trong
nhóm, học cách lắng nghe và đưa ra quyết định đúng và chịu trách nhiệm khi
cùng nhau làm việc không đổ lỗi mà phải khắc phục cái yếu để lần sau hoàn
thành tốt hơn. Giáo viên cho các em thấy được tầm quan trọng của sự đoàn kết
và thấu hiệu lẫn nhau khi cùng làm việc nhóm. Dần dần nâng cao tinh thần đồng
đội giảm bớt cái tơi phiến diện vẫn cịn hay tồn đọng trong lối suy nghĩ cá nhân.
* Cách tiến hành:
- Giáo viên nêu chủ đề hoặc vấn đề cần thảo luận.

Người thực hiện:

Trang 22

Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

- Nêu ra các câu hỏi có liên quan đến chủ đề. (Đề phịng khơng khí căng
thẳng hoặc quá trầm có thể bắt đầu cuộc thảo luận bằng một câu chuyện hoặc
một bức tranh gợi ý. Cần khích lệ mọi học sinh tham gia đóng góp ý kiến, không
nên chê bai một ý kiến nào.)
- Sau khi thảo luận, đại diện từng nhóm phải trình bày kết quả thảo luận
trước lớp, cả lớp bổ sung.
- Sau cùng là kết luận của giáo viên.
* Ví dụ: Tổ chức cho học sinh thảo luận nhóm (Bài 9: Trả lại của rơi)
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động 1: Thảo luận phân tích

Hoạt động của học sinh

tình huống.
-Mời học sinh đọc yêu cầu.

-Học sinh đọc yêu cầu.

-Giáo viên yêu cầu học sinh quan sát -Quan sát tranh.
tranh và cho biết nội dung tranh.
-Giáo viên giới thiệu tình huống. Yêu -Học sinh nêu các giải pháp theo ý
cầu học sinh đoán giải pháp có thể xảy kiến cá nhân.
ra, giáo viên viết lên bảng.
-Giáo viên đạt vấn đề: “ Nếu là bạn nhỏ
trong tình huống, em sẽ chọn cách giải
quyết nào? Vì sao?”

-Giáo viên cho học sinh thảo luận -Học sinh thảo luận nhóm, đưa ra ý
nhóm 4, giải quyết vấn đề. (2 phút)

kiến chung của cả nhóm.

- Mời đại diện nhóm trình bày.

-Đại diện trình bày.

-Mời các nhóm khác đưa ý kiến.

-Nhóm khác nhận xét.

- Giáo viên kết luận: khi nhặt được của
rơi, cần tìm cách trả lại cho người mất.
Điều đó sẽ mang lại niềm vui cho họ và
cho chính mình.

Người thực hiện:

Trang 23


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

Học sinh đang thảo luận trong giờ đạo đức
3.5. Phương pháp kể chuyện
Phương pháp kể chuyện là phương pháp dùng lời để thuật lại truyện kể.
Truyện kể được lấy từ nhiều nguồn khác nhau: sách báo, cuộc sống (những tấm
gương người tốt, việc tốt),…

Phương pháp này thường được sử dụng nhằm giới thiệu cho học sinh một
biểu tượng cụ thể về chuẩn mực hành vi và tiến hành vào đầu tiết học, sau khi
kiểm tra bài. Minh họa cho một chuẩn mực hành vi, được sử dụng tùy theo thời
điểm cần thiết.
* Cách tiến hành:
- Giáo viên giới thiệu khái quát về truyện kể, nhằm định hướng chú ý học
sinh.
- Giáo viên kể diễn cảm, kết hợp các cử chỉ, điệu bộ với sử dụng đồ dùng
trực quan.
- Học sinh kể lại.
- Kết hợp với phương pháp đàm thoại, hoặc thảo luận nhóm nếu câu hỏi
liên quan đến nội dung câu chuyện để giúp học sinh nắm vững biểu tượng và
chuẩn mực hành vi đạo đức.
Có nhiều cách kể chuyện khác nhau: Có thể vừa kể, vừa làm điệu bộ, vừa
kể vừa sử dụng tranh minh hoạ hay các đồ dùng dạy học khác, hoặc kết hợp giữa

Người thực hiện:

Trang 24


Phát triển khả năng nhận thức về đạo đức cho học sinh lớp 2

lời kể của giáo viên đóng vai minh hoạ của học sinh; Giáo viên có thể kể một
lần, sau đó yêu cầu 1- 2 học sinh có năng khiếu kể lại lần nữa; Có thể kể chuyện
với kết cục để mở và yêu cầu học sinh tự hồn thiện phần kết; Có thể kể chuyện
theo nhóm : bắt đầu từ một học sinh rồi những em khác kể tiếp cho đến em cuối
cùng kết thúc câu chuyện. Tuy nhiên việc sử dụng cách nào sao cho phù hợp tùy
thuộc vào từng nội dung từng bài học.
Giáo viên nên chọn kể những câu truyện có trong thực tế để giúp các em

cảm nhận và thấy gần gũi trong cuộc sống thực tế của mình chứ khơng chỉ là câu
chuyện phiến diện hay được bịa ra để áp đặt các em học tập theo.
Ví dụ: Tổ chức phương pháp kể chuyện Trong giờ ra chơi (Bài 6: Quan tâm
giúp đỡ bạn.)
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động 1: Kể chuyện Trong giờ ra

Hoạt động của học sinh

chơi
- GV kể chuyện minh họa trên tranh, -Học sinh lắng nghe.
vừa kể vừa diễn tả điệu bộ.
- GV gợi ý cho học sinh kể lại theo khả -Học sinh kể lại câu chuyện.
năng.
- Giáo viên đưa câu hỏi, học sinh suy -Học sinh phát biểu ý kiến.
nghĩ trả lời cá nhân:

- Bạn khác nhận xét, bổ sung.

+ Các bạn lớp 2A đã làm gì khi bạn
Cường bị ngã?
+ Em có đồng tình với việc làm của
các bạn lớp 2A không? Tại sao?
-Giáo viên kết luận: khi bạn ngã em
cần hỏi thăm và nâng bạn dậy. Đó là
biểu hiện của việc quan tâm, giúp đỡ.
3.6. Phương pháp giải quyết vần đề:
Giải quyết vấn đề là một kĩ năng cơ bản. Đó là kĩ năng xem xét, phân tích
những vấn đề đang tồn tại và xác định các bước nhằm giải quyết các tình huống
Người thực hiện:

Trang 25