BÀI TẬP CHƯƠNG TRỤC
Bài 1: (07-06-2004)*
Trục trung gian hệ thống truyền động bánh răng trụ răng thẳng truyền chuyển động và
công suất từ bánh răng 1 (bánh bị dẫn) sang bánh răng 2 (bánh dẫn) với các vị trí ăn khớp như
hình. Moment xoắn cần truyền T 360000 Nmm . Biết rằng các ứng suất uốn cho phép
F 80MPa . Hãy xác định:
1. Lực tác dụng lên các bánh răng? (1đ)
2. Xác định phản lực tại các ổ đỡ và vẽ biểu đồ moment. (1,5đ)
3. Tính đường kính trục tại tiết diện nguy hiểm và vẽ sơ đồ kết cấu trục. (1đ)
1
80
100
Φ240
Φ120
80
2
1
2
Bài 2: (20-08-2004) *
Trục trung gian hệ thống truyền động bánh răng trụ răng thẳng như hình, truyền chuyển
động và công suất từ bánh răng bị dẫn 1 sang bánh răng dẫn 2. Biết moment xoắn trên trục
T 336000 Nmm , ứng suất uốn cho phép F 50MPa . Hãy xác định:
1. Lực tác dụng lên các bánh răng. (1đ)
2. Xác định phản lực tại các ổ và vẽ biểu đồ moment. (1,5đ)
3. Tính đường kính trục tại tiết diện nguy hiểm và vẽ sơ bộ kết cấu trục. (1đ)
100
100
80
x
x
240
120
1
2
2
1
-1-
Bài 3: (16-01-2005)*
Trục trung gian hệ thống truyền động bánh răng trụ răng thẳng truyền chuyển động và
công suất từ bánh răng 1 (bánh bị dẫn) sang bánh răng 2 (bánh dẫn) với các vị trí ăn khớp như
trên hình. Moment xoắn cần truyền T 160000Nmm . Biết rằng các ứng suất uốn cho phép
F 80MPa . Hãy xác định:
1. Lực tác dụng lên các bánh răng? (1đ)
2. Xác định phản lực tại các ổ đỡ và vẽ biểu đồ moment. (1,5đ)
3. Tính đường kính trục tại tiết diện nguy hiểm. (1đ)
1
80
100
Φ200
Φ100
80
2
1
2
Bài 4: (18-01-2005)*
Trục trung gian của hệ thống truyền động bánh răng trụ răng thẳng truyền chuyển động và
công suất từ bánh răng 1 (bánh bị dẫn) sang bánh răng 2 (bánh dẫn) với các vị trí ăn khớp như
trên hình. Moment xoắn cần truyền T 120000Nmm . Biết rằng ứng suất uốn cho phép
F 80MPa . Hãy xác định:
1. Lực tác dụng lên các bánh răng? (1đ)
2. Xác định phản lực tại các ổ và vẽ biểu đồ moment. (1,5đ)
3. Tính đường kính trục tại tiết diện nguy hiểm. (1đ)
100
80
1
100
300
80
2
2
1
-2-
Bài 5: (02-06-2005)*
Moment xoắn trên trục cấp nhanh của hộp giảm tốc bánh răng côn có giá trị
T 400000 Nmm được truyền từ nối trục vòng đàn hồi 1 đến bánh răng côn 2. Đường kính
vòng tròn đi qua tâm các chốt của nối trục D 190 mm . Góc mặt côn chia bánh răng côn
350 , đường kính vòng chia trung bình d m 164 mm , vị trí ăn khớp tại A. Biết rằng từ nối
trục 1 chỉ tác dụng lên trục một tải trọng hướng tâm Fr1, được xác định như sau:
- Giá trị bằng ¼ giá trị lực vòng Ft (tính theo đường kính đi qua các tâm chốt).
- Ngược chiều lực vòng Ft2 của bánh răng côn 2.
Cho trước ứng suất uốn cho phép vật liệu trục F 40MPa . Xác định:
1. Phương chiều và giá trị các lực tác dụng lên trục.
2. Phản lực tại các ổ và vẽ biểu đồ moment uốn và xoắn.
3. Đường kính trục tại tiết diện nguy hiểm.
4. Ứng suất trên trục có thay đổi không khi thay đổi chiều quay trục?
2
Φ164
1
150
250
150
Bài 6: (28-06-2005)*
Trục trung gian của hệ thống truyền động có các lực tác dụng như hình, truyền moment
xoắn T 480000Nmm . Trục được chế tạo từ thép có ứng suất uốn cho phép F 50MPa .
Hãy xác định:
1. Giá trị các lực Ft1, Fr1, Ft2, Fr2 . (1đ)
2. Phản lực tại các gối đỡ và vẽ biểu đồ moment uốn Mx, My và moment xoắn T . (1,5đ)
3. Đường kính trục tại tiết diện nguy hiểm. (1đ)
Fr2
x
Ft1
80
Φ200
Φ120
Ft2
x
Fr1
80
100
-3-
Bài 7: (13-11-2005)*
Trục trung gian của hệ thống truyền động có các lực tác dụng như hình, truyền moment
xoắn T 400000Nmm . Trục được chế tạo từ thép có ứng suất uốn cho phép F 50MPa .
Hãy xác định:
1. Giá trị các lực Ft1, Fr1, Ft2, Fr2 . (1đ)
2. Phản lực tại các gối đỡ và vẽ biểu đồ mômen uốn Mx, My và mômen xoắn T .(1,5đ)
3. Đường kính trục tại tiết diện nguy hiểm. (1đ)
80
100
80
Fr1
Φ300
Φ120
Ft1
Ft2
Fr2
Bài 8: (29-12-2005)*
Moment xoắn trên trục có giá trị T 300000 Nmm được truyền từ bánh răng trụ răng
nghiêng 1 (góc nghiêng 160 ) đến bánh răng trụ răng thẳng 2 với số liệu cho trên hình.
Cho trước ứng suất uốn cho phép vật liệu trục F 60MPa . Xác định:
a. Phương chiều và giá trị các lực tác dụng lên trục.
b. Phản lực tại các ổ và vẽ biểu đồ moment uốn và xoắn.
c. Đường kính trục tại tiết diện nguy hiểm.
d. Ứng suất trên trục có thay đổi không khi thay đổi chiều quay trục?
1
2
Ø80
Ø200
2
β
100
100
1
60
-4-
Bài 9: (29-12-2005)*
Cho hệ thống truyền động gồm những cặp bánh răng trụ răng thẳng như hình. Biết:
Z1 50 răng, m 2mm , Z 2 125 răng, m 2mm . Công suất trên trục I là P1 2kW , số vòng
quay n1 200vg / ph .
a. Xác định phương chiều và giá trị các lực tác dụng lên các cặp bánh răng.
b. Xác định phản lực tại gối đỡ trên trục I.
c. Vẽ biểu đồ moment uốn Mx, My trục I.
100
150
Z1
Z2
Bài 10: (13-01-2006)*
Trục trung gian của một hệ thống truyền động dùng để truyền chuyển động và công suất
từ bánh răng 1 (bánh bị dẫn – có góc nghiêng răng 150 ) sang bánh răng 2 (bánh dẫn) với
các vị trí ăn khớp như hình. Moment xoắn trên trục T 240000Nmm , ứng suất uốn cho phép
của trục F 80MPa . Hãy xác định:
a. Phương chiều và giá trị các lực tác dụng lên bánh răng.
b. Phản lực gối đỡ và biểu đồ moment Mx , My và T.
c. Tính và chọn theo tiêu chuẩn đường kính trục tại tiết diện nguy hiểm.
1
Ø100
Ø240
2
B
A
β
100
1
100
100
Bài 11: (28-12-2006)*
Trục trung gian hộp giảm tốc dạng khai triển có các lực tác dụng lên các bánh răng như
hình. Bánh răng trụ răng nghiêng 1 là bánh bị dẫn của cặp cấp nhanh có góc nghiêng
120 , mođun mn 4mm , số răng Z1 32 . Bánh răng trụ răng thẳng 2 là bánh dẫn của cặp
cấp chậm có mođun m 4mm , số răng Z 2 20 . Công suất truyền trên trục P 6kW , số vòng
quay trục n 560vg / ph . Thời gian làm việc Lh 8000 gio . Trục được lắp trên ổ bi đỡ có
đường kính vòng trong d 40mm . Góc ăn khớp răng 200 . Hãy xác định:
-5-
a. Mômen xoắn T và giá trị các lực FT1, FR1, FA1, FT2, FR2.
b. Phản lực tại các ổ đỡ.
c. Lựa chọn cỡ ổ bi đỡ (ký hiệu) theo khả năng tải động cho ổ.
Fr1
Fa1
Ft1
A
B
Ft2
80
Fr2
80
80
Bài 12: (10-01-2007)*
Cho trục truyền như hình:
Fa1
Ft2
Ft1
Fr2
B
D2
D1
Fr1
A
Ft3
A
B
Fr3
C
Công suất truyền trên bánh răng 1 là P1 5kW , số vòng quay của trục n 500vg / ph . Bánh
răng 1 là bánh răng trụ răng nghiêng (bánh bị động) có số răng Z1 65 răng, môđun pháp
mn 4mm , góc nghiêng răng 160 . Bánh răng 2 là bánh răng trụ răng thẳng (bánh chủ
động – ăn khớp đồng thời với 2 bánh răng bị động không thể hiện trên hình vẽ) có số răng
Z 2 25 răng, môđun m 5mm . Biết FT 2 FT 3 .Vật liệu chế tạo trục có 50MPa . Góc ăn
khớp của bánh răng tiêu chuẩn 200 . Các kích thước A 120mm, B 120mm, C 100mm .
a. Tính giá trị các đường kính D1 và D2.
b. Tính các giá trị lực FT1, FR1, FA1, FT2, FR2, FT3, FR3.
c. Tính các phản lực tại các gối đỡ A bên trái và B bên phải theo phương đứng và
phương ngang.
d. Vẽ biểu đồ Mx, My, T và ghi giá trị lên biểu đồ.
e. Tính moment tương đương và đường kính trục tại tiết diện nguy hiểm.
-6-