BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC NÔNG LÂM TP. HỒ CHÍ MINH
*****************
NGUYỄN THỊ PHƯƠNG DIỄM
ĐIỀU TRA TÌNH HÌNH SẢN XUẤT VÀ SINH TRƯỞNG
CỦA MỘT SỐ CÂY NỘI THẤT THUỘC HỌ RÁY (ARACEAE)
Ở XÃ VĨNH THÀNH, HUYỆN CHỢ LÁCH,
TỈNH BẾN TRE
TIỂU LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGÀNH CẢNH QUAN & KỸ THUẬT HOA VIÊN
Thành phố Hồ Chí Minh
Tháng 5/2011
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC NÔNG LÂM TP. HỒ CHÍ MINH
*****************
NGUYỄN THỊ PHƯƠNG DIỄM
ĐIỀU TRA TÌNH HÌNH SẢN XUẤT VÀ SINH TRƯỞNG
CỦA MỘT SỐ CÂY NỘI THẤT THUỘC HỌ RÁY (ARACEAE)
Ở XÃ VĨNH THÀNH, HUYỆN CHỢ LÁCH,
TỈNH BẾN TRE
Ngành: Cảnh Quan & Kỹ Thuật Hoa Viên
TIỂU LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Người hướng dẫn: KS. NGUYỄN VĂN ĐẬM
Thành phố Hồ Chí Minh
Tháng 5/2010
i
MINISTRY OF EDUCATION AND TRAINING
NONG LAM UNIVERSITY – HO CHI MINH CITY
NGUYEN THI PHUONG DIEM
INVESTIGATE THE SITUATION PRODUCTION AND GROWTH
OF SOME INTORIOR PLANTS BELONG TO RAY (ARACEAE)
IN VINH THANH VILLAGE, CHO LACH
DISTRICT, BEN TRE PROVINCE
DEPARTMENT OF LANDSCAPING AND ENVIRONMENTAL
HORTICULTURE
ESSAY FOR GRADUATION
Instruction: Engineer:NGUYEN VAN DAM
Ho Chi Minh City
May – 2011
ii
LỜI CẢM ƠN
Trong suốt quá trình học tập và hoàn thành tiểu luận tốt nghiệp, em đã nhận được sự giúp
đỡ chân tình từ rất nhiều thầy cô, bạn bè, gia đình và các cô chú nhà vườn tại Vĩnh Thành –
Chợ Lách – Bến Tre.
Qua đây em xin chân thành cảm ơn:
- Ban lãnh đạo trường Đại học Nông Lâm Thành Phố Hồ Chí Minh, các thầy cô
trong Bộ môn Cảnh quan và Kỹ thuật hoa viên đã giảng dạy và chỉ bảo em trong quá
trình học tập tại trường.
- Thầy Nguyễn Văn Đậm đã tận tình hướng dẫn em trong suốt thời gian thực hiện tiểu
luận.
- Các cô chú nhà vườn tại Vĩnh Thành – Chợ Lách – Bến Tre đã nhiệt tình trong quá
trình phỏng vấn để giúp em hoàn thành tiểu luận.
- Tập thể lớp DH07TK đã cùng em gắn bó chia sẻ những niềm vui, nổi buồn trong một
quãng thời gian dài học tập và sinh hoạt.
- Sau hết, em xin bày tỏ lòng biết ơn sau sắc đến gia đình đã luôn giúp đỡ động viên và
khích lệ em.
Bình Dương, tháng 4 năm 2011
Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Diễm
iii
TÓM TẮT
Tiểu luận nghiên cứu “ĐIỀU TRA TÌNH HÌNH SẢN XUẤT VÀ SINH
TRƯỞNG CỦA MỘT SỐ CÂY NỘI THẤT THUỘC HỌ RÁY (ARACEAE) Ở
XÃ VĨNH THÀNH, HUYỆN CHỢ LÁCH, TỈNH BẾN TRE” được thực hiện từ
tháng 02/2011 đến tháng 4/2011 trên địa bàn xã Vĩnh Thành, huyện Chợ Lách, tỉnh
Bến Tre.
Qua khảo sát, phỏng vấn 22 hộ sản xuất cây nội thất thuộc họ Ráy (Araceae).
Kết quả thu được:
-
Diện tích các hộ sản xuất cây nội thất thuộc họ Ráy (Araceae) tại Vĩnh Thành từ
1,100 đến 18,000m2.
-
Việc sản xuất cây nội thất đang được đầu tư phát triển ngày càng nhiều để đáp ứng
nhu cầu trên thị trường hiện nay.
-
Có nhiều chủng loại cây nội thất mới xuất hiện tại Vĩnh Thành và đang là sự thu
hút cho rất nhiều các nhà vườn.
-
Sự sinh trưởng của các cây nội thất thuộc họ Ráy (Araceae) ở Vĩnh Thành rất tốt
do điều kiện khí hậu ờ đây và đặc biệt là nguồn nước tưới.
iv
SUMMARY
Research Essay “INVESTIGATE THE SITUATION OF PRODUCTION
AND GROWTH OF SOME INTERIR PLANTS BELONG TO RAY
(ARACEAE) IN VINH THANH VILAGE, CHO LACH DISTRICT, BEN TRE
PROVINCE ” weremade from February to April, 2011.
Through the examination, 22 households interrviewed for production the
interior plants belong to Ray (Araceae). The results are:
-
Area of households manufacturing the interior plants in Vinh Thanh is from
1.000 to 18.000 m2.
-
The production interior plants are being invested and developed more and more
to satisfy the needs on the market today.
-
There are manu kinds of interior plants appeared in Vinh Thanh village and
attracted many gardens.
-
The growth of the interior plants belong to Ray (Araceae) in Vinh Thanh is very
good due to climatic conditions and especially water source here.
v
MỤC LỤC
TÊN ĐỀ MỤC
TRANG
Trang tựa (tiếng Việt)
i
Trang tựa (tiếng Anh)
ii
Lời cảm ơn
iii
Tóm tắt
iv
Summary
v
Mục lục
vi
Danh sách các bảng
x
Danh sách các hình
x
Chương 1. MỞ ĐẦU
1
Chương 2. TỔNG QUAN VÀ GIỚI THIỆU
3
2.1 Giới thiệu về xã Vĩnh Thành
3
2.1.1 Giới thiệu chung
3
2.1.2 Tình hình sản xuất hoa kiểng nội thất ở xã Vĩnh Thành
3
2.1.2.1 Tình hình sản xuất cây nội thất nói chung ở xã Vĩnh Thành
3
2.1.2.2 Tình hình sản xuất cây họ Ráy (Araceae) ở xã Vĩnh Thành
5
2.1.3 Thuận lợi và khó khăn ở Vĩnh Thành ảnh hưởng đến việc sản xuất hoa kiểng
5
2.1.3.1 Thuận lợi
5
2.1.3.2 Khó khăn
6
2.1.3.3 Những giải pháp hỗ trợ
6
2.2 Giới thiệu về nhóm cây trang trí nội thất thuộc họ Ráy (Araceae)
7
vi
Chương 3. MỤC TIÊU, NỘI DUNG VÀ CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 11
3.1 Mục tiêu
11
3.2 Nội dung
11
3.3 Phương pháp nghiên cứu
11
3.3.1 Phương pháp tham khảo
11
3.3.2 Phương pháp điều tra
11
3.3.3 Phương pháp tổng hợp xử lý
12
Chương 4. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
13
4.1 Nhận định chung về tình hình sản xuất cây nội thất thuộc họ Ráy ở Vĩnh Thành
13
4.1.1 Quy mô
13
4.1.2 Chủng loại
13
4.1.3 Mức độ đầu tư
14
4.2. Các chủng loại cây họ Ráy được sản xuất chính ở Vĩnh Thành
14
4.2.1 Các loại cây được sản xuất chính
14
4.2.2 So sánh tỷ lệ giữa các loại cây
15
4.3 Một số nhà vườn sản xuất cây nội thất đã được điều tra ở xã Vĩnh Thành huyện 16
Chợ Lách tỉnh Bến Tre
4.3.1 Hộ 1
16
4.3.2 Hộ 2
17
4.3.3 Hộ 3
19
4.3.4 Hộ 4
19
4.3.5 Hộ 5
20
4.3.6 Hộ 6
21
4.3.7 Hộ 7
22
4.3.8 Hộ 8
23
4.3.9 Hộ 9
23
vii
4.3.10 Hộ 10
24
4.3.11 Hộ 11
25
4.3.12 Hộ 12
26
4.3.13 Hộ 13
26
4.3.14 Hộ 14
27
4.3.15 Hộ 15
28
4.3.16 Hộ 16
29
4.3.17 Hộ 17
29
4.3.18 Hộ 18
30
4.3.19 Hộ 19
30
4.3.20 Hộ 20
31
4.3.21 Hộ 21
32
4.3.22 Hộ 22
33
4.4 Mô tả một số cây được sản xuất chính
33
4.4.1 Lan ý
33
4.4.2 Vạn niên thanh
34
4.4.3 Bạch mã hoàng tử
35
4.4.4 Hồng môn
36
4.4.5 Kim phát tài
37
4.4.6 Oai hùng
37
4.4.7 Danh dự
38
4.2.3.8 Đại phú
39
4.4.9 Trầu bà khía
39
4.4.10 Cung điện vàng
40
4.4.11 Bao thanh thiên
41
4.4.12 Trầu bà đế vương tím
41
4.4.13 Trầu bà đế vương vàng
42
viii
4.4.14 Thanh tâm
43
4.4.15 Phú quý
43
4.4.16 Ngọc ngân
44
4.5 Đánh giá chung về tình hình sinh trưởng
44
4.5.1 Mức độ sinh trưởng
44
4.5.2 Giá thể chủ yếu
45
4.5.3 Phân bón chủ yếu
45
4.5.4 Sâu bệnh hại và các loại thuốc phòng trị
45
4.6 Nhận xét về tình hình sản xuất cây họ Ráy (Araceae) ở Vĩnh Thành
46
Chương 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
47
5.1 Kết luận
47
5.2 Kiến nghị
47
TÀI LIỆU THAM KHẢO
48
PHỤ LỤC 1
PHỤ LỤC 2
PHỤ LỤC 3
ix
DANH SÁCH CÁC BẢNG
BẢNG
TRANG
Bảng 4.2 Các chủng loại cây họ Ráy (Araceae) được sản xuất ở Vĩnh Thành
9
DANH SÁCH CÁC HÌNH
HÌNH
TRANG
Hình 2.1 Sản xuất kim phát tài ở xã Vĩnh Thành
4
Hình 2.2 Sản xuất cây họ Ráy (Araceaae) ở xã Vĩnh Thành
5
Hình 4: Biểu đồ so sánh tỷ lệ các chủng loại cây nội thất thuộc họ Ráy (Araceae)
9
Hình 4.1: Cây lan ý
10
Hình 4.2: Cây vạn niên thanh
11
Hình 4.3: Cây bạch mã hoàng tử
11
Hình 4.4: Cây hồng môn
12
Hình 4.5: Cây kim phát tài
22
Hình 4.6: Cây oai hùng
22
Hình 4.7: Cây danh dự
23
Hình 4.8: Cây đại phú
23
Hình 4.9: Cây trầu bà khía
24
Hình 4.10: Cây cung điện vàng
24
Hình 4.11: Cây bao thanh thiên
32
x
SVTH: Nguyễn Thị Phương Diễm
GVHD: Ks.Nguyễn Văn Đậm
Hình 4.12: Cây trầu bà đế vương tím
32
Hình 4.13: Cây trầu bà đế vương vàng
33
Hình 4.14: Cây thanh tâm
33
Hình 4.15: Cây phú quý
34
Hình 4.16: Cây ngọc ngân
34
xi
Tiểu luận tốt nghiệp đại học
SVTH: Nguyễn Thị Phương Diễm
GVHD: Ks.Nguyễn Văn Đậm
Chương 1
MỞ ĐẦU
Hoa kiểng từ ngàn đời nay được coi là thú tiêu khiển tao nhã, lại có ích lợi
trong việc di dưỡng tinh thần, bồi bổ trí tuệ, đồng thời là phương thuốc vô cùng hiệu
nghiệm trong việc làm dịu bớt những căng thẳng, những ức chế do nhiều hệ lụy từ
cuộc sống xô bồ mang lại cho con người. Đó là điều bất cứ ai cũng dễ dàng nhận
biết được, đó cũng là thú chơi thưởng ngoạn. Còn xét về mặt kinh tế thì đây quả là
một nguồn thu đáng kể cho người sản xuất-kinh doanh, nói về mặt xã hội đã góp
phần xoá đói giảm nghèo, giải quyết việc làm cho hàng ngàn người lao động sau
những mùa vụ, giáp hạt.
Xã Vĩnh Thành, huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre là một nơi có làng nghề truyền
thống hoa kiểng từ rất lâu đời. Ở đây, người dân tập trung sản xuất nhiều loại hoa
kiểng từ Bonsai, cây ăn trái, kiểng cổ, kiểng tạo hình cho đến cây nội thất.
Khác với các loại hoa kiểng khác về chế độ chăm sóc, chế độ dinh dưỡng và
ảnh hưởng của điều kiện khí hậu như nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm không khí,…cây nội
thất là loại cây rất ưa ẩm và chúng có thể nhân giống dễ dàng không yêu cầu cao về
mặt kỹ thuật đặc biệt là các chủng loại cây nội thất thuộc họ Ráy (Araceae). Các
chủng loại cây nội thất thuộc họ Ráy thường có lá đẹp, đa dạng về màu sắc và
chủng loại. Chúng có thể được sử dụng để trang trí ở nhiều nơi trong nội thất từ
phòng khách, phòng làm việc, phòng ngủ đến chân cầu thang hay nhà bếp. Chúng
có khả năng thích nghi rất tốt trong điều kiện nội thất và có độ bền rất cao. Chính vì
vậy, các nhà vườn ở Vĩnh Thành đã đầu tư ngày càng nhiều vào việc sản xuất cây
nội thất thuộc họ Ráy hơn.
1
Tiểu luận tốt nghiệp đại học
SVTH: Nguyễn Thị Phương Diễm
GVHD: Ks.Nguyễn Văn Đậm
Đa dạng về hình dáng, chủng loại và màu sắc lại dễ trồng và chăm sóc nên
những cây nội thất thuộc họ Ráy là lựa chọn tốt cho các nhà vườn nhất là những nhà
vườn mới bắt đầu vào nghề.
Việc điều tra tình hình sản xuất và sinh trưởng của các chủng loại cây nộithất
thuộc họ Ráy ở Vĩnh Thành giúp đánh giá một cách tổng thể nhất về các hộ sản xuất
kinh doanh cây nội thất, biết được quy trình sản xuất và chăm sóc cây nội thất đồng
thời thống kê được các chủng loại cây nôi thất thuộc họ Ráy đang được ưa chuộng
và sản xuất nhiều trên thị trường hiện nay.
Chính vì vậy mà chúng tôi chọn đề tài “ĐIỀU TRA TÌNH HÌNH SẢN XUẤT
VÀ SINH TRƯỞNG CỦA MỘT SỐ CÂY NỘI THẤT THUỘC HỌ RÁY
(ARACEAE) Ở XÃ VĨNH THÀNH, HUYỆN CHỢ LÁCH, TỈNH BẾN TRE” dưới
sự hướng dẫn của thầy Nguyễn Văn Đậm nhằm biết được tình hình sản xuất, sự sinh
trưởng và một số loài cây nội thất thuộc họ Ráy ở Vĩnh Thành.
2
Tiểu luận tốt nghiệp đại học
SVTH: Nguyễn Thị Phương Diễm
GVHD: Ks.Nguyễn Văn Đậm
Chương 2
TỔNG QUAN VÀ GIỚI THIỆU
2.1 Giới thiệu về xã Vĩnh Thành
2.1.1 Giới thiệu chung
Vĩnh Thành là một xã có kinh tế khá phát triển của huyện Chợ Lách, với hai
thế mạnh chính là cây ăn trái và sản xuất cây giống, hoa kiểng. Xã có diện tích
1.530,4 ha, trong đó diện tích đất nông nghiệp là 1.269,63 ha, chiếm 82,96% diện
tích đất tự nhiên. Dân số 16.762 người, trong đó có 10.849 người trong độ tuổi lao
động, chiếm 64,7%. Thu nhập bình quân đầu người khoảng 6,3 triệu đồng/năm,
thuộc vào nhóm có thu nhập bình quân khá cao so với các xã trong huyện.
Sản xuất cây giống và hoa kiểng phát triển rất nhanh, đa dạng vầ chủng loại,
thị trường tiêu thụ được mở rộng. Ngoài ra, xã còn có hợp tác xã cây giống và hoa
kiểng Cái Mơn hoạt động khá hiệu quả từng bước khẳng định thương hiệu, nâng cao
chất lượng sản phẩm, đáp ứng tốt nhu cầu thị trường. Toàn xã hiện có 09 làng nghề
sản xuất, 01 hợp tác xã, 01 câu lạc bộ hoa kiểng hoạt động có hiệu quả.
Với tiềm năng và lợi thế sẵn có, tin rằng Vĩnh Thành sẽ ngày càng phát triển,
đặc biệt sản phẩm trái cây, cây giống và hoa kiểng Cái Mơn sẽ đi khắp các thị
trường trong và ngoài nước, góp phần đưa quê hương cụ Trương Vĩnh Ký ngày
càng giàu đẹp.
2.1.2 Tình hình sản xuất hoa kiểng nội thất ở xã Vĩnh Thành
2.1.2.1 Tình hình sản xuất cây nội thất nói chung ở xã Vĩnh Thành
Vĩnh thành đã từ lâu lắm rất nổi tiếng về sản xuất hoa kiểng trong đó kiểng lá
cũng được người dân nơi đây rất quan tâm đến. Nghề làm hoa kiểng được lưu
truyền từ đời này đến đời kia như là một ngành nghề truyền thống của ông cha để
3
Tiểu luận tốt nghiệp đại học
SVTH: Nguyễn Thị Phương Diễm
GVHD: Ks.Nguyễn Văn Đậm
lại. Hiện có 9/10 ấp trong xã Vĩnh Thành sống bằng nghề sản xuất hoa kiểng.
Hình 2.1: Sản xuất kim phát tài ở xã Vĩnh Thành
Tình hình sản xuất hoa kiểng nói chung hay kiểng lá nói riêng ở xã Vĩnh
Thành phần lớn với quy mô nhỏ lẻ, mang tính chất hộ gia đình. Gần đây một số cơ
sở mở rộng sản xuất phát triển thành trang trại. Xét về trình độ sản xuất, có thể xem
đây là niềm tự hào của người dân xã Vĩnh Thành với một tay nghề truyền thống
được cha ông truyền lại, sự nhận định những biểu hiện thông thường của thời tiết để
thay đổi những quy trình chăm sóc đặc biệt, đây quả là một nét đặc thù riêng và ai
mới vào nghề không dày công học hỏi sẽ luôn gặp thất bại. Ngoài tay nghề truyền
thống cùng với những kinh nghiệm trong sản xuất, việc áp dụng các tiến bộ khoa
học kỹ thuật, cải tiến các quy trình công nghệ, đạt được nhiều thành tựu trong sản
xuất đưa xứ sở hoa kiểng Vĩnh Thành đến đỉnh cao trong lĩnh vực sản xuất, nhân
nhanh số lượng trong một thời gian ngắn. Bên cạnh đó, với tính nhạy bén của ngành
nghề trong xu thế phát triển hiện nay khám phá cái mới, cái lạ…nhất là tìm hiểu, du
nhập giống mới, cho dù không có được cái thuận lợi trong du nhập trực tiếp nhưng
có điều khẳng định rằng ở đâu có giống gì, cây gì và chỉ mới nhập ở đâu, giá trị
bằng nào cũng phải mang về được xứ sở Vĩnh Thành. Đây cũng là nét đặc thù của
người dân làm hoa kiểng ở Vĩnh Thành để làm sinh động và phong phú đa dạng sản
phẩm. Đấy chính là phong cách, là cơ sở của tính bền vững ngành nghề mà nền
móng luôn được vun đấp từ thế hệ này sang thế hệ khác.
4
Tiểu luận tốt nghiệp đại học
SVTH: Nguyễn Thị Phương Diễm
GVHD: Ks.Nguyễn Văn Đậm
2.1.2.2 Tình hình sản xuất cây họ Ráy (Araceae) ở xã Vĩnh Thành
Hình 2.2: Sản xuất cây họ Ráy (Araceae) ở xã Vĩnh Thành
Được sản xuất ở hầu hết các ấp nhưng tập trung nhiều nhất ở các ấp Vĩnh
Bắc, Vĩnh Chính, Vĩnh Hưng II với nhiều chủng loại và quy mô sản xuất khác nhau.
Ở ấp Vĩnh Bắc và Vĩnh Hưng II, các nhà vườn thường sử dụng giàn lưới để
che bóng cho cây còn ở ấp Vĩnh Chính thì các nhà vườn tận dụng diện tích đất vườn
có trồng sẵn cây ăn trái để che bóng cho cây.
Hầu hết sản xuất các chủng loại mà thị trường đang được ưa chuộng, chỉ một
số ít nhà vườn lớn nhập về các giống cây mới và sản xuất với các trình độ như nhau
không yêu cầu cao về mặt kỹ thuật, chế độ chăm sóc và các loại phân thuốc thường
sử dụng như nhau.
2.1.3 Thuận lợi và khó khăn ở Vĩnh Thành ảnh hưởng đến việc sản xuất hoa
kiểng
2.1.3.1 Thuận lợi
Có thể xem đây là niềm tự hào của người dân Vĩnh Thành với một tay nghề
truyền thống được cha ông truyền lại từ thế hệ này sang thế hệ khác, đúc kết những
kinh nghiệm quý báu với cái nhìn tinh tế trong tạo hình, với đôi tay khéo léo trong
cắt tỉa uốn sửa, sự nhận định những biểu hiện thông thường của thời tiết để thay đổi
những quy trình chăm sóc đặc biệt.
Việc áp dụng thành công, cải tiến các quy trình công nghệ, đạt được nhiều
thành tựu trong sản xuất đưa xứ sở hoa kiểng đến đỉnh cao trong lĩnh vực sản xuất,
5
Tiểu luận tốt nghiệp đại học
SVTH: Nguyễn Thị Phương Diễm
GVHD: Ks.Nguyễn Văn Đậm
nhân nhanh số lượng trong một thời gian ngắn, tạo nên nhiều sản phẩm hàng hóa
luôn luôn mới lạ.
Việc khám phá cái mới, cái lạ…nhất là việc tìm hiểu, du nhập giống mới trên
thị trường.
Đa dạng về chủng loại hoa kiểng và phong phú với hàng trăm mẫu mã từ
kiểng cổ đến nhiều dạng bonsai rồi đến kiểng thú, nhóm cau, nhóm lá màu…
2.1.3.2 Khó khăn
Tính tự phát của người dân trong sản xuất: sản xuất không định hướng, sản
xuất theo lợi thế của năm trước, tập trung để rồi tự đánh mất giá trị sản phẩm. Việc
chạy theo tính cục bộ của thị trường: bán non, bán tháo, sử dụng hóa chất…
Sự cạnh tranh không lành mạnh trong nội bộ tạo nên những thị trường ảo dẫn
đến tự tiêu diệt lẫn nhau (tranh mua gốc…).
Sự cạnh tranh của hàng nhập khẩu, công nghệ mới.
Sự cạnh tranh quyết liệt của một số làng hoa kiểng khu vực như: Sa Đéc, Cần
Thơ, Tp.HCM…
Làng hoa kiểng hiện nay không còn hàng độc chiêu mang tính giá trị, nghệ
thuật, thiếu hẳn điểm trình diễn tham quan, nét đặt trưng của hoa kiểng.
2.1.2.3 Những giải pháp hỗ trợ
Về phương diện giống: là khâu quan trọng quyết định khả năng tiêu thụ của
kiểng nội thất. Cần đặt mối quan hệ mật thiết với các doanh nghiệp chuyên nhập,
nhận và khảo nghiệm giống.
Về phương diện tổ chức: cần liên kết sản xuất với các doanh nghiệp trong và
ngoài địa bàn để xây dựng hệ thống thu thập về thông tin thị trường, thị hiếu và
nguồn giống…
Về phương diện vốn: cần có nguồn vốn cho đầu tư, đào tạo sưu tập, xây
dựng mô hình, nhu cầu tín dụng cho dân.
6
Tiểu luận tốt nghiệp đại học
SVTH: Nguyễn Thị Phương Diễm
GVHD: Ks.Nguyễn Văn Đậm
2.2 Giới thiệu về nhóm cây trang trí nội thất thuộc họ Ráy (Araceae)
Họ Ráy hay họ Môn hoặc họ Chân bê ( danh pháp khoa học: Araceae) là một
họ thực vật một lá mầm. Đặc điểm chung của các chủng loại cây nội thất thuộc họ
Ráy (Araceae):
- Mọc trong đất có thân rễ hay thân leo bám trên vách đá, trên thân cây gỗ
khác.
- Lá mọc từ gốc của thân rễ (ráy) hay mọc cách trên thân leo (ráy leo). Lá to
gồm bẹ, cuống và phiến lá, nguyên hay chia thùy.
- Hoa nhỏ tập hợp thành cụm hoa bông mo đơn. Hoa cái ở dưới, hoa đực ở
trên cách nhau bởi một đoạn không có hoa và tận cùng là một đoạn trục khác
thường có màu. Ngoài cụm hoa có một lá bắc lớn bao bọc (mo), lúc non cuộn lại,
màu sắc sặc sỡ thu hút sâu bọ. Hoa lưỡng tính hoặc đơn tính, hoa lưỡng tính thường
có bao hoa đầy đủ còn hoa đơn tính thường là hoa trần, không đài không tràng, nhị
6 – 4 đôi khi còn 1 không có chỉ nhị. Nhụy gồm 3 lá noãn hợp (có khi còn 1), bầu
thượng 3 ô, mỗi ô chứa 1 noãn. Quả mọng hay quả đóng chứa 1 hay nhiều hạt giàu
nội nhũ.
Theo website của APG thì họ này 106 chi và 4.025 loài. Tại Việt Nam có
khoảng 30 chi và 130-140 loài thuộc họ Ráy. Trong đó, một số loài phổ biến được
ứng dụng trong cảnh quan trồng làm cảnh hay trang trí nội thất là:
Một số cây nội thất thuộc họ Ráy (Araceae)
STT
TÊN THƯỜNG GỌI
1
Cung điện vàng
2
Trầu bà đế vương tím
TÊN KHOA HỌC
Aglaonema sp.
Philodendron erubescens
7
Tiểu luận tốt nghiệp đại học
HÌNH ẢNH
SVTH: Nguyễn Thị Phương Diễm
GVHD: Ks.Nguyễn Văn Đậm
3
Trầu bà đế vương đỏ
Philodendron rugosum
4
Trầu bà khía
Philodendron xanadu
5
Hồng môn
Anthurium andraenum
6
Ráy xẻ
Philodendron selloum
7
Vân môn, lan ý,buồm trắng
Spathiphyllum wallisii
8
Thượng cán mỹ xẻ
9
Môn xanh
Syngonium wendlandii
10
Tróc hồng
Syngonium sp.
11
Vạn niên thanh
Monstera deliciosa
Dieffenbachia amoena
8
Tiểu luận tốt nghiệp đại học
SVTH: Nguyễn Thị Phương Diễm
GVHD: Ks.Nguyễn Văn Đậm
Dieffenbachia sp.
12
Danh dự
13
Kim phát tài
14
Oai hùng
15
Môn trổ, môn lưỡng sắc
16
Thuyền trượng
17
Môn tía, môn đỏ
Cafadiumbicolor
18
Trầu bà cửa sổ
Monsteraobliqua
19
Bạch mã hoàng tử
Aglaonema hybrid
20
Bán hạ
Zamioculcas zamiifolia
Dieffenbachia maculata var. bausei
Caladium bicolor
Aglaonemecommolatum
Typhonium trilobatum
9
Tiểu luận tốt nghiệp đại học
SVTH: Nguyễn Thị Phương Diễm
GVHD: Ks.Nguyễn Văn Đậm
21
Thủy xương bồ
Acorus calamus
22
Bao thanh thiên
Aglaonema marantifolim
23
Trầu bà
Scindapus aureus
10
Tiểu luận tốt nghiệp đại học
SVTH: Nguyễn Thị Phương Diễm
GVHD: Ks.Nguyễn Văn Đậm
Chương 3
MỤC TIÊU, NỘI DUNG
VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.1 Mục tiêu
Qua điều tra giúp nắm được tình hình sản xuất, sinh trưởng của các chủng
loại cây nội thất thuộc họ Ráy (Araceae) trong địa bàn xã Vĩnh Thành, huyện Chợ
Lách, tỉnh Bến Tre.
3.2 Nội dung
- Khảo sát tình hình sản xuất của các chủng loại cây nội thất thuộc họ Ráy ở
xã Vĩnh Thành , huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre.
- Đánh giá tình hình sinh trưởng của các loại cây thuộc họ Ráy ở xã Vĩnh
Thành.
3.3 Phương pháp nghiên cứu
3.3.1 Phương pháp tham khảo
- Tham khảo sách và các tài liệu có liên quan.
- Tham khảo các nguồn tài liệu trên internet.
3.3.2 Phương pháp điều tra
- Lập bảng phỏng vấn và phiếu điều tra trong đó ghi rõ tất cả các nội dung
cần thiết muốn điều tra làm rõ.
- Tiến hành phỏng vấn các nhà vườn ở Vĩnh Thành – Chợ Lách – Bến Tre
bằng cách đặt những câu hỏi:
Tên chủ vườn và địa chỉ của vườn?
Diện tích của vườn?
Vườn đang trồng loại cây nội thất nào thuộc họ Ráy?
11
Tiểu luận tốt nghiệp đại học
SVTH: Nguyễn Thị Phương Diễm
GVHD: Ks.Nguyễn Văn Đậm
Cây có nguồn gốc từ đâu? Nội nhập hay ngoại nhập?
Công tác nhân giống và sản xuất cây ra sao?
Giá thể trồng (đất cát, đất thịt, sơ dừa hay đất hỗn hợp)?
Tưới nước (cường độ tưới, thời gian tưới, nguồn nước)?
Các biện pháp xử lý nước trước khi tưới?
Loại phân bón đang được sử dụng?
Thời gian bón phân định kỳ cho cây?
Các loại bệnh thường gặp ở cây nội thất thuộc họ Ráy
(Araceae) là bệnh gì?
Các nhãn hiệu thuốc bảo vệ thực vật thường dùng?
Thời gian phun thuốc bảo vệ thực vật định kỳ là bao lâu?
Trong trường hợp cây bị bệnh nặng thì xử lý ra sao?
- Chụp hình tất cả các chủng loại cây nội thất thuộc họ Ráy ở từng nhà vườn
cụ thể để thấy được tình hình sinh trưởng tốt hay không tốt, có bị sâu bệnh hay
không?
- Ghi chép kết quả thực tế các số liệu đã thu thập được.
2.3.3 Phương pháp tổng hợp xử lý
- Tổng hợp tất cả các tài liệu đã thu thập được từ các nhà vườn.
- Tiến hành xử lý các số liệu bằng phần mềm Microsoft Excel và viết báo cáo
bằng Microsoft Word.
12
Tiểu luận tốt nghiệp đại học
SVTH: Nguyễn Thị Phương Diễm
GVHD: Ks.Nguyễn Văn Đậm
Chương 4
KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
4.1 Nhận định chung về tình hình sản xuất một số cây nội thất thuộc họ Ráy ở
Vĩnh Thành
Đề tài đã điều tra được 22 vườn ở các ấp Vĩnh Bắc, Vĩnh Chính, Đông Nam,
Vĩnh Nam, Vĩnh Hưng II, Vĩnh Phú xã Vĩnh Thành, huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre
trong thời gian từ 07/3/2011 đến ngày 21/3/2011. Qua kết quả điều tra, chúng tôi
nhận thấy:
4.1.1 Quy mô
Tình hình sản xuất cây nội thất ở xã Vĩnh Thành hầu hết với quy mô nhỏ lẻ,
mang tính chất hộ gia đình là chủ yếu, chưa có sự liên kết với nhau. Các nhà vườn
chủ yếu sử dụng các diện tích đất trồng vườn còn trống để làm nơi che mát cho cây,
cây được đặt khắp nơi trong vườn ở những diện tích đất trống và có bóng râm. Một
số ít hộ không có vườn cây thì dựng hệ thống lưới để che mát cho cây và sắp xếp,
bài trí cây theo trình tự nhất định.
4.1.2 Chủng loại
Hầu hết chỉ tập trung sản xuất một số chủng loại đang thu hút trên thị trường,
chỉ một số ít nhà vườn đầu tư phát triển các loại cây mới. Đại đa số các nhà vườn
sản xuất những chủng loại như nhau vì các điều kiện để sản xuất cây ở Vĩnh Thành
là như nhau. Các chủng loại cây họ Ráy được sản xuất ở đây hầu hết rất dễ trồng và
dễ chăm sóc, ít gặp sâu bệnh.
Một số chủng loại sản xuất tiêu biểu là:
Kim phát tài Zamioculcas zamiifolia
Đại phú Dieffenbachia sp.
13
Tiểu luận tốt nghiệp đại học