Số phận của báo chí trong kỷ nguyên truyền thông xã hội
Truyền thông xã hội được đánh giá vừa quá cao vừa quá thấp. Nguồn:blogspot
Báo chí - loại hình truyền thông "dòng chính" đang phải cạnh tranh khốc liệt với
truyền thông xã hội, trước viễn cảnh sẽ không có tổ chức nào độc quyền sở hữu
thông tin.
Blog và Twitter giờ đây đóng vai trò quan trọng trong chiến lược giao tiếp và thông tin của
các cá nhân, tổ chức và thậm chí quốc gia. Tuy nhiên, các cuộc nghiên cứu cho thấy việc sử
dụng và sự tác động của các phương tiện truyền thông xã hội vẫn chưa được tìm hiểu kĩ.
Chưa được đánh giá đúng mức
Vừa qua, một hội nghị tại Oxford (Anh) đã được tổ chức để tìm hiểu mối tương tác giữa
Internet và ngành công nghiệp thông tin.
Hội nghị truyền thông xã hội 2009 tập trung đánh giá sự phát triển, tác động và tiềm năng
của truyền thông xã hội để có cái nhìn về các phương tiện truyền thông xã hội khác nhau và
tác động như thế nào trong lĩnh vực kinh tế, chính trị, xã hội. Trong đó, mối quan hệ giữa
blog và các phương tiện truyền thông “dòng chính” được hội nghị đặc biệt quan tâm.
Richard Sambrook - Giám đốc của BBC Global News Division nhận định: sự tác động của
phương tiện truyền thông xã hội được đánh giá quá cao nếu xét trong quãng thời gian ngắn
vừa qua, nhưng lại được đánh giá chưa đúng mức nếu xét về lâu về dài.
Richard thừa nhận rằng truyền thông “dòng chính” đang dần thích nghi với sự “lấn sân” của
truyền thông xã hội như blog và Twitter; tuy nhiên, chưa có ai đề cập về sự tác động lâu dài
của sự “lấn sân” này.
Sự tác động về lâu về dài là như thế nào? Để trả lời câu hỏi này, Richard khẳng định rằng về
lâu dài, sẽ không có một tổ chức nào độc quyền sở hữu thông tin.
Xã hội đã xuất hiện hiện tượng: với sự tham gia của bộ phận công dân làm báo, nhiều thông
tin không còn được giấu kín mà sẽ được chia sẻ trên các phương tiện thông tin xã hội. Do
đó, Richard cho rằng bộ phận làm báo này cũng nên được đánh giá đúng tầm quan trọng.
Đòi hỏi cấp thiết
Theo Richard, thông tin từ Internet, từ các phương tiện truyền thông xã hội có ưu điểm là
khách quan. Tính khách quan là một yếu tố quan trọng của tin tức. Tính khách quan giúp
người lĩnh hội thông tin tin tưởng vào các phóng viên.
Nhưng, trong kỷ nguyên truyền thông mới, tính minh bạch lại chính là điều mà những người
truyền tải tin tin tưởng. Điều đó có nghĩa là, về bản chất – thông tin vẫn phải chính xác và
khách quan.
Nhưng, một điều khác quan trọng không kém đối với độc giả, khán thính giả là họ muốn
xem tin tức đó từ đâu mà ra, được sản xuất như thế nào? Việc truyền tải thông tin cũng
quan trọng không kém gì việc phát hiện ra tin tức đó.
“Tin” không phải là báo chí
Richard bình luận: mỗi sáng, khi bạn mở Twitter, bạn thấy có rất nhiều thông tin mới, thì đó
chỉ là tin, chứ không phải là tin tức mà báo chí đưa. Tin tức báo chí đòi hỏi có sự phân tích,
tính kỷ luật, sự giải thích và bối cảnh rõ ràng. Vì vậy, tin tức do các nhà báo, phóng viên
cung cấp luôn có tính chuyên nghiệp và sự khác biệt.
Richard lạc quan tin tưởng về tương lai của báo chí trong sự cạnh tranh khốc liệt giữa truyền
thông “dòng chính” và truyền thông xã hội.
Dù vậy, các nhà báo nên nhớ một quy luật là nếu bạn cho rằng bạn đang ở một cuộc thi
cạnh tranh với Internet thì bạn phải tìm ra cho mình con đường riêng để chiến thắng. Hợp
tác, cởi mở, giao lưu văn hóa là những gì bạn không nên bỏ qua trong thời khắc này,
Richard cho biết thêm.
Bộ phận quan trọng của truyền thông
John Kelly - cây bút bình luận của Washington Post có bản báo cáo về những thách thức và
giá trị của “báo chí công dân” cho một nghiên cứu về báo chí của viện Reuters (Anh). Kelly
cho biết: Huffington Post không chỉ cạnh tranh với Washington Post về việc đưa tin, mà cạnh
tranh cả về độc giả.
Theo Kelly, truyền thông xã hội không chỉ quan trọng đối với “báo chí công dân”, mà quan
trọng đối với cả người đọc. Các phương tiện truyền thông truyền thống đang tìm cách sử
dụng truyền thông xã hội để đạt được số người theo dõi với số lượng lớn.
Theo bản báo cáo của Kelly, Washington Post vẫn còn chần chừ trong việc coi trọng các bài
viết của công dân làm báo. Mảng Thể thao của tờ này là mảng có nhiều bài viết do độc giả
thực hiện nhất. Đây là những bài tổng hợp về các cầu thủ đá bóng của Mỹ từ Twitter.
Jonathan Ford - biên tập, bình luận viên của hãng Reuters cho rằng đối với một hãng thông
tấn như Reuters thì việc để truyền thông xã hội góp mặt trong việc đưa tin là một quyết
định khá khó khăn. Reuters là một hãng tin lớn, nếu các bài của hệ thống truyền thông xã
hội mắc lỗi thì điều này sẽ ảnh hưởng đến danh tiếng của hãng.
Bản báo cáo của Kelly cho thấy: Ở khía cạnh thông tin tài chính, Reuters lại rất quan tâm
đến blog nhằm thiết lập một cộng đồng chuyên cung cấp thông tin và tin tức cụ thể về
thương mại. Bởi lẽ trên thực tế, truyền thông xã hội đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực
tài chính.
Chẳng hạn, chuyên gia kinh tế Paul Krugman hay các giám đốc ngân hàng đều chia sẻ
thông tin với công chúng thông qua truyền thông xã hội để lôi kéo nhiều người vào các cuộc
tranh luận về tài chính, và từ đó lấy được lòng tin của những người này. Trên Twitter, thậm
chí, một dòng chữ “Các chủ ngân hàng sử dụng blog để lấy lòng tin. Ai quan tâm?” đã thu
hút nhiều người bình luận.
Nguồn TuanVn