Khái quát về hợp đồng trong kinh doanh thương mại

1.1.Khái niệm và đặc điểm của hợp đồng thương mại.
a) Hợp đồng thương mại là hình thức pháp lý của hành vi thương mại, là sự thỏa thuận giữa
hai hay nhiều bên (ít nhất một trong các bên phải là thương nhân hoặc các chủ thể có tư
cách thương nhân) nhằm xác lập, thay đổi, chấm dứt quyền và nghĩa vụ của các bên trong
việc thực hiện hoạt động thương mại.
b) Đặc điểm của hợp đồng thương mại.
Hợp đồng thương mại mang những đặc điểm chung của hợp đồng nói chung, đồng
thời mang những nét đặc trưng nhất định, trong đó có nổi bật 2 yếu tố cơ bản :
- Nội dung là các hoạt động thương mại.
- Được kí kết giữa các bên là thương nhân hoặc một bên là thương nhân ( được thê hiện ở



yếu tố chủ thể )
Về chủ thể của hợp đồng thương mại
Hợp đồng thương mại được kí kết giữa các bên là thương nhân, hoặc có một bên là
thương nhân. Đây là một điểm đặc trưng của hợp đồng thương mại so với các loại hợp đồng
dân sự.
Như

vậy,

chủ thể trong Hợp

đồng

thương

mại gồm thương nhân (bao gồm tổ chức kinh tếđược thành lập hợp pháp, cá nhân hoạt
động thương mại một cách độc lập, thường xuyên vàcó

Đăng

kí

kinh

doanh), cá nhân, tổ chức khác có hoạt động liên quan đến thương mại



Nội dung của Hợp đồng thương mại
Nội dung của hợp đồng thương mại nói riêng và hợp đồng nói chung là tổng hợp các
điều khoản mà các bên tham gia giao kết hợp đồng đã thỏa thuận, các điều khoản này xác
định những quyền và nghĩa vụ dân sự cụ thể của các bên giao kết hợp đồng. Tuy nhiên, sự
khác biệt cơ bản của hợp đồng thương mại là nội dung của hợp đồng thương mại là hoạt
động thương mại. Mỗi loại hợp đồng có những quy định nhất định về các điều khoản cơ bản.
Ví dụ : Đối với hợp đồng mua bán thì điều khoản cơ bản bao gồm đối tượng và giá cả.
Pháp luật đề cao sự thỏa thuận giữa các bên giao kết, tuy nhiên nội dung của hợp
đồng phải tuân theo những quy định của pháp luật hợp đồng nói chung, được quy định tại
BLDS 2005. Loại trừ những điều khoản của pháp luật có nội dung mang tính bắt buộc, các
bên có thể thỏa thuận với nhau những nội dung khác với nội dung quy định trong pháp luật.
Điều 402 BLDS 2005 quy định “ Tùy theo từng loại hợp đồng, các bên có thể thỏa thuận về
những nội dung sau đây :
1.Đối tượng của hợp đồng là tài sản phải giao, công việc phải làm hoặc không được làm .
2.Số lượng, chất lượng
3.Giá, phương thức thanh toán
4.Thời hạn, địa điểm, phương thức thực hiện hợp đồng
5.Quyền , nghĩa vụ của các bên
6.Trách nhiệm do vi phạm hợp đồng

7.Phạt vi phạm hợp đồng
8.Các nội dung khác”
Tùy theo tính chất của từng loại hợp đồng các bên có thể thỏa thuận hay không thỏa
thuận tất cả các điều ghi trên. Các bên cũng có thể bổ sung thêm vào hợp đồng những điều
khoản không có quy định nhưng các bên cảm thấy không cần thiết

1.2.Các loại hợp đồng thương mại
a. Hợp đồng thuộc nhóm kinh doanh hàng hóa
-Đặc điểm nổi bật của các loại hợp đồng này là người bán có nghĩa vụ giao hàng, chuyển
quyền sở hữu hàng hóa cho người mua và nhận thanh toán, còn người mua có nghĩa vụ trả
tiền cho người bán, nhận hàng, nhận quyền sở hữu hàng hóa.
b. Hợp đồng thuộc nhóm kinh doanh dịch vụ
Đối tượng của loại hình hợp đồng này là các dịch vụ. Các loại hợp đồng cung ứng dịch vụ chủ
yếu trong thương mại quốc tế bao gồm: hợp đồng cung ứng dịch vụ logistics, hợp đồng bảo
hiểm, hợp đồng cung ứng dịch vụ tư vấn, hợp đồng xây dựng…
Ngoài sự khác nhau về đối tượng của 2 loại hợp đồng trên, các thương nhân khi tiến hành
hoạt động thương mại quốc tế cần lưu ý rằng với hợp đồng thuộc nhóm kinh doanh hàng
hóa, các thương nhân được kinh doanh các mặt hàng mà pháp luật không cấm, còn với hợp
đồng thuộc nhóm kinh doanh dịch vụ, các thương nhân chỉ được kinh doanh các loại dịch vụ
mà pháp luật cho phép.
c. Hợp đồng thuộc nhóm kinh doanh trong đầu tư
Một số loại hợp đồng phổ biến trong nhóm này: hợp đồng BT, hợp đồng BOT, hợp đồng BTO,
hợp đồng liên doanh và hợp đồng hợp tác kinh doanh
d. Hợp đồng thuộc nhóm kinh doanh liên quan đến sở hữu trí tuệ
Một số loại hợp đồng chủ yếu thuộc nhóm này: hợp đồng chuyển giao công nghệ, hợp đồng
mua bán li xăng, hợp đồng nhượng quyền thương mại