Cao học: Xây Dựng Dân Dụng và Công Nghiệp Bài giảng: Prof. Andrew Whittaker
Môn học: Phân Tích Ứng Xử & Thiết Kế Kết Cấu BTCT Biên dịch: PhD Hồ Hữu Chỉnh
Chương 7: PHÂN TÍCH & THIẾT KẾ HỆ SÀN: PHƯƠNG PHÁP DẢI
Chương 7: PHÂ TÍCH & THIẾT KẾ HỆ SÀ:
PHƯƠG PHÁP DẢI
7.1 PHƯƠG PHÁP PHÂ TÍCH CẬ DƯỚI
Trong phương pháp phân tích cận dưới (lower bound method of analysis), một kiểu phân
phối mômen
trên toàn bản hay sàn được đề xuất sao cho:
Các điều kiện cân bằng được thoả mản tại mọi điểm của sàn.
Tiêu chuNn chy do xác nh cưng các phn t sàn không ưc vưt quá mc
ti bt kỳ nơi nào ca sàn, nghĩa là:
m
yêucu
- m
u
≤ 0
Tuân theo các iu kin biên.
Sc chu ti ti hn (ultimate load capacity) ca sàn ưc tính toán t các iu kin cân
bng
và kiu phân phi mômen. Vi mt sàn cho trưc, ti trng ti hn ưc tính như
vy hoc
thp hơn hay bng nghim chính xác (nghiệm duy nhất).
iu này ngưc vi phương pháp ưng chy do mà ti trng ưc tính toán hoc
cao hơn
(không thn trng) hay bng nghim chính xác.
Phương pháp cn dưi thưng ưc xem là phương pháp cân bng.
Hillerborg xut các phương pháp cân bng thit k sàn vào thp niên 1950.
Cung cp thông tin kiu an toàn hp lý v s phân phi mômen và lc ct trong bn.
7.2 CÁC PHƯƠG TRÌH CHỦ YẾU CỦA PHƯƠG PHÁP CẬ DƯỚI
Xét các lc ct và mômen un tác ng trên phân t sàn chu ti phân b u w dưi ây
(theo Park và Gamble):
V
x
và V
y
là các lc ct trên ơn v chiu rng
m
x
và m
y
là các mômen un trên ơn v chiu rng
m
xy
= m
yx
là các mômen xon trên ơn v chiu rng
Cao hc: Xây Dng Dân Dng và Công N ghip Bài ging: Prof. Andrew Whittaker
Môn hc: Phân Tích ng X & Thit K Kt Cu BTCT Biên dch: PhD H Hu Chnh
Chương 7: PHÂN TÍCH & THIT K H SÀN : PHƯƠN G PHÁP DI
Cân bng lc ct t phn (a) và (b) ca hình trên dn n:
w
y
V
x
V
y
x
−=
∂
∂
+
∂
∂
(7-1)
Cân bng mômen quanh trc y i qua gia tâm phân t,
x
xy
x
V
y
m
x
m
=
∂
∂
+
∂
∂
(7-2)
Cân bng mômen quanh trc x i qua gia tâm phân t,
y
xyy
V
x
m
y
m
=
∂
∂
+
∂
∂
(7-3)
Ly o hàm hai phương trình
(7-2) và (7-3), sau ó th kt qu vào phương trình (7-1), ta
s có phương trình
cân bng ni ting cho tm, mà ưc áp dng bt chp (a) tm giai
on
àn hi hay chy do, (b) tm là ng hưng hay trc hưng.
w
y
m
yx
m2
x
m
2
y
2
xy
2
2
x
2
−=
∂
∂
+
∂∂
∂
+
∂
∂
(7-4)
có ưc
các nghim cn dưi ca các phương trình cân bng tm:
Ti trng w có th ưc phân chia theo t l bt kỳ gia các i lưng:
2
x
2
x
m
∂
∂
−
;
yx
m2
xy
2
∂∂
∂
−
;
2
y
2
y
m
∂
∂
−
Ti trng có th ưc chng bi s phi hp bt kỳ ca các mômen un và/hay
mômen xon theo các hưng x và y.
7.3 PHƯƠG PHÁP DẢI HILLERBORG
7.3.1 Giới thiệu
Phương pháp di
(strip method) là mt phương pháp thit k gii hn khác vi phương
pháp
ưng chy do. Mc du s phân phi mômen (un và xon) mc cho ngưi
thit k quyt nh, nhưng phi s dng
phương pháp di cNn trng,
Vì sao vy? Vì mt phương án la chn kém v s phân phi ti trng có th gây ra
nt và võng
áng k. N hư mt qui lut, phương án phân phi ti trng hp lý nht là
nên theo cách
gn vi s phân phi àn hi.
Tr li
phương trình cân bng (7-4), và chú ý rng ti trng có th ưc chng bi bt
kỳ s phi hp
nào ca các mômen un hay/và xon trong hai phương, Hillerborg cho s
hng th hai
(mômen xon) bng zero, sao cho:
w
y
m
x
m
2
y
2
2
x
2
−=
∂
∂
+
∂
∂
(7-5)
ti trng ch ưc chng bi mômen un trong hai phương x và y. Khi làm như vy,
tm có th ưc chia thành mt
h thng di trong hai phương x và y.
Cao hc: Xây Dng Dân Dng và Công N ghip Bài ging: Prof. Andrew Whittaker
Môn hc: Phân Tích ng X & Thit K Kt Cu BTCT Biên dch: PhD H Hu Chnh
Chương 7: PHÂN TÍCH & THIT K H SÀN : PHƯƠN G PHÁP DI
Phương trình (7-5) có th ưc thay th bng hai phương trình sau (dùng qui ưc trên
hình v
trang 1):
w
x
m
2
x
2
γ−=
∂
∂
(7-6a) → un theo phương x
w)1(
y
m
2
y
2
γ−−=
∂
∂
(7-6b) → un theo phương y
Trong phương trình
(7-6), ngưi thit k chn la giá tr γ (0 ≤ γ ≤ 1). N u γ = 1, toàn b
ti ưc truyn theo
hưng x . N u γ = 0, toàn b ti ưc truyn theo hưng y. Bt chp
tt c, ngưi thit k phi cung cp mt
phương cách phân ti (load path) hp lý.
Các phn tip theo trong chương này trình bày thông tin v
ng dng phương pháp di
cho các loi h sàn. Các hình dùng mô t phương pháp s dng
ký hiu qui ưc dưi
ây cho các
iu kin biên.
Cnh t do (không gi ta)
Cnh gi ta ơn gin
Cnh b ngàm
Ct
7.3.2 Các ví dụ của phương pháp dải
Xét mt tm sàn vuông ti trng phân b u w, có chiu dài cnh l
1
và l
2
. Mi cnh sàn
gi ơn gin lên mt dm, và dm gi lên ct t các góc sàn.
Cao hc: Xây Dng Dân Dng và Công N ghip Bài ging: Prof. Andrew Whittaker
Môn hc: Phân Tích ng X & Thit K Kt Cu BTCT Biên dch: PhD H Hu Chnh
Chương 7: PHÂN TÍCH & THIT K H SÀN : PHƯƠN G PHÁP DI
N u l
1
y l
2
thì hp lý gán γ = 0,5.
Vi vic tính toán mômen tĩnh phương trình
(5-1), chương 5, giá tr mômen quanh trc
x-x
i qua tâm sàn bng:
AA
2
12
x
M
8
l)wl(
M
−
==
Vi nhp sàn theo
phương y :
8
lwl
8
l)wl(
M
2
12
2
12
slab
γ
=
γ
=
(7-7)
Vi nhp các dm theo
phương x :
8
lwl]1[
8
l)l5,0(w]1[2
M
2
12
2
12
beams
γ−
=
γ−
=
(7-8)
Tng mômen trong sàn và các dm:
x
2
12
beamsslab
M
8
lwl
MMM ==+=
∑
(7-9)
Ví dụ 1
Xét mt sàn ch nht gi ơn gin lên các tưng xây như hình dưi. Thông tin v vt liu
và ti trng xem bng kèm theo.
Gi thit rng
γ = 0.5 ta có mômen M
y
quanh trc x :
8
30)3,0)(5,01(
M
2
y
−
=
= 16,9 kip-ft/ft
và
mômen M
x
quanh trc y :
8
20)3,0)(5,0(
M
2
x
=
= 7,5 kip-ft/ft
N u sàn dày
8”, chiu cao hiu qu (theo tng hưng) gi s xp xĩ bng d = 6,5”. Gi s
rng
cưng chu un (m
u
) ca sàn có th tính toán theo ACI 318 như sau:
)
f
f
sd
A
59,01(df
s
A
m
'
c
y
b
y
b
u
−φ=
(7-10)
S dng ct thép #6 (A
b
= 0,44 in
2
) và φ = 0,9 , các bưc yêu cu ct thép sàn (s) như sau:
o Thép phương x: #6 có s
y
= 8,7” (cho mômen M
y
)
o Thép phương y: #6 có s
x
= 19,6” (cho mômen M
x
)
Cao hc: Xây Dng Dân Dng và Công N ghip Bài ging: Prof. Andrew Whittaker
Môn hc: Phân Tích ng X & Thit K Kt Cu BTCT Biên dch: PhD H Hu Chnh
Chương 7: PHÂN TÍCH & THIT K H SÀN : PHƯƠN G PHÁP DI
Tng chiu dài ct thép #6 trong sàn là :
y
x
x
x
y
y
l
s
l
l
s
l
L +=
∑
=
'20
6,19
3012
'30
7,8
2012
×
×
+×
×
= 1195’
Ví dụ 2
Các thông s tương t như ví dụ 1 nhưng
γ = 0,75
(1- γ) = 0,25
T hình trên:
8
30)3,0)(75,01(
M
2
y
−
=
= 8,4 kip-ft/ft
8
20)3,0)(75,0(
M
2
x
=
= 11,25 kip-ft/ft
i vi sàn dày 8”, chiu cao hiu qu (theo tng hưng) gi s xp xĩ bng d = 6,5”.
S dng ct thép
#6 (A
b
= 0,44 in
2
) và φ = 0,9 , các bưc yêu cu ct thép sàn (s) như sau:
o Thép phương x: #6 có s
y
= 17,4” (cho mômen M
y
)
o Thép phương y: #6 có s
x
= 13,0” (cho mômen M
x
)
Tng chiu dài ct thép #6 trong sàn là :
y
x
x
x
y
y
l
s
l
l
s
l
L +=
∑
=
'20
0,13
3012
'30
4,17
2012
×
×
+×
×
= 968’
Làm th nào có th chn ưc
phương cách phân phi ti trng tt hơn (giá tr γ) ?
Xét hai di tâm sàn theo các hưng x và y:
o Hai di như hình v dưi (nét đậm và nét đứt)
o võng ti giao im là như nhau: w
1
l
1
4
= w
2
l
2
4
o
1,5
20
30
l
l
w
w
4
4
4
1
4
2
2
1
===
và do ó chn γ = 0,83
Có th chn γ = 1.0 nhưng ngưi thit k cũng phi cn b trí thêm ct thép chu giãn
n nhit và co ngót (temperature and shrinkage rebar) cho sàn.
Cao hc: Xây Dng Dân Dng và Công N ghip Bài ging: Prof. Andrew Whittaker
Môn hc: Phân Tích ng X & Thit K Kt Cu BTCT Biên dch: PhD H Hu Chnh
Chương 7: PHÂN TÍCH & THIT K H SÀN : PHƯƠN G PHÁP DI
Ví dụ 3
Ví d 3 có các thông s vt liu và kích thưc tương t như hai ví d trên. Ví d này gii
thiu các
ưng gián on (Discontinuity Lines) mà xut phát t các góc ca sàn. ưng
gián on không phi là ưng chy do. Các ưng này dng nét t v hình dưi :
minh ha cho quá trình phân chia ti trng cho các di, xét
di 3 trên. Di 1 tương t
di 3.
Di 3 có nhp 30’ và ch có vùng màu cam chu ti trên di này.