Sáng kiến kinh nghiệm một số KINH NGHIỆM CHỈ đạo CÔNG tác bồi DƯỠNG học SINH GIỎI ở TRƯỜNG TIỂU học

MỘT SỐ KINH NGHIỆM CHỈ ĐẠO CÔNG TÁC BỒI
DƯỠNG HỌC SINH GIỎI Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC TÂN
ĐỨC.


2013
MỤC LỤC
NỘI DUNG

TRANG

ĐẶT VẤN ĐỀ
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I Cơ sở lý luận của công tác bồi dưỡng học sinh giỏi
1. Tầm quan trọng của việc tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi và vai

trang 1
trang 2
trang 2
trang 2

trị của Phó hiệu trưởng.
2. Đặc điểm của việc bồi dưỡng học sinh giỏi ở tiểu học.
3. Một số khái niệm cơ bản.
4. Quan niệm về học sinh giỏi.
II. Thực trạng việc tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường

trang 2
trang 3
trang 4
trang 5

Tiểu học Tân Đức.
III. Một số biện pháp chỉ đạo công tác bồi dưỡng học sinh giỏi trang 7
ở trường Tiểu học Tân Đức.
1. Nâng cao nhận thức về việc bồi dưỡng học sinh giỏi.
2. Tổ chức phát hiện và tuyển chọn học sinh giỏi.
3. Tổ chức bồi dưỡng giáo viên.
4. Tổ chức tuyển chọn và phân công giáo viên bồi dưỡng học sinh

trang 7
trang 8
trang 10
trang 11

giỏi.
5. Tổ chức hoạt động biên soạn tài liệu giảng dạy bồi dưỡng học

trang 12

sinh giỏi.
6. Tổ chức hoạt động dạy học đội tuyển học sinh giỏi.
7.Huy động cộng đồng tham gia việc bồi dưỡng học sinh giỏi.
8. Tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị dạy học.
9. Kiểm tra đánh giá công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.
10.Tổ chức thi đua khen thưởng về công tác bồi dưỡng học sinh

trang 13
trang 14
trang 14
trang 14

trang 15

giỏi.
IV. Hiệu quả của sáng kiến.
PHẦN KẾT LUẬN
I. Kết luận.
II. Những kiến nghị, đề xuất.

trang 15
trang 17
trang 17


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

BGH :

Ban giám hiệu

KK :

khuyến khích


TS:

tổng số

ĐẶT VẤN ĐỀ
Bậc tiểu học là bậc học nền tảng, bồi dưỡng học sinh giỏi ở tiểu

học là nền móng cho chiến lược đào tạo nhân tài cho đất nước. Phát hiện và
bồi dưỡng học sinh giỏi cấp tiểu học là việc làm cần thiết và có ý nghĩa. Để
có được thành quả của giáo dục học sinh nói chung hay những thành tích cao
của học sinh giỏi nói riêng, ngày từ bậc tiểu học nhà trường phải có sự quan


tâm, chú ý từ các buổi dạy hàng ngày của các khối lớp. Việc dạy học hàng
ngày có chất lượng tạo một nền móng vững chắc cho cơng tác bồi dưỡng học
sinh giỏi có hiệu quả. Mặt khác nội dung và phương pháp giáo dục đại trà và
công tác bồi dưỡng học sinh giỏi cũng là hình thức tổ chức phải phong phú
và phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý mới đem lại hiệu quả cao.
Quản lí trường tiểu học thực chất là q trình quản lí q trình dạy học,
trong quá trình dạy học thì việc chú ý tới sự phát triển của từng học sinh
luôn là yêu cầu cơ bản. Bởi vậy việc bồi dưỡng học sinh giỏi bao giờ cũng là
nhiệm vụ quan trọng của mỗi giáo viên và cán bộ quản lý.
Bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường tiểu học là nền móng cho chiến lược
đào tạo nhân tài cho đất nước cần được quan tâm. Ngay từ bậc học này
chúng ta cần bồi dưỡng và tạo điều kiện cho học sinh được phát huy trí tuệ
nhằm làm cho học sinh có tư chất thơng minh được phát triển tốt, tạo đà cho
cho học sinh giỏi ở bậc trung học cơ sở và trung học phổ thông. Xã Tân Đức
là xã nghèo, kinh tế xã hội cịn gặp nhiều khó khăn, trình độ dân trí thấp
ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục. Việc nâng cao chất lượng giáo dục là
vấn đề hết sức quan trọng. Đặc biệt là việc nâng cao chất lượng mũi nhọn
cần đựơc quan tâm hơn nữa. Vì vậy bồi dưõng học sinh giỏi là một nhiệm vụ
trọng tâm, yêu cầu về chất lượng bồi dưỡng ngày càng cấp bách hơn. Do đó
tơi chọn đề tài “ Một số kinh nghiệm chỉ đạo công tác bồi dưỡng học sinh
giỏi ở trường Tiểu học Tân Đức ”.
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA CÔNG TÁC BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI:
1. Tầm quan trọng của việc tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi và vai trị

của Phó hiệu trưởng phụ trách chun môn:
Quản lý trường tiểu học thực chất là quản lý quá trình dạy học. Trong
quá trình dạy học thì việc chú ý tới sự phát triển của từng học sinh luôn là


yêu cầu cơ bản. Bới vậy việc bồi dưỡng học sinh giỏi bao giờ cũng là nhiệm
vụ của mỗi giáo viên và cán bộ quản lý.Trường tiểu học là nơi đầu tiên trong
đời trẻ tham gia vào việc học với tư cách là hoạt động chủ đạo. Nhờ có các
nội dung giáo dục tồn diện mà các em có điều kiện để bộc lộ năng khiếu, tài
năng. Nếu cha mẹ, thầy cô cảm nhận, phát hiện, nâng đỡ, bồi dưỡng mầm
mống năng khiếu, kích thích niềm say mê học tập thì biểu hiện của năng
khiếu sẽ ngày càng rõ hơn. năng khiếu bồi dưỡng sớm sẽ định hướng phát
triển và dần định hình trở thành học sinh có năng khiếu. Ngược lại năng
khiếu của các em không được phát hiện hay quan tâm bồi dưỡng thì nó sẽ
mất dần, thui chột đi.Tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường tiểu học
nhằm phát huy khả năng phát triển tiềm tàng của trẻ. Là tạo nguồn học sinh
giỏi cho các cấp tiếp theo. Mặt khác chất lượng đại trà đựơc nâng lên một
bước đáng kể thì kết quả bồi dưỡng học sinh giỏi là một tiêu chí khơng thể
thiếu để đánh giá sự phát triển của nhà trường. Thành tích giáo dục mũi nhọn
khẳng định uy tín của nhà trường. Mỗi học sinh giỏi không những là niềm tự
hào của cha mẹ, thầy cơ giáo mà cịn của cả cộng đồng. Phó Hiệu trưởng
trường tiểu học là người thay hiệu trưởng chỉ đạo việc bồi dưỡng học sinh
giỏi phải biết tác động đến các yếu tố của quá trình bồi dưỡng học sinh giỏi
như giáo viên giỏi, chương trình bồi dưỡng, ...sao cho việc bồi dưỡng học
sinh giỏi của trường đạt kết quả.
2. Đặc điểm của việc bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường tiểu học.
Trong quá trình quản lý giáo dục thì quá trình tổ chức gồm 5 hoạt
động sau:
- Xác định cơ cấu tổ chức hợp lý của đối tượng quản lý. Trong nhà trường là
giáo viên và học sinh.

- Xác định bộ máy quản lý và lãnh đạo trường học.
- Tạo một mạng lưới các quan hệ tổ chức giữa những người trong hệ quản lý.


- Tuyển lựa, sắp xếp, bồi dưỡng, đào tạo cán bộ trong hệ quản lý và hệ được
quản lý.
- Tổ chức lao động một cách khoa học nhằm nâng cao hiệu quả việc giáo
dục.
Quản lý phải phù hợp với đối tượng quản lý với đặc điểm của tổ chức. Bồi
dưỡng học sinh giỏi sẽ nảy sinh từ hoạt động tổ chức trong quản lý giáo dục.
3. Một số khái niệm cơ bản:
* Năng lực: Năng lực là những đặc điểm tâm lý cá biệt của mỗi con người,
tạo điều kiện quy định tốc độ, chiều sâu, cường độ của việc lĩnh hội tri thức,
kỹ năng, kỹ xảo để đáp ứng yêu cầu và hoàn thành xuất sắc một hoạt động
nhất định. Năng lực chỉ tồn tại trong quá trình vận động và phát triển của
một hoạt động tương ứng cụ thể.
* Tài năng: Trình độ cao của năng lực là tài năng. Ở trình độ tột đỉnh là
thiên tài.
* Năng khiếu: Năng khiếu là mầm mống của tài năng, là tín hiệu của tài
năng trong tương lai. Nó chưa là bậc nào của năng lực. Nhưng nếu nó được
phát hiện, bồi dưỡng kịp thời, có phương pháp và có hệ thống thì sẽ phát
triển đạt tới đỉnh cao của năng lực. Ngược lại mầm mống ấy không được
phát hiện và bồi dưỡng thì sẽ bị thui chột.
- Các giai đoạn phát triển của một tài năng:
+ Giai đoạn 1: Giai đoạn sinh học
Đây là giai đoạn hình thành các tổ chức cấu trúc tế bào. Gắn bó chặt
chẽ với việc hình thành và phát triển của thai nhi cũng như việc nảy sinh
hoặc thui chột các mầm mống ban đầu của tài năng của mỗi con người.
Trong giai đoạn này vai trò di truyền về sức khoẻ, vật chất, tinh thần, những
hiểu biết về điều kiện sống, làm việc của người bố, người mẹ có ảnh hưởng

quyết định tới việc phát triển của thai nhi, đặc biệt là việc phát triển trí tuệ,
tình cảm sau này của đứa trẻ.
+ Giai đoạn 2: giai đoạn xã hội học:
Đây là giai đoạn nảy sinh bộc lộ phát triển và xác lập năng lực. Trong
giai đoạn này vai trò của mơi trường gia đình , nhà trường, xã hội là cực kỳ
quan trọng.Trong đó có vai trị của bố mẹ, bạn bè, thầy cơ giáo có tính quyết
định.
+ Giai đoạn 3: Đây là giai đoạn tài năng được thể hiện, được sử dụng trong
thực tiễn, mang lại các kết quả cụ thể.Trong giai đoạn này vai trò của đường
lối, chủ trương, cơ chế, chính sách, cách tổ chức quản lý, chỉ đạo cùa nhà
nước, xu thế của dân tộc có ảnh hưởng lớn tới sự phát triển của sức sáng tạo
và cống hiến tài năng của mỗi người.
Ba giai đoạn trên đây kế tiếp, đan xen, tạo điều kiện cho nhau phát
triển.Vì vậy trong mỗi giai đoạn càn có chủ trương phương hướng, biện pháp
tốt và tác động đúng, kịp thời để năng lực của từng người phát triển nảy nở.
Giai đoạn thứ hai phù hợp với học sinh tiểu học, nếu như gia đình nhà trường
và xã hội biết chăm lo cho học sinh ngay từ giai đoạn này thì sẽ có tác dụng
kích thích sự phát triển của tài năng.
4. Quan niệm về học sinh giỏi:
Qua nghiên cứu, phân tích nhiều học sinh khác nhau người ta thấy học
sinh có năng khiếu có một số nét chung giống nhau. Chúng được quy tụ vào
3 tiêu chuẩn: Thông tuệ, sáng tạo, phẩm chất nổi bật.
- Thông tuệ: Những học sinh năng khiếu thường thơng minh, trí tuệ phát
triển, có năng lực tư duy tốt. Họ tiếp thu vấn đề nhanh, nhớ lâu. Họ có khả
năng suy diễn, quy nạp, khái quát hoá, trừu tượng hoá. Họ thường hiếu sâu,
rộng nhiều vấn đề, nhất là những vấn đề có liên quan tới chuyên môn của

mình. Trước vấn đề họ phản xạ, giaỉ quyết vấn đề nhanh, linh hoạt, đạt kết
quả.
- Sáng tạo: Họ có tư duy độc lập, có óc phê phán, khơng suy diễn theo
đường mịn, ln ln muốn đi vào bản chất, tìm ra quy luật của hiện tượng
sự kiện, có khả năng dự báo, sáng tạo ra nhiều phương pháp mới độc lập, tối
ưu.
- Một số phẩm chất nổi bật: Say mê, tị mị, hoạt động có mục đích, trung
thực, kiên trì, vượt khó, lao vào cái mới, giàu lịng vị tha và tính nhân văn.
Có ý trí phấn đấu vươn lên tự hoàn thiện với tinh thần tự chủ cao.
Ba mặt thông tuệ, sáng tạo, một số phẩm chất nổi bật với các biểu hiện cụ
thể nêu trên tạo nên cấu trúc của năng khiếu. Ba tiêu chuẩn nêu trên đều phải
có đồng thời ở mức độ cao, khơng dưới 75% yêu cầu về từng tiêu chuẩn
trong một con người.
II. THỰC TRẠNG VIỆC TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI Ở TRƯỜNG
TIỂU HỌC TÂN ĐỨC:

Qua nghiên cứu thực tế cho thấy việc tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi
được các trường quan tâm ngay từ đầu năm học. Ban giám hiệu trường giao
cho giáo viên trực tiếp đứng lớp phát hiện và bồi dưỡng. Trong những năm
gần đây, công tác bồi dưỡng học sinh giỏi đã thu được một số kết quả tốt
đẹp. Đội ngũ giáo viên đã đủ về số lượng và được đào tạo chuẩn, trên chuẩn
về trình độ chuyên môn. Ban giám hiệu đã biết cách phát hiện và chỉ đạo bồi
dưỡng học sinh giỏi. Sự quan tâm của các bậc phụ huynh đến công tác này
nhiều hơn. Kết quả thi học sinh giỏi cấp thành phố năm sau cao hơn năm
trước.
Mặc dù có giải thành phố nhưng chất lượng lượng giải cịn thấp chưa
có giải cao. Số học sinh của trường ít rất khó chọn đội tuyển. Một bộ phận
giáo viên kinh nghiệm bồi dưỡng chưa có nên khơng đáp ứng được cơng tác

bồi dưỡng học sinh giỏi. Nguyên nhân của việc bồi dưỡng học sinh giỏi hiệu
quả chưa cao là:
Về ban giám hiệu :
Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi chưa thực sự sát với điều
kiện thực tế của nhà trường. Kế hoạch cịn chung chung khơng cụ thể đến
từng người từng việc để tập trung nguồn lực bồi dưỡng học sinh giỏi. Ban
giám hiệu chưa thường xuyên kiểm tra đánh giá cơng tác và có biện pháp
chỉ đạo kịp thời nâng cao chất lượng học sinh giỏi trong từng giai đoạn nhất
định. Việc bố trí thời gian bồi dưỡng cho các đội tuyển đơi khi cịn chồng
chéo do quỹ thời gian hạn chế. Ban giám hiệu chưa huy động được các
nguồn lực khác phục vụ cho công tác bồi dưỡng học sinh giỏi và khuyến
khích học sinh tham gia đạt giải nên không tạo được động lực cho học sinh
tham gia thi học sinh giỏi các cấp.
Về phía giáo viên:
Giáo viên đôi khi chưa nắm chắc được nội dung cần tập trung bồi
dưỡng cho học sinh giỏi của lớp mình. Giảng dạy khơng sát đối tượng học
sinh. Một bộ phận giáo viên cịn hạn chế về chun mơn nghiệp vụ thì
khơng thể phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi được mặc dù giáo viên đó
vẫn đứng lớp giảng dạy hàng ngày. Một số giáo viên chưa tâm huyết với
nghề làm việc chống đối khơng có hiệu quả nên làm ảnh hưởng đến chất
lượng giáo dục nói chung và chất lượng học sinh giỏi nói riêng. Có giáo viên
ở xa, nhiều giáo viên có con nhỏ nên ít nhiều cũng ảnh hưởng đến chất lượng
bồi dưỡng công tác học sinh giỏi.
Về phía học sinh:
Học sinh của trường chủ yếu là học sinh vùng nông thôn nên khả năng giao
tiếp và nắm bắt, hiểu vấn đề cịn có những hạn chế nhất định nhất là những
kiến thức nâng cao và mở rộng. Hồn cảnh gia đình các em cịn găp nhiều


khó khăn. Đời sống vật chất thiếu thốn, gia đình các em chưa quan tâm đến

việc học của con em mình nên chất lượng học tập của học sinh thấp, không
đáp ứng được yêu hiện nay.
Về cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học: Trang thiết bị phục vụ cho cơng
tác bồi dưỡng học sinh giỏi cịn thiếu thốn. Tài liệu để bồi dưỡng cho học
sinh chưa phong phú, phần lớn là do giáo viên tự sưu tầm và trường tự mua
để làm tài liệu bồi dưỡng cho học sinh. Vì vậy cơng tác bồi dưỡng học sinh
giỏi chưa thực sự có kết quả.
Kết quả thực tế cơng tác bồi dưỡng học sinh giỏi của trường trong
năm học 2011-2012 như sau:
HSG

HSG cấp

HSG cấp

HSG cấp

cấp

Thành phố

Tỉnh

Quốc gia

trường
TS

%

TS

nhất

Nhì

ba

K

TS

nhất

Nhì

ba

K

50

29

20

1

0

6

13

K T

nhất

Nhì

ba

K S

0

0

0

0

0 0

K
K

0

0

III. MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO CÔNG TÁC BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI
Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC TÂN ĐỨC:

Trên cơ sở đánh giá thực trạng việc tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi
của trường trong năm học qua nhà trường đã đưa ra một số giải pháp nhằm
nâng cao hiệu quả bồi dưỡng học sinh giỏi như sau:
1. Nâng cao nhận thức về việc bồi dưỡng học sinh giỏi:
1.1 Nội dung nâng cao nhận thức: Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng và toàn thể
giáo viên và cha mẹ học sinh cần hiểu và phân biệt rõ khái niệm; Năng lực,
tài năng, năng khiếu. Đồng thời phải có hiểu biết về cơ sở khoa học của các
giai đoạn phát triển của một tài năng. Mặt khác phải hiểu sâu sắc các tiêu
chuẩn của năng khiếu, tài năng. Bên cạnh đó cần hiểu đựơc tâm sinh lý của
học sinh giỏi, học sinh năng khiếu. Từ đó nhận thức được vị trí của học sinh

0

0


giỏi trong suốt quá trình khổ luyện, phát triển tự nhiên, tồn diện và cân bằng
về tình cảm và nhận thức.
1.2.Vào đầu năm học trường đặt mực tiêu bồi dưỡng học sinh giỏi là một
trong những công tác trọng tâm của năm học nhằm tạo một khơng khí học
tập mới cho học sinh toàn trường đồng thời đưa nội dung nhận thức về học
sinh giỏi vào nội dung sinh hoạt chuyên môn, tổ chủ nhiệm, phổ biến trong
cuộc họp cha mẹ học sinh, thường xuyên tổ chức các buổi sinh hoạt cha mẹ
học sinh giỏi để họ trao đổi kinh nghiệm.
2. Tổ chức phát hiện và tuyển chọn học sinh giỏi:
Đây là một bước quan trọng trong việc bồi dưỡng học sinh giỏi. Xuất

phát từ thực tế không phải mọi học sinh có xếp loại học lực giỏi đều là học
sinh có năng khiếu cần bồi dưỡng. Ngược lại, những học sinh có năng khiếu
chưa hẳn là học sinh có xếp loại học lực giỏi. Cho nên làm thế nào để phát
hiện được học sinh có năng khiếu từ đó tuyển chọn và tiến hành bồi dưỡng
học sinh giỏi cho từng khối lớp là công việc quan trọng. Phát hiện và tuyển
chọn đúng mang ý nghĩa định hướng phát triển đúng đắn cho một nhân cách.
Đồng thời nó mang ý nghĩa giáo dục rất lớn.
Để tổ chức phát hiện và tuyển chọn học sinh giỏi trường tiểu học, phó
hiệu trưởng cần có kế hoạch rõ ràng, chi tiết phù hợp với nhà trường về hoạt
động giáo dục này. Xây dựng kế hoạch thành lập đội tuyển và bồi dưỡng đội
tuyển. Việc này phải được chỉ đạo để từng giáo viên đưa vào kế hoạch giảng
dạy và chủ nhiệm. Trong kế hoạch cần nêu rõ số học sinh vào đội tuyển, nội
dung tuyển chọn, ai sẽ thực hiện việc tuyển chọn. Để tuyển chọn học sinh
được chính xác phải căn cứ vào thơng tin và xét cả q trình học tập của học
sinh. Phát hiện và tuyển chọn học sinh giỏi qua các tình huống diễn ra trong
giờ khi nêu câu hỏi nâng cao, bài tập nâng cao. Phát hiện và tuyển chọn qua
các bài kiểm tra trên lớp. Mỗi bài kiểm tra mơn tốn, Tiếng Việt do khối


trưởng ra đề có các loại bài phân hố được học sinh. Trên cơ sở phát hiện
đánh giá, tuyển chọn nhà trường tổ chức thi, khảo sát lại. Việc khảo sát lại
được tiến hành theo hai vòng:
- Vòng 1: Lấy kì thi giữa kì I làm kỳ thi học sinh giỏi của trường. Mỗi lớp
lấy từ 3 đến 5 học sinh giỏi nhất lớp.
- Vòng 2: Sau thi vòng 1 nhà trường cử giáo viên bồi học sinh giỏi trong một
thời gian ngắn. Sau đó tổ chức cho học sinh thi vòng 2 để chọn đội tuyển
chung của trường. Để tạo nguồn cho việc thành lập đội tuyển giỏi khối 3,4,5
ngay từ lớp 1 giáo viên phải có trách nhiệm phát hiện, bồi dưỡng những em
có thiên hướng học tốt mơn tốn và mơn tiếng Việt. Việc phát hiện và tuyển
chọn được kéo dài trong suốt mấy năm học. Mỗi năm học phải làm vòng

tuyển chọn để bổ sung hoặc loại những học sinh mới phát hiện có năng khiếu
hoặc bị hạn chế ở những mặt nào mà thấy không đạt được thành tích.
Một căn cứ để phát hiện và tuyển học sinh giỏi là từ dư luận cộng
đồng, gia đình học sinh. Căn cứ này được dựa vào sự di truyền gien thơng
minh của cha mẹ, dịng tộc học sinh. Phần lớn học sinh giỏi được thừa hưởng
gen thông minh từ gia đình ln thể hiện mình trước tập thể, song cũng có
em rụt rè, nhút nhát khơng bộc lộ khả năng của mình trước tập thể. Với
những học sinh này giáo viên cần giúp đỡ các em sớm hoà đồng trong tập
thể, bộc lộ khả năng của bản thân.
Trong khi phát hiện và tuyển chọn học sinh giỏi, Phó hiệu trưởng phái
có trách nhiệm bồi dưỡng cho học sinh được tham gia đầy đủ các môn học
khác và tham gia hoạt động ngoại khoá ....
3. Tổ chức bồi dưỡng giáo viên:
Muốn có trị giỏi trước hết phải có thầy giỏi. Điều này cho thấy vai trò
to lớn của đội ngũ nhà giáo trong việc bồi dưỡng học sinh giỏi. Giáo viên là
người dẫn dắt cho học sinh hình thành kỹ năng, kỹ xảo, thói quen và tổ chức


của nhân cách. Thực tế phần lớn các nhân tài đều đựơc phát hiện và dìu dắt
bởi những giáo viên nổi tiếng. Trường nào có nhiều giáo viên dạy giỏi thì
trường đó có nhiều kỹ thuật đáp ứng nhiệm vụ. Có hiểu biết về tâm lý học sư
phạm để hiểu học sinh và có các ứng xử khoa học với học sinh. Có phương
pháp tự học, tự bồi dưỡng, phương pháp tiếp cận, lựa chọn các thông tin
khoa học cần thiết cho việc giảng dạy. Việc tổ chức bồi dưỡng giáo viên
thường tập trung vào nội dung sau: Tổ chức bồi dưỡng năng lực chuyên
môn, bồi dưỡng năng lực sư phạm, bồi dưỡng kiến thức kinh nghiệm thực tế,
bồi dưỡng các kiến thức bổ trợ.
Để bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho giáo viên nhà trường cần tiến
hành phân công giáo viên có uy tín, giỏi về chun mơn kèm cặp giáo viên
chưa có kinh nghiệm bằng việc dự giờ góp ý. Giao cho giáo viên những cơng

việc phù hợp với vấn đề mà họ cần bồi dưỡng để cho họ chuẩn bị trước
nghiên cứu những biện pháp thực hiện.Tạo điều kiện về tài chính, thời gian
để mua và nghiên cứu các tài liệu tham khảo. Tổ chức giao lưu chun mơn
với trường bạn, khuyến khích cho giáo viên học tập nâng cao trình độ
chun mơn.
Tổ chức bồi dưỡng năng lực sư phạm cho giáo viên: Năng lực sư phạm
của người giáo viên thể hiện ở khả năng giao tiếp, khả năng truyền thụ kiến
thức giữa giáo viên và học sinh. Đây chính là nghệ thuật của người giáo viên
trước mỗi vấn đề cần chuyển tải đến học sinh. Họ phải xác định cái gì nói
trước, cái gì nói sau cho phù hợp với quy luật tư duy của học sinh. Hay vấn
đề này cần gợi mở cho học sinh từ đâu, cần huy động những hiểu biết vận
dụng vào giải quyết những vấn đề mới. Bản chất của nghệ thuật sư phạm
chính là phương pháp sư phạm mà người giáo viên sử dụng để dẫn dắt học
sinh đi từ cái chưa biết đến cái đã biết, chiếm lĩnh cái mới.Tổ chức bồi


dưỡng năng lực sư phạm cho đội ngũ giáo viên có thể thơng qua các hình
thức sau:
- Hình thức hội giảng chuyên đề: Đây là dịp để thể hiện kỹ năng sư phạm
cao nhất của giáo viên, để giáo viên tham khảo ý kiến đồng nghiệp, tích luỹ
vốn kinh nghiệm cho mình.
- Hình thức dự giờ thăm lớp là hoạt động thường xuyên của người giáo viên
để tự nâng cao chất lượng giờ dạy của mình, nhờ học hỏi đồng nghiệp.
Thông qua dự giờ thăm lớp giáo viên được bồi dưỡng về phương pháp giảng
dạy cũng như kiến thức cần truyền thụ cho học sinh đã phù hợp với từng đối
tượng học sinh khá giỏi chưa.
- Hình thức tự bồi dưỡng của giáo viên là quá trình giáo viên tự đọc, soạn
giảng, chấm bài chu đáo, tỷ mỷ cho học sinh. Việc tự tìm hiểu qua sách báo
bổ sung thêm kiến thức sư phạm của mình là rất cần thiết. Để hoạt động tự
bồi dưỡng đi vào nền nếp cũng cần có sự kiểm tra, đánh giá của ban giám

hiệu nhà trường. Trong năm học 2012- 2013 đã tổ chức bồi dưỡng cho 20
lượt giáo viên tham gia bồi dưỡng hè và tổ chức 180 lượt giáo viên tham gia
hội thảo các chuyên đề để nâng cao chuyên môn.
4.Tổ chức tuyển chọn và phân công giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi:
Phân công giáo viên là khâu quan trọng, bởi có sử dụng hợp lý đúng người ,
đúng việc thì mới phát huy được tài năng và hệu quả. Để làm tốt khâu này
cần dựa vào những tiêu chí sau để chọn giáo viên dạy đội tuyển:
- Giáo viên có trình độ kiến thức chun mơn vững vàng.
- Giáo viên có lịng nhiệt tình, say mê, có ý thức chấp hành quy chế chun
mơn tốt.
- Giáo viên có kỹ năng thiết kế nội dung dạy học - giáo dục, có kỹ năng tự
học tự bồi dưỡng.


- Giáo viên có sức khỏe , tự tin, có kinh nghiệm, có tính sáng tạo, có năng
lực giao tiếp, năng lực hiểu học sinh.
Dựa trên tiêu chí đó và tình hình thực tế của trường để phân cơng giáo
viên cho phù hợp. Có 2 cách phân cơng:
+ Phân cơng chuyên: Phân công những giáo viên giỏi về chuyên môn
nghiệp vụ , có kinh nghiệm về mơn nào thì dạy mơn đó.
+ Phân cơng luận chuyển: Đối tượng cảu cách phân công này là những giáo
viên tinh thông về chuyên mơn, có năng lực sư phạm, dạy tốt các khối lớp ở
tiểu học.
Cần kết hợp cả hai cách trên để khắc phục hạn chế của từng cách phân
cơng.Trong q trình bồi dưỡng, BGH thường xuyên khảo sát giáo viên , nếu
có giáo viên hạn chế về sức khỏe, chun mơn khơng phát triển thì cần thay
thế vào đó những giáo viên kế cận đã bồi dưỡng về chuyên môn.
5. Tổ chức hoạt động biên soạn tài liêu giảng dạy bồi dưỡng học sinh
giỏi:
Sau khi chọn được đội tuyển học sinh giỏi, phân công giáo viên dạy bồi

dưỡng, công việc tiếp theo hết sức cần thiết và đem lại chất lượng giảng dạy
cao đó là việc biên soạn tài liệu giảng dạy. Bởi hiện nay sách tham khảo rất
nhiều nếu giáo viên không biết phân loại , chọn lọc sẽ dẫn đến tình trạng ơn
luyện khơng trọng tâm, khơng sát chương trình của bậc học. Chính vì vậy
việc nghiện cứ, chọn lọc tài liệu và giao việc cho giáo viên là rất quan trọng.
Ban giám hiệu, đặc biệt là Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn cần kết
hợp cùng tổ chuyên mơn tổ chức nghiên cứu, biên soạn nội dung chương
trình ôn luyện, bồi dưỡng cùng tìm hiểu kiến thức trong phân mơn đó sau đó
biên soạn , xây dựng thành chương trình riêng của mình làm tài liệu giảng
dạy. Làm như vậy sẽ giúp việc dạy học có hệ thống và đi sâu các mảng kiến
thức. Chẳng hạn: Toán 4- 5 đi sâu các chuyên đề:


- Chuyên đề 1: số tự nhiện
- Chuyên đề 2: Cấu tạo thập phận của số.
- Chuyên đề 3: Các dạng tốn điển hình
- Chun đề 4: Giải tốn bằng phương pháp sơ đồ đoạn thẳng
- Chuyên đề 5: Các bài tốn về diện tích các hình
- Chun đề 6: Cắt ghép hình
Với từng chuyên đề trên, giáo viên chọn lọc, hệ thống từ nhiều tài liệu
khác nhau thành tài liệu riêng của mình để giảng dạy. Làm tốt việc này địi
hỏi giáo viên phải đầu tư thời gian, trí tuệ. Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng phải
là người tham mưu tốt cho giáo viên
6. Tổ chức hoạt động dạy học đội tuyển học sinh giỏi.
Trên cơ sở xây dựng được nội dung như trên, để tiến hành tổ chức hoạt
động dạy học được tốt hơn phải thống nhất được phương pháp giảng dạy, bởi
phương pháp dạy học của giáo viên quy định trình đọ lĩnh hội của học sinh.
Do vậy phải triệt để vận dụng các phương pháp tích cực để học sinh độc lập
suy nghĩ, phát huy tính sáng tạo, năng lực giải quyết vấn đề. Xây dựng một
tiến trình một giờ dạy học sinh giỏi cụ thể như sau:

* Bước 1: Cho học sinh thông báo kết quả làm bài tập ở nhà, giáo viên nhận
xét và sửa chữa.
* Bước 2: Giáo viên đưa ra những bài toán hoặc bài tiếng Việt cho học sinh
giải quyết.
* Bước 3: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu đề bài và khái quát cách giải.
* Bước 4: Cho học sinh tự giải và giáo viên chữa bài tập. Nhận xét rút ra
cách làm hay, khái quát hoá cách giải một loại bài tập hay những điều cần
ghi nhớ.
* Bước 5: Giao bài tập về nhà.
7. Huy động cộng đồng tham gia việc bồi dưỡng học sinh giỏi:


Trong năm qua trường đã làm tốt công tác tuyên truyền bồi dưỡng học
sinh giỏi tạo niềm tin cho các bậc cha mẹ học sinh, các cấp lãnh đạo bằng
cách tổ chức dạy học thật tốt, kết quả học tập của các em đã tạo sự phấn khởi
đối với cha mẹ học sinh và các cấp lãnh đạo, đó là điều kiện thuận lợi để huy
động các nguồn lực, tài lực, vật lực cho nhà trường. Tham mưu với chính
quyền địa phương về sự nghiệp phát triển giáo dục bằng các hình thức xây
dựng quỹ khuyến học của trường, của các dòng họ để thưởng cho các học
sinh học giỏi và thi đỗ vào các trường chuyên nghiệp. Trong năm học này
nhà trường đã có quỹ khuyến học là 6.000.000đ
Tham mưu với địa phương tổ chức tốt đại hội cấp cơ sở. Đây là điều kiện
thuận lợi để tuyên truyền, vận động các lực lượng xã hội tham gia bồi dưỡng
học sinh giỏi.
8. Tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị dạy học:
Ngày tư đầu năm , nhà trường quan tâm đầu tư cơ cở vật chất phục vụ
công tác dạy học, đầu tư nhiều đấu sách tham khảo của nhà xuất bản giáo
dục. Đảm bảo đầy đủ cơ sở vật chất phục vụ công tác bồi dưỡng học sinh
giỏi.
9. Kiểm tra đánh giá, công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.

Quản lý mà khơng kiểm tra đánh giá thì coi như khơng quản lý. Chính vì vậy
đánh giá kiểm tra là một khâu quan trọng. Vậy thì để kiểm tra công tác bồi
dưỡng học sinh giỏi phải tiến hành như sau:
- Theo dõi sát sao việc bồi dưỡng của giáo viên về nội dung phương
pháp
- Dự giờ để giáo viên rút kinh nghiệm, điều chỉnh kịp thời phương
pháp và các biện pháp rèn luyện học sinh.
- Tổ chức các kỳ kiểm tra để đánh giá kết quả học tập của học sinh
giỏi trên cơ sở đó điều chỉnh nội dung phương pháp giảng dạy.


10. Tổ chức thi đua khen thưởng về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.
Công tác thi đua khen thưởng là động lực thúc đẩy dạy và học. Do vậy để
thúc đẩy được phong trào thi đua: Thầy dạy giỏi, trị học tốt thì cơng tác thi
đua khen thưởng phải hết sức khách quan, công tâm và đầy trách nhiệm, làm
sao khen thưởng đúng người có cơng. Cần đề cao uy tín của những giáo viên
có học sinh giỏi, là một trong những tiêu chuẩn để đánh giá, xếp loại giáo
viên hàng năm, có ưu tiên đãi ngộ phù hợp.
Có sổ vàng truyền thống ghi tên các học sinh đạt thành tích, sổ vàng
truyền thống được lưu giữ hàng năm. Tổ chức lễ tuyên dương khen thưởng
phải thực sự sang trọng.
Cơng tác thi đua khen thưởng có tác dụng lớn đối với các hoạt động của
nhà trường vì vậy mỗi cán bộ giáo viên cần có nhận thức đúng đắn và thực
hiện một cách nghiêm túc.
IV. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN:

Sau khi triển khai các biện pháp tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi trên
thì trong năm học 2012-2013 trường đã tổ chức bồi dưỡng được đội tuyển
học sinh giỏi tham gia dự tất các các cuộc giao lưu do phòng giáo dục, nhà
trường tổ chức thu được kết quả khả quan . Đặc biệt năm học này trường đã

có học sinh dự thi đạt giải cao: giải ba cấp tỉnh, giải khuyến khích cấp quốc
gia.... Kết quả cụ thể như sau:
Kết quả thi học sinh giỏi các cấp năm học 2012-2013.
Tính đến thời điểm 23/4/2013.

HSG

HSG cấp

HSG cấp

HSG cấp

cấp

Thành phố

Tỉnh

Quốc gia


trường
TS

%

TS

nhất

Nhì

ba

K TS

nhất

Nhì

ba

K

57

31

15

1

5

9

K TS

nhất

Nhì

K

1

1

1

thành cơng ban đầu của nhà trường. Đó cũng là sự động viên, khích lệ, thơi
thúc thầy và trị của nhà trường có niềm tin vào sự phát triển đến một tương

PHẦN KẾT LUẬN

K
K

Với kết quả trên chưa nói lên điều gì lớn lao song đó cũng là sự ghi nhận

lai tươi sáng.

ba

1


I. Kết luận:
Sáng kiến kinh nghiệm triển khai góp phần nâng cao chất lượng

bồi dưỡng học sinh giỏi của trường tiểu học Tân Đức năm học 2012-2013.
Sáng kiến kinh nghiệm có khả năng áp dụng cho việc tổ chức bồi dưỡng học
sinh giỏi ở các trường tiểu học.
Thông qua việc triển khai công tác tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi
tôi rút ra một số bài học kinh nghiệm sau:
- Nhà trường phải xây dựng được một kế hoạch tổ chức bồi dưỡng học sinh
giỏi cho tất cả các khối lớp. Kế hoạch phải tính đến điều kiện của nhà trường
như cơ sở vật chất, giáo viên, học sinh nội dung và hình thức bồi dưỡng và
việc huy động các nguồn lực cho công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.
- Cần phải có đội ngũ giáo viên vững vàng về chuyên môn để tham gia bồi
dưỡng học sinh giỏi. Muốn vậy hiệu trưởng nhà trường cần tổ chức tốt khâu
bồi dưỡng giáo viên trong từng năm học. Chọn những giáo viên có đủ năng
lực để bồi dưỡng học sinh giỏi.
- Ban giám hiệu cần tổ chức tốt việc kiểm tra đánh giá học sinh trong quá
trình bồi dưỡng để kịp thời điều chỉnh phương pháp dạy học.
- Xây dựng được chương trình bồi dưỡng và nội dung bồi dưỡng để triển
khai bồi dưỡng đạt kết quả.
II. Những kiến nghị, đề xuất:
- Cấp trên cần định hướng cho các trường lựa chọn các đầu sách tham khảo
hiệu quả vì hiện nay trên thị trường có quá nhiều đầu sách tham khảo chất
lượng thấp.
- Nhà trường cần tằng cương tổ chức các buổi giao lưu với các trường bạn
đặc biệt là các trường lớn trong thành phó để học hỏi kinh nghiệm bồi dưỡng
học sinh giỏi. Luôn làm tốt công tác tư tưởng với người được tham gia bồi


dưỡng. Khen thưởng kịp thời những giáo viên có thành tích trong cơng tác
bồi dưỡng học sinh giỏi
Tân Đức, ngày 23 tháng 4 năm 2013
Người viết

Đặng Thị Quyên


ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CẤP TRƯỜNG
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.. ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CẤP CƠ SỞ
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................
.................................................................................................

.................................................................................................


.................................................................................................
.................................................................................................
.....................................................................................
.........................................................................................................................
..........................................................................................................................
...........................................................................................................................
..........................................................................................................................