Bài thi tìm hiểu
Công đoàn Việt Nam 80 năm, một chặng đờng phát triển
Phạm Thị Thu Thủy - Giáo viên trờng Tiểu học Cẩm Thuỷ
1
Cụng on Vit Nam t chc chớnh tr xó hi rng ln vn ng on
kt, cụng nhõn lao ng thc hin thng li ng li ca ng qua cỏc
giai on cỏch mng, gúp phn xng ỏng vo s nghip gii phúng dõn
tc v bo v T quc Vit Nam xó hi ch ngha.
Trụ sở Tổng liên đoàn lao động Việt Nam tại trung tâm Hà Nội
Bài thi tìm hiểu
Công đoàn Việt Nam 80 năm, một chặng đờng phát triển
Câu 1: Đồng chí hãy cho biết tổ chức Công đoàn Việt Nam đợc thành lập vào
ngày, tháng, năm nào? Do ai sáng lập?
Trả lời
Đại hội V Công đoàn Việt Nam (tháng 2 năm 1983) đã quyết định lấy ngày
28/7/1929, ngày thành lập Tổng Công hội Đỏ Bắc Kỳ, làm ngày truyền thống của Công
đoàn Việt Nam. Quá trình hình thành và ra đời của tổ chức Công đoàn Việt Nam gắn
liền với tên tuổi và cuộc đời hoạt động của đồng chí Nguyễn ái Quốc (Chủ tịch Hồ Chí
Minh) - lãnh tụ vĩ đại của giai cấp công nhân và dân tộc Việt Nam.
Những năm tháng hoạt động trong phong trào công nhân và Công đoàn Quốc tế,
Nguyễn ái Quốc đã nghiên cứu tổ chức Công đoàn ở các nớc t bản, thuộc địa và nửa
thuộc địa, từ đó rút ra kinh nghiệm thực tiễn, đặt cơ sở lí luận và hình thức tổ chức cho
Công đoàn Việt Nam. Trong tác phẩm Đờng Kách mệnh Bác viết: tổ chức Công hội tr-
ớc là để cho công nhân đi lại với nhau cho có cảm tình, hai là để nghiên cứu với nhau,
ba là để sửa sang cách sinh hoạt của công nhân cho khá hơn bây giờ, bốn là để giữ
gìn quyền lợi cho công nhân, năm là để giúp cho quốc dân, giúp cho thế giới.
Có thể nói, trên bớc đờng đi tới chủ nghĩa Mác - Lênin và thành lập các tổ chức
Cộng sản ở Việt Nam, lãnh tụ Nguyễn ái Quốc đã quan tâm rất sớm đến tổ chức quần
chúng của giai cấp công nhân. Quá trình Ngời chuẩn bị về t tởng và tổ chức và tổ chức
cho sự thành lập một chính Đảng vô sản cũng là quá trình Ngời xây dựng cơ sở lý luận
và biện pháp tổ chức Công đoàn Cách mạng.
Từ năm 1925 đến năm 1928, nhiều Công hội bí mật đã hình thành do sự hoạt
động mạnh mẽ của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên. Đặc biệt từ năm 1928, khi kỳ
bộ Bắc kỳ của Việt Nam Cách mạng Thanh niên đồng chí Hội chủ trơng thực hiện vô
sản hoá thì phong trào đấu tranh của công nhân Việt Nam ngày càng sôi nổi, thúc đẩy
sự phát triển của tổ chức công hội lên một bớc mới cả về hình thức lẫn nội dung hoạt
động.
Năm 1929 là thời điểm phong trào công nhân và hoạt động công hội ở nớc ta phát
triển sôi nổi nhất, đặc biệt là ở miền Bắc. Các cuộc đấu tranh của công nhân nổ ra liên
tục ở nhiều xí nghiệp, có sự phối hợp chặt chẽ và thống nhất hành động giữa các cuộc
đấu tranh ở xí nghiệp địa phơng này với địa phơng khác trong toàn xứ.
Phạm Thị Thu Thủy - Giáo viên trờng Tiểu học Cẩm Thuỷ
2
Bài thi tìm hiểu
Công đoàn Việt Nam 80 năm, một chặng đờng phát triển
Sự phát triển mạnh mẽ của phong trào công nhân và tổ chức công hội đòi hỏi phải
có một tổ chức Mác-xít một Đảng Cách mạng thực sự của giai cấp công nhân có khả
năng tập hợp, lãnh đạo công nhân đấu tranh giành độc lập tự do. Tháng 3/1929, chi bộ
cộng sản đầu tiên đợc thành lập ở Hà Nội. Tiếp đến, ngày 17/6/1929, Đông Dơng Cộng
sản Đảng ra đời và giao cho đồng chí Nguyễn Đức Cảnh uỷ viên lâm thời phụ trách
công tác công vận của Đảng triệu tập Hội nghị thành lập Tổng Công hội Đỏ Bắc Kỳ
vào ngày 28/7/1929 tại nhà số 15, phố Hàng Nón, Hà Nội với 7 đại biểu của các Công
hội đỏ: Hà Nội, Nam Định, Hải Phòng, khu mỏ Đông Triều, Mạo Khê Đại hội đã thảo
luận và thông qua Điều lệ và chơng trình hoạt động của Hội, quyết định xuất bản tờ báo
Lao động làm cơ quan tuyên truyền, và tạp chí Tổng Công hội đỏ làm cơ quan lý
luận của Hội. Hội nghị bầu ra Ban chấp hành lâm thời do đồng chí Nguyễn Đức Cảnh
phụ trách.
Đồng chí Nguyễn Đức Cảnh (1908-1932).
Phạm Thị Thu Thủy - Giáo viên trờng Tiểu học Cẩm Thuỷ
3
Bài thi tìm hiểu
Công đoàn Việt Nam 80 năm, một chặng đờng phát triển
Tiếp sau đó, các Tổng Công hội đỏ ở Trung Kỳ và Nam Kỳ đợc thành lập. Từ
năm 1930, Tổng Công hội đỏ đã có cơ sở hoạt động ở khắp trong nớc. Từ đó, qua các
thời kỳ cách mạng, Công hội đỏ có nhiều tên gọi khác nhau: Công hội đỏ (1929
1935), Nghiệp đoàn ái hữu (1936 1939), Công nhân phản đế (1939 1941), Công
nhân cứu quốc (1941 1945), Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (1946 1961),
Tổng Công đoàn Việt Nam (1961 1988) và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (từ
17/10/1988).
Sự kiện thành lập Tổng Công hội Đỏ Bắc Kỳ là một mốc son chói lọi trong lịch sử
phong trào công nhân và Công đoàn Việt Nam. Lần đầu tiên giai cấp công nhân có một
đoàn thể Cách mạng rộng lớn, hoạt động có tôn chỉ, mục đích, phản ánh đợc ý chí,
nguyện vọng của đông đảo công nhân lao động. Chính vì ý nghĩa đó, theo đề nghị của
Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam, ngày 25/6/1983 Bộ Chính trị Ban chấp hành TW
Đảng Cộng sản Việt Nam quyết định lấy ngày 28/7/1929 ngày họp Đại hội thành lập
Công hội đỏ đầu tiên ở Bắc Kỳ - làm ngày thành lập Công đoàn Việt Nam.
Hai mu tem v ngụi nh s15 Hng Nún - H Ni v chõn dung ng chớ Nguyn c Cnh
Phạm Thị Thu Thủy - Giáo viên trờng Tiểu học Cẩm Thuỷ
4
Bài thi tìm hiểu
Công đoàn Việt Nam 80 năm, một chặng đờng phát triển
Câu 2: Đồng chí hãy cho biết từ khi thành lập đến nay Công đo n Việt Nam
trải qua mấy kì đại hội? Mục tiêu, ý nghĩa của các kì đại hội?
Trả lời
Ngày 28/7/1929 tại số nhà 15 phố Hàng Nón, Hà Nội đã diễn ra một sự kiện trọng
đại của phong trào công nhân và Công đoàn Việt Nam: Đại hội thành lập Tổng Công hội
đỏ Bắc Kỳ tiền thân của Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam ngày nay. Dới ngọn cờ
của Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn
luyện, tổ chức Công đoàn nớc ta đã vợt qua mọi khó khăn, thử thách, không ngừng lớn
mạnh và phát triển.
Từ khi thành lập đến nay, Công đoàn Việt Nam đã trải qua 10 kỳ đại hội.
Đại hội lần thứ nhất họp từ ngày1-15/01/1950 tại xã Câo Vân, huyện Đại Từ,
tỉnh Thái Nguyên, chiến khu Việt Bắc với mục tiêu động viên công nhân viên chức cả
nớc, nhất là công nhân ngành Quân giới sản xuất nhiều vũ khí, khí tài phục vụ cho
kháng chiến chống thực dân Pháp đến thắng lợi .
Tham dự đại hội có gần 200 đại biểu của giai cấp công nhân Việt Nam. Đại hội
đã bầu Ban chấp hành Tổng liên đoàn gồm 21 uỷ viên chính thức, 4 uỷ viên dự khuyết
do đồng chí Hoàng Quốc Việt uỷ viên thờng vụ trung ơng Đảng làm Chủ tịch, đồng
chí Trần Danh Tuyên là Tổng th ký.
Đồng chí Trần Danh Tuyên
Phạm Thị Thu Thủy - Giáo viên trờng Tiểu học Cẩm Thuỷ
5
Bài thi tìm hiểu
Công đoàn Việt Nam 80 năm, một chặng đờng phát triển
Sự kiện đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ nhất tháng 1/1950 đánh dấu bớc tr-
ởng thành to lớn của giai cấp công nhân và Công đoàn Việt Nam. Những văn kiện đợc
đại hội thông qua là sự vận dụng đúng đắn, cụ thể và sáng tạo đờng lối cách mạng của
Đảng vào phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân, là điều kiện thuận lợi cho giai
cấp công nhân và tổ chức Công đoàn hoàn thành những nhiệm vụ mới của cuộc kháng
chiến và mở ra một thời kỳ mới của công tác Công đoàn ở Việt Nam. Đại hội đã giải
quyết những vấn đề lớn trong thống nhất nhận thức và hành động, sửa đổi Điều lệ Công
đoàn, bầu cử chính thức Ban chấp hành. Đại hội lấy việc thi đua ái quốc làm trọng tâm
công tác.
Đại hội lần thứ II họp từ ngày 23 27/02/1961 tại thủ đô Hà Nội với mục tiêu
động viên cán bộ, công nhân, viên chức thi đua lao động sản xuất, xây dựng chủ
nghĩa xã hội ở miền Bắc với tinh thần Mỗi ngời làm việc bằng hai vì miền Nam ruột
thịt góp phần đấu tranh thống nhất nớc nhà . Tham dự đại hội có 752 đại biểu. Đại
hội đã bầu Ban chấp hành Tổng liên đoàn gồm 55 uỷ viên chính thức, 10 uỷ viên dự
khuyết, đồng chí Hoàng Quốc Việt đợc bầu lại làm Chủ tịch, đồng chí Trần Danh Tuyên
đợc bầu lại là Tổng th ký.
Lần đầu tiên trong lịch sử, đại hội Công đoàn Việt Nam họp ở thủ đô Hà Nội
trong bầu không khí hoà bình. Cũng lần đầu tiên trong lịch sử, Đại hội Công đoàn Việt
Nam có các đoàn đại biểu quốc tế đợc mời và Chủ tịch Hồ Chí Minh đến dự.
"ng viờn cụng nhõn: Phi c gng hc tp chớnh tr, vn hoỏ v trau di k thut ,
Phạm Thị Thu Thủy - Giáo viên trờng Tiểu học Cẩm Thuỷ
6
Bài thi tìm hiểu
Công đoàn Việt Nam 80 năm, một chặng đờng phát triển
phi thi ua tit kim nguyờn liu, tng nng sut - phi giỳp anh em cựng tin b"
Trong đại hội này, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đợc đổi tên thành Tổng
Công đoàn Việt Nam. Đại hội là cuộc sinh hoạt chính trị quan trọng của giai cấp công
nhân và tổ chức Công đoàn nhằm đa đờng lối của Đảng vào quần chúng công nhân viên
chức. Những vấn đề mà Đại hội quyết định là những vấn đề quan trọng đối với sự nghiệp
cách mạng của giai cấp công nhân và nhân dân ta.
Đại hội lần thứ III họp từ ngày11- 14/2/1974 tại thủ đô Hà Nội với mục tiêu
động viên sức ng ời, sức của chi viện cho miền Nam, thống nhất đất nớc .
Về dự đại hội có 600 đại biểu thay mặt cho hơn 1 triệu đoàn viên Công đoàn
trong cả nớc. Đại hội đã bầu Ban chấp hành gồm 72 uỷ viên, bầu đồng chí Tôn Đức
Thắng Chủ tịch nớc Việt Nam dân chủ cộng hoà - làm Chủ tịch danh dự. Đồng chí
Hoàng Quốc Việt đợc bầu lại làm Chủ tịch, đồng chí Nguyễn Đức Thuận đợc bầu là
Tổng th ký.
Đại hội III Công đoàn Việt Nam đợc tiến hành trong lúc ở nớc ta cũng nh ở trên
thế giới đang diễn ra những chuyển biến lớn lao có lợi cho phong trào cách mạng của
nhân dân các nớc. Đại hội là một sự kiện trọng đại trong đời sống chính trị của đất nớc.
Đại hội tiêu biểu cho ý chí của hàng triệu ngời lao động làm chủ tập thể quyết tâm biến
chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong sản xuất và chiến đấu thời kỳ chống Mỹ cứu nớc
thành phong trào sôi nổi thi đua lao động, sản xuất, cần kiệm xây dựng chủ nghĩa xã hội
ở miền Bắc; đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nớc.
Đại hội lần thứ IV họp từ ngày 8 11/5/1978 tại thủ đô Hà Nội với mục tiêu
động viên giai cấp công nhân và những ng ời lao động khác thi đua lao động, sản
xuất, phát triển kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hoá trong cả nớc .
Về dự đại hội có 926 đại biểu thay mặt cho 2.166.257 đoàn viên Công đoàn thuộc
39 Liên hiệp Công đoàn địa phơng, 18 Công đoàn ngành Trung ơng trong cả nớc. Đại
hội đã bầu Ban chấp hành gồm 115 uỷ viên, ban th ký gồm 12 đồng chí. Đồng chí
Nguyễn Văn Linh (sau này là Tổng bí th Ban chấp hành trung ơng Đảng) đợc bầu lại
làm Chủ tịch, đồng chí Nguyễn Đức Thuận đợc bầu là Phó Chủ tịch kiêm Tổng th ký.
Đại hội IV là đại hội phát huy quyền làm chủ tập thể và ý chí tự lực tự cờng cảu
những ngời lao động chân tay và lao động trí óc đang hăng say lao động, tiến công nhằm
Phạm Thị Thu Thủy - Giáo viên trờng Tiểu học Cẩm Thuỷ
7
Bài thi tìm hiểu
Công đoàn Việt Nam 80 năm, một chặng đờng phát triển
xoá bỏ nghèo nàn và lạc hậu, xây dựng Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa giàu mạnh,
có đời sống văn minh, hạnh phúc.
Đại hội là hình ảnh đẹp đẽ của đội ngũ giai cấp công nhân thống nhất, của tổ chức
Công đoàn thống nhất trong nớc Việt Nam thống nhất thành quả của ngót nửa thế kỷ
đấu tranh cách mạng của giai cấp công nhân và nhân dân ta.
Đại hội là sự kiện chính trị có ý nghĩa đặc biệt quan trọng mở đầu một phong trào
cách mạng mới có sức lôi cuốn đông đảo công nhân viên chức và quần chúng nhân dân
trên khắp mọi miền Tổ quốc đang hăng hái làm việc, thi đua lao động sản xuất và công
tác.
Bộ tem chào mừng đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ IV
Đại hội lần thứ V tiến hành từ ngày 16 18/11/1983 tại thủ đô Hà Nội với mục
tiêu động viên công nhân lao động thực hiện 3 ch ơng trình kinh tế lớn của Đảng:
phát triển nông nghiệp và công nghiệp thực phẩm, hàng tiêu dùng, hàng xuất khẩu .
Về dự đại hội có 949 đại biểu thay mặt cho gần 4 triệu đoàn viên Công đoàn trong
cả nớc. Đại hội nhất trí lấy ngày 27/8/1929 ngày thành lập Công hội đỏ Bắc Kỳ
là ngày truyền thống Công đoàn Việt Nam.
Phạm Thị Thu Thủy - Giáo viên trờng Tiểu học Cẩm Thuỷ
8
Bài thi tìm hiểu
Công đoàn Việt Nam 80 năm, một chặng đờng phát triển
Đại hội đã bầu Ban chấp hành gồm 155 uỷ viên, ban th ký gồm 13 đồng chí.
Đồng chí Nguyễn Đức Thuận uỷ viên Trung ơng Đảng đợc bầu làm Chủ tịch, đồng
chí Phạm Thế Duyệt uỷ viên dự khuyết trung ơng Đảng đợc bầu là Phó Chủ tịch kiêm
Tổng th ký.
Đại hội lần thứ V Công đoàn Việt Nam diễn ra trong bối cảnh đất nớc ta đang
đứng trớc một thời kỳ cách mạng hết sức sôi động. Đảng ta, giai cấp công nhân và nhân
dân lao động đang gánh vác một sứ mệnh trọng đại, xây dựng thành công chủ nghĩa xã
hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Đây là đại hội thành công của công
nhân, viên chức cả nớc phát huy mạnh mẽ quyền làm chủ tập thể xã hội chủ nghĩa, dấy
lên các phong trào cách mạng rộng lớn nhằm thực hiện thắng lợi những mục tiêu kinh tế
xã hội tổng quát trong những năm 80 của thế kỉ XX.
B tem cho mng i hi Cụng on Vit Nam ln th V (1983)
Đại hội lần thứ VI họp từ ngày 17 - 20/10/1988 tại thủ đô Hà Nội với mục tiêu
thực hiện đ ờng lối của Đảng vì việc làm, đời sống, dân chủ và công bằng xã hội.
Về dự đại hội có 834 đại biểu thay mặt cho gần 4 triệu đoàn viên Công đoàn trong cả n-
ớc. Đại hội nhất trí đã đổi tên Tổng công đoàn Việt Nam thành Tổng Liên đoàn Lao
Phạm Thị Thu Thủy - Giáo viên trờng Tiểu học Cẩm Thuỷ
9