TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỆN LỰC
KHOA KINH TẾ VÀ QUẢN LÝ
----------
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI:
GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN
HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN VIỆT NAM THỊNH VƯỢNG
CHI NHÁNH MỸ ĐÌNH
Giảng viên hướng dẫn
: TH.S ĐINH THỊ MINH TÂM
Sinh viên thực hiện
: HOÀNG THỊ HỒNG HẠNH
Lớp
: Đ9-TCDN
Mã sinh viên
: 1381720025
Chuyên ngành
: Tài chính - Ngân hàng
Khóa
: 2013 – 2018
HÀ NỘI – Năm 2018
LỜI CẢM ƠN
Được sự phân công của quý thầy cô khoa Kinh tế và Quản Lý, Trường Đại Học Điện
Lực, sau gần sáu tháng thực tập em đã hoàn thành Khóa luận tốt nghiệp .
Để hoàn thành nhiệm vụ được giao, ngoài sự nỗ lực học hỏi của bản thân còn có sự
hướng dẫn tận tình của thầy cô, cô chú, anh chị cán bộ công nhân viên tại Ngân hàng Việt
Nam Thịnh Vượng chi nhánh Mỹ Đình.
Em chân thành cảm ơn cô giáo – ThS. Định Thị Minh Tâm, người đã hướng dẫn cho em
trong suốt thời gian thực tập. Mặc dù công việc của cô rất bận nhưng cô vẫn không ngần
ngại chỉ dẫn em, định hướng đi cho em, để em hoàn thành tốt nhiệm vụ. Một lần nữa em
chân thành cảm ơn cô và chúc cô dồi dào sức khoẻ.
Xin cảm ơn tất cả các bạn bè, các anh chị cán bộ công nhân viên chi nhánh Mỹ Đình đã
giúp đỡ, dìu dắt em trong suốt thời gian qua. Tất cả các mọi người đều nhiệt tình giúp đỡ,
đặc biệt ở Chi nhánh, mặc dù số lượng công việc ngày một tăng lên nhưng các anh chị
hướng dẫn vẫn dành thời gian để hướng dẫn rất nhiệt tình.
Tuy nhiên vì kiến thức chuyên môn còn hạn chế và bản thân còn thiếu nhiều kinh nghiệm
thực tiễn nên nội dung của báo cáo không tránh khỏi những thiếu xót, em rất mong nhận
sự góp ý, chỉ bảo thêm của quý thầy cô cùng toàn thể cán bộ, công nhân viên tại Chi
nhánh để báo cáo này được hoàn thiện hơn.
Một lần nữa xin gửi đến thầy cô, bạn bè cùng các cô chú, anh chị tại Chi nhánh lời cảm
ơn chân thành và tốt đẹp nhất!
Hà nội, ngày 3 tháng 6 năm 2018
Sinh Viên
Hoàng Thị Hồng Hạnh
NHẬN XÉT
(Của giáo viên hướng dẫn)
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
.............................
Giảng viên hướng dẫn
(Ký, ghi rõ họ tên)
NHẬN XÉT
(Của giáo viên phản biện)
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
Giảng viên phản biện
(Ký, ghi rõ họ tên)
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU
CHƯƠNG I: CÁC VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG
CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ............................................................................. 1
1.1 Hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại ........................................................... 1
1.1.1 Khái niệm tín dụng ....................................................................................................
1
1.1.2. Đặc điểm hoạt động tín dụng ngân hàng...................................................................2
1.1.3. Phân loại hoạt động tín dụng……………………………………………………..3
1.1.3.1. Phân loại theo thời………………………………………………………………..3
1.1.3.2. Phân loại theo hình thức …………………………………………………………………4
1.1.3.3. Phân loại theo tài sản đảm bảo……………………………………………...…….6
1.1.3.4. Phân loại theo rủi ro………………………………………………………………………6
1.2. Chất lượng tín dụng của ngân hàng thương mại……………...………………………6
1.2.1. Khái niệm chất lượng tín dụng..................................................................................6
1.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng của ngân hàng thương mại……….……8
1.2.2.1. Doanh số tín dụng và tốc độ tăng trưởng doanh số tín dụng………………….…8
1.2.2.2. Tỷ trọng và tốc độ tăng trưởng dư nợ tín dụng…………………………………...9
1.2.2.3. Hiệu suất sử dụng vốn vay………………………………………………………..9
1.2.2.4. Vòng quay vốn tín dụng…………………………………………………………10
1.2.2.5. Thu nhập từ hoạt động cho vay…………………………………………………10
1.2.2.6. Mức sinh lời từ hoạt động cho vay……………………………………………..10
1.2.2.7. Nợ quá hạn…………………………………………………………………...…11
1.2.2.8. Hiệu quả hoạt động quản trị rủi ro tín dụng trong ngân hàng…………………...12
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng của ngân hàng thương mại……….13
1.3.1. Các nhân tố chủ quan……………………………………………………………...13
1.3.2. Các nhân tố khách quan……………………………………………………..........15
1.3.2.1. Nhân tố thuộc về doanh nghiệp, khách hàng……………………………….…..15
1.3.2.2. Môi trường kinh tế………………………………………………………………16
Chương 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG
MẠI CỔ PHẦN VIỆT NAM THỊNH VƯỢNG – CHI NHÁNH MỸ
ĐÌNH………………………………………………………………………………...…18
2.1. Tổng quan về ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam Thịnh Vượng – chi nhánh
Mỹ Đình………………………………………………………………………………….18
2.1.1. Giới thiệu chung về ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam Thịnh Vượng –
VPBank………………………………………………………………………………….18
2.1.2. Giới thiệu chung về ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam Thịnh Vượng –
VPBank Chi nhánh Mỹ Đình………………………………………………………….…20
2.1.3. Lĩnh vực hoạt động………………………………………………………………..21
2.2. Tình hình hoạt động kinh doanh của Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam Thịnh
Vượng – chi nhánh Mỹ Đình ( VPBank Mỹ Đình )……………………………………..21
2.2.1. Tình hình huy động vốn…………………………………………………………...21
2.2.2. Tình hình cho vay…………………………………………………………………24
2.2.3. Một số hoạt động khác của Chi nhánh VPBank Mỹ Đình giai đoạn 2014 –
2016………………………………………………………………………………………26
2.2.3.1. Hoạt động phát hành thẻ của Chi nhánh VPBank Mỹ Đình giai đoạn 2014 –
2016………………………………………………………………………………………26
2.2.3.2. Hoạt động thu phí của VPBank Mỹ Đình giai đoạn 2014 – 2016……………....27
2.3. Thực trạng chất lượng tín dụng của Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam Thịnh
Vượng – chi nhánh Mỹ Đình (VPBank Mỹ Đình )……………………………………...28
2.3.1. Tình hình cho vay, thu nợ…………………………………………………………28
2.3.1.1 Cơ cấu dư nợ theo đối tượng khách hàng……………………………………….28
2.3.1.2. Cơ cấu dư nợ tín dụng theo thời gian……………………………………………29
2.3.1.3. Cơ cấu dư nợ theo loại tiền……………………………………………………...30
2.3.2. Hiệu suất sử dụng vốn vay……………………………………………………….31
2.3.3. Tình hình nợ quá hạn……………………………………………………………...31
2.3.4. Vòng quy vốn tín dụng……………………………………………………………33
2.3.5. Kết quả đạt được…………………………………………………………………..34
2.4. Đánh giá thực trạng chất lượng tín dụng của Ngân hàng thương mại cổ
phần Việt Nam Thịnh Vượng – chi nhánh Mỹ Đình ( VPBank Mỹ Đình)……………...35
2.4.1. Đánh giá chung…………………………………………………………………...35
2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân…………………………………………………………..36
2.4.2.1. Hạn chế………………………………………………………………………….36
2.4.2.2. Nguyên nhân…………………………………………………………………….36
Chương 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN VIỆT NAM TỊNH VƯỢNG -CHI NHÁNH MỸ
ĐÌNH……………………………………………………………………………………..40
3.1. Định hướng hoạt động kinh doanh của VPBank chi nhánh Mỹ Đình…………….40
3.1.1. Phương hướng hoạt động chung của VPBank chi nhánh Mỹ Đình……………..40
3.1.2. Định hướng hoạt động đầu tư tại VPBank chi nhánh Mỹ Đình…………………...41
3.2. Các giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng tại VPBank chi nhánh Mỹ Đình
……....................................................................................................................................42
3.2.1. Ngân hàng cần đảm bảo sự bình đẳng giữa các khách hàng đến xin vay vốn
……………………………………………………………………………………………42
3.2.2. Đẩy mạnh hoạt động Marketing ngân hàng……………………………………....43
3.2.3. Nhanh chóng củng cố và hoàn thiện việc thu thập, lưu trữ, xử lý và cung cấp thông
tin nhằm phục vụ cho công tác thẩm định và cả quá trình cung cấp tín dụng
……………………………………………………………………………………………44
3.2.4. Đảm bảo và nâng cao chất lượng thẩm định theo đúng quy trình thẩm định
vay tín dụng………………………………………………………………………………46
3.2.5. Xây dựng chính sách lãi suất linh hoạt……………………………………………47
3.2.6. Tăng cường các biện pháp phòng ngừa và hạn chế rủi ro khi cung cấp hoạt động tín
dụng………………………………………………………………………………………47
3.2.7. Kiên quyết xử lý nợ tồn đọng, nợ xấu xuống mức thấp nhất có thể………………49
3.2.8 Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ…………………………………..50
3.2.9 Tiêu chuẩn hóa đội ngũ cán bộ ngân hàng…………………………………………51
3.2.10. Hiện đại hóa công nghệ ngân hàng………………………………………………52
3.3. Một số kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng tín dụng tại VPBank chi nhánh Mỹ
Đình………………………………………………………………………………………53
3.3.1. Kiến nghị với cơ quan quản lý nhà nước………………………………………….53
3.3.2. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước và Ngân hàng Thương mại cổ phần Việt Nam
Thịnh Vượng……………………………………………………………………………..54
3.3.2.1. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước……………………………………………54
3.2.2.2.
Kiến nghị với Ngân hàng Thương mại cổ phần Việt Nam Thịnh Vượng
……………………………………………………………………………………………56
KẾT LUẬN………………………………………………………………………………57
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. TS Phan Thị Thu Hà, Ngân hàng thương mại, NXB thống kê, 2014
2. TS Lưu Thị Hương, Tài chính doanh nghiệp, NXB thống kê, 2015.
3. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của chi nhánh VPBank Mỹ Đình năm
2014, 2015, 2016
4. Các báo cáo kiểm tra, kiểm toán nội bộ của VPBank chi nhánh Mỹ Đình .
5. Quy chế cho vay của Ngân hàng Nhà nước.
6. Giáo trình ngân hàng và thị trường tài chính. Mishkin
7. Trang web: www.vnn.vn; home.vnn.vn;.
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
Bảng 1: Tình hình huy động vốn tại VPBank Mỹ Đình giai đọan 2014-2016……...…..22
Bảng 2: Tình hình cho vay tại VpBank Mỹ Đình………………………………………..24
Bảng 3: Tình hình phát hành thẻ của Chi nhánh VPBank Mỹ Đình giai đoạn 2014 –
2016………………………………………………………………………………………26
Bảng 4: Tình hình thu phí của Chi nhánh VPBank Mỹ Đình giai đoạn 2014 –
2016………………………………………………………………………………………27
Bảng 5: Cơ cấu dư nợ tín dụng theo khách hàng………………………………………...28
Bảng 6: Cơ cấu dư nợ tín dụng theo thời gian…………………………………………...29
Bảng 7: Cơ cấu dư nợ tín dụng theo loại tiền…………………………………………...30
Bảng 9: Hiệu suất sử dụng vốn vay của chi nhánh………………………………………31
Bảng 10: Tình hình nợ quá hạn của chi nhánh…………………………………………32
Bảng 11: Vòng quay vốn tín dụng của chi nhánh………………………………………..33
Biểu đồ 1: Tình hình huy động vốn tại VPBank Mỹ Đình giai đoạn 2014 – 2016
………………………………………………………………………………………….22
Biểu đồ 2 : Tình hình phát hành thẻ của VPBank Mỹ Đình giai đoạn
2014 – 2016……………………………………………………………………………26
LỜI MỞ ĐẦU
Nước ta đang bước vào thời kỳ phát triển mạnh mẽ, đứng trước những cơ hội và thách
thức lớn trong điều kiện nền kinh tế hội nhập - tòa cầu hóa, đặc biệt là từ khi nước ta gia
nhập WTO. Cả nền kinh tế đang có những thời cơ lớn tuy vậy cũng phải đối mặt với
những thách thức vô cùng lớn. Một trong những lĩnh vực vô cùng quan trọng là Ngân
hàng- Tài Chính và cũng chịu nhiều ảnh hưởng từ nền kinh tế thế giới.
Hiện nay nền kinh tế đã có những bước phát triển mạnh mẽ cả về chiều rộng và chiều
sâu. Sự ra đời và phát triển của các doanh nghiệp ngoài quốc doanh trên nhiều lĩnh vực
đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cùng với nó là nhu cầu vốn nhất là nguồn vốn
ngắn hạn phục vụ mục tiêu ngắn hạn. Do vậy vai trò to lớn trong việc cung cấp tín dụng
cho nền kinh tế các ngân hàng đặc biệt là các ngân hàng thương mại ngày càng lớn.
Trong hoạt động ngân hàng, hoạt động tín dụng là hoạt động chủ yếu tạo ra doanh thu và
lợi nhuận, thậm chí nó còn quyết định sự tồn tại và phát triển của mỗi ngân hàng. Tuy
nhiên trong quá trình hoạt động kinh doanh vì nhiều nguyên nhân khác nhau mà gây ra
các rủi ro cho ngân hàng. Những rủi ro này ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của ngân
hàng và còn tác động không tốt đến nền kinh tế, đặc biệt có thể gây ra các hoạt động xấu
của xã hội. Để đảm bảo hoạt động kinh doanh thì nâng cao chất lượng tín dụng trong
ngân hàng là biện pháp cần thiết và lâu dài.
Hiện nay, em đang là sinh viên thực tập tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Việt Nam
Thịnh Vượng - Chi nhánh Mỹ Đình, chính vì thế em đã quyết định chọn đề tài: “Giải
pháp nâng cao chất lượng tín dụng tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Việt Nam Thịnh
Vượng - Chi nhánh Mỹ Đình” làm chuyên đề tốt nghiệp của mình.
Đề tài được chia thành 3 phần chính:
Chương I: Các vấn đề cơ bản về chất lượng tín dụng của ngân hàng thương mại
Chương II: Thực trạng chất lượng tín dụng tại ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng
– Chi nhánh Mỹ Đình
Chương III: Một số giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng tín dụng tại Chi
nhánh Mỹ Đình
Hoàng Thị Hồng Hạnh – D9TCDN
Khóa luận tốt nghiệp
Chương 1
CÁC VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI
1.1. Hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại:
1.1.1 Khái niệm tín dụng:
Tín dụng là hoạt động quan trọng nhất của các tổ chức tài chính cũng như của các ngân
hàng, chiếm tỷ trọng cao nhất trong tổng số tài sản, tạo thu nhập từ lãi lớn nhất và cũng là
hoạt động mang lại rủi ro cao nhất. Tín dụng là hoạt động tài trợ của ngân hàng cho
khách hàng (còn được gọi là tín dụng ngân hàng), quyết định chủ yếu đến sự tồn tại và
phát triển của ngân hàng. Tuy vậy rất khó có thể định nghĩa rõ ràng về tín dụng mà tuỳ
theo góc độ nghiên cứu mà cách hiểu cũng khác nhau:
Tín dụng ( credit) được coi là cách thức chuyển dịch quỹ (vốn) từ người cho vay sang
người đi vay, tức là từ chủ thể thặng dư tiết kiệm sang chủ thể thiếu hụt tiết kiệm
Đối với các quan hệ tài chính cụ thể, tín dụng là giao dịch về tài sản trên cơ sở có sự
hoàn trả giữa hai chủ thể. Phổ biến nhất là giao dịch giữa ngân hàng và các tổ chức,
tài chính khác, giữa các doanh nghiệp và cá nhân thể hiện dưới hình thức cho vay, tức
là ngân hàng cung cấp tiền vay cho bên đi vay và sau một khoảng thời hạn nhất định
người đi vay phải thanh toán gốc và lãi.
Tín dụng còn có nghĩa là một số tiền mà các tổ chức tài chính chính cung cấp cho
khách hàng (cho vay).
Như vậy tín dụng được hiểu đó là một giao dịch về tài sản ( tiền hoặc hàng hóa ) giữa bên
cho vay ( ngân hàng và các định chế tài chính) trong đó bên cho vay chuyển giao tài sản
cho bên đi vay sử dụng trong một thời hạn nhất định theo thoả thuận, bên đi vay có trách
nhiệm trả gốc và lãi cho bên cho vay khi đến hạn thanh toán.
Tại Việt Nam, theo Luật các tổ chức tín dụng của nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt
Nam, điều 49 ghi: “ Tổ chức tín dụng được cấp tín dụng cho tổ chức, các nhân dưới các
GVHD Đinh Thị Minh Tâm
Page 1
Hoàng Thị Hồng Hạnh – D9TCDN
Khóa luận tốt nghiệp
hình thức cho vay, chiết khấu thương phiếu và các giấy tờ có giá khác, bảo lãnh, cho thuê
tài chính và các hình thức khác theo quy định của Ngân hàng Nhà nước ”.
Quan hệ tín dụng phần lớn được xác lập thông qua hợp đồng tín dụng với trọng tâm là
xác định khả năng và ý muốn của người nhận tín dụng trong việc thực hiện hợp đồng.
1.1.2. Đặc điểm hoạt động tín dụng ngân hàng
Tín dụng là hoạt động đặc trưng cơ bản nhất của các NHTM, trong đó ngân hàng sử dụng
vốn huy động để cho vay trên cơ sở lợi nhuận. Hoạt động tín dụng mang lại thu nhập cao
nhất cho các ngân hàng. Là khoản mục chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng tài sản của
ngân hàng, HĐTD tác động và chịu sự tác động từ mọi hoạt động ngân hàng khác.
Tín dụng là khoản mục tài sản rủi ro nhất của ngân hàng, chịu sự tác động của rất nhiều
yếu tố khác nhau. Hoạt động tín dụng với sự đa dạng các sản phẩm dịch vụ ngân hàng
cho mọi đối tượng khách hàng cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức kinh tế xã hội,...nên nó
tham vào quá trình chu chuyển vốn của từng cá nhân, doanh nghiệp và toàn bộ nền kinh
tế. Một ngân hàng có thể cấp tín dụng trên một phạm vi rộng lớn, cho các đối tượng
khách hàng thuộc nhiều lĩnh vực ngành nghề và khu vực địa lý khác nhau. Vì thế, sự phát
triển, khả năng sinh lời cũng như những rủi ro tín dụng chịu ảnh hưởng của rất nhiều yếu
tố khách quan và chủ quan, của những yếu tố mang tính vĩ mô của nền kinh tế xã hội cho
đến những nhân tố mang tính vi mô từ hoạt động của khách hàng nhận tín dụng.
Hoạt động tín dụng ngân hàng tác động to lớn đến sự phát triển và ổn định kinh tế, xã hội
của quốc gia, khu vực và thế giới. Chất lượng HĐTD sẽ quyết định tới thu nhập hay tổn
thất của một ngân hàng, thậm chí có thể dẫn tới phá sản ngân hàng. Không những thế, do
tính nhạy cảm của hệ thống tài chính, sự suy giảm niềm tin của dân chúng đối với hoạt
động của một ngân hàng có thể kéo theo sự sụp đổ của cả hệ thống tài chính quốc gia,
khu vực, kéo theo đó là sự biến động của kinh tế, xã hội.
Chính vì những tác động to lớn của tín dụng ngân hàng đối với nền kinh tế cũng như
những rủi ro tiềm ẩn trong HĐTD mà tính hiệu quả và tính an toàn của tín dụng ngân
hàng là đối tượng quan tâm của mọi chủ thể trong nền kinh tế. Hoạt động tín dụng ngân
GVHD Đinh Thị Minh Tâm
Page 2
Hoàng Thị Hồng Hạnh – D9TCDN
Khóa luận tốt nghiệp
hàng phải tuân theo những quy định khắt khe và sự giám sát của cơ quan quản lý nhà
nước (NHNN) được cụ thể hóa thành các văn bản pháp luật. Tùy theo mức độ phát triển
của thị trường, của nền kinh tế mà mỗi quốc gia có những quy định khác nhau đối với
HĐTD.
Bên cạnh đó, để đảm bảo tính an toàn và sinh lời, các NHTM đều đưa ra những quy định,
quy trình cụ thể đối với HĐTD được hệ thống thành chính sách tín dụng của ngân hàng.
Một chính sách tín dụng phải thể hiện được chiến lược tài trợ của ngân hàng đó, với
những quy định cụ thể hướng dẫn hoạt động của cán bộ nhân viên các cấp trong toàn hệ
thống. Chính sách tín dụng của một ngân hàng phụ thuộc vào môi trường hoạt động, mục
tiêu phát triển của ngân hàng trong từng thời kỳ.
Đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng cũng như yêu cầu phát triển của nền
kinh tế, tín dụng ngân hàng ngày càng đa dạng hóa về loại hình sản phẩm dịch vụ và
mang tính quốc tế hóa cao.
1.1.3. Phân loại hoạt động tín dụng
Các NHTM ngày nay không ngừng mở rộng và đa dạng hóa các hình thức tín dụng cho
phù hợp với nhu cầu và thị hiếu của khách hàng. Tùy theo mục đích nghiên cứu mà có
nhiều cách phân loại tín dụng. Sau đây là một số cách phân loại tín dụng phổ biến
1.1.3.1. Phân loại theo thời gian.
Theo thời gian tín dụng được phân thành:
Tín dụng ngắn hạn: là loại tín dụng có thời hạn 12 tháng trở xuống, được sử
dụng để bù đắp sự thiếu hụt tạm thời về vốn lưu động của các doanh nghiệp, nhu cầu chi
tiêu ngắn hạn của cá nhân. Đối với loại hình tín dụng này rủi ro
thường rất thấp do trong một khoảng thời gian ngắn ngân hàng có thể lường
trước những biến động xảy ra và dự tính được những biến động đó cũng như
các biên pháp phòng chống. Loại hình này gồm có: tín dụng chiết khấu, tín
GVHD Đinh Thị Minh Tâm
Page 3
Hoàng Thị Hồng Hạnh – D9TCDN
Khóa luận tốt nghiệp
dụng bổ sung vốn lưu động, tín dụng thấu chi …
Tín dụng trung hạn: là loại tín dụng có thời hạn từ trên 1 năm đến 5 năm được
sử dụng chủ yếu để đầu tư mua sắm tài sản cố định, cải tiến hoặc đổi mới thiết
bi, công nghệ, mở rộng sản xuất kinh doanh, xây dựng các dự án có quy mô
nhỏ và thời gian thu hồi vốn nhanh. Ngoài ra, tín dụng trung hạn cũng là nguồn
hình thành vốn lưu động thường xuyên của các doanh nghiệp. Loại hình này
gồm có: tín dụng cho thuê tài chính, tín dụng dự án …
Tín dụng dài hạn: là loại tín dụng có thời hạn trên 5 năm (cũng có ngân hàng
quy định tới trên 7 năm) được sử dụng để cấp vốn cho các dự án đầu tư xây
dựng cơ bản, các công trình thuộc cơ sở hạ tầng (đường xá, cầu cống, trường
học, bến bãi , sân bay…). Do có thời gian dài, quá trình thu hồi vốn lâu nên loại hình tín
dụng này thường có mức độ rủi ro khá cao, do khó lường hết được
những biến động có thể gặp phải.
1.1.3.2. Phân loại theo hình thức.
Gồm chiết khấu, cho vay, bảo lãnh, cho thuê:
Chiết khấu thương phiếu là việc ngân hàng ứng trước tiền cho khách hàng
tương ứng với giá trị của thương phiếu trừ đi phần thu nhập của ngân hàng để sở
hữu một thương phiếu chưa đến hạn. Thương phiếu được hình thành từ quá trình
mua bán chịu hàng hoá và dịch vụ giữa các khách hàng với nhau. Ngân hàng tuy
ứng tiền cho người bán, song thực chất là thay thế người mua trả tiền trước cho
người bán. Người bán (hay còn gọi là người thụ hưởng) có thể giữ thương phiếu
đến hạn để đòi tiền người mua (có thể là người phải trả) hoặc mang đến ngân
hàng để xin chiết khấu trước hạn. Đây được coi là một nghiệp vụ đơn giản, nó
bắt nguồn từ sự tín nhiệm giữa ngân hàng và những người ký tên trên thương
GVHD Đinh Thị Minh Tâm
Page 4
Hoàng Thị Hồng Hạnh – D9TCDN
Khóa luận tốt nghiệp
phiếu. Thông thường ngân hàng ký với khách hàng một hợp đồng chiết khấu do
vậy độ an toàn của thương phiếu là khá cao. Khi cần chiết khấu khách hàng chỉ
cần gửi thương phiếu lên ngân hàng xin chiết khấu, ngân hàng sẽ kiểm tra
thươngphiếu đó và thực hiện chiết khấu. Ngoài ra, các ngân hàng thương mại có
thể tái chiết khấu thương phiếu tại ngân hàng Nhà nước để đáp ứng nhu cầu
thanh khoản với chi phí thấp.
Cho vay là việc ngân hàng đưa tiền cho khách hàng với cam kết khách hàng
phải hoàn trả cả gốc và lãi trong khoảng thời gian xác định.Nghiệp vụ này gồm
có các loại sau:
Thấu chi, là nghiệp vụ cho vay qua đó ngân hàng cho phép người vay được chi
trội trên số dư tiền gửi của mình đến một giới hạn nhất định (gọi là hạn mức thấu
chi) và trong một khoảng thời gian nhất định.
Cho vay trực tiếp từng lần, là hình thức cho vay khá phổ biến của ngân hàng với
khách hàng không có nhu cầu vay thường xuyên, không có điều kiện để cho vay
thấu chi.
Cho vay theo hạn mức, là nghiệp vụ mà ngân hàng thoả thuận cấp cho khách
hàng một hạn mức tín dụng, đó là số dư tiền gửi tối đa tại thời điểm tính.
Cho vay luân chuyển, là nghiệp vụ cho vay dựa trên sự luân chuyển của hàng
hoá, dịch vụ. Ví dụ ngân hàng có thể cho vay để mua hàng và sẽ lập tức thu nợ
khi doanh nghiệp bán hàng.
Cho vay trả góp, là nghiệp vụ mà ngân hàng cho phép khách hàng trả gốc làm
nhiều lần trong khoảng thời hạn tín dụng.
Bảo lãnh là việc ngân hàng cam kết thực hiện các nghĩa vụ tài chính hộ khách
hàng của mình. Mặc dù không phải xuất tiền ra, song ngân hàng đã cho khách
hàng sử dụng uy tín của mình để thu lợi. Bảo lãnh có thể dưới hình thức thư bảo
lãnh về việc thực hiện nghĩa vụ tài chính thay cho khách hàng và thực hiện đúng
nghĩa vụ như cam kết.
Cho thuê là việc ngân hàng bỏ tiền ra mua tài sản để cho khách hàng thuê theo
những thoả thuận nhất định. Vì tài sản cho thuê thuộc sở hữu của ngân hàng nên
GVHD Đinh Thị Minh Tâm
Page 5
Hoàng Thị Hồng Hạnh – D9TCDN
Khóa luận tốt nghiệp
Ngân hàng có thể thu hồi để bán hoặc cho người khác thuê khi người thuê không
trả nợ được…
1.1.3.3. Phân loại theo tài sản đảm bảo.
Tài sản đảm bảo các khoản tín dụng cho phép ngân hàng có được nguồn thu nợ thứ hai
bằng cách bán các tài sản đó khi nguồn thu nợ thứ nhất (từ sản xuất kinh doanh) không có
hoặc không đủ.
Tín dụng có thể được phân chia thành tín dụng có đảm bảo bằng uy tín của chính khách
hàng, có đảm bảo bằng thế chấp , cầm cố tài sản…
1.1.3.4. Phân loại theo rủi ro.
Cách phân loại này giúp ngân hàng thường xuyên đánh giá lại tính an toàn của các khoản
tín dụng, trích lập dự phòng tổn thất kịp thời.
Theo tiêu thức này, nhiều ngân hàng phân ra tới 10 bậc thang từ thấp đến cao, về cơ bản
gồm có:
Tín dụng lành mạnh: có khả năng thu hồi cao
Tín dụng có vấn đề: các khoản tín dụng có dấu hiệu không lành mạnh, tiến độ dự
án chậm, khách hàng trì hoãn nộp báo cáo tài chính…
Nợ quá hạn có khả năng thu hồi, nợ quá hạn khó đòi…
1.2. Chất lượng tín dụng của ngân hàng thương mại
1.2.1. Khái niệm chất lượng tín dụng
Mục đích của các ngân hàng thương mại nói chung là phải đảm bảo thoả mãn các yêu cầu
của khách hàng cả về chất lượng, giá cả , từ đó nâng cao thị phần cũng như lượng khách
hàng. Một vấn đề mà tất cả các ngân hàng thương mại luôn phải quan tâm đó là từng
bước nâng cao chất lượng tín dụng.
GVHD Đinh Thị Minh Tâm
Page 6
Hoàng Thị Hồng Hạnh – D9TCDN
Khóa luận tốt nghiệp
Chất lượng tín dụng về cơ bản đó là sự đáp ứng nhu cầu của khách hàng, phù hợp với luật
pháp hiện hành, sự phát triển kinh tế, xã hội và sự đảm bảo sự tồn tại, phát triển của ngân
hàng. Thực tế chất lượng tín dụng là một phạm trù rất rộng gồm nhiều nội dung, trong đó
có nội dung quan trọng nhất đó là thương số giữa tỷ lệ nợ quá hạn/tổng dư nợ, khi đó nếu
thương số này càng thấp thì chất lượng tín dụng được coi là tốt và ngược lại.
Vâỵ chất lượng tín dụng được hiểu theo đúng nghĩa là ngân hàng đáp ứng được nhu
cầu vay vốn của khách hàng, đồng thời khách hàng vay vốn phải hoàn trả đúng hạn
đầy đủ cả gốc và lãi cho ngân hàng. Đối với khách hàng vay vốn chất lượng tín dụng
thể hiện vốn vay được sử dụng có hiệu quả, trang trải được các chi phí hoạt động và
đem lại lợi nhuận cho doanh nghiệp.
Qua đó ta thấy chất lượng tín dụng được thể hiện qua mối quan hệ chủ thể và do vậy cần
được xem xét đối với ba chủ thể đó là: khách hàng, ngân hàng và cả nền kinh tế quốc
dân.
Đối với lợi ích của khách hàng: chất lượng tín dụng được thể hiện thủ tục
phải đơn giản, thuận tiện, với lãi suất và kỳ hạn hợp lý nhưng vẫn đảm bảo
nguyên tắc của tín dụng. Đáp ứng được nhu cầu vốn của khách hàng, tạo
điều kiện cho các doanh nghiệp thuận lợi trong kinh doanh và phải luôn coi
lợi ích của ngân hàng là mục tiêu hàng đầu.
Đối với ngân hàng thương mại: chất lượng tín dụng được thể hiện ở phạm
vi, mức độ nhất định gọi là giới hạn tín dụng. Giới hạn này phải phù hợp
với ngân hàng, đảm bảo được tính cạnh tranh mà vẫn phải thực hiện đúng
nguyên tắc trong hoạt động tín dụng.
Đối với cả nền kinh tế quốc dân đó là mục tiêu phát triển kinh tế – xã
hội:chất lượng tín dụng thể hiện ở sự phục vụ đáp ứng nhu cầu sản xuất
kinh, góp phần giúp các doanh nghiệp mở rộng quy mô, từ đó góp phần giải
quyết công ăn việc làm, thúc đẩy sự phát triển của xã hội. Như vậy giải
GVHD Đinh Thị Minh Tâm
Page 7
Hoàng Thị Hồng Hạnh – D9TCDN
Khóa luận tốt nghiệp
quyết tốt mối quan hệ giữa tăng trưởng tín dụng và tăng trưởng kinh tế góp
phần thưc hiện được các mục tiêu chung của nền kinh tế quốc dân.
1.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng của ngân hàng thương mại
Chất lượng tín dụng là một chỉ tiêu chủ yếu và tổng hợp, có vai trò quan trọng trong việc
đánh giá hiệu quả hoạt động của một ngân hàng. Một hệ thống chỉ tiêu tốt và hoàn chỉnh
sẽ giúp ngân hàng đánh giá được chất lượng tín dụng cũng như đánh giá được tình hình
hoạt động tín dụng chung của ngân hàng. Các ngân hàng khác nhau sẽ có các cách đánh
giá khác nhau nhưng về cơ bản phải đảm bảo một số tiêu chí sau:
1.2.2.1. Doanh số tín dụng và tốc độ tăng trưởng doanh số tín dụng
Doanh số tín dụng là số tiền ngân hàng đã thực sự giải ngân cho khách hàng trong
một khoảng thời gian nhất định. Nó phản ánh khối lượng các khoản tín dụng mà ngân
hàng đã giải ngân cho doanh nghiệp, tổ chức kinh tế để đầu tư mở rộng sản xuất kinh
doanh. Nghiên cứu doanh số cho vay nhiều thời kì sẽ cho thấy xu thế hoạt động tín
dụng.
Để đánh giá tình hình dư nợ cho vay tại các ngân hàng thương mại người ta sử dụng
chỉ tiêu tốc độ tăng trưởng dư nợ cho vay.
1.2.2.2. Tỷ trọng và tốc độ tăng trưởng dư nợ tín dụng
Dư nợ tín dụng là giá trị tín dụng do ngân hàng cấp cho khách hàng tại một thời điểm
nhất định.
Tốc độ tăng trưởng dư nợ tín dụng:
GVHD Đinh Thị Minh Tâm
Page 8
Hoàng Thị Hồng Hạnh – D9TCDN
Khóa luận tốt nghiệp
Chỉ tiêu này phản ánh khả năng cung ứng tín dụng cũng như quá trình mở rộng thị
trường, tìm đối tác khách mới, thông qua đó giúp các nhà quản lý của ngân hàng thương
mại đánh giá được chất lượng tín dụng mà mình đang cung cấp cho khách hàng.
1.2.2.3. Hiệu suất sử dụng vốn vay
Hệ số này phản ánh kết quả sử dụng nguồn vốn để đầu tư của ngân hàng thương mại, hệ
số này luôn nhỏ hơn 1. Nếu hệ số này thấp là một dấu hiệu không tốt, nó phản ánh rằng
ngân hàng thương mại đang trong tình trạng ứ đọng vốn, làm tăng chí phí vốn và làm
giảm hiệu quả sử dụng vốn của ngân hàng. Ngược lại, nếu chỉ tiêu này quá cao có thể do
doanh số cho vay của ngân hàng tăng quá nhanh, điều này gây rủi ro lớn đối với ngân
hàng.
Hiệu suất sử dụng vốn được tính như sau:
Hiệu suất sử dụng vốn vay
Đây chỉ là chỉ tiêu phản ánh quy mô, khả năng tận dụng nguồn vốn trong cho vay của các
ngân hàng thương mại, nó cho ta biết trong một đồng vốn huy dộng được thì bao nhiêu
đồng được sử dụng trong cho vay. Hiệu suất sử dụng càng cao thì hoạt động kinh doanh
càng có hiệu quả và ngược lại.
1.2.2.4. Vòng quay vốn tín dụng
Chỉ tiêu này dùng để đánh giá khả năng tổ chức quản lý vốn tín dụng và chất lượng cho
vay trong việc đáp ứng nhu cầu vốn của khách hàng.
Vòng quay vốn tín dụng
GVHD Đinh Thị Minh Tâm
Page 9